Ontheiligen van klassiekers
DANS 17
ng eigen kinderen
tl
SSnOUJbJORLDjg
Politie alert na aankondiging
van zelfdoding op concert VS
Leidsch Dagblad
Dans Theater maakt pas op de plaats bij eerdere successen
Willem-Alexander opent
'HartsTocht' in Naturalis
Angst voor
ziektes na
watersnood
GRATIS
PROEFLES!
Klokkenluider Van Buitenen
keert terug bij oude werkgever
1www.woonbeurs.nl1
HEE
Leidsch Dagblad
cn uagc
Carmen van het Nationale Ballet met in de hoofdrollen Igone de Jongh en Caël Lambiotte.
Foto: Hans Deen
Danscombinatie
voor jongeren
De Danscombinatie, het initia
tief dat poogt meer mensen be
langstelling bij te brengen voor
theaterdans, richt zich dit jaar
geheel op jongeren. Onder de
noemer Kicks verenigen zich de
dansgroepen Aya, ISH en
Meekers van respectievelijk de
choreografen Wies Bloemen,
darco Gerris en Arthur Rosen-
eld. Zij maken elk een choreo
grafie van twintig minuten,
stukken die geschikt zijn voor
ongeren boven twaalf jaar én
Foor volwassenen.
Zestien dansers gaan op zoek
laar de ultieme kick. Zij doen
dat via streetdance, break
dance, moderne dans, capoei-
a, hiphop, danstheater en mar-
ial arts. Danscombinatie-4
doet van 24 september tot 29
tovember ruim zeventig thea
ters door geheel Nederland aan.
)anscombinatie-4 maakt deel
tit van de Dansweek 2003, die
an 3 tot en met 12 oktober
foor de derde maal door heel
Nederland plaatsvindt. Thea-
ers en gezelschappen werken
amen in de Dansweek, een ini-
iatief van de Collectieve Dans-
ttomotie.
fine en Roebana Turing Tij-
ers, 9 oktober Leidse
chouwburg; Aya, Ish,
leekers Danscombinatie 4
Kickes' 11 oktober Leidse
ichouwburg; Dansgroep Kris-
tina de Chatel Objectworx/
lansfilms 12 oktober Leidse
ichouwburg.
Het experiment is helaas van de agenda ge
schrapt; Van Manen kon zich niet vinden
in de (kleine) rol die de leiding voor hem
had ingeruimd in het nieuwe programma.
Onlangs stapte hij op als huischoreograaf.
Doodzonde. En dan vooral voor het Neder
lands Dans Theater, dat steeds meer voort
borduurt op eerdere successen en weinig
vernieuwing biedt.
Vernieuwing valt het komende seizoen wel
te verwachten van diverse kleine gezel
schappen. Groepen als 'Conny Janssen
Danst', 'Dance Works Rotterdam' en 'Galili
Dance' zoeken net als vorig seizoen span
nende samenwerkingsverbanden op. Deze
groepen plannen hun premières in Amster
dam, Rotterdam, Den Haag en Groningen
en trekken vervolgens het land in.
De grote gezelschappen richten zich vooral
op reprises van vorig jaar gemaakte stuk
ken. Voor wie deze al gezien heeft, bieden
de hedendaagse bewerkingen van klassieke
balletten soelaas. Het ontheiligen van grote
klassiekers is echt een trend aan het wor
den. De romantische balletten op muziek
van Tsjaikovksi zijn verreweg favoriet; voor
al Het Zwanenmeer blijft een inspiratie
bron. Deze herfst zijn er twee versies van
dit 'ballet der balletten' in omloop: een hy
permoderne en een gematigd-klassieke.
De hypermoderne versie is van het Von
Krahl Theatre uit Estland, dit najaar in Den
Haag te zien op uitnodiging van het Hol
land Dance Festival. Het tweejaarlijkse fes
tival boekte het gezelschap vanwege de
'fantastische combinatie van hedendaagse
ironie en klassieke schoonheid'. Afgaande
op het programmaboekje is dit Zwanen-
meer een collage van bekende thema's uit
de klassieke voorstelling, maar dan ont
daan van pathos en sentiment. De muziek
van Tsjaikovksi is alleen nog maar vaag te
herkennen.
Choreograaf Rudi van Dantzig blijft in zijn
versie het origineel meer trouw. In zijn
Zwanenmeer, in oktober en november bij
Het Nationale Ballet in o.a Amsterdam,
Den Haag en Rotterdam te zien, buit Van
Dantzig vooral de emotionele kant van het
verhaal uit. De choreograaf nam de belang
rijkste thema's van het ballet - liefde en
misleiding - als uitgangspunt. Bij Van
Dantzig is Siegfried nog steeds de jonge
prins die aan het meer een witte zwaan
ontmoet, Odette. Hij belooft haar trouw te
blijven, maar laat zich terug in het paleis
verleiden door Odile, die zich als zwarte
zwaan heeft vermomd. Siegfried komt te
laat tot het besef een vergissing te hebben
begaan; in de finale met Odette sterft hij de
verdrinkingsdood. Als vanouds wordt ook
bij Het Nationale Ballet de rol van Odette
en Odile door één ballerina gedanst. De
dubbelrol geldt als één van de zwaarste en
begeerlijkste uit de balletgeschiedenis; alle
beroemde ballerina's hebben de rol ten
minste eenmaal gedanst.
De in Velserbroek geboren en getogen bal
lerina Igone de Jongh danst de witte en
zwarte zwaan al voor de tweede keer; in
1999 maakte ze haar debuut. De Jonghs
ster is rijzende: afgelopen seizoen werd ze
bevorderd tot eerste solist, de hoogste rang
bij het klassieke gezelschap. Ze kreeg de ka
rakterrol in Carmen van Ted Brandsen toe
bedeeld. De dubbelrol in Het Zwanenmeer
vereist dezelfde inzet, maar is danstech
nisch veel ingewikkelder. Choreografen als
Van Dantzig redden de klassiekers van het
lot als mooie, maar saaie museumstukken
te worden weggezet. Hoewel modernise
ring door sommigen zal worden betreurd,
is het ook gek een Zwanenmeer of Noten
kraker te dansen alsof er in ruim honderd
jaar tijd geen ontwikkelingen zijn geweest
in muziek, belichting en decor. Welke be
werking de voorkeur geniet - een hypermo
derne of juist een conservatieve - hangt uit
eindelijk vooral af van de individuele
smaak.
DE VOORKEUR VAN:
Foto: Henk Bouwman
MAARTEN BAANDERS
dansrecensent
Ik houd van dans die me verrast
met iets nieuws, dans waarin je
met spanning volgt hoe de be
wegingen zich ontwikkelen,
dans waarvan iets persoonlijks
uitgaat. Omdat dansgroep Rogie
Company me hierin nooit te
leurstelt, kijk ik dit seizoen het
meest uit naar Sub Rosa.
In het theater zie je altijd gepo-
lijste eindresultaten. Je zou ver
geten dat er een lange weg van
onzekerheid, uitdagingen, wor
stelingen en het groeien van
ideeën aan voorafgaat. Voortdu
rend spookt de vraag rond of
dansers en choreograaf vertrou
wen hebben in elkaar en in de
afloop. De voorstellingen van
choreograaf Piet Rogie zitten al
tijd uitgekiend in elkaar. Daar
om vind ik het zo spannend dat
juist hij in Sub Rosa in de -*
kwetsbaarste momenten van het
dansvak roert en dit zoeken naar
vertrouwen als onderwerp kiest.
Rogie kennende verwacht ik
geen Teleac-cursus over hoe
dans ontstaat, maar een verras
send, onthullend, menselijk
schouwspel.
Rogie vertelt dat hij met opzet
de vier dansers op de proef stel
de door iets open te laten toen
hij met hen aan een kwartet be
gon te werken. Zou er een vijfde
danser(es) bijkomen? Zo ja, wie?
Een cineast filmde de voorberei
dingen, repetities, beslomme
ringen en ook vraaggesprekken,
waarin dansers en choreograaf
los van elkaar hun gevoelens en
ideeën uitten. Tijdens de voor
stelling omringen deze filmbeel
den de dansers en zorgen voor
een theatraal element, net als
de kostuums. De dansers dragen
privé-kleding, maar duiken ge-
leidelijk in hun kostuums. Leven
en werk gaan in elkaar over. Tij
dens de dans tonen filmbeelden
hoe de dansers aan de choreo
grafie werken. Ze wenden zich
vertrouwelijk tot het publiek in
een collage van vragen en ant
woorden die de verwarring, hec-
tiek en het zoeken naar oplos
singen suggestief overbrengen.
Het harde werkproces met al
zijn crises blijft aanwezig. Net
als in het repetitieproces komt
in de voorstelling een vijfde dan
seres verheldering brengen. Zo
wordt er een kwintet geboren.
Het publiek krijgt een dvd mee
naar huis. De voorstelling is pas
afgelopen na het zien van die
dvd.
Sub Rosa - Rogie Company,
LAKtheater, 12 en 13 december 4
blad
vrijdag 19 SEPTEMBER 2OO3
TjOOuot
De gróótste selectie
kantoormeubelen
2000 m2
SHOWROOM!
e^Cieba
K^itoormeubelen
NR. 43339 LOSSE NUMMERS 1,10 ZATERDAG 1,55
.a op als ze door acht figuren
orden meegenomen? Wij ne-
'uder mee, dat schept vertrou-
,veer jaren psychologische be-
:ie kinderen."
teeft de Belgische justitie, be-
zelf, inmiddels al contact ge-
jera. Llobera was vanochtend
voor commentaar. De Belgi-
r doet op laste van de onder
den enkele mededeling. Vol-
iefting is er een internationaal
1 uitgegaan naar de moeder,
t zeker dat de kinderen na de-
tan hem worden toegewezen,
hij in december vorig jaar in
strijd met de wet door zijn kinderen na een
logeerpartij niet naar huis te brengen. Zijn
kinderen zouden geweigerd hebben terug
naar hun moeder te gaan. Desondanks loopt
er een dwangsom van 5000 euro per dag te
gen Warenberg.
„Formeel is meneer niet goed bezig, dat
Idopt", geeft Liefting toe. „Maar de Raad voor
de Kinderbescherming en het bureau Jeugd
zorg vinden dat ze bij Warenberg moeten blij
ven. De kinderen zijn gelukkig in België en
het gaat goed op school."
Pagina Binnenland 1:
'Dat doet een moeder niet!'
:r ik weet
vorven on-
ijkse ha-
neer dan
door Theo de With
leiden - Kroonprins Willem-
Alexander opent woensdag 8
oktober de tentoonstelling
'HartsTocht' in het Leidse mu
seum Naturalis. Deze nieuwe
expositie valt samen met een
andere tentoonstelling, 'Lijf-
Reis' geheten. Ze behandelen
allebei de werking van het men
selijk lichaam en die van het
hart in het bijzonder.
Willem-Alexander is voor de
opening gevraagd omdat hij he-
schermheer is van de Neder
landse Hartstichting. Deze
stichting heeft de tentoonstel
ling in samenwerking met het
Leidse nationaal natuurhisto
risch museum ontwikkeld. De
expositie 'HartsTocht' toont het
belang van het hart als motor
van het menselijk lijf. Bezoekers
kunnen zelf experimenten uit
voeren en daardoor bijvoor
beeld hun hartslag veranderen.
Ook wordt inzichtelijk gemaakt
wat er gebeurt bij een hoge
rajshahi/anp-rtr - De Benga-
lese autoriteiten zetten medi
sche teams in om de uitbraak
van ziektes tegen te gaan in
het door overstromingen ge
troffen noordwesten van het
land. Door de recente over
stromingen is er onder de dui
zenden vluchtelingen een
dringend tekort ontstaan aan
voedsel en drinkwater.
Negen mensen zijn door de
watersnood om het leven ge
komen. Circa 300.000 inwo
ners zijn van de buitenwereld
afgesloten en nog eens 200.000
zijn op de vlucht geslagen. Lo
kale functionarissen geven In
dia de schuld van de overstro
ming. Dat land zou via haar
Farakka-dam water hebben
doorgelaten. Sinds de moes
son begon in juni, zijn er door
overstromingen ten minste
honderd mensen omgekomen
en duizenden gezinnen dak
loos geworden. Ook de mate
riële schade is groot, aldus de
autoriteiten.
indkoming van één Euro-
markt De landbouw werd
kosten van Brussel - dras-
gemoderniseerd. Toen
de je ook niemand klagen:
)a was het ideaal, en we
enden er ook nog aan.
mslag kwam in 1992, toen
lier Lubbers zich in Edin-
h committeerde aan een
kende contributieverho-
Elk land vocht daar voor
eigenbelang: de Duitsers
de Europese steun aan de
malige DDR, de Fransen lie-
geld reserveren voor de boe-
Lubbers kwam niet verder
wat extra geldelijke hulp
Flevoland. Hij was destijds
tal bezig met de oorlog in
aslavië, de benoeming van
•artijgenoot Hans van den
k in de Europese Commis-
o« én met zijn eigen campagne
een Europese topbaan.
dat moment van onoplet-
- f slecht begrepen ei-
ig - betaalt Den Haag
Is een hoge rekening,
öls voor het kritiekloos be-
to van het Europees ideaal,
"premier Balkenende zit er
anders op dan voortaan
maar eens zijn poot stijf te
u¥ den en vast te houden aan
nationaal veto over de Euro
begroting. Nederland is
,at zo armlastig dat we in Brus-
hoeven te gaan bedelen,
om van alle landen het
te bij te dragen is weer het
te uiterste.
r de Vries
Politiek Den Haag eist harde garanties
door Richard Mooyman
schiphol - De positie van Ali
talia is het grootste obstakel
geworden bij het sluiten van
een alliantie tussen de KLM
en Air France.
Dat zegt vice-voorzitter H.
Popelier van de Vakbond
voor Nederlands Cabineper
soneel. Verder wil politiek
Den Haag harde garanties
over het voortbestaan van de
KLM en de mainportpositie
van Schiphol. De Nederland
se overheid heeft als mede
aandeelhouder van de KLM
een vetorecht.
De Italiaanse luchtvaartmaat
schappij Alitalia werkt al lan
ger samen met Air France in
SkyTeam, maar vreest in de
knel te komen als de KLM
toetreedt. „De Italianen zijn
bang voor de positie van Ali
talia en de Milanese luchtha
ven Malpensa", aldus Pope-
lier. De verwachte officiële
aankondiging van een coalitie
tussen de KLM en het veel
grotere Air France bleef deze
week uit, wat een golf van
speculaties opleverde over de
oorzaak.
De betrokken bedrijven wil
len geen commentaar leve
ren, maar duidelijk is dat de
kwestie Alitalia een lastig
punt begint te worden. Vol
gens Popelier groeit in Italië
de angst dat het verlieslijden
de Alitalia en het vliegveld
Malpensa het gaan afleggen
tegen een combinatie KL
M/Air France met luchtha
vens in Amsterdam en Parijs.
De Italianen willen ook niet
buitenspel komen te staan.
Topman Mengozzi zei van
ochtend in de Financial Ti
mes dat Alitalia wil toetreden
tot de gezamenlijke holding
die de KLM en Air France op
het oog hebben. Volgens
Franse kranten komt er zo'n
houdstermaatschappij waar
bij de KLM en Air France on
der hun eigen naam verder
werken. De besparingen zou
den per jaar circa 450 miljoen
euro bedragen.
De verhouding tussen de
KLM en Alitalia is nogal pro
blematisch. De KLM besloot
drie jaar geleden een fusie
met Alitalia af te blazen nadat
Rome beperkingen had opge
legd aan de groeimogelijkhe
den van luchthaven Malpen
sa. De Italianen reageerden
woedend op het 'verraad' en
begonnen een juridische pro
cedure die de KLM een boete
opleverde van 181 miljoen
euro netto.
Op zijn zachtst gezegd zien
de Nederlanders en Italianen
elkaar dus met gemengde ge
voelens terug in de club Sky
Team van Air France.
(advertentie)
KICK-OFF
WINTERSEIZOEN
2003/2004
www.snowworld.nl
T: 079 3 202 202
brussel/anp - Paul van Buite
nen, de Nederlandse EU-amb-
tenaar die met zijn onthullin
gen over fraude de vorige Eu
ropese Commissie in een crisis
stortte, is terug bij zijn oude
werkgever. Sinds enkele dagen
werkt hij bij het directoraat
Administratie van de Europese
Commissie. Van Buitenen
kreeg met zijn verhalen over
fraude in 1998 internationale
bekendheid. In 1999 moest de
commissie als gevolg daarvan
zelfs aftreden. De 'klokkenlui-
dèr' kreeg geen bedankje,
maar een berisping en een
overplaatsing.
Teleurgesteld nam Van Buite
nen vorig jaar zomer ontslag,
met het recht om na een jaar
terug te keren.
new york/anp-dpa - De Amerikaanse hardrock
band Hell on Earth heeft aangekondigd dat een
van de fans, die een ongeneeslijke ziekte heeft,
tijdens een liveconcert in Florida zelfmoord zal
plegen. Dat meldde het muziektijdschrift 'Rolling
Stone' op zijn internetsite. De politie wil de zelf
doding verhinderen.
De niet nader geïdentificeerde fan gaat volgens
Hell on Earthzanger Billy Tourtelot een eind aan
zijn leven maken tijdens een optreden van de
band op 4 oktober in het State Theater in St. Pe
tersburg in Florida. Tourtelot zei dat de band had
ingestemd met het verzoek van de fan omdat
Hell on Earth 'achter het recht om waardig te
sterven staat". De naam van de fan wordt op de
dagjj/an het concert bekendgemaakt. Kf?ieke
(advertentie)
BEI_ WIINI
30 SEPT-5 OKT AMSTERDAM RAI
bloeddruk of slagaderverkal
king.
Niet alleen het lichamelijke as
pect van het hart krijgt aan
dacht op de tentoonstelling.
Studenten van de Hogeschool
voor de Kunsten in Utrecht ma
ken met behulp van korte ani
matiefilmpjes duidelijk dat het
hart ook allerlei symbolische
kanten heeft. Belangrijke eigen
schappen als moed, angst of
liefde worden nog altijd aan het
hart toegedicht.
De andere expositie met de titel
'LijfReis' is oorspronkelijk uit
Finland afkomstig. Bezoekers
van Naturalis kunnen een ont
dekkingsreis maken langs be
kende en onbekende plekken in
het lichaam.
Het is bijvoorbeeld mogelijk de
elementen te zien waaruit het
menselijk lijf bestaat: water,
calcium en vet. Verder krijgt het
publiek de kans zijn eigen
bloedcellen te bekijken of de ei
gen huid uitvergroot in beeld te
krijgen.
Verdachte moord
Lindh langer vast
Stockholm - De Zweedse aan
klager die is belast met het on
derzoek naar de moord op de
minister van buitenlandse za
ken, Anna Lindh, heeft vandaag
gevraagd om de hechtenis van
de hoofdverdachte te verlen
gen. De politie houdt sinds
dinsdagavond Per Olof Svens-
son vast op verdenking van de
moord. Ongeveer 1300 vrien
den, collega's, diplomaten en
internationale hooggeplaatsten
wonen vandaag in Stockholm
een herdenkingsdienst bij voor
Anna Lindh. De begrafenis is
morgen.
Defensieminister
Saddam gepakt
mosul - De voormalige minister
van defensie van Saddam Hus
sein, Sultan Hashim Ahmad,
heeft zich in de Iraakse stad
Mosul overgegeven aan de
Amerikanen. Ahmad was de
nummer 27 op de lijst van
meest gezochte Irakezen. Bij
een aanval op een Amerikaans
legerkonvooi even buiten Tikrit
zijn gisteravond drie Ameri
kaanse soldaten doodgescho
ten. De aanval was de tweede
van die dag. Eerder werd in
Centraal-Irak een Amerikaanse
patrouille in een hinderlaag ge
lokt. Daarbij raakten volgens
een legerwoordvoerder twee
soldaten gewond, al meldde de
Arabische nieuwszender Al-
Arabiyah dat acht militairen
waren gesneuveld.
fan wil met zijn zelfdoding op het toneel een sta
tement maken over het recht van doodzieke
mensen om waardig te sterven. Hij schreef in een
verklaring dat hij de voorkeur zou geven aan eu
thanasie onder toezicht van een arts. „Maar tot
de wet verandert moeten mensen als ik blijven
lijden of er zelf een eind aan maken". Op welke
wijze de fan zijn leven gaat beëindigen, is niet
duidelijk. De politie vindt dat de zelfdoding tij
dens het concert niet mag doorgaan omdat er
sprake is van een misdrijf. „Ik weet niet of het
een publiciteitsstunt is, maar wij gaan proberen
het tegen te houden en hen duidelijk te maken
wat de wet zegt", aldus een woordvoerder. Vol
gens de Amerikaanse wetgeving is hulp bij zelf
moord strafbaar. y
Ja, ik word abonnee en ontvang de krant eerst 2 weken gratis.
NaamMDV f|^
Telefoon
Wij gaan zorgvuldig
Ik neem een:
maandabonnement
automatische betaling 19,60
kwartaalabonnement
automatische betaling 54,50
betaling per acceptgiro 55,00
Handtekening:
712141
n. conlrole nabezorging) *^#0^
mei persoonsgegevens. In hel colofon van de krant treft u nadere infomratie aan.
Bij machtiging tot
automatische betaling
krijgt u bovendien een
1/5 Staatslot met
Jackpot cadeau
Bij automatische betaling is mqn
400114
V1
Stuur deze bon in een envelop,
zonder postzegel, naar:
Leidsch Dagblad, abonneeservice,
Antwoordnummer 10050 2300 VB Leiden
www.leidschdagblad.nl
LCEH
TTCTT
EK
