Een cabarettypetje
is niet zomaar geboren
wordt omgetoverd tot Peter R. de Vries door grimeuses Carolina Leenders en Ingrid Dorresteijn. Op de achtergrond draait een video-opname van de misdaadverslaggever. Foto's: GPD/Bas Beentjes
Verspijkerde koppen
Een lijntje hier, een streep
je daar. Weer een blik op
het tv-scherm waarop Pe
ter R. de Vries te zien is, om te
kijken of het lijkt, en Carolina
Leenders schildert verder op het
hoofd van Kopspijkers-acteur
Paul Groot. Langzaam maar ze
ker verandert de cabaretier in de
misdaadverslaggever.
Het is donderdagochtend half
acht en Leenders is al een tijdje
bezig met Paul Groot. Nog even
en ze vertrekken naar een kerk in
de buurt van Amsterdam voor
de opnamen van een filmpje in
Kopspijkers. Samen met Ken
Mountforde-Shone geeft Caroli
na leiding aan Head Affairs, het
bureau voor kap en grime dat al
le typetjes van het Kopspijkers
cabaret verzorgt. Hun atelier in
Amsterdam staat vol met dozen
waarin de attributen voor alle
ruim 130 Kopspijkers-typetjes
worden bewaard. Plus die voor
de typetjes van Paul de Leeuw
en de pruiken van de Soundmix-
show. Wie in omroepland ie
mand wil nadoen, komt al snel
bij Head Affairs uit.
Een typetje voor Kopspijkers is
niet zomaar geboren. Carolina
pakt er een doos met attributen
bij om dat duidelijk te maken.
Het meest tijdrovend is het ver
vaardigen van de pruik. Voor elk
karakter wordt een pruik op
maat gemaakt. Van echt haar.
Dat duurt een week of twee tot
drie. Ken maakt samen met vier
haarwerksters zelf de pruiken.
Om de pruik te kunnen maken
en later de schmink goed te
doen, hebben Carolina en Ken
foto's en video's nodig waar de
persoon goed op staat. En dan is
het een kwestie van goed, heel
goed kijken. Ken: „Wat ook helpt
is een karikatuur." Carolina:
„Wat we met de schmink doen,
is toch het uitvergroten van be
paalde aspecten: een neus,
wenkbrauwen of
rimpels. Een teke
naar doet hetzelf
de." Terwijl Ken
zich vooral met de
pruiken en de lo
gistiek bezighoudt,
verzorgt Leenders
met haar collega Ingrid Dorres-
tijn de grime.
„Dinsdagavond of woensdag ho
ren we wie de jongens die week
willen nadoen. Op woensdag
middag komen de jongens en
meiden van het cabaret hier pas
sen. Bij een nieuw typetje bestel
len we dan ook het gebit. Op ba
sis van een foto maakt een tand-
technicus een klein voorzetge-
bitje. Elke acteur heeft een keer
'gehapt' en in twee dagen tijd
weet die technicus dan een per
fect zittend gebitje te maken."
Schilderen
Carolina en Ingrid ongeveer an
derhalf uur bezig met schmin
ken. Dat doen ze zaterdagmor
gen. Om acht uur begint de
schmink, tegen half elf een repe
titie. Nog wat bijwerken en rond
twee uur de opnamen. Leenders
heeft het overigens niet over
'schminken'. Zelf praat ze liever
over 'schilderen'. Met een foto
binnen handbereik en de video
recorder aan tekent ze met verti
cale strepen het gezicht van 'het
slachtoffer' op de acteur. Caroli
na: „Ik maak gebruik van scha
duwwerking. Hoe verder je weg
staat, hoe beter het lijkt. Als je
dichtbij staat, zie je allemaal lijn
tjes op het gezicht van de acteur.
Vandaar dat ik elke week met de
regie overleg hoe dichtbij de ca
mera mag komen."
Bij het schminken gaat Leenders
rigoureus te werk. „We epileren
wenkbrauwen, geven ze een
kleurtje of scheren ze helemaal
weg. Owen Schumacher scheren
we regelmatig kaal of blonderen
zijn korte haar. En wimpers zijn
ook niet veilig bij ons. We prij
zen ons gelukkig met het caba
ret. Ze vinden alles goed. Ik heb
oren weggeplakt, ogen dicht ge
smeerd en neuzen verbouwd.
Dat is lang niet altijd een pretje
als je zo een paar uur moet
doorbrengen."
Na het schminken gaan er soms
nog lenzen in om de oogkleur te
veranderen, de goede kleding
gaat aan en dan is de metamor
fose een feit. Ken: „En dan is het
aan de acteur om het typetje
goed neer te zetten. Als onze
schmink niet goed zou zijn, kan
een cabaretier dat 'weg acteren'.
Andersom lukt niet. Al is de
schmink nog zo goed, als de ac
teur faalt, dan is het typetje weg.
Maar bij Kopspijkers speelt dat
niet. Die jongens en meiden zijn
gewoon goed."
Niet dat de grimeurs overal te
vreden over zijn of alles maar
aankunnen. Carolina: „Over
Wïm Kok hebben we heel lang
geaarzeld. De jongens wilden
hem doen, maar wij konden
niets afwijkends aan
de man ontdekken.
Niets dat we konden
accentueren. En
dan lukt het niet.
Totdat Ingrid een
manier ontdekte om
de wallen onder zijn
ogen na te maken. Ze was aan
het boetseren en langzaam zag
je Kok ontstaan." Lachend:
„Daarmee heb ik mezelf aardig
in de vingers gesneden, want nu
geloven ze me nooit meer als ik
zeg dat ik een typetje niet kan
doen."
Wim Kok is meteen ook een van
haar favoriete typetjes, samen
met Jan Wolkers, Willem Olt-
mans en Ruud Lubbers. „Lub
bers was echt 'over the top' met
zijn hele grote wenkbrauwen.
Net als Willibrord Frequin met
die enorme paarse neus. Nor
maal houden we ons iets in. Het
moet niet te overdreven worden.
Te echt
Aan de andere kant mag het ook
niet te goed lijken. Dit seizoen
deden we Marijke Helwegen na
(de koningin van de plastische
chirurgie, red.), maar wel zó
goed dat iedereen dacht dat ze
het echt was. En dan is de grap
weg. Het moet wel cabaret blij
ven."
Minder tevreden zijn Ken en Ca
rolina over het resultaat bij An-
nemarie Jorritsma („Die onder
kinnen zijn niet te doen en een
man moet als het even kan geen
vrouw doen"), Jort Kelder („Dat
was erg") en Theo van Gogh
(„Zijn postuur is nauwelijks na
te maken"). Erg lastig was ook
PvdA-leider Wouter Bos. „Die
kwam ik gelukkig in de Hema te
gen. Ik heb een tijdje om hem
heen gelopen en zag dat hij een
onéffen huid heeft. En flinke in
hammen op zijn hoofd met een
plukje haar van voren", aldus
Carolina.
Het succes van Kopspijkers heeft
Head Affairs wel verbaasd. „Wij
doen dit werk al twintig jaar en
nu valt het ineens op. En we
hebben invloed. Ik weet zeker
dat er politici zijn die hun uiter
lijk hebben veranderd nadat ze
in Kopspijkers waren geweest.
Frank de Grave heeft zijn kapsel
aangepast en minister Remkes
van binnenlandse zaken heeft
wat aan zijn gebit laten doen.
Dat zag er niet uit en daar heb
ben we dankbaar gebruik van
gemaakt. En ik hoorde dat politi
ci in Den Haag op vrijdag wed
denschappen afsluiten wie er za
terdag bij Kopspijkers komt."
Ook al bewaart Head Affairs echt
alles, dit seizoen komt dat nau
welijks van pas. Er verschijnen
namelijk veel nieuwe typetjes.
„Dat hebben de jongens zich
tenminste voorgenomen", zegt
Carolina. Misschien dat dan nog
de pruiken van Willem-Alexan-
der en bankpresident Wim Dui-
senberg van de plank komen.
Die zijn klaar, alleen nog niet ge
bruikt.
ZATERDAG
11 OKTOBER
2003
;j
Interview
NOS-Journaal
kijkt kritisch
naar zichzelf
Achtergrond
Verkoop van
illegale dvd's
groeit enorm
Het programma
Kopspijkers behoort tot
de best bekeken en meest
gewaardeerde
programma's op de
Nederlandse televisie.
Tussen de 2,5 en 3 miljoen
kijkers stemmen 's
zaterdags af op Jack
Spijkerman en co. Dit jaar
won Kopspijkers de
Nipkow-schijf en acteur
Paul Groot werd door
vakgenoten gekozen tot
tv-persoonlijkheid van
het jaar. 'Nu alleen de
Nobelprijs nog', grapte
Spijkerman. Hoofdzaak
van het geheim: knap
verspijkerde koppen en
acteurs die geknipt zijn
voor hun vak.
door Dolf Rogmans
Alle 130 Kopspijkers-typetjes worden door bureau Head Affairs tot stand gebracht. Zo verandert Martine Sandifort binnen enkele uren in Mabel
Wisse Smit. Foto's: GPD/Bas Beentjes
Schepen centraal
op foto-expos'rtie
in IJmuiden
