Cor Bronk zit nu in het vastgoed
REGIO
Kritiek van Alexander Pechtold is onder de gordel
Leidse handelaren
verdedigen gokkasten
'Ik vond die speelautomatenbranche gewoon steeds minder leuk worden'
NAVRAAG
Het aantal abortussen neemt toe. Ten opzichte van 2000 is het aan
tal zwangerschapsonderbrekingen met ruim acht procent gestegen.
Dat blijkt uit de rap-
Bij Antillianen komt p°rta8e ove'2002
1 7 7 j van de Inspectie
abortus veel vaker voor voor de Gezond
heidszorg. Meer
vrouwen uit Nederland laten zich aborteren; het aantal vrouwen uit
het buitenland dat kiest voor een dergelijke ingreep daalt. Volgens
BERT VAN HERK, algemeen directeur van de stichting Geboorterege
ling West- en Zuid-Nederland (waar het Leidse Medisch Centrum
voor Geboorteregeling onder valt), is vooral de stijging van abortus
sen onder vrouwen van Antilliaanse afkomst aanzienlijk.
Heeft u een verklaring voor die hoge Antilliaanse cijfers?
„Een student in onze kliniek in Rotterdam heeft daar onderzoek
naar gedaan. Daaruit blijkt dat veel meisjes moeite hebben om de
pil te slikken. Ze zeggen veel last te hebben van bijwerkingen. Ze
weten er ook niet goed mee om te gaan; slikken soms twee dagen
geen pil en denken dat dat kan. Condooms vinden ze wel bruik
baar, maar hun vriendjes oefenen dan weer druk uit om die niet te
gebruiken. Er schort nog veel aan de voorlichting in deze groep.
We hebben het ministerie om subsidie gevraagd om daar wat aan
te doen, maar VWS vond het niet nodig om daar geld voor te ge
ven. Jammer."
Kloppen blanke Nederlandse vrouwen ook vaker bij een
abortuskliniek aan?
„Dat durf ik niet te zeggen. Je ziet bij jonge meisjes wel enige toe
name."
tekst: Erna Straatsma
archieffoto: Hielco Kuipers
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, woensdag 27 september
LEIDEN - Volgende week begint de gemeente met de herinrichting
van het Stadhuisplein. Met de uitvoering van dit werk wordt het plein
geheel autovrij gemaakt. De gemeente wil het Stadhuisplein daarna
vooral een openbare functie voor evenementen en activiteiten geven.
De herindeling van het Stadhuisplein gebeurt na een jarenlange dis
cussie. Het gebruik van het plein als parkeerterrein werd in toenemen
de mate als ongezellig en niet passend in de binnenstad gezien. Met
de nieuwe bestemming moet het plein nu een aantrekkelijke en leven
diger plaats in de binnenstad worden.
Het college van B en W besloot onlangs uitvoering te geven aan een
uitgewerkt plan om het Stadhuisplein een nieuwe bestrating te geven.
Langs de kant van de Vismarkt komen bomen en banken en bij de en
tree van het stadhuis worden enkele sfeerlantaarns geplaatst. Bij de
dienst gemeentewerken is een schets gemaakt om de trap aan de kant
van de Koornbrugsteeg te wijzigen. In plaats van de nauwe gesloten
trap zou er een opengewerkte kwartronde trappartij moeten komen. De
aanzienlijke kosten van deze ingreep - de schatting loopt van één tot
twee ton - kan echter wel eens een belemmering zijn om dit onderdeel
uit te voeren.
ANNO 1978, woensdag 27 september
LISSE - Inliet kader van de najaarsfeesten werd gisteravond een au
toped-race gehouden waaraan veel jonge kinderen hebben deelge
nomen. De kinderen probeerden zo hard mogelijk door de bocht te
komen. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zv/3*1 wit) over te maken op
gironummer 57055 t-n.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Peclüus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie B.M. Essenberg, C P. Arnold
W.MJ Bouterse (adjunct)
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mafl: redactie.ld@hdc.nl
hoofdkantoor
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-515° 567
advertenties
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
abonneeservice
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
abonnementen
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €20,20 (alleen aut ine)
p/kw €56.70 p/j €216,90
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
verzending per post
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
geen krant ontvangen?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13 uur
auteursrechten
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur.
O HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Alexander Pechtold is op afscheidstournee. Di
verse kranteninterviews horen daarbij, zo ook
in het LD van 25 september. Hier hekelt hij de
weerstand die hij in de Professorenwijk ervaart
bij verschillende plannen: „Het is erger om in
de Professorenwijk een voorstel te verdedigen
dan in Noord."
In deze wijk zouden bewoners 'alle onvrede
die ze hebben' aanwenden om te vertragen of
tegen te houden, 'in een spervuur van makke
lijke punten. Ze kijken neer op waar ik mee
bezig ben', concludeert Pechtold. Hij noemt
vooral de Rijn Gouwe Lijn, maar denkt onge
twijfeld ook aan zijn recente ontmoetingen
met bewoners rond de nieuwbouwplannen
van de Lorentzschool.
Ik vind dit een onheuse bejegening van heel
begrijpelijke onrust en zorgen onder bewo
ners. En als zij door een wethouder worden
neergezet als elitaire zeurkousen, is dat onder
de gordel. Het lijkt wel of Pechtold zich nou
eenmaal niet graag laat weerspreken, zeker
niet door mensen die zich in het onderwerp
hebben verdiept.
De twee genoemde grote projecten hebben
nogal wat gevolgen voor de Professorenwijk en
dus het is logisch dat daar veel vragen over ge
steld worden. Hierbij is het zeker niet zo dat
'de wijk' gewoon tegen is. Die nieuwe Lorentz
school wordt zeker gesteund, maar over de
groei en de mega-noodlocatie is het nodige te
doen.
Niet alles wat van 'de gemeente' komt wordt
blind voor goed aangenomen. De ervaring met
de fouten in de renovatie van park Roomburg
leert ons kritisch te zijn.
Als wijkvereniging is het altijd onze prioriteit
om gesprekspartner van de gemeente te wor
den bij diverse plannen die onze wijk aangaan.
De liefde moet hier wel van twee kanten ko
men. Ik denk dat in communicatie met Noord
meer energie wordt gestoken. Het blijft bij
voorbeeld een raadsel waarom de geme
niet veel meer investeert in draagvlak or
bewonersgroepen voor het Rijn Gouwe
project.
We hebben Alexander Pechtold gekend
tisch lid van de wijkvereniging. Daar wal
blij mee. Ik wens hem succes in zijn niet
functie en vertrouw op een goede relatie
zijn opvolger.
Thomas va
voorzitter Professoren- en Burgemeeste
www.profburg
Signaleert u een stijging van abortussen onder Nederlandse
vrouwen?
„Het is belangrijk om te weten dat het om 'in Nederland wonende'
vrouwen gaat. We zien al een jaar of tien dat het aantal abortussen
gestaag stijgt. Tien jaar geleden was het aantal abortussen 5,5 per
1.000 vrouwen. Vorig jaar was dat
gestegen naar 8,4 per 1.000 vrou
wen. Dat is een stijging van vijftig
procent."
Zijn het voornamelijk vrouwen
van buitenlandse afkomst die
i'oor die stijging zorgen
„Jazeker. De groep waar abortus
sen het meest voorkomen zijn Su-
rinamers en Antillianen. En daar
naast zie je veel vrouwen uit Afri
kaanse landen. Die laatste catego
rie betreft voornamelijk asielzoe
kers. Je ziet daarnaast dat abortus
bij Turkse en Marokkaanse vrou
wen ook vaker voorkomt dan bij
autochtone Nederlandse vrouwen. Maar dat is minder opvallend.
Met name de Antillianen en Surinamers springen eruit. Bij Antilli
aanse vrouwen komt abortus achttien keer vaker voor dan bij au
tochtone Nederlandse vrouwen."
De sfeer is geladen in Eufraat
aan de Geregracht. Kwart over
vijf, woensdagmiddag: de halve
Leidse speelautomatenhandel is
verzameld in het shoarma-res-
taurantje. De vier tafels zitten
l vol. Blikken' uit het raam. De
politie zou in aantocht zijn om
van de twee gokkasten in
te nemen.
'e stoep staat Cor Bronk
kAmusement mobiel te
t is zijn kast waar het
1 politie op is geval-
'ein Link en Roner
en zijn solidair,
hun mensen
^ht gestuurd.
op een gegeven moment op twee
stoelen. Ik was huisbaas en automa-
tenboer. Ik had dus een alternatief.
Op een gegeven moment heb ik ge
zegd: ik stop ermee. Ik heb CB Amu
sement overgedaan aan twee zeer
loyale medewerkers, die me altijd
door dik en dun hebben gesteund.
Ron de Wolf en Robert Kroesemeij-
er, die nog bij mij als stagiair is geko
men."
„Ik verhuur nog steeds ruimte aan
ze, maar de tent runnen ze helemaal
zelf. Het is nog steeds een mooi be
drijf. Ik adviseer ze nog wel. Ik heb
natuurlijk een hoop contacten opge
daan bij de gemeente, om maar eens
wat te noemen. Dat is handig, want
het blijft moeilijk werken met speel
automaten. De regels veranderen
steeds. Ik heb wel eens gezegd dat
speelautomatenboeren een noma-
denvolkje zijn. De ene keer moeten
ze naar links, de andere keer weer
naar rechts. Steeds maar weer ande
re voorschriften, dat maakt het
moeilijk alles conform de regels te
doen. Het verschilt ook weer per
plaats, per gemeente. Hier mogen er
tomaten staan. „Als je die ene
niet weghaalt, doen wij het over^
een uurtje zou hij hebben s
zegd j
De politie kan z n borsg
maken, dat is wel duidelijkP
gaan niet praten, we dJ
gewoon die bus om", i
één. „Ja, ligt-ie dubbel
keerd roept een
maal hebben ze 'lj|
en. „We storten c
beton. Dan
meenemen.''
„We brenggj
politieburt
door dee
De j
twee staan, daar één, en ergens an
ders weer drie. Daar word je niet
echt vrolijk van."
„Ik heb het nu weer enorm naar
mijn zin. Ik zoek vooral unieke ob
jecten, zoals grachtenpanden. Dan
kijk ik wat ik er mee kan. Opknappen
en eventueel doorverkopen. Of hou
den en verhuren. Sinds een tijdje zit
ik ook in Friesland. Man, zo schitte
rend. In Makkum aan Zee, op een
kunstmatig aangelegd schiereiland.
Daar zijn 154 vakantiehuizen op ge
bouwd. Eentje heb ik voor mezelf
gekocht, vier voor de verhuur. Mijn
boekhouder kocht er ook drie.
Bovendien heb ik me ook met
de verkoop van de andere
huisjes bemoeid, heb daarin
bemiddeld en geadviseerd.
Met de Unie van Leyden
bemiddelen we ook in de
verhuur van 150 vakantie
woningen. Nee, niet alle
maal in Makkum. En
zekfer niet allemaal
ons eigendom. Het
gaat in elk geval
goed. Dat komt
ook door mijn
dochter Brigitte.
Het is heerlijk
om met haar
te werken.
Zij is er met name voor de hel
pierhandel en het aannemen
huurders. Trouwens, ook CB J
sement exploiteert nu automa
Friesland. Als je mekaar kunt 1
nietwaar..."
„Mijn laatste kunstje is dit zek 1
niet. Ik wil nog van alles en ikj
van alles doen. Zo heb ik iema
ren kennen met twee restaurai t
Chinees en Chinees/Japans. 1
het zo dat er bij de haven van r
kum een paar panden leegsta
daar wordt niks mee gedaan,
bezig ze op te kopen. Het gaat ek
ongeveer 1600 vierkante mete gg
grondoppervlakte, er heeft om ft
andere een meubelzaak in gez jsi
Het is de bedoeling om alles t< ye
pen en er een groot Chinees/J >s\
restaurant te bouwen. En daai its
willen we dan een visrestaurai ;je
neerzetten. Want dat is opvall fe
is niet één visrestaurant in Ma h
wel een viskraampje. Boven d h
heel willen we dan drie woonl dj
met elk vier appartementen. r
hoor. En de gemeente ziet de ei
nen wel zitten, want er wordt i
tijd niets mee gedaan." jti
„Verder wil ik participeren in i ,t
groot project op de boulevard w
Makkum, waar horeca, een au
tenhal en appartementen mo< ei
komen. Ik wil dan bijvoorbeel rg
5 appartementen kopen en vete1
bemiddelen bij de verkoop vai n
andere. Maar goed, dat is nog >rj
matuur, zover is het nog niet. g]
weet het, het klinkt allemaal n b
groot. Maar dat valt heus wel i e
wil wel dat alles beheersbaar 1 e
Dat ik alle panden die we in bi ti
hebben, geregeld kan bezoeke n
moet ze als het ware kunnen z a
voelen, ruiken en proeven. Ik 1 ;i
geen zin om zo groot te worde 11
ik alles van achter mijn bureai t
gaan regelen. Dat is nooit wat el
me geweest. Dit is voorlopig ii n
geval mijn toekomst Nee, gee k.
speelautomaten meer voor mjjgj
heb er zelfs niet eentje
thuis staan. Een tij (c
rug heb ik brand ij
en toen zijn ze al e
S verloren gegaan
LJD heb geen zin m
weer opnieuw
verzamelen. D
is geweest." j
Herman Joust
ZATERDAG 2~J septembe
Cor Bronk, met dochter: „Het is wel eens vervelend als mensen zo negatief over de speelautomatenbranche praten. Al snap ik het wel een beetje. Waar het idee bestaat dat er snel iets te verdienen
verschijnen ook foute mensen. Maar is dat niet zo in elke bedrijfstak?" Foto: Henk Bouwman
SCHRIJVENDE LEZERS
Ze stonden geregeld te koken van woede, de exploitanten van speelautomaten.
Het strenge gokkastenbeleid van de gemeente Leiden en de controle op
naleving ervan zorgde acht jaar geleden voor de nodige opschudding. Cafés
mochten nog maar één speelautomaat hebben staan, een fruitautomaat of
een ander elektronisch gokspelletje. In de 'droge horeca' - snackbars en
shoarmazaken - waren die kasten zelfs geheel verboden. De politie speurde
driftig naar illegale kasten en nam de aangetroffen exemplaren in beslag.
Inkomstenderving voor de exploitanten, zoals Cor Bronk van het
toonaangevende CB Amusement, die zich een keer verzamelden in een
restaurant, om de inbeslagname van een speelautomaat te verhinderen.
vat per week, op een gegeven mo
ment gingen er bij mij twintig door."
.Automaten verzamelde ik al. Zo is
het begonnen. Toen ben ik mijn ei
gen automatenbedrijf begonnen.
Voor sommigen is dat een soort jon-
genboek. Door de romantiek die er
omheen hangt van snel geld verdie
nen. Een automaat neerzetten en el
ke keer leeghalen. Nou, dat is veel te
simpel gedacht. Kijk, je kunt er best
mee verdienen, met een exploitant
van speelautomaten hoef je echt
geen medelijden te hebben. Maar hij
heeft wel pittige werktijden. Ik heb
altijd gezegd: we hebben een servi
ceverlenend beroep. Je moet op elk
tijdstip klaarstaan als er bijvoorbeeld
een storing is. Dat kan ver gaan.
Werden we opgebeld door een hore-
ca-eigenaar die problemen had met
zijn elektriciteit. Nou, dat brachten
wij dan in orde, daar hoefde hij dan
niet het elektriciteitsbedrijf voor te
bellen."
„Dan is het wel eens vervelend als
mensen zo negatief over de speelau
tomatenbranche praten. Al snap ik
het wel een beetje. Waar het idee be
staat dat er snel iets te verdienen
valt, verschijnen ook foute mensen.
Maar is dat niet zo in elke bedrijfs
tak? Ik schaam me in elk geval niet
voor mijn verleden, ik heb altijd alles
naar mijn beste eer en geweten ge
daan. Ik zeg niet dat ik een lieverdje
ben, maar wie mij kent weet dat ik
niks met foute zaakjes te maken heb
gehad."
„De overstap naar het vastgoed was
helemaal niet zo groot, hoor. Ik de
tijd van CB Amusement kocht ik ook
al wel pandjes op, cafés en zo. Om
alles in eigen hand te kunnen hou
den. Want het is heus wel gebeurd
dat ik automaten verhuurde aan ie
mand die failliet ging. Als eigen baas
van het pand bent, zoek je in zo'n
geval gewoon een nieuwe huurder.
De automaten kunnen gewoon blij
ven staan. Ja, en hoe gaat dat dan. Je
koopt zo'n pand op en dan zit daar
soms ook een woonruimte bij. Dat
kan best lucratief zijn.
Zo zat ik
Na een maand of wat sloten ge
meente en exploitanten uiteindelijk
vrede. De exploitanten beloofden
zich aan de regels te houden en in
ruil daarvoor schold de gemeente de
opgelegde dwangsommen kwijt aan
de horecagelegenheden die de re
gels aan hun laars hadden gelapt.
Sindsdien is het, op een enkele op
risping na. rustiger. De regels zijn
sinds 2001 weer iets versoepeld. Per
café zijn nu weer twee gokkasten
toegestaan.
„Ik volg het nog wel, maar het raakt
me veel minder", zegt Cor Bronk
(48). „Want ik zit nu in vastgoed."
Na jarenlang een vooraanstaande rol
te hebben vervuld in de speelauto
matenbranche vond hij het welletjes
en besloot zo'n drie jaar geleden te
stoppen. Dat gebeurde vrijwel ge
ruisloos. „De reden? Onder andere
het wegebben van de motivatie. Ik
vond het steeds minder leuk wor
den. Waarom precies, dat is ongrijp
baar, maar het kan gewoon gebeu
ren als je ergens lang mee bezig
bent. Daar komt bij dat ik in de loop
der jaren teleurgesteld ben geraakt
in een aantal mensen. In dat wereld
je ja. Namen noem ik niet, dat is niet
mijn stijl. Maar het is me wel duide
lijk geworden wie mijn vrienden zijn
en wie niet."
„Ik heb een jaar of tien in de legale
automatenhandel gezeten. Met CB
Amusement. Dat ik daar in terecht
kwam was niet zo heel vreemd. In
het begin van de zeventiger jaren zat
ik al in de horeca. Ik was zelfs even
de jongste horecaondernemer van
Nederland. Ik was een jaar of acht
tien toen ik café Zilverspoor had aan
de Breestraat. Nu rit daar een Turkse
kapper. Van de bierbrouwer mocht
ik gratis in dat café. De vorige eige-
nadr was failliet gegaan en de bier
brouwer wist dat ik elders al enorme
omzetten draaide. Toen ik binnen
kwam, stonden de oude glazen en
de gekookte eieren nog op de bar. Ik
heb de boel schoongemaakt en ben
aan de gang gegaan. Dat ging goed.
De vorige eigenaar
haalde
