G7 wil flexibeler wisselkoersen
ECONOMIE
Kabinet maakt ontslag ouderen nog dramatischer
Irak gaat eigen economie ingrijpend hervormen
'Alle grote contracten
openbaar aanbesteden'
Oproep vooral gericht aan Aziatische landen
Pornosurfer
niet simpel
te ontslaan
Oogst kool en biet in hoog tempo
Mak schaap in voorste taxi
1 man Motorola
nt het veld
ork - Bestuursvoorzitter
Galvin van het Ameri-
e telecombedrijf Motorola
op. Galvin verklaarde dat
e bestuurders het niet
/aren met zijn maatrege-
n de problemen op te los-
hris, kleinzoon van op-
r Paul Galvin, schoof in
ioor naar de top. Al snel
r 2 a kwamen verwijten uit
ïai inciële wereld dat hij niet
et rachtig genoeg optrad,
rn ola is na Nokia de tweede
ant van mobieltjes ter we-
laar het concern verliest
2,1 iarktaandeel en ziet de
ei rrentie, zoals het Kore-
Samsung oprukken.
;ische posterij:
fei o banen weg
ej
Bij de Belgische pos-
zullen tot 2007 in totaal
lanen verloren gaan. Dit
rdwijnen al 1000 banen,
ft topman Thys van De
vo iterdag in Belgische kran-
tegd. Volgend jaar wil hij
ns 2000 banen schrap-
laarbij zullen geen ge-
;en ontslagen vallen. De
eeft 40.000 werknemers.
V derneming koerst dit jaar
en verlies van 40 miljoen
oor te trage postbezor-
y\ edrijven stappen naar
Tenten voor vervoer van
pakketten. Particulieren
ken fax en e-mail om de
igen bij de brievenpost
lijden. Thys heeft eerder
gd het Nederlandse TPG
)eutsche Post als ideale
r te zien om mee verder
maandag 22 september 2003
.J jng<
mijdt
[en beslissen
T Alstom
er.f
Dertig schuldeisende
ejaivan het Franse indu-
Alstom maken
bekend of ze akkoord
het een nieuw reddings-
itejior het concern, dat zich
ene financiële problemen
t jat. De Franse overheid
f lor Alstom, onder meer
dant van de TGV-treinen
een red-
opgesteld. De Euro-
immissie keurde dat
if omdat het in haar
ijdig was met de regels
vrije concurrentie. De
ie Commissie gaf Frank-
ijd tot vannacht de tijd
een aanvaardbaar plan
den.
tument kan
doen
wiag - De Consumenten-
hejresenteert zondag 28
3etber een persoonlijke mi
mi op het jubileumfestival
ritj VARA-radioprogramma
vjVogels in Apeldoorn,
van de test kun-
nipsen kijken hoe milieu-
eeizij leven, aldus de Con-
tenbond. Daarna is de
iriflt93 vragenin te vullen
déiternetsite van de bond.
Rijiomvat acht categorieën:
energie en water, voe-
vaiis en tuin, vervoer, kle
in schoeisel, afval en ap-
tea. De uitkomst wordt
nkiken met het Nederlands
;erïelde.
m
;;rin topman
tijtsche Bank
yWrt - De topman van
nejie Bank, Josef Acker-
t limoet volgens de Duitse
|rs van financiën en eco-
lefce zaken aanblijven zo-
d(h schuld niet is bewe-
eeikermann is dat ook van
ie bankier moet terecht-
refegens zijn rol in de ge-
overname van
hojglomeraat Mannes-
en veroordeling zou tot
kunnen oplopen. De
in Düsseldorf be-
Sjdag tot vervolging. De
lanciële wereld zou
n bezig zijn de rijen te slui-
het optreden van jus-
grootste Duitse bank
overwegen zijn hoofd-
:rankfurt te sluiten en
buitenland te vertrek
teer justitie de zaak
dubai/anp - De rijkste zeven in
dustrielanden verenigd in de G7
hebben zaterdag een oproep ge
daan voor flexibeler wisselkoer
sen op de jaarvergadering van
het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) en de Wereldbank in
Dubai. De G7 bestaat uit de VS,
Groot-Brittannië, Canada, Duits
land, Frankrijk, Italië en Japan.
De oproep lijkt vooral gericht
aan Aziatische landen, die hun
valuta hebben gekoppeld aan
de dollar. Daardoor zijn de Azi
atische munten in waarde ge
daald. Op de koers van de euro
heeft dat een opwaarts effect,
waardoor Europese producten
amsterdam/anp - Bedrijven die
medewerkers willen ontslaan
die in werktijd pornosites be
zoeken, krijgen hiervoor geen
toestemming meer. Kanton
rechters willen eerst een inter
ne gedragscode zien, die uit
drukkelijk verbiedt om niet-za-
kelijke websites te bezoeken. In
deze code moeten bovendien
sancties staan.
Dat concludeert het tijdschrift P
People Planet Profit uit on
derzoek naar vijf jaar recht
spraak over internetmisbruik.
Meerdere rechters en arbeids-
rechtdeskundigen onderschrij
ven die lijn. Vijf jaar geleden
kon de KLM een werknemer,
die porno had gedownload, nog
op staande voet ontslaan. Kan
tonrechters eisen echter steeds
vaker een toetsingsinstrument.
Chemieconcern DSM kreeg bij
voorbeeld te horen dat er in een
code geen sanctie was opgeno
men, toen een medewerker
strafrechtelijk verboden kinder
porno op zijn pc had staan.
De meeste grote ondernemin
gen hebben inmiddels een code
ingevoerd. Vooral kleinere be
drijven hebben problemen om
werknemers te ontslaan, die
misbruik maken van de inter
nettoegang op het werk. Tijd
schrift P+ is opgezet door be
drijvennetwerk Samenleving
Bedrijf, pensioenfonds PGGM,
SNS Reaal Groep, twee ministe
ries en de vakcentrale FNV.
Laurus verlost van
Belgische winkels
den bosch/gpd - In oktober
komt er een eind aan de super
marktactiviteiten van Laurus in
België. Van de acht overgeble
ven winkels zijn er zes verkocht
aan Spar Belgium. De twee res
terende winkels in Seraing en
La Calamine gaan dicht. In april
werden 26 winkels verkocht aan
het Belgische supermarktcon
cern Colruyt waarna in augus
tus Carrefour 20 winkels over
name. Ook kantoren en distri
butiecentra werden verkocht.
Laurus is alleen nog in Neder
land actief. Eerder werd ook de
verliesgevende tak in Spanje af
gestoten.
duurder worden.
De Aziatische landen zijn ge
baat bij een goedkope munt
omdat hun producten dan ook
goedkoper worden. Analisten
menen echter dat bijvoorbeeld
in China een forse revaluatie op
zijn plaats zou zijn. De lage
yuan heeft ook een negatief ef
fect op de economie van de VS,
waar de lonen veel hoger zijn
dan in China. De VS hebben
met China groot handelstekort
en dringen bij Peking al langer
aan op een flexibeler wissel
koersbeleid.
President Duisenberg van de
Europese Centrale Bank zei dat
nu internationaal erkend is dat
de eurolanden en een aantal
kleinere economieën de dupe
worden van de koppeling van
een aantal munten aan de dol
lar. Hij .sprak van een wijdver
breid probleem dat vraagt om
een brede aanpak. In de verkla
ring worden de Aziatische lan
den overigens niet bij naam ge
noemd. De Nederlander zei in
genomen te zijn met de G7-ver-
klaring.
De Amerikaanse minister van
financiën, die ook deelnam aan
het G7-overleg, zei dat andere
landen meer werk moeten ma
ken van stimulering van hun
binnenlandse economie.
De G7-verklaring gaat ook in op
de mislukte besprekingen in
Cancün over liberalisering van
de wereldhandel. De zeven lan
den zijn erg teleurgesteld over
het stranden van de conferen
tie, een week geleden. Ze hopen
dat alle partijen de draad snel
weer oppakken.
Volgens minister Van Ardenne
(ontwikkelingssamenwerking)
biedt het mislukken kansen om
de belangen van landen in de
Derde Wereld serieuzer te ne
men. In dat opzicht spreekt de
bewindsvrouw zelfs van 'een
zegen'.
Zij streeft ernaar om in 2007 15
procent van haar budget te be
steden aan basisonderwijs. De
komende vijf jaar geeft de mi
nister 1,9 miljard euro uit aan
basisonderwijs in ontwikke
lingslanden. Ze riep vanoch
tend in Dubai andere landen
op haar voorbeeld te volgen.
De ontwikkelingslanden zijn
volgens haar terecht teleurge
steld omdat hun in het verleden
meer in het vooruitzicht is ge
steld dan ze uiteindelijk hebben
gekregen. Ze wees onder meer
op een eerdere conferentie over
ontwikkelingshulp in Mexico.
Lang niet alle rijke landen ko
men de beloften na die ze daar
deden.
Het mislukken van Cancün
heeft volgens Van Ardenne het
schermerhorn/wieringermeer - De oogst is op het ogenblik in vol
le gang. Telers in ondermeer de Wieringermeer halen de suikerbieten
van het land. De Suikerunie verwacht af te stevenen op een hoge op
brengst. In Schermerhorn werd het afgelopen weekeinde hard ge
werkt met het binnenhalen van de rode kool. De grote worden in
kooien gegooid, kleinere krijgen een zachtere behandeling.
Foto's: GPD/John Oud/Bas Beentjes
dubai/anp-ap-afp-rtr - De
Iraakse interim-minister van fi
nanciën Kamel al-Kilani heeft
gisteren ingrijpende economi
sche hervormingen aangekon
digd. Die moeten zijn land
openstellen voor buitenlandse
investeerders, die het recht krij
gen Iraakse ondernemingen
voor 100 procent over te ne
men. Een uitzondering geldt
voor de olie-industrie.
Buitenlandse ondernemingen
kunnen ook samenwerken met
Iraakse ondernemingen en zij
kunnen bovendien filialen ope
nen in Irak. Er komen wijzigin
gen in de regels voor de ban-
kensector en in het belasting
en tarievenstelsel van het land.
Zes buitenlandse banken kun
nen in de komende vijf jaar
Iraakse banken opkopen, aldus
de minister. Wanneer de her
vormingen ingaan, zei al-Kilani
niet. „In de nabije toekomst",
wilde hij alleen kwijt. Eind ok
tober zal de Wereldbank waar
schijnlijk besluiten over finan
ciële ondersteuning voor de
wederopbouw van Irak. „Het
probleem is dat we nu nog niet
weten wat het land precies no
dig heeft", zei de Duitse minsi-
ter van financiën Eichel in Du
bai. Er circuleerde een bedrag
van 75 miljard dollar voor de
komende drie jaar, maar dat
ontkende Wereldbank-direc
teur Joseph Saba later weer.
Rusland, Frankrijk en de andere
landen die nog geld te goed
hebben van Irak moeten die
schulden kwijtschelden, zei gis
teren dé hoogste Democraat in
de commissie voor buitenland
se zaken van de Amerikaanse
Senaat, Joseph Biden. Irak heeft
600 miljard dollar buitenlandse
schuld. De schuldeisers hebben
beloofd tenminste tot 2005 niet
op aflossing aan te dringen,
maar sluiten kwijtschelding uit.
Biden: „Het idee dat de nieuwe
regering aan het werk kan met
zoveel schuld is absurd." Sad
dam Hussein bouwde onder
meer door wapenaankopen
grote buitenlandse schulden
op.
|via Marmelstein
:h - „Ontslagen worden was al
maar wordt in de toekomst
Iramatisch." De directeuren Eric
en Harald van Wordragen van
'ijf Ontslagnet zien het kabi-
^ji om de ontslagvergoeding in te
top de WW-uitkeringen abso-
i zitten.
4n werknemers krijgen nu vaak
of ontslagvergoe-
ji hun werkgever mee en krij-
jrnaast een WW-uitkering. Dat
n heeft de gemiddelde werkne-
gens De Haan keihard nodig
Ieriode dat ze nog geen nieuwe
jbben te overbruggen,
volgens het CBS dagelijks 600
j worden ontslagen en het aan-
tures blijft dalen duurt de
zoektocht naar een baan steeds langer.
Vooral oudere werknemers zitten rela
tief lang thuis en worden zwaar getrof
fen worden door de maatregel.
Gemiddeld krijgt een werknemer een
ontslagvergoeding mee van 49.000 eu
ro. Dat wordt gebruikt om de extra
kosten na ontslag op te vangen. Wie
zijn baan verliest ziet vaak zijn kosten
stijgen omdat de auto van de zaak en
telefoonkostenvergoeding wegvallen.
Ook moeten ontslagenen uit de collec
tieve ziektekostenverzekering.
Ruim 150 mensen kloppen dagelijks
bij Ontslagnet aan voor hulp. Ze vullen
de interactieve vragenlijst in op de
website die hen leidt naar een per
soonlijk advies. Ter vergelijking: dat is
ongeveer een derde deel van alle men
sen die in Nederland worden ontsla
gen.
Soms bestaat de hulp uit het simpel
doorverwijzen naar de vakbond waar
ze lid van zijn of naar de rechtsbij-
standsverzekering. Mocht de werkne
mer daar niet terecht kunnen dan be
middelen zij hen naar een jurist. Ont
slagnet heeft een landelijk netwerk van
25 ontslagjuristen die veelal werken op
basis van no cure no pay. „Bij een ge
wone advocaat ben je sowieso honora
rium op basis van een fors uurtarief
verschuldigd", zegt Van Wordragen.
Kantonrechters die de ontslagvergoe
ding toekennen zullen -zodra het kabi
netsbesluit wet wordt- de ontslagver
goeding niet meer zonder meer toe
kennen, verwacht Van Wordragen.
„De rechters hebben de vergoeding
namelijk ingesteld om werknemers fi
nancieel tegemoet te komen als ze
worden ontslagen. Als dat financiële
voordeel wegvalt bereiken de rechters
hun oorspronkelijke doel niet meer."
Dat zou een flinke tegenvaller kunnen
zijn voor de politiek. „Zonder ontslag
vergoeding houden veel werknemers
gewoon recht op een WW-uitkering.
De bezuinigingen op de WW die De
Geus met deze maatregel hoopt te be
reiken, zullen dan gering zijn, ver
wachten De Haan en Van Wordragen.
Onduidelijk is nog wanneer iemand
geheel of voor een deel het recht op
WW verliest.
Ook voor sommige werkgevers kan het
financiële voordeel tegenvallen. Van
Wordragen verwacht namelijk dat
CWI's en kantonrechters ontslag kriti
scher zullen beoordelen waardoor dat
minder vaak zal doorgaan. „Dan wordt
de arbeidsmarkt dus heel infexibel",
zegt Van Wordragen.
Zonder ontslagvergoeding is het bo
vendien voor werknemers vaak het
beste om hun baan te behouden. Ze
zullen hun ontslag blijven aanvechten
waardoor bedrijven die willen reorga
niseren niet snel afkunnen van werk
nemers die ze niet meer kunnen ge
bruiken.
Van Wordragen schat zelfs dat werkge
vers soms meer geld kwijt zijn aan
ontslagvergoedingen. „Als ze vinden
dat een werknemer echt heel onte
recht ontslagen is bijvoorbeeld. Dan
zullen ze toch een flinke financiële
vergoeding willen toekennen. Dat
kunnen ze alleen bereiken door een
zeer hoge ontslagvergoeding te eisen.
De aftrek van de WW is dan minder
voelbaar."
Ook zullen er problemen ontslaan bij
de uitvoering, verwacht Van Wordra
gen. Als werknemers hun ontslag blij
ven aanvechten duurt de afhandeling
nog langer dan nu.
„Als ze een redelijke vergoeding mee
krijgen berusten werknemers eerder in
hun ontslag." Maar zelfs nu draaien
CWI's en kantonrechters al overuren
om alle zaken op tijd af te handelen.
„Als het kabinet de plannen doorzet
krijgen CWI's en kantonrechters te
maken met nog meer drukte. Dan
kunnen ze het werk niet meer aan."
Kritiek op reddingsplan Argentinië
Nederland heeft kritiek op het internationale reddingsplan voor
Argentinië, dat eerder deze maand werd opgesteld. Dat maakte
minister Zalm (financiën) gisteren bekend op de jaarvergadering
van het IMF en de Wereldbank in Dubai. De overeenkomst is
door het IMF bekrachtigd maar Nederland onthield zich van
stemming. Afgesproken is onder meer dat Argentinië langer de
tijd krijgt om 21,6 miljard dollar terug te betalen. Het gaat hier
om schulden die het land bij mulilaterale instellingen heeft uit
staan. De totale buitenlandse schuld is veel hoger. Zalm vindt
dat de schuldenproblematiek niet is opgelost. Minister Van Ar-
denne(ontwikkelingssamenwerking) heeft besloten de komen
de drie jaar 47,5 miljoen dollar voor de ontwikkeling van Afgha
nistan beschikbaar te stellen. Ze verklaarde vanochtend met Af
ghanistan een langetermijnrelatie te willen aangaan en dat het
mooi zou zijn als Nederland meer zou kunnen bijdragen aan de
veiligheid in het land.
zelfbewustzijn van de ontwik
kelingslanden vergroot. Het
zelfde geldt ook voor het zelf
respect. „Ze verdienen dat
ook", aldus de bewindsvrouw.
„Ontwikkelingslanden laten
zich niet meer afschepen met
een fooi."
Bolkestein waarschuwt overheden
brussel/anp - Nederlandse
overheden als provincies en ge
meenten moeten voortaan in
principe alle grote contracten
voor aanschaf van goederen
openbaar aanbesteden. Als de
regering niet snel met een goed
voorstel komt, kan eurocom
missaris Bolkestein (interne
markt) Nederland zelfs voor de
Europese rechter in Luxemburg
slepen om dat af te dwingen.
Officieel moet bijvoorbeeld een
gemeente een goederencon
tract ter waarde van 200.000 eu
ro of meer openbaar aanbeste
den. Voor bouwwerkzaamhe
den geldt een grenswaarde van
6,2 miljoen euro. Volgens de
woordvoerder van Bolkestein
gaat het daarbij om het hante
ren van specifieke procedures,
zoals publicatie van de over
heidsopdrachten in een specia
le EU-uitgave en strikte regels
voor het openen van de enve
loppen mét de offertes.
„Dat ontslaat een lidstaat ech
ter niet van de verplichting om
ook in alle andere gevallen con
currentie uit het buitenland
niet bij voorbaat uit te sluiten",
aldus de woordvoerder zater
dag. „De Europese verdragen
voorzien erin dat ook hiervoor
openbare aanbesteding moet
gelden. Er dient sprake te zijn
van non-discriminatie van leve-,
ranciers uit andere lidstaten.
De Europese Commissie, het
dagelijks bestuur van de EU,
heeft de Nederlandse praktijk
voor openbare aanbesteding
extra onder de loep genomen
nadat de gemeente Assen de
aankoop van 6000 huisvuilcon
tainers wilde regelen door vijf
firma's zelf telefonisch om een
offerte te vragen. De waarde
van dit contract bedroeg
150.000 euro. Ook hier hadden
volgens Bolkestein andere leve
ranciers de kans moeten krijgen
een offerte uit te brengen.
ECONOMIE WIJZER
Taxi nodig in Bangkok? Wrie
melende mensenmassa, enor
me drukte op straat, overal la
waaierige knetterpotjes op drie
wielen en gewone taxi's. Je
houdt er een aan, vraagt de
prijs, doet een tegenbod en als
het je niet zint stuur je hem ge
woon verder. Pas als je het met
een chauffeur eens bent gewor
den over de prijs ga je op pad.
Aanbod genoeg.
Taxi nodig in Amsterdam? Voor
het Centraal Station staat een
keurige rij stevige zwarte au
to's, je loopt naar de kop van
de stoet en stapt in. Aan het
eind van de rit betaal je de me-
terprijs, je rondt wat gunstig af,
en vriendelijk groetend vervolg
je je weg.
In deze simpele tegenstelling
ligt de oplossing van een frap
pante economische puzzel. We
vonden in Nederland de taxi's
te duur. In de frisse wind van
dg vrije-markteconomie die de
verstikkingen van regulering
door branche en overheid
moest verjagen,
kwam ook de taxi-
markt aan de beurt.
Geen vergunningen,
maar vrije toetre
ding, geen vaste
prijzen, maar onder
handelingen tussen
klant en chauffeur.
Elke econoom zou
je voorspellen dat
met die liberalise
ring het aanbod van
taxi's omhoog gaat
en de prijzen dalen.
Dat is immers de
standaardtheorie.
En de praktijk: als je
het PTT-monopolie
opheft en meer bedrijven toe
laat, dalen de telefoontarieven
(en stijgt bovendien de kwali
teit).
Zelf had ik gewaarschuwd kun
nen zijn. Jaren geleden sprak ik
een Britse collega die adviseer
de over de vrijmaking van de
taximarkt in Stockholm. Daar
waren na het openstellen van
de markt de prijzen niet ge
daald, maar gestegen. Zijn ver
klaring: de kwaliteit is gestegen.
Meer betrouwbaarheid, snelle
re reactie op een bestelling,
meer service. Ik heb dat niet
van de daken geroepen toen ze
hier begonnen met de liberali
satie, en daarmee misschien
wel mijn maatschappelijke ver
antwoordelijkheid verzaakt.
Ik weet niet of de plannenma
kers indertijd hun licht hebben
opgestoken in Stockholm. Feit
is dat we nu in Nederland met
een dubbele verrassing zitten:
de taxi's zijn duurder geworden
en de kwaliteit is gedaald, zo
luidt de klacht. Die kwaliteits
daling zit dan vooral achter het
stuur, begrijp ik uit de media:
chauffeurs die geen Neder
lands spreken en de stad niet
kennen.
Er gaan nu stemmen op om
maar weer regulering op te leg
gen: verplichte scholing voor
taxi-chauffeurs, voor gegaran
deerde klantvriendelijkheid en
kennis van taal en plattegrond.
Onzin! Niet de chauffeurs moe
ten worden opgevoed, maar de
klanten!
Bij een vrije markt horen geen
consumenten die het dictaat
van een aanbieder gedwee ac
cepteren. Bij een vrije markt
horen klanten die waar voor
hun geld eisen. Die dus de vrij
heid van onderhandelen ge
bruiken om een andere aanbie
der te kiezen als de geboden
waar niet bevalt. Die meteen
weer uit de taxi stappen als de
chauffeur hen niet verstaat, of
niet weet waar in de hoofdstad
de Sarphatistraat is.
Als Albert Heijn te duur is ge
worden gaan we toch ook naar
Dirk van den Broek? Wie als
mak schaap in de voorste taxi
stapt, is de gevan
gene van de chauf
feur en maakt hem
zelf tot monopolist!
Hij gooit zijn eigen
kooi in 't slot. Nou
zit ik als echte
doorsnee Hollander,
natuurlijk ook op
gescheept met mijn
gebrek aan routine
in het onderhande
len over prijzen. De
ervaring leert welis
waar dat je zo'n
routine snel kan
opbouwen in Bang
kok, maar je kan
moeilijk je kinderen
naar Bangkok sturen voor een
training als taxi-gebrqjker. Wij
zijn meer gewend aan concur
rentie als reactie op gegeven
prijzen.
Dus moeten we gewoon even
wachten tot de markt ons echt
gaat dienen. Je zou immers wil
len dat je kon kiezen uit ver
schillende aanbieders, met vel
schillende prijzen. Taxi's direct
op straat herkenbaar aan hun
maatschappij: VeiligVlugVoor-
delig, ChiqQque!, Fast/Food
(met hamburgers en cola), ie
der met zijn eigen prijssysteem,
net zo ondoorzichtig als bij de
telefoon, maar wel heftig con
currerend.
Eigenlijk is het verbazingwek
kend dat er nog geen interna
tionale keten van taximaat
schappijen is, zoals McDo
nald's, Hilton en Best Western:
overal dezelfde standaard,
overal dezelfde prijspolitiek. Ik
vind het zelf een gouden idee.
Geheel vrijwillig opgesloten in
mijn studeerkamer geef ik het
hierbij zomaar weg. Gratis! Nou
ja, een commissariaatje zou ik
nog wel leuk vinden.
Joop Hartog
hoogleraar economie
aan de Universiteit
van Amsterdam
