KUNST CULTUUR
Verrassende ontknoping Zilveren Veer Gal:
Dylan krast, kreunt, kraait, rochelt en krijst
'Het is heerlijk om te schrijven'
Gerenommeerde musici komei
niet uit de verf in gelegenheidstr
Balletgala
Artistiek leider
Dogtroep weg
Amsterdam - Artistiek leider Ti-
tia Bouwmeester van theaterge
zelschap Dogtroep stapt op
'wegens een fundamenteel ver
schil van inzicht over de aan
pak voor de komende jaren'.
Het gezelschap doet verder
geen mededelingen om nie
mand onnodig te beschadigen.
Bouwmeester werd artistiek lei
der in 1999. Dogtroep speelde
in de afgelopen jaren onder
meer op het plein van de Revo
lutie in Moskou en de Passen
ger Terminal in Amsterdam.
North Sea Jazz
verovert wereld
delft - Na Den Haag en Kaap
stad maken muziekliefhebbers
in Qatar binnenkort ook kennis
met het North Sea Jazz Festival.
In deze Arabische staat heeft op
11 en 12 juni 2004 een editie
van het jazzfestival plaats. In
het Sheraton Hotel van de
hoofdstad Doha is per dag
ruimte voor 5000 bezoekers. De
namen van de artiesten maakt
de organisatie op 3 december
bekend tijdens een persconfe
rentie in Qatar. In Kaapstad
viert het jazzfestival volgend
jaar het vijfjarig jubileum.
Ad Visser zingt
over Gazastrook
Rijswijk - Ad Visser ontpopt
zich als geëngageerde zanger
en liedjesschrijver. De voorma
lige presentator van Toppop
heeft een cd gemaakt met
maatschappijkritische liedjes,
over onder andere de aanslagen
in de Gazastrook, de Neder
landse schuld in Srebrenica en
euthanasie. Het is voor het
eerst dat Visser (56) gewapend
met gitaar het tijdsbeeld in
songs probeert te vatten.
Nikolic voorman
van Kamerorkest
rijswijk - Het Nederlands Ka
merorkest krijgt met ingang van
het seizoen 2004-2005 een
nieuwe muzikale voorman:
Gordan Nikolic. Hij wordt per 1
september 2004 benoemd tot
concertmeester. Nikolic zal met
chef-dirigent Yakov Kreizberg
de programmering gaan doen.
Naast orkestrepertoire voor
kleine bezetting zal voortaan
ook kamermuziekrepertoire
voor grotere bezetting worden
geprogrammeerd.
Replica Mona
Lisa: 47.000 euro
bayeux - In Frankrijk is gisteren
een replica van het wereldbe
roemde schilderij Mona Lisa
verkocht voor 47.000 euro. De
kopie werd in 1600 geschilderd
door een onbekende schilder.
Het is daarmee een van de oud
ste kopieën van het schilderij
van Leonardo da Vinci.
woensdag 12 NOVEMBER 2
Het hilarische duo Stenzei Kivits laat klassieke muziek en humor uitstekend samengaan. Foto: Mark Lamers
Zangeres Patty Trossèl, die jaren geleden furore maakte als La Pat, is terug op het podium. Foto: Mark Lamers
Regionale cultuurprijs na vier nominaties voor Stichting Tegen-Beeld
door Theo de With
vervolg van voorpagina
leiden - De uitslag is maar op één ma
nier uit te leggen. De stichting Tegen-
Beeld heeft de Zilveren Veer te danken
aan de steun van de jury. De 23.000
punten van het publiek werden rede
lijk gelijk over de vijf genomineerden
verdeeld. De jury had een zelfde aantal
punten te verdelen en daarvan gingen
er meer dan 15.000 naar Tegen-Beeld.
Het was de verrassende ontknoping
van de gala-avond in de Leidse
Schouwburg. Presentatrice Judith de
Bruin, onder meer bekend van het
spelletjesprogramma 'Get the pictu
re', gaf de vijf genomineerden de ge
legenheid zich te presenteren. Door
middel van een filmpje en een kort
vraaggesprek konden ze zich aan het
publiek voorstellen. Op de uitslag
had het geen invloed meer. Door de
punten van het publiek en de jury bij
elkaar op tellen, was de winnaar al
bepaald.
Roland Helmer (LAKtheater, Leiden),
Guido Creuwels (Parktheater, Alphen
aan den Rijn), Eylard van Hall (Zomer
Schilder Festival Noordwijk) en de
Leidse Video en Smalfilm Liga (LVSL)
moesten het allemaal afleggen tegen
de stichting Tegen-Beeld. „Het werd
ook hoog tijd", zegt penningmeester
Piet van Veen in een eerste reactie.
„Het was de vierde keer dat we geno
mineerd waren. Als het nu weer niet
gelukt was de prijs te winnen, waren
we de volgende keer niet meer geko
men. Het zou te pijnlijk worden."
Tegen-Beeld is in 1992 ontstaan en
ging in dat jaar op zoek naar muren
in Leiden die met een gedicht be
schilderd zouden kunnen worden.
De victorie begon in de Kloksteeg.
Van Veen moest in eerste instantie
met zijn kompanen Ben Walenkamp
en Jan-Willem Bruins op jacht naar
muren. ,A1 gauw kregen we steeds
meer muren aangeboden. De belang
rijkste voorwaarde is dat het gedicht
vanaf straat zichtbaar moet zijn."
Het plan was om in het jaar 2000
honderd gedichten aan het Leidse
stadsbeeld te hebben toegevoegd.
Door een aantal tegenslagen wordt
die mijlpaal naar alle waarschijnlijk
heid pas volgend jaar bereikt. „En
dan stoppen we ermee", zegt Piet van
Veen. ,,Als afsluiting willen we ge
dicht 101 schilderen in de omgeving
van het station, zodat alle bezoekers
kunnen zien dat deze stad iets met
poëzie doet. Onze keuze is gevallen
op 'De Profundis' van Garcia Lorca."
Hij las het gisteravond voor.
Inmiddels heeft Tegen-Beeld de acti
viteiten uitgebreid met een jaarlijks
terugkerend poëziefestival. Steeds
staat een andere dichter centraal. Af
gelopen zomer gebeurde dat voor de
vierde keer en werd werk van de
Griekse dichter Kavafïs voorgedragen.
Van Veen verklapt dat inmiddels op
nieuwe plannen gebroed wordt.
Juryvoorzitter Frans Struben, notaris
in Alphen aan den Rijn, gaf aan dat
de laagdrempeligheid van de activi
teiten van Tegen-Beeld in haar voor
deel hebben gepleit. „De gedichten
zijn 24 uur per dag voor iedereen toe
gankelijk. Ze zijn door de uiteenlo
pende talen niet altijd voor iedereen
leesbaar. Maar met de typografie en
vormgeving geven ze toch een extra
dimensie aan Leiden. Voor sommige
juryleden was dat reden om al hun
punten aan deze stichting te geven."
Tussen de presentaties en puntentel
lingen door waren er gisteravond op
tredens van het hilarische, muzikale
duo Stenzei Kivits en zangeres Pat
ty Trossèl, die jaren geleden furore
maakte als La Pat maar ook onder
haar eigen naam nog altijd die
dige stem met dat enorme
heeft.
Aan de Zilveren Veer is een bi
van 3500 euro verbonden. „Hel
gaat in een restauratiefonds",
Piet van Veen. „Dat wordt ge
om herstelwerkzaamheden a
dichten te kunnen uitvoeren. Je
je er toch verantwoordelijk voi
zijn al een paar gedichten die di
des tijds niet hebben doorstaan.'
De volledige uitslag van de Zil
Veer 2003 is: Stichting Tegen
(19.973 punten), Leidse Vidi
Smalfilm Liga (9.090 punten),
van Hall (5.667 punten), Roland
mer (4.767 punten) en Guido
wels (4.467 punten).
muziek recensie
Peter Bruyn
Concert: Bob Dylan. Gezien: 10/n, HMH,
Amsterdam.
Soms lijkt het alsof cynici de in
middels 62-jarige Bob Dylan
verwijten dat hij niet als Jimi
Hendrix, John Lennon of Kurt
Cobain reeds het aardse voor
het hemelse verwisseld heeft.
Dan kan immers pas werkelijk
de heiligverklaring aanvangen.
Dylan is echter nog een en al vi
taliteit en allerminst van plan
om zijn dagen als rockfossiel te
slijten. In tegenstelling tot bij
voorbeeld bij generatiegenoten
The Rolling Stones, is er bij Dy
lan geen sprake van voorspel
baarheid waar het zijn concer
ten betreft. Sinds hij in 1988
zijn 'Never Ending Tour' begon
is de Amerikaan in feite alleen
nog maar bezig zijn eigen oeu
vre te interpreteren en te be
commentariëren.
Dat bleek in Amsterdam al bij
het tweede nummer: "Verhip,
dit is 'It's all over now, Baby
Blue', realiseerde je je plotse
ling bij het refrein'. Qua melo
die en tempo bleek het een vol
strekt nieuw nummer gewor
den. En precies hetzelfde ge
beurde even later bij die andere
klassieker, 'It's Alright, Ma'.
Daarbij komt nog dat de oude
Bob dit concert alleen maar
piano speelt en zijn gitaren
houdt voor wat ze zijn.
Dylan blijft het mystieke orakel
dat iedereen zijn of haar eigen
interpretatie laat. Zodat je je
kunt afvragen waarom hij juist
die en die nummers speelt. Hij
krast, kreunt, kraait, rochelt en
krijst zijn teksten en hij komt er
mee weg als geen ander. Het is
het charisma waarmee de hele
groten zich van de 'gewone gro
ten' onderscheiden.
In Leiden en regio bestaat grote belangstelling voor
professionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en regiogenoten die musiceren, toneelspelen,
schilderen, fotograferen, schrijven of op andere wijze actief
zijn. Vandaag: Ariënne de Bruijn, die recentelijk debuteerde
met haar roman 'IsmaeP.
Dit is het verhaal van een
noodlottige obsessie. Zoals zo
veel vrouwen leefde ik maar
half voordat ik een noodlottige
obsessie had. Mijn obsessie had
een naam: hij heette Ismael.
Hij had niets te maken met een
witte walvis of met scheeps
touw, maar hij leek me wel een
held.
Ariënne de Bruijn (28) is even
terug in Leiden. In de stad
waar ze tot twee jaar terug ge
schiedenis studeerde. De stad
ook die als decor fungeert voor
haar debuutroman 'Ismael'.
Haar hoofdpersoon Fee wan
delt daarin over het Rapen
burg, woont tijdelijk aan de
Herensingel, ontmoet haar
grote liefde in de collegezaal
van de universiteit en verdient
wat bij als parttimer in het
Rijksmuseum van Oudheden.
„Ik zat destijds zelf zes jaar
met vijf meiden in een studen
tenhuis. Weet de weg in Lei
den. Het is voor mij logisch
dat het verhaal zich hier af
speelt. Dat was toen mijn we
reld. Ik heb hier aan de over
kant nog als serveerster ge
werkt", wijst ze vanuit de erker
van Stadscafé Van der Werff
op het aanpalende koffiehuis
De Bruine Boon. „Ik liep er net
even binnen. Ja, ze kenden me
nog." Ze giechelt.
Haar boek is nu een maand uit
en hoewel ze goede kritieken
kreeg in Spits, het universi
teitsblad Mare en op Radio
West is de echte publiciteits
golf tot nu toe uitgebleven. Ze
zocht daarom zelf maar con
tact met de krant, weet niet of
uitgever Vassallucci voor haar
in de pakjesmaand nog op de
tamtam gaat slaan. „Ik schijn
wat geduld te moeten hebben.
Als je bekend bent en er komt
een boek van je uit, is het de
week daarop besproken. Zoals
bij Karei Glastra van Loon pas
nog. Maar dit is mijn debuut.
Je mag alleen maar hopen dat
je opvalt. Aan de andere kant:
zoveel boeken van jonge vrou
welijke schrijvers verschijnen
er toch niet."
Aanvankelijk zou haar eerste
ling geboren worden bij Meu-
Ariënne de Bruijn: „Ik zat met vijf meiden in een studentenhuis. Weet de weg in Leiden. Het is voor
mij logisch dat het verhaal zich hier afspeelt." Foto: Henk Bouwman
lenhoff. Maar toen Tilly Her
mans daar plotseling vertrok
en het manuscript van Ariën
ne de Bruijn met zich mee
nam, liet verschijning op zich
wachten. „Ik lag daar een
beetje te verstoffen op een
plank. Heb toen brutaal aan
de bel getrokken bij Vassalluc
ci. Ik had korte verhalen ge
schreven voor de NRC en voor
Playboy. Een journalist daar
van, Guus Luijters, raadde me
aan om me vooral niet te be
scheiden op te stellen. In een
rood mapje heb ik mijn manu
script, waaraan ik twee jaar
heb gewerkt, persoonlijk aan
Oscar van Gelderen overhan-
digd."
Die zag wel wat in dit wat
sprookjesachtig aandoende
liefdesverhaal en voegde haar
toe aan de stal waarvoor He-
leen van Royen en Abdelkader
Benali - die net als Ariënne in
Leiden woonde - de kar trek
ken. „Ik weet niet of ik ben
aangetrokken voor de catego
rie jonge vrouwen. Het is wel
een echt vrouwelijk boek ge
worden, met een jonge vrouw
als hoofdpersoon. Maar ik
hoop en ik weet bijna zeker,
dat ze me hebben genomen
omwille van de kwaliteit. Een
jonge Marokkaanse vrouw,
ook een segment apart als je in
die trant redeneert, wezen ze
resoluut af. Ze krijgen weke
lijks honderden manuscripten
binnen. Ik wil serieus worden
genomen als schrijver. Niet als
modeverschijnsel."
Op de vraag wat ze heeft toe
gevoegd aan de Nederlandse
literatuur, kijkt ze bedacht
zaam op, neemt een slok kof
fie verkeerd en lacht haar tan
den bloot. „Een eigen stijl.
Waaraan de lezer misschien
eerst nog wat moet wennen.
Want ik zet hem of haar af en
toe wel op het verkeerde been.
Ik hou zelf van Janet Winter-
son, een Engelse schrijfster.
Romantisch, zonder dat het
truttig wordt. Illusies schep
pen, mensen voor de gek hou
den. Ja, ik ben bezig aan mijn
tweede. Nee, daar kan ik nog
niets over verklappen. Het is
gewoon heerlijk om te schrij
ven. Dit klinkt misschien wat
feministisch, maar ik wil laten
zien dat een jonge vrouw kan
schrijven."
Ad van Kaam
Amsterdam - Koningin Beatrix woonde gisteravond in Amsterdam het twaalfde Balletgala bij van
Stichting Dansersfonds. Tijdens de pauze had zij onder meer een ontmoeting met danseres Carolat
Rijn (links) en andere dansers uit het stuk 'Piccolo Mondo'. Het gala in het Muziektheater was opgei
gen aan de vorig jaar overleden prins Claus. Foto: ANP/Marcel Antonisse
muziek recensie
Lidy van der Spek
Concert: Igor Roma, piano, Giovanni-
Battista Fabris, viool en Quirine Viersen,
cello. Gehoord: 11/11, Stadsgehoorzaal,
Leiden.
In de eerste twee pianotrio's
voor de pauze lijkt het erop dat
pianist Igor Roma, cellist Quiri
ne Viersen en de minder beken
de Giovanni-Battista Fabris als
violist voor dit concert een gele
genheidstrio zijn, niet een trio
dat een naam draagt, dat elkaar
muzikaal van haver tot gort
kent. In het Pianotrio nr 1 in c
van Shostakovich én in Beetho-
vens Pianotrio in Bes is er van
een evenwichtige balans geen
sprake. Wellicht zijn de ver
wachtingen té hoog gespannen
bij een optreden van zulke ge
renommeerde musici. Je kunt
ook niet zeggen dat Igor Roma
slecht speelt, dat zijn toucher te
hard of te dominant is. Toch
komt Viersen in Shostakovich
niet uit de verf, en is Fabris
hoegenaamd niet te horen. Zijn
spel is schools en voorzichtig.
Kortom, wat opvalt is de afwe
zigheid van hecht samenspel,
het wezenlijk in elkaar opgaan.
In Beethovens pianotrio, het
zogeheten 'Erzherzog trio',
rond 1817 opgedragen aan
aartshertog Rudolf, is dat wat
meer het geval. Maar nog
steeds word je niet meegetrok
ken door een eensgezinde, be
vlogen visie waarin de piano
vanzelfsprekend een voortrek
kersrol heeft.
Dat is opmerkelijk meer het ge
val in Sergei Rachmaninovs
'Trio élégiaque'. De melodie en
harmonische eenvoud geven
ruimte voor gelatenheid en
droefenis. Of ze hebben dit stuk
vaker met elkaar gespeeld, of ze
vinden dit het spannendste trio
van de avond. Hier is samen
gaan, samen klagen, samen in
opstand komen, samen stil
worden veel meer op elkaar af
gesteld. Pas nu is er sprake van
een klankbalans, is er ruimte
voor gemeenschappelijke spiri
tualiteit. Rachmaninov do
via de schrijnende, hardni
herhaling, ostinato, het
weer repeteren van kla
thema's, die moduleren1
veranderen van stni
Soms worden ze wat coi
er, met name in de piano
of krijgen de thema's fe
namische impulsen.
De piano is in het helt
prominent aanwezig - W
duidelijk de bedoeling is
strijkers hebben een mei
nende functie. Het derd
Allegro risoluto, begint
weerbarstige pianosolo,
Roma opstand, woei
kracht tentoonspreidt,
verzacht door trage, ween
ge viool- en cellostreken,
slaan de toetsen toe, sc
wend in jagende frasen
lengs verlopen in wrange,
bere akkoorden. Sober,
zeer intens gaan de st
mee in Roma's verhaal di
zwelt en wegebt, en op de
adem van een dof ruisei
lo doodloopt. Hier woi
drama waarachtig samf
speeld met Igor in de hoi'