Verzekeraars krijgen
meer kleine claims
Het beste aanbod
BINNENLAND 2
Depressie op weg naar eerste plaats op wereldranglijst
Automobilist moet over
twee jaar 'aan de alcohol'
School zonder traditionele vakken
Rotterdam bindt de strijd aan met 'loverboys'
M
Photomode met de NEC N34ii*
Vlaak en verstuur je foto's met l-mode
Vanaf
Primafoon
Mobile
Business Center
7
sief tegen
ndiefstal
Iqidam - De gemeente Am-
1 p, politie en justitie zijn
n met een nieuw offen-
gonnen om fietsendief-
n te pakken. In bioscoop-
ercials worden mensen
iepen zelf ook mee te
n. De gemeente vraagt
rdammers meer aangifte
5 nvan fietsendiefstal,
etsen op straat te kopen
alarmnummer 112 te
als zij een fietsendief aan
rk zien. Volgens de poli-
den in Amsterdam jaar-
1.000 fietsen gestolen.
:'s boeken
miljoen verlies
io - De Regionale Oplei-
9 entra (ROC's) hebben
miljard euro op de plank
maar hebben samen een
f 5 van 216 miljoen. Dat zei
tter Margo Vliegenthart
ancheorganisatie Bve
isteren tijdens een bij-
C nst van het ROC Oost
and in Hengelo. Vliegen-
eageert met haar opmer-
uitlatingen van voor-
v lestuurslid van de raad
fcteur van ROC Asa Lens-
e stelt dat scholen 'dood
/ai reëren door geld op de
b< te houden.
b osief
^ontsnapt
- Het industrieterrein
j Rokerij weg in Huizen is
st n ongeveer vijf uur afge-
geweest. Dat gebeurde
een gaslekkage bij een
en linoleumfabriek.
is een woordvoerder van
tie was uit een leiding
ïerachtige stof ontsnapt,
Ef ilosief kan zijn bij tempe-
boven 36 graden. De
irdt gebruikt om glans op
g te krijgen.
vrijdag 19 SEPTEMBER 2003
utrecht/anp - Utrecht krijgt volgend
schooljaar een nieuwe vorm van
havo/vwo-onderwijs. Leerlingen van de
nieuwe school krijgen de traditionele leer
stof in een ingedikte vorm aangeboden en
gebruiken de tijd die overblijft om persoon
lijke en maatschappelijke vaardigheden te
ontwikkelen en te werken aan eigen inte
resses. Volgens projectleider Drossaert is
de school uniek.
De nieuwe school kent geen traditionele
schoolvakken, maar biedt twee leergebie
den aan: natuur en maatschappij, aange
vuld met moderne vreemde talen en wis
kunde. De leerlingen werken in kleine
groepen op hun eigen niveau en in hun ei
gen tempo aan taken. Daarbij gaat het niet
alleen om het verwerven van kennis, maar
ook om de ontwikkeling van persoonlijke
vaardigheden.
De nieuwe openbare school, genaamd
UniC, staat beschreven in het Masterplan
Voortgezet Onderwijs van de gemeente.
Dat plan is bedoeld om de kwaliteit van het
voortgezet onderwijs in Utrecht te verbete
ren en een halt toe te roepen aan de zoge
naamde 'witte vloed'. Dat is het verschijn
sel dat witte leerlingen wegtrekken naar
witte scholen buiten de stad, waardoor
zwarte scholen in de stad steeds zwarter
worden. UniC moet ouders overhalen hun
kinderen weer in Utrecht naar school te
sturen.
ïinginnenacht
icht jaar terug
jnsterdam
dam/anp - In 2004 kun-
ig iisterdammers voor het
21 acht jaar weer Konin-
id acht vieren. Een meer-
leii van de gemeenteraad
hoofdstad heeft inge-
met de terugkeer van de
Dat gebeurde tot onge-
van burgemeester Co-
ie vreest voor verstoring
openbare orde.
neester Parijn verbood
ninginnenacht in 1996,
de nachtelijke festivitei-
ik uit de hand waren ge-
Grote mensenmassa's
zaakten op grote schaal
it en brandweer en poli-
lden door de drommen
nauwelijks toegang tot
e delen van de stad.
ste partijen in Amster-
ider aanvoering van de
vinden het jarenlange
ken van de Koningin-
ït een gemis. „Een Ko
nedag zonder Koningin-
ït is als een Maastrichts
al zonder optocht", al-
D'er Huffnagel. „De bur
ster is te veel een zwart-
Uit onderzoek zou blij
ft bijna driekwart van de
lammers de nacht terug
len als Den Haag en
kennen al jaren een
lenacht.
rotterdam/gpd - De gemeente
Rotterdam bindt de strijd aan
tegen de zogeheten 'loverboys'.
Dat zijn jonge mannen, veelal
van Marokkaanse afkomst, die
meisjes verleiden en hen dwin
gen tot prostitutie.
Volgens de Rotterdamse wet
houder De Faria, die de actie
gisteren aankondigde, is door
nog niet bekend hoe groot het
fenomeen in Rotterdam is. Er
zijn wel signalen over Marok
kaanse meisjes die slachtoffer
zijn geworden van dergelijke
praktijken.
Vaak worden de meisjes tot hun
18de in een geheim circuit ge
prostitueerd. Zo kan de vrien
din van de loverboy tegen beta
ling worden 'uitgeleend' aan
vrienden. Het zicht op het ver
schijnsel wordt belemmerd
doordat de slachtoffers niet
snel aangifte doen.
Rotterdam neemt de Zwolse
aanpak als voorbeeld. Daar
wordt onder leiding van de ge
meente zoveel mogelijk infor
matie uitgewisseld over slacht
offers en verdachten ten behoe
ve van hulpverlening en straf
rechtelijk onderzoek. Meisjes in
de leeftijd van 14-19 jaar wor
den - onder meer op scholen -
voorgelicht.
den haag/gpd - Verzekeraars
krijgen steeds meer kleine claims
te verwerken. Nu de Nederlan
der zijn portemonnee in de ga
ten houdt, claimt hij ook een
weggewaaide handdoek of een
kapotte zonnebril. Dat blijkt uit
gegevens van reisverzekeraars
over de afgelopen zomer.
„Over een verloren handdoek
zeiden mensen een paar jaar
geleden 'laat maar zitten'. Nu
zeggen ze: 'daar heb ik een ver
zekering voor'. Ze zijn een stuk
claimbewuster", stelt een
woordvoerder van marktleider
Europeesche Verzekeringen.
Hij kan zijn bewering niet met
precieze cijfers onderbouwen,
omdat alle gegevens van deze
zomer nog niet zijn verwerkt.
Het Verbond van Verzekeraars
herkent de trend van de kleine
claim maar ziet hem niet alleen
bij reisverzekeringen optreden.
„Vroeger schikten mensen iets
nog wel eens onderling. Nu in
formeren ze meteen naar el-
kaars verzekering. Mensen zijn
juridischer geworden", conclu
deert een woordvoerder.
Overigens kwamen bij de Euro
peesche deze zomer vooral
claims binnen voor digitale ca
mera's, mobiele telefoons en
brillen. De Postbank, marktlei
der in doorlopende reisverzeke
ringen, meldt brillen, fotocame
ra's en horloges in de claim-top
drie. Bij Uniegarant blijven de
brillen ook de onbetwiste num
mer één, al zijn hier de digitale
camera's en de mobiele tele
foons ook in opmars.
Het aantal fraudegevallen is
volgens de verzekeraars gelijk
gebleven. Het gaat om gemid
deld één procent van de claims.
Grote fraude blijft daarbij uit,
stelt een woordvoerster van
Uniegarant. „Mensen weten
dat bij fraude altijd aangifte
wordt gedaan, dat ze uit de ver
zekering worden gezet en op
een zwarte lijst komen. Dat
schrikt mensen af."
Van een tijdelijke dip tot een levenslang gevoel van somberheid
den haag/gpd - Is depressiviteit
vooral genetisch bepaald? Of
krijgt iemand juist last van een
depressie door bepaalde karak
tertrekken en persoonlijke om
standigheden? Drie universitei
ten en tal van instanties probe
ren antwoorden te krijgen op de
ze vragen in het grootste Neder
landse onderzoek naar depres
sies dat ooit is gehouden.
Critici noemen het een wel
vaartsziekte. Maar zeg dat niet
tegen een depressiepatiënt die
het leven alleen van de sombe
re kant bekijkt. Geen fut meer,
concentratieproblemen, of zelfs
denken aan de dood. „Er is
geen enkel teken dat deze men
sen klachten hebben doordat
ze verwend zijn", zegt hoogle
raar psychiatrie Richard van
Dyck. „Depressie is écht een
ziekte."
Dat vindt ook de Wereldge
zondheidsorganisatie. Die ver
wacht dat de ziekte in 2020 in
fecties van de eerste plaats op
de wereldranglijst van gezond
heidsproblemen zal hebben
verdrongen. Ook Nederland
ontkomt daar niet aan. De
schatting is dat 1,5 miljoen
mensen met depressieve gevoe
lens kampen, wat varieert van
een dip van enkele weken tot
een levenslang gevoel van som
berheid. Zo'n 800.000 patiënten
voldoen aan de officiële criteria
van een depressie.
Voor patiënten die kampen met
een depressie is niet alleen de
waarde van het leven beneden
peil, ook de arbeidsmarkt wordt
erdoor geraakt. Want iemand
met een depressie werkt moei
lijker of zelfs helemaal niet. En
meer patiënten betekent ook
meer medicijnen en meer be
zoeken aan de psychiater. Hoe
veel dat de samenleving kost is
niet duidelijk. Maar alleen al
eenderde van de mensen die in
de WAO zitten kampt met psy
chische klachten, waaronder
depressies.
Hoog tijd voor een groot
scheeps onderzoek naar de
pressies, vindt ook de rijksover
heid, die 4,5 miljoen euro heeft
uitgetrokken voor een tienjarig
onderzoek onder 3500 Neder
landers. De Vrije Universiteit
Amsterdam, de Rijksuniversiteit
Vrouwen vatbaarder voor depressie
Circa 1,5 miljoen mensen in
Nederland hebben last van
depressies. Dat is tussen de 10
en 12 procent van de bevol
king. Vrouwen zijn ongeveer
twee keer zo vatbaar voor de
pressies als mannen, blijkt uit
onderzoek. Maar sommige
deskundigen plaatsen daar
kanttekeningen bij. Mannen
zouden minder snel geneigd
zijn om naar arts of psychiater
te gaan. Een eerste depressie
wordt in 80 procent van de ge
vallen goed behandeld met
medicijnen of therapie. Toch
valt iets meer dan de helft van
deze patiënten terug in een
depressie.
Een depressie is aan zeven
factoren te herkennen:
schuldgevoelens, slaapstoor
nissen, verminderde of grote
re eetlust, vermoeidheid, con
centratieproblemen, traagheid
of juist aanhoudende onrust
en terugkerende gedachten
aan de dood. Minstens enkele
van deze factoren moeten lan
ger dan twee weken het groot
ste gedeelte van de dag tot last
zijn om van een depressie te
spreken.
Bij lichte depressies wordt
vooral psychotherapie toege
past. Zwaardere 'gevallen'
krijgen medicijnen. Dat zijn
SSïÜ's, in jargon heropname-
remmers. Zij bevatten een stof
die het brein in balans houdt.
Bekende medicijnen zijn Pro
zac, Zoloft en Paroxetine.
Zo'n 800.000 mensen in Nederland voldoen aan de officiële criteria van een depressie. Foto: GPD/Brand Overeem
Groningen en de Universiteit
Leiden leggen samen met on
derzoeksinstellingen eenzelfde
bedrag op tafel. Hoofdvragen
van het onderzoek: waarom is
de ene persoon meer vatbaar
voor een depressie dan de an
dere en welke behandelingsme
thoden zijn het meest effectief?
„We willen duidelijkheid krij
gen op de vraag in hoeverre de
pressies genetisch worden be
paald", zegt Van Dyck, werk
zaam bij de VU Amsterdam en
de GGD Buitenamstel. Hij leidt
het project. „Vaak hebben
mensen aanleg voor een de
pressie, maar komt dat pas naar
binten onder ongunstige om
standigheden, bijvoorbeeld bij
een sterfgeval. Hoe kan dat en
wie zijn extra vatbaar?"
De onderzoekers gaan kijken
welke biologische kenmerken
vooral bijdragen aan neerslach
tigheid. Maar ook karaktertrek
ken en de psyche van de pa
tiënt worden onderzocht. Het
vermoeden bestaat dat depres
sies vaak volgen op een angst
stoornis. „Wat maken mensen
mee in hun leven? Onder welke
omstandigheden leven ze? Ho
pelijk geeft ook dat meer in
zichten' zegt Van Dyck.
De medicijnen moeten ook be
ter, stelt hij vast. Want ondanks
het brede aanbod van genees
middelen tegen depressies valt
de helft van de patiënten na tij
delijk succesvol gebruik toch
weer in een zwart gat. „We ver
moeden dat patiënten na een
depressie alleen maar kwets
baarder worden. De vraag is of
dat afhangt van psychische of
biologische factoren. We willen
betere behandelmethoden in
kaart brengen."
De moeilijkheid is dat depres
sies lang niet altijd herkend
worden, stelt hoogleraar biolo
gische psychiatrie Witte Hoo-
gendijk. Samen met collega
hoogleraren gaat hij het onder
zoek uitvoeren. „Slechts de
helft van de depressiepatiënten
zoekt hulp. En slechts bij de
helft daarvan wordt daadwerke
lijk een depressie geconsta
teerd. Dat komt doordat veel
patiënten hun problemen ver
talen naar lichamelijke klach
ten, zoals hoofdpijn. En dat
maakt het voor een huisarts
weer moeilijker om een depres
sie vast te stellen. „Kortom, er is
werk aan de winkel."
'Als je kop
niet meer werkt,
heb je echt
een probleem'
Zeven jaar geleden ging ze
onderuit. Verpleegkundige
Linda Ruysdaal (47) - niet
haar eigen naam - uit Nue-
nen zakte letterlijk door haar
knieën. Ze kon niets meer.
Alles was te veel", zegt ze
nu. Waarschijnlijkwas ze
zichzelf vreselijk voorbij ge
lopen. Toch is het geen
burnout, zegt ze beslist
„Dan kun je thuis nog wel
genieten. Alleen kun je dan
niets meer over je werk ho
ren. Ik kon ook thuis niets."
De periode van haar instor
ting omschrijft ze als een
grote leegte. „Ik voelde niets
meer. Geen blijdschap, geen
verdriet. Ik was helemaal
lamgeslagen." Optelevisie
keek ze het liefst naar Natio
nal Geographic, want zelfs
talkshows gingen voor Linda
te snel. Ze kon overdreven
reageren en had huilbuien
om de meest onbenullige re
denen.
Ze raakte de grip op zichzelf
kwijt. „Ik kende mezelf niet
meer, en dat is heel angstig.
Ik dacht dat ik nooit het nul
punt zou bereiken." Dat ver
anderde toen ze in 1999 me
dicijnen begon te slikken.
Toen ze sneeuw zag, was ze
voor hét eerst in jaren echt
blij. Langzaam klom ze uit
de depressie, maar helemaal
zoals vroeger zal ze nooit
worden.
„Ik gebruik altijd medicij
nen. Ik heb mijn dosis een
keer verlaagd, maar kreeg
daarna weer van die 'duwda-
gen'. Dagen waar ik mezelf
echt doorheen moet slepen.
Weet je wat het is? Als je een
been breek heb je krukken.
Voor iemand met een dwars
laesie bestaat een rolstoeL
Maar als je kop niet meer
werkt, heb je echt een pro
bleem."
(advertentie)
Nu keuze uit:
Gratis easy-to-install carkit t.w.v. 99,-
bij een FlexiBel abonnement
3 Maanden lang 2x zoveel belminuten
bij een KPN Mobile belbundel
Bovendien krijgt u:
Geen aansluitkosten
Gratis 2 maanden i-mode (tot max. 10 MB)
Gratis 60 foto's versturen (MMS)
NEC N3411', i-mode
toestel met camera
gratis accessoires
t.w.v. €100,-
raag ii
de winkel naar de voorwaarden. Bestellen kan ook via wwW.kpn.com of bel 0800 0105.
Twijfels over milieuwinst biobrandstof
eindhoven/gpd - De automobi
list moet aan de alcohol. L:aats-
secretaris Van Geel van Milieu
wil het rijden met 'biobenzine',
een mengsel van gewone benzi
ne en alcohol, stimuleren door
daar een lagere accijns op te
heffen. Toch wordt volop be
twijfeld of zo'n maatregel het
milieu echt de beoogde winst
oplevert.
Het idee achter het invoeren
van biobrandstof - een in Euro
pees verband gemaakte af
spraak - is dat bij het autorijden
minder van het broeikasgas
kooldioxide vrijkomt. Van Geel
wil. beginnen met een toevoe
ging van twee procent alcohol
en dit laten oplopen naar vijf in
2010. Het Europese streven is
om in het jaar 2020 twintig pro
cent van de klassieke brandstof
te hebben vervangen door al
ternatieven- niet alleen alcohol,
maar ook aardgas en waterstof.
Het milieuaspect speelt daarbij
een rol en Europa kan door zijn
eigen energieproductie minder
afhankelijk raken van de olie
producerende landen. Van eco
nomisch belang is bovendien
dat in landen als Polen en Slo
wakije veel landbouwgrond ligt
om de bieten of het graan te te
len die als basis dienen voor de
productie van alcohol. De Eu
ropese Unie heeft berekend dat
een omschakeling van één pro
cent naar biobrandstof werk zal
opleveren voor 45.000 a 75.000
mensen.
Met alternatieven voor de fos
siele brandstoffen, die ooit op
raken, wordt al tientallen jaren
druk geëxperimenteerd. Met
name in Brazilië rijden sinds de
jaren tachtig veel auto's op de
alcoholbrandstof ethanol. Op
zienbarend is de 'uitdaging' die
staatssecretaris Van Geel pre
senteerde dan ook zeker niet.
Wel worden er nog heel wat
kanttekeningen bij geplaatst.
Technisch is het allemaal geen
probleem; voor de lage alcohol
percentages hoeft een automo
tor niet eens te worden aange
past, dus de biobenzine kan zo
in de tanks. Voor de pompsta
tions zijn evenmin aanpassing
nodig, zeggen de benzinemaat
schappijen.
Maar de milieuwinst, het argu
ment waar het in eerste instan
tie toch vooral om te doen is,
blijkt een heel wat ingewikkel
der verhaal. De twijfels zijn
dusdanig dat milieudeskundige
Lucas Reijnders meer heil ziet
in andere maatregelen, zoals
het stimuleren van zuinige au
to's. Ook de Verenigde Neder
landse Petroleum Industrie
(VNPI), waarin zes Nederlandse
oliemaatschappijen vertegen
woordigd zijn, denkt dat de mi
lieuwinst zeer beperkt zal zijn.
Er moet namelijk niet alleen
naar de uitstoot in het verkeer
worden gekeken, maar ook
naar het agrarisch productie
proces, met zijn toepassing van
kunstmest en het vrijkomen
van stikstofoxide. Het omvor
men van suikerbiet, koolzaad of
hout tot autobrandstof is een
bewerkelijk proces.
Maar Europa heeft enkele jaren
geleden zijn koers uitgezet in de
richting van biobrandstof. Het
zal dus wel doorgaan in die
richting, denkt de oliebranche.
Wat een en ander financieel
gaat betekenen voor de consu
ment, valt op dit moment nog
niet te zeggen. „Daar is het alle
maal nog veel te vaag voor",
zegt Emerentia van ExxonMo
bil. „Eerst moet het milieuver-
haal maar eens goed worden
uitgezocht."
