Opnieuw Israëlische
inval in Gazastrook
BUITENLAND
'Ontbinding wereldwijde Anglicaanse kerk beste oplossing'
Sanchez de Lozada: overlever
ïp overreden
^grasmaaier
Commissie-Hutton komt volgend jaar met rapport
Armsten Bali
voelen gevolgen
aanslagen meest
Feest bij de muur
President Iran
waarschuwt
Shirin Ebadi
Gore: Havens en
centrales VS niet
goed beveiligd
Nieuwe ontwerpresolutie
Irak een stap voorwaarts
lanse politie
it 7,5 ton coke
jp - De Spaanse politie
Bit weekeinde 7.500 kilo
oe uit Colombia onder-
De drugs werden voor
$t van Portugal in beslag
lien aan boord van een
(Senegalese vlag varend
fechip. Zes bemanningsle-
jerden aangehouden. De
Örugs heeft een straat
je van 375 miljoen euro.
Rotste drugsvangst werd
fa gedaan, toen op de Ca-
Jie eilanden 10.000 kilo
|e in beslag werd geno-
feme vriend
er overleden
jrg - De SS'er die Adolf
ïaan het einde van de
Wereldoorlog na diens
^ord verbrandde, is op
leeftijd overleden. De
fOtto Guensche behoor
de intiemste vrienden
van nazi-Duits-
'ifi een recent interview
ty-de Guensche dat Hitier
itfersoonlijk had opgedra-
lichaam te verbranden
doorkomen dat het op-
Rode Leger het stoffe-
ajrschot in handen zou
J
te verkiezing
i-Arabië
DINSDAG 14 OKTOBER 2003
ïudi-
»deigaat
ajl
laar Iran
taMohamed EIBaradei,
iaf van het Intemationa-
Bnergie Agentschap
hörtrekt morgen naar
het land te over-
kn de noodzaak voor
00 van deze maand te
het niet aan de
B van kernwapens
la? 31 oktober loopt de
befif die het IAEA aan
gfleeft gesteld.
door onze correspondente
Esther Gotink
londen - De wereldwijde Anglicaanse ge
meenschap is het beste af als ze zich volledig
ontbindt. Dat meent de voormalige bisschop
van het Engelse Durham, David Jenkins. Het
schrappen van de traditionele structuur be
spaart miljoenen, die de kerken goed kunnen
gebruiken voor hun directe genootschap. Zijn
opmerking komt daags voor de spoedconfe-
rentie, waarop internationale Anglicaanse lei
ders bijeenkomen om de groeiende crisis
over homoseksuele bisschoppen en de inze
gening van homohuwelijken te bespreken.
De conventie die morgen en donderdag
plaatsvindt in Londen, is belegd door de
aartsbisschop van Canterbury, Rowan Wil
liams, om de diepe kloof in de Anglicaanse
gemeenschap te helen. Jenkins, een van de
invloedrijkste theologen in rustte, zegt dat
bisschoppen zich beter op hun eigen omge
ving kunnen concentreren in plaats van el
kaar wereldwijd te kritiseren.
„Kerken zouden meer aandacht moeten
schenken aan de eenheid en de toekomst van
de christelijke kerk en de zending in hun ei
gen land en directe omgeving", aldus Jenkins
in dagblad The Times. Hij benadrukte dat de
zorg voor de eigen kudde belangrijker is dan
een geld verslindend debat over de structuur
van de internationale geloofsgemeenschap.
De toekomst van die structuur hangt volledig
af van wat deze week op de conventie wordt
besproken. Aanleiding voor de speciale verga
dering is de omstreden benoeming van de
eerste openlijk homoseksuele bisschop, Gene
Robinson, in het Amerikaanse New Hampshi
re. Ook wordt een verhitte discussie verwacht
over de verleende toestemming voor de ker
kelijke zegening van homostellen in New
Westminster in Canada.
De 77 miljoen leden tellende Anglicaanse ge
meenschap heeft niet eerder zoveel scheuren
vertoond. Tijdens de twisten over het inwij
den van vrouwelijke priesters begonnen de
voegen te kraken, maar het bastion bleef
vooralsnog intact. Aan Rowan Williams nu de
haast onmogelijke taak om de neuzen op
nieuw dezelfde kant op te krijgen.
Bij zijn aantreden als aartsbisschop van Can
terbury vorig jaar, werd verwacht dat hij een
liberale benadering zou kiezen. Williams
heeft altijd medeleven betuigd voor de ho
mo's binnen zijn geloofsgemeenschap; als
aartsbisschop van Wales wijdde hij een pries
ter van wie hij wist dat die homoseksueel was.
In zijn nieuwe hoedanigheid als internatio
naal leider wil hij echter vasthouden aan de
conservatieve normen, die in 1998 zijn vast
gelegd in de bijzondere bepaling dat 'homo
seksuele praktizering wordt afgewezen als on
verenigbaar met de Heilige Schrift'.
Tegenstanders van de benoeming van Robin
son in Amerika, kwamen vorige week bijeen
voor een grote demonstratie, die vooraal veel
steun kreeg uit Afrika. Peter Akinola, de be
langrijkste leider in Nigeria, noemde homo
seksualiteit 'een schandelijke ongehoorzaam
heid tegenover God'. Een opiniepeiling onder
Britse kerkgangers gisteren, gaf echter een
verrassend tegengesteld resultaat: meer dan
vijftig procent vond praktizerende homosek
sualiteit geen belemmering voor een wijding.
i|Er komen voor het eerst
\&ngen in Saudi-Arabië.
heft het conservatieve isla-
koninkrijk gisteren be-
ifcnaakt. De helft van de
in veertien gemeen-
aidt gekozen, de rest be-
Kroonprins Abdullah,
ifeudi-Arabië de dienst
heeft de verantwoor-
,'stuurders een jaar de
'en om de verkiezin-
te bereiden. Wanneer
izingen plaatsvinden is
lelijk.
eji - Een 8-jarige jongen
piierikaanse staat Penn-
ït| heeft in een onbewaakt
üfc zijn zeventien maan-
ijle zusje met een motor-
overreden. De jon-
ni op de machine ge
in toen zijn vader die
motor had laten
li even een fles benzine
Ïitten. Toen de man
Iraaide en zag dat zijn
zijn dochter afreed,
al te laat.
irtson: Geen
"AVO in Irak
n
s j De NAVO zal waar-
iti geen rol gaan spelen
jsoperaties in Irak. Dat
iVO-secretaris-generaal
bertson gezegd. „Er ligt
cel verzoek aan de
kp tafel om deel te ne-
U operaties in Irak en
eiiok niet voor de hand",
nlbertson na afloop van
ïitnkomst van het Center
rity Policy. De NAVO is
Hikken bij vredesopera-
eijghanistan, Bosnië en
mi
$we kandidaat
"democraten
e?
Icto - De Democraat
eiucinich, lid van het
ïtfinse Huis van Afge-
eden, heeft zich officieel
e «t gesteld voor de De-
presidentsnomi-
(57) staat te
eneen progressieve De-
d De oud-burgemeester
was tegen de
?dense invasie van Irak,
N de Amerikaanse mili-
is snel mogelijk uit dat
eleten worden terugge-
t. bn bepleit de oprich-
r epen ministerie van vre-
>rs
ij
doden bij
figeiuk VS
)tq- Acht bejaarde inzit -
inan een bus zijn giste-
piAmerikaanse staat
pla omgekomen toen de
b vluchtstrook tegen
Jger aanreed. Zeven
raakten gewond. Een
ve^erkeert in kritieke toe-
int chauffeur van de bus
e De het ongeluk. Hij ver-
„bolitie dat hij in slaap
achter het stuur,
de bus zou hebben
grdiwd waardoor hij wak-
:euk, maar toen was het
ie]
gaza-stad/anp-afp-rtr - Het Is
raëlische leger is vanmorgen
voor de tweede keer in een week
tijd het Palestijnse vluchtelin
genkamp Rafah in de Gazastrook
binnengevallen. Bronnen in het
ziekenhuis meldden dat zes Pa-
lestijnen gewond zijn geraakt.
Volgens het leger maken de ac
ties deel uit van een groot
scheepse operatie om een ille
gaal tunnelstelsel te vernieti
gen. Via de tunnels zouden wa
pens uit Egypte worden bin
nengesmokkeld.
Getuigen in Rafah vertelden dat
twee rijen gepantserde leger
voertuigen het kamp rond 04.00
uur binnen reden. Zij gingen
naar een andere plek in het
kamp dan bij de actie eerder
deze week. Toen kwamen bij
schotenwisselingen acht Pales-
tijnen om het leven, onder wie
twee kinderen. Ook werden drie
tunnels gelokaliseerd en opge
blazen.
EU gaat Israël wacht aanzeggen
De Europese ministers van
buitenlandse zaken zullen vol
gende maand zelf bij Israël
aandringen op een snelle stop
op de bouw van nieuwe jood
se nederzettingen. Ook eisen
zij dat Israël stopt met het op
trekken van afzettingen of
muren rond Palestijnse gebie
den. De bewindslieden beslo
ten gisteren tijdens overleg in
Luxemburg tot de ongebrui
kelijke stap om zelf allemaal
de volgende associatieraad
met Israël bij te wonen, op 18
november in Brussel.
Doorgaans zijn dit soort ver
gaderingen van EU-lidstaten
en landen waarmee zij sa
men werkings- of handelsak
koorden hebben een aangele
genheid voor diplomaten of
hogere ambtenaren. Vaak vin
den die plaats in de marge van
het overleg van de Europese
ministers, die zelf alleen bij
hoge uitzondering aanwezig
zijn.
Dat de EU-bewindslieden nu
zelf gaan, is een teken dat zij
de druk op Israël en het vre
desproces in het Midden-Oos
ten willen opvoeren. De Ne
derlandse minister De Hoop
Scheffer stelde dat de EU
'zware kritiek' heeft op Israël.
Europese sancties tegen Israël
zijn echter niet aan de orde.
Het Israëlische leger bevestigde
dat de ingreep een voortzetting
was van de meerdaagse inval
afgelopen week. Ongeveer 120
huizen werden met de grond
gelijkgemaakt. Volgens een or
ganisatie van de Verenigde Na
ties raakten 1500 personen dak
loos.
Israëlische troepen trokken zich
zondag terug uit het vluchtelin
genkamp, gelegen aan de Egyp
tische grens, waar zij drie dagen
lang zochten naar tunnels voor
de smokkel van wapens. De in
val stuitte op hevig verzet van
Palestijnse strijders.
De Israëlische soldaten richtten
zich vooral op de wijk Yabena
in het vluchtelingenkamp. Ver
schillende huizen werden op
geblazen, waarna de resten
werden platgewalst door bull
dozers van het Israëlische leger.
Niet eerder sinds het begin van
de tweede intifada ruim drie
jaar geleden verwoestte Israël
zoveel Palestijnse huizen tege
lijk.
Rafah is al tientallen keren het
doelwit van Israëlische opera
ties geweest. In totaal werden
er zo'n 1.200 huizen vernield in
het kamp, aldus medewerkers
van de Verenigde Naties die de
Palestijnse vluchtelingen pro
beren bij te staan. In de gehele
Gazastrook zijn 3.500 huizen te
gen de grond gegaan door toe
doen van het Israëlische leger.
londen/ap - De Britse rechter
Lord Hutton heeft gisteren ge
zegd dat het rapport van zijn
onderzoek naar de omstandig
heden rond de dood van de
Britse wapenexpert David Kelly
waarschijnlijk pas begin vol
gend jaar gereed zal zijn, later
dan verwacht.
Hutton sloot de hoorzittingen
in zijn onderzoek vorige maand
af. Hij heropende ze gisteren
voor een kruisverhoor van Ke
vin Tebbit, de hoogste ambte
naar van het ministerie van de
fensie. De getuigenis van Tebbit
was eerder onderbroken omdat
hij wegens een operatie een
tijdje uit de running moest.
bali/ap - Een jaar na de bom
aanslagen op Bali is de werk
loosheid op het Indonesische
toeristeneiland met 30 procent
toegenomen en moet een groot
aantal kinderen vanwege geld
gebrek voortijdig de school ver
laten, zeggen de Verenigde Na
ties in een rapport. De VN ver
wachten echter dat Bali er vol
gend jaar weer bovenop kan
komen.
De Amerikaanse ambassadeur
Boyce zei dat de Balinese ge
meenschap veel veerkrachtiger
is gebleken dan een jaar gele
den werd gedacht. Hij zei dat
de wereld een voorbeeld kan
nemen aan de eensgezinde,
vreedzame manier waarop de
bevolking met de crisis is om
gegaan.
De Indonesische regering heeft
minder goed gereageerd vol
gens het rapport, waaraan ook
andere donororganisaties heb
ben meegewerkt. Zij was er snel
bij om internationale conferen
ties op Bali te organiseren,
maar met de 341 miljard roepia
voor economisch herstel is nog
maar weinig structureels ge
daan.
Bali's belangrijkste inkomsten
bron, het toerisme, is door de
aanslagen en de daarop volgen
de SARS-crisis en oorlog in Irak
zwaar aangeslagen. De inkom
sten zijn met 40 procent ge
daald en in sommige gebieden
heeft 60 procent van de kinde
ren de school verlaten. De ma
laise treft ook Lombok en Java,
omdat die goederen en arbeids
krachten voor de toeristenindu
strie op Bali leveren.
Kelly pleegde 18 juli vermoede
lijk zelfmoord, nadat zijn naam
was gevallen als mogelijke bron
van een bericht van de BBC, dat
de regering het dossier over de
Iraakse bewapening had aange
dikt. Tebbit zei dat premier
Blair de vergadering voorzat
waar besloten werd de naam
van Kelly te onthullen.
De regering was aanvankelijk
niet van plan de naam prijs te
geven, maar kwam daarop te
rug toen duidelijk werd dat zij
van misleiding kon worden be
ticht als het parlement of de
media erachter kwamen dat
zijn naam werd achtergehou
den. Tebbit noemde het BBC-
bericht 'een tikkende tijdbom'.
Het ministerie van defensie
deed 8 juli een verklaring uit
gaan waarin stond dat een me
dewerker had toegegeven met
de BBC te hebben gesproken.
Diens naam werd niet ge
noemd, maar de persvoorlich
ters van het ministerie kregen
de instructie te bevestigen dat
het Kelly was, als journalisten
daar naar zouden vragen. De
gebeurde de volgende dag.
Blair heeft zelf voor de commis
sie-Hutton de volle verant
woordelijkheid op zich geno
men voor de regeringsbeslis
sing die leidde tot de onthulling
van de naam van Kelly.
Jeruzalem - Duizenden orthodoxe joden ontvan- herdenken hoe het Joodse volk veertig jaar door de
gen de zegen tijdens een feest bij de westelijke woestijn trok na de uittocht uit Egypte,
muur in de oude stad van Jeruzalem. Meer dan
40.000 mensen zijn daar samengekomen om te Foto: AFP/Menahe. Kahana
teheran/anp-afp - De Iraanse
president Mohammed Khatami
heeft de winnares van de No
belprijs voor de Vrede, Shirin
Ebadi, gewaarschuwd 'op
Iraanse belangen te letten'. Zij
moet er volgens het staatshoofd
voor waken dat 'men haar suc
ces niet gaat uitbuiten'. Khata
mi, die pas vier dagen na de be
kendmaking van de toekenning
van de Nobelprijs met een reac
tie kwam, noemde de onder
scheiding „niet erg belangrijk".
Ebadi, die de hervormingsge
zinde Khatami steeds heeft ge
steund, vroeg na de bekendma
king van het Nobelcomité om
een „zo snel mogelijke vrijla
ting" van alle Iraanse politieke
gevangenen. De advocate zei
dat het belangrijkste is dat de
vrijheid van meningsuiting
wordt gerespecteerd en dat de
mensen die om hun opvattin
gen in de gevangenis zitten, di
rect worden vrijgelaten.
taipei/ap - Amerikaanse havens
en kerncentrales worden onvol
doende beveiligd tegen terroris
ten. Dat heeft de voormalige
Amerikaanse vice-president Al
Gore vandaag gezegd op een
conferentie over beveiligings
technologie in de Taiwanese
hoofdstad Taipei. Volgens Gore
gaat de aandacht die sinds de
aanslagen van 11 september
2001 aan de beveiliging van
luchthavens wordt besteed ten
koste van het beschermen van
andere gevoelige plaatsen.
Gore beklaagde zich in zijn toe
spraak over de werkwijze van
de Amerikaanse inlichtingen
diensten. Die zijn te veel bezig
met het verzamelen van gege
vens, waardoor zij niet nauw
keurig en oplettend genoeg
omspringen met materiaal dat
zij al in handen hebben. Zo
zouden de autoriteiten over
veel informatie hebben be
schikt over de vliegtuigkapers
van de aanslagen van 11 sep
tember 2001, maar die niet af
doende hebben geanalyseerd.
Nu wordt die fout opnieuw ge
maakt waar het de beveiliging
van havens en kerncentrales
betreft, oordeelt Gore.
la paz/anp - Na de confronta
ties de afgelopen dagen tussen
militairen en betogers in de
voorstad El Alto van regerings
zetel La Paz komt de Boliviaan
se president Gonzalo Sanchez
de Lozada steeds meer onder
druk te staan. De Nieuwe Repu
blikeinse Macht (NFR), coalitie
genoot van Lozada's Nationale
Revolutionaire Beweging
(MNR) eist dat de president af
treedt om nog meer bloedver
gieten te voorkomen.
Ook vice-premier Carlos Mesa
heeft afstand van de president
genomen. Mesa zei dat hij het
volstrekt oneens is met het har
de optreden van het leger tegen
betogers. Sanchez de Lozada
piekert er echter niet over om af
te treden. Hij verweet de vak
bonden en linkse oppositie gis
teravond dat ze de democratie
om zeep willen helpen.
De 73-jarige leider van de con
servatieve MNR heeft al een
lange politieke carrière achter
de rug en is geenszins van plan
die abrupt te beëindigen. SénT
chez de Lozada is afkomstig uit
een van de machtigste families
in Bolivia. Zijn vader was groot
grondbezitter en werkte een
aantal jaren als diplomaat in de
VS.
Sdnchez de Lozada groeide in
Amerika op en spreekt zeker zo
goed Engels als Spaans. Hij zet
te in de jaren vijftig verscheide
ne bedrijven op, onder meer in
de mijnbouw.
In de jaren zeventig begon hij
zich steeds meer voor politiek
te interesseren. Hij was een
aantal jaren senator en was tus
sen 1973 en 1997 voor de eerste
keer president van Bolivia. Sén-
Sanchez de Lozada zegde gisteren toe geen gas te exporteren zonder
toestemming van de bevolking van Bolivia. Foto: AP/Juan Karita
chez de Lozada werd in in au
gustus 2002 opnieuw tot presi
dent gekozen. In februari dit
jaar kreeg zijn regering voor het
eerst te maken met dagenlange
protesten van Bolivianen die
zich niet kunnen verenigen met
zijn economisch-liberale be
leid. Bij die acties kwamen 33
mensen om het leven en raak
ten honderden betogers ge
wond.
Sanchez de Lozada wist zijn
hachje te redden door een
voorstel om de belasting te ver
hogen in te trekken. Bovendien
verving hij acht ministers en
schafte hij vijf ministeries af.
De demonstraties deze week
zijn een direct gevolg van het
voornemen van Sónchez de Lo
zada om gas via het ongeliefde
buurland Chili naar de VS en
Mexico te exporteren. De mees
te Bolivianen zijn nog niet ver
geten dat Bolivia in het laatste
kwart van de negentiende eeuw
na een oorlog met Chili een
deel van het grondgebied aan
het buurland moest afstaan.
Bolivia verloor daardoor de toe
gang tot de zee.
De crisis heeft echter diepere
oorzaken. Bolivia is een van de
armste landen van Zuid-Ameri-
ka, maar heeft wel grote gasre
serves. Het Internationale Mo
netaire Fonds (IMF) meent dat
Bolivia door de export van gas
in de periode tot 2008 jaarlijks
een economische groei van 1
procentpunt kan realiseren. De
linkse en nationalistische oppo
sitiepartijen willen daar echter
niet aan. Ze stellen dat de ver
armde Bolivianen niet van die
economische groei zullen profi
teren.
new york-bagdad/anp-rtr-afp
- De Verenigde Staten hebben
aan de VN-veiligheidsraad een
nieuwe ontwerpresolutie over
Irak voorgelegd. Diplomaten
die het voorstel hebben gezien,
zeggen dat er weinig verande
ringen zijn aangebracht ten op
zicht van het vorige ontwerp,
maar Frankrijk en Duitsland
spraken gisteren van 'vooruit
gang'.
In tegenstelling tot de vorige
versie is er nu sprake van een
datum, 15 december, waarop
de tijdelijke door de VS inge
stelde Iraakse regeringsraad
een tijdschema moet presente
ren voor de daadwerkelijke
overdracht van de macht aan
de Irakezen. De ontwerpresolu
tie is nu mede onderschreven
door Groot-Brittannië en Span
je.
Ook stelt de tekst van het voor
stel dat de VS de macht 'zo snel
als praktisch mogelijk' moeten
overdragen aan de Irakezen.
Maar tot die tijd belichaamt de
regeringsraad, die door de
Amerikanen is ingesteld, de
Iraakse soevereiniteit, aldus de
ontwerpresolutie.
Onder meer Frankrijk, Rusland,
Duitsland en VN-secretaris-ge-
neraal Kofi Annan pleitten er de
afgelopen weken voor dat een
nieuwe resolutie zou voorzien
in meer zeggenschap van de
Verenigde Naties in Irak.
De Franse minister van buiten
landse zaken De Vïllepin zei dat
de nieuwe resolutie 'een voor
uitgang' is ten opzichte van de
vorige. Parijs moet de tekst ech
ter nog goed bestuderen om te
zien of het „voor Irak wel ge
noeg vooruitgang is". Zijn Duit
se collega Fischer sprak ook van
een 'stap voorwaarts', maar zei
dat aan de resolutie nog wel
moet worden 'gewerkt'.
Brede steun voor de nieuwe re
solutie in de VN-veiligheidsraad
is voor de VS van belang, omdat
dan waarschijnlijk meer landen
bereid zijn troepen naar Irak te
sturen om het Amerikaanse le
ger te ontlasten. Ook zou er dan
meer geld voor de wederop
bouw van het Arabische land
binnenkomen. Het is nog onbe
kend wanneer de Veiligheids
raad stemt over de ontwerpre
solutie. Diplomaten in New
York lieten weten dat dit moge
lijk al deze week zal gebeuren.
Washington zou de zaak graag
rond willen hebben, voordat op
23 oktober in Madrid de donor
conferentie voor Irak begint.
Intussen hebben Amerikaanse
militairen in Bagdad gisteren
verscheidene mensen opgepakt
wegens mogelijke betrokken
heid bij de aanslag van zondag
in de buurt van het Bagdad Ho
tel. Door de explosie van een
autobom kwamen zeker acht
mensen om het leven, allen Ira
kezen.
In de plaats Fallujah pakten de
Amerikaanse strijdkrachten een
populaire imam op, die bekend
staat als een tegenstander van
samenwerking met de Ameri
kaanse bezetters. Honderden
geloofsgenoten riepen maan
dagavond om zijn vrijlating. In
het noorden van Irak kwamen
twee Amerikaanse militairen
om bij twee aanvallen.
Amerikanen moeten
in Bagdad blijven
Veel inwoners van de Iraak
se hoofdstad Bagdad willen
dat het Amerikaanse leger
langer dan nog een paar
maanden in hun stad blijft.
Volgens een peiling van het
Amerikaanse onderzoeks
bureau Gallup ziet 71 pro
cent de Amerikanen liever
nog niet gaan, terwijl 26
procent binnen enkele
maanden van hen af wil.
De grootste verrassing voor
de onderzoekers van Gal
lup was de respons van het
publiek: bijna 97 procent
van de ondervraagden wil
de reageren. Soms werden
de enquêteurs straten lang
gevolgd door mensen die
smeekten om hun mening
te mogen geven, aldus Ri
chard Burkholder, Gallup-
directeur voor internaÉD-
nale opinieonderzoeken.
Een aanzienlijke minder
heid vindt onder omstan
digheden aanvallen op de
Amerikanen gerechtvaar
digd. Negentien procent
vindt ze zonder meer ge
rechtvaardigd, 17 procent
onder bepaalde omstandig
heden.
Achtenvijftig procent van
de ondervraagden vond dat
de Amerikaanse militairen
zich in Bagdad goed ge
droegen, 10 procent zelfs
zeer goed. Van de onder
vraagden vond 20 procent
dat de Amerikanen zich
slecht gedroegen, 9 procent
zeer slecht. Bij de peiling
werden 1.178 Irakezen on
dervraagd.
