DENKSPORT
wm
In Apeldoorn hoort iedereen erbij
Wadim Wirny kan het nog steeds
Aland zet punt achter kerkenreeks
Zet alle
zeilen bij in
slemcontract
34
llllll
11
tl
lil
lil
1
1
i
i
;i
ff
ff
lil
p
ff
#1
ff
p
e
p
ff
ZATERDAG 20 SEPTEMBER 20
BRIDGE
Marijke van der Pas
Het gebeurt niet elke dag dat je een slem
kunt uitbieden en mag afspelen. Het voelt
bijna als een teleurstelling als er twaalf of
dertien slagen van top zijn. Van het afspe
len van een slem moet je eigenlijk een beet
je zenuwachtig worden. Het is veel span
nender om nog een kleurtje vrij te moeten
troeven of een snit te moeten nemen. Zit
het spel krom dan is het slem down. Dat zal
punten kosten. Lukt de bedachte speelwij
ze dan kan de dag niet meer stuk. Twaalf
slagen maken in een klein slem is veel leu
ker dan acht slagen maken in een 2T-con-
tract. Soms ziet een geboden slem er erg
beroerd uit en moet er een wonder gebeu
ren om de benodigde slagen te halen. In
het eerste spel denkt Che-Hung Kuo uit
Taiwan zijn voordeel te doen met de infor
matie uit de bieding. Dat resulteert in een
akelig groot slem.
Vi Spel 1
de W/-
PUZZEL
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
3^
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
O)
O
62
63
JP87
10 6 3
A
AH B65
*H 10 8 4
♦4 N ♦HBS
▼HB8653 w T n VV104
942 W^->0 10 7 4 3
*V54 Z *952
A V 9 7 5 2
972
V
A B 7
Conventies zoals de Multi en de Muider-
berg zijn erg geliefd. Toch geeft met name
het gebruik van deze conventies veel over
de verdeling prijs als de tegenpartij het
contract gaat spelen. West begint de vijan
delijkheden met 2*, Multi, en zal spijt krij
gen. Hij belooft een sterke hand of een
zwakke twee in harten of schoppen. Noord
doubleert en geeft daarmee een opening
met een ruitenkleur aan. Oost probeert het
leven van NZ moeilijk te maken met 3T.
West moet met een zwakke twee in schop
pen corrigeren naar een schoppencontract.
Dat 3T-bod belooft dus een fit voor beide
hoge kleuren. Een prima afspraak maar
hier werkt het als een boemerang.
Het 3¥-bod stoort zuid, Kuo. helemaal
niet. Hij springt naar 4*. Noord heeft over
waarde en met allemaal topcontroles bo
vendien een prachtband voor een schop
pencontract. Met 5T geeft hij aan die kleur
te controleren en wel naar slem te willen.
Zuid weet dat zijn partner een aardige rui-
tenkleur moet hebben en herinnert zich
dat oost met 3* ook iets nuttigs in schop
pen heeft aangegeven. Een eventuele snit
op de heer zal dus goed zitten. Kuo biedt
met een gerust hart 7*.
Als west een harten op tafel heeft gelegd,
ziet de Taiwanees dat niet alleen *H maar
ook ♦B ontbreekt. Het slem is toch iets
minder aardig dan hij dacht Uit de bieding
weet hij dat oost minstens een driekaart
schoppen heeft. Moet hij west spelen op
B sec, of heeft oost beide schoppenhon-
neurs? Kuo neemt de uitkomst met TA en
speelt *10 van tafel. Als bij oost de acht ver
schijnt, legt hij vol overtuiging een kleine
schoppen. Tenzij oost de boel zit te mislei
den, moet west *4 sec hebben en oost dus
♦HB8. Kuo brengt het groot slem binnen
met een gelukte dubbele snit. Dat zullen
weinig spelers hem na doen.
In het tweede spel zijn NZ het spoor bijster
geraakt. Ze belanden in 7SA. Je hebt ook
niet elke dag 27 punten in handen. Hoe
moet je zo'n bezit in hemelsnaam aan je
partner vertellen? 7SA is veel te hoog maar
zuid gaat uiteraard zijn best doen het con
tract te maken.
Spel 2
0/NZ
AH 10
B 10 5
9543
1092
B 9 3 2 N *874
▼9876 w t V432
8 WT° B 7 6 2
*7543 Z H 8 6
V6 5
AH V
AH V10
A V B
West komt tegen 7SA uit met T9. Een slor
dige leider denkt dat zijn contract slechts
afhangt van de positie van *H. Als hij de
uitkomst neemt en een schoppen naar het
aas speelt om de klaverensnit te nemen, zal
zijn vreugde van korte duur zijn. *V houdt
maar in de slotfase van het spel blijkt dat
de ruitenkleur niet loopt en er maar twaalf
slagen zijn.
De snit op *H kan wachten. De leider moet
eerst testen of de ruitenkleur wel vier sla
gen oplevert. Na het incasseren van ♦A en
♦H blijkt dat oost boer-vierde heeft Zuid
kan de boer eruit snijden maar heeft dan
drie entrees in de dummy nodig: twee voor
het nemen van de klaverensnit en één voor
de snit op ♦B. Zuid kijkt nog eens goed en
ziet inderdaad een mogelijkheid driemaal
in de dummy te komen: west moet *B heb
ben. Zuid recht de rug. Na VA en ♦AH
speelt hij een schoppen naar de tien. Als
die houdt, neemt hij de klaverensnit. Ook
gelukt. Een aangename rilling glijdt over
zijn rug. De bilspieren ontspannen zich.
Via *A en *H kan zuid nog tweemaal naar
de dummy om de benodigde snits te ne
men. Hij maakt dertien slagen en neemt
zich voor de eerstvolgende maand niet
meer te klagen over pech.
Kruiswoordraadsel
nummer 38
HORIZONTAAL:
I. De staten in het noord-westen van
Amerika: 5. klassieker (Eng.); 10. cijfer:
II. papegaai: 12. kweker; 14. boosaardig
persoon; 16. meertje; 18. openbaren; 20.
Europese taal; 22. schrijfgerei; 23.
afstammeling; 24. hoofddeksel; 25. echt
genoot; 27. Cubaanse dans; 29. brilslang;
30. mondeling; 32. effen; 34. grosso
modo; 35. wilde haver; 37. toestemming
hebben; 39. grasmaand; 42. vlek; 44.
gouden tiendollarstuk; 46. Ierland; 48.
klankgelijkheid; 49. mager; 50. honing
drank; 51. koorhemd; 53. zuurdeeg; 55.
zeegras; 56. bombarie; 58. onbestelbare
brief; 60. klamp; 61. ingebeeld meisje;
62. tijdelijk; 63. modderkruiper.
VERTICAAL:
1. Mislukken; 2. ouderloos kind; 3. edel;
4. betreurenswaardig; 6. allee; 7. artikel;
8. eentonig; 9. bandtransportas bij band
recorders; 12. dans; 13. afvoerbuis; 14.
soort stof; 15. Aziatisch land; 17. wate
ring; 19. chemisch element; 21. regiment
(afk.); 26. boeventaal; 27. reliëfsteen; 28.
laatste avondmaal; 29. volk; 31. boos; 33.
bloeiwijze; 36. bewoner van Israël; 37.
Zuid-Amerikaanse dans; 38. kinderlijk;
39. voorvoegsel; 40. uiterste grens; 41.
tegenzin; 43. projectiel; 45. verlaagde
toon; 47. hertachtig dier; 52. selderie; 53.
gebied op Sumatra; 54. spijskaart; 55. fri
vool; 57. scharnier van een hengsel; 59.
kortstondige regenval.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes: 49-
8-56-6-35-12-36-46 en 2-62-3-40-53-30-
63-22-52-15
Oplossing
nummer 37
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
JEUGDJAREN en SPEELPLAATS
m
o
n
d
o
r
g
e
l
b
a
r
j
o
b
r
e
p
l
1
n
k
s
r
t
1
m
o
r
h
e
n
n
a
u
l
m
s
m
o
u
t
y
o
g
a
g
n
e
1
s
a
l
g
e
p
o
s
a
l
t
k
s
g
o
h
s
n
e
u
s
t
o
a
j
e
t
a
s
T
e
r
h
e
K
s
e
n
h
m
a
d
e
n
t
e
t
s
n
O
e
t
e
e
g
O
s
d
v
e
m
1
r
p
o
r
t
O
e
r
v
e
k
O
m
a
f
n
e
O
l
u
1
e
r
s
O
d
O
m
t
w
e
v
e
r
n
e
t
p
1
n
d
e
s
n
O
o
d
g
e
v
a
l
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
Mw. F. Holt-Boertje, Honds-
drafweg 24, Zoeterwoude Dorp
(cryptogram).
Mw. A. de Voogt-Zuijderduijn,
Saturnusstraat 26, Sassenheim
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 38
HORIZONTAAL:
1. Ruim een hoop op! (4); 4. Zo schoon is een kunst
werk (9); 6. Geestelijke met pluizig haar? (9); 11. De
taille van een huishoudster? (10); 12. Hoorbare repu
tatie (4); 13. Drank voor een stuk? (15); 14. Het is je
verdiende loon! (7); 15. Geen prijzen bevestigen (6);
16. Zo krijgt men een insect in het oog (7); 18.
Opwindend reinigen (7); 21. Bij voorkeur een spij
kerbroek (beetje voor beetje) (9); 22. Met de tong
bewerkt door een gladjanus (6).
VERTICAAL:
1. Broodschilder (3); 2. Catastrofaal slechte service
(12); 3. Vorming van een jurist die het niet met het
vonnis eens is (16); 5. Nog eens bevrachten is te veel
van het goede (9); 7. Kunstaas van een arbeider (7);
8. Geslaagd land? (9); 9. Roofdieren die niet vrij zijn
(9); 10. Symbool waar parasieten stuk van zijn (9);
17. Voorblad? Integendeel, schrijf maar op je buik!
(5); 19. Zogenaamd een hele kanarie (4); 20. De vis
wordt niet duur betaald (4).
Oplossing
nummer 37
HORIZONTAAL:
6. Daargelaten; 7. privébe-
zoek; 9. herrie; 10. tastbaar;
12. hoofdschuldige; 15. vis
sen; 16. motregen; 17. pak; 18.
lied; 20. eind; 22. gemaakt; 24.
reciteren.
VERTICAAL:
1. Kaartenhuis; 2. drijver; 3.
verbeelding4. aanzet;
5. levenslust; 8. laagveen; 11.
bedreven; 13. omslag; 14.
combinatie; 19. dokken; 21.
leren; 23. pet.
SCHAKEN
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee ca
deaubonnen van 12,5 euro verloot.
Toeschouwers die zondag
nietsvermoedend kwamen bin
nenlopen bij het jaarlijkse
weekendtoernooi in Apeldoorn,
zullen even met hun ogen heb
ben geknipperd. Aan het toer
nooi namen twee grootmees
ters en een paar meesters deel,
een gemiddelde bezetting voor
zo'n toernooi. In de hal van
scholengemeenschap ROC
Aventus was echter een de
monstratieruimte ingericht met
twee bekende explicateurs: Rob
Hartoch, veelvoudig commen
tator in Wijk aan Zee, en de jon
ge Daniel Stellwagen, de num
mer twee van het laatste Neder
lands kampioenschap. Was dat
niet een wat zware bezetting?
De twee hielden zich boven
dien bezig met de partij van ie
mand die voor het eerst in zijn
leven een serieuze partij had
gewonnen en die direct maar
had ingeleverd voor de schoon
heidsprijs. Daar kun je lacherig
over doen, maar dat deden de
twee meesters niet. Of je moet
enig sarcasme ontdekken in de
volgende opmerkingen. Har
toch, na de derde zet van zwart:
'Niet zo'n gek idee. Het wordt
nooit gedaan, maar je bent wel
meteen uit de theorie'. Stellwa
gen, een paar zetten nadat wit
een stuk had weggegeven: 'Wit
stoort zich er niet aan dat hij
een stuk achterstaat'. Wit won
de partij overigens, dus zal het
eventuele sarcasme niet zijn
herkend door de toeschouwers.
Die kans was trouwens toch
niet zo groot, want de toe
schouwers waren in hoofdzaak
kinderen.
Als er in Apeldoorn een schaak
toernooi wordt georganiseerd,
dan is dat een feest waar ieder
een welkom is. De Stichting Be
vordering Schaaksport Apel
doorn en de clubs Schaakstad
Apeldoorn en Schaakmaat
slaan regelmatig de handen in
een voor een evenement op alle
niveaus. Zij vinden dat spon
sorgeld riiet alleen in de zakken
van grootmeesters terecht moet
komen. Grootmeesters zijn ui
teraard van harte welkom, maar
alleen als er op hetzelfde mo
ment ook ruimte is voor begin
nende schakers en kinderen.
Een sterke schaker als Daniel
Stellwagen is de ene keer deel
nemer aan een training en geeft
de andere keer zelf een demon
stratie. Onder het motto 'voor
wat hoort wat', maar dan op
vrijwillige basis. De man die dit
hele systeem heeft uitgewerkt,
Karei van Delft, zei bij de prijs
uitreiking: 'Daniel wilde gratis
komen. Pas na enige aandrang
accepteerde hij dat wij zijn
treinkaartje betaalden'.
Het weekendtoernooi werd ge
wonnen door de Russische
grootmeester Andrei Shcheka-
chev. De andere grootmeester,
Friso Nijboer, werd slechts ze
vende. Daartussen stonden vijf
spelers van het eerste team van
BIS, de sponsomaam waaron
der Schaakstad Apeldoorn in de
meesterklasse speelt. Het waren
Manuel Bosboom (ongedeeld
tweede), Sipke Ernst, Arthur
van de Oudeweetering, Mare
Jonker en Merijn van Delft. De
twee laatstgenoemden zijn op
gegroeid in het hiervoor be
schreven jeugdvriendelijke sys
teem. Het was dan ook met ge
paste trots dat Karei van Delft
onderstaande partij direct op
nam in zijn wekelijkse e-mail-
bericht. De Amsterdamse
meester Yochanan Afek is een
van de vaste trainers voor de
Apeldoornse jeugd. Mare Jon
ker kreeg voor deze partij de
schoonheidsprijs van het toer
nooi. Voor wie zich verder in
deze spectaculaire partij wil
verdiepen, analyseert Jonker de
partij zelf in een van de volgen
de e-mailberichten, die ook
worden gepubliceerd op
www.sbsa.nl. Via deze site kan
men zich ook gratis op de
weekberichten abonneren.
Afek-Jonker
l.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3c6
Zwart switcht van de Pirc
(3...g6) naar een soort Leeuw.
Of nog beter: hij verlaat de be
kende paden.
4.g3 Pbd7 5.Lg2 e5 6.Pge2 Le7
7.0-0 0-0 8.h3 b5 9.Le3 Lb7
10. a3 Te8 1 l.f4 exd4 12.Pxd4
Lf8 13.U2 a5
Dreigt met b4 de witte e-pion te
winnen, wat wit doet besluiten
tot de volgende afwikkeling.
14.e5 dxe5 15.Pxc6 Dc8
16.Pxe5 Pxe5 17.fxe5 Txe5
18.Ld4 Lc5
Zie diagram 1Een belangrijk
moment in de partij, volgens
Jonker. Zwart heeft geen zwak
tes meer, en als wit nog spel wil
houden, dan moet hij wel het
pionnetje rapen.
19.Pxb5 Tg5
Deze ongebruikelijke torenma
noeuvre wordt volledig gerecht
vaardigd door de zwakte van de
pionnen voor de witte koning.
20.Lxb7 Dxb7 21.Df3 Pe4 22.g4
h5 23.Taei Te8 24.Lxc5
Vanwege de penning van het
zwarte paard lijkt dit nog ster
ker dan een zet eerder. Jonker
wil er echter gewoon een stuk
offer van maken.
24...hxg4 25.hxg4 Dd7
Zie diagram 2.
26.U2
Houdt de zwarte toren (straks)
van h4 af. Een belangrijker con
statering is echter dat wit zo
gauw geen nuttiger zetten kan
bedenken.
26...Txg4+ 27.Kh2 Te5 28.tp
Pg5
De beslissing, omdat na 2
Pf3+! dezelfde prachtige r
wending in de stelling kon:
in de partij.
29.Tdl Pf3+!
Een heerlijk einde van e
zwart goed gespeelde paj
Het mooiste was ge
wit zich nu had ingelaten o
30.Dxf3 Th5+ 31.Dh3 Tg2+j
mat in twee.
30.Khl Tgl+
Wit geeft het op.
DAMMEN
Eric van Dusseldorp
Diagram nr. 1
In het afgelopen SNS Zeeland Open is er
aardig met reputaties gesmeten. En dat is
het leuke van een niet al te groot toernooi
met een beperkt aantal rondes. In de eind
stand zien we wereldtoppers Ron Heus-
dens (6e), Hans Jansen (7e) en Kees Thijs-
sen (9e) bescheiden plaatsen innemen,
achter mindere spelers als Francis Tholel
(4e) en de plaatselijke favoriet Bennie Pro
voost (5e).
Schiedammer Heusdens haalde in het afge
lopen WK een uitstekende klassering, maar
afgaande op zijn partij tegen de gedeelde
toernooiwinnaar Wadim Wirny lijkt de ech
te wereldtop nog niet in zicht.
De in Duitsland wonende Wirny heeft voor
een andere maatschappelijke carrière geko
zen dan het dammen. Maar de voormalige
Oekraïner, die in de jaren tachtig nog een
match om de wereldtitel (gelijk-)speelde te
gen Harm Wïersma, heeft het spel aller
minst verleerd.
Heusdens liep in het onderlinge duel voort
durend achter de feiten aan en verloor na
een fraai offer.
Zwart: R. Heusdens - Wit: W. Wirny
1. 32-28, 19-23; 2. 28x19, 14x23; 3. 37-32,
10-14; 4. 41-37, 5-10; 5. 34-29, 23x34; 6.
Diagram nr. 2 Diagram nr. 3
39x30,14-19; 7. 30-25,10-14; 8. 35-30, 16-
21; 9. 31-26,11-16; 10.37-31, 7-11; 11.32-
28,18-23; 12. 38-32,12-18; 13. 40-34,17-22;
14. 28x17, 21x12; 15. 34-29, 23x34; 16.
30x39; 19-23; 17. 42-38,11-17; 18. 47-42, 6-
11; 19. 46-41,13-19; 20. 41-37, 9-13; 21. 31-
27, 1-6; 22. 37-31, 4-9; 23. 33-28, 2-7; 24. 45-
40, 17-22; 25. 28x17, 12x21; 26. 26x17,
11x22; 27.39-33, 8-12; 28. 44-39, 7-11; 29.
31-26, 22x31; 30. 26x37; 16-21; 31.37-31,
11-16; 32. 32-27, 21x32; 33. 38x27, 6-11; 34.
43-38, 11-17; 35. 49-43, 17-22; 36. 42-37, 20-
24; 37. 48-42, 12-17; 38. 37-32, 14-20; 39.
25x14, 9x20; 40. 31-26, 22x31; 41. 36x27, 3-
9; 42. 40-35, 24-29; 43. 33x24, 20x29; 44. 35-
30,15-20; Zie diagram 1.
Het volgende offertje is van het type dat
vaak door een computerprogramma als
'Truus' of 'Flits' wordt gevonden. Wirny
kijkt echter ook naar dat soort dingen.
Diagram nr. 4
32-27, 3-26; 69. 38-32, 26-3; 70. 33-28,
19; 71. 45-34, 3-26; 72. 34-45, 26-3; 73.
18, 3-25; 74. 18-12, 25-39; 75. 27-22,
zwart gaf het op.
In een andere partij kwam Heusdens j
weg tegen de regionale dammer Arjo 1(
semaker. Zie diagram 2.
Zwart: A. Kousemaker - Wit: R. Heusdi
Pel
in).
45. 30-24, 19x30; 46. 39-33, 29-34; 47. 33-28,
23-29; 48. 27-21, 16x27; 49. 32x23, 29x18;
50. 26-21, 20-25; 51. 21-16, 34-40; 52.16-11,
40-44; 53. 50x39, 30-34; 54. 39x30, 25x34;
55.11-7, 34-40; 56. 7-1, 40-45; 57. 1x34, 45-
50; 58. 38-33, 50-45; 59. 34-39, 45-12; 60.
28-22, 13-19; 61. 42-38, 19-24; 62.38-32, 9-
13; 63. 43-38, 12-3; 64. 39-34, 3-26; 65. 34-
45, 24-30; 66. 45-1, 30-35; 67. 1-45, 26-3; 68.
FILATELIE
Wit staat zeer slecht, maar na 64
werd het nog remise. Winst was mogefcn
na (44-49!) 24-20 (49x16) 20x9 (16-27)
(12-17) 4x31 (26x37) 25-20 (37-42!) 47:
(36-41)
Zwart: T. Chub - Wit: K. Thijssen
Zwart staat zo gekraakt als het maar k
in de partij bracht 43 21-26?; geen s
laas. Toch was nog remise mogelijk dof
(24-29!) 34x3 (21-26) 35x24 (26x48) 39-f
(48-43) 40-35 (43x27).
Zwart: B. Zwart - Wit: V. Bedinovs
Zie diagram 4.
Zwarts 35 46-23? was bij lange na i[
afdoende vanwege 38-33 en 11-7. f
Veel beter was (19-23!) 30x8 (9-13) 8x2PL
de rondslag (46x12) met winst. P0
iet
Het postaal zelfstandige Finse
eilandenrijkje Aland zet een
punt achter de populaire ker
kenreeks. De laatste zegel in de
ze reeks, waarmee in 1988 een
begin werd gemaakt, verschijnt
9 oktober en verbeeldt de uit de
15e eeuw daterende kerk van
Kumlinge. Waarde: 0,40 op
lage 500.000 stuks.
Met deze zegel bestaat de gehe
le reeks uit zestien zegels. Een
korte recapitulatie: 1988, kerk
van Jomala, 1989, kerk van Fin-
ström, 1990, St.-Andreaskerk,
Lumparland, 1991, SL-Mat-
thiaskerk, Vardö, 1992, kerk van
Hammarland, 1993, Maria-
Magdalenakerk, Sottunga, 1994,
kerk van Sund, 1995, kerk van
Geta, 1996, kerk van Brandö,
1997, St.-Georgekerk van Ma-
riehamn, 1998, St.-Laurentius-
kerk van Eckerö, 1999, kerk van
Lemland, 2000, kerk van Kókar,
2001, St.-Maria-Magdalenakerk
van Föglö, 2002, Marienkerk
van Saltvik en nu dus, tot be
sluit, de kerk van Kumlinge.
Aland heeft verder 1 augustus
het 50-jarig bestaan van de
Volks Muziek Vereniging
postaal herdacht met een 1,10
-zegel waarop een vioolspeler
die vroeger dagen rond trok
(oplage 400.000).
De wereldberoemde 81-jarige
graveur Czeslaw Slania, die
meer dan duizend zegels op
zijn naam heeft staan, is ziek.
Dat is ook de reden dat hij niet
in staat is om zegels van de Ver
enigde Naties, die deze herfst
uit zouden komen, af te ron
den. Hij heeft echter nóg wel
voor zijn ziekte de honderdste
zegel (25,00 kr, in een velletje)
van Faeröer, die 22 september
verschijnt, af kunnen maken.
Slania bewerkte het schilderij
Dansen in de grote kamer van
de Deen Emil Krause (1871-
1945).
Tevens verschijnen 22 septem
ber twee zegels die geestelijken
herdenken. Op een 5,00 kr.-ze-
gel de bisschop van Fuenen,
Thomas Kingo (1634-1703), aan
wie de eilanden het hymneboek
Den forordnede ny Kirke-Psal-
mebog hebben te danken; de
andere zegel (6,50 kr.) toont het
portret van Jesper Rasmussen
Brochmand (1585 -1652), bis
schop van Seeland en schrijver
van het boek Huspostille, dat
tot 1900 in de kerken van Fae
röer werd gebruikt.
Finland bracht de laatste we
ken drie aanvullende zelfkle
vende zegels uit in de perma
nente reeks Planten. Op twee
lklas-zegels respectievelijk ko
renbloemen (Centaurea fee
cyanus) en anemonen (Pukv\
la patens) en op een zegel fja
0,65 rode bosbessen (Vaiw
um vitis-idaea). kk
Vuurtorens werpen hun licf b;
over een velletje dat Finlaat i
september uitgaf. Op vijf li te
zegels de vuurtorens van fe
Bengtskar (1906), Russarö p
(1863), Harmaja Grakara (ljuw
Rönnskar (1800) en Södersp1
(1862). pes
Groenland heeft het 50-jan D
bestaan van de plaats Qaaw ei
herdacht met een 15,00 kr|en
gel waarop narwallen in dpv
van de stad. Verder de Eurpr
zegel (5,50 kr., posterkunstfa.
deel IV van de serie Groenlft n
cultureel erfgoed (0,25 kr, kr«
en 1,00 kr. ijsemmer). fie
In Zweden heeft het tuiniep a
de laatste jaren een gewelqbr
opmars doorgemaakt. De <pe
van dit jaar viel op 21 augd d
Er verschenen vier brev-inl ee
zegels (5,50 kr, tien in een Me
je) die in doorlopende beejel
allerlei vruchten laten zienw: