Deel staf Rode Kruis weg uit Irak
BUITENLAND
'Californische herfstbranden extreem verwoestend'
Pi
In Russische mijnen telt winst, niet veiligheid
Veiligheid kan niet meer worden gegarandeerd
Paus mengt zich
in debat over
kruisbeelden
President in
proces Cools
moet opstappen
Duncan Smith weggestemd
Vice-premier Abdullah
wordt eerste man Maleisië
VM
k Jm
W'
Nieuwe muur in Jeruzalem
--
erste Franse
ltspaal vernield
Ville-du-bois - De maandag
t veel vertoon in gebruik ge-
de flitspaal in La Ville-du-
s ten oosten van Parijs heeft
geen twee dagen uitgehou-
i. Gisteren constateerde de
itie dat het volautomatische
jaraat volledig was vernield
;t een steen, een zware ha-
r of een moker'. Het ging om
eerste van zeven flitspalen,
tijdens het komend drukke
ïkeinde in Frankrijk opera-
ïeel moeten zijn.
lid CIA -agent
20 jaar vrij
ishington Een voormalige
-agent die twintig jaar heeft
tgezeten omdat hij wapens
r Libië zou hebben gesmok-
1, is gisteren alsnog vrijge
aken. Volgens de rechtbank
Washington is het Ameri-
nse ministerie van justitie
Ier de toenmalige president
gan met valse informatie op
jroppen gekomen om tot
veroordeling van Edwin
son te komen. De nu 75-jari-
Vilson zou eind jaren zeven-
llegaal 20 ton explosieven
r Libië hebben verscheept.
ilestijn in Gaza
jodgeschoten
uzalem - Israëlische solda-
hebben gisteren een Pales-
doodgeschoten en een Pa-
fijn verwond die zich in ver-
len gebied bevonden rond
hek dat de Gazastrook van
ȑl scheidt. Dat heeft het le
gemeid. Een joodse kolonist
kte ernstig gewond toen de
p waarin hij zat op de West-
er door Palestijnse extremis-
ionder vuur werd genomen,
verantwoordelijkheid voor
beschieting is opgeëist door
U Aqsa Martelarenbrigades.
inder doden
september'
ir york - Het dodental als ge-
ivan de aanslagen in New
k op 11 september 2001 is
Cieel naar beneden bijge-
d. Na uitgebreid onderzoek
ir het stadsbestuur van de
Brikaanse metropool zijn er
peel veertig namen ge
lapt van de lijst van slacht-
Irs. Het nieuwe officiële do
tal komt daarmee op 2752.
ttmige personen op de do-
flijst bleken toch in leven (in
buitenland), anderen ston-
--I tweemaal vermeld.
inde-oorlog in
12 doden
de Janeiro - Bij een vuurge-
tit tussen leden van een
tsbende zijn in een slop-
wijk van Rio de Janeiro
kif mensen om het leven ge-
■rten en een 11 -jarig meisje
ond geraakt. Het gevecht
J plaats in de sloppenwijk
ro de Dende, waar net als in
)d andere 'favelas' drugsben-
ilsde dienst uitmaken. Aanlei-
dvoor het gevecht was vol
ei de politie onenigheid over
"ieiderschap van de bende,
6fet zondag hun aanvoerder
^^gearresteerd.
Erenger toezicht
iel op chemicaliën
jsel - De Europese Com-
>ie heeft gisteren een voor-
ingediend om veel strenger
^an toezien op het gebruik
n)ichemische stoffen en de
irerking ervan in consumen-
jroducten als schoonmaak-
delen en kleding. Volgens
tU is meer onderzoek nodig
r de gevolgen van het ge-
Tfic van chemicaliën en moet
Jjoezicht op de verwerking
"hiogelijk gevaarlijke stoffen
iekger worden gecontroleerd.
iEht jaar cel
if maanrots
Indo - Een Amerikaanse
iter heeft een man veroor-
tot acht jaar gevangenis-
•or het stelen van stuk-
ots van de maan uit een
van de Amerikaanse ruim-
rorganisatie NASA. De 26-
Thad Roberts, een voor-
stagiair aan het Johnson
Center in Houston, be-
le in december de stukken
te hebben gestolen. De
<tsen, meegenomen
de astronauten van de
io-expedities tussen 1969
'72, zijn 2,5 tot 7 miljoen
waard.
iron gehoord
er schandaal
lem - De Israëlische pre-
Sharon is vandaag door de
ie ondervraagd in verband
of 'teen mogelijk illegaal geval
ijl "partijfinanciering en een
vwJ van corruptie. Het gaat
taken waarbij Sharons zo-
Omri en Gilad betrokken
in. Een van de zaken die
de politie wordt onder-
It draait om een 'lening' an-
gift van 1,5 miljoen dollar
ien Zuid-Afrikaanse zaken-
en vriend van Sharon aan
ons zonen heeft verstrekt.
donderdag 30 oktober 2003
Een Irakees is gevangen genomen door Amerikaanse soldaten en heeft een zak over zijn hoofd gekregen.
Die is bedoeld om zijn identiteit te beschermen voor het geval de man niet schuldig is aan het voorberei
den van aanvallen tegen de coalitietroepen. Foto: EPA/Stefan Zaklin
bagdad-geneve/anp-rtr-afp -
Het Internationale Rode Kruis
trekt een deel van zijn buiten
landse staf terug uit Irak. Eerder
besloot Artsen Zonder Grenzen
hier al toe. De hulporganisaties
noemen de bomaanslag van
maandag op een kantoor van
het Rode Kruis in Bagdad als re
den voor hun besluit.
„We hebben geen andere keuze
dan de manier waarop we in
Irak werken aan te passen", al
dus Rode Kruis-directeur Kra-
henbühl in Genève. Hij wilde
niet zeggen hoeveel buitenlan
ders het land gaan verlaten. Op
dit moment werken er nog circa
dertig buitenlandse Rode Kruis
medewerkers in het roerige
Irak.
De ongeveer zeshonderd Iraak-
se medewerkers zullen het werk
voortzetten. Zij zullen daarbij
beter worden beschermd, maar
het neutrale Rode Kruis weigert
daarvoor de hulp van de Ameri
kaans-Britse bezettingsmacht
in te roepen.
Artsen Zonder Grenzen trekt
vier van de zeven stafleden te
rug uit Irak. Volgens een
woordvoerder van de Neder
landse tak van de organisatie is
de kans groot dat de overige
drie medewerkers, die in een
buitenwijk van de Iraakse
hoofdstad verblijven, ook wor
den teruggetrokken. Hun veilig
heid kan niet meer worden ge
garandeerd.
In Irak zijn opnieuw militairen
van de internationale coalitie
macht om het leven gekomen
door aanslagen, zo werd giste
ren bekend.
Ten noorden van Bagdad wer
den twee Amerikaanse militai
ren gedood door een explode
rende bom.
Het aantal Amerikaanse militai
ren dat gedood werd door vij
andelijke acties sinds 1 mei,
toen president Bush het eind
verklaarde van de grote ge
vechtshandelingen in Irak, ligt
op 116. Volgens officiële cijfers
kwamen tijdens de oorlog die
op 20 maart begon, 115 Ameri
kanen om het leven tijdens ge
vechten.
In die oorlog van 42 dagen kwa
men naar schatting 13.000 Ira
kezen om het leven, zo blijkt uit
een onderzoek van een particu
liere groep in de VS, Project De
fensie Alternatieven. Onder de
ze slachtoffers zijn naar schat
ting 4300 burgers.
Congres akkoord
met 16 miljard hulp
Amerikaanse volksverte
genwoordigers die met
de regering over de hulp
aan Irak onderhandelen,
zijn gisteravond akkoord
gegaan met 18,4 miljard
dollar hulp in 2004. Het
geld is bestemd voor de
wederopbouw van het
land en wordt niet, zoals
eerder bedongen, voor
de helft in leningen ver
strekt.
Twee weken geleden
stelde de Senaat nog dat
Irak de helft zou moeten
terugbetalen indien lan
den zoals Rusland, Sau-
di-Arabië en Frankrijk de
leningen die zij het regi
me van Saddam Hussein
gaven, niet kwijtschol
den. Op aandringen van
de regering-Bush is dat
voorbehoud door de on
derhandelaars ge
schrapt.
De bijna 16 miljard euro
voor de wederopbouw
van Irak maken deel uit
van de 75 miljard euro
bestemd voor uitgaven
aan de militaire en poli
tieke bemoeienissen met
Irak en met Afghanistan.
door onze correspondent
Ans Bouwmans
san Bernardino - In het zuiden
van Californië woeden tien gro
te branden, waardoor al zestien
mensenlevens, 1600 huizen en
242.800 hectare land verloren
zijn gegaan. Bij enkele branden
wordt brandstichting vermoed.
Maar ook als geen sprake is van
opzet, is de mens meestal de
schuld van bosbranden. Een
vonk van een uitlaat of elektri
citeitsdraad is genoeg. Of een
moment van onachtzaamheid
met een kampvuur of sigaret.
Steeds meer mensen bevolken
de wouden en natuurgebieden
rondom de grote steden van
Californië. Dat verhoogt niet al
leen de kans op ongelukken,
maar verergert ook de gevolgen
van bosbranden voor de mens
en zijn bezit.
„Laat er geen misverstand over
bestaan", zegt ecoloog Eric
Knapp, verbonden aan het Se
quoia National Park in Califor
nië. „De branden die nu Cali
fornië teisteren zijn door de
mens 'gemaakt'." Echte na-
tuurbranden worden veroor
zaakt door blikseminslag en
gaan vaak gepaard met iets
vochtiger weersomstandighe
den.
Het weer speelt een grote rol bij
de ongekend felle branden die
op dit moment in het zuiden
van Californië woeden, aldus
Knapp. Het is er extreem droog.
Als de harde Santa Ana wind
zoals elk najaar over de licht
ontvlambare canyons en hellin
gen waait, dan kun je binnen
seconden een inferno hebben.
Voor vuur is hitte, zuurstof en
brandstof (takken, naalden, bo
men, struiken, gebouwen) no
dig. Hitte zorgt er voor dat hout
eerder ontbrandt en harder
brandt waardoor het zich mak
kelijker verspreidt. Dat is de re
den dat bosbranden harder
woedden in de middag, op het
heetst van de dag. Wind zorgt
voor de zuurstof en maakt dat
het vuur sneller oprukt.
De langdurige droogte heeft er
voor gezorgd dat bomen ge
makkelijk vlam vatten. Daar
komt in de regio San Bernardi
no nog bij dat veel bomen dood
zijn gegaan. Als bomen ziekelijk
raken, bijvoorbeeld door lucht
vervuiling, zijn ze kwetsbaar
voor de zogenaamde schorske
ver, die miljoenen bomen in
deze regio heeft uitgedroogd.
„Je ziet nu veel bomen met
bruine naalden, en juist die
branden erg goed en wakkeren
het vuur aan."
Vaak wordt gezegd dat branden
goed zijn voor de natuur. „Je
hebt ook inderdaad 'goedaardi
ge' branden, die min of meer
oppervlakkig over een terrein
gaan en daarmee heilzaam zijn
voor de natuur", aldus Knapp.
Zo vernieuwen bepaalde pijn
bomen zich bijvoorbeeld na
een brand. Als bomen verbran
den, krijgen struiken en grassen
op de bosvloer weer een kans.
En verbrande planten voeden
de grond.
De herfstbranden in Californië
veroorzaken door de extreme
droogte en harde wind zo'n ho
ge temperaturen dat er niks
overblijft. Ze zijn bijzonder ver
woestend, aldus Knapp. „Ze
bakken alles dat op hun weg
ligt. Ik zie er ecologisch gezien
niets goeds uit voortkomen."
Integendeel het gevaar voor
erosie is groot omdat er grote
oppervlakten gebakken aarde
ontstaan, waardoor het water er
niet goed in kan doordringen.
vaticaanstad/anp-rtr-afp -
Paus Johannes Paulus II heeft
zich gisteren gemengd in het
debat over kruisbeelden dat in
Italië woedt. Het beeld van Je
zus die sterft aan het kruis,
staat volgens de rooms-katho-
lieke kerkleider symbool voor
'troost en hoop voor mensen
van alle tijden'.
De paus maakte zijn opmerkin
gen tijdens de algemene audi
ëntie in het Vaticaan op het
moment dat veel Italianen ver
wikkeld zijn in een discussie
over de aanwezigheid van
kruisbeelden in klaslokalen en
rechtszalen. Kardinalen, bis
schoppen en de meerderheid
van de Italiaanse politici heb
ben een recente geruchtmaken
de uitspraak van de rechtbank
in L'Aquilaover de verwijdering
van kruisbeelden uit schoollo
kalen veroordeeld. Een radicale
moslim had daarom gevraagd.
luik/gpd - De president van de
Luikse rechtbank die het pro-
ces-Cools behandelt, moet op
stappen. Henri Godin is ge
wraakt omdat hij blijk heeft ge
geven van partijdigheid in het
proces tegen de vermoedelijke
opdrachtgevers van de moord
op de Waalse socialist en minis
ter van Staat in juli 1991 in Luik.
De beslissing van het Brusselse
Hof van Cassatie om Godin te
vervangen, kwam als een ver
rassing. De advocaat-generaal
verweet Godin alleen onvoor
zichtig te zijn geweest. Ver
wacht werd dat de president er
met een reprimande vanaf zou
komen.
Door de gezondheidsklachten
van de beldaagden niet serieus
te nemen en de advocaten te
beledigen, maakte Godin zich
volgens de raadsman van de
hoofdverdachte schuldig aan
partijdigheid.
Tories op zoek naar nieuwe leider
door onze correspondent
Esther Gotink
londen - Iain Duncan Smith
ligt eruit. De leider van de Brit
se Conservatieve Partij is door
zijn eigen achterban wegge
stuurd. Van de partijleden in
het Lagerhuis zeiden 75 nog
vertrouwen te hebben in
Duncan Smith, 90 gaven aan
dat te hebben verloren. De par
tijleider had minimaal 83 sup
porters nodig om aan te kun
nen blijven.
Dagenlang heeft Duncan Smith
in interviews geprobeerd het
vertrouwen in zijn leiderschap
te versterken. Ook binnenska
mers poogde hij zijn partijge
noten ervan te overtuigen dat
het beter was om met hem ver
der te gaan, dan de bescha
mende traditie om hun aan
voerder eruit te knikkeren,
voort te zetten.
De stemming was de climax
van een wekenlang proces.
Sinds het partijcongres begin
oktober zochten dissidenten
een manier om Duncan Smith
onderuit te halen.
Hij is nooit beschouwd als een
krachtig leider en tijdens zijn
778 dagen aan het hoofd van de
Tories werd duidelijk dat het
management van zijn kantoor
een rommeltje was.
Partijgenoten die belangrijke
posities bekleedden liepen ge
frustreerd weg, omdat ze niet
snapten hoe een man die zijn
eigen administratie niet eens
kon runnen de leiding van het
land ambieerde.
Michael Howard lijkt voorals
nog de voornaamste kandidaat
Duncan Smith op te volgen.
Howard was in 1997 al eens
kandidaat voor het leiderschap
maar verloor de strijd toen door
zijn pro-EU-houding. Hij is nu
populair omdat hij er blijk van
heeft gegeven een goed leider te
zijn. Dat heeft hij bewezen op
het departement van binnen
landse zaken onder Thatcher
en Major.
kuala lumpur/anp - Het Zal
even wennen zijn voor de 23
miljoen inwoners van Maleisië.
Als premier Mahathir Moha
mad morgen na 22 jaar opstapt,
krijgen zij een geheel ander
persoon aan het politieke roer:
Abdullah Ahmad Badawi. Waar
Mahathir behoorlijk autocra
tisch de scepter zwaaide en de
confrontatie niet schuwde,
staat Abdullah bekend als een
rustige man, een 'Mr Nice Guy'
en een teamspeler.
Onder Mahathir is het Aziati
sche land economisch tot in
drukwekkende wasdom geko
men. Tegelijkertijd 'erft' Adbul-
lah echter een land met politiek
bevorderde etnische scheidslij
nen, een slechte naam op het
gebied van de mensenrechten
en een groeiende stroming
moslims die van het multicul
turele Maleisië een strikt islami
tische staat willen maken.
Abdullah, nu vice-premier,
heeft tot dusver weinig losgela
ten over het beleid dat hij wil
voeren.
De 63-jarige hamert er wel
steeds op dat de lijn van Ma
hathir ook zijn leidraad zal zijn.
Toch verwachten velen dat Ab
dullah op een aantal punten
zijn eigen stempel zal drukken.
Hoewel de nieuwe premier
nauwelijks ervaring heeft met
economische vraagstukken, zal
zijn beleid op dit gebied zeker
tot vernieuwingen leiden. Voor
al de Verenigde Staten en de
Europese Unie zullen meer ge
negen zijn extra zaken te doen
met Maleisië nu Mahathir het
veld ruimt, verwachten analis
ten.
Politieke ervaring heeft de in
deelstaat Penang geboren Ab
dullah voldoende. Zijn vader
behoort tot een van de oprich
ters van de Umno, de huidige
leidende partij, en dat bracht
Abdullah al rap in contact met
het openbaar bestuur. Hij trad
in 1978 toe tot het parlement en
hij maakte snel carrière in de
gelederen van de Umno.
Vier jaar geleden kreeg Abdul
lah de post van vice-premier
annex minister van binnen
landse zaken. Deze politieke
promotie werd vooral mogelijk
doordat Mahathir zijn politieke
rivaal Anwar Ibrahim de laan
uitstuurde. De toenmalige vice-
premier draaide uiteindelijk de
bak in wegens corruptie en so
domie, een veroordeling die
door mensenrechtengroepen
werd gezien als een politiek ge
motiveerde rechterlijke uit
spraak.
De kans dat Abdullah deze ook
internationaal omstreden affai
re poogt op te lossen lijkt ge
ring. Sterker nog, op het gebied
van de burger- en mensenrech
ten is hij net als Mahathir een
persoon van de harde lijn.
-- s»'
Jeruzalem - Twee Palestijnse kinderen rijden ongestoord op een ezel langs door het Israëlische leger geplaatste blokken. De muur is gebouwd om een nieuwe veiligheidszone te
creëren in Oost-Jeruzalem. Foto: AFP/Pedro Ugarte
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - Alles gaat crescendo
met de mijnbouw in Rusland.
Tenminste, als je de website
van de werkgeversorganisatie
RoesOegolj mag geloven. De
'kwaliteit van de steenkoolpro
ductie' gaat omhoog, de 'ecolo
gische standaard' stijgt en de
'machines zijn gemoderni
seerd'. Er is een 'stap naar de
21ste eeuw' gemaakt.
De kompels in Novosjachtinsk
zouden er hartelijk om kunnen
lachen, als ze ooit op internet
zouden surfen. Met hun salaris
van 180 euro en een loonach
terstand van zes maanden zijn
ze te druk met overleven.
Het armzalige mijnwerkers
stadje in het zuiden van Rus
land haalde deze week de pu
bliciteit door een overstroming
in de mijn 'Zapadnaja'. Een uit
zonderlijk voorval. Meestal zijn
het ontploffingen van methaan
gas die levens kosten, maar die
zijn minder mediageniek. Een
dramatische reddingsactie met
een in allerijl gegraven 'tunnel
van de hoop' zit er in zo'n geval
niet in. De slachtoffers van me
thaangas worden direct afge
voerd naar het ziekenhuis of
het moratorium, zoals bij de
ontploffing gisteren in Parti-
zansk. De vijf doden zijn voor
de statistiek.
Ook in Novosjachtinsk gingen
ze in februari gewoon over tot
de orde van de dag. De
rampmijn 'Zapadnaja' over-
stroomde toen al, maar er wa
ren geen mensen in de schacht.
Het lek werd gedicht met be
tonblokken, het water liep lang
zaam weg en de mijnwerkers
gingen weer naar beneden. Nu
blijft de mijn dicht en de direc
tie wordt vervolgd wegens nala
tigheid.
Eén ding maken de ongelukken
duidelijk: de herstructurering
van de Russische mijnbouw is
niet verlopen zoals de Wereld
bank en het Internationaal Mo
netair Fonds zich dat begin ja
ren negentig voorstelden. Rus
land moest de meest verouder
de mijnen sluiten, in ruil voor
kredieten om de overige mijnen
te moderniseren. Negentig mij
nen gingen dicht; de moderni
sering bleef uit.
De privatisering na 1992 ging
vooral ten koste van de mijn
werkers. Inmiddels is 70 pro
cent van de mijnen particulier
bezit. Mensen in onherbergza
me gebieden als Jakoetië en de
Koezbass verloren in één klap
hun sovjetprivileges. De ooit zo
machtige vakbonden versplin
terden. Onder de kompels leeft
sindsdien de opvatting dat vak
bondsleiders zijn vervallen in
corruptie. Ze worden betaald
door de exploitanten om hun
achterban koest te houden. Sta
kingen zijn zeldzaam. Iedereen
die klaagt over achterstallig
loon moet vrezen voor ontslag.
De mijnwerkers in Novosjacht
insk bleven zonder loon wer
ken, omdat ze geen kant op
konden.
Bedrijfsmatig gaat het de laatste
jaren iets beter met de sector,
maar het is twijfelachtig of dat
aan hervormingen ligt. Na de
crisis van 1998 daalde de roebel
sterk in waarde. Daardoor werd
de export van Russische steen
kool aantrekkelijk. Dat voordeel
verdwijnt nu langzaam en het is
de vraag of de sector die klap
kan verwerken. Economische
tegenwind gaat ten koste van
de veiligheid, zo bleek in No
vosjachtinsk. De mijnwerkers
daar moesten niet alleen maan
den wachten op hun salaris,
ook de wekelijkse briefing over
de veiligheidssituatie werd ge
schrapt. Verspilde tijd, vond de
directie.
