DENKSPORT
Is Nederland trots op Sokolov?
Een krasse topprestatie
Nog meer persoonlijke zegels
Pak het aas op
het juiste moment
34
1
III
Jl
s
Uil
1
A
ti
1
i
jl
[:l
lil
m
A
|R|
III
A
l
B
A
Jl
lil
11
III
lilt
m
ill
s
n
1
HOC 965
ZATERDAG 15 NOVEMBER 2
BRIDGE
PUZZEL
Marijke van der Pas
Azen zijn uitermate belangrijke kaarten.
Met de hoogste kaart van een kleur in han
den kan een speler zelf bepalen wanneer
hij de slag neemt. Met een heer of lager
moet hij maar afwachten of hem über
haupt een slag wordt gegund. Het moment
waarop het aas in het spel wordt gebracht,
kan van groot belang zijn.
Spel 1
Z/Allen
4942
4 V 9 5 2
A H 9 3
H 5
SCHAKEN
4HB853 4 V 8
410 4876
V B 8 N 10 654
9864 ,„T A V 7 3
♦fo *AV7a
4 10 5 2
4 H V 6 5 2
873
64
W
N
♦f 0
4 A 4
4 A 7 4
H 10 6 52
1085
4 H V B 9 8 2
4 B 10 8 3
-
A B 3
Het spel is afkomstig uit de Eerste Divisie
viertallen. Zuid opent met 14. Na 24 van
noord herbiedt zuid 24. Noord biedt daar
op 3SA en dat contract corrigeert zuid naar
44. West begrijpt dat de leider zoiets als
een 6-4 verdeling in de hoge kleuren heeft.
Hij kan starten met klaveren, de ongebo
den kleur. De westspelers die dat doen,
krijgen 44 niet meer down. De leider neemt
met de heer, gooit op 4A een harten af en
speelt een harten van tafel. OW mogen de
slag nemen.
Als ze twee ronden schoppen spelen om de
troeven van tafel te halen, kan de leider de
resterende hartens wegwerken op de klave-
renkleur. Spelen ze slechts één ronde troef
dan kan de leider een harten troeven en het
verlies beperken tot in totaal drie slagen.
West kan aan zijn eigen hand zien dat de
leider een aantal hartenverliezers heeft en
die kan hij misschien introeven in de dum
my. Een aantal westspelers besluit daarom
uit te komen met troef. Er is nu een kans
het contract down te spelen. Alles hangt af
van oost.
Als oost gretig 4A neemt en met schoppen
vervolgt, raapt de leider op zijn dooie ge
mak vijf schoppen-, vijf klaverenslagen en
♦A op. Oost moet zo slim zijn om 4A een
rondje te duiken. De leider zal op 4A een
harten afgooien en dan harten van tafel
spelen. Oost grijpt die slag met 4A, haalt
met 4A de laatste troef uit de dummy weg
en laat dan partner nog twee hartenslagen
maken. Dit tegenspel, troef starten en 4A
duiken, is de enige manier om de leider
down te spelen in 44. Op de frequentiestaat
van het spel variëren de scores van +660,
+650, +630, +620 en +600. Slechts één OW
paar scoort plus. Carla Arnolds is uitgeko
men met troef en Wietske van Zwol heeft
heel intelligent 4A gedoken. Bravo.
Arnolds vervangt de pas moeder geworden
Femke Hoogweg bij het WK dat de vrou
wen begin november in Monte Carlo spe
len. De wedstrijden in.de Eerste Divisie
worden gebruikt om in te spelen. Als dit het
niveau is dat beide vrouwen ook in Monte
Carlo vertonen, kan er nog wel eens een
feestje in het vat zitten.
W
z
4 A 10 7
4 A H B 4 3
72
B 10 2
Zuid opent met 14. Noord is te sterk om di
rect de manche te bieden. Hij biedt eerst 24
Als zuid antwoordt met 2SA weet noord
dat slem ver weg is. Hij beëindigt het bie
den met 44.
Als west start met ^9 ziet het er naar uit dat
zowel ♦A als *V bij oost zitten en dan is de
kans dat 44 gemaakt kan worden wel erg
klein. De leider duikt de uitkomst in de
dummy. Oost neemt de slag met de vrouw
en vervolgt direct met 4V. Er dreigen nu
twee klaveren- en twee schoppenslagen
verloren te gaan. Er is nog een zitsel denk
baar waarbij de leider tien slagen kan ma
ken.
Het is dan noodzakelijk dat oost, die in nog
het bezit is van ♦A, slechts één of twee
schoppens in handen heeft. De kans dat de
schoppenkleur 5-2 zit is veel groter dan de
kans op een 6-1 zitsel. Bovendien zou west
met een zeskaart schoppen in handen
waarschijnlijk wel een keer geboden heb
ben. Zuid hoopt dus op een doubleton
schoppen bij oost. Om zijn contract te kun
nen maken, moet hij de communicatie in
die kleur bij OW verbreken. Dat kan door 4
A een keer te duiken. 4V houdt dus de slag
en de volgende schoppen wordt door de
leider gearresteerd met het aas. Hij trekt de
troeven en gaat daarna van slag met klave
ren. Als oost mismoedig klaveren terug
speelt, veert de leider op. Hij kan op ♦B
een schoppen uit de dummy wegpoetsen
en tien slagen claimen. Door met vooruit
ziende blik 4A een keer te duiken, komt 44
toch nog binnen.
In het tweede spel is het duiken van een
aas de enige manier om de leider down te
spelen.
Spel 2
Z/Allen
AV984
H V 9 7 2
16
17
18
19
20
21
22
23
2b
26
27
28
29
30
31
32
33
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
62
63
JP87
Oplossing
nummer 45
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
EXORBITANT en MINIMAAL
Kruiswoordraadsel
nummer 46
HORIZONTAAL: 1. Kleren: 5. parkeer
ruimte; 10. koning (Fr.); 11. bitter vocht;
12. aan een snelheidswedstrijd deelne
men; 14. om het leven brengen; 16. bij
belse naam; 18. boosheid; 20.
International Air Traffic Association; 22.
locomotief; 23. hertachtig dier; 24. vallei;
25. eiland in de Oostzee; 27. Duits
gebergte; 29. gier; 30. Zuid-Amerikaanse
muziekstijl; 32. gebak; 34. hint; 35. licht
geluid: 37. fluitspeler; 39. appelsoort; 42.
slotwoord: 44. buur; 46. maar matig; 48.
U Edele; 49. halsbont; 50. snavel; 51.
zeurkous; 53. navigatiemiddel; 55.
beroemdheid; 56. uiterste grens; 58. lang-
lauftraject; 60. blut; 61. reuzenvogel; 62.
denkleer; 63. mythologisch wezen.
VERTICAAL: 1. Oosters weefsel; 2. rivier
in Oostenrijk; 3. Internationaal
Olympisch Comité; 4. klinknageltje; 6.
plaats in Frankrijk; 7. loopvogel; 8.
grondsoort: 9. hoeveelheid van een
bestanddeel in een mengsel; 12. snel
heidswedstrijden; 13. ketting zonder
einde; 14. gil; 15. voegwoord; 17. nood
signaal; 19. uitroep van opluchting; 21.
hoeveelheid; 26. klassieke taal; 27. hout
soort; 28. achteraf; 29. erker; 31. deel van
de mond; 33. rivier in Frankrijk; 36. uit de
hoogte; 37. universiteitsbode; 38. korting;
39. oude munt; 40. familielid; 41. iemand
zonder eigen mening 43. honingdrank;
45. kooppoging 47. watering; 52. altijd
groene heester; 53. cultusgebruik; 54.
hoofdstad in Europa; 55. vlek; 57. diepte
tussen twee zandbanken; 59. elektrisch
geladen deeltje.
De letters uit de vakjes 48-59-18-49-16-
27-22-24-3-62-9 en 45-42-26-58-6-55-21-
37-19-61-5 vormen twee sleutelwoorden.
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Haarlems
Dagblad, Postbus 507, 2003 PA Haarlem. Onder de inzenders worden drie cadeaubon
nen van 12,5 euro verloot.
Oplossingen kunt u ook zenden naar ons e-mailadres: <redactie.hd@hdc.nl>
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
Janny Meijer, Da Costastraat 1,
Haarlem
P. van Strien, Langevlak 14,
IJmuiden
H. van der Flier, Buitenhof 22,
Vijfhuizen (cryptogram)
Cryptogram nummer 46
HORIZONTAAL:
4. Tegenstellingen tegen een wapen (10); 6. Hoort er
een baby in te zitten? (10); 8. De sfeer bepalen als
componist (2,4,6); 11. Verwant aan een toonbank en
een speeltafel (12); 13. Die gaat met de muziek
schuiven (2); 14. De kennis van een predikant? (15);
16. Eén van de vorstelijke benen (9); 18. Papperig in
de tweede file (3); 19. Even ruig met stekeltjes (9); 20.
Privilege dat een gedetineerde mist (7).
VERTICAAL:
1. Ondernemingen die niet stilzitten (7,5); 2.
Mijmering om afscheid te nemen van een voorstel
ling (8); 3. Duivel zonder 'n bandje (4); 5.
Marionettenspeler als machthebber (15); 7. Gewas
waardoor een paard snel bevriest (9); 9. Afgaan met
hout (5); 10. Heel even zit de gang erin (3); 11.
Uitgeblust van het schaken (3); 12. Begrippen die
meer te betekenen hebben (10); 15. Auto die hetzelf
de blijft voor een Let (6); 17. Wordt een junk er wijzer
van? (5).
Oplossing
nummer 45
Horizontaal:
3. Pakruimte; 6. stapelgek; 9.
tentoonstellen; 11. komeet;
12. innemend; 13. spilziek; 15.
examen; 17. concentratie; 19.
standwerker; 21. kanis; 22.
slecht.
Verticaal:
1. Lastenverlichting; 2. billen -
tikker; 4. rapport; 5. theetante;
7. strooppot; 8. klem; 10.
noden; 14. innings; 16. aver
echt; 18. turven; 20. was.
'Aan mijn accent zal je wel al
tijd afhoren dat ik van buiten
landse origine ben. Maar ja,
sommige leden van de Neder
landse koninklijke familie zul
len hun accent ook wel nooit
meer kwijtraken.' Dat zei Ivan
Sokolov tegen Gert Devreese,
voor het laatste nummer van
het bondsblad Schaak Magazin
e. Wie dit soort herkenbare
grapjes maakt over het konings
huis, is een echte Nederlander.
Is het nodig om dat te bena
drukken. nu Sokolov al elf jaar
in Oegstgeest woont? Vraag dat
maar eens aan Jan Bey, eindre
dacteur van de website www-
.schakers.info.
Op Schakers.Info bestaat al
ruim een halfjaar de mogelijk
heid om een stem uit te bren
gen voor de 'Nederlandse scha
ker van het jaar 2003'. Dat lijkt
een beetje vreemd, moet je daar
niet pas in december mee be
ginnen? Navraag leert dat het
gaat om suggesties, waaruit na
afloop van het jaar door des
kundigen drie of vier nomina
ties worden gekozen.
Hoewel de poll al ruim een
halfjaar bestaat, heeft nog nie
mand Sokolov voorgedragen als
Nederlands schaker van het
jaar. Zal de grootmeester daar
wakker van liggen? Nou, lees
dan maar eens verder in Schaak
Magazine, waarin hij vertelt
over het Essent-toemooi in
Hoogeveen, waar ieder jaar per
definitie de sterkste Nederlan
der wordt uitgenodigd: 'Het is
de eerste keer dat ik hier speel
en ik ben heel blij met mijn uit
nodiging. Het betekent ook dat
-
mi
IP
Diagram 1:
Stand na 20...Pxd5
ik word erkend als de beste Ne
derlandse speler van het mo
ment. Dat betekent wel wat
voor een niet-geboren Neder
lander.' In zijn leuke wekelijkse
column op de Corus-site www-
.coruschess.com schreef Gert
Ligterink onlangs dat Sokolov
(die nota bene in 1999 in Wijk
aan Zee van Kasparov won)
daarna niet meer voor de
hoofdgroep is uitgenodigd, ter
wijl de geboren Nederlanders
Timman, Van Wely en (voor
heen) Piket vrijwel automatisch
een invitatie kregen. In januari
speelt Sokolov wel weer in de
hoogste groep van het Corus-
toernooi. Zowel Essent als Co-
rus hebben Sokolov dus als Ne
derlander geaccepteerd.
Of Sokolov dit jaar beter heeft
gepresteerd dan Stellwagen,
Van Wely en Smeets, dat is een
kwestie van smaak. Dat mag je
namelijk niet alleen van Elo-cij-
fers aflezen. Stellwagen scoorde
in Wijk aan Zee en het Neder-
Diagram 2:
Stand na 34.Ke4
lands kampioenschap veel ho
ger dan menigeen van hem had
verwacht. Van Wely werd voor
de vierde keer op rij Nederlands
kampioen en scoorde eindelijk
eens goed in het Corus-toer-
nooi. En de achttienjarige
Smeets scoorde zijn eerste
grootmeesternorm en maakte
een enorme sprong op de Ne
derlandse ranglijst. Maar als we
toch weer naar Elo's kijken, dan
valt dit alles in het niets bij de
prestaties van Sokolov. In mei
won hij in Sarajevo een tien
kamp van wereldsterkte, voor
Sjirov en Barejev. Vorige week
won hij een tienkamp op IJs
land met vijf overwinningen en
vier remises. Predrag Nikolic,
die andere Nederlandse Bos
niër. eindigde naast hem, maar
ruim achter deze twee volgde
een rijtje zeer sterke grootmees
ters, waarvan Malakhov en Bo-
logan de sterksten waren. Wie
in een jaar twee van dit soort
toernooien wint, behoort tot de
absolute wereldtop. Met
sultaat op IJsland bereikt
kolov tevens een Elo-rati
2700, een getal dat hoort
select gezelschap van z
ken.
Rowson- Sokolov
l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4I
4.c3 Pf6 5.d4exd4 6.e5(
7.Lb5 Pe4 8.cxd4 Lb6 9.1
10.Lxc6 bxc6 1 l.Le3 f5 1
Dxf6 13.Db3 Dg6 14.Pe5
15.0-0-0 Pxf2
De meeste witspelers zul
ze twee pionnen wel dui
feren, voor twee prachtij
torenlijnen. Sokolov kom
ter met een verrassend vi
16-Thgl Pxdl!? 17.Txg2
18.Te2 Lxd4 19.Pxc6 Lb(
20.Pxd5
Zie diagram 1. Zwart het
ren. loper en pion voor t
me, maar de witte stukk
zeer actief. De witte kor
echter nooit een veilig h
men vinden. Het vervol
vooral een schouwspel,
ven van zinvol commen
lijkt op korte termijn oni
lijk.
20...Tfl+21.Kd2Tdl+i
Tcl+23.Kd2Tc2+ 24.K
25.Kxe2 La6+ 26.Kd2
27.Pde7+ Kh8 28.Dc31
29.De5 Lxa2 30.Dh5 Tf2
31.Kc3 Lf7 32.Dh3 Pdl
33.Kd3 Pxb2+ 34.Ke4
Zie diagram 2.
34...Te2+ 35.Kf4 Le6 36
Kg8 37.Pce7+ Kf7 38.D
39.Kf3 Te3+ 40.Kg2
Wit geeft het op.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
Het aardige van een denksport
als dammen is. dat het beoefe
nen ervan niet aan een leeftijd
is gebonden. Sommige spelers
behalen hun beste resultaten
pas na hun pensionering. De
beslommeringen van een maat
schappelijke carrière zijn dan
voorbij en er is tijd genoeg om
je volledig te wijden aan je hob
by. Een wel heel -letterlijk en fi
guurlijk- kras voorbeeld van ie
mand die op hoge leeftijd nog
topprestaties levert is de inmid
dels 86-jarige Alex den Doop.
Remises tegen topspelers als
Arjan van Leeuwen, Ron Heus-
dens en -zeer recentelijk- Emo
Prosman zijn van de laatste ja
ren. Den Doop heeft geen ex
pliciet winnende stijl maar zijn
team, het Nieuwegeinse Source
NDG, is al lang blij wanneer
door hem een topspeler van de
tegenpartij weer eens is afge
stopt met een remise. In de
vierde ronde van de bondscom-
petitie was het Emo Prosman
die zich stukbeet op het taaie
verzet van de nestor.
Zwart: A. den Doop - Wit: E.
Prosman
1. 34-29,19-23; 2. 40-34,14-19;
3. 33-28, 10-14;
Gebruikelijker is (17-22) 28x17
(11x22) maar Den Doop staat
niet bekend als een groot lief
hebber van flankspel.
4.39-33, 5-10; 5. 44-40
Verhindert (20-24) 29x20
H
9
O
O
O
O
d
d
d
d
lui
d!
d
9
'9
9
d
O
O
Q
O
O
O
m
O
Q
Q
lil
d
Diagram nr. 1
(15x24) door 34-29 (23x34)
40x20 (14x25) 35-30 (25x34) 28-
22 (17x39) 38-33 (39x28) 32x5.
5 20-25; 6. 50-44, 14-20; 7.
44-39, 20-24; 8. 29x20, 25x14; 9.
35-30, 17-21; 10. 30-25,21-26;
11.49-44,...
Op 33-29? was het hielslagje
(14-20!) 25x5 (4-10) 5x14
(19x10) 28x19 (13x35) gevolgd.
11.11-17; 12. 33-29,17-21;
13. 39-33, 12-17; 14. 40-35, 17-
22; 15. 28x17,12x21; 16. 33-28,
Opmerkelijk: voor de derde
keer neemt wit de kettingstel
ling in.
16.„6-11; 17. 38-33, 11-17; 18.
42-38, 17-21; 19. 44-39, 21-27;
20. 31x22, 18x27; 21. 29x18,
12x23; 22. 32x21, 23x32; 23.
37x28, 26x17; 24. 41-37, 7-12;
25. 46-41, 19-23; 26. 28x19,
Diagram nr. 2
14x23; 27. 36-31, 10-14; 28. 37-
32, 17-21; 29. 41-37, 1-6; 30. 34-
29, 23x34:31.39x30, 6-11(1);
In zijn 'jonge' jaren had de
zwartspeler mogelijk voor het
passieve (21-26) gekozen. Door
schade en schande wijs gewor
den weet Den Doop inmiddels
dat hij in dit soort standen wat
actiever moet optreden. Na 31-
26 gaat zwart gewoon naar vo
ren.
32.45-40,12-18; 33. 32-28, 21-
27; 34. 31x22, 18x27;
Zie diagram 1.
Wit heeft een langdurig initia
tief, maar zwart heeft al zijn for
maties nog staan en heeft bo
vendien nog geruime tijd over
zichtelijk spel. Gezien de volko
men gelijkwaardige puntende-
ling die er uiteindelijk uitrolt,
lijkt het toch dat Prosman er
gens een beter plan had
nen kiezen. Maar het is
ge na niet duidelijk welk
35. 40-34,11-17; 36.43
21; 37. 37-32, 21-26; 38.
16x27; 39. 47-41,2-7; 40.
7-11:41.48-42, 11-16:42
8-12; 43. 34-29, 12-17; 4
17-21:45. 38-32,27x38;
33x42, 13-18; 47. 39-33,
48. 28x17, 21x12; 49. 36-
18; 50. 33-28, 16-21;
De tijdcontrole is gepass
Wit heeft overduidelijk
maar Prosman had schij
getwijfeld liever op een
plek willen hebben.
51. 42-38, 18-22; 52. 28x
21x12; 53.38-33, 12-17;
27, 14-19; 55. 24x13,9x1
komt schijf 35 in het spe
de witte stand is inmidd
iel geworden, dat dat gei
zwaar is. 56.33-28,4-9;
30, 9-14! Koelbloedig ge
Elk verliesgevaar is afge
58. 30-24,3-8; 59. 27-21,
60. 28-23,17-22; 61. 25-
14x25; 62. 23-19, 26x17;
14,Een vertwijfelde!
om paniek te zaaien.
63.25-30!; 64. 24x35,
65. 14x25, 22-27; 66. 25-1
22; 67. 20-14, 27-32; 68.1
22x24; 69.14-9, 24-29; 7
29-33; en in deze volkoi
lijkwaardige stand wen
overeengekomen.
Ter oplossing een nieuv
ve van drs. J. Bus. Zie
2. Wit begint en wint.
FILATELIE
Australië had enkele jaren gele
den de primeur en sindsdien
lijkt het wel een besmettelijke
ziekte die zich razendsnel heeft
verspreid: de persoonlijke ze
gel. Op 20 mei, nadat enkele
buurlanden waren voorgegaan,
bereikte dit soort zegels ook
Nederland en 2 oktober ge
volgd door een zakelijke vari
ant. Maar deze twee emissies
vindt TPG Post blijkbaar nog
niet genoeg, want vanaf 25 no
vember is het voor iedereen
mogelijk decemberwensen met
een persoonlijke decemberze-
gel te versturen.
De zegel met daarop een val
lende ster heeft het december-
tarief van 0,29 en in de inmid
dels bekende bijbehorende ser
vicekaders staat Robert ten
Brink in kerstsfeer afgebeeld.
Hij kan van 25 november tot 6
januari 2004 worden gebruikt
voor het verzenden van kerst
en nieuwjaarskaarten. Oplage:
235.000 velletjes; prijs 2,90.
Bij het verschijnen van de der
de persoonlijke/zakelijke serie
(daarnaast is ook nog een veile-
10kr
Sverige
tje verschenen met de tien
mooiste persoonlijke zegels)
kan men zich afvragen of dit
soort emissies nog wel serieus
kan worden genomen. Eigenlijk
niet. TPG Post boert er goed bij
- ten slotte staat de teller van de
eerste persoonlijke zegel al op
een half miljoen a raison van
11,95 -, maar de filatelist heeft
er schoon genoeg van. Die
moet wel iedere keer, om com
pleet te blijven, een velletje ko
pen. En laten we eerlijk zijn, ge
schiedkundig of cultureel zijn
de uitgiften van nul en generlei
betekenis.
In de reeks permanente zegels
met de beeltenis van groother
tog Henri heeft Luxemburg 1
oktober twee lage waarden uit
gegeven: een grijze zegel van
0,0 en een grijslichtgroene
van 0,03 Tevens verscheen
een serie met als titel Made in
Luxembourg. Achtereenvolgens
aandacht voor de stalen wan
den van Arcelor (0,60 het
ventiel en de drukregelaar van
Ceodeux/Rotarex (0,70 en de
polyesterfolie van DuPont de
Nemours (0,80
De Verenigde Naties hebben 24
oktober drie zegels In Memori-
amserie uitgegeven ter nage
dachtenis aan de 22 VN-stafme-
dewerkers die 19 au^
een bomaanslag in Bag
het leven zijn gekomen,
zegels in waarden van 6
lage 850.000 stuks), 0,85
(700.000) en €2,10 (670
hangt de vlag van de VN
stok.
Op de scheepswerf Ten
in Gotenburg liep 6 juni
plica van de Oost-Indii
Göthenborg van stapel
1745 niet ver van de thi
verging. Zweden kw«
ber, op de Dag van de
gel, met een fraai mapji
een velletje met vier z<
5,50 kr„ het boegbeeli
een werktekening, 10
schip in aanbouw en
replica op volle zee. Hi
maakte vele handelsri
het bijzonder naar K<
China. Op de velrand
de zeekaart van de Kanj
scheren en een platte^
Gotenburg uit het Sta<
um.
