Twaalf miljoen Irakezen wachten op werk
VS en EU in
clinch over
Euro-leger
BUITENLAND
Drie verdachten moordzaak Cools spoorloos
'We willen wel werken, maar er is helemaal niks te doen'
Bondsdag slikt harde
sanering door Schroder
Europeaan vindt religie
belangrijker dan politiek
Amerika vecht voor de Navo
'President van Bolivia treedt af
Angstig spanning in India
Bidden voor Moeder Teresa
x-Siamese
weeling uit coma
kiLAS - Twee Egyptische jon-
>ns die tot afgelopen zondag
iet de hoofden aan elkaar za-
n, zijn gisteren uit hun kunst-
ïatig opgewekte coma ont-
aakt. Dat heeft het Ameri-
ianse ziekenhuis meegedeeld
aar de intussen voormalige
amese tweeling is geopereerd,
et kan nog wel enkele dagen
uren voordat beide jongens
eer helemaal bij bewustzijn
jn, aldus een zegsman van het
nderziekenhuis in Dallas.
}ud ondergoed
liet importeren
ar es salaam - Tanzania gaat
invoer van gedragen onder-
jed verbieden. De reden is
in hygiënische aard. De mees-
gebruikte kleding wordt uit
eVS geïmporteerd. Behalve
idergoed mogen vanaf vol-
md jaar ook geen sokken,
lusen of nachtgoed worden
•ïmporteerd.
amil-Tijgers
aten kinderen vrij
diombo - De Tamil-rebellen in
ri Lanka hebben dertien ont-
Derde kinderen vrijgelaten,
at heeft UNICEF gemeld. De
amil-Tijgers ontvoerden de
nderen begin deze maand,
og geen 24 uur nadat ze 49 an-
ere kinderen hadden vrijgela-
n. De rebellen, die vorig jaar
en wapenstilstand sloten met
regering, blijven kinderen
ntvoeren, ook al staan ze on
er grote internationale druk
m daarmee op te houden. Bij-
a vierhonderd ontvoerde kin
eren zijn nog spoorloos.
hina wil grootste
euzenrad maken
EiJiNG - Bemande ruimtevaart
China niet genoeg. Het wil
)k het grootste reuzenrad van
la wereld bouwen. Een dag na-
it China's eerste ruimtevaar-
er na een vlucht van 21 uur
eer op aarde landde, maakte
et Chinese persbureau Xinhua
ekend dat 's werelds hoogste
uzenrad 210 meter hoog
ordt, ruim 70 meter hoger dan
o it huidige grootste rad - 'Het
in Londen. Het Chinese
d moet plaats bieden aan 720
lensen. De bouw begint vol-
;nd jaar en moet in 2007 zijn
jltooid, het jaar voordat de
n lympische Spelen naar China
lusionist in kooi
leeft problemen
- Bijna zit het er op
>or de Amerikaanse illusionist
avid Blaine, die in Londen in
E ill glazen kooi boven de
ïeems hangt. Zondag mag hij
uit, nadat hij 44 dagen zon-
:r te eten in de kooi heeft ge-
angen. Al die tijd dronk hij al
en maar water. Gisteren
eldde zijn woordvoerder dat
j last heeft van hartkloppin-
;n en ademhalingsproblemen,
e 30-jarige Blaine heeft ook
st van een verslechterd zicht-
irmogen. Allemaal verschijn-
:len die ook bij hongerstakers
orden waargenomen. Bijna
50.000 mensen kwamen de af-
ilopen maand naar hem kij-
Duitse circussen
onder beesten
- De Duitse Eerste Ka
ler (Bondsraad) heeft gaat de
igering vragen om een verbod
het gebruik van dieren in
rcussen. Volgens de Bonds-
ad brengen circusdieren 90
ocent van hun tijd door in
l'gfcoien en hebben ze te weinig
ïtoegingsruimte. Slechts enke
circussen hebben verwarmde
interaccommodatie, terwijl
ile nauwelijks een dierenarts
Jinnen betalen. De Bondsraad
lil met name het inzetten van
ote dieren als olifanten en be-
n tegengaan.
nel vonnis voor
oke-smokkelaars
ULiPSBURG - Elf Slowaken en
n ree Tsjechen die vorige
aand op Sint-Maarten wer
en betrapt toen ze met koffers
>1 cocaïne op het vliegtuig
aar Nederland wilden stap-
,n en, zijn tot dertig maanden
ivangenisstraf veroordeeld,
mdat de gevangenis van Sint-
laarten overbevolkt is, hoeven
veroordeelden maar tien
laanden van hun straf uit te
tten.
legaten gered
oor kustwacht
ome - De Italiaanse kustwacht
reft ten zuiden van Sicilië 25
ligranten gered van een wan-
il bootje dat omsloeg toen de
ustwacht naderde. Er werd
>k een dode geborgen. Opva-
"reden vertelden dat sinds hun
rtrek uit Tunesië een volwas-
ree en twee kinderen aan
oord waren gestorven en over-
»ord zijn gegooid. Omdat Sici-
het dichtst bij Afrika ligt is
t vaak de eerste stop voor il-
alen die naar Europa probe-
te komen.
bagdad/ap - Met zijn honderden staan ze in de
rij, in de ochtendhitte van Bagdad, hopend op
een kans om een dag in de bouw te werken en zo
een paar dollar te verdienen. Elders probeert een
werldoze ingenieur op straat thee te slijten, voor
een paar cent per glas. Fortuinlijker Irakezen krij
gen een bezem uitgereikt om de straat te vegen.
De Amerikaanse bewindvoerder Paul Bremer, die
er een gewoonte van maakt problemen simpel
weg niet te noemen, wees vorige week op de her
opende winkels en de drukke straten van Bag
dad.
„Iedereen kan zien dat de wielen van de bedrij
vigheid draaien", zei hij bij de presentatie van
een rapport over de staat van de Iraakse econo
mie na een half jaar Amerikaanse bezetting.
De miljoenen werklozen kwamen in Bremers
rapport niet voor. Maar Irakezen zien hen overal:
op straat, in hun eigen huis. Het Iraakse ministe
rie van arbeid schat het aantal werklozen op 12
miljoen, oftewel 70 procent van de beroepsbevol
king. „Dit is ons grootste probleem", zegt onder
minister van arbeid Nouri Jafer.
Met de val van het regime van Saddam Hussein
werd Irak een land van werklozen. Ministeries
werden in brand gestoken, staatsbedrijven sloten
de deuren en olie-installaties werden geplun
derd. Een van Bremers eerste beleidsdaden na
zijn aantreden in mei was het ontbinden van het
leger en de politie. Dom, zegt Jafer. „Dit leidde
tot nog meer werkloosheid. Saddam Hussein had
meer dan een miljoen mensen in de veiligheids
diensten."
Een politiemacht is weer in opbouw. Zo'n 40.000
agenten zijn weer in dienst genomen. Het nieu
we Iraakse leger daarentegen verkeert nog in em
bryonale toestand, met welgeteld één bataljon
van zevenhonderd man.
Sommige staatsbedrijven zijn weer open, maar
de zware industrie ligt nog altijd op zijn gat. De
Amerikanen financieren 340.000 noodbanen. Dat
komt er meestal op neer dat Irakezen a raison
van drie dollar per dag de straat vegen of ver
waarloosde irrigatiekanalen uitbaggeren.
De Amerikanen hebben prachtige plannen voor
arbeidsbureaus, die banen moeten vinden voor
werklozen en hen desnoods omscholen. Zo'n
350.000 voormalige soldaten en officieren zitten
al in de computer. Er is echter een probleem: er
is geen geld. Sinds juli geldt voor de Iraakse mi
nisteries een personeelsstop.
Mensen die wel een baan hebben bij een minis
terie zijn zelden aan het werk. Bij het ministerie
van volkshuisvesting staan tientallen werkne
mers dag in dag uit urenlang met elkaar te klet
sen. Er is een tekort aan bureaus, en belangrijker:
er is geen werk. „We willen wel, maar er is niets
te doen", zegt de 21-jarige Rabad Hussein. De
„draaiende wielen" van Bremer blijken in veel
gevallen een illusie.
Onder Saddam was het allemaal beter, vinden
sommige van de mannen die dag in dag uit op
het Tayeran-plein samenkomen in de hoop zich
een dag lang voor twee dollar in het zweet te mo
gen werken in de bouw. Die hoop is meestal ver
geefs: er wordt in Bagdad weinig gebouwd. „Vóór
de oorlog had iedereen een baan", zegt Khalaf
Jassim, een 57-jarige man die vanuit het zuiden
van Irak naar Bagdad is gekomen in de hoop een
manier te vinden om zijn negen kinderen te on
derhouden.
Kolonel James Otwell, een Amerikaanse adviseur
van het ministerie van arbeid, heeft een minder
zonnige kijk op de staat van de economie ten tij
de van Saddam. De Baath-partij bouwde een ver
zorgingsstaat op, maar na twee decennia oorlog
en internationale sancties was daar weinig van
over, zegt Otwell. De salarissen daalden en veel
Irakezen verloren hun baan. De middenklasse
raakte ernstig verarmd.
Het moet komen van particuliere investeerders,
zegt Otwell. Staatsbedrijven moeten worden ver
kocht - bij voorkeur aan Iraakse of Arabische in
vesteerders, anders aan westerse. Het idee heeft
ook aanhangers onder de mannen op het
Tayeran-plein. „Als de buitenlandse bedrijven
naar Irak komen vinden we werk", zegt de 40-ja-
rige Un Holam Sajid.
Ook de Iraakse bestuursraad streeft naar het aan
trekken van buitenlandse investeerders. Onder
minister Jafer is echter realistisch genoeg om toe
te geven dat die bepaald niet in de rij staan. De
ene aanslag na de andere in combinatie met de
welig tierende criminaliteit, met name in Bagdad,
houdt de investeerders weg. Steeds meer jonge
werklozen sluiten zich aan bij misdaadbendes -
het is een neerwaartse spiraal.
Privatisering van de Iraakse staatsbedrijven gaat
zeker vier jaar duren, schatten de Verenigde Na
ties.
En in de tussentijd? Jafer weet het ook niet. „Ik
heb de bestuursraad het idee aan de hand ge
daan om iedereen honderd dollar te geven, als
een soort cadeautje voor ramadan", zegt Jafer.
De ramadan begint eind deze maand. Maar ook
het ministerie van arbeid weet niet wat het moet
doen om banen te creëren. „Heeft u misschien
ideeën? Ik zou ze graag willen horen."
ioi gesneuvelden
Het aantal Amerikaanse
militairen dat in Irak is
gedood sinds het officiële
einde van dé oorlog op 1
mei staat nu op 101Gis
teren sneuvelden drie sol
daten tijdens een aanval
in Karbala en werd een
militaire politieman
doodgeschoten in Bag
dad. Bij de 101 gesneuvel
de Amerikanen zijn de
militairen die omkwamen
door ongelukken of zelf
moord pleegden niet
meegeteld. Daarnaast
raakten nog 650 Ameri
kaanse militairen gewond.
In diezelfde periode zijn
elf Britse militairen ge
dood. Over het aantal
burgerslachtoffers sinds 1
mei zijn geen cijfers be
kend.
berlijn/gpd - De Duitse bonds
kanselier Gerhard Schroder
heeft gisteren zijn harde her
vormingsplannen door de
Bondsdag geloodst. Een over
winning die hij alleen maar
binnenhaalde omdat hij met af
treden dreigde als het parle
ment 'Agenda 2010' zou af
stemmen.
Schroder riep de oppositie op
de maatregelen, die een ingrij
pende hervorming van de ar
beidsmarkt tot doel hebben,
niet te blokkeren in de Bonds
raad, de Eerste Kamer. De con
servatieven hebben in de
Bondsraad een meerderheid.
De christen-democratische
CDU/CSU en de liberale FDP
hebben al aangekondigd dat ze
dat juist wel gaan doen. Voor de
christen-democraten, die re
cent hun eigen hervormings
voorstellen bekend maakten,
heeft Schroder teveel water bij
de wijn gedaan in zijn toezeg
gingen aan de 'oude linksen'.
De acht wetsvoorstellen, waar
over gisteren werd gestemd,
vormen samen de kem van
Schröders 'Agenda 2010'. Die
hervormingsvoorstellenmoeten
de stugge Duitse arbeidsmarkt
versoepelen en de werkloos
heid terugdringen. De werk
loosheid in Duitsland ligt op
tien procent.
Werklozen zal het minder een
voudig worden gemaakt om
passende arbeid af te wijzen.
Ook wordt de hoogte en de
duur van werkloosheidsuitke
ringen bekort. Bovendien zal
veel meer dan nu het geval is de
nadruk komen te liggen op
snellere en efficiënte arbeidsbe
middeling.
Opmerkelijk was dat in het
Bondsdag-debat regelmatig de
Nederlandse situatie ten voor
beeld werd gesteld. 'Supermi
nister' Clement (SPD, economi
sche zaken en werkgelegen
heid), die goed bekend is met
de Nederlandse omstandighe
den, denkt met de maatregelen
de werkloosheid met zo'n 15 tot
20 procent te kunnen terug
dringen.
Ter stimulering van de con
junctuur werd ook besloten om
per 1 januari de inkomstenbe
lasting drastisch te verlagen.
Duitse belastingbetalers gaan er
gemiddeld tien procent op
vooruit. De laagste belasting
schaal daalt van 19,5 naar 15
procent en het toptarief van
48,5 naar 42 procent. Hier staat
tegenover dat veel aftrekposten
en subsidies, waaronder een ei
gen huis-toelage worden ge
schrapt.
istanbul/anp - De meeste Eu
ropeanen vinden religie belang
rijker dan politiek en beschou
wen zichzelf als religieus. Maar
de officiële leer van kerken is
niet meer bepalend voor hun
morele gedrag. De meerderheid
laat zich bij ethiek leiden door
het eigen geweten, waarbij om
standigheden en niet langer
principes een cruciale rol spe
len.
Dat blijkt uit de jongste uitkom
sten van de zogeheten Europe
se Waardenstudies, waaraan
sinds 1978 tienduizenden men
sen in Europa hebben deelge
nomen.
De Belgische godsdienstsocio
loog dr. J. Kerldiofs presenteer
de de resultaten gisteren in Is
tanbul tijdens de tweedaagse
dialoog tussen de Orthodoxe
Kerk en de Europese Volkspar
tij/Europese Democraten (EV-
P/ED).
Het belang van religie is tussen
1990 en 1999 iets afgenomen in
West-Europa, maar juist toege
nomen in het zuiden, oosten en
noorden van Europa. Dat is vol
gens Kerkhofs in tegenspraak
met de veelgehoorde opvatting
dat de secularisatie geleidelijk
steeds verder in de samenleving
doordringt, waardoor religie op
termijn mogelijk zou verdwij
nen.
Ongeveer 77 procent van de
Europeanen zegt in God te ge
loven. Maar dat is een „anonie
me God", aldus oud-hoogleraar
theologie en sociologie Kerk
hofs. Zo'n 41 procent gelooft in
een persoonlijke God en 33
procent in een levenskracht. In
Nederland gelooft 61 procent in
God en 39 procent niet.
rome - Nonnen van de orde van Moeder Teresa, de Missionarissen
van de Liefdadigheid, zijn diep in gebed in Rome, waar gisteren een
speciale dienst werd gehouden voor Moeder Teresa. Morgen wordt
ze door paus Johannes Paulus II zalig verklaard, de eerste stap naar
de heiligverklaring. Het is het hoogtepunt van de viering van het 25-
jarig pontificaat van de paus. Maar niet iedereen is daar gelukkig
mee. Om heilig te kunnen worden moet Moeder Teresa een wonder
zijn toegeschreven. In haar geval is het de wonderbaarlijke genezing
van kanker van een jonge vrouw in India. De vrouw, Monica Besri,
zou zijn genezen nadat ze met een amulet van Moeder Teresa had
gebeden. Maar volgens artsen is ze genezen door de medicijnen die
ze kreeg voorgeschreven. Foto: Reuters
door onze correspondent
Hetty van Rooij
brussel - De Amerikaanse rege
ring oefent zware druk uit op Eu-
rdpa om de plannen voor een Eu
ropese defensie - naast de Navo
- af te zwakken. Vooral de Brit
ten worden zwaar onder druk
gezet om niet mee te werken
aan een zelfstandig Europees le
ger.
De Amerikaanse Navo-ambas-
sadeur Burns noemde de plan
nen voor een Euro-leger deze
week 'de grootste bedreiging
voor de toekomst van de Navo'.
Binnen de EU groeit de irritatie
over de Amerikanen die zich,
zoals een diplomaat het uit
drukt, 'niet moeten bemoeien
met plannen waarover de EU-
landen het nog niet eens zijn."
Op verzoek van de Bums wij
den de Navo-ambassadeurs
maandag een extra vergadering
aan het vraagstuk van de Euro
pese defensie.
De Amerikanen willen hun
greep op wat er op militair ge
bied in Europa gebeurt niet los
laten. Maar Frankrijk, dat zo
weinig mogelijk met de Ameri
kanen te maken wil hebben, en
Duitsland sleutelen aan een ei
gen Europees leger, met een ei
gen hoofdkwartier in België.
In het centrum van het conflict
bevindt zich de Britse premier
Tony Blair, die zowel de Ameri
kanen als zijn Europese part
ners te vriend wil houden.
Om Groot-Brittannië tegemoet
te komen, hebben Duitsland en
Frankrijk het 'eigen' EU-hoofd-
kwartier inmiddels stilletjes van
tafel laten verdwijnen.
In Amerikaanse ogen verzwakt
een zelfstandig Europees leger
het bondgenootschap. Boven
dien beschouwt de Amerikaan
se minister van defensie Rums
feld de Navo graag als zijn mili
taire 'gereedschapskist', waar
uit hij naar believen kan putten.
Die arrogante houding heeft
veel kwaad bloed gezet. Nog
steeds zijn de Europese bond
genoten niet vergeten hoe de
VS na de aanslagen van 11 sep
tember de Navo links liet lig
gen, en in plaats daarvan de
oorlog in Afghanistan begon
met een coalitie van landen die
'mee wilden doen'. „Trouw
wordt in Washington niet be
loond", schampert een Navo-
diplomaat.
Tijdens de Europese top in
Brussel benadrukte de Franse
president Chirac deze week dat
een Europese defensiemacht
zonder Britse deelname van
geen enkele waarde is.
Blair, op zijn beurt, erkende dat
het nodig is een Europese
strijdmacht te hebben voor het
geval de Navo niet kan ingrij
pen, maar benadrukte dat zo'n
Europees leger altijd onderge
schikt moet zijn aan de Navo.
Ook premier Balkenende denkt
er zo over.
la paz/ap - President Gonzalo
Sanchez de Lozada heeft na
weken van protesten tegen zijn
beleid besloten af te treden, zo
heeft oud-president Jaime Paz
Zamora gisteravond gezegd.
Paz Zamora, een politieke
bondgenoot van Sanchez de
Lozada, noemde het een „pa
triottisch besluit". Op vragen
van journalisten of dat beteken
de dat hij ging aftreden, ant
woordde Paz Zamora: „Jullie
zijn intelligente mensen. Jullie
weten wat dat betekent."
Het besluit van de president
volgt op weken van protesten
tegen zijn plannen om aardgas
te verkopen aan Mexico en de
Verenigde Staten. Bij de protes
ten zijn volgens mensenrech
tengroepen minstens 65 men
sen omgekomen. Gisteren ver
loor de 73-jarige president -
een van de rijkste mannen in
Bolivia - politieke steun toen de
belangrijke coalitiepartner zich
terugtrok uit het kabinet.
ayodja - Kinderen gluren vanachter gordijn naar
politieagenten die hindoe-activisten arresteren in
Ayodja in India. Het kwam daar gisteren weer tot
hevige onlusten tussen hindoes en moslims. De
hindoes willen een tempel ter ere van hun god Ra-
ma bouwen op de plaats waar in de zestiende
eeuw een moskee stond. De demonstratie werd
door de politie hardhandig uiteengeslagen. Met
rubberkogels en traangas ging de politie de hin
does te lijf. Er zouden meer dan 600 arrestaties
zijn verricht. Ayodja is al tientallen jaren het toneel
van godsdienstige twisten. Foto: AP
Geruchtmakend proces over moord Belgische politicus begonnen
door onze correspondent
Pascale Thewissen
luik - Drie verdachten van de
moord op de Waalse socialist
en Belgisch minister van Staat
André Cools zijn spoorloos. Dat
bleek gisteren op de eerste dag
van het geruchtmakende pro
ces tegen de acht vermoedelijke
daders voor de rechtbank van
Luik.
De zoon van Cools is woedend.
Hij vindt dat justitie veel te laks
is geweest en de betrokkenen al
jaren geleden had moeten op
sluiten.
André Cools werd in de vroege
ochtend van 18 juli 1991 dood
geschoten op een parkeerplaats
in Luik. Zijn maitresse Marie-
Helene Joiret raakt bij de aan
slag zwaargewond.
De acht beklaagden zijn alle
maal afkomstig uit de entoura-
André Cools Foto: EPA
ge van Alain van der Biest, no
toir alcoholist en vermaledijde
minister in de Waalse regering
die nauwe contacten onder
hield met het Luiks/Italiaanse
misdaadmilieu. Hij was (te
recht) bang dat Cools hem aan
de kant wilde schuiven. Van der
Biest pleegde vorig jaar maart
zelfmoord. In zijn afscheids
brief beweerde hij onschuldig
te zijn.
Meest prominente verdachte is
oud-politieman en secretaris
van Van der Biest, Richard
Taxquet. Ook de chauffeur van
Van der Biest, Pino di Mauro,
staat terecht. Hij is door de
twee Tunesische moordenaars
herkend als de man die hen in
huurde om 'een Luikse drugba
ron' om te leggen. De twee Tu-
nesiërs zelf werden 1998 in ei
gen land veroordeeld tot twin
tig jaar cel voor de moord op
Cools en tot vijf jaar voor po
ging tot moord op Joiret.
De beklaagden moesten zich
'gisterochtend melden bij de ge
vangenis van Lantin. Domenico
Castellino, die het contact legde
met de twee Tunesische huur
moordenaars en de enige be
schuldigde die zijn aandeel in
de moord heeft bekend, liet
verstek gaan. Hij houdt zich
schuil op Sicilië. Italië levert
geen onderdanen uit aan ande
re Europese lidstaten. Ook Co-
simo Solazzo, die de twee huur
moordenaars onderdak ver
schafte tijdens hun verblijf in
België, is op de vlucht. Zijn ad
vocaat heeft geen idee waar hij
uithangt. Derde afwezige is
Carlo Todarello, de zware jon
gen die meteen na de moord
uit de school klapte over de be
trokkenheid van. Volgens zijn
advocaat weet ook zijn familie
niet waar is. Ze zouden het erg
ste vrezen.
De zoon van André Cools, Mar
cel, uitte gisteren forse kritiek
op het Luikse gerecht. Volgens
hem heeft justitie de beklaag
den veel te lang op vrije voeten
gelaten. De familie Cools be
twijfelt bovendien of wel alle
schuldigen aan de moord op de
Waalse socialistenleider terecht
staan. Volgens Marcel Cools
hadden de medewerkers van
Van der Biest er geen direct be
lang bij om Cools uit de weg te
ruimen. Hij vermoedt dat ze
werden gemanipuleerd. „Mijn
vader had vele vijanden. Ik
denk dat zijn dood veel meer
mensen goed uitkwam."
Het proces voor de Luikse
rechtbank gaat waarschijnlijk
meer dan acht weken duren. Er
zijn meer dan vierhonderd ge
tuigen opgeroepen. Een uit
spraak wordt voor kerstmis ver
wacht.
