SCHRIJVENDE LEZERS
Degenen die het Mallegat aanlegden, waren zo mal nog niet
In lyrische bui neemt Marnix Norder het met de waarheid niet zo nauw
olitiek moet kwaliteit
isen in welzijnswerk
n memoriam: een boom
aan de Burggravenlaan
p volkshuisvestingsgebied
in Leiden nog veel te doen
Schutter Leidse Hout was
helemaal geen 'Leidenaar'
Leiderdorp, toon moed en
kom terug op schoolbesluit
Constitutionele monarchie werkt zeer bevredigend
terhuispolder
hitte in Irak
Worden de problemen in Potgieterlaan
Hazerswoude niet een beetje aangedikt?
Schadeuitkering
is een schandaal
ZATERDAG 15 NOVEMBER 2003
OU
artikel in het Leidsch Dag
van woensdag 22 oktober
het westelijk deel van de
Gouwe Lijn is hartverwar-
k). in een bijna lyrische bui
gedeputeerde Marnix Nor
erslag van de voortgang
!en |e aanleg van de RGL. Er
inne i echter wel enkele perti-
conwaarheden in het ver-
q. eerste plaats noemt hij
dat er 'slechts een enke
ls die de doorgang door de
binnenstad een slecht
vindt. Getuige de grote
nsd
hoeveelheid bezwaarschriften
en insprekers bij allerlei gele
genheden, is er binnen Leiden
eerder sprake van een grote
weerstand tegen het binnen
stadtracé. De waarheid is: al
leen heeft de politiek zich daar
niets van aangetrokken. Zowel
de inspraak, als het referen
dumverzoek, zijn achteloos ter
zijde geschoven en men gaat
over tot de orde van de dag. De
ongerustheid bij betrokkenen is
daarmee niet weggenomen, de
gedeputeerde heeft alleen een
probleem minder.
Een tweede onwaarheid is het
feit dat een tram 'in een poep'
stilstaat. Vreemde woordkeuze
voor een bestuurder, maar
vooruit. De gedeputeerde moet
zijn schoolgeld terughalen,
want als hij had opgelet bij de
natuurkundeles op school, had
hij geweten dat het helemaal
niet kan wat hij beweert. Bere
keningen van de remtijd van
trams laten zien dat die juist
langer is dan bij een bus, en al
zeker wanneer de RGL eventu
eel over de Lammenschansweg
zal razen met een snelheid van
50 kilometer per uur.
Een recent rapport van de Raad
voor de Transportveiligheid
aangaande de veiligheid van
(snel) trams laat zien dat een
tram die 50 kilometer per uur
rijdt, er 53 meter over doet om
stil te staan, tweemaal zo lang
als een auto die 50 rijdt. Een
remtijd van 53 meter wordt bij
een auto pas bereikt als die 75
rijdt. En dit beschouwen wij
met zijn allen toch ook niet als
een wenselijke situatie voor de
Leidse binnenstad? Het rapport
besluit onder andere met de
conclusie dat de beperkte re-
meigenschappen van de tram
dus als gegeven zouden moeten
worden beschouwd.
En verder is daar dan nog de
misvatting bij de gedeputeerde
dat de RGL hét vervoer van de
21ste eeuw is. Het dunkt me dat
dit het vervoer uit de 19de eeuw
is, en dus oude wijn in nieuwe
zakken. De door hem voorziene
situatie van een centrale lijn
RGL, met een busnetwerk daar
omheen (als een visgraat), zal al
snel een illusie blijken te zijn
met de afkalving van huidige
busnetwerk (die overigens deels
al wordt veroorzaakt door de
RGL zelf).
Dat de RGL niet op een veilige
manier gelijkvloers door Leiden
kan gaan rijden, wordt recent
weer onderstreept door boven
genoemd rapport. Deze onaf
hankelijke instantie heeft reeds
meerdere malen, op een weten-
schapplijk onderbouwde ma
nier, aangetoond dat zal blijken
dat dit niet op een Duurzaam
Veilige manier kan. Een nieuw
onderzoek, naar aanleiding van
het tram-ongeval van 16 Octo
ber in Rotterdam (waarbij nota-
bene de inzittenden van de
tram tot de slachtoffers behoor
den), zal dit wederom gaan
aantonen.
Thed van Leeuwen,
Leiden.
Jnko
r di
1 Wj
wil ik reageren op het ar-
c Dikke onvoldoende Leids
kón! nswerk' in het LD van 1
j mber. Het is geen kunst
rinses Maxima naar Lei
halen voor een project,
beter zou het zijn indien
/O eerst haar eigen orga-
op orde brengt en zich
ertificeren voor een ISO
;ttxa teitsnorm.
A S Jemini Ernst long heeft
d bekeken. Het is een
in Leiden op het gebied
Izijnswerk. De LWO doet
ze zelf zin in heeft. Haalt
j binnen voor projecten bui-
e '■-gemeente om en hoeft
dit dus ook niet te verantwoor
den aan de gemeente. Kortom,
de gemeente heeft geen grip op
de LWO.
Het is de hoogste tijd dat de po
litiek wakker wordt geschud en
een heldere financiële verant
woording - inclusief project
subsidies - van de LWO eist. In
het bedrijfsleven is het heel
normaal dat er met ISO kwali
teitsnormen wordt gewerkt.
Zonder ISO heb je geen be
staansrecht meer. De LWO is
daar een sprekend voorbeeld
van.
Aad de Jeu,
Leiden.
lemoriam - de amandel-
in (prunus dulcis).
ïeeft heel veel jaren, mis-
en wel meer dan veertig,
aan aan de Burggraven-
in Leiden. Deze soort zie
zo vaak langs de straat,
gaf mooie vruchten. Ieder
jaar genoot ik als hij in
stond. Het was een fees
gezicht. Ik wilde de
hten tekenen en plukte
lajaar aarzelend een takje,
nlijk vond ik dat ik dat
mocht doen maar ik kon
erleiding niet weerstaan,
toom is nu gesneuveld,
nee vermoord. Zonder kap-
vergunning. Hij was niet ziek
en stond niemand in de weg.
De dader of opdrachtgever
moet zonder meer bij de ge
meente worden gezocht. De
enige herinnering is nu mijn
tekening.
Een klacht indienen blijkt,
naar ervaring in onze stad,
geen enkele zin te hebben.
Maar de wijk (en de stad) is
weer een boom armer. Welke
bomen gaan nu volgen?
Rinny E. Kooi,
Leiden.
Als krant is het belangrijk om te
laten weten wie hier de misda
den pleegt. Als het geweldsde
licten zijn, beginnen wij uit er
varing maar aan te nemen dat
het allochtonen waren en dit
wordt meestal bewaarheid.
Het LD heeft het over een 'Lei
denaar' die zijn vrouw dood
schoot in de Leidse Hout. Alsje
blieft, het was geen Leidenaar,
het is geen Leidenaar en hij zal
het ook nooit wezen. Hij
spreekt niet eens Nederlands.
Zijn alle mensen gelijk? Alleen
als hun ethiek en inzet gelijk is
aan de onze. Intelligentie komt
daarna, op de derde plaats.
Als tolerantie vermomde onver
schilligheid van onze kant heeft
het zover laten komen dat een
enorme ongemotiveerde on
derklasse hier misbruik zit te
maken van een hard werkende
samenleving. En een krant
draagt de verantwoordelijkheid
om ons - niet onverschillig -
goed in te lichten. Zodat wij op
zijn minst gemotiveerd blijven
deze fout zo snel mogelijk on
gedaan te maken.
Rudolf de Groot,
Oegstgeest.
heeft nu al ruim twee
geleden het pand aan de
pacht 42 bezet uit protest
de woningnood. Dat
heel wat stof doen op-
n Het Leidse college van B
heeft onder druk al wel
antal zaken toegegeven,
dat de woningnood prio-
lummer één is.
naast heeft ROOD weten af
n dat nu toch ge-
d mag worden aan ruïnes
j oigracht 42. Maar het al-
i angrijkste is wel, dat de
ente heeft toegezegd snel
te gaan maken van huur-
Idie en het bouwen van ex-
Tiningen.
I». het is nog vier jaar
wachten op die kamers. Boven
dien lossen 1700 kamers een te
kort van 3000 niet op. En niet
alleen jongeren, maar ook star
ters hebben te lijden onder het
gebrekkige woningbeleid. Het
college heeft bijvoorbeeld nog
geen maatregelen om de
wachttijden van vierenhalf jaar
in te korten.
Kortom: we zetten een stap in
de goede richting, al is het een
kleine stap. Er moeten nog ve
len volgen en ROOD zal dan
ook weer voorop lopen in de
strijd als het gaat om degelijke,
betaalbare woningen.
Louk Rademaker,
Leiden.
Koningin Beatrix. Foto: ANP/Robin Utrecht
Nu is de monarchie ook al doelwit van be
stuurlijke vernieuwers. Ofschoon erfopvol
ging op zich een archaïsch fenomeen is,
werkt de constitutionele monarchie tot
dusverre zeer bevredigend. Als pluspunten
springen in het oog: het bindend element -
vooral als uitvloeisel van ons historisch ver
leden - de hang bij de bevolking naar ro
mantiek en sprookjes en het economisch
voordeel.
Met betrekking tot dit laatste zij opgemerkt
dat koningin Beatrix bij buitenlandse
staatsbezoeken veel meer indruk maakt
dan welke president ook. Dit zet ons land
weer eens op de kaart.
Het belangrijkste voordeel van de monar
chie is echter wel, dat het ons behoedt voor
het optreden van een gekozen president als
staatshoofd, die ongetwijfeld politieke
macht zal claimen; zonder dit laatste is
zo'rt functie immers niet aanlokkelijk. Tot
welke fricties dit leidt met een kabinet, hoef
ik niet te omschrijven.
Gezegd wordt dat koningin Beatrix te veel
macht heeft in politieke zaken. Dit is abso
luut niet het geval door de in de wet neer
gelegde ministeriële verantwoordelijkheid.
Men verwart hier kennelijk macht met in
vloed, die zij uiteraard wel heeft. En daar is
niets mis mee. Invloed hebben ook ambte
naren, politieke adviseurs, partijbonzen en
wat dies meer zij. Of denkt u dat de vrouw
van de minister-president geen invloed
heeft of kan hebben?
Ik acht het een voordeel dat naast alle
steeds wisselende politieke figuren er de
stabiele factor is van een jarenlang aanwe
zig staatshoofd met ervaring. Beperking
van deze taak tot louter ceremoniële han
delingen zou ik een belediging vinden voor
elk zichzelf respecterend bekwaam per
soon die tot de troon geroepen is.
J.H.Th, van Beest,
Leiden.
Met regelmaat zie ik in het LD
artikelen over de nieuwbouw
van de Kastanjelaanschool in
Leiderdorp. Een groep ouders
voert al geruime tijd strijd tegen
het voornemen van de gemeen
te om op zestig meter vein de
rand van de snelweg een school
voor jonge kinderen te plaat
sen. De ouders hebben zichzelf
in de materie verdiept en weten
zich gesteund door weten
schappers en een belangrijke
maatschappelijke organisatie
als het Astmafonds. Deze con
cluderen allemaal: je moet kin
deren niet binnen driehonderd
meter van een snelweg in een
school zetten.
De gemeente legt deze adviezen
naast zich neer en doet dat op
basis van een aantal rapporten-
adviezen van instanties die of
wel worden betaald door de ge
meente (TNO, Goudappel Cof-
feng) ofwel onder de gemeente
vallen (Milieudienst, GGD). Het
valt me op dat het daarmee al
leen maar gaat over rekenmo
dellen en aannames. En die re
kenmodellen laten nu net zien
dat het net wel kan. Nou sorry
hoor, dat geeft te denken. On
danks het ontbreken van een
onafhankelijk onderzoek naar
de gevolgen (luchtkwaliteit en
geluid) voor de plek aan de Eri
calaan, heeft de raad (alleen ge
steund door de coalitiepartijen
PvdA, GL en CDA) ingestemd
met het voornemen.
Tijdens de raadsvergaderingen
over de brede school zijn tallo
ze mitsen en maren en beloften
door de raadszaal gevlogen. Zo
zou alles in orde zijn wanneer
er op de A4 niet harder worden
gereden dan 80 kilometer, en
zijn alle haalbaarheidsbereke
ningen gebaseerd op een twee
mad driebaansweg. Al luttele
uren na het raadsbesluit om
de school langs de snelweg te
gaan bouwen, maakte staatsse
cretaris Van Geel (VROM) be
kend dat de A4 bij Leiderdorp
geen 80-kilometerzone wordt.
En verder liet wethouder Mol-
kenboer al meerdere malen we
ten dat de A4 twee maal vier
baans zal worden. Wat volgens
geleerden tot een forse toena
me van verkeer en dus uitstoot
van schadelijke stoffen en ge
luid zal leiden.
Twee belangrijke randvoor
waarden zijn nu al van de baan.
Dat betekent dat de situatie van
de nieuwe school aan de Erica
laan beduidend slechter zal uit
pakken dan tot dusverre door
de gemeente is becijferd.
Het zou van politieke moed ge
tuigen als het gemeentebestuur
terug durft te komen op het ge
nomen besluit. Gewoon omdat
het de beloofde vereisten niet
kan waarmaken. Maar de ge
meente maakt zo'n terugtrek
kende beweging niet meer,
vrees ik. Het zal nu aankomen
op de provincie. Het is te hopen
dat die zich nog eens achter de
oren krabt, een onafhankelijk
onderzoek laat uitvoeren met
reële aannames en randvoor
waarden. Anders is de kans
groot dat over enkele jaren er
een nieuwe school staat waar
geen ouder zijn kind naartoe
stuurt. Dat is niet uit te leggen
aan de Leiderdorpse belasting
betaler.
M Ouist,
Leiderdorp.
een kanttekening maken
l, overigens goede artikel
leBoterhuispolder, in de
van 25 oktober. Grondge-
Ers worden daarin aange-
loor bewoners. Van de be
ts, merendeel géén grond-
ikers, is circa 86 procent
ansluiting bij Alkemade.
e grondgebruikers, soms
ewoners, is 70 procent
ansluiting bij Alkemade,
ïn opmerkelijk is gezien
venvachten hogere grond-
In in geval van bouwen
toedoen van Leiderdorp,
actie van burgemeester
?vylle is voorspelbaar
niet geloofwaardig. De
Naak van Leiderdorp be-
foornamelijk uit rijden
de dijk, maar beslist niet
treden tegen hinderlijke
eroverlast in de zomer
weien.
Pieter van der Geest,
Leiderdorp.
Met belangstelling las ik in het
Leidsch Dagblad van 29 okto
ber het artikel over het Mal
legat en de herkomst van deze
naam.
Dat het Mallegat is verzand lijdt
geen twijfel. Na het graven van
de uitwatering waren er twee
nieuwe stormvloeden: één in
1675 en één in 1682. Er zijn
echter meer oorzaken waardoor
deze uitwatering niet functio
neerde. Door toenemende be
weiding, ontvening en bewo
ning daalde de bodem en daar
mee de grondwaterspiegel in
het HoIIand-Midden-gebied
(globaal ten oosten van de lijn
Haarlem, Leiden, Wassenaar,
Vlaardingen).
Ook de snelle toestroming van
het rivierwater, door de toege
nomen kanalisering van de be
treffende rivieren, zorgde in dat
gebied gedurende een groot
deel van het jaar voor veel wa
teroverlast. Ook al was dit 'Mal
legat' niet dichtgeslibd, doordat
de zeespiegel hoger lag dan de
grond en het water in het Hol
land-midden-gebied kon het
water niet op eigen kracht weg
stromen. Daar had men bij het
graven van het Mallegat waar
schijnlijk geen rekening mee
gehouden.
Pas in 1807 kwam de definitieve
oplossing. Toen werd door de
toenmalige koning Lodewijk
Napoleon (broer van Napoleon
Bonaparte) het uitwaterings
(stoom) gemaal bij Katwijk offi
cieel in gebruik genomen.
Hoe was dit tot stand gekomen?
Lodewijk Napoleon had een
minister van waterstaat aange
steld die op het gebied van wa
termanagement onze huidige
prins naar de kroon stak. Deze
minister, A.P. Twent, woonde
op het - inmiddels voormalige
- kasteel Raaphorst in Wasse
naar en had op het oostelijk
deel van zijn landgoed veel wa
teroverlast. Hij deed toen wat
men heden ten dage doet op
het waterloopkundig laborato
rium in Delft: hij bouwde op
zijn landgoed de situatie in de
streek op schaal na.
Twent kwam tot dezelfde con
clusie als degenen die het Mal
legat lieten graven: maak een
uitwatering in zee bij Katwijk.
Alleen kon men nu beschikken
over de juiste technische en fi
nanciële middelen. Men bouw
de een stoomgemaal om het
waterniveau te overbruggen.
Ook werd een verbinding ge
maakt vanaf Katwijk tussen de
Oude Rijn en de Zijl/Warmon-
derleede middels de aanleg van
het Oegstgeesterkanaal. Hier
door werd een rechtstreekse
verbinding gelegd tussen het
plassengebied en de kust. Als
gevolg hiervan hoefde het af te
voeren water niet meer de loop
van de Oude Rijn te volgen en
de omweg om de zuidkant van
Leiden heen af te leggen.
Dit systeem van waterlozing
wordt tot op de dag van van
daag met succes toegepast. Al
leen is er een aantal jaren gele
den - iets noordelijker dan het
oude - een nieuw (elektrisch)
gemaal gebouwd. Maar de lo
zing gebeurt nog op dezelfde
wijze.
Is het waterpeil in de boezem
wateren 60 centimeter boven
NAP, dan komt het gemaal in
werking. Is het waterpeil lager,
dan wordt er water ingepompt
bij de sluizen in de Hollandse
IJssel. Dit is water uit de Noord
zee die via de Nieuwe Water
weg in verbinding staat met de
Hollanse IJssel.
Waarom niet rechtstreeks in
pompen bij Katwijk? Dit om
verzilting van de steek tegen te
gaan. Door de lange weg die het
water nu af moet leggen, en
mede doordat het zoute water
zich in de Nieuwe Waterweg
kan vermengen met het uit de
Rijn afkomstige rivierwater is
hiermede de kans op verzilting
tot een minimum beperkt.
Moraal van dit verhaal: Degene
die het Mallegat aanlegden wa
ren zo mal nog niet. Alleen ont
brak het hen aan de benodigde
middelen.
N.H. Breedijk,
Sassenheim.
bant staat dat onze mili-
'n Irak moeten weken bij
toperatuur van soms
dan 60 graden. Zelfs bij
"tte zouden zij het liefst
he Hollandse gerechten
Mensoep, boerenkool en
B stamppotgerechten krij-
torgeschoteld.
n ander is nauwelijks voor
Hen en moet wel wat over-
n zijn, dunkt me. Volgens
°te Winkler Prins encyclo-
tan een mens in een dro-
geventileerde ruimte
dj voldoende kan transpi-
een temperatuur van
ts' 50 graden doorstaan.
P. van Reisen,
Lisse.
Ik erger me zo langzamerhand
aan sommige bewoners van de
Potgieterlaan in Hazerswoude-
Rijndijk. Die willen het liefst al
le auto's uit hun straat weren,
lijkt het wel. Ook hun eigen au
to?
Het volgende lijkt mij én zinvol
én uitvoerbaar.
1. Voer aan één kant (de zon
kant, omdat dat prettig is voor
wandelaars en kinderen) een
parkeerverbod in voor ieder
een. Dat is in veel straten in Ha-
zerswoude-Rijndijk - die niet
op zoveel auto's zijn ingesteld -
het geval. Onder andere in de
Staringstraat en de Nic. Beets-
straat.
2. Maak parkeerhavens aan de
Gemeneweg, onder andere
achter de bushalte en bijvoor
beeld in het doodlopende
straatje dat uitkomt op de Pot
gieterlaan. Een paar stappen
gezond wandelen kan geen
kwaad.
3. Voer éénrichtingsverkeer in
op de Potgieterlaan, vanaf de
Gemeneweg het dorp in, tot de
Da Costasingel. Om het dorp
uit te gaan zijn er immers twee
aansluitingen op de Hoge Rijn
dijk: de Da Costasingel en de
Melkweglaan.
4. Verbied vrachtverkeer in de
Potgieterlaan en controleer of
dat wordt nageleefd.
Ik rijd vaak door de Potgieter
laan en ook via de Hoge Rijn
dijk en zie zelden de toestan
den zoals ze worden omschre
ven. Worden de problemen
door een aantal bewoners van
de Potgieterlaan niet een klein
beetje aangedikt? De straten
zijn nu eenmaal te smal voor
dubbel parkeren. Iedere auto
mobilist die door de Potgieter
laan rijdt, schikt een beetje in
bij de zijstraten. Bijna altijd
gaat dit gepaard met een vrien
delijke gebaar als dank.
Spandoeken, nog meer drem
pels die je rug kraken - moet dit
nou zo? Het kan toch anders,
denk ik. Het dorp is er voor ie
dereen. We kunnen er geen
straten bijtoveren en ook geen
huizen verwijderen. Wie het te
erg vindt, kan verhuizen. Dat
wel.
J.F.G. Huisman,
Hazerswoude-Rijndijk.
De Potgieterlaan in Hazerswoude-Rijndijk voert actie tegen de verkeersdrukte. Foto: Hielco Kuipers
In het bericht 'Schadeuitke
ring voor buren asielzoekers
centrum' (LD 11/11) lees ik
dat de familie Louwe Kooij-
mans uit Leiderdorp binnen
kort 3.812 euro krijgt. De fa
milie heeft geen letterlijke
schade geleden, maar het
asielzoekerscentrum heeft
wel een paar jaar een dom
per op haar leven gezet. „We
zagen de ellende van onze
buren en we konden ze niet
helpen", zegt Anneke Louwe
Kooijmans.
Schande gemeente Leider
dorp! Of komt er nu geld
voor de asielzoekers zelf, die
vaak uit machteloosheid de
vlucht nemen naar 'gastvrij'
Nederland omdat ze ellende
in hun geboorteland moes
ten doormaken, of omdat
het een domper op hun le
ven heeft gezet als ze hun fa
milie niet konden hüpen als
die voor hun ogen werd ver
moord.
Of bijvoorbeeld voor de
troostvrouwen die in Japan
machteloos waren en nog
steeds moeten uitleggen hoe
ze zich voelden.
Of bijvoorbeeld voor familie,
vrienden en buren van ge
zinnen met problemen.
Of voor...
Anneke, ik hoop dat je je
machteloosheid kunt omzet
ten in daden: of je weigert uit
schaamte dit geld (je huis
kan nu vast met winst ver
kocht worden), of je geeft het
geld dat je nu ontvangt aan
asielzoekers, zodat zij bin
nenkort op een ouderwets
Hollandse manier sinter
klaas kunnen vieren.
Pinny Baruch,
Leiden.