VS tegen tijdschema voor vertrek BUITENLAND Zeldzame demonstratie in Saudische hoofdstad 'Er hangt sfeer van oorlog in La Paz' Vanavond stemming Irak-resolutie Chirac spreekt namens Schroder Sluipmoordenaar ontkent Iraanse oppositie heeft 'bewijzen' kernprogram Opnieuw Antwerpse wethouder in opspraak Emotioneel welkom Ebadi Amerikanen gedood bij aanslag in Gaza woensdag 15 oktober 2003 ilu»i hen beuy smith foto: ap Betogers eisen hervormingen in totalitaire koninkrijk ider Tory-partij leider vuur al iden - Het Britse Hogerhuis gint een onderzoek naar de ui ndel en wandel van Tory-lei- Iain Duncan Smith. Hij ig fft zijn vrouw een jaar lang nil or hem laten werken tegen isalaris van 15.000 pond ir jna 21.000 euro). De Britse s meldde dat zijn geen snars is roerde en meestal thuis zat. PI iar Duncan Smith houdt vol 11 Betsy veel thuis werkte. 1 se volksvertegenwoordigers (fa jgen geld van de overheid Ci onderzoekers en secretares- ei in dienst te nemen. Het is inj t ongewoon dat zij voor deze gb kzaamheden vrienden of fa- er ielden aanstellen, al f irders krijgen ke grond terug t ^unnesburg - Het Zuid-Affi- ro nse Constitutionele Hof he ift een diamantrijke strook Di od, 85.000 hectare groot, v prezen aan een groep iel rte schapen- en geitenhoe- a< sdie daar meer dan zeventig le geleden door het toenmali- le ilanke bewind van werd ver- i en. De zogenoemde groep Richtersveld moet ook de (bouwrechten terugkrijgen, he nu in handen zijn van het itsbedrijf Alexkor. De groep nu ongeveer 3.000 leden. ediewiet mag JlAmerika hington - Het Amerikaanse gerechtshof heeft bepaald yjj de medische verstrekking marihuana mag blijven rgaan. Daarmee is de po- van de regering Bush om een totaal verbod van de tsj lnigs te komen mislukt. Uit te erzoek is gebleken dat ma- ana een heilzame werking vo t op mensen die in de ter- j. ale fase verkeren van ziek- als kanker en aids. De werk te stoffen verzachten de pijn le patiënten gaan er meer fel :eten- eria heeft !uwe leider 1 (j, irovia - De zakenman le Bryant is aangetreden £2 eider van de overgangsrege- ee die de komende twee jaar lin t zorgen voor vrede in Li- oq l Hij legde de eed af in het jn van rebellenleiders, le vari het regime van de afge- m president Charles Taylor ,en iverse West-Afrikaanse jjjc shoofden. Bryant beloofde einde te maken aan de stand van wanhoop" waar- beria nu verkeert. Sinds het eken van de burgeroorlog 189 zijn in Liberia 150.000 sen omgekomen. Eerder en iar trad Taylor terug als dent en herstelde een -Afrikaanse vredesmacht iaI ist in de hoofdstad Monro- laar elders in het land lt nog gevochten. verleg Kosovo h Servië flopt y n - De eerste gesprekken 0 in Servië en Kosovo sinds ctj isovo-oorlog van 1999 zijn ren geflopt. De Kosovaarse dent Ibrahim Rugova hield ileidooi voor de onafhan- heid van Kosovo. Servië ïrt die mogelijkheid te be- k| en. De Servische premier I ïZivkovic zei na afloop dat een dialoog geen sprake ste Het enige resultaat van de 0 e uur durende bijeenkomst .«lal „we aan dezelfde tafel 1611 gezeten", zei Zivkovic. elegatieleiden weigerden lini elkaar voor de camera's de 1 te schudden. Kosovo t bestuurd door de VN, ris formeel nog steeds een d sche provincie, zili np Kaprun ov or straalkachel te d t N - De treinramp in Kap- 1 f ran drie jaar geleden is ver uit akt door een kapotte ige Ikachel en niet door jstichting. Dat blijkt uit litgebreid onderzoeksrap- dat gisteren aan de recht- in Salzburg werd gepre ek Bij de catastrofe von- mensen de dood, on- ie twee Nederlanders. Op ïaif vember 2000 brak brand een van de coupés van de van Kaprun naar de einhom. De brand werd 'P ^gemerkt in de ruim drie s eter lange tunnel door de ■e Door de verstikkende gas- itei n ^et zeer sne'om laande vuur kwamen de te inzittenden om het le- ''echts twaalf winterspor- •verleefden het inferno. riyad/anp-afp-rtr - Honderden mensen hebben gisteren in het centrum van de Saudische hoofdstad Riyad gedemon streerd voor meer hervormingen. Pu blieke protesten zijn zeldzaam in het conservatieve koninkrijk. Volgens het ministerie van binnenlandse zaken wer den ongeveer 150 demonstranten gear resteerd. De betoging had volgens getuigen plaats in de buurt van het gebouw waar de eer ste mensenrechtenconferentie van het land wordt gehouden. De oproerpolitie verspreidde de menigte met schoten in de lucht en wierp wegblokkades op om te voorkomen dat ze het conferentiege bouw konden naderen. Een Saudische oppositiegroep in bal lingschap had eerder opgeroepen tot de demonstratie tijdens de mensenrech tenconferentie. De in Londen gevestigde Beweging voor Islamitische Hervormin gen had haar aanhangers gevraagd te protesteren tegen de detentie van oppo sitieleden. Volgens getuigen zijn vooral jongeren aangehouden die „Allahu akbar" (God is grootste) schreeuwden. Tientallen de monstranten onder wie ook vrouwen probeerden steeds weer het congresge bouw aan de verkeersader al-Ulaya te bereiken. Iedere keer nadat ze verdreven waren door de politie probeerden ze het opnieuw. Saudi-Arabië is het geboorteland van Osama bin Laden die verantwoordelijk wordt gehouden voor de aanslagen van 11 september 2001 in New York en Was hington. Van de negentien kapers kwa men er vijftien uit Saudi-Arabië. Vooral vanuit de Verenigde Staten is daarna aangedrongen op hervormingen. Lange tijd ging het koningshuis hier niet op in. Pas na de zelfmoordaanslagen van 12 mei in Riyad, die aan 35 mensen - onder wie acht Amerikanen - het leven kostte, werd er ingegrepen. Daarna zijn grote groepen islamitische militanten opgepakt en zijn hervormingen van het radicaal islamitische onderwijssysteem begonnen. De absolute monarchie maakte maan dag de eerste concrete politieke hervor mingen bekend. Binnen een jaar wor den er gemeenteraadsverkiezingen ge houden. Echter slechts de helft van de zetels in de gemeenteraden kan worden gekozen. Sinds de stichting van het Sau dische koninkrijk in 1932 heeft de bevol king zich nooit mogen uitspreken. new york/ap - De Verenigde Staten weigeren in de nieuwe ontwerp-resolutie over Irak van de Veiligheidsraad een tijdspad op te nemen voor de machts overdracht aan de Irakezen, tot teleurstelling van vooral Frank rijk, Rusland en Duitsland. Van avond wordt de resolutie in de VN-=Veiligheidsraad in stem ming gebracht. Frankrijk, Rusland en Duitsland deden gisteren verschillende grote concessies. Zo eisen ze niet langer dat de Amerikaanse bezettingsmacht het gezag over Irak binnen enkele maanden overdraagt aan een Iraakse in terim-regering. Ook zijn ze af gestapt van hun eis dat Kofi An nan, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, een sleu telrol moet krijgen in de politie ke wederopbouw van Irak. In ruil voor deze concessies hoopten de drie landen de VS ertoe te bewegen een tijdsche ma in de resolutie te laten op nemen. Maar de enige deadline die Washington in de resolutie toelaat, is die van 15 december, de dag waarop de Iraakse be stuursraad volgens de Ameri kaanse ontwerp-resolutie zelf een tijdschema moet presente ren. De ontwerp-resolutie, waarover al een paar weken wordt gebak keleid, wordt op Amerikaans verzoek later vandaag in stem ming gebracht. De resolutie wordt aangenomen als min stens negen landen voor stem men, wat vermoedelijk zal ge beuren. Ook moet geen van de vijf permanente leden zijn veto gebruiken. De VS vragen in de ontwerp-re solutie de VN om een interna tionale vredesmacht voor Irak die een groot deel van de taken van het Amerikaanse leger in Irak moet overnemen. Het be vel over de troepenmacht zou onder VN-vlag echter in Ameri kaanse handen moeten blijven. De leiders van Rulsland, Duits land en Frankrijk overlegden gisteren telefonisch over het nieuwe Amerikaanse voorstel. President Poetin liet in een ver klaring weten dat de drie lan den „bereid tot verder overleg" zijn, maar de resolutie op dit moment niet steunen. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat Rusland of Frankrijk, die als permanent lid van de Veilig heidsraad vetorecht hebben, het Amerikaanse voorstel zullen blokkeren. Frankrijk heeft dat uitgesloten en Rusland zal waarschijnlijk geen crisis in de betrekkingen met de VS willen riskeren. De twee andere per manente leden van de Veilig heidsraad, China en Groot-Brit- tannië, steunen het Amerikaan se voorstel wel. De VS hopen dat een nieuwe VN-resolutie zal leiden tot gro tere financiële steun voor de wederopbouw van Irak vanuit Europa. De EU ging maandag akkoord met een bijdrage van 200 miljoen euro. Eurocommis saris voor buitenlandse betrek kingen Chris Patten zei dat meer steun er waarschijnlijk niet in zit. Berlijn/ANP - De Franse presi dent Chirac neemt vrijdag de honneurs waar voor de Duitse bondskanselier Schroder op de EU-top in Brussel. Dat heeft de kanselarij in Ber lijn dinsdagavond in een ver klaring laten weten. De stap is uniek in de geschiedenis van de unie. Schroder en zijn mi nister van buitenlandse zaken Fischer moeten vrijdag verstek laten gaan, omdat ze bij een cruciale stemming in de Bondsdag over economische hervormingen aanwezig moe ten zijn. Schroder verzocht daarom af gelopen zondag tijdens een diner in het Elysee zijn „vriend Jacques" hem te ver vangen, aldus het Duitse weekblad Der Spiegel. Het verzoek is tekenend voor de nauwe betrekkingen tussen beide Europese leiders. Virginia beach - John Allen Muhammad, de 42-jarige hoofdverdach te van de serie sluipmoorden in Washington van oktober vorig jaar, heeft gisteren bij het begin van zijn proces schuld ontkend. Muham mad en zijn medeverdachte Lee Boyd Malvo (18) worden verdacht van dertien schietpartijen rond de Amerikaanse hoofdstad Washing ton, waarbij tien mensen om het leven kwamen en drie anderen ge wond raakten. De schuld van Muhammad en Malvo lijkt vast te staan, maar onduidelijk is wie de dodelijke schoten heeft afgevuurd. De twee wisten na de eerste aanslag op 2 oktober vorig jaar ruim drie weken lang uit handen van de politie te blijven. Het openbaar ministerie zal tegen beide mannen de doodstraf eisen. Foto:Reuters 'Zoon Bin Laden achter aanslag' De oudste zoon van Osama bin Laden, Saad bin Laden, is een van de mannen die al-Qaeda vanuit Iran aanstuurt. Dat meldt The Washington Post. Saad bin Laden zou contact hebben ge had met een al-Qaeda-cel in Saudi-Arabië, vlak voor de zelf moordaanslag in Ryad op 12 mei. Teheran ontkent de beschul digingen. De Amerikaanse regering heeft de Iraanse regering gewaarschuwd, dat onderdak geven aan terroristen onaangena me gevolgen kan hebben voor een land dat president Bush schaart onder de 'as van het kwaad'. Ook Saudi-Arabië heeft meermaals bij Iran aangedrongen op uitlevering van Saad bin Laden, maar Iran weigert dat tot dusver. De vermoedelijk 24-ja- rige Saad bin Laden wordt volgens deskundigen steeds belang rijker binnen de organisatie. Hij spreekt goed Engels en kan goed met computers werken. „Hij kan operaties tegen het Wes ten organiseren omdat hij het Westen goed kent", aldus Rohan Gunaratna, terrorismedeskundige in Singapore. wenen/AP - Daags voordat het hoofd van het Internationaal Atoomenergie Agentschap, Mo- hamed EIBaradei, afreist naar Iran om aan te dringen op be wijzen dat het land geen kern wapens probeert te maken, heeft een Iraanse oppositie groep gezegd nieuwe bewijzen te hebben dat Iran er een ge heim kernprogramma op na houdt. Op persconferenties die tegelij kertijd in Wenen, de zetel van het IAEA, en Londen werden gehouden zeiden leden van de Nationale Verzetsraad van Iran dat hun informanten in Iran het bestaan hebben bevestigd van een „nieuw geheim kern terrein" op 15 kilometer ten oosten van Isfahan. Het terrein, 150.000 hectare groot, zou on der andere zijn gebruikt om centrifuges voor het verrijken van uranium uit te proberen. Volgens een oppositiewoord voerder op de persconferentie in Wenen, Firouz Mahvi, zijn er ook nog twee door Iran verzwe gen terreinen voor kernonder zoek in gebruik bij Karaj, ten westen van Teheran. Op de persconferenties werden satellietfoto's getoond die vol gens de oppositie een close-up van een uraniumverrijkingsfa- briek in Natanz en een zwaar- waterfabriek in aanbouw in Arak voorstellen. Van de andere genoemde plekken werd geen fotomateriaal gepresenteerd. Iran zegt dat zijn atoompro gramma alleen is bedoeld voor het opwekken van energie. Het IAEA heeft Iran tot 31 okto ber de tijd gegeven om te bewij zen dat het niet aan de produc tie van kernwapens werkt. teheran - Duizenden Iraniërs, onder wie heel veel vrouwen, verwelkomden de Iraanse Nobelprijswin- nar Shirin Ebadi, gisteren bij haar aankomst in Te heran. Een officiële delegatie was niet aanwezig op de luchthaven om de 36-jarige juriste te be groeten bij haar terugkeer uit Parijs. „Deze prijs is niet alleen voor mij, maar voor allen die voor vre de, democratie, mensenrechten en rechtvaardig heid zijn", aldus een zichtbaar geëmotioneerde Ebadi. Veel demonstranten schreeuwden politieke leuzen voor democratie en vrijheid. President Mo hammed Khatami, die de Nobelprijswinnares gis teren al de wacht aanzegde, zei gisteren op vragen van journalisten waarom hij nog steeds niet had gereageerd op de toekenning van de Nobelprijs: „Moet ik dan overal iets over zeggen? Zo belang rijk is die Nobelprijs voor de Vrede niet. Wat telt zijn de prijzen voor de wetenschappen en de litera tuur." Desondanks zei hij verheugd te zijn dat een landgenoot in de prijzen is gevallen. Nobelprijs winnares Ebadi, die de hervormingsgezinde Khata mi steeds heeft gesteund, herhaalde gisteren op het vliegveld haar eis van een „zo snel mogelijke vrijlating" van alle Iraanse politieke gevangenen. Foto: Reuters door onze correspondent Pascale Thewissen Antwerpen - In het stadhuis van Antwerpen is de groene wethouder van Sport Chantal Pauwels in opspraak geraakt. Zij blijkt voor amper 145 euro per maand een monumentale woning te huren van het Open baar Centrum voor Maatschap pelijk Welzijn (OCMW). Hoewel haar eigen partij Agalev en de oppositie wülen dat ze opstapt, weigert Pauwels te vertrekken. Het is het zoveelste schandaal op rij in Antwerpen. In maart moesten enkele topambtenaren en het voltallige college van burgemeester en wethouders opstappen naar aanleiding van de visacard-affaire. Ook Pau wels werd er destijds van be schuldigd dat ze de creditcard van haar werkgever gebruikt had voor privé-aankopen. Zo zou Pauwels op kosten van de stad Antwerpen schoenen en een rugzakje hebben aange schaft. Justitie onderzoekt de zaak. Agalev besloot haar echter niet te vervangen. Integendeel: ook in het nieuwe stadsbestuur on- Gevechten pinnen Nederlandse toeristen vast in Boliviaanse hoofdstad la paz/anp/gpd - De straten zijn compleet verlaten en ramen en deuren zijn dichtge timmerd. „Het lijkt wel oorlog. We zitten in een kom gevangen", vertelt M. Snijders uit Maastricht die met zijn vriendin en haar broer vastzit in de Boliviaanse stad La Paz. Het drietal verblijft met ongeveer twintig toeristen, in een hotel vlakbij het plein waar de regering zetelt. Ze kunnen geen kant op, het is te gevaarlijk op straat. „Toen we hier zaterdagmiddag aankwa men, was er nog niets aan de hand. In El Alto, een plaats boven La Paz, lagen wel stenen op straat, maar we konden nog goed naar de stad komen", aldus Snijders. La Paz ligt volgens hem in een dal, als het ware in een soort kom. Het drietal had al een week doorgebracht in Cochabamba, waar ze vijf jaar geleden een schoolproject hadden opgezet. Met een taxi gingen ze vervolgens naar La Paz. Daar zouden ze gistermorgen het vliegtuig naar Nederland nemen. Ook zondag was het volgens Snijders nog rustig en konden ze gewoon over straat lo pen. „Maandag is het flink losgebarsten. De demonstraties liepen compleet uit de hand. Er werden huizen in brand gestoken en de politie schiet constant op scherp. Overal zijn blokkades, het hele land ligt plat." Volgens geruchten zijn er meer beto gers onderweg naar La Paz. „Iedereen moet binnenblijven. Ook het hotelpersoneel kan hier niet weg. We horen de hele dag scho ten", vertelt Snijders. De sfeer in het hotel is volgens hem ge spannen. „We zitten met mensen van aller lei nationaliteiten. Je zit wat, je leest wat of je speelt een spelletje om de tijd door te ko men. Ook bellen we veel met het thuisfront en de ambassades om te horen of ze ons eruit kunnen halen." Voedsel en drinkwa ter wordt volgens de Nederlander schaar ser. „We hadden nog wel wat ingekocht, maar het is de vraag of we genoeg hebben als het nog lang duurt." Ook Charissa van den Eertwegh en haar broer Mare zitten vast in hun hotel in de Boliviaanse hoofdstad. „Ons hotel ligt op een steenworp afstand van de belangrijkste straat in La Paz waar alle demonstraties van de afgelopen weken zich concentreren. Colonnes politie- en ordetroepen verzame len zich. Er hangt een broeierige sfeer en het voelt alsof elk moment opnieuw de vlam in de pan kan slaan." De mededeling van president Sanchez de Lozada, maandag, dat hij afziet van plan om via Chili gas te gaan exporteren naar de VS, heeft de rust in het land niet terugge bracht. „Het is een beangstigende situatie", vertelt Charissa door een krakende tele foonlijn. „In het hele centrum wordt ge plunderd en allerlei gebouwen staan in brand of liggen al in puin. Volgens de laat ste berichten zijn er inmiddels drieënzestig doden gevallen, onder wie ook nogal wat kinderen. De afgelopen dagen kwamen el ke ochtend weer tienduizenden betogers naar het centrum. Er hangt een sfeer van oorlog in de straten van La Paz. De mensen hebben het gevoel dat dit hun kans is om nu eindelijk eens af te rekenen met hun ge hate president, dat gedoe over die gasex- port is achteraf bezien de druppel geweest, alle woede en frustratie die de mensen ja renlang hebben opgekropt lijkt er nu uit te komen." De Nederlandse ambassade in La Paz heeft gisteren contact gezocht met alle Nederlan ders die in Bolivia wonen. Het ministerie van buitenlandse zaken gaf gisteren een negatief reisadvies af. Bolivia: armste land van Zuid-Amerika Bolivia is genoemd naar onafhankelijk heidsstrijder Simon Bolivar. Het land is volledig ingesloten tussen Brazilië, Peru, Chili, Argentinië en Paraguay. De langste grens is die met Brazilië, 3400 kilometer. Het landoppervlak bestrijkt ongeveer een miljoen vierkante kilometer. Het landop pervlak in ons land is ter vergelijking bijna 34.000 vierkante kilometer. Sucre is for meel de hoofdstad, La Paz is de regerings zetel. De grootste stad van het land is Santa Cruz de la Sierra met 1,1 miljoen in woners. Volgens de jongste schatting leven er 8,6 miljoen mensen in Bolivia. De bevolking is in meerderheid indiaans, 30 procent is Quechua en 25 procent Aymara. Circa 30 procent is mesties, een mengeling van in diaans en 'blank' bloed. Ongeveer 15 pro cent van de Boliyianen is blank. Bolivia is daarmee het meest indiaanse land van Zuid-Amerika. Circa 62 procent leeft in stedelijke gebieden, de rest op het platte land. Ongeveer 95 procent van de Bolivia- nen geldt als rooms-katholiek. Bolivia is het armste land van Zuid-Amerika. Tus sen 60 en 70 procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Belangrijke exportproducten zijn soja, suiker, koffie, rundvlees, hout en gas. De belangrijkste exportmarkten zijn Brazilië, Colombia en de VS. der leiding van de socialistische burgemeester Patrick Janssens kreeg ze een wethouderspost. Ze is op dit moment de enige vrouw in het Antwerpse college. Het Vlaams Blok blijft Pauwels echter het leven zuur maken. Extreem-rechts, met eenderde van de stemmen de grootste partij in Antwerpen, aast op het burgemeesterschap en heeft in de aanloop naar de gemeente raadsverkiezingen in 2006 een ware heksenjacht geopend op de gevestigde politieke orde. Volgens Blok-voorman Filip Dewinter betaalt Pauwels 145 euro huur in de maand, in plaats van de circa zevenhon derd euro die de woning eigen lijk waard is. Pauwels ontkent dat niet. Volgens haar is de huur zo laag omdat ze in de voorbije tien jaar enorfti veel aan de woning heeft opge knapt. Zo liet ze op eigen kos ten verwarming aanleggen en het dak vervangen. Volgens het OCMW is het de bedoeling dat zodra de rest van de woning op kosten van de verhuurder gere noveerd is, Pauwels de normale huurprijs gaat betalen. gaza-stao/ap/afp - Bij een bomaanslag in de Gazastrook zijn vanmorgen zeker vier Ame rikanen gedood. De explosie was langs de kant van de weg en trof een serie voertuigen van de Amerikaanse ambassade in Tel Aviv, zo heeft de Palestijnse politie gemeld. De auto's ver voerden medewerkers van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. De aanslag was niet ver van de noordelijke opening in de afras teringen rond de Gazastrook. Volgens sommige ooggetuigen sprong een met explosieven omgorde man vlak voor een di plomatieke voertuig de weg op. Andere ooggetuijpn zeiden dat het er eerder op leek dat er een mijn of een bom langs de kant van de weg was geplaatst. De Israëlische radio berichtte aan vankelijk dat het konvooi de Amerikaanse gezant John Wolf naar Gaza-Stad bracht, maar dat is door de Amerikaanse am bassade ontkend. Wolf zou vandaag naar Gaza- Stad gaan. De identiteit van de slachtoffers is nog niet bekend. De aanslag volgt op het blokke ren door Amerika van een reso lutie tegen Israël in de Veilig heidsraad. Syrië had gevraagd om een ver oordeling van de bouw door Is raël van een veiligheidsmuur langs de bezette westelijke Jor- daanoever.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 7