LEIDEN REGIO
Ontvoerder Leiderdorpse
kinderen voorlopig vrij
Museum van Oudheden hanteert modern tarief
otje witte verf kan mensenlevens redden
Route door Voorschoten
voor blinden en slechtzienden
Rijngeestgroep wil
nieuwbouw in Leiden
zaterdag 15 NOVEMBER 2003
Multifunctioneel centrum bij LUMC
leiden/noordwijkerhout -
Binnen tien jaar wonen de psy
chiatrische patiënten, die nu in
Noordwijkerhout verblijven, in
een multifunctioneel centrum
tegenover het LUMC Leiden en
in een nieuwe woonzorgwijk in
Voorhout. Op het terrein van
de Sancta Maria waar de Rijn
geestgroep nu nog zit verrijzen
dan huizen.
Dat toekomstbeeld schetsten
gisteren adjunct-directeur F.
Leene van de Rijngeest Groep
en manager algemene zorg J.
Kerkman van de GGD Duin- en
Bollenstreek in het Noordwij-
kerhoutse gemeentehuis. Ei
genlijk zouden ze alleen komen
praten over de overlast die een
aantal cliënten de laatste tijd in
het dorpscentrum veroorzaak
te, maar op verzoek van burge
meester Polman zetten ze alle
plannen in een breder perspec
tief.
De Rijngeest Groep blijft voor
lopig nog wel eigenaar van de
meeste grond en een aantal ge
bouwen. Wel zijn er gesprek
ken met de woonstichting An-
tonius van Padua om het be
heer van de wijk daar onder te
brengen en om de woningen
na een grondige opknapbeurt
aan jonge en oude starters te
verhuren.
Maar er gaat nog meer veran
deren: het leegstaande Jozef
huis wordt komend voorjaar
gesloopt, waarna de aanbouw
van het monumentale hoofd
gebouw hetzelfde lot onder
gaat. Als in 2005 het grootste
deel van het hoofdgebouw leeg
komt door de verhuizing naar
Leiden, wil de Rijngeest Groep
dat verhuren als kantoorruim
te. Het CAT-gebouw komt ko
mend voorjaar leeg en de ge
meente Noordwijkerhout heeft
zich al geïnteresseerd getoond
in de aankoop van het pand
plus de omliggende grond tus
sen de Zeestraat en de Ane-
moonweg.
Die laatste kan dan een toe
gangsweg naar de nieuwbouw
op het achterliggende Bavoter-
rein worden. Verder wil de
Rijngeest Groep de kapel gaan
verhuren - er is al gesproken
over de komst van Panorama
Tulipland. De toekomst van de
kinderboerderij is nog onzeker.
Leene denkt eraan om die in te
krimpen en te verplaatsen naar
de strook grond achter het
hoofdgebouw.
Het gebouw Langehorst langs
de Langevelderweg blijft als
laatste in gebruik, voor de huis
vesting van de laatste patiënten
van de Sancta Maria. Maar ook
dat moet in 2014 zijn afgelo
pen.
En is dan de psychiatrie na bij
na een eeuw voor Noordwijker
hout verleden tijd?J^eene is er
niet zeker van, zegt hij. Na tien
tallen jaren in de psychiatrie
weet hij als geen ander dat de
pendule voortdurend heen en
weer slingert tussen de integra
tie van psychiatrische patiënten
in de maatschappij en de wens
om ze juist apart te zetten.
„Misschien is over een jaar of
tien de tendens weer om ze
apart te huisvesten. Verder
merk je dat de tolerantie in de
maatschappij minder wordt.
Ook dat kan een rol spelen. Een
groot deel van onze cliënten is
burgerlijk en wil in een huis
wonen met vitrage voor de ra
men. Een groot aantal lukt dat
ook, maar lang sommigen voe
len zich vervolgens niet veilig.
Die willen weer terug naar een
veilig, beschut wijkje. Daarom
verkopen we de grond in
Noordwijkerhout ook niet. Zo
houden we alle opties open."
Man wordt waarschijnlijk in Nederland berecht
leiderdorp - De eigenaar van
het Rijswijkse 'kidhuntersbu-
reau' Llobera is weer op vrije
voeten. De rechtbank in Den
Haag heeft de hechtenis van
de 35-jarige Rijswijkse kinder
ontvoerder opgeheven. De
man heeft zijn paspoort moe
ten inleveren en moet zich be
schikbaar houden voor justitie.
De verdachte werd in septem
ber op verzoek van België in
Rijswijk gearresteerd, kort na
dat hij met zeven handlangers
twee van de drie kinderen van
de Leiderdorpse Constance
Scheers en haar ex-man, con
certpianist Alexander Waren-
berg, had ontvoerd in het Bel
gische Hamont. De man heeft
een bureau dat gespecialiseerd
is in het 'terughalen van kinde
ren' in het buitenland. Hij
deed dit op verzoek van de
moeder. Het ging om een 'te
rug-ontvoering', omdat de va
der de kinderen na een logeer
partij niet had teruggebracht
naar Leiderdorp.
De Haagse rechtbank adviseert
minister Donner (justitie) om
de verdachte niet aan België
uit te leveren, maar in Neder
land te laten berechten. De
Belgische justitie is 'in beperk
te mate teleurgesteld'. „We
wachten de argumentatie van
de beslissing af', aldus een
woordvoerder van het parket
in Hasselt.
De pianist en zijn ex-vrouw
zijn al jaren verwikkeld in een
juridisch gevecht om de kinde
ren. Warenberg had de kinde
ren vlak voor kerst 2002 mee
genomen naar België, ondanks
een uitspraak van de Neder
landse rechter dat de kinderen
bij de moeder horen. De vader
vond de moeder te labiel om
voor de kinderen te zorgen.
Omdat de vader de Raad voor
de Kinderbescherming en de
gezinsvoogd achter zich kreeg,
schakelde de moeder het zoge
heten 'kidhuntersbureau' van
de verdachte in.
De ontvoering slaagde slechts
gedeeltelijk. De oudste zoon
was die dag toevallig ziek thuis
en werd niet ontvoerd op het
schoolplein. Na verloop van
tijd brachten de ouders de kin
deren weer bij elkaar, maar ze
maakten niet bekend waar ze
verbleven. Inmiddels heeft de
Haagse rechter de kinderen
voorlopig toegewezen aan de
vader en zijn ze terug in België.
De moeder heeft een om
gangsregeling.
door Nienke Ledegang
voorschoten - Voorschoten
heeft sinds deze week een ge-
leideroute voor blinden en
slechtzienden. Deze loopt van
af station Voorschoten, over de
Wijngaardenlaan en de School
straat, naar het gemeentehuis
aan de Leidseweg. De route,
gemarkeerd met ribbeltegels en
klanktegels, is er gekomen op
advies van de Adviesgroep Toe
gankelijkheid Gehandicapten.
Voorschotenaar F. Vellema, lid
van de adviesgroep en zelf
slechtziend, ondersteunde de
gemeente bij de aanleg van de
route. De oud-voorzitter van
het Platform Gehandicapten
beleid in Voorschoten kent de
knelpunten en mogelijkheden
bij een geleideroute, maar weet
ook aan welke eisen deze moet
voldoen. „Een belangrijk crite
rium is dat je de route met een
taststok moet kunnen lopen.
Dat kan met behulp van ribbel
tegels, die telkens twee tegels
breed zijn neergelegd, maar
bijvoorbeeld ook door tuin
muurtjes. In de Wijngaarden
laan en de Schoolstraat zijn om
die reden geen ribbeltegels
neergelegd. Daar voldoen de
afscheidingen naar de tuinen
en de huizen", aldus Vellema.
Ook langs de Rouboslaan is een
andere oplossing gevonden:
het randje tussen stoep en
plantsoen is er verhoogd. Een
voudiger dan opnieuw betege
len, maar net zo effectief. „In
de eerste plaats maak je ge
bruik van randen en muurtjes,
pas als je ergens omheen moet
worden geleid leg je een ribbel
tegel neer."
Overigens maken niet alleen
mensen met een taststok ge
bruik van zo'n geleideroute.
Vellema bijvoorbeeld heeft
vooral baat bij de afwijkende
kleuren van de tegel. „Als ik
voorheen bij de Albert Heijn
moest oversteken naar de par
keerplaats, moest ik een plein
over waarbij ik zelden uitkwam
bij de oversteekplaats. Nu kan
ik de tegels onderscheiden die
een geleidelijn vormen en die
precies op de goede plek uitko
men."
Op de meeste oversteekplaat
sen en op plekken waar de,
richting verandert liggen zoge
heten klanktegels, metalen te
gels met noppen. Vellema: ,Als
je daar met een taststok op
slaat, klinkt het luider dan bij
zo'n rubberen of een stenen te
gel. Dan weet je dus dat je
moet opletten."
Hoewel aan alles is gedacht, is
zo'n route lastig, weet Vellema.
„Zeker de eerste keer. Het is
verstandig om hem in elk geval
één keer met hulp van iemand
anders te lopen." De route is
dan ook bedoeld voor mensen
die er vaker gebruik van ma
ken. Vellema heeft geen harde
cijfers, maar denkt dat in Voor
schoten zo'n 200 blinden en
slechtzienden zijn. „Dat is he
laas lastig te traceren. Hoe
groot de behoefte aan een ge
leideroute is, weten wij dan ook
niet. Wij moeten voor een hele
groep denken en hebben het
traject vastgesteld. Waarbij we
natuurlijk hebben gekozen
voor een drukke route, niet
voor een buitenwijk."
Vellema kon bij het uitzetten
van het traject uit eigen erva
ring putten. „Ik had altijd
moeite met het binnenpleintje
bij het gemeentehuis. Er staan
beelden, er zijn vele opstapjes
en het is lastig te herkennen
waar de ingang is. Het is goed
dat daar nu markeringen zijn
voor blinden en slechtzien
den."
De gemeente hoopt dat huisei
genaren, automobilisten, fiet
sers en winkeliers de route per
manent vrijhouden. Het parke
ren van auto's en fietsen op de
ribbeltegels, uitstallingen van
winkels en overhangend groen
zouden de doorgang te veel be
lemmeren.
[Toorenaar is doorgaans
limabei mens, maar op dit
3ou 'blik is hij boos, heel boos.
op het Rijksmuseum van
heden (RMO) aan het Ra-
lurg. Hij noemt de organi-
van het RMO 'door de ve-
bgroepen uitermate in-
>el en weinig coöperatief,
locent klassieke talen aan
itedelijk Gymnasium orga-
ert Toorenaar voor het der-
ïeenvolgende jaar een
nasiastendag. Die dag is
abei >eld voor leerlingen uit de
spe nbouw die ondanks de
e studielast zowel Latijn
irieks in hun vakkenpalcket
dilli ien. Daarnaast volgen ze
a ja licht Klassieke Culturele
s m het kader van de
om Ws'asten(^ag krijgen ze
hoor)college aan de uni-
erI teit met koffie of thee en
aar en zij die dag af met een
e.V je in een Grieks restau-
b Een bezoek aan het RMO
ook op het programma,
iniversiteitsbezoek ver-
avoi
>p d
n in
loopt altijd voorspoedig, maar
bij het RMO moet Toorenaar
de nodige obstakels nemen. Hij
vindt het namelijk onzin om
voor een bezoek aan het muse
um in de namiddag en het be
kijken van vijf vitrines het volle
pond te betalen. „De universi
teit vindt elk jaar studenten be
reid in het RMO enkele vitrines
voor te bereiden om die met
een korte uitleg aan groepjes
van tien leerlingen te presente
ren. Gezien de tijden van de
colleges bezoeken we het RMO
aan het eind van de middag.
Dan bevinden zich nauwelijks
meer bezoekers in het muse
um. Een beetje medewerking
van de kant van het RMO zou
voor zo'n project worden ge
waardeerd."
„Maar wat ontmoeten we in de
praktijk", zo vervolgt Tooren
aar. „Je wordt doorverwezen
van de afdeling communicatie
via de afdeling veiligheid naar
een publiciteitsmedewerker en
vervolgens kom je bij de afde-
e' derdorps transportbedrijf legt spiegelinstelstrook aan
e[' Maarten Dekker
lari
dorp - Vrachtwagens mogen dan
a*v cht met een dodehoekspiegel
01 ijden, als die niet goed is afgesteld
rien ongeluk nog steeds in een klein
>ev e. Daarom introduceerden twee
^eS( feurs van het Leiderdorpse trans-
'e 8 edrijfVan den Bogerd een simpele
ig: de spiegelinstelstrook.
alf dagje werk met een meetlint en
otje witte verf, meer kost het niet.
- eer dan een paar witte lijnen op het
'eJ)l ïk is het niet. Maar het kan het ver-
e 'e ussen leven en dood betekenen,
et iedere vrachtwagenchauffeur,
etser die even over het hoofd werd
en door een rechtsafslaande
Jwerd doodgereden, dat was tot
;ort de schrik van veel bestuurders,
wetgever na veel getouwtrek be-
om er iets aan te doen en de dode-
ipiegel verplicht werd voor alle Ne-
idse vrachtauto's,
die spiegel hoeft maar door een
Itak geraakt te worden en hij zit
scheef', zegt Martin van den Bogerd,
plaatsvervangend directeur van het ge
lijknamige familiebedrijf, waartoe ook
het Leidse vervoersbedrijf Mostert be
hoort. „Verzekeringsmaatschappij TVM
heeft daarom iets bedacht waarmee
chauffeurs simpel kunnen controleren
of hun achteruitkijkspiegels nog goed
staan afgesteld. Twee van onze chauf
feurs hoorden daarvan en hebben hier
op het terrein zo'n spiegelinstallatie-
strook aangelegd."
Spiegelinstallatiestrook, het is een lang
woord voor iets dat eenvoudig werkt: de
vrachtwagen wordt op een met witte lij
nen afgebakend vlak geparkeerd. Daar
na controleert de chauffeur of hij in de
vier rechterspiegels het juiste deel van
de weg ziet. Om daar zeker van te zijn, is
het wegdek door middel van lijnen op
gedeeld in vier genummerde zones. Als
alle spiegels in de juiste richting staan,
ziet de chauffeur alles wat hij moet zien
om ongelukken te voorkomen.
Van den Bogerd vindt het niets bijzon
ders dat er nu op zijn eigen terrein een
installatiestrook ligt. „Wij zijn ook niet
de enige met zo'n ding. Je ziet ze ook
steeds meer bij tankstations en wegres
taurants. En het is een kleine moeite, die
er wel voor zorgt dat het werk veiliger
wordt.
Onze chauffeurs moeten hun taak goed
kunnen uitoefenen. Als ik in mijn kan
toor airconditioning heb, vind ik het niet
meer dan normaal dat zo'n jongen dat
ook in zijn cabine heeft. Bij ons heeft ie
dereen ook een navigatiesysteem, zodat
ze onderweg geen kaart hoeven te lezen.
Zoiets kun je vanzelfsprekend vinden,
maar het gaat erom dat de chauffeur
zijn aandacht op de weg houdt en niet
wordt afgeleid door andere dingen.
Want je kunt wel een dodehoekspiegel
hebben, maar als je net even naar links
kijkt op een rotonde, kan het toch fout
gaan."
Maar al vinden ze het bij Van den Bo
gerd de normaalste zaak van de wereld,
niet overal in de transportbranche wordt
even scherp op de veiligheid gelet. Van
den Bogerd: „Ik wil niet openlijk colle
ga's afvallen, maar in andere bedrijven
gaat het er wel eens anders aan toe dan
bij ons. Dan moet je denken aan banden
die niet op tijd worden vervangen. Dat
kan hartstikke link zijn als het gaat rege
nen, dan raakt zo'n zware vrachtwagen
zo van de weg."
En ook Ton Siera - één van de chauf
feurs die de spiegelinstallatiestrook aan
legden - kan daarover meepraten. „Har
de bewijzen heb ik niet, maar je hoort
vaak van collega's dat ze eindeloos moe
ten zeuren bij hun baas om met hun au
to naar de keuring te mogen. Dat is na
tuurlijk fout, als je daarop gaat bezuini
gen."
De strook bij Van den Bogerd is in eerste
instantie aangelegd voor eigen gebruik,
maar truckers die vracht komen lossen
of laden, staat het vrij om hun auto erop
te parkeren. Dat geldt ook voor de bui
tenlandse chauffeurs, al hebben die er
niet zo veel aan als hun Nederlandse
collega's. Onder andere in Duitsland en
België is de dodehoekspiegel namelijk
nog niet verplicht.
ling educatie terecht Dan krijg
je de harde boodschap: we
hebben liever niet dat jullie ko
men, maar als je pas om 15.45
uur komt dan betaalt iedere
leerling die geen museumjaar
kaart, NS-jaarkaart of Rabo-
bankpas kan tonen 5,00 euro.
Hoe mooi het museum ook is,
voor die vijf vitrines is op dat
late uurtje 5,00 euro een schan
dalig bedrag."
Volgens Toorenaar heeft de
jeugd de toekomst, maar ziet
het RMO dat blijkbaar anders.
„Wanneer u als museum goed
wilt overkomen, niet alleen
naar leerlingen, de toekomstige
doelgroep dus, maar ook naar
docenten van middelbare
scholen of universiteit dan
moet u vooral zo opereren",
klinkt het cynisch. „Ik wil leer
lingen met een warm hart voor
de klassieken een leuke middag
bieden, maar u werpt er een
smet op."
Voor Toorenaar is de maat bij
na vol. „Ik stuit nu voor de der
de keer op uw bureaucratische
muur. Mijn animo voor een
vierde keer is tot onder nul ge
zakt. Wanneer u begrip hebt
voor mijn argumenten en mijn
ergernis en vindt dat hieraan
iets moet worden gedaan dan
juich ik dat toe. Wanneer dat
niet mogelijk is dan heb ik in
ieder geval mijn hart gelucht
en zal met spijt in het hart vol
gend jaar moeten afzien van
een bezoek aan het RMO."
Het museum hanteert voor
scholen een zogenaamd blok
kensysteem, laat een mede
werkster weten. „Van maandag
tot en met vrijdag van 10.00 tot
16.00 is de toegangsprijs dan
1,00 euro per persoon. Maar
mijnheer Toorenaar wil met
zijn groep buiten dat blokken
systeem naar binnen en dan is
de groepsprijs 5,00 in plaats
van normaal 6,00 euro per per
soon. Dat is geen onwil, maar
wij hebben nu eenmaal regels
en kunnen niet op korte ter
mijn uitzonderingen maken.
Want dan wil elke school een
uitzondering zijn. Inmiddels
heeft een collega van mij met
mijnheer Toorenaar gepraat en
er is afgesproken dat hij vol
gend jaar ruim voor het vol
gende bezoek contact met ons
opneemt. Dan komen we er
absoluut uit."
Eric-Jan Berendsen
n van den Bogerd vindt het eigenlijk niets bijzonders dat er nu op zijn eigen terrein een installatiestrook ligt. Foto: Hielco Kuipers
Het Rijksmuseum van Oudheden is volgens docent klassieke talen Jaap Toorenaar uitermate inflexibel en weinig coöperatief.
Foto: Hielco Kuipers
De Blauwe Steen, die al 700 jaar In de
Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad.
Onder redactie van
Tïmoteus Waarsenburg en Eric-Jan Berendsen
TELEFOON 0 71 53 56 424