BUITENLAND
VS: toch een
eigen leger
voor Irak
'Irak is zeker geen
tweede Vietnam'
Sabih Abu Saud (17) blies zich op voor Palestina
Duitse generaal ontslagen wegens antisemitisme
Massale verkrachtingen tijdens oorlog in Congo
Noodtoestand in Sri Lanka
r asielboot
Australië
Moordproces
Tom en Sonja
begonnen
Paramilitairen moeten politie helpen
I k
'Verwarde generaal'
-politicus
President passeert premier en ontbindt parlement
loofde anti-joodse uitspraken van CDU
eer i
-^berra - De Australische
fine heeft bij de noordelijke
ji-eilandengroep een boot
t een groep van ongeveer
ClNzoekers uit Turkije onder-
|pt. De Australische rege-
j heeft de eilandengroep een
Je status gegeven, waar-
de asielaanvragen in kam-
i op het eiland kunnen wor-
afgewikkeld, en waardoor
eners niet bij de Australi-
rechter in beroep kunnen
(i als ze worden afgewezen.
)t komt vermoedelijk uit
lesië. Het zou de eerste
[sinds de Australische rege-
ien fceind 2001 harde asielwet -
jorvoerde.
esteszieke man
ëxecuteerd
In een gevangenis in
ïerikaanse staat Georgia is
ïn een geesteszieke pa-
geëxecuteerd. De 55-jarige
Willie Brown kreeg een
jlijke injectie voor de ver-
hting van en de moord op
122-jarige topless danseres
amejg75 Volgens artsen leed
mP3fwn aan paranoïde schizo-
jehtiie. Een rechter oordeelde in
3n 1)0 in hoger beroep dat
jwn moest sterven. Hij is de
jp. gevangene die dit jaar in
VS is terechtgesteld.
eme
Vei
bi
insj
op
lier Ourei Foto: AFP
iafat en Ourei
l^'ën verder
- De Palestijnse pre-
®$nt Arafat en premier Qurei
°*S®yen ruzie maken over de sa-
S mistelling van een nieuw ka-
it. Het mandaat van Kurei's
;abinet vandaag afgelo-
maar de vorming van een
iring is opnieuw spaak gelo-
op de post binnenlandse
4n. Arafat weigert de benoe-
van generaal Nasser
isef in deze functie, die vol-
Qurei de enige man is die
pias en Islamitische Jihad
i aanpakken. Maar hij is ook
BVTpan die alle veiligheidsdien-
onder zich krijgt, en Arafat
jgert zijn macht over die
t8n t6 staan'
'heSiropa positief
tfrer Turkije
\\9JUin - Een tussenrapport van
rïjze!Europese Unie is positief
"e $r de hervormingen die Tur-
doorvoert om in aanmer-
te komen voor het EU-lid-
itschap. Dat heeft eurocom-
Is Verheugen, belast met
Jtbreiding van de EU, giste-
or'c Vgezegd. De Europese Com-
metSssie stelt eind dit jaar vast of
Jaje voldoet aan de voor-
en. De EU wil dat de in-
van het leger op de Turk-
ilitiek wordt verminderd,
it het land de mensenrech-
i respecteert.
j ^kistaan eist
rt iiljoenen van VS
gtAMABAD - Een Pakistaan die
jaar in de Amerikaanse le-
ïn rifbasis Guantanamo Bay op
at bltba gevangen heeft gezeten,
hetjtmeer dan 10 miljoen dollar
oeleihadevergoeding van de VS en
iastan. Mohammed Sagheer
in 2001 in Afghanistan op-
bakt. Hij zegt in Guantanamo
ly - waar de VS meer dan 600
cnsen vasthoudt op verden-
van banden met de Tali
ën al-Qaeda - fysiek en
itaal mishandeld te zijn.
ertig jaar cel
üjoor kindermoord
Adrid - Een Spaanse vrouw
I :eft veertig jaar cel gekregen
)l€fegens de moord op haar twee
ions. De jongens, van 4 en 6,
Jn gewurgd met het snoer van
p batterij oplader van een
te jjobiele telefoon. Een andere
jarige zoon was op de be-
avond in januari 2002
ver^k thuis, maar heeft nergens
it sle^s van gemerkt.
ït'^eel doden bij
rand in China
*n Zuid-Chinese
srscif^ HenYang zij11 twintig
rectfanc^weerl^eden om het leven
len |komen toen het gebouw
en |öarin zij een brand probeer-
do^n.te blussen gedeeltelijk in-
nd ubrtte- ^et Chinese persbureau
tmeifnhua heeft dit vanmorgen be-
.eigfpht Zestien mensen zijn ge-
>n j°nd geraakt bij de brand, die
m afaanc^a8 uitbrak in een winkel
e koP begane grond van een
o^ht verdiepingen tellend ge-
huw.
aken/anp-dpa - Onder strepge
veiligheidsmaatregelen en on
der enorme belangstelling van
de media is vanmorgen in Aken
het proces tegen de vermoede
lijke moordenaars van Tom en
Sonja begonnen. De Duitse kin
deren, broer en zus, werden
eerder dit jaar ontvoerd, mis
bruikt en uiteindelijk vermoord.
De misdrijven leidden tot grote
verontwaardiging in Duitsland.
De verdachten, de 28-jarige
Markus Lewendel en de 33-jari
ge Markus Wirtz, komen net als
de kinderen uit Eschweiler, vijf
tien kilometer over de Neder
landse grens met Limburg.Zij
zouden eind maart de 11-jarige
Tom en zijn twee jaar jongere
zusje Sonja hebben ontvoerd.
De daders gaven zich uit als po
litieagenten inburger.
Tom werd nog dezelfde dag
vermoord. Kort daarna vonden
wandelaars zijn lichaam in éen
bos bij Eschweiler. Het lijk van
Sonja werd een week later on
geveer honderd kilometer ver
derop in de Eiffel gevonden.
Het meisje bleek een dag later
dan haar broertje te zijn ver
moord, nadat ze vermoedelijk
eerst langdurig seksueel was
misbruikt.
Lewendel en Wirtz werden half
april in de kraag gevat in Zwit
serland. Dat gebeurde na tips
van automobilisten die beiden
richting Zwitseland hadden
zien rijden. Al snel legden ze
een volledige bekentenis af.
Vingerafdrukken en genetisch
materiaal van de twee komen
overeen met sporen die des
kundigen bij de vindplaatsen
van de stoffelijke overschotten
aantroffen.
bagdad/anp-ap - De Ameri
kaanse bewindvoerder in Irak,
Paul Bremer, is onder voorwaar
den toch bereid tot de oprichting
van een Iraakse paramilitaire
macht. Die moet gaan helpen bij
het opsporen van tegenstanders
die geweld gebruiken tegen de
Amerikaanse bezettingsmacht.
Dat meldt The Washington Post
vandaag.
De ommezwaai van Bremer, die
er tot nu toe huiverig voor was
Irakezen zwaar te bewapenen,
lijkt te zijn ingegeven door de
onophoudende aanslagen van
de laatste tijd. Die kosten zowel
Amerikaanse militairen als Ira
kezen het leven. Intussen hou
den de aanslagen in Irak aan.
Gisteravond raakten Ader mili
tairen van de coalitietroepen,
waarschijnlijk Amerikanen, ge
wond bij een aanval op het
hoofdkwartier van de geallieer
den. Er was sprake van twee of
drie explosies. Maandagavond
werden ook al mortiergranaten
afgeschoten op het centrum
van de Iraakse hoofdstad, waar
het hoofdkwartier van de coali
tietroepen is gevestigd. Zondag
werd een Amerikaanse Chinook
transporthelikopter neerge
schoten. Daarbij sneuvelden
zestien Amerikanen.
De Iraakse politie, klein in aan
tal en slechts licht bewapend,
lijkt niet opgewassen tegen haar
taak. Amerikaanse militairen
ontberen vaak de kennis van
het gebied waar ze opereren
om een succesvolle strijd tegen
de guerrilla te voeren. De Iraak
se paramilitairen zouden hen
daarbij kunnen helpen. Bremer
zou wel strenge voorwaarden
aan de legermacht hebben ge
steld. Zo moeten kandidaten
intensief worden gescreend, ge
traind en streng worden gecon
troleerd. Ook zal de legermacht
slechts enkele duizenden para
militairen tellen.
Het is nog onduidelijk wie het
commando over de veiligheids
macht zou moeten krijgen. Dat
zouden de Amerikanen kunnen
zijn, maar ook de door de VS
ingestelde Iraakse regerings
raad.
Spanje trekt om veiligheidsre
denen het grootste deel van zijn
diplomatieke staf tijdelijk terug
uit Irak. Het is daarmee na Ne
derland en Bulgarije het derde
land in korte tijd dat medewer
kers uit Irak weghaalt.
VN-secretaris-generaal Kofi An
nan heeft de hoogste VN-func-
tionaris in Irak en de veilig
heidscoördinator van de VN tij
delijk uit hun functie ontheven.
Hun schorsing volgt op het rap
port over de aanslag op het VN-
hoofdkwartier afgelopen augus
tus, waarbij 22 doden vielen.
Volgens het rapport was de be
veiliging van het hoofdkwartier
„slonzig".
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - Irak een 'tweede Viet
nam'? Generaal James L. Jones,
Amerikaans opperbevelhebber
van de NAVO-troepen in Euro
pa, wuift dit sombere scenario
resoluut van de hand. „De situ
atie in Irak is veel beter dan in
het algemeen wordt bericht",
zegt Jones, op werkbezoek in
Berlijn.
„Ik was net in het noorden, in
Kirkuk, waar het dagelijks leven
bijna geheel genormaliseerd is.
Er is een politiemacht van 2500
man, die functioneert zonder
hulp van het leger. En ik was
verbaasd over het enorme aan
tal winkels en goederen. In het
oosten en zuiden is de situatie
net zo. Alleen het westen is on
rustig, maar wat wil je ook na
een oorlog op deze schaal? Je
kunt toch niet verwachten dat
ineens totale rust terugkeert?"
De generaal - werkzaam in het
NAVO-hoofdkwartier in Mons
(België) - diende als jong offi
cier in Vietnam. „Uitgerekend
tussen 1966 en 1968, toen het
voor Amerikaanse soldaten
werkelijk nergens veilig was. Ik
zie de overeenkomsten met Irak
niet. Wij hebben van Vietnam
geleerd, bijvoorbeeld door nu
te helpen bij de wederopbouw
en door de lokale bevolking
daarbij te betrekken. In Viet
nam overschatten we de be
reidheid van het zuiden om
voor zichzelf te vechten. Maar
in Irak zie ik bij de mensen de
wil om het land welvarend te
maken. En gezien de rijkdom
men die er zijn is die mogelijk
heid heel concreet."
genève/ap - Duizenden vrou
wen zijn tijdens de burgeroor
log in Congo vaak op brute wij-
ze verkracht.
Dat heeft het Wereldvoedsel
programma (WFP) van de Ver
enigde Naties gisteren gezegd.
Bij geen enkel ander conflict
troffen de VN zoveel slachtofi
fers van verkrachting aan.
„Duizenden vrouwen die op
wrede Avijze zijn verkracht ko
men naar zorgcentra voor be
handeling", zegt woordvoerster
Berthiaume. j „We vrezen dat dit
nog maar de het topje van de
ijsberg is."
Sinds er in Congo een vredes
akkoord is, toereiken hulporga
nisaties steeds meer mensen.
Hulpverleners gaan er volgens
Berthiaume vanuit dat iedere
vrouw die htilp zoekt nog eens
dertig anderen vertegenwoor
digt die geen grote afstanden
kunnen afleggen.
„Het gaat om vrouwen van 5 tot
80 jaar oud die systematisch
meerdere keren verkracht, ge
marteld en beschoten zijn", al
dus Berthiaume.
Soms leggen zij afstanden van
honderden kilometers af naar
zorgcentra terwijl ze zwaar ge
wond zijn en bijvoorbeeld
schotwonden in hun vagina en
een gebroken been hebben,
zegt ze.
Veel vrouwen zijn verstoten
door him man. Anderen kun
nen nooit meer kinderen krij
gen en een aantal is fysiek zo
verzwakt dat zij een operatie
niet zouden overleven, vervolgt
Berthiaume.
De VN delen voedsel uit aan
vrouwen zodat zij kunnen spa
ren voor medische hulp.
De burgeroorlog in Congo brak
uit in 1998.
Rwanda en Uganda zonden
toen troepen naar het land om
rebellen te ondersteunen die de
toenmalige president Laurent
Kabila wilden verdrijven. Zim
babwe, Angola en Namibië
stuurden legereenheden om
Kabila's troepen bij te staan.
Bijna alle buitenlandse militai
ren hebben het land inmiddels
verlaten. In sommige delen van
het land is het echter nog
steeds onrustig.
De VN hebben een vredes
macht van ongeveer 5.000 mili
tairen naar Congo gestuurd. In
juni is een regering van natio
nale eenheid gevormd nadat er
een vredesakkoord was geslo
ten.
nablus/ap - Tien dagen na zijn
16de verjaardag deed Sabih
Abu Saud een explosievengor-
del om en begon hij aan een
tweedaagse odyssee over de
Westoever. Maandag werd hij
door Israëlische soldaten in het
nauw gedreven en blies hij
zichzelf op. Zo werd hij de
jongste van zo'n honderd da
ders van zelfmoordaanslagen
die sinds 2000 meer dan 450 Is
raëliërs van het leven beroof
den. De jongen was gerekru
teerd door de Al Aqsa Martela
renbrigades, een militante
groepering die gelieerd is aan
Yasser Arafats Fatah-beweging.
Zondagmorgen ging Sabih in
de stad Nablus op de Westoever
de deur uit, zogenaamd op weg
naar school, vertelt zijn vader
Kamal. In werkelijkheid trok de
jongen zuidwaarts, om te pro
beren Israël binnen te komen.
Ten noorden van Nablus staat
een veiligheidsmuur die Israël
optrekt om te voorkomen dat
infiltranten het land inkomen.
Toen Sabih zondagavond niet
thuis kwam voor de iftar, de
feestmaaltijd die moslims tij
dens de ramadan na zonson
dergang gebruiken, begonnen
zijn ouders zich zorgen te ma
ken.
De Israëlische inlichtingen
dienst wist toen al dat er ie
mand op pad was met plannen
voor een zelfmoordaanslag,
vertelt legerwoordvoerster Sha
ron Feingold. Er waren aanwij
zingen dat hij op weg was naar
Jeruzalem. Op toegangswegen
tot de stad werden blokkades
opgeworpen, al het binnenko
mend verkeer werd gecontro
leerd, de politie kreeg verster
king en het leger stelde zich op.
Een familielid rouwt om de 17-jarige Sabih. Tot verbijstering van zijn ouders had hij zich bij een zelfmoordcommando aangesloten. Foto: AFP
Mogelijk zag Sabih de veilig
heidsmaatregelen en maakte hij
rechtsomkeert,waamahij4n -
Ramallah overnachtte.
N
Sabihs familie raakte intussen
steeds ongeruster. Zijn verwan-
-ten-ontdëkfëïCdat de jongen
een foto had meegenomen van
zijn oom Nasser, een militante
Palestijn die in maart 2002 werd
gedood bij een Israë lische le-
geroperatie. Volgens familiele-
A
den had Sabih wel eens gezegd
dat hij wraak wilde nemen.
„Maar hij was niet lid van een
van de militante groeperingen",
zegt zijn vader, eraan toevoe
gend dat hij de activiteiten van
zijn elf kinderen altijd nauwlet
tend in de gaten houdt. Kamal
Abu Saud vertelt dat hij zijn
zoon als vermist opgaf bij de
Palestijnse veiligheidsdienst.
Maandag trok Sabih er weer op
uit, nu in de richting van de Is
raëlische stad Rosh Haayin. De
Israëlische veiligheidsmaatre
gelen verplaatsten mee. Een be
langrijke weg op de Westoever
werd gesloten voor het verkeer,
helikopters cirkelden in de
lucht, en er verrezen nog meer
wegblokkades bij Israëlische
steden.
Totdat de inlichtingendienst
getipt werd dat de jongen in het
dorp Azzoun was, op minder
dan een kilometer van Israël.
„De soldaten waren op zoek
naar hem toen hij op hun jeeps
afrende en zichzelf opblies",
zegt Feingold. Een soldaat raak
te lichtgewond. „De soldaten
werden gered doordat zij in de
voertuigen zaten."
In Nablus kreeg Sabihs vader
een telefoontje van verwanten
met wie Al Aqsa contact had
opgenomen om te zeggen dat
de jongen de dader was. Moge
lijk wordt het huis van de fami
lie Abu Saud door Israël vernie
tigd als vergelding voor Sabihs
actie. Dat gebeurde eerder al
eens. In 1986, een jaar voordat
Sabih ter wereld kwam, ver
woestte het Israëlische leger het
huis van de familie nadat Nas
ser, de oom van Sabih, een Pa
lestijn had vermoord die ervan
verdacht werd samen te werken
met Israël. „Hij heeft geen Isra
ëliërs gedood, dus misschien
laten ze ons met rust", stelt de
vader.
Volgens generaal Günzel voert
'links' een hetze tegen Höh-
mann. De parlementariër zou
in zijn rede 'de meerderheid
van ons volk uit de ziel hebben
gesproken'. Günzel moedigt
Hohmann aan om zich 'niet te
laten verwarren en moedig op
koers te blijven'.
De gewraakte passages uit
Hohmanns toespraak werden
pas bekend toen de radiozen
der Hessische Rundfunk hier
over op 30 oktober berichtte.
Inmiddels is tegen Hohmann
door de Centrale Joodse Raad
in Duitsland een aanklacht in
gediend. Volgens Paul Spiegel,
voorzitter van de Raad, gaat het
om het 'ergste geval van antise
mitisme uit de laatste decen
nia'.
Tot de door Reinhard Günzel
geleide KSK behoren Duits-
lands best getrainde en meest
geharde troepen. De eenheid
bestaat uit 450 man, die zijn ge
specialiseerd in operaties ach
ter vijandelijke linies.
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - De commandant van
de Duitse elite strijdkrachten
KSK, brigadegeneraal Reinhard
Günzel (59), is op staande voet
ontslagen. Günzel had in een
brief zijn waardering uitgespro
ken voor de omstreden, als an
tisemitisch omschreven toe
spraak van kamerlid Martin
Hohmann (CDU). Die kwam
wegens zijn rede, waarin hij de
joden een 'volk van daders'
noemde, zwaar onder vuur te
liggen.
Generaal Günzel moest van mi
nister Struck (defensie, SPD)
met onmiddellijke ingang op
stappen. Volgens Struck heeft
de chef van de befaamde KSK
de goede naam van Duitsland
en van het leger aangetast. „Dit
kan absoluut niet", aldus
Struck.
Het verwijt dat in het leger ex
treem rechtse sentimenten A/vijd
verbreid zouden zijn, verwierp
werd uit de brief van de gene
raal aan Hohmann. Günzel, die
in het verleden eerder met om
streden standpunten naar vo
ren kwam, prijst Hohmanns
'uitstekende toespraak' en
diens 'moed om de waarheid te
zeggen met een duidelijkheid
die men in dit land nog maar
zelden hoort of leest'.
Hohmann stelde in de ge
wraakte voordracht op 3 okto
ber, de 'Dag van de Duitse Een
heid', dat de joden ook als een
'volk van daders' kunnen wor
den aangeduid. Dit wegens de
rol die veel joodse communis
ten speelden tijdens de 'rode
terreur' onder Stalin.
Die opmerkingen leidden tot
een storm van protest en tot de
oproep om Hohmann te roye
ren als CDU-fractielid.
Dit laatste gebeurde niet. Wel
werd de afgevaardigde uit Hes
sen, die zich voor zijn uitspra
ken verontschuldigde, van en
kele parlementaire posten ont
heven.
door onze correspondent
Harald Doornbos
colombo/gpd-afp - De Srilan-
kaanse president Chandrika
Kumaratunga heeft vanmorgen
de noodtoestand afgekondigd.
De maatregel volgt een dag na
de crisis die gisteren ontstond
nadat zij drie ministers ont
sloeg en het parlement voor
drie weken naar huis stuurde.
Kumaratunga heeft troepen de
straat op gestuurd om de rust te
garanderen.
Het was voor het eerst dat de
president gebruik heeft ge
maakt van haar constitutioneel
recht om in te grijpen in de re
gering. Ze ging tot deze actie
over uit protest tegen de, vol
gens haar, te softe houding van
de Sri-Lankaanse premier in
vredesbesprekingen met de Ta
mil Tijgers, een terroristische
organisatie die al ruim 20 jaar
met geweld ijvert voor een on
afhankelijke Tamil-staat op het
eiland.
Volgens 1 Kumaratunga gebrui
ken de Tamil Tijgers een al 20
maande ti durend staakt-het-
vuren om meer wapens in te
kopen. Ook zou de regering in
vredeson derhandelingen te veel
water bil de wijn hebben ge
daan waardoor de president
bang is dht Sri Lanka uiteen zal
vallen in leen Singalees- en een
Tamil-gelpied. Kumaratunga
zelf overleefde verscheidene
Tijger-aainslagen op haar leven.
Bij een bomexplosie raakte ze
een oog kwijt.
Sri Lanka's premier, Ranil
Wickreme'singhe - op bezoek in
de VS en ónwetend van de hele
zaak - heeft scherp afwijzend
gereageercl op het besluit van
de president. Volgens de pre
mier, die tevens de ontwerper is
van het nfecente vredesproces,
riskeert de president met haar
actie dat het bijna twee jaar du
rende staakt-het-vuren met de
Tijgers nu eindigt. „Dit kan al
leen maar leiden tot chaos en
anarchie", kei premier Wickre-
mesinghe vanuit de VS.
Het staakt-het-vuren tussen de
Srilankaanse overheid en de
Tamil-rebellen (LITE) zal wel
standhouden, zo verzekerde
een presidentieel adviseur van
morgen. „Daar is geen twijfel
over. De president is niet van
plan om de vijandelijkheden te
hervatten."
President en premier zijn al ja
renlang gezworen vijanden.
Beiden behoren tot de Singale-
se meerderheid maar zijn lid
van elkaar fel bestrijdende poli
tieke partijen. Waar Kumara
tunga pleit voor een militaire
oplossing van de al 20 jaar du
rende strijd met de Tamils,
staat de premier juist de weg
van onderhandelingen voor.
Zijn bijnaam luidt niet voor
niets 'De Vredesmaker'.
Kumaratunga lijkt met haar ac
tie nieuwe verkiezingen af te
willen dAvingen. Met de televisie
en veel kranten onder haar
controle zou zij hopen op winst
waarna haar politieke partij een
President Kumaratunga is een vuurvreter en meent dat de Tamil Tij
gers alleen met geweld kunnen worden bestreden. Foto: AP
regering kan vormen die veel
onverzoenlijker is ten opzichte
van de Tamil Tijgers. De partij
van de premier heeft daarente
gen aangekondigd dat vanwege
de actie van de president, het
parlement een procedure zal
starten die moet leiden tot het
aftreden van president Kuma
ratunga.
Ifliiill
Generaal Günzel vorig jaar tijdens een training van zijn commando's
Foto: Reuters
raai eruit gegooid wordt door
een minister'.
De zaak kwam aan het licht
toen op de Duitse tv geciteerd
de minister. „Het gaat hier om
één veifwarde generaal." De be
windsman wees erop dat het
weinig i eervol is als 'een gene-
I
