Bot: 'Navo
niet klaar
voor Irak'
BUITENLAND
Kissinger steunde Argentijnse generaals in 'vuile oorlog'
Palestijns vredesoverleg over staakt-het-vuren
Burgemeester weert homo's om dorp te beschermen Bush serveerde nepkalkoen
Duizenden kinderslaven
in Griekenland en Italië
Nieuwe minister trotseert VS
Reagan is een kasplantje
Elizabeth II pal voor Gemenebest
'Paus Pius XII wist niet van razzia's'
Amnesty richt aandacht
op geweld tegen vrouw
oostien voeren
straf weer in
De Filipijnen voeren
gpnrl jaar de doodstraf
in. Dat heeft president
ikendgemaakt. Op de
i is sinds maart 2000
neer geëxecuteerd.
orium werd destijds
onder druk van de
tholieke kerk. Arroyo
j] t de terugkeer van de
de golf van geweld te
lgen.
sche wegens
i onthoofd
PP
n Saudische vrouw
ïan had vermoord, is
oor haar misdaad
Dat heeft het minis-
linnenlandse zaken
-Arabië bekeridge-
k imzah bint Hussein
li werd in de Zuid
regio Assir publieke-
>n zwaard onthoofd,
jn in Saudi-Arabië 52
«rechtgesteld; vorig
dat er 49. Volgens de
he wetgeving staat de
op drugshandel, ge-
oofovervallen,
verkrachting.
vrijdag 5 DECEMBER 2003
Christodoulos. Foto: AP
"ïider noemt
in 'barbaren'
Kra
ee^et hoofd van de or-
iarkerk in Griekenland,
:h dvatieve aartsbisschop
ïerrjulos, heeft Turken in
3 ari omschreven als 'bar-
niet moeten worden
ofdli tot de Europese
SPBens Christodoulos
ndehristenen niet samen-
PS, 1 Turken. De Griekse
eet ieeft zich gedistanti-
de iie opmerkingen van
aarfsschop.
ijstv
arlijk drankje
nej geesten
roce
voo' het Congolese
5t 53be zijn 64 mensen
ten1 na een drankje te
edronken dat hen zou
van kwade geesten,
ra-ifje was hun verstrekt
us- priester, die het dorp
3 inS is ontvlucht,
lae
mae premier
?va-
estft rug
ïgei
Is nji - De Poolse premier
;g giller is gisteren in het
e stls opgenomen met
raafoken rugwervels, na-
oeifikopter waarin hij zat
landing moest maken
s. Millers woordvoer-
it de premier EU-top
12 december wordt
a in Brussel waar-
wel zal bijwonen. De
ir was terug op weg
schau, nadat Miller en
Ischap een kopermijn
idwesten van Polen
iezocht.
■n:;
>oo xtc-pillen
mitse truck
we
ïrijite douane in het Fran-
al eErken heeft ruim
lesetc-pillen onderschept,
rod bestemd voor Groot-
De pillen zaten ver-
rmjet chassis van een
Jachtwagen. De chauf-
zijit zijn betrokkenheid
rockgsmokkel bekend en
je. Mragen aan de politie,
udtijk is niet eerder zo'n
en tvondst gedaan,
afg'
ifiis over
iod||oze kerst
ïadltON - In de Ameri-
k, slaat Virginia mag dit
ervj echte kerstboom
waflats en appartemen-
ellellexen en in publieke
ïebWaar geen sprinklerin-
s. Volgens The Was-
n e 3ost is massaal gepro-
ie (Amerikanen vinden
kerstfeest nu verpest is.
idesuggereren velen dat
s koken in huis dan ook
ge\!boden moet worden.
;er.'
Parlement wil
■erkeer lijken
islt Het Europees Parle-
vlaidat overledenen mak-
Ie g|e Europese binnen-
kunnen passeren. Het
nt stoort zich aan „bui-
s zie kosten en admini-
edqformaliteiten" als een
t keen ander land moet
totbegraven of gecre-
Df do is in sommige geval-
n bijzondere kist vereist
spiuode te vervoeren.
'Onze basishouding is dat we jullie willen zien slagen, maar wel snel graag'
washington/anp-afp - De Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken Henry
Kissinger heeft er in oktober 1976 bij de
militaire junta van Argentinië op aange
drongen de „vuile oorlog" tegen links
denkende Argentijnen snel af te ronden
vöör het Amerikaanse Congres de hulp
kon stopzetten. Dat blijkt uit donderdag
in Washington vrijgegeven regeringsdo
cumenten van de National Security Ar
chive, een non-gouvernementele orga
nisatie.
„Kijk, onze basishouding is dat we graag
zien dat jullie slagen. Ik huldig de ouder
wetse opvatting dat vrienden moeten
worden gesteund. Wat in de Verenigde
Staten niet begrepen wordt,|is dat jullie
een burgeroorlog hebben. Wij lezen over
problemen met de mensenrechten,
maar niets over de context. Hoe sneller
jullie slagen, des te beter", zei Kissinger
tegen de Argentijnse minister van bui
tenlandse zaken admiraal Augusto Guz-
zetti volgens een memorandum van hun
ontmoeting op 7 oktober 1976.
Het Congres stond toen op het punt een
aantal sancties tegen Argentinië goed te
keuren.
Daartoe was besloten naar aanleiding
van rapporten over mensenrechten
schendingen door het militaire bewind
van het Zuid-Amerikaanse land.
„Het mensenrechtenprobleem wordt
steeds groter. Jullie ambassadeur kan
jullie op de hoogte stellen. Wij willen
een stabiele situatie. We willen jullie niet
onnodig in moeilijkheden brengen. Het
zou het beste zijn als jullie klaar zouden
zijn voor het Congres weer bij elkaar
komt", aldus minister Kissinger. „Elke
vorm van vrijheid die jullie herstellen,
helpt mee."
Na het einde van de militaire dictatuur
in 1983 stelde de nieuwe burgerregering
een waarheidscommissie in. Die meldde
dat de militairen verantwoordelijk wa
ren voor de ontvoering en vermoedelijke
dood van zeker 10.000 mensen tijdens
hun „vuile oorlog" tegen „subversie" en
terrorisme.
Volgens mensenrechtengroepen ligt dat
cijfer rond de 30.000.
athene/anp-afp - In Griekenland worden ongeveer 5000 kinde
ren gedwongen om op straat te bedelen of zich te prostitueren.
De helft van de slachtoffers komt uit het buitenland, voorname
lijk Albanië. Dit heeft de VN-kinderorganisatie Unicef gisteren
gemeld. De cijfers van Unicef hebben betrekking op kinderen
onder de achttien. Daarin worden niet de minderjarigen mee
gerekend die met hun ouders meewerken in restaurants of op
het land. De VN-organisatie heeft Griekenland gevraagd om de
opvang van de kinderen te verbeteren en de organisatoren van
de kinderdwangarbeid aan te pakken. Volgens Unicef zijn in to
taal zeker 3000 Albanese kindereren slachtoffer van mensen
handel. Zij moeten niet alleen in Griekenland werken, maar
worden ook in Italië misbruikt.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - De Navo staat niet
klaar om over een halfjaar de rol
van de Amerikanen in Irak over
te nemen. Minister van buiten
landse zaken Ben Bot vindt dat
idee van zijn Amerikaanse colle
ga Colin Powell 'voorbarig'. „De
Amerikanen willen daar volgend
jaar graag weg. Maar dat bete
kent niet dat wij over een half
jaar gereed staan", zei Bot giste
ren bij zijn eerste publieke optre
den als bewindsman.
Tijdens een bijeenkomst giste
ren van de Navo-ministers van
buitenlandse zaken in Brussel
riep Powell de Navo op om een
grotere rol in Irak te spelen. Dat
is een nieuw geluid; de manier
waarop de VS hun bondgeno
ten passeerden in de strijd te
gen het terrorisme heeft in het
verleden veel kwaad bloed ge
zet. Powell benadrukte dat 'alle
Navo-landen', inclusief de grote
tegenstanders van de VS,
Frankrijk en Duitsland, het be
lang zien van een grotere Navo-
betrokkenheid in Irak inzien.
Maar er is tussen de Europese
landen nog absoluut geen over
eenstemming. De Franse presi
dent Chirac bijvoorbeeld ziet
voorlopig geen einde komen
aan het geweld tegen coalitie
troepen in Irak omdat de over
dracht van de macht aan de
Irakezen te lang duurt. Boven
dien vindt hij de rol van de Ver
enigde Naties nog steeds te be
perkt. Chirac zei dit gisteren in
het Noord-Afrikaanse Tunesië
waar hij op bezoek is.
De VS wUlen de soevereiniteit
in Irak in juni overdragen aan
Aanslag in Bagdad
Op een drukke markt in de
Iraakse hoofdstad Bagdad is'
vanmorgen een bom ont
ploft. Daardoor zijn volgens
een politiecommandant ze
ker drie Irakezen en een
Amerikaanse soldaat ge
dood. Volgens de eerste be
richten zijn er zestien ge
wonden. Ooggetuigen zeg
gen dat een bom ontplofte
toen een Amerikaans militair
konvooi passeerde.
de Irakezen en zich dan willen
terugtrekken. Amerikaanse en
Britse troepen zouden mogelijk
nog wel onder Navo-bevel kun
nen deelnemen aan een vredes
operatie in Irak. De twee Navo-
landen kunnen dan wel minder
troepen daarvoor gebruiken.
Zestien Europese Navo-lidsta-
ten hebben al troepen in Irak,
waaronder Nederland met ruim
1100 man. Het kabinet heeft in
principe besloten tot verlenging
van die missie; minister Bot
praat daar volgende week met
de Tweede Kamer over.
Bot legde gisteren de nadruk op
het tijdelijke karakter van de
Navo-aanwezigheid in Irak.
„Het is de taak van het bondge
nootschap om in dit soort over
gangssituaties een rol te spelen,
maar niet om een permanente
aanwezigheid te vormen. De
Irakezen moeten zo snel moge
lijk hun eigen land besturen."
De nieuwe bewindsman ziet
het liefst zo snel mogelijk de
Iraakse politie „of een soort van
'guardia civil'" de taken van de
buitenlandse troepen overne
men.
los angeles/anp-rtr - De Ame
rikaanse oud-president Ronald
Reagan, die lijdt aan de ziekte
van Alzheimer in een vergevor
derd stadium, is bedlegerig,
nog zelden wakker en niet in
staat te lopen of te praten. Dat
heeft het tijdschrift People ge
schreven in zijn gisteren ver
schenen editie.
In het blad zegt Reagans doch
ter Patti Davis dat mensen mis
schien denken dat haar 92-jari
ge vader nog enigszins mobiel
en actief is, omdat zijn familie
zijn privacy zo goed heeft be
schermd. „Maar het zou een
slechte dienst bewijzen aan alle
families met een Alzheimer-pa
tiënt in hun midden om te zeg
gen dat daar iets van waar is",
zei zijn dochter.
Volgens het tijdschrift brengt
Reagan zijn dagen door in bed
en zit hij een enkele keer in een
rolstoel in een kleine kamer in
zijn huis in Los Angeles. Alleen
zijn naasten en verplegers zou
den hem nog zien.
Reagans gezondheid kwam in
het nieuws door de plannen
Ronald Reagan. Foto: AP
van omroep CBS om een mini
serie over zijn presidentschap
uit te zenden. Conservatieven
vonden dat de serie een be
vooroordeeld beeld gaf en een
oneerlijke aanval was op ie
mand die zich niet meer kan
verweren. CBS zag er uiteinde
lijk vanaf, waarop de zender
Showtime de serie als één film
uitzond.
abuja - Koningin Elizabeth II van Groot-Brit-
tannië vermaakt zich met de voorzitter van
de Nigeriaanse beurs, dr. Noidi Okereke Ony-
wke. Ze is op staatsbezoek in het grootste
land van Arika, het eerste bezoek van het
Britse staatshoofd aan het land sinds 1956,
vier jaar voordat Nigeria onafhankelijk werd.
Haar bezoek valt samen met de bijeenkomst
in Nigeria van het Gemenebest, het verbond
van 52 staten die ooit kolonies waren van
Groot-Brittannië. De Britse premier Tony
Blair heeft gisteren gezegd dat de schorsing
van Zimbabwe als lid van het Gemenebest
moet worden gehandhaafd. Zimbabwe werd
vorig jaar geschorst omdat president Robert
Mugabe zich bij zijn herverkiezing op grote
schaal schuldig zou hebben gemaakt aan
fraude, geweldpleging en intimidatie. Blair-
vindt dat het Gemenebest „een krachtig sig
naal van afkeuring moet geven over wat er
in Zimbabwe gebeurt". Mugabe beschuldigt
de Britse regering op zijn beurt van neokolo
nialisme en dreigt helemaal uit het Gemene
best te stappen. Hij heeft binnen het Geme
nebest steun gekregen van verscheidene
Afrikaanse landen. Malawi en Zambia heb
ben aangekondigd dat zij op de top, die van
daag is begonnen, om opheffing van de
schorsing zullen vragen. Groot-Brittannië,
Canada, Australië, Nieuw-Zeeland en enkele
lidstaten in de Stille Oceaan hadden met een
boycot van de top gedreigd als Mugabe
werd uitgenodigd. Het Gemenebest beschikt
over weinig andere middelen dan schorsing
om lidstaten onder druk te zetten. Ook Pa
kistan is geschorst, omdat de huidige presi
dent Pervez Musharraf vier jaar geleden een
gekozen regering afzette. De koningin vliegt
vandaag weer naar huis. Foto: EPA
caïro/ap-gpd - Afgevaardigden
van tal van Palestijnse organisa
ties, waaronder radicale groe
peringen als de Harnas en de
Islamitische Jihad, zijn in Caïro
besprekingen begonnen over
een bestand. De gesprekken
worden geleid door de Egypti
sche generaal Omar Suleiman.
De Palestijnse premier Achmed
Qurei (Abu-Ala) is optimistisch
over het overleg met verschil
lende radicale facties in Caïro.
Hij heeft zich vanmorgen bij de
Palestijnse regeringsdelegatie
De Harnas en de Islamitische Ji
had zijn openlijk tegen het sta
ken van aanslagen op Israëli
sche doelen, maar zij staan on
der grote druk van Egypte en de
Fatah-beweging van de Pales
tijnse leider Yasser Arafat. Ara
fat gaf gisteren publiekelijk zijn
steun aan het beraad in Caïro
door voor het Arabische tv-sta-
tion Al-Jazeera te verklaren dat
het nu van het grootste belang
is overeenstemming te bereiken
over de uitvoering van de 'rou
tekaart naar vrede', die de steun
heeft van de Verenigde Staten
en de internationale gemeen
schap.
De Palestijnen overwegen twee
mogelijkheden: een gedeeltelijk
bestand waarbij aanslagen op
Israëlische burgers op Israë
lisch grondgebied worden ge
staakt en een breder bestand,
waarvoor van Israël echter
meer concessies worden ver
langd.
De Israëlische onderminister
van defensie Zeev Boim gaf gis
teren aan dat Israël bereid is
het onderlinge klimaat te verbe
teren. Hij zei dat het „zeker niet
onmogelijk" is dat Israël zijn
militaire operaties op de Weste
lijke Jordaanoever en in de Ga-
zastrook zal verminderen als de
Palestijnen tot een staakt-het-
vuren bereid zijn. Boim bena
drukte dat een Palestijns be
stand pas een eerste stap is, die
gevolgd moet worden door de
ontmanteling van de extremis
tische Palestijnse groepen.
Rusland kiest
op 14 maart
nieuwe president
moskou/anp-dpa - In Rusland
worden op 14 maart 2004 presi
dentsverkiezingen gehouden.
Dit heeft de voorzitter van de
Federatieraad, de Russische Se
naat, bekendgemaakt. Dat de
Russen in maart naar de stem
bus zouden gaan, was al be
kend, maar de precieze dag
moest nog worden vastgesteld.
De meest kansrijke kandidaat is
de huidige president Poetin, die
zijn kandidatuur overigens nog
officieel moet bevestigen. Bij de
voorgaande presidentsverkie
zingen schoof de Communisti
sche partij haar leider Gennadi
Zjoeganov naar voren, die dan
steevast met een relatief klein
verschil het onderspit delfde.
De Russen gaan deze zondag
naar de stembus voor de parle
mentsverkiezingen.
Waarschuwing
voor aanslagen
in Indonesië
jakarta/anp-afp - De Verenig
de Staten hebben Amerikaanse
burgers in Indonesië vandaag
gewaarschuwd voor eventuele
terroristische aanslagen in de
periode tussen Kerstmis en de
jaarwisseling.
In Indonesië opereert de Ja-
maah Islamiyah, die banden
met al-Qaeda zou hebben. De
organisatie wordt beschuldigd
van een bloedige aanslag in ok
tober 2002 op Bali en een aan
slag in Jakarta op 5 augustus
van dit jaar, waarbij respectie
velijk 202 en twaalf doden vie
len. Beide aanslagen waren te
gen buitenlanders gericht. Er
wonen ongeveer 10.000 Ameri
kanen in Indonesië.
Teller in Shanghai
op 20 miljoen
shanghai/ap - De bevolking
van Shanghai is in het afgelo
pen jaar met drie miljoen men
sen gegroeid tot meer dan twin
tig miljoen. Shanghai is de
commerciële hoofdstad van
China. De stad heeft het hoog
ste gemiddelde inkomen van de
hele Volksrepubliek en oefent
een enorme aantrekkingskracht
uit op het door de economische
hervormingen groeiende leger
van werklozen. Daar komt bij
dat de regels om te mogen ver
huizen zijn versoepeld; tot voor
kort was het voor bewoners van
het platteland onmogelijk om
naar de stad te verhuizen.
vaticaanstad/ap - Oorlogspaus
Pius XII was niet op de hoogte
van het oppakken van Romein
se joden in oktober 1943 door
de nazi's en heeft zich later in
gezet om verdere razzia's te
voorkomen. Dat heeft de in
vloedrijke jezuietenkrant Civilta
Cattolica gisteren geschreven
op basis van documenten die
het Vaticaan beschikbaar heeft
gesteld. Pius XII, paus van 1939
tot 1958, is vaak bekritiseerd
omdat hij zich tijdens de oorlog
niet verzet heeft tegen de holo
caust, waar hij yolgens een aan
tal deskundigen eerder van op
de hoogte was dan hij na de
oorlog beweerde. De auteur van
het artikel in de Civilta Cattoli
ca, de geestelijke Giovanni Sale,
stelt dat Pius XII pas op 16 ok
tober 1943 hoorde van de
grootschalige acties van de na
zi's tegen Romeinse joden. Bij
razzia's en invallen werden op
15 en 16 oktober in Rome meer
dan 1.000 joden opgepakt en
naar Auschwitz gestuurd. Vol
gens Sale heeft Pius zich met
succes ingezet om te voorko
men dat de nazi's nieuwe raz
zia's zouden houden in Rome
en heeft hij geijverd voor de
vrijlating van een groot aantal
andere Romeinse joden. Ande
re auteurs betwisten echter dat
Pius hierbij een belangrijke rol
heeft gespeeld. Op andere be
schuldigingen aan het adres
van Pius Xn gaat Sale niet in.
Het Vaticaan heeft de afgelopen
jaren herhaaldelijk gesteld dat
de reputatie van Pius XII als
'foute' paus onterecht is.
De ernstigste beschuldigingen
aan zijn adres staan in het boek
'Hitler's Pope' (Hitiers Paus)
van John Comwell. Het Vati
caan is bezig met de samenstel
ling van een verslag over leven
en werken van Pius XII, een
eerste stap richting een moge
lijke zaligverklaring.
den haag/gpd - De gTOOtSte
schending van mensenrechten
van deze eeuw is geweld tegen
vrouwen. En dat niet alleen in
Azië en Afrika, maar ook in Eu
ropa en Amerika. Dat zei Irene
Kahn, secretaris-generaal van
Amnesty International, gisteren
in Den Haag. Volgens haar ont
breekt het wereldwijd aan poli
tieke wil en aan ondersteuning
uit de samenleving om daar iets
aan te veranderen.
De grootste oorzaak van overlij
den of invaliditeit in Europa bij
vrouwen tussen de zestien en
44 jaar is huiselijk geweld, zegt
Khan. „Een hoger cijfer dan het
aantal doden door kanker of
verkeersongevallen. In de VS
wordt een op de drie vrouwen
bedreigd met seksueel geweld
en in Rusland worden jaarlijks
veertienduizend vrouwen ver
moord door hun partners." De
mensenrechtenorganisatie wil
in 2004 extra aandacht beste
den aan het terugdringen van
geweld tegen vrouwen, door re
geringen te manen wetten aan
te nemen die emancipatie en
gelijkberechtiging bevorderen.
WKHinir.TnN/iiiP - TTp nrarhtic
sAo paulo/gpd - Het Openbaar Ministe
rie mag hem gerust voor de rechter sle
pen, maar burgermeester Elcio Berti van
de Zuid-Braziliaanse gemeente Bocai-
üva do Sul houdt voet bij stuk: homo's
zijn in zijn gemeente niet welkom.
Beti is er heilig van overtuigd dat hij cor
rect handelt.
De burgervader - regionaal bekend om
zijn kruisvaart tegen het moreel verval -
vaardigde gisteren per decreet een vesti
gingsverbod voor homo's binnen zijn
gemeentegrenzen uit. Berti stelt dat de
bewoners geen homoparen in hun om
geving verdragen, omdat ze niet over het
mentale incasseringsvermogen daarvoor
beschikken.
„De bevolking bestaat uit traditionele
families, die hier geboren zijn en geto
gen. Het zijn stuk voor stuk fatsoenlijke
mensen met kinderen die godsdienston
derricht genieten en leren dat alleen
man en vrouw een gezin kunnen stich
ten. Hoe moet ik het aan de jeugd verko
pen als twee mannen zich op straat kus
sen", aldus Berti.
Het begon allemaal eerder deze week
met enkele volhardende telefoontjes van
een jongeman van buiten, die Berti om
een volkswoning smeekte. „Ik verduide
lijkte dat we ook eigen bewoners moe
ten teleurstellen, en toen ik hem vroeg
of hij gehuwd was, bleek dat hij met zijn
vriend wil gaan hokken. Dat deed voor
mij de deur dicht", zegt Berti, die daar
op zijn omstreden decreet uitvaardigde.
Hij stelt ronduit dat homo's de gemeen
te alleen maar overlast bezorgen.
De maatregel heeft de plaatselijke ho
mobeweging in de gordijnen gejaagd.
Die protesteerde gisteren met spandoe
ken voor het gemeentehuis van het
12.000 inwoners tellende stadje. Voorzit
ter Toni Reis noemt de stap van een
'neo-nazistische karakter'. Reis woe
dend: „Het decreet is ongrondwettelijk,
omdat het openlijk aanstuurt op discri
minatie. Op basis hiervan gaan we Berti
aanklagen."
Ook de politie heeft de burgervader in
middels op grond hiervan in staat van
beschuldiging gesteld.
Berti kijkt er niet van op. Het is niet de
eerste maal dat hij de wind van voren
krijgt vanwege zijn onorthodoxe maatre
gelen.
Eerder vestigde hij de aandacht op zich
met polemische ingrepen om het dalen
de inwoneraantal op te krikken. Zo ver
bood hij de verkoop van condooms en
deed sigaretten in de ban, omdat roken
slecht is voor de seksuele 'eetlust'. Om
de paringsdrift te stimuleren verstrekte
hij lange tijd gratis pinda's.
Berti reageert gelaten op de storm van
verontwaardiging. „Ik ben gewend aan
geschreeuw, maar feit is dat onze ge
meente uit gezonde mensen bestaat en
weer groeit. Ik zet mij in voor het welzijn
van de bevolking. Als de rechter mij
hiervoor wil straffen, dan gaat hij zijn
gang maar. Mijn geweten is gerust."
washington/anp - De prachtig
bruingebraden kalkoen die pre
sident Bush kortgeleden zijn
troepen serveerde in Bagdad,
was helemaal niet bedoeld om
te eten. Volgens The Washing
ton Post van gisteren ging het
om een „decoratiekalkoen",
bedoeld om het buffet op te
leuken. Foto's van een trotse
president met zijn mooie kal
koen temidden van de man
schappen gingen de hele we
reld over. Volgens regerings
functionarissen was de decora
tieve kalkoen er niet neergezet
omdat Bush zou komen. Ze
wisten ook dat hun baas met de
oneetbare, opgedirkte kalkoen
zou gaan paraderen.
Nepkalkoen. Foto: AP
