'Het leukste dat je
met een keu in je
janden kunt doen'
SI
jolder 12 Warmond
umbo-snooker
SPORT
VRIJDAG IQ OKTOBER 2003
nton Diedrich
holtes pakt een plastic
e< tdie plastic zak haalt hij
orzichtig in een oude
'e >ek gewikkeld leren doos-
ziet er antiek uit. „Meer
ftig jaar oud", zegt de
hotenaar. In dat leren
zitten drie witte ballen.
(Vaarde: ongeveer 500 eu-
trekt een grote hoes open,
ei en stuk of zes biljartkeus
n. Het gereedschap van
nststoter, oftewel een be
ar van 'biljart artistiek',
es, al bijna twee decennia
ei n Nederlands beste kunst-
j.doet vandaag en morgen
gjBn de Crandprix-wedstrijd
bo Snooker Centre in War-
pit- is het leukste datje
>n keu in je handen kunt
1 tje ivoren ballen heeft hij
en van zijn Limburgse
naatje Ger Holka. „In
ijdens het Europees
ïnschap", vertelt Schol-
„Ik moest in de eerste
tegen wereldkampioen
iverchen uit Frankrijk,
tegen me: als je wint,
van mij een set ivoren
Ik won met 3-2. Dat was
jaar,'91." In dat jaar
ij Nederlands kampioen
le op het betreffende EK.
ar later borg Scholtes zijn
fp tootkeu op, om er vijf
P ïg niet meer naar om te
begon met biljarten
jn vader café Landzicht
schoten kocht. Vanaf
's morgens was de acht-
lob te vinden aan de ta-
ir hij naar school ging.
1 veertiende werd het al
rdig, vertelt Scholtes. In
pn speelde hij het 'gewo-
art, kaderstoten en libre.
ij bij Hans de Jager in
aag ging spelen, kwam
eresse in het kunststo-
Jager was zelf oud-Eu
ropees kampioen biljart artis
tiek. „Die zei: volgens mij heb
jij daar de power wel voor."
Van De Jager kreeg Scholtes, sa
men met nog vijf anderen, een
beetje kunststootles, elke don
derdagavond. Na een jaar was
de Voorschotenaar al kampioen
in de eerste klasse, met een to
taal van 285 punten. Voor die
tijd een hoge score. „Daarmee
had ik in de ereklasse in die tijd
ook al bij de eerste drie ge
staan", zegt Scholtes.
Wedstrijden gingen toentertijd
over 68 verplichte figuren. Elk
verplicht figuur heeft een vaste
waarde in punten. Kunststoters
krijgen drie pogingen om een
figuur te maken. In totaal zijn
er 500 punten te verdienen,
maar bijna niemand haalt ooit
de grens van 400.
figuur 1:
Een driebandstoot met verza
meling van bal twee over zes
banden. Waarde: vier punten.
De bedoeling is dat de bal
waartegen de biljarter stoot,
over drie banden naar de lin
kerbenedenhoek van de tafel
rolt, met de rode bal carambo
leert en binnen een bepaald
gebied blijft liggen. De moei
lijkheid bij dit schot is dat de
bal die door de eerste bal
wordt geraakt, via het stippel
lijntje zes banden raakt en ook
in die hoek terecht komt.
snooker centre
Scholtes legt zijn ivoren ballen
klaar. Een kegeltje, de 'limiet',
staat op het biljartlaken. Een
knie op de rand van de tafel,
keu verticaal, hard naar bene
den stoten: met een mas-
séestoot krult Scholtes zijn bal
om het kegeltje heen.
Het biljart artistiek is veran
derd. De wedstrijden werden
verdeeld in sets van zeven ver
plichte figuren, en de deelne
mers gingen man tegen man
spelen. Dat kwam Scholtes wel
goed uit. „Ik ben niet zo tech
nisch, maar ik ben wel een
vechter. Ik won op het EK van
Revenchen, en moest toen om
half acht 's avonds tegen de
Belg Corin. Die was 's middags
al klaar met zijn kwartfinale, de
mijne duurde tot zeven uur 's
avonds. Ik was helemaal op.
Het werd toch nog een vijfset
ter, maar als ik tussendoor wat
had kunnen uitrusten, had ik
de finale denk ik wel gehaald.
En misschien nog wel meer."
In zijn toptijd ging de Voor
schotenaar door heel Europa
toernooien af. Barcelona, Parijs,
Wenen, Scholtes heeft er zijn
kunststoten vertoond. „Ik zat
constant bij de topzes van Eu
ropa", zegt hij terugkijkend.
„Maar ik werd het zat. Elf jaar
lang speelde ik inmiddels op
het hoogste niveau. Ik was bil
jartmoe. In '95 werd ik vijfde
van Nederland, terwijl ik altijd
bij de topdrie had gezeten. En
ik werd dan nog wel uitgeno
digd voor het EK, maar van de
24 werd ik 23ste. Ik had er hele
maal geen zin meer in. Ik dacht:
nu moetje ermee kappen."
Scholtes organiseerde een af-
scheidstoemooitje, in zijn 'ei
gen' café Landzicht. „Dat werd
een reünie van oude toppers,
erg gezellig. En toen was het
klaar." Hij verkocht zelfs de bil
jarttafel die hij thuis had staan.
Vijf jaar later, Scholtes had in
middels vier kinderen,en speel
de alleen nog af en toe een pot
je driebanden, vroeg zijn vriend
Ger Holka of hij niet weer eens
mee wilde doen aan een toer
nooi in Kerkrade. Scholtes oe
fende een keer, deed mee, won
met overmacht en verbeterde
V.L.N.R.
Rob Scholtes: „Ik ben niet zo technisch, maar ik ben wel een vechter." Foto: Mark Lamers
en passant ook nog eens zijn
persoonlijke record naar 375
punten. Hij kreeg er meteen
weer zin in. „De fut was er
weer." Maar het biljart artistiek
is veranderd. Niet alleen wor
den wedstrijden nu gespeeld in
sets, er zijn minder toernooien.
Minder kunststoters. Er is min
der belangstelling. „Het is een
beetje doodgebloed", zegt
Scholtes. „Europese wedstrij
den zijn er niet meer."
Reden voor zeven Nederlandse
kunststoottoppers om een ver
eniging op te richten, de BAPP.
Dat staat voor Biljart Artistiek
Promotion Professionals. Zij or
ganiseren zelf de toernooien en
demonstraties door het hele
land. Geldprijzen zijn er niet
meer, de opbrengst van hun ac
tiviteiten gaat in het verder pro
moten van het kunststoten.
„Toen ik Nederlands kampioen
werd, kreeg ik daar nog twee
duizend gulden voor. Dat geld
kon je toen al goed gebruiken,
want als je ergens ver weg
moest spelen, had je toch een
hotelkamer nodig. Volgende
maand moet ik naar Gronin
gen, zonder sponsor wordt het
dan lastig." Gelukkig, zegt hij,
wil zijn werkgever koeriers
dienst Mitt Express een bijdra
ge leveren. .Anders wordt het
ondoenlijk."
De Koninklijke Nederlandse
Biljartbond geeft het kunststo
ten heel weinig aandacht, ver
volgt Scholtes. De BAPP heeft
bonje met de bond gehad over
de ballen. De KNBB wil dat er
in Nederland alleen nog met
kunststof ballen wordt ge
speeld, maar de kunststoters
hebben veel liever ivoor. „Daar
zit meer leven in." Dus organi
seert de vereniging de Grand-
prix-reeks buiten de bond om.
Met alleen maar ivoren ballen.
De tweede wedstrijd in de reeks
van twaalf is dit weekeinde in
Jumbo Snooker Centre in War
mond. Alle toppers zijn er.
Scholtes moet het dan weer op
nemen tegen onder anderen
Ruud de Vos, de regerend Ne
derlands kampioen. „Die is
echt vreselijk goed geworden",
zegt de Voorschotenaar. Het is
dat er internationaal met kunst
stof wordt gespeeld, en dat
daarmee 36 andere figuren ge
stoten moeten worden.Als al
le wedstrijden met ivoren bal
len zouden zijn, dan zou De
Vos zeker bij de beste vier van
de wereld zitten."
Scholtes traint minder vaak dan
vroeger. Hooguit één keer per
week oefent hij zijn kunsten in
Amsterdam.Als de verbou
wing van het centrum in War
mond doorgaat, dan wordt dit
natuurlijk mijn thuisbasis",
zegt de Voorschotenaar. Vol
gend jaar moeten de pooltafels
een eigen onderkomen krijgen,
in een poolcentrum dat achter
de snookerhal wordt gebouwd.
In bet snookercentrum zelf ko
men dan, naast de snookerta
fels, vier nieuwe biljarttafels.
Twee wedstrijdtafels voor drie
banden, eentje voor kunststo
ten en een recreantentafel, die
ook als reservetafel moet die
nen. „Dan kan misschien ik ook
vaker trainen."
Of hij dat ook gaat doen? Ach.
„Ik ben minder fanatiek gewor
den. Vroeger had ik altijd pro
blemen met figuur 12, een
doorschiet-trekstoot, en figuur
28. Daar zijn er nu nog een paar
bijgekomen. Nummer 25 en 26,
'zweepslagen'. Die kon ik vroe
ger blind spelen. Nu moet ik ge
woon hopen dat ik ze weer eens
lekker raak."
Scholtes pakt een potje vaseli
ne, en smeert daarmee de ivo
ren ballen licht in. „Je moet er
zuinig op zijn", zegt hij. ,Als je
ze niet goed behandelt, dan
spatten ze uit elkaar bij een
harde stoot." De ballen ver
dwijnen weer in het doosje, het
doosje in de theedoek en de
theedoek in de plastic zak.
28:
10..
figuur 28:
Een piqué over vijf banden.
Waarde: tien punten.
Een piqué is een stoot waarbij
de keu recht naar beneden op
de bal terecht komt. Door het
effect gaat de bal in een bocht
naar de lange band. Via mini
maal vijf banden moet hij ca
ramboleren met de rode bal.
RANDJE BUITENSPEL
ide nt
achtan
eg
Staand v.l.n.r: Robin van Olphen (coach), Giovanni Voskuil, Koen Olders, Paul Timmermans, Jasper Olieroock, Marcel Nieuwenhuys en Dirk Klok. Gehurkt v.l.n.r:
Rob Otten, Hans Nieuwenhuys, Henk Uythof, Maurice Feringa, Peter Innemee, Nico Mooren en Patricia Doesberg (fysio)
lien deed onze prestatie
maar weinig. We pro-
rden van de tweede naar
ite divisie, maar op dat
it speelde het vrouwen-
Foreholte Bollen-
op het hoogste niveau.
ii ing de toch al geringe
cht voor handbal in de
regio naar uit. Leiden is
maal geen handbalstad.
meermalen gefulmi-
ook in het Leidsch Dag
egen pers en politiek. Op
>ment datje promoveert,
van iemand van de ge-
e te horen: 'Als jullie
liet denken dat je nu op
aaluurtjes kunt rekenen'.
Saturnus promoveerde in 1995 naar de eerste divisie. Hoger handbalde een (mannen)team nimmer in de
Leidse regio. De ploeg hield het zeven seizoenen vol op het op een na hoogste niveau. De toenmalige
keeper en voorzitter Rob Otten blikt aan de vooravond van een reünie terug op de gouden generatie van
zijn club.
Zo werden wij behandeld.
„Op het moment van de pro
motie was de groep al lang sa
men. Een paar goede spelers
kwamen bij toeval aanwaaien,
omdat ze in de buurt gingen
wonen. Het paste allemaal
wonderwel, wat niveau betreft
en ook qua gezelligheid. Tot
2002 is de ploeg in vrijwel de
zelfde samenstelling in de eer
ste divisie uitgekomen. Twee
keer werden we derde en dan
zit je toch redelijk dicht tegen
de eredivisie aan. Echte uitblin
kers waren er niet.
„Het is misgegaan op het mo
ment dat Nico Mooren en ik
aankondigden te stoppen. Dat
was het signaal voor Paul van
Leeuwen, die niet op de foto
staat, en Marcel Nieuwenhuys
om het bij een andere club te
gaan proberen, in de eredivisie.
Opeens verdwenen vier spelers.
Er volgde een degradatie en vo
rig jaar moest het team bij ge
brek aan spelers helemaal wor
den teruggetrokken. Het zal dus
nog wel even duren voordat de
prestatie van ons gezelschap in
Leiden wordt geëvenaard.
„Over drie weken, op 1 novem
ber, bestaat Saturnus zestig
jaar. Onderdeel van de festivi
teiten is een 'oudeknarren'-
wedstrijd tussen het genoemde
team en DES '72, dat een van
onze grootste rivalen was. Hard
tegen hard en na afloop de bes
te vrienden. Het gaat niet echt
om oude knarren. Een deel van
het voormalige Saturnus-team
bestaat uit jongens die nu begin
dertig zijn en nog bij verschil
lende eerstedivisionisten 'bal
len'. Ik had gehoopt van de ze
ventien uitnodigingen precies
één team te kunnen maken,
maar de animo is zo groot dat
ik ook een bank neer moet gaan
zetten."
RichardKrajicekzou er toch
mee kappen? En Jan Sieme-
rink, Jacco Eltingh en Boris
Becker, die hadden dat toch al
gedaan? John McEnroe, dan
hebben we het toch echt over de
jaren tachtig van de vorige
eeuw. Wat is dat met die tennis
sers van wie wij al lang en breed
afscheid hebben genomen? Beet
je verslaafd aan het applaus
misschien? Publiciteitsgeil? Wat
moet ik met die tennismiljo-
nairs met afkickverschijnselen
op mijn buis? Opzouten alsje
blieft met dat quasi lollige ge
doe. Laat ze thuis hun vrouwen,
vriendinnen of vriendjes gaan
lastigvallen.
Ik wist niet wat me overkwam
vorig weekeinde tijdens mijn
zaprondjes op televisie. Steeds
weer stuitte ik op dat ouwe lul-
lentennis waar nog serieus com
mentaar bij gegeven werd ook.
En die uitgerangeerde racket-
zwaaiers maar de olijkerds uit
hangen. Schaterlachend een
simpele bal in het net smashen
en klappen voor de tegenstander
als die 'm een keer knap binnen
de lijnen mazzelde. Big Mac die
vriendelijk naar zijn tegenstan
der lacht. Onbestaanbaar. Vroe
ger lachte hij überhaupt nooit.
John McEnroe ver na zijn pen
sionering als een grijzende goed
zak met zijn penopauzegymnas-
tiek bezig zien, doet pijn aan
mijn ogen. Weg beeld van de ge
niale angry young man dat op
mijn netvlies was gebrand. Het
moest verboden worden, deze
zelfverminking van sportlieden
die ik het hoogst heb geacht.
Nóg erger dan verlepte tennis
sers zijn ex-voetballers die ken
nelijk zijn vergeten dat ze al
lang tot het verleden behoren.
De oud-internationals. Ik ben er
één keer naar wezen kijken en
het heeft heel lang geduurd eer
ik van de schrik was bekomen.
Piet Schrijvers of Heinz Stuy
zichzelf tussen de doelpalen zien
proppen. Ai, ai, ai. De aanleg tot
corpulentie konden ze in hun
hoogtijdagen al nauwelijks ver
doezelen, maar nu de kilo's de
vrije ruimte hebben gekregen,
zou een stadionverbod op zijn
plaats zijn.
Helaas was ik er ook getuige van
toen Johan Cruijff met zijn eeu-
Valt de naam
Wilkes dan zie
ik een bevende
bejaarde in een
veel te grote
voetbalbroek
wigAjax en het Oranje van de
eeuw in De Arena ging lopen
trekkebenen. Toegegeven, Marco
van Bqsten en JC zelf lieten een
paar keer een siddering door
mijn liefhebberslijf gaan. Maar
voorde rest, misère. Piet Keizer,
een van mijn grootste idolen
toch, trok een trainingspak uit.
Weergaloze linkspoot met de
mooiste schaar ooit vertoond,
venvorden tot een paar stram
me, veel te dikke poten en een
pens die hem bijna voorover
deed vallen.
Maar het aller, allerergste waren
de melkwitte, krakende spille-
pootjes van Faas Wilkes. Ik heb
deze wereldbefaamde pingel-
doos nooit live aan de gang ge
zien, maar oude beelden en wat
fantasie hadden van Faas in
mijn hoofd een grootheid van
het kaliber Cruijff gemaakt.
Niks meer van over. Hoe zeer ik
me er ook tegen verzet, valt de
naam Wilkes dan zie ik een be
vende bejaarde in een veel te
grote voetbalbroek.
Nu ik toch bezig ben. Liefdadig
heidsvoetbal van sterrenelftallen
met niet voetbalsterren daar in.
Zum kotsen. Racemonster Schu
macher die een beetje bijdehand
loopt te doen tussen Maldini en
Del Piero, je hoopt toch dat hij
zich verschrikkelijk zal verstap
pen. Nietwaar Jos? En dan is
daar opeens de glanzende kop
van Prins Albert, van Monaco.
Eikel. Wurmt zich overal tussen,
dit over het paard getilde, veel te
rijke en luie kind van in de veer-
tig. Kan ik slecht tegen, op
scheppers die zich alles kunnen
veroorloven omdat hun wieg
toevallig in een paleis heeft ge
staan. Nul gepresteerd, maar
wel doen alsof de wereld van
hen is.
Ik weet nog dat wij, journalis
ten, tijdens het WK van 1998
opeens verre van de training
van het Nederlands elftal wer
den gehouden. Niet omdat
bondscoach Guus Hiddink in
het geniep op vrije trappen en
corners wilde trainen, maar
omdat Albert een kijkje kwam
nemen. Oranje trainde dagelijks
in zijn achtertuin in Monaco en
op een ochtend dacht de prins,
geeuw, laat ik vandaag eens bij
die Bergkamp, Kluivert en de ge
broeders De Boer gaan kijken.
Vergezeld van een paar langbe
nige stoeipoezen mochtMbert
een rondootje verstorermfen
clubje kleerkasten met mini-
walkietalkies aan hun hoofd
hielden ons, voor wie het obser
veren van Oranje werk was, op
veilige afstand.
Als die Albert zichzelf dan weer
eens in zo'n wereldelftal heeft
geritseld en ik zie hem vergeefs
trachten de bal onder controle te
krijgen, moet ik grinniken. Ik
kan het niet helpen. Prins Char
ming schijnt zo'n beetje de
meest begeerde vrijgezel op aar
de te zijn. Maar zijn sex-appeal
steekt in elk geval niet uitzijn
voetbalschoenen. Waar zijn
charme dan wel in zit? In zijn
portemonnee natuurlijk.
Jaap Visser
Reageren?
sportredactie.ld@hdc.nl
