Bologna: een stad om op te vreten
TOERISME
Vacansoleil pompt
miljoenen in eigen campings
REISBERICHTEN
Marionettenfestival
Voor de dertiende keer inmiddels wordt in de Noord-Franse
Charleville-Mezieres het internationale Marionettenfestiva
houden. Van vandaag tot en met 28 september treden tal va
zeischappen op in diverse theaters, maar ook op straat. Uit N
land komen het Stuffed Puppet Theater uit Amsterdam en Le
Amersfoort. Het festival heeft slechts een keer in de dri<
plaats, en liefhebbers boeken hun kaarten snel. Dat kan i
meer via het festivalbureau, tel. 0033-324599494.
Er is een gratis brochure beschikbaar via de VVV Franse Arde
tel. 0033-324-560608, www.ardennes.com
Vleermuizensafari
Vleermuizen eng? Het ligt er maar net aan hoe je ze bekijkt
een paar weken lang worden in de omgeving van Bestwig i
Duitse Sauerland vïeermuissafari's gehouden. Een desku
gids, uitgerust met onder meer een vleermuisdetector en
rood-apparatuur, probeert deelnemers enthousiast te maker
deze diertjes. Na afloop van de expeditie krijgen de vleer
speurders een kleine hartversterking en een oorkonde. De
maakt deel uit van een driedaags arrangement vanaf 84 eu
persoon. Meer informatie: tel. 0049-29619343227, info@!
Iand.com
Q
Azteken in Bonn
Vanaf 26 september is in de Kunst- und Ausstellungshalle in
een grote expositie te zien over de Azteken. Meer dan 350
ten geven een beeld van de cultuur van de Azteken, die v<
verovering door de Spanjaarden in Midden-Amerika leefde
de voorwerpen in Bonn behoren kunstwerken in goud en
alsmede een kopie van een tempel. De expositie is te zien to
nuari 2004. Meer informatie: tel. 0049-22891712013, www.bi
kunsthalle.de
Q
Wintervakantie zonder sport
Wintersportreizen mag je ze eigenlijk niet noemen, het zijn
wintervakanties die staan vermeld in de nieuwe brochure v;
ro Scandinavia. Hondensledetochten, ijsvissen, varen op e
breker, noordelijke hoofdsteden verkennen, de Kerstman
ken of logeren in een van ijsblokken gebouwd hotel. Variat
op voor wie wel van een wintervakantie houdt, maar niet
op de- lange latten wil staan. Dat laatste kan uiteraard wel,
Noorwegen, Zweden en Finland beschikken over goede en r
pistes. En om met het hardnekkige dure imago af te rel
heeft Buro Scandinavia laten berekenen dat een wintersp
kantie in Noorwegen of Zweden ten opzichte van een ver
baar verblijf in Frankrijk 51 euro goedkoper is! Meer informat
020-46210 40, www.ouroscandinavia.nl
Goedkoop auto huren
In zes Duitse steden kan voor weinig geld een auto gehuuri
den. Het gaat om wagens van het nieuwe verhuurbedrijf Six
een Smart a vijf euro en een Ford Focus a acht euro aanbie
gebruiker heeft honderd vrije kilometers ter beschikking,
gaans genoeg om een stad te verkennen. De wagens zijn ti
ift Berlijn, Düsseldorf, Frankfurt, Hamburg, Keulen en Müi
Meer informatie: www.sixti.de
Kindertips in Zeeuws-Vlaanderen
De WV Zeeuws-Vlaanderen heeft een vernieuwd gidsje Tip
Kids uitgegeven, met tal van ideeën voor een dagje uit of e<
jaardagsfeest in dit deel van Zeeland, of net over de gr
Vlaanderen. Vooral de spannende speurtochten zijn een aai
De brochure is verkrijgbaar bij plaatselijke VW-winkels e
1,50 euro. Bestellen kan ook via www.landjeapart.nl
Railrunner op internet
Sinds enige tijd is de NS-website www.railrunner.nl actief. I
te, speciaal voor kinderen en hun (groot)ouders of ven
biedt spelletjes, educatie én informatie. Op de site kunnen I
ren spelenderwijs kennismaken met de spoorwereld, ma?
ideeën opdoen voor een spreekbeurt. Railrunner, de haas di(
bool staat voor het NS-kinderkaartje, neemt de bezoekers r
reis langs verschillende stations.
Verre fietsreizen
Fietsvakantietouroperator Cydetours houdt zondag 5 oktd(
café eetgelegenheid Het Ponthuys in Amsterdam een int
tiemiddag over Verre Exotische fietsvakanties. Tussen 12I
15.00 uur geven medewerkers en reisbegeleiders tekst en£
over de verre fietsbestemmingen in het Cydetours fietsprcf
ma. Om 15.15 uur wordt er een presentatie gegeven ove
fietstochten van Cydetours in Marokko. Toegang inclusi
consumptie is gratis. Het Ponthuys ligt aan de Buiksloterwc-
de overzijde van het IJ achter het Centraal Station. Aanmeld
e-mail: sales@cycletours.nl. Meer informatie: www.cycletouj
door Joep Crolla
Vacansoleil investeert de komende
jaren 300 tot 500 miljoen euro in
dertig tot vijftig eigen campings in -
met name - Zuid-Europa. De Eind-
hovense organisator van camping-
reizen wil vooral bestaande cam
pings kopen en verbouwen, maar zal
ook zelf een aantal nieuwe campings
aanleggen.
De eerste Vacansoleil-camping,
dicht bij Disneyland Parijs, gaat ver
moedelijk al volgend jaar open.
De rond driehonderd kampeerter
reinen waar het bedrijf nu 9.000 sta
caravans en 3.500 bungalowtenten
verhuurt, kunnen doorgaans niet
nóg meer plekken voor Vacansoleil
reserveren. Die tenten en caravans
werden de laatste jaren zo vaak vol
geboekt, dat alleen al vorig jaar tien
duizenden keren 'nee' moest wor
den verkocht aan potentiële vakan
tiegangers.
De nieuwe campings worden - la
Center Pares - voorzien van luxe
zwembaden met waterglijbanen,
restaurants en winkeltjes.
De plannen voor dertig eigen cam
pings zijn 'hard' en de financiering
is rond. Volgens algemeen directeur
Bart van der Linden van Vacansoleil
moet binnen drie jaar blijken of dat
aantal verder uitgroeit tot vijftig. Te
gen die tijd worden vermoedelijk
ook een franchise-formule en een
kampeerartikelenwinkel via internet
opgezet. Vacansoleil zet zijn activi
teiten op de overige campings ge
woon door.
De plannen van Vacansoleil worden
voor een deel gefinancierd met ei
gen geld. Een bank en drie particu
liere investeerders tekenen voor de
rest van de investeringen. Verdere
mededelingen daarover worden niet
gedaan. „Overigens zullen, naarma
te er straks meer eigen campings ko
men, de andere vooral ook kunnen
worden gefinancierd uit de op
brengst van die eerste", aldus Van
der Linden.
Geen terugval
„Ons plan voor de eerste dertig cam
pings is gemaakt op basis van voor
zichtige prognoses. Onze verwach
ting is eigenlijk dat de verdere plan
nen zich sneller zullen gaan ontwik
kelen. Van een eventuele teruggang
in vakantieboekingen, als gevolg van
de terugval in de economie, merken
wij niets."
Van der Linden verwacht dat voor
alsnog 25 bestaande campings wor
den gekocht om te vertimmeren tot
Vacansoleil-camping. Het bedrijf zal
vijf nieuwe kampeerterreinen bou
wen.
Vacansoleil gaat de eerste camping,
in de buurt van Disneyland Parijs,
nog deze winter op de schop ne
men. Er liggen verder vier koopcon
tracten voor campings in de Ceven-
nen en in de Provence. Van der Lin
den: „Na de winter wordt die koop
geformaliseerd. Met twee andere
camping-eigenaren worden mo
menteel afrondende onderhandelin
gen gevoerd."
Een camping van vijfhonderd plaat
sen gaat, inclusief aankoop en ver
bouwing, 5 miljoen euro kosten.
Voor een twee keer zo grote cam-
ping worden die kosten geschat op
10 miljoen.
Vertiervoorzieningen als zwemba
den, een disco, tennisbanen, speel
tuinen en winkelcentra met een su
permarkt en bijvoorbeeld een boe
tiek zijn straks overal min of meer
hetzelfde, maar elke camping krijgt
zijn eigen streek- of plaatsgebonden
thema.
Vacansoleil wil vooral uitblinken op
het gebied van sanitaire voorzienin
gen. Zo komen er aparte we's en
douches voor kinderen, of douches
waar vader en zoon of moeder en
dochter - elk op hun eigen hoogte -
samen kunnen poedelen.
Verder zullen, ook in de omgeving
van de camping, allerlei activiteiten
worden georganiseerd. „Wat is' er
mooier dan een mooie stad eerst te
verkennen aan de hand van een des
kundige gids? Dat soort zaken willen
we gaan regelen. Dat hoeven men
sen niet zelf uit te zoeken", meldt
Van der Linden. Volgens de direc
teur worden de vakanties op de ei
gen parken niet duurder dan die op
andere campings.
Vacansoleil is marktleider in Neder
land, België en Denemarken op het
De hele wereld eet spaghetti bolognese, maar wie kent de stad waar
de saus naar vernoemd is? De stad komt immers vrijwel alleen in het
nieuws wanneer zij, zoals eerder deze week, getroffen wordt door
een aardbeving. Bologna is een onbekende parel in de lange ketting
van prachtsteden die Italië rijk is. Grote -scheve- stadstorens, kilome
ters arcades, prachtige kerken, het heerlijkste ijs, de stad heeft toeris
ten alles te bieden. Ook die beroemde pastasaus, al is het even zoe
ken.
door Hans van Alebeek
In pizzeria Pino is het moeilijk
kiezen uit alle overheerlijke
pasta's. Maar we zijn in Bolog
na dus willen we 'spaghetti alia
bolognese'. Maar die staat niet
op de kaart, nergens. Niet bij
Pino, niet bij osteria Alle due
Porte en ook niet op de over
heerlijke kaart van restaurant
Buca di S. Petronio. Hoe kan
dat nou? Het befaamde Wan-
née kookboek van de Amster
damse Huishoudschool wijst
Bologna toch echt aan als de
De beste tijd om Bologna te
bezoeken is in het voor- of na
jaar. 's Zomers wordt het zo
ongenadig heet in het Mid
deleeuwse stadscentrum dat
de Bolognezen de stad ook zo
veel mogelijk ontvluchten. In
het centrum is alles goed te
belopen maar fietsen huren is
mogelijk.
De meeste restaurantjes en
cafés zitten in de wijk die
wordt begrensd door de Via
del Prateilo en de Via Sant'l-
saia. Winkelen doe je op en
aan de hoofdstraat van Bo
logna, de Via dell'lndipenden-
za. Voor de dure merkshops
en de delicatessenwinkeftjes
(met name Tamburini en Atb')
moetje achter de San Petro-
nio-kerk zijn (Via Caprarie).
Op vrijdag en zaterdag is er
op het Piazza Otto Agosto een
enorme markt met buitenge
woon veel kramen met schoe
nen, tassen en kleding.
Toeristische aanraders in Bo
logna zijn:
- De twee stadstorens aan het
Piazza di Porta Ravegnana. De
hoogste (de Asinelli-toren) is
dagelijks tussen 9-18 uur te
beklimmen.
- De San Petronio kerk (aan
het Piazza Maggiore) en de
San Domenico (Piazza di San
Domenico) waar de heilige
Dominicus begraven ligt. Aan
zijn eregraf in deze kerk heeft
onder anderen de jonge Mi
chelangelo meegewerkt.
- Piazza Maggiore met de di
verse palazzo's.
Bologna heeft diverse musea.
De bekendste zijn de Pinaco-
teca Nazionale (Middeleeuw
se kunst), het Universiteits
museum (van antropologie
tot zoölogie), het museum
van het Instituut voor kunst
en wetenschappen en het Ar
cheologisch museum.
Dit verhaal is gebaseerd op
een City Trip uit de (zomer)
gids van Holland Internatio
nal. De prijzen voor deze reis
(3 dagen, twee persoonska
mer, inclusief directe vlucht
met KLM op Bologna) begin
nen bij 382 euro p.p.
Meer informatie: www.hoi-
landinternational.nl
en bij het ANVR-reisbureau.
keuken waar deze saus vandaan
komt Tegen beter weten in
zoeken we drie dagen lang naar
een van de beroemdste gerech
ten ter wereld. Al snel wordt
duidelijk dat voor spaghetti bo
lognese hetzelfde geldt als voor
profeten: bekend en bemind
maar niet in eigen land. Spa
ghetti bolognese eet je overal
op aarde maar nooit in Italië
zelf. Het gerecht is namelijk een
hele 'foute' combinatie van
glibberige spaghetti (oorspron
kelijk uit Napels) en de beroem
de saus uit -jawel- Bologna. Ei
genlijk een combinatie van
niks, want -zoals iedereen
weet- de saus plakt niet lekker
aan de slierten. In Bologna heb
ben ze daar de oplossing voor
gevonden.
Bologna is in zekere zin een
beetje het 'Utrecht van Italië'.
De stad is namelijk vermaard
om zijn talloze beurzen en con
gressen, terwijl de toeristen uit
wijken naar bekendere buur-
plaatsen als Rimini (strand),
Modena (Ferrari), Verona (ope
ra) en natuurlijk Venetië. Ge
volg: Bologna is nog een échte
Italiaanse stad. En daardoor zo
verschrikkelijk leuk.
Zo compact ook dat je ander
half uur nadat het vliegtuig ge
land is, in de smalle straatjes
het halve vliegtuig tegenkomt.
Allemaal mensen die ook met
een aan het zwerven zijn gesla
gen. Want dat kun je in Bolog
na. En of het nu regent of de
zon ongenadig gloeit: je loopt
bijna altijd overdekt want de
hele stad is vergeven van de
prachtige arcades. Alles bij el
kaar telt Bologna bijna 35 kilo
meter van die beschermende
wandelgalerijen.
Portico's
Zo'n getal zegt weinig. In de
praktijk komt het er gewoon op
neer dat je in bijna elk straat
onder zo'n fraaie arcade wan
delt. Een paar stukjes dateren
nog uit de Middeleeuwen toen
deze arcades ontstonden als lo
gisch gevolg van de extra ka
mers die aan de voorkant van
de huizen geplakt werden.
Woonruimte die hard nodig
was om alle aanwas van volk
van buiten de stadsmuren te
kunnen huisvesten. En ook
toen al was de ambtenarij ake
lig accuraat. De toenmalige af
deling Bouw- en Woningtoe
zicht verordonneerde namelijk
dat alle zogeheten portico's mi
nimaal 2,66 meter hoog moes
ten zijn: de hoogte waarop een
man te paard nog zonder
hoofdpijn onder de arcades
door kon.
Die kilometers arcade geven de
stad een heel knus en eigen ka
rakter. Maar minstens zo type
rend -en nog opvallender- zijn
de hoge stadstorens die je her
en der boven de rode daken ziet
uitpriemen. In de goeie, rijke
Middeleeuwse tijd stonden er
wel 180 van die bakstenen
breinaalden in de stad. Om de
buren de ogen uit te steken kon
je toen nog geen Ferrari voor de
deur zetten en dus bouwde
men deze hoge torens om in
druk op elkaar te maken.
Boven op de hoogste toren is goed te zien dat beide stadstorens enorm uit het lood staan. Foto's: GPD/Hans van Alebeek
gebied van kampeervakanties. De
helft van de activiteiten krijgt zijn
beslag in Frankrijk, de overige zijn
verdeeld over veertien andere Euro
pese landen.
Koopkantoren
Tot midden jaren '90 verhuurde Va
cansoleil, behalve tenten en cara
vans, ook appartementen, bunga
lows en grotere vakantiehuizen. Die
activiteit zorgde voor 40 procent van
de omzet. Daarna is het bedrijf zich
volledig gaan toeleggen op verhuur
van bungalowtenten en stacaravans,
met name in Frankrijk, Italië en
Spanje, maar ook in Nederland.
Sindsdien zijn verkoopkantoren ge
opend in Denemarken, Duitsland,
Polen, België, Frankrijk, Hongarije
en Engeland.
Sinds de reclame-activiteiten eind
jaren '90 fors zijn opgevoerd, groei
de de omzet met zo'n 35 tot 50 pro
cent per jaar. Vacansoleil stapte vo
rig jaar ook weer in de verhuur van
luxe vakantievilla's met zwembaden
en bungalows op vakantieparken.
Komend jaar begint het bedrijf ook
met campervakanties in Europa.
Vacansoleil boekte vorig jaar een
omzet van rond 100 miljoen euro. Er
werden meer dan 100.000 vakanties
geboekt. Bij het bedrijf, met de
hoofdvestiging op het bedrijfsterrein
bij Eindhoven Airport, werken 125
mensen.
Vacansoleil gaat de komende jaren miljoenen pompen in tientallen eigen campings. Foto: PR
bij het rode gebouw met de
groene luiken).
Zo geeft de stad aan de lopende
band mooie dingen prijs. Neem
nu die prachtige -gerestaureer
de- snijzaal (aan de Via d. Ar-
chiginnasio) waar de adel voor
een avondje griezelen naar toe
kwam. En dat heerlijke studen
tensfeertje over de hele Via
Zamboni, waar alles ademt
naar die andere bijnaam van de
stad: Ta Dotta', de geleerde, een
verwijzing naar de universiteit
van Bologna; de oudste van Eu
ropa. Of zwerf tussen kleurige
Middeleeuwse huisjes aan de
Via Mirasole.
Maar het leukste van Bologna
heeft toch ook weer met eten
en drinken te maken. Helemaal
op het eind van de slingerende
Via Castiglione ligt bijvoorbeeld
een van de beste ijstenten van
de stad. Op hete dagen staan de
auto's hier in de file voor een
versgeschepte gelato bij La Gas-
tiglione.
Voor de pasta en andere lekker
nijen keren we echter terug
naar het centrum. Naar de klei
ne straatjes als Via Clavature en
de Via Caprarie waar de Bolog-i
nesen van heinde en verre naar
toe komen om het mooiste
fruit, de verste vis en de heer
lijkste pasta te kopen. Bij Tam
burini worden alle tortellini nog
met de hand gemaakt. Beter ge
zegd: om de pink gedraaid. Kost
dan ook 25 euro per kilo, maar
goddelijk lekker.
En natuurlijk eten we uiteinde
lijk ook dat beroemde stadsge
recht. Want dat is er natuurlijk
wel, alleen heet het hier anders:
spaghetti al ragii. Zoals het
hoort, een saus van runderge
hakt, tomaat, ui, bleekselderij,
wortel en de geheime ingredi
ënten van de kok of la mamma.
In elk restaurant weer een ietsje
anders, maar zo bolognese als
het maar zijn kan. En op het
bord dan dus geen glibber-spa-
ghetti maar tagliatelle of holle
'penne' waardoor saus en deeg
waar wel makkelijk naar binnen
glijden.
Van die stadstorens staan er nu
nog maar een klein dozijn over
eind. Maar vraag niet hoe. De
twee bekendste torens van de
stad bijvoorbeeld staan zo
scheef dat de toren van Pisa er
jaloers op zou worden. De zo
geheten Garisenda-toren was
ooit 60 meter hoog, nu nog
'maar' 47,50 meter. Zo scheef
(3,22 meter uit het lood) en zo
dicht tegen de Asinelli-toren
aan dat hij zijn grote broer,
ruim 97 meter hoog, om lijkt te
willen duwen. Veel is daar niet
voor nodig, want ook deze sta-
tusfallus hangt stevig uit het
lood (2,25 meter).
Heel mooi zie je die afwijkingen
als je boven op het dak staat, de
hoogste toren is namelijk ge
woon open voor het publiek.
Voor wie durft een unieke plek
om over de stad uit te kijken, de
andere torens te ontdekken en -
omlaag kijkend- je af te vragen
wanneer ze omdonderen.
Bologna zou dan in één klap
zijn bekendste symbolen kwijt
zijn. Voor de buitenwacht al
thans want voor de Bolognees
is de San Luca-kerk, buiten de
stad op heuvels, het enige echte
thuisbaken. Eén keer per jaar
daalt het beeld van moeder Ma
ria uit de kerk naar de stad af.
Maar blijf dan weg, want naar
het schijnt regent het daarna de
hele week.
Rel
Zoals elke Italiaanse stad sterft
Bologna van de kerken. Veruit
de belangrijkste, de San Petro
nio, staat aan het centrale plein
Piazza Maggiore. Half afge
bouwd en half zo groot als ei
genlijk de bedoeling was, maar
nog altijd imponerend mooi. In
deze kerk liet Karei de Vijfde
zich in 1530 tot keizer kronen.
Bijna 500 jaar later werd de kerk
bekend door de 'rel rond de ka
pel'. In een van de elf zijkapel
len in deze kerk (bij binnen
komst de vierde links) is een
enorm grote afbeelding van Het
Laatste Oordeel te zien, afge
beeld door Giovanni da Mode
na. Tussen alle figuurtjes in de
ze geschilderde hel staat ergens
ook de profeet Mohammed.
Vanwege die 'blasfemie' werd
na de aanslagen van 11 septem
ber 2001 even gevreesd dat ook
deze kerk doelwit zou zijn van
moslimfundamentalisten. Maar
het gebouw staat er nog steeds.
En om eerlijk te zijn: knappe
jongen die -tussen de spijlen
door- Mohammed kan ontdek
ken.
Zoals het ook niet eenvoudig is
om bij het Complex van de Ze
ven Kerken aan het Piazza S.
Stefano in de plattegrond van
de gebouwen de parallel met
het lijdensverhaal van Jezus te
zien. Mooi zijn de kerkjes wel.
Maar minstens zo interessant
(vooral voor de Italianen) is de
beroemde buurman van dit
complex: EU-voorzitter Prodi
(als hij thuis is hangt de vlag uit
Bologna, één grote overdekte galerij. Waar je ook loopt, altijd is er een arcade.' In totaal telt de stad bijna
35 kilometer aan portico's.
