'U gaf een goede sfeer, een aangename tij<;
REGIO
Bezem door bestuurlijk Nederland: wordt de burger weggeveegi
'Van de tien fietsers K weggebruikers de stui-
heejt er eentje licht gedoogbeleid ten aanzien
De laatste dienst van de Vrije Christelijk Gereformeerde Gemeente
Orions
in Irak
'Voor veel mensen is het een zwarte dag'
MAANDAG 29 SEPTEMBER
NAVRAAG
Fietsers die regels overtreden, moeten harder worden aangepakt. „El
ke chauffeur weet dat fietsers zich meestal niet aan de regels hou
den en voortdurend ande-
pen op het lijf jagen. Het
van fietsers moet maar
eens afgelopen zijn", zo bepleitte directeur A. Bos van transportver
zekeraar TVM zaterdag op een bijeenkomst in Hoogeveen. Oud-taxi-
chauffeur WILLEM VAN DAM, werkzaam bij de ELTAX taxicentrale in
Leiden, heeft begrip voor zijn oproep.
Ook zoi>eel last van fietsers in Leiden?
„Het zijn net mieren. Ze krioelen allemaal door elkaar en houden
zich totaal niet aan de regels. Of ze zien een bekende aan de ande
re kant van de weg en steken plotseling over. 's Avonds hebben ze
nog wel eens een
slokkie op. En van
een hand uitsteken
hebben ze ook niet
meer gehoord. Wij
moeten toch ook
onze richtingaan
wijzer aandoen?"
Nog andere erger
nissen?
„Dat er zo weinig
mensen met een
licht rijden. Nu het
's ochtends weer
vroeger donker
wordt en het af en
toe een beetje mis
tig is, is het hele
maal erg. Ze hebben dan ook vaak nog donkere kleding aan. Je ziet
ze gewoon niet. Toen ik zelf nog vaak op de taxi zat, heb ik wel
eens geteld. Van de tien fietsers heeft er maar eentje beide lichten
aan, de ander heeft alleen een voor- of achterlicht en de rest heeft
helemaal niets."
Dus de fietsers zouden wel eens heropgevoed mogen worden?
„Dat zou geen kwaad kunnen. Maar ik moet erbij zeggen: hetzelf
de geldt voor automobilisten. Ze moeten zich allebei aan de regels
houden. Ga maar eens een dag op de weg zitten. Dan heb je voort
durend ergernissen. Zoveel mensen doen rare dingen. Fietsers
moeten daar net zo goed op aangesproken worden als automobi
listen. En dan hebben we het nog niet over de brommertjes en
scootertjes gehad. Die zijn pas levensgevaarlijk. Ze schieten zo
maar voor je langs."
Nooit eens de neiging om het gaspedaal in te trappen wanneer er
weer zo'n fietser voor je auto duikt?
„Nee, die leeftijd heb ik wel gehad. Hoewel je soms behoorlijk geïr
riteerd kunt raken."
tekst: Rody van der Pols
foto: UP De Boer/Marisa Beretta
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1903, Dinsdag 29 September
DE INVLOED VAN SPORT OP DE VROUW - In de laatste veertig of
vijftig jaren is er ook hier te lande veel veranderd in de opvoeding der
vrouw. Er is hoe langer hoe meer gebroken met het denkbeeld in dich
terlijken vorm in onze taal uitgedrukt door den bekenden dichtregel:
'Hem de wereld, haar het huis'. De vrouw wordt zoo langzamerhand de
gelijke van den man. Dit geldt ook voor de lichamelijke opvoeding. Er
zijn nu haast reeds evenveel onderwijzeressen als onderwijzers in de
school, het duurt niet lang, of men ziet ook zooveel fietsende vrouwen
als mannen op den weg. En aan deze sport doet de vrouw niet alleen.
Tennissen, schermen, schieten, ja cricket- en voetbalspel worden
reeds door de vrouw beoefend. Er is een tijd geweest, dat men dit uit
gezondheidsoogpunt algemeen toejuichte, al kon men het niet altijd
voor het maatschappelijk en huis'elijk leven goedkeuren. Een bekend
Engelschman, Marriatt Watson, heeft een waarschuwende stem doen
hooren tegen den invloed, dien de sport heeft op het lichaam der
vrouw. Het gevolg er van is, zooals de schrijver beweert, dat het vrou
welijk lichaam ontaardt. Het moderne meisje, zoo zegt hij, schiet lang
op, is plat van borst en heeft geen kleur. De mooie omtrekken en ge
zonde lijnen der vrouw vertoont zij niet meer, haar vormen gelijken
meer op die van den man.
ANNO 1978, vrijdag 29 september
LISSE - Door de slechte weersomstandigheden was er gistermiddag
weinig publieke belangstelling bij de kortebaandraverijen. Met de
draverij is een einde gekomen aan de Lissese najaarsfeesten.
Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B M. Essenberg, C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor. Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv 072-519 6868
ABONNEESERVICE
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut. ine)
p/ltw €56,70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19 30 uur, za. 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
O HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV. Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
3
Zondagmiddag. In het achterafzaaltje
van muziekvereniging UNI in de Wet
houder Ouwehandstraat in Katwijk
klinkt stemmige orgelmuziek. In de
geïmproviseerde plaats van samen
komst van de gemeente van lerend
ouderling J. de Boer lijkt het een zon
dag als alle andere. Zij het dat de zaal
deze middag merkwaardig vol zit. Is
dit nu de gemeenschap die wordt op
geheven omdat ze te klein is gewor
den?
Het is kwart voor vijf op een regen
achtige middag in Katwijk. De kerk
klokken luiden en waar je kijkt, lo
pen groepjes mensen, elk op weg
naar hun eigen kerk. De mannen
gaan gekleed in pak of combinatie.
Hun echtgenotes en dochters dra
gen jurken en rokken die altijd over
de knie vallen, hun hoofden zijn
zonder uitzondering bedekt met een
hoedje. Katwijk moet de hemel op
aarde zijn voor winkeliers die da
meshoedjes verkopen.
Ook de vrouwen en meisjes die zich
naar de Vrije Christelijk Gerefor
meerde Gemeente begeven, dragen
zonder uitzondering zo'n wat stijfjes
aandoend hoofddeksel, slechts een
enkel klein meisje draagt een vlotte
pet. Sommige mannen roken voor ze
naar binnen gaan nog een sigaretje.
Binnen staan verspreid in de over
wegend blauw getinte zaal enkele
mannen te bidden. Niemand van de
circa honderd aanwezige gelovigen
kijkt deze allerlaatste bijeenkomst
bedrukt, eerder neutraal. De ge
meente die geen eigen zaal heeft,
maar deze huurt van muziekvereni
ging UNI, bestaat nog slechts uit 35
leden. Maar voor de gelegenheid
versterken vrienden en familie de
gelederen.
Om vijf uur gaan de zaaldeuren
dicht. Een echtpaar dat te laat is,
wurmt zich nog snel naar binnen.
Het rode lampje aan de muur naast
de kansel brandt ten teken dat voor
ganger De Boer en de ouderlingen
zich nog aan het voorbereiden zijn
op de dienst.
Na enkele minuten gaat het lichtje
uit: de ouderlingen komen naar bui-
.ten, gaan in de zaal zitten en De
Boer bestijgt in driedelig zwart pak
de kansel en spreekt een woord van
welkom. Hij maakt gewag 'van een
bijzonder uur' - het zullen er twee
worden. Terwijl een ouderling voor
leest uit de bijbel, gaat De Boer naast
de kansel zitten, zuigend op een pe
permuntje, een ritueel dat zich her
haalt bij het zingen van de psalmen.
Er wordt gezongen: „De Heer wil op
mijn kreunen zich over mij ontfer
men. De Heer zal op mijn smeken
geen hulp mij ontbreken. Hij houdt
getrouw zijn woord."
Na het lied richt de voorganger zich
weer tot zijn gemeente. Hij spreekt
van ambtelijke én persoonlijke zon
den; een periode van acht jaar waar
in hij slechts één keer een zondag
verzuimde door de griep. In het af
scheidsuur wordt stilgestaan bij het
verleden, bij het heden en een 'ge
wisse toekomst'. Al gauw moet de
64-jarige, bij tijd en wijle hartstoch
telijk uitpakkende leidsman zijn zak
doek pakken. En nu blijkt ook de
zaal minder stoïcijns dan aanvanke
lijk het geval leek.
De preek behandelt het boek Daniël
uit het Oude Testament en het boek
Efezen uit het Nieuwe Testament.
De gebezigde taal is calvinistisch in
de beste traditie en doet archaïsch
aan voor een buitenstaander. Maar
het lijkt voor geen enkele aanwezige
een probleem. Tussen deze taaie re
gels door spreekt De Boer af en toe
heldere taal en krijgen we iets van
hemzelf te zien. Dit zijn de momen
ten dat hij het zelf af en toe te kwaad
heeft en ogen en voorhoofd voort
durend moet droog betten.
De Vrije Christelijke Gereformeerde
Gemeente scheidde zich 24 jaar ge
leden af na - ach, het is vaker ver
toont, lees De Jacobsladder van
Maarten 't Hart er op na - een con
flict over de keuze voor een nieuwe
predikant. Van de ruim dertig gezin
nen die toen met predikant Van den
Belt verder gingen, zijn nog maar
enkele gezinnen over. De Boer, die
de laatste acht jaar de gemeenschap
verzorgde, richt zich voor het laatst
tot zijn getrouwen. „U gaf een goede
sfeer, een aangename tijd in de om
gang met elkander." De herder ver
gelijkt zichzelf met de organist.
„Ach, de ene keer speel je te lang
zaam, dan weer te snel en dan weer
te stoterig. Maar als je de sleu
van het orgel ophoudt, wil ni( o
ze aanpakken." |<j
Na afloop van de dienst gaat i T
ganger De Boer met de ouder n
weer het achterkamertje in. Hike
duurt een eeuwigheid voor zi vi
weer uitkomen. Ondertussen e
iedereen stokstijf staan in ded'
wachtend op het moment dai
Boer zich in het halletje bij de n
gang bij zijn vrouw voegt om 5'
dereen met een persoonlijk w
afscheid te nemen. Als De Bot u
delijk uit het kamertje naar bi
komt, is het gesnik en gesnon
de zaal niet van de lucht. And
schieten pas vol als zij hem vi S
laatste keer de hand schudde
Mevrouw De Boer, door haar 0
geprezen in zijn preek als 'de
scherpste ouderling', is het v(
tigst van allemaal en lijkt weg
smelten in haar blauwe jas. HrÉ
man zegent iedereen en herh er
nog maar eens dat zolang hij
Katwijk woont 'altijd en voor
der beschikbaar' is.
Aart van der Kuijl
SCHRIJVENDE LEZERS
Als iedereen zo
bezorgd is om
'onze' jongens
in Irak waarom
zetten we de
Orions dan niet
in? Deze vlieg
tuigen zijn zeer
geschikt om met
hun uitermate
gevoelige infra-
roodapparatuur
de omgeving
van de Neder
landse militairen
in de gaten te
houden, ik denk
hierbij vooral
gedurende de
nacht. Op deze
manier kunnen
we de kans op
eventuele aan
slagen verklei
nen. De Orions
hebben zich op
deze manier al
bewezen boven
Afghanistan en
Kosovo.
T. Jansen,
Leiden.
Een Orion zet de landing in. Foto: Frans Roomer
Zaterdag 6 september weer
een bericht over gemeentelij
ke herindeling in het Leidsch
Dagblad. Dit keer wil de com
missaris van de koningin
Warmond, Voorhout en Sas-
senheim samenvoegen.
Wat zijn de argumenten? Be
stuurlijke herindeling van Ne
derland lijkt in een span
ningsveld tussen visionaire en
professionele bestuurders
enerzijds en bezorgde burgers
anderzijds te liggen.
Staal, commissaris van de ko
ningin in Utrecht (NRC 3 sep
tember 2003) en zijn collega
van Zuid-Holland, Franssen
(Leidsch Dagblad 8 maart
2003) willen het binnenlands
bestuur stroomlijnen onder
andere door het samenvoe
gen van kleine gemeenten om
zodoende de bureaucratie te
rug te dringen en de burger
een meer doelmatige en effi
ciënte overheid te bieden.
Afzonderlijke kleine gemeen
ten, zo voeren de beide cvk's
aan, blijken 'niet voldoende
capaciteit, kennis en slag
kracht in huis te hebben als
het gaat om het oplossen van
ingewikkelde bestuurlijke
problemen'.
Geeft gemeentelijke herinde
ling antwoord op deze vra
gen? In zijn proefschrift 'Le
ren van een gemeentelijke
herindeling' (2002) heeft Erik
Postma, die als gemeentese
cretaris een herindeling heeft
begeleid en later heeft gefun
geerd als burgemeester, aan
getoond dat gemeentelijke
herindeling niet meer service
biedt aan de burger, dat de af
stand tussen burger en be
stuur groter wordt, dat de ef
fectiviteit van het ambtelijk
apparaat niet of slechts op
termijn verbetert, dat de inte
resse in bestuur vermindert
en dat de kosten zeker niet af
nemen.
De verwachte toename van de
professionaliteit van de be
stuurders en van het besturen
op hoofdlijnen door het colle
ge van B en W en de gemeen
teraad is niet geconstateerd,
integendeel. Toegegeven
moet worden dat er een toe
name van kwaliteit en des
kundigheid binnen de ambte
lijke organisatie is gevonden,
doch het schokeffect blijkt
van tijdelijke aard te zijn.
Kwaliteit en deskundigheid
binnen de ambtelijke organi
satie in reeds bestaande, gro
tere gemeenten zijn even
slecht als die in de kleinere.
In het veranderde Europa
wordt - zo stelt bestuurlijk
Nederland, meer en meer be
stuurd vanuit Brussel - gaat
de landelijke overheid min of
meer de plaats van de provin1
cie innemen en zal de provin
cie op haar beurt zich moet
aanpassen aan de nieuw situ
atie.
Ook de Commissie Geelhoed
vindt dat het aantal provin
cies aanzienlijk moet veran
deren. Leidse bestuurskundi
gen schatten dat het aantal op
de vingers van slechts één
hand te tellen is.
In tegenstelling tot de heren
commissarissen is bij deze
ontwikkeling grote behoefte
aan een bestuursvorm (de ge
meente) die gebaseerd is op
de herkenbare menselijke
maat: met bestuurders en
volksvertegenwoordigers die
aanspreekbaar en herkenbaar
zijn. Ik verwijs hiervoor naar
het recente onderzoek over de
relatie overheid-burger van
het Sociaal en Cultureel Plan
bureau.
Opmerkelijk is dan dat de he
ren bestuurders bij dit alles de
burger kennelijk slechts in
een bijrol zien en en passant
zeggen dat de burger voordeel
van dit nieuwe model zal heb
ben. Welke voordelen dat zijn,
weet men kennelijk niet. Zij
bekijken ons land vanuit een
space-shuttle: buiten de aard
se atmosfeer bezien zij de aar
de, zien duidelijk de contou
ren van Europa, zien daarin
Nederland en nog net kunnen
zij de nieuwe grenzen van
sommige provincies zien. In
derdaad gemeentegren
zijn vervaagd.
De burger? De burger k
mogelijk meer worden
dentificeerd. De burger
abstracte eenheid gewo
Een object negligable. 1
we de afstand tussen bi
en (Europees) bestuur i
groot maken en willen
effectiviteit, efficiëntie i
fessionaliteit in (ook kli
gemeenten verbeteren,
andere maatregelen gei
moeten worden dan dii
uit de losse hand wordi
poneerd.
Het eenvoudigweg heri
van kleinere gemeente
maakt meer kapot dan
Frans M. Helm
Wa
5 VOOR 12/12
12 December 2003 is voor veel regio
genoten een belangrijk datum. Dan
valt het definitieve besluit over het
samengaan van drie protestantse
kerken in Nederland. Voor de een re
den tot juichen, voor de ander een
zwarte dag. Vandaag: dominee B.H.
Weegink, hervormd predikant te
Katwijk aan Zee.
„12 December 2003 zal voor mij
bepaald geen jubeldag zijn. Het ge
hannes aan de kerk, het gaat mij
aan het hart. Kijk, uiteindelijk moe
ten wij dit kunnen overlaten aan de
Koning van de Kerk. Daarom horen
wij dit te relativeren. Maar ik leef
met geen enkele vreugde naar de
fusiedag toe.
Ik ben jaren in de Synode geweest,
waar ik heb geprobeerd het proces
bij te sturen. Dat is niet gelukt. Er is
een organisatorische mal gegoten
die er zo komt uit te zien dat niets
meer te zien is van wat de kerken
door de eeuwen heen waren. Sa-
men-op-weg breekt met te veel tra
dities.
Ik heb gepleit voor een verenigings
model waarbij er geen groepen en
mensen buiten de boot zouden val
len. Het is zo mooi, en typisch Ne
derlands, dat wij op alle terreinen
ruimte hebben voor verschillende
ideeën en gevoelens. Maar in de
kerk krijgen we dat niet voor elkaar.
Mensen die iets kritisch hebben op
te merken over het Samen-op-weg
gaan, worden er zonder pardon uit-
gekieperd. Voor de midden-ortho
doxe kerken zal het goed uitpakken.
Het Samen-op-wegproces is op
hun leest geschoeid. Wij staan
rechts daarvan en vrezen de gevol
gen en de tweespalt in onze ge
meente.
Ja, daar spreek ik veel over met de
mensen in Katwijk, de mensen uit
mijn gemeente. Het is een zoge
noemd 'hot item'. Voor veel men
sen is het een zwarte dag, ze zijn
mordicus tegen een fusie van de
kerken. Een scheiding in de ge
meente dreigt, dus daar moeten we
over praten. De emoties lopen
hoog op. Voor veel mensen is de
kerk zo belangrijk in hun leven.
Ik zie ook wel iets goeds in het Sa-
men-op-wegproces. Een roep om
eenheid is een bijbels gegeven. Dat
moeten we niet uit het oog verlie
zen. Maar de manier waarop dit nu
gaat... Nu ja, het zal slecht uitpak
ken. Daarom hebben wij, als Kat-
wijkse kerk, alsnog een brief naar
de Synode gestuurd in de hoop dat
wij het tij nog kunnen keren. Wij
zouden zo graag het proces een an
dere wending geven, omdat we
bang zijn voor de gevolgen. Of il
daar iets van verwacht? Dat durf
niet te zeggen. Ik hóóp het."
tekst: Nienke Ledegang
foto: Hielco Kuipers
