BINNENLAND 2
Turkse charter
Onur Air staat
onder toezicht
IWW.T0Y0TA.NL
'Bedrijven sjoemelen bij export afval naar Duitsland'
Ultrasoon geluid
verjaagt zeehonden
'Fpijm
Kinderen
lijden nog
onder ramp
Enschede
Celstraf voor
zelfmoordhulp
NIET OP DE RAI, WEL OP
Compositie van röntgenfoto's
Man doodgeschoten in coffeeshop
'Codeknikker'
voor schapen
rdü
lachte fraude
ans vast
KRDAM- De hoofdverdachte
de miljoenenfraude bij het
;eum Boijmans van Beunin-
in Rotterdam is aangehou-
De man was sinds de ont-
king van de verduistering in
spoorloos, maar werd
ndag in Leiden opgepakt,
itie maakte de aanhouding
tren bekend. De 28-jarige
erdammer is volgens justi-
e spil in de verduistering
3,3 miljoen euro bij het
kl« ieum. Hij bleek de laatste
nden onvindbaar. De man
lt donderdag voorgeleid
fae rechter-commissaris.
woensdag 15 oktober 2003
L de ree
eed
Is meer
ibetespatiënten
terdam - Het aantal diabe-
atiënten is in Nederland de
ite jaren enorm gestegen,
eveer 850.000 Nederlanders
n aan suikerziekte. Van-
j begint de voorlichtings-
pagne 'Lang zal je Leven',
bet Diabetesfonds. Het
Is pleit ervoor dat risico-
pen zich regelmatig door
uisarts laten onderzoeken.
193 250.000 mensen aan de
te. Inmiddels zijn er
D00 mensen voor suiker-
te onder doktersbehande-
„De anderen weten niet
dat ze de ziekte hebben",
s een woordvoerder van
ekf onds
op
2< rangsommen
park Lingemeer
ft n - Tien gezinnen die in
Ecreatievilla op park Lin-
eer in Lienden wonen, krij-
ierandaag de eerste ver-
dverklaring in de bus. In
erklaring eist de gemeente
dwangsom van 4500 euro
lolwassene per maand op,
r'ft at de gezinnen permanent
aan vakantiebungalow blijken
!rd( inen. Volgens wethouder
jn nan van de gemeente Bu-
ich lebben dertien van de 23
p. inen tegen wie de gemeen-
n procedure voert, kunnen
men dat zij elders een
ladres hebben. Van de
ge tien gezinnen kan de
get lente op grond van een uit-
asi ik van de Raad van State
laximaal 90.000 euro per
assene eisen als dwang-
derse steun
trum Sobibor
- De provincie Gelder-
ïelpt Polen met de oprich-
an een herinneringscen-
in Sobibor. In het concen-
camp in die plaats kwa-
n de Tweede Wereldoor-
iO.OOO joodse mensen om
ven, onder wie ruim
0 Nederlanders. Onder
fan het herinneringscen-
irdt een reizende ten-
ig over de holocaust,
tentoonstelling voor
is al wereldwijd be-
ig getoond, onder
mit de Verenigde Sta-
litsland, Itali en Tsjechië,
ide tentoonstelling be-
;nd voorjaar in Kamp
irk de wereldpremière.
sychotica
voor libido
in - De helft van de
iche patiënten die
iotica gebruiken,
met seksuele bijwerkin-
)at blijkt uit een onder
van de Rijksuniversiteit
ingen (RuG). Ze krijgen
an een verminderd libido
ectie-of orgasmestoomis-
ildus onderzoeker H.
lering. Mensen die lijden
sychosen krijgen vaak an-
ihotjca om symptomen als
irdheid of het horen van
oen te bestrijden. De bij-
agen ontstaan vooral bij
urig gebruik van de medi-
den haag/anp - Kinderen lijden
nog steeds onder de gevolgen
van de vuurwerkramp in En
schede. Dit blijkt uit onderzoek
dat dertig maanden na de
ramp, in mei 2000, is gehouden
in opdracht van het ministerie
van volksgezondheid. Deskun
digen raden onderwijzers en
ouders aan kinderen door te
verwijzen naar professionele
hulpverleners als ze merken dat
ze hulp nodig hebben.
Volgens het Instituut voor Psy-
chotrauma uit Zaltbommel ver
toont 46 procent van de kinde
ren die betrokken zijn geweest
bij de ramp posttraumatische
stressreacties. Het gaat dan om
kinderen van 4 tot 11 jaar. Bij
de leeftijdsgroep 12 tot 18 ligt
dit percentage op 30 procent.
Volgens onderzoeker Van der
Velden kunnen de kinderen
snel geprikkeld zijn, enge dro
men hebben, of juist terugge
trokken gedrag vertonen.
Volgens Van der Velden heeft
een derde van de getroffen kin
deren professionele hulp gehad
na de ramp. Hij vindt dat wei
nig.
Het onderzoek is een vervolg
op eerdere studies naar de ge
volgen van de vuurwerkramp.
Voor het eerst zijn alleen kinde
ren onderzocht.
Door de vuurwerkramp kwa
men 22 mensen om. De En-
schedese woonwijk Roombeek
werd voor een groot deel weg
gevaagd.
leeuwarden/anp - Een man die
zich 'zelfmoordconsulent'
noemt is gisteren door het ge
rechtshof in Leeuwarden ver
oordeeld tot vier maanden cel.
De advocaat-generaal eiste
twee weken geleden zes maan
den voorwaardelijk.
De man verleende in 2001 een
81-jarige vrouw hulp bij zelfdo
ding. De zaak veroorzaakte lan
delijk een discussie over hoever
een zelfdodingsconsulent mag
gaan.
Op verzoek van de vrouw gaf de
consulent drie zelfdodingsmo
gelijkheden aan. Uiteindelijk
bleek zelfdoding door een com
binatie van verstikking, alcohol
en medicijnen het meest haal
baar. De vrouw verzocht hem
daarop de benodigdheden op
papier te zetten.
Het hof oordeelde dat de con
sulent een regisserende en in
struerende rol heeft gehad op
de avond van de zelfdoding.
Ook wordt hem verweten on
zorgvuldig te hebben gehan
deld. Het hof vreest dat het niet
straffen een precedentwerking
heeft.
„De verdachte zet de deur open
voor het verlenen van bijstand
aan mensen die niet ten prooi
zijn gevallen aan ondraaglijk en
uitzichtloos lijden, maar die om
welke reden dan ook het leven
moe zijn", aldus de president
van het hof.
De man vergeleek het hof na de
uitspraak met een religieuze
rechtbank, zoals in Iran. „Het
proces was vreselijk. De rechter
insinueerde en manipuleerde",
aldus de veroordeelde. Advo
caat Anker noemt de uitspraak
er een met een bijzondere
kleur. „Het is een schemerge
bied De hoofdvraag is in hoe
verre je hulp mag bieden aan
iemand met een doodswens?
Het hof echter heropent de eu
thanasiediscussie en dat is niet
aan de orde", aldus Anker.
(advertentie)
i nieuwe bedrijfswagen zoekt, wilt u rustig kunnen kiezen en
24 uur op het net, 6 dagen in de week bij de Toyota-dealer
mgeving, of in de mooiste tentoonstellingskoepel van Nederland,
ï-döme in Raamsdonksveer! Van 13 t/m 25 oktober bent u
3 welkom van 10 tot 18 uur. In het weekend van 10 tot 17 uur.
www.loyoU nl vooc gcdetiillKidc inlwmatic.
imidonksveer of uw lokale Toyota-dealer tc
I luit ooi gratis 0800-0369 bellen Distributeur Louwmsn F
TOYOTA
'n Wereld van vertrouwen
door Petra Huijser
den haag/gpd - De grootste
Turkse chartermaatschappij in
Nederland, Onur Air, staat onder
verscherpt toezicht van de In
spectie Verkeer en Waterstaat.
De maatregel is genomen na een
reeks incidenten. Toestellen van
de maatschappij bleken te zwaar
of verkeerd beladen en de be
manning spreekt slecht Engels,
de voertaal in de luchtvaart. Ook
Fly Air en Royal Air Maroc staan
onder verscherpt toezicht.
Overbelading kan een rol heb
ben gespeeld bij het ongeluk op
Groningen Airport op 17 juni
van dit jaar. Een toestel van On
ur Air schoot van de baan toen
het de start afbrak en niet meer
op tijd kon remmen. De inspec
tie meent dat het gewicht van
het toestel in het onderzoek
moet worden meegenomen.
Onur Air vliegt voor grote reis
organisaties vanaf alle Neder
landse luchthavens. De proble
men kwamen aan het licht tij
dens een onderzoek naar va
kantiecharters, uitgevoerd door
de divisie Luchtvaart van de In
spectie Verkeer en Waterstaat.
Daarbij werden van 15 mei tot 1
september vijfden maatschap
pijen, zeven Nederlandse en
acht buitenlandse, tegen het
licht gehouden.
Aanleiding voor het onderzoek
waren klachten die de inspectie
van passagiers ontving én een
melding van Rotterdam Airport,
waar een toestel van Onur Air
bij het rijden naar de startbaan
een verkeerde route nam. Daar
bij bleek ook dat de bemanning
het Engels onvoldoende mach
tig was.
„Meldingen van passagiers over
vieze vliegtuigen en slechte ser
vice geven vaak aan dat een
maatschappij rommelig bezig
is. Dat, gecombineerd met zo'n
foute startvoorbereiding, deden
ons besluiten tot een speciale
inspectie", zegt waarnemend
directeur en hoofdinspecteur
Peter van Dalen van de divisie
luchtvaart.
Het onderzoek was net begon
nen toen op 17 juni op Gronin
gen Airport een toestel van On
ur Air van de baan gleed. De
oorzaak daarvan kan een ver
keerde berekening van de bela
ding zijn geweest. „Op basis
van het gewicht reken je uit op
welke punt je tijdens een start
nog kunt remmen. Als je dat
verkeerd doet, kan het toestel te
ver doorschieten", zegt Van Da
len. Het ongeluk wordt nog on
derzocht door de Raad voor de
Transportveiligheid.
De divisie Luchtvaart heeft de
problemen aangekaart bij de
Turkse luchtvaartinspectie. Op
15 en 16 september is er in de
Turkse hoofdstad Istanboel bij
Onur Air nog een gezamenlijke
inspectie geweest. Sindsdien
gaat het beduidend beter met
de Turkse chartermaatschappij,
stelt de inspectie. „Maar we
houden nog wel verscherpt toe
zicht", zegt Van Dalen.
Tijdens de inspecties van va
kantiecharters kwamen ook bij
twee andere maatschappijen
tekortkomingen aan het licht.
Een toestel van Royal Air Maroc
was zo zwaar overbeladen dat
het op last van de inspectie een
deel van vracht moest uitladen.
De Turkse chartermaatschappij
Fly Air kreeg een waarschu
wing, omdat piloten bij Eind
hoven Airport extra bochten
maakten bij het aanvliegen voor
de landing. Het bleek te gaan
om een training voor de piloten
waarvan de verkeerstoren niet
op de hoogte was. Volgens de
inspectie was bij de overige
maatschappijen alles in orde.
amsterdam/anp Een compositie van rönt
genfoto's is een van de bezienswaardighe
den bij de manifestatie Mensbeeld in het Na
tuurmuseum in Rotterdam. Mensbeeld laat
de verschillende manieren zien waarop de
biomedische wetenschap tegen het mense
lijk lichaam aankijkt. De expositie wordt
vandaag geopend door minister Hoogervorst
van volksgezondheid. Mensbeeld is een van
de activiteiten in de landelijke Wetenweek,
die van 16 tot 22 oktober wordt gehouden.
Bij universiteiten, onderzoeksinstituten, mu
sea, sterrenwachten en hogescholen in heel
Nederland kunnen belangstellenden voor
wetenschap en techniek terecht bij in totaal
vijfhonderd lezingen, open dagen, experi
menten en rondleidingen. Met de aanbie
ding van 'het slimste uitje van het jaar1,
hoopt de organisatie wetenschap en tech
niek dichter bij de leek te brengen. Een van
de grootste evenementen is een poging een
aardbeving te veroorzaken. Voor het nieuwe
wetenschapsprogramma Hoe?Zo! van Teleac
wil presentator Bart Peeters vrijdag 10.000
mensen synchroon op en neer laten springen
in de Efteling. Het KNMI is erbij om de aard
beving te registreren. Foto: ANP/Koen Suyk
Strijd om goedkoopste tickets
Onur Air is in 1992 opgericht jaar 1,5 miljoen passagiers te
met als thuisbasis Istanboel.
De laatste vier jaar vervoerde
de vakantiecharter met bijna
30.000 vluchten circa drie mil
joen passagiers. De maat
schappij vliegt het meest van
en naar Nederland. Dit jaar
vervoert Onur Air 400.000 pas
sagiers tussen Nederland en
Turkije.
Onur blijft populair bij passa
giers, omdat de maatschappij
spotgoedkoop is. Vanaf no
vember wil Onur Air binnen
landse vluchten organiseren
en daarmee de concurrentie
aangaan met Turkish Airlines.
Onur Air streeft ernaar in een
vervoeren binnen Turkije.
De vraag is of de veiligheid is
achteruitgegaan nu het vlie
gen zo goedkoop is geworden.
Buitenlandse toestellen wor
den sinds 1997 steekproefsge
wijs geïnspecteerd door teams
van een speciale instantie, de
Safety Assesment of Foreign
Aircrafts.
Turkse toestellen van Onur Air
zijn in 2001 vijftien keer geïn
specteerd, in 2002 dertig keer
en dit jaar zeven keer. Eén
keer werd een tekortkoming
geconstateerd: er waren on
voldoende zwemvesten aan
boord.
den haag/gpd - Nederlandse afvalver
werkers sjoemelen regelmatig bij de
export van bouw- en sloopafval naar
Duitsland, maar er zijn geen aanwij
zingen dat er op grote schaal 'zware
criminele activiteiten' plaatsvinden.
Dat schrijft staatssecretaris Van Geel
(milieu) in een brief aan de Tweede
Kamer. Hij kondigt strengere controles
aan, maar is niet van plan de uitvoer
van afval te verbieden.
Begin vorige maand constateerden de
Kamerleden Samsom (PvdA) en Koop-
mans (CDA), dat er op grote schaal
wordt gefraudeerd bij de export van
bouw- en sloopafval, bedrijfsafval en
grof huishoudelijk afval. Een groot
deel van het afval wordt volgens hen
ongesorteerd gestort of verbrand, ter
wijl de voorwaarde is dat ten minste
vijftig procent wordt hergebruikt.
Samsom baseert zich op eigen onder
zoek in Duitsland.
Volgens Van Geel kan uit recent on
derzoek van het ministerie niet wor
den geconcludeerd dat het merendeel
van het geëxporteerde afval -dit jaar is
dat naar schatting 1,2 miljoen ton -
ongesorteerd in Duitsland wordt ge
stort. Wel erkent hij dat het makkelijk
is de regels te ontduiken en dat dit ook
regelmatig gebeurt. Bedrijven gebrui
ken eikaars exportvergunning of sorte
ren het afval slecht. Ook vrachtbrieven
kloppen niet altijd. Hoe vaak er wordt
gesjoemeld valt niet te zeggen, schrijft
Van Geel. Volgens hem is er tot nu toe
nooit sprake geweest van grote risico's
voor het milieu.
De staatssecretaris kondigt in zijn brief
maatregelen aan, maar weigert de ex
port tegen te houden. Hij belooft wel
strengere controles. Van Geel verwacht
dat het exportprobleem in 2005 tot het
verleden behoort. Dan wordt in Duits
land een stortverbod van kracht. In
Nederland geldt al een dergelijk ver
bod. Wil een bedrijf toch storten, dan
moet het fors in de buidel tasten.
Samsom noemt de door de staatsse
cretaris aangekondigde maatregelen
'teleurstellend'. Hij eist acties die wel
zoden aan de dijk zet. De PvdA'er pleit
onder meer voor belasting op de afval-
export.
rhenen/anp - Ultrasoon geluid
kan zeehonden en zeeleeuwen
uit de buurt van visnetten on
der water houden. Uit testen
onder de zeehondenpopulatie
van Ouwehands Dierenpark in
Rhenen is gebleken dat derge
lijk voor de mens niet-hoorbaar
geluid de zeehonden op een af
stand van tenminste acht meter
van de geluidsbron houdt. Dat
hebben onderzoeksbureau Sea-
marco en het dierenpark giste
ren bekendgemaakt.
De uitkomst van het onderzoek
is van groot belang voor zeevis
kwekerijen in de hele wereld.
Zeehonden en zeeleeuwen
brengen grote schade toe aan
de netten van de kwekerijen.
Het kweken van zeevis om aan
de consumptiebehoefte te vol
doen, neemt volgens Seamarco
toe. In landen als Canada,
Noorwegen, Engeland en de VS
gebruiken viskwekers meestal
netkooien die voor de kust in
zee drijven. Dergelijke kooien
zijn voor zeehonden en zee
leeuwen een soort 'tafeltje-dek-
je', aldus een woordvoerster
van Ouwehands. „De beesten
bijten gaten in de netten en
eten de vis op. De rest van de
vissen zwemt door de gaten
weg."
Tien jaar geleden ontwikkelden
bedrijven al zogeheten 'zeehon
denverschrikkers', die onder
water een keihard geluid ma
ken. Maar die jagen niet alleen
zeehonden weg, maar verdrij
ven ook allerlei andere zeedie
ren
Daarom ontwikkelde dr. J. Ter-
hune van het Canadese Cen
trum voor Kuststudies en Vis-
kweek een plan met ultrasoon
geluid. De testapparatuur is
ontwikkeld door de afdeling
Trillingen en Geluid van TNO
Delft. De wereldwijde proef kon
alleen in Ouwehands Dieren
park worden gedaan. „Ouwe
hands had al een proefopstel
ling van Seamarco die de test
mogelijk maakte. Bovendien
beschikt de dierentuin over het
grootste zeehondenbassin van
Europa", zegt de woordvoer
ster.
De ultrasone geluidsapparatuur
is ruim twee maanden lang elke
dag gedurende 45 minuten ge
test. Daaruit bleek dat vier ver
schillende toonhoogten, waar
van er maar een hoorbaar is
voor de mens, de zeehonden
gemiddeld op acht meter af
stand van de luidspreker hou
den. Dat was nooit eerder aan
getoond.
amsterdam/anp - Een nog onbekende man is gis
teren doodgeschoten in een coffeeshop aan de
Hoofdweg in Amsterdam-West. Bij de schietpartij
raakten twee andere mensen gewond. Die zijn
naar e^n ziekenhuis gebracht.
Volgens een woordvoerder van de politie verkeren
de gewonden niet in levensgevaar. Wat zich pre
cies heeft afgespeeld in de coffeeshop is nog niet
duidelijk. De schutter wist hoe te ontkomen.
Foto: ANP/Evert Elzinga
brussel/anp - Schapen worden
waarschijnlijk de eerste dieren
in de veeteelt met een elektro
nisch identificatiesysteem. Zo
dra ze ouder dan zes maanden
zijn moeten ze een soort knik
ker inslikken, die gescand en
herkend kan worden.
Deskundigen van de Europese
Commissie bereiden het identi
ficatiesysteem voor. De elektro
nische knikkers moeten vanaf
omstreeks januari 2006 de hui
dige oorflappen ve^angen. De
gele flappen met eêh streepjes
code bleken in praktijk lastig,
omdat sommige te vies zijn om
te scannen.
De landbouworganisatie LTO-
Nederland is voor de elektroni
sche herkenning. De tracering
dient bijvoorbeeld om dieren te
achterhalen van dieren met een
besmettelijke ziekte.
Wel heeft LTO het systeem lie
ver aan het oor dan met een
knikker in de maag. Nederland
is daarvoor een eigen proef be
gonnen, waarvan de resultaten
binnenkort bekend worden.
Nederland vermoedt dat de
elektronische knikkers door
lammetjes uitgepoept worden.
Elektronische identificatie is al
toegepast bij sommige paarden,
vooral op verzoek van verzeke
raars. Daar zat de code in on
derhuids aangebrachte chips.
