Doden en veel schade door Isabel
BUITENLAND
Bush: Saddam niet achter 11 september
De zinloze jacht van Garzón op Bin Laden
I
'Beleid Wereldbank
kost tachtig miljoen
levens Derde Wereld'
Londen bekritiseert
mensenrechten VS
Vooral moeders en kinderen de dupe
Kracht inmiddels
afgenomen tot
tropische storm
'Lederhosen' kiezen altijd
een christen-democraat
Stoiber zeker van overwinning Beieren
'Jacques Chirac heeft
onwettige tienerzoon'
Moeder is galeriehoudster in Tokyo
öderook
er De Hoop
- De Duitse bondskan-
jhröder heeft minister
>p Scheffer van buiten
zaken gisteren 'een
;e kandidaat' genoemd
post van secretaris-ge-
fan de NAVO. Hij teken-
jgens aan dat het 'geen
igheid' is dat de hoge
jost altijd naar een Eu-
gaat.
e magistraten
n Berlusconi
Italiaanse rechters en
5 van justitie hebben gis-
jftien minuten lang het
•ergelegd. Zij protesteer-
tegen de aanvallen die
f Silvio Berlusconi gere
de magistratuur uit-
erlusconi zegt dat het
nenspant met de linkse
om hem in het nauw
|gen.
'0: plannen
Afghanistan
- De NAVO is begonnen
t militaire planning voor
j reiding van het werkge-
n ISAF, de troepen-
s n Afghanistan. De 5.500
3 n zijn nu alleen actief in
dstad Kabul. In de rest
land is het nog een cha-
sevic ziek
eg verdaagd
l ag - Slobodan Milosevic
ziek. De zittingen van
g en maandag in zijn
voor het Joegoslaviëtri-
in Den Haag zijn afge-
(11 Milosevic' klachten
zijn is niet bekend.
lj et begin van zijn proces
,c tan 2002 zijn zo'n 60 zit-
gen komen te vervallen
ziekte van de verdachte.
aj ic lijdt aan hoge bloed-
heeft geregeld griep.
Joden door
Jestoelen
- In Rusland zijn sinds
Tjaar 457 mensen in het
buis beland na het eten
ge paddestoelen. Vier-
;van hen overleden,
vie kinderen. Veel arme
verzamelen paddestoe-
anvulling op hun dieet
I de verkoop als hun
9 ng op hun inkomen,
n
kverbodin
hjca Europa
1 - De Europese Com-
nderzoekt de mogelijk-
m in alle cafés, bars en
II nts in de Europese
n rookverbod in te stel-
1 personeel dat in die
werkzaam is te be-
iejen. Het dagelijks be-
kn de Europese Unie
maatregel niet zelf op
klaar zou richtlijnen
opstellen die de lidsta-
ie etgeving of andere ef-
1 maatregelen kunnen
n( en.
n
mbia levert
aan strafhof
- Colombia heeft een
/pkomst met de Verenig-
p getekend over het In-
maal Strafhof (ICC) in
r qag. Daarin verzekert
lejgeen Amerikanen aan
igfte zullen uideveren.
itijnse politie
Hamas-leden
'alestijnse politieagen-
v ben gisteren in Gaza-
en Hamas-activisten
die een dag eerder
zouden hebben
td. Toen Hamas-aan-
s de straat opgingen en
_Jiden in brand staken
ïn de arrestaties te pro-
1, opende de politie het
^1 Ij de ongeregeldheden
X\ vijftien betogers ge-
^nslang voor
-se verdachte
ip'Een Marokkaanse
Jnk heeft de Fransman
Wiobert tot levenslange
rbènisstraf veroordeeld
luiizijn betrokkenheid bij
leiilagen in Casablanca af-
hei mei. Daarbij kwamen
om het leven, onder
n Half daders. Tegen de 31-
enpbert was de doodstraf
aaflij wordt beschouwd als
lotlrvan een islamitische
,Djur verliest
snverkiezing
stel- De Labour-partij van
:o fe premier Blair heeft de
dofidse verkiezingen in het
rtuise district Brent East
ovo aan een kandidaat van
ep tal Democrats. Het is de
ke feer in vijftien jaar dat
juileen tussentijdse kies-
er Jliest. Brent East was
aetfieel een bolwerk van de
anten.
vrijdag 19 september 2003
londen/rtr - Meer dan tachtig
miljoen moeders en kinderen
sterven de komende tien jaar
als het huidige gezondheidsbe
leid van de Wereldbank wordt
voortgezet en er geldgebrek
blijft. Dat zegt de Grow Up
Free-coalitie in een rapport.
Het aantal doden dat de coalitie
voorspelt, staat gelijk aan de
bevolldng van Kenia, Malawi,
Zambia en Sudan bij elkaar.
Het gaat hier om doden door
ziektes die relatief gemakkelijk
te voorkomen zijn, zoals diarree
en longontsteking.
De coalitie bestaat uit een aan
tal hulpverleningsorganisaties
die zich onder meer bezig hou
den met de bestrijding van
ziektes in derdewereldlanden.
Wanneer het gezondheidsbe
leid zoals voorgesteld door de
Wereldbank wordt doorgevoerd
en nationale overheden niet
meer investeren, dan is het vol
gens de Grow Up Free-coalitie
onmogelijk de zogeheten Mille
nium Development Goals te
halen.
De Millenium Development
Goals zijn overeenkomsten van
een aantal internationale instel
lingen. De doelstellingen ervan
zijn onder meer de bestrijding
van armoede, honger en ziek
tes, stimulatie van onderwijs en
het terugdringen van de sterfte
van kinderen en moeders met
respectievelijk tweederde en
driekwart. Het streven is de
doelen voor het jaar 2015 te ha
len.
Als er niets gebeurt, dan wor
den de doelstellingen voor de
kind- en moedersterfte pas over
150 jaar gehaald, aldus de coali
tie.
Op de vergaderingen van de
Wereldbank en het Internatio
naal Monetair Fonds (IMF) vol
gende week in Dubai, roept de
coalitie op tot meer begrip voor
het probleem.
washington/anp/dpa - De or
kaan Isabel heeft in het oosten
van de VS aan zeker negen men
sen het leven gekost. Zeven
mensen kwamen om bij ver
keersongevallen veroorzaakt
door het noodweer, een persoon
werd gedood door een omval
lende boom en een werknemer
van een energiebedrijf werd
geëlektrocuteerd toen hij een
stroomstoring wilde herstellen.
Ongeveer 2,5 miljoen mensen
in het orkaangebied zijn afge
sloten van elektriciteit. Er is veel
materiële schade. De orkaan is
inmiddels afgezwakt tot een
tropische storm. Vanochtend
bereikte Isabel Washington.
Een gezin zou vastzitten op een
boot voor de kust van Virginia.
Hulpdiensten proberen ook
mensen te bereiken die vastzit
ten in huizen die door Isabel
gedeeltelijk zijn verwoest. Om
dat president Bush delen van
North Carolina tot rampgebied
heeft verklaard, kunnen slacht
offers rekenen op federale hulp.
Bush zelf was woensdag al uit
Washington vertrokken naar
het verder landinwaarts gelegen
Camp David.
De hoofdstad Washington,
waar Isabel vanmorgen arri
veerde, blijft 'op slot'. Alle over-
londen/anp/afp - Groot-Brit-
tannië, de belangrijkste bond
genoot van de Verenigde Staten
in de strijd tegen terrorisme,
heeft kritiek op de manier
waarop de Amerikanen de ge
vangenen op hun basis in het
Cubaanse Guantanamo behan
delen. Dat staat in het jaarlijkse
rapport van het Britse ministe
rie van buitenlandse zaken over
de mensenrechten in de we
reld.
„De Britse regering heeft er
steeds bij de Amerikaanse rege
ring op aangedrongen een be
slissing te nemen over de posi
tie van alle Britse gevangenen
die worden vastgehouden in
Guantanamo Bay", meldt het
rapport. „Wat hun status ook is,
we hebben ons standpunt dui
delijk gemaakt dat de gevange
nen recht hebben op een men
selijke behandeling en, als ze
worden vervolgd, op een eerlijk
proces", onderstreept buiten
landse zaken in het document.
In Guantanamo zitten meer
dan zeshonderd gevangenen
die worden verdacht van ban
den met het terroristennetwerk
al-Qaeda. Onder hen zijn negen
Britten.
In het rapport hekelt Londen
ook de doodstraf in de Verenig
de Staten. Samen met China en
Iran hebben die in 2002 de
meeste gevangenen geëxecu
teerd.
Londen en Washington zijn het
fundamenteel oneens over de
doodstraf, stellen de schrijvers
van het rapport.
door onze correspondent
Jaap van Wesel
Washington - Voor het eerst
heeft president Bush openlijk ge
zegd dat Saddam Hoessein niets
te maken had met de terreur van
n september. Dat lijkt een open
deur, maar 69 procent van de
Amerikaanse bevolking gelooft
nog steeds dat Saddam verant
woordelijk was voor de terreur
aanslagen twee jaar geleden.
De president heeft wanhopig
gezocht naar bewijs dat Sad
dam en al-Qaeda bondgenoten
waren en de regering wekte tot
dusver de indruk dat Saddam
inderdaad medeverantwoorde
lijk was voor '11 september'.
Waarom nu opeens de omme
zwaai?
De meest waarschijnlijke uitieg
is dat het beter is zelf met het
'slechte' nieuws te komen dan
dit aan de politieke tegenstan
ders over te laten. De Democra
tische presidentskandidaten
proberen de geloofwaardigheid
van Bush te ondermijnen en
zullen met het argument ko
men dat hij de natie heeft mis
leid over de betrokkenheid van
Saddam. Het Witte Huis heeft
nu in een vroeg stadium beslo
ten de oppositie dit wapen uit
handen te slaan. Het gaat om
een wel doordachte strategie,
want eerder deze week zei mi
nister van defensie Rumsfeld al
dat er geen bewijzen zijn voor
Saddams rol in 11 september.
Vice president Cheney zei afge
lopen weekend dat hij het niet
wist.
President Bush kampt wat be
treft Irak op veel fronten met
bijna onoverkomelijke proble
men. Er zit geen schot in de on
derhandelingen over een nieu
we resolutie van de Veiligheids
raad die tot een grotere rol van
de VN moet leiden. Dat komt
omdat Frankrijk op het stand
punt staat dat Amerika zijn lei
dende rol moet opgeven en op
korte termijn het gezag in Irak
moet overdragen aan een Iraak-
se regering. Dat, zeggen de
Amerikanen, is een recept voor
complete chaos en mogelijke
desintegratie van Irak.
De reden voor de Franse hals
starrigheid ligt voor de hand:
diplomaten in Washington zeg
gen dat de Fransen er geen be
hoefte aan hebben Amerika uit
het moeras te helpen waar ze
zichzelf in hebben gewerkt. Bo
vendien speelt volgens hen ook
mee dat de Fransen George
Bush niet willen helpen met
zijn herverkiezingscampagne.
Het gevolg van de patstelling in
de Veiligheidsraad is dat er
geen buitenlandse troepen naar
Irak komen. Turkije, Pakistan
en India hebben gezegd zonder
een VN paraplu geen troepen te
sturen. Ook het geld voor de
wederopbouw stroomt niet
binnen. Bush heeft het Ameri
kaanse congres om 87 miljard
gevraagd voor het bezettingsle
ger en de wederopbouw van
Irak. Op een donorconferentie
in Madrid de komende maand
hoopt Amerika 10 miljard in te
kunnen inzamelen van de rest
door onze correspondent
Henk van den Boom
Barcelona - Is in Spanje een nieuwe Don
Ouichot opgestaan of gaat het om een
man die de wereld wil redden? De menin
gen zijn verdeeld na de laatste en verras
sende act van Spanje's meest gevreesde
en strengst bewaakte onderzoeksrechter
Baltasar Garzón. Na zijn mislukte jacht op
de Chileense dictator Pinochet, de aan
klacht tegen de Argentijnse juntaleden en
zijn vergeefse inspanningen de Italiaanse
premier Berlusconi in de beklaagdenbank
te krijgen, is het nu de beurt aan Osama
bin Laden.
Garzón heeft woensdag de leider van al-
Qaeda aangeklaagd en bij Interpol een
bevel tot zijn aanhouding ingediend.
Ook daagt hij 34 personen voor de rech
ter die medeplichtig zouden zijn aan de
aanslagen van 11 september 2001. On
der hen de elf leden van een Spaanse al-
Qaeda cel die twee maanden na de aan
slag zijn opgepakt en sindsdien in
Spaanse gevangenissen zitten.
In de ruim zevenhonderd pagina's tel
lende aanklacht beschrijft de rechter het
ontstaan van het islamitisch terrorisme
en de geboorte van al-Qaeda. Tientallen
geluidsbanden met telefoongesprekken,
grote hoeveelheden documenten en vi
deo's tonen volgens de aanklacht aan
dat er een sterke band bestaat tussen de
Spaanse cel van al-Qaeda en de terroris
ten van de aanslag in New York. „Spanje
diende als basis om uit te rusten, voor te
bereiden, op te leiden, ondersteunen en
financieren van al-Qaeda."
De Spaanse cel behoort tot het laagste
niveau van de organisatie, een cel die
niet actief is, maar die klaar staat om in
actie te komen. Volgens Garzón is het
noodzakelijk dit soort groepen te neu-
In Spanje zijn gisteren opnieuw vijf personen aangehouden die banden zouden hebben
met het terreurnetwerk al-Qaeda. De politie verrichtte de arrestaties in opdracht van
onderzoeksrechter Baltasar Garzón. Volgens het Spaanse ministerie van justitie werden
de arrestaties verspreid over het land verrricht. In het Zuid-Spaanse Granada werden
twee mannen van Syrische afkomst aangehouden. In de Spaanse hoofdstad Madrid
werden twee mannen gearresteerd die banden zouden hebben met Bin Laden. De vijfde
persoon werd gearresteerd in het Oost-Spaanse Alicante.Foto: AP
traliseren, zodat ze niet in actie kunnen
komen. Een preventieve tactiek die hij
ook graag hanteert bij de vervolging van
de Baskische terreurgroep ETA.
Volgens de onderzoeksrechter werden
de aanslagen op de Twin Towers voor
een belangrijk deel in Spanje voorbe
reid. De twee zelfmoordpiloten Moha-
med Atta en Ramzi Binalshibh waren
kort voor de elfde september in de pro
vincie Taragona waar de laatste details
en de datum van de aanslag werden
vastgesteld. Ze hadden daar contact met
Abu Dahdah die wordt beschouwd als
de leider van de Spaanse cel. Deze wordt
ervan beschuldigd nieuwe leden te heb
ben geronseld voor al-Qaeda en hun
training tot terrorist te hebben georgani
seerd en betaald.
De dagvaarding tegen de elf Spaanse al-
Qaedaleden werd deze week verwacht,
maar (jat de aanklacht zich ook zou uit-
heidskantoren en scholen zijn
dicht. Ook openbaar vervoer
rijdt niet meer. De Nederlandse
ambassade was gisteren geslo
ten. Ruim 1500 vluchten zijn
geannuleerd. In en rond Was
hington zitten 24.000 huizen
zonder stroom.
De grootste dreiging vormen nu
nog de overstromingen. Op
sommige plaatsen wordt meer
dan 25 centimeter regen ver
wacht. In het oosten is de bo
dem al verzadigd door de natte
zomer. Daarom wordt rekening
gehouden met landverschui
vingen in West Virginia, Virgi
nia, Maryland, Pennsylvania en
New York.
De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Colin Po
well heeft een reis naar Zweden
om de herdenkingsdienst van
zijn vermoorde Zweedse
ambtscollega Anna Lindh bij te
wonen afgezegd omdat er in
verband met Isabel geen rege
ringsvliegtuig beschikbaar is
om hem naar Zweden te bren
gen.
van de wereld. Dat dreigt echter
een fiasco te worden: het lijkt er
op dat de donorconferentie niet
meer dan een miljard zal ople
veren, waairvan een magere 250
miljoen van de EU komt.
Bush is weinig populair buiten
Amerika en er is een soort van
leedvermaak van "eigen schuld,
dikke bult" te bespeuren. De
columnist Tom Friedman wijst
er in de New York Times op dat
Frankrijk en de rest van Europa
zich daarmee in eigen vlees
snijdt: als Amerika faalt en de
radicale islam wint zal dat ern
stige repercussies hebben voor
de moslimbevolking in Europa.
Maar de arrogantie van Bush en
zijn ploeg voor en direct na de
oorlog heeft een stemming ge
kweekt om Amerika nu maar in
zijn vet gaar te laten koken.
strekken tot Osama bin Laden was een
grote verrassing. Garzón rechtvaardigt
zijn aanklacht tegen de terroristenleider
met het argument dat onder de ruim
drieduizend slachtoffers iemand was
met de Spaanse nationaliteit. Dat bete
kent dat de aanslagen een directe relatie
hadden met Spanje en dan is het vol
gens de jurisprudentie van de Spaanse
Hoge Raad mogelijk de terroristenleider
in Spanje te berechten. Daarnaast wil
Garzón voorkomen dat Bin Laden tus
sen de mazen van het juridische net
glipt als hij wordt opgepakt en er zou
dan geen aanklacht tegen hem zijn inge
diend.
Die zorg lijkt wat overbodig want de
Amerikanen hebben alle fuiken openge
zet om de meest gezochte crimineel ter
wereld te pakken te krijgen en te berech
ten. Ook lijkt de Madrileense rechter te
hebben vergeten dat er inmiddels een
Internationaal Gerechtshof bestaat dat
ongetwijfeld beter is toegesneden op dit
soort zaken dan de Spaanse justitie. De
Spaanse rechters moeten nu weer heel
wat achterstallig werk terzijde schuiven
om de publicitair gezien veel interessan
tere zaak van Garzón voorrang te verle
nen. Nog geen maand geleden moest
een van moord verdachte man worden
vrijgelaten omdat de maximale periode
van vier jaar voorarrest was verstreken.
Het was justitie niet gelukt in vier jaar de
aanklacht rond te krijgen. Logisch dat de
Spanjaarden zich nu afvragen of Garzón
zijn krachten niet beter aan deze zaak
had kunnen geven.
Het dagblad El Mundo wijst erop dat
Garzón een belangrijke bijdrage heeft
geleverd aan de internationale bewust
wording met de zaak Pinochet. Maar
met de aanklacht tegen Bin Laden 'lijkt
de Spaanse rechter een karikatuur te
maken van het internationale recht.' De
krant concludeert dat de rechter dit
maal slachtoffer is geworden van zijn ei
gen ijdelheid en zucht naar bekendheid.
münchen/anp - De verkiezin
gen in de Duitse deelstaat Bei
eren zondag zijn een uitge
maakte zaak. Net zoals alle an
dere jaren wint de CSU van pre
mier Edmund Stoiber. Vorig
jaar verloor hij nog nipt de
strijd om het bondskanselier
schap van de sociaal-demo
craat Gerhard Schroder.
De CSU-leider wil dan ook re
vanche. Hij wil met klinkende
cijfers de overwinning binnen
halen. Van de kant van de SPD
onder leiding van Franz Maget
heeft Stoiber in Beieren niet
veel te vrezen. De sociaal-de
mocraten vechten om niet te
veel te verliezen.
Ongeveer negen miljoen kies
gerechtigden kunnen kiezen uit
veertien partijen met meer dan
1500 kandidaten. Zij strijden
om een plaats in de 180 zetels
tellende volksvertegenwoordi
ging. Slechts drie, misschien
vier partijen zullen uiteindelijk
in de Landtag' terecht komen.
De CSU kreeg bij de laatste
deelstaatverkiezingen in 1998
bijna 53 procent van de stem
men. De partij hoopt op flinke
winst en opiniepeilingen wijzen
uit dat dit ook gaat lukken. De
partij van de 61-jarige Stoiber
kan mogelijk rekenen op meer
dan 60 procent van de stem
men.
Er wordt zelfs gespeculeerd dat
de partij driekwart van de zetels
in het parlement gaat verove
ren.
Dit is echter afhankelijk van de
prestaties van de kleine partij
en. Haalt de liberale FDP de
kiesdrempel en hoeveel winst
halen de Groenen van Sepp
Daxenberger.
De sociaal-democraten van de
onbekende 49-jarige Maget
doen het beroerd in de peilin
gen. Haalden ze bij de laatste
stembusgang nog bijna 29 pro
cent, in de peilingen duikelen
ze naar 22 procent. Het zou het
slechtse resultaat in haar na
oorlogse geschiedenis zijn.
Stoiber is nog steeds ambitieus.
Een gooi naar het bondskanse
lierschap namens CDU/CSU in
2006 sluit hij niet uit. Een grote
zege in Beieren kan zijn positie
versterken. Hij zegt wel met
hart en nieren premier van Bei
eren te zijn, maar hij sluit een
vertrek naar Berlijn niet uit.
door onze correspondent
Henk Glimmerveen
parijs - Volgens de Franse
schrijver Guy Birenbaum heeft
president Chirac een onwettige
zoon. De jongeman zou bin
nenkort achttien jaar worden
en zijn moeder is een bekende
galeriehoudster in Tokyo. Bi
renbaum publiceerde een boek
bij de gerenommeerde uitgeve
rij Stock en beschuldigt de
Franse pers ervan dit „alom bij
de Parijse elite bekende ver
haal" nooit te hebben uitge
zocht. Birenbaum heeft ver
klaard tot publicatie te zijn
overgegaan omdat hij een eind
wil maken aan de sfeer van
schijnheiligheid over dit onder
werp. Birenbaum (42) zegt be
grip te hebben voor het princi
pe dat iemands privéleven ge
respecteerd moet worden maar
hij is gekant tegen de 'institu
tionele hypocrisie' die politici
in staat stelt het ene te zeggen
en het andere te doen.
Het is Birenbaums eerste boek.
Tot dusver was hij redacteur bij
uitgeverij Denoël en bewerkte
hij de manuscripten van andere
schrijvers. Behalve Chirac laat
hij zijn licht ook schijnen op
liefdesaffaires van verschillende
andere politici, en met name op
de verhouding van politici met
politieke journalisten.
Hoewel het boek een aantal
steekhoudende argumenten
bevat tegen het misbruik van de
Franse privacywetgeving, is het
gedeelte over Chirac voorna
melijk een opsomming van va
ge feiten, roddels en bewerin
gen die eerder alleen op inter
net zijn verschenen of in infor
matiebulletins met een beperk
te oplage. De geruchten lijken
sterk op die welke zijn voorgan
ger, Francois Mitterrand, in de
jaren tachtig hebben achter
volgd. Het bestaan van Mitter-
rands onwettige dochter Maza
rine werd slechts bevestigd
toen hij al was afgetreden en
doodziek was.
Langs de kust van Kitty Hawk, North-Carolina, zijn tal van strandhuizen ten prooi gevallen aan de kracht van de orkaan Isabel. Hoewel er veel schade is, was de verwachting dat
Isabel harder huis zou houden. Foto: AP/Patrick Schneider
