l «s*
Trouwen in
de tropen
REGIO
LITTLE
Onderste steen Vrije Academie moet boven komen
Recensie van 'vijftig jaar DVS' was niet volledig
Het blijft een groot verlies
de veemarkt niet meer bes
Flenter
NAVRAAG
De prestigieuze Booker Prize werd eerder deze week gewonnen door
DBC Pierre voor zijn debuutroman 'Vernon Cod Little*. In de Engelsta
lige wereld staat het winnen van deze prijs garant voor enorme ver-
'Er gaat aantrekkingskracht
uit van bekroonde boeken'
koopcijfers.
Hoe zit dat ei
genlijk in Ne
derland? Zijn
wij ook onder
de indruk of geven wij de voorkeur aan de winnaar van een Neder
landse literatuurprijs? Navraag bij SANDER STEGGINK, bij de Leidse
boekhandel Kooyker verantwoordelijk voor de afdeling literatuur.
Weet ii wie de Booker Prize heeft gewonnen?
Ja natuurlijk, DBC Pierre. Ik heb het boek nog niet gelezen, maar
dat ga ik nu wel snel
doen. Dat ben ik ver
plicht aan onze klan
ten."
VERNON con
r*
Heeft n het boek al in
de winkel liggen?
„De genomineerde
boeken hadden al een
eigen plekje in de win
kel. We hadden ze bij
elkaar op een tafel ge
legd. Er komen altijd
mensen speciaal op af.
Bij de Booker Prize is
dat sterker dan bij an
dere literaire prijzen. Vergelijk het maar met de Libris en de AKO
Literatuurprijs. Wat je bij de Booker Prize merkt, is dat er toch veel
mensen zijn die alle genomineerde boeken willen lezen. Ze willen
blijkbaar zelf een oordeel vellen. Bij de AKO of de Libris kiest men
eerder één of twee van de genomineerden."
De Nederlandse vertaling van 'Vernon God Little' komt pas vol
gende maand. Spijtig voor jullie?
„Geenszins. De meeste klanten willen het boek juist in het Engels
lezen. Ons publiek is goed opgeleid en deinst daar niet voor terug.
Van de winnaar van vorig jaar, 'Life of Pi' van Yann Martel, hebben
wij er tot nu toe vierhonderd in het Engels verkocht en honderd-
vijftig in het Nederlands."
Verwacht u er ook zoveel van "Vernon God Little' te verkopen?
„'Life of Pi' was wel een heel erg toegankelijk boek De winnaars
van de jaren daarvoor verkochten beduidend minder. Ik heb be
grepen dat de winnaar van dit jaar een ontoegankelijker, rauwer en
somberder boek heeft geschreven. Met 100 tl 150 exemplaren zijn
we er wel, gok ik. Alleen is de voorraad op dit moment op. Over
anderhalve week worden we opnieuw bevoorraad."
Hoe belangrijk zijn literaire prijzen eigenlijk voor de boeki>er-
koop?
„Er gaat absoluut een aantrekkingskracht uit van bekroonde boe
ken. Klanten worden blijkbaar graag gestuurd. Zo'n prijs is een
handreiking naar de lezer. Het nadeel is dat er veel klanten zijn
voor één boek en dus minder voor de andere boeken. Dan heb ik
het over de vier belangrijkste prijzen: Booker Prize, AKO en Libris
Literatuurprijs en de Nobelprijs voor de Literatuur. Voor de win
naar van bijvoorbeeld de VSB Poëzieprijs is de belangstelling min
der massaal."
tekst: Theo de With
foto: AFP/Jim Watson
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1953, Zaterdag 17 October
LEIDEN - Het is niet de eerste maal, dat op deze plaats gewag wordt
gemaakt van de reeds lang bestaande plannen voor de bouw van een
nieuw Diaconessenhuis dat mettertijd zal verrijzen aan de Houtlaan.
Mettertijd... dat is een vaag begrip, doch het omvangrijke plaatselijke
comité dat zich dezer dagen met veler medewerking heeft gevormd,
streeft er met alle kracht naar die vaagheid binnen de korst mogelijke
tijd te transformeren in een realiteit. Het is circa een halfjaar geleden,
dat het Steunfonds zijn actie begon. In tal van plaatsen in de periphe
ric van Leiden werden bazars en andere activiteiten georganiseerd, die
alle ten doel hadden gelden voor de bouw bijeen te brengen. Het begin
was alleszins bemoedigend: de eerste honderdduizend gulden zijn na
genoeg bijeen.
ANNO 1978, dinsdag 17 oktober
LEIDEN - Zoals gebruikelijk in de herfstvakantie is gisteren het jaar
lijkse schoolvoetbalfestijn weer in alle hevigheid losgebarsten. Bij de
C junioren was er een eerste plaats weggelegd voor De Vlietschans.
Tweede van links leider Wim Schaap, ook bekend als voorzitter van
Quick Boys. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, G.P. Arnold
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5 '5° 5^7
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.)- 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut ine.)
p/kw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr. 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
c.q. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Trouwen is nog steeds in. Elkaar ten
huwelijk vragen alleen al, wordt on
der invloed van allerlei tv-program-
ma's steeds spectaculairder aange
pakt. Maar ook voor het trouwen zelf
volstaat het stadhuis in de eigen
woonplaats niet altijd meer. Het aan
staand echtpaar bepaalt zelf wel hoe
de ambiance tijdens het jawoord
moet zijn. En dus zijn pittoreske stad
huizen in trek. Het hoort bij de veran
derende lifestyle van almaar mooier,
meer, verder en groter. Maar nu dit
Engels leenwoord is gevallen: het kan
nog veel gekker en vooral exotischer...
World Wide Weddings in Lisse is een
gespecialiseerd reisbureau dat op de
ze veranderende vraag inspringt.
Op de Griekse eilanden Santorini of
Rhodos per ezel naar de burgemees
ter. Of nog wilder: per jeep 's och
tends in natuurpark Sabi Sabi (bij
wildpark Paul Kruger) in alle vroegte
naar een drink- en waadplaats waar
zebra's, giraffen, olifanten en andere
wilde dieren zich ophouden. Op Sri
Lanka per olifant naar de plaatselijke
ambtenaar, maar dan wel helemaal
in Srilankaanse stijl met de pinken
aan elkaar gebonden. De ambtenaar
trouwt het paar desnoods in safari
kostuum, maar gewoon in pak kan
natuurlijk ook. Nou vooruit, nog
eentje dan: op Bali, maar dan wel all
the way op zijn Balinees. Beiden in
sarong kabaja met alles d'r op en d'r
an. Maar het al weer bijna afgezaag
de drive-in huwelijk in Las Vegas in
een weddingchapel is natuurlijk ook
heel wel mogelijk.
Caroline van den Oetelaar (27) kan
nog wel even doorgaan met bestem
mingen opnoemen. In totaal heeft
haar reisbureau World Wide Wed
dings dertig bestemmingen - waar
tachtig arrangementen aan zijn op
gehangen - in de aanbieding. En ze
is nog aan het uitbreiden. Haar reis
bureau zit in bij reisbureau World of
World Wide
Wedding maakt
huwelijk op
exotische
bestemmingen
mogelijk
TUI in de Kanaalstraat in Lisse, waar
ze op de bovenverdieping haar in
trek heeft genomen.
Oorspronkelijk komt ze uit Noord-
Brabant, wat nog goed is te horen
aan haar naam en tongval. Daar ont
wikkelde ze haar concept. Doordat
haar vriend vanwege zijn werk
moest verhuizen naar de Randstad,
is ze in Hillegom gaan wonen en in
Lisse haar eigen reisbureau begon
nen. „Wat al bestond, is dat mensen
na hun huwelijk op huwelijksreis
gaan. Maar waarom zou je huwelijk
en reis niet ineen doen?"
De doelgroep van haar reisbureau -
aangesloten bij ANVR en SGR - is
heel divers, evenals het bedrag dat
mensen willen besteden. Ondanks
dat het in economisch opzicht
slechter gaat in Nederland is één
ding duidelijk voor Van den Oete
laar: men heeft nog steeds een sub
stantieel bedrag over voor huwelijk
en huwelijksfeest. „Ja, en juist in het
buitenland kan huwen heel interes
sant zijn vergeleken met wat je hier
uitgeeft. Trouwen en een week ver
blijf op Rhodos voor twee personen
kan al voor 3.000 euro per koppel.
De meest kostbare trouwreis? Dat is
naar Mauritius, voor 45.000 euro per
paar. Dan heb ik het over een diner
op een privé-eiland waar je per heli
kopter naar wordt vervoerd. Maar
rond de 10.000 euro per paar heb je
ook een mooie huwelijksreis naar
Barbados met een cruise daaraan
vastgekoppeld."
Volgens Van den Oetelaar trouwen
veel stellen in het geheim om het
daarna hun familie, vrienden en
kennissen te vertel
len. Ja, en soms valt
dat nou niet bepaald
in goede aarde. Ik
had een keer een stel
dat trouwde in Mexi
co, die kregen na af
loop dus de grootst
mogelijke ruzie met
de familie. 'Gij zult
niet in het buitenland
trouwen, want het hu
welijk is heilig!' Maar
ja, als je kind je een
trouwfeest door je neus
boort... Anderen doen
het slimmer, die lossen
hun schuldgevoel in
door na afloop van hun
reis nog een feestje of
receptie te geven."
Maar er is nog een ande
re doelgroep in opkomst.
Mensen die al getrouwd
zijn, maar het eenvoudig
weg enig vinden om de
gelofte nog eens af te leg
gen in een exotisch oord,
zo vertelt Van den Oete
laar. „Ik krijg regelmatig
paren die 12,5 jaar of 25
jaar bij elkaar zijn, maar
het nog een dunnetjes over
willen doen. Vaak hadden
ze destijds niet zo veel geld.
En omdat ze dat nu wel
hebben, willen ze revanche
nemen op toen."
Wat is nu het grote voordeel
van een trouwreis boeken
via World Wide Weddings? jpa
„Wij regelen alle papieren
rompslomp aan aktes en der
gelijke voor het bruidspaar."
Volgens Van den Oetelaar is trouwen
in het buitenland een specialisme op
zich. „Elk land heeft zijn eigen wet
ten, rituelen en gebruiken en wil je
dat als privépersoon uitzoeken, dan
ben je zeeën van tijd kwijt. Ik heb in
middels een zeer goed contact met
het ministerie van buitenlandse za
ken en bureau bijzondere akten van
de gemeente Den Haag afdeling lan
delijke taken, dat begrijp je."
Trouwen op exotische B(uidegom Mag
Als de onvermijdelijke vraag komt of
ze zelf al getrouwd is of nog gaat
trouwen, begint ze keihard te lachen
en even hard te blozen. „O nee hè. Ik
wist het, ik wist het - die vraag moést
komen. Mijn ideale reis? Wil je dat
echt weten? Haar ogen beginnen te
schitteren. Nou eh, troUWeifop---
Mauritius en dan een rondreis door
Afrika. Maar ik heb het heel slecht
getroffen, al denken mensen
genovergestelde. Mijn vriend
loot, maar op zijn vakantie wil 0
liever geen gevlieg, laat staan
nu al wil trouwen... En als zijn
ders zouden meegaan, dan he
we ook een probleem, want m
schoonmoeder heeft vliegang-
Aart van der Kuijl
SCHRIJVENDE LEZERS
Uit het artikel 'Vrije Academie in Sassen-
heim aan de rand van de afgrond' - in
het Leidsch Dagblad van dinsdag 30 sep
tember - maak ik op dat er door het be
stuur (tot nog toe) geen aangifte tegen
de penningmeester is gedaan omdat ver
duistering niet te bewijzen zou zijn
(merkwaardig omdat het verdwenen
geld niet meer op de rekening van de
academie staat waarop het natuurlijk
wel behoort te staan).
Aangifte doen impliceert nu juist dat het
justitieel apparaat technieken kan en zal
toepassen om bewijs over schuld (of on
schuld) te vergaren. Het artikel sugge
reert dat het bestuur de penningmeester
'de handen boven het hoofd houdt' c.q.
de bekende 'doofpot' wil gebruiken. Dat
maakt het bestuur als geheel, alsmede
de individuele bestuursleden, even ver
antwoordelijk voor de verdwenen gelden
als de penningmeester.
Het is toch te zot voor woorden dat een
bloeiende academie die met veel en
thousiasme door een groep docenten is
opgericht en al jaren door vele enthousi
aste en betrokken cursisten vyordt be
zocht door wanbestuur (in casu het on
voldoende toezicht uitoefenen op de
penningmeester) in korte tijd de nek
wordt omgedraaid.
Hier dient dus gewoon de onderste
steen boven te komen.
H.C. van den Hil,
Noordwijkerhout.
Met veel genoegen heb ik de recensie
van Lidy van der Spek gelezen onder de
kop 'Spetterende taptoe-show 50 jaar
DVS' (LD 27/9). Een opbouwend verhaal
over de Eurotaptoe op Marinevliegkamp
Valkenburg, waarin de muzikanten en
de gehele vrijwilligersorganisatie een
groot compliment krijgen voor alle in
spanningen.
Helaas is de schrijfster onvolledig ge
weest in haar recensie. Zij vergat te ver
melden dat de Twirlvereniging Flying
Stars uit Katwijk een aandeel had in het
eerste deel van Eurotaptoe 2003. Als or
ganisatie weten wij dat deze groep en
thousiaste meiden heel veel energie
heeft gestoken in de voorbereidingen
van dit deel van de taptoe. Het onder
deel was door ons bewust gekozen als
afwisseling op het traditionele taptoe
programma.
Natuurlijk was het prettig geweest voor
organisatie en de twirlgroep zelf om
hierover het oordeel van de schrijfster te
vernemen. Getuige de positieve reacties
van het publiek hebben wij als organisa
tie veel lof voor het optreden van Twirl
vereniging Flying Stars.
Ook is de deelname van het Katwijks
Chr. Mannenkoor Jubilate in de recensie
buiten beschouwing gebleven. Door de
deelname van Jubilate, dat evenals DVS
dit jaar 50 jaar bestaat, kon de finale van
de taptoe worden voorzien van een -
voor taptoebegrippen - unieke vocale
ondersteuning. Wij, en velen met ons,
zijn de 180 aanwezige mannenstemmen
erkentelijk voor hun bijdrage.
Willem Schonenberg,
voorzitter Stichting Taptoe,
Katwijk.
De Groenoordhallen waren voorheen een sociaal trefpun
boeren en mensen van het boerenland van Leiden en vei J
streken. Veekooplieden van heide en verre - men kan rus
stellen vanuit heel Nederland en zelfs vanuit het buitenla
kwamen wekelijks naar de markt.
Wij, stadsmensen, kochten vroeger een kostuum voor de
dag en zondag. Maar de oudere boeren kochten vroeger; 3
een leven van hard werken, een kostuum voor de maand
de dinsdag. De Leidse veemarkt was een sociaal uitje dat
met zonen en eventuele dochters werd beleefd. Daar op<
markt werden de oudere boeren nog om advies gevraagd .j.
hun zonen bij het kopen van koeien, varkens, schapen k*
enzovoort. De veemarkt was een verzamelplaats van oui
jonge boeren.
Maar het is afgelopen. Over en uit. Want de Groenoordhi
werden overgenomen door Libema. Sindsdien: Leidse ve
weg, Vebo weg, Beestenspul weg.
Ja, Beestenspul. In 1978 en vele jaren daarna was het eve
ment nog goed voor zo'n 45.000 bezoekers. Er kwamen S
jaarden, Belgen, Engelsen en Duitsers naartoe om konijn
kippen, duiven en andere kleindieren te kopen. Maar dat
lang niet meer. Dit jaar is er een Belg helemaal voor niets
men om beesten te kopen. De man was om de tuin gelei
de poster 'Beestenspul op Safari'.
Veemarkt weg, boeren weg, veehandelaren weg, Vebo wt
Beestenspul weg. Wat mis ik André de Jong.
LEIDS DIALECT
Leiden had in de zeven
tiende eeuw een beroem
de rederijkerskamer, De
Witte Akoleien genaamd.
Zo'n rederijkerskamer
bestond uit een aantal
mannen (nooit vrouwen,
in die tijd!) die regelmatig
bijeenkwamen om elkaar
hun dichtwerken voor te
lezen en ze te bekritise
ren. Er werden ook to
neelvoorstellingen opge
voerd en het ging er
meestal nogal boers,
volks en amateuristisch
aan toe in die rederijkers
kamers, maar er zal, mis
schien wel juist daar
door, ook veel gelachen
zijn.
Die Leidse Witte Akolei
en had een nar, Pieter
Cornelisz. van der
Morsch geheten, maar
beter bekend onder zijn
bijnaam Piero. Hij moet
in zijn tijd een heel be
roemd man geweest zijn,
want er bestaat zelfs een
schilderij Van hem met
als opschrift 'Gerechts
Bood van mijn Stadt, en
Rederijkers Sot:., 'k Ben
Piero'. Hij stierfin 1629,
maar zijn naam leeft nog
steeds voort in het Leidse
en wel in de uitdrukkin
gen hij slacht (=hij lijkt
opj Piero van Leiden. Je
zegt het van iemand die
een mogelijk toekomstig
groot probleem niet af
wacht, maar het met een
paar kwinkslagen tracht
af te weren. En als ie
mand voor de dood van
Piero wordt uitgemaakt,
dan wil dat zeggen dat hij
uitzonderlijk lang is. Een
lange sladood in het alge
meen Nederlands.
Knielap. Soms kan ik
buitengewoon opgewon
den raken als ik denk dat
ik de oplossing van een
taalprobleem heb gevon
den. En dan weer ben ik
heel bedroefd als ik merk
dat ik mezelf gewoon wat
heb wijsgemaakt.
Dat had ik drie dagen ge
leden. Ik kwam in de lijst
met Leidse woorden -
die in het begin van de
twintigste eeuw is sa
mengesteld door dr. A.
Beets, toentertijd redac
teur van het Woorden
boek der Nederlandsche
Taal - de verbinding
knielappen leggen tegen.
De betekenis daarvan
was 'zoete broodjes bak
ken'.
Een knielap is een leren
lap die de knieën be
scherming biedt tegen
verwondingen. Ik be
greep niet waarom
knielappen leggen die be
tekenis 'zoete broodjes
bakken' had gekregen.
Dus keek ik in het Woor
denboek der Nederland
sche Taal. En wat zie ik
daar als tweede betekenis
van knielap'Vrijstelling
van betaling, die soms
aan belastingpachters
werd verleend, door de
staat, als er rampen wa
ren gebeurd'. Kijk, dacht
ik, als je zó'n knielapje
legt, door iemand te zeg
gen dat-ie niet hoeft te
betalen, dan ben je wel
bezig met 'zoete broodjes
te bakken', met 'iemand
voor je in te nemen'.
Maar 's avonds op mijn
studeerkamer kwam in
eens de gedachte op:
'wat een onzin, veel te in
gewikkeld'. Als je voor ie
mand die op de grond
moet werken een
knielapje neerlegt, dan
zal hij je ongetwijfeld
zeer dankbaar zijn. Je
hebt derhalve zoete
broodjes gebakken. Niks
'vrijstelling van betaling'.
De les die hieruit te trek
ken is: vertrouw nooit op
een plotselinge inval,
waarvan je denkt dat ie
geniaal is. Als je wakker
wordt, valt het altijd te
gen.
Flenter. Tot aan het eind
van de negentiende eeuw
kwam in het Nederlands
het woord flenter voor,
waar wij nu flintertje zeg
gen, zoals in een flintertje
vlees. Het woord bete
kent eigenlijk 'klein afge
scheurd stuk'. Zo ver
zucht een van de perso
nages uit een stuk van Ja
cob Cats 'lek ben nu son-
der eer; ach! waer ik son-
der leven, Ach! waer ick
in de lucht tot Renters
weg-gedreven'. Deze be
klagenswaardige figuur is
eerloos geworden en wil
niet meer leven, maar als
kleine flarden door de
lucht verspreid worden.
In het Leids is de beteke
nis van flenter aanmerke
lijk gewijzigd. Voor ons is
het een 'bijdehand kind'.
Hoe dat precies is te ver
klaren? Ik weet het niet.
Het is in ieder geval iets
kleins, maar waar dat as
pect 'bijdehand' vandaan
komt, is me voorlopig
nog een raadsel.
Varia. Nog twee Leidse
uitdrukkingen. Twee we
ken geleden was er, ter
gelegenheid van 3 Octo
ber, een bijlage van deze
krant. Er stonden allerlei
interviews in met fami
lies. Overgrootvader,
dochter, kleindochter en
achterkleindochter, bij
voorbeeld. Dochter zei
dat ze op 3 oktober altijd
vroeg opstond, hoe laat
ze het ook de vorige
avond had gemaakt en
hoeveel er ook genuttigd
was. „Maar dan heb ik
's ochtends wel een te
smal petje op", zei ze.
Waarop de kleindochter
een beetje ironisch op
merkte: „Dat heet tegen
woordig een kater, ma!"
Ik weet niet zeker -j
een echt Leidse u
king is, ze staat in
enkel woordenbo
maar ik vind haai
heel beeldend.
Datzelfde geldt vi
ziet ze wel voord
maar niet voorrd
De kop is het ziel
deel van het licha
krop zit binnenin
je niet. En de grol
heid die in deze
ze zit is deze: 'm(
oordeelt mensen
maar naar het uil jj
niet naar het inni
Met dank aan S.
(Den Haag), Will
Kooreman, A Lei
sterdam), Nelle
den, Joost van Ul
nada) en W. van
den.
Reacties en tips:
Dialect, postbus
AB Leiden'. E-i
naar de auteur kt
heesterman s@inl
Hans Heestermai
