'Hoe slechter de economie,
hoe extremer de hoed'
GESPREK VAN DE DAG
Baby's stelen de show op prinsjesdag
Delft maakt kans op
prinselijk huwelijk
Prinsjesdag is smullen voor ontwerpster Marianne Jongkind
Prinsjesdag
WOENSDAG 17 SEPTEMBER
DAGELIJKS LEVEN
Delft maakt een goede kans op het
volgende prinselijke huwelijk. De
Oude Kerk in de prinsenstad is vol
gens NOS-verslaggever Maartje van
Weegen -die zich beroept op be
trouwbare bronnen- uitgekozen voor
de trouwerij van prins Johan Friso en
Mabel Wisse Smit. Een datum zou er
ook al zijn, 24 april 2004.
De Rijksvoorlichtingsdienst ontkent
dat datum en plaats al vast staan. Er
heeft zelfs nog geen overleg plaats
gehad met het paar, zo laat een
woordvoerder weten. Ook de Her
vormde Gemeente in Delft, eigenaar
van de Oude Kerk, weet niets van
een huwelijk. „Een koninklijk huwe
lijk? Het zou natuurlijk schitterend
zijn, maar we weten helemaal van
niks. Ik heb net m'n voorzitter ge
sproken, en ook hij weet van niks."
De gemeente Delft reageert formeel:
„De gemeente weet van niks. Het
zou natuurlijk wel erg leuk zijn".
Delft lijkt overigens een logische
keus. De stad heeft een eeuwenoude
en bijzondere band met de koninklij
ke familie. Hier is -maar dan in de
Nieuwe Kerk- de grafkelder van de
Oranjes. Prins Johan Friso, die vol
gende week 35 jaar wordt, heeft in
Delft lucht- en ruimtevaarttechniek
gestudeerd en in de buurt van de
Oude Kerk gewoond. Mabel Wisse
Smit is in 1968 in de buurt van Delft,
in Pijnacker, als Mabel Los geboren.
De binnenstad van Delft is compact,
daarom ook goed te beveiligen en fo
togeniek. En voor Delft zou het pret
tig zijn om nu eens een vrolijke ko
ninklijke gebeurtenis binnen de ge
meente te krijgen in plaats van een
koninklijke uitvaart.
Weinig kerken hebben daarnaast zo
veel 'koninklijke' allure als de Oude
Kerk, met zijn uit de veertiende eeuw
stammende karakteristieke scheefge
zakte toren, een belangrijk historisch
monument. De net gerestaureerde,
vanaf 1200 opgebouwde maar vaak
veranderde hervormde kerk, bevat
onder meer de graftombes van de
zeehelden Piet Hein en Maarten
Tromp, alsmede de laatste rustplaats
van de schilder Johannes Vermeer.
De voor het huwelijk geopperde da
tum -het paar zelf heeft slechts ge
zegd dat het in het voorjaar wil trou
wen- heeft voor Johan Friso een be
langrijk voordeel. De prins heeft een
nimmer publiekelijk uitgesproken,
maar altijd duidelijk zichtbare hekel
aan Koninginnedag. Indien het hu
welijk op 24 april plaatsvindt, kun
nen de prins en zijn vrouw op 30
april vanwege hun huwelijksreis
zonder gezichtsverlies afzeggen.
GPD/Hans Jacobs
Zwangere vrouwen bepalen het beeld in de
Ridderzaal. Op de voorste rijen priemen
twee dikke buiken naar voren. Tegenover
Beatrix zit de hoogzwangere Sharon Dijks-
ma, en rechts van de koningin haar
schoondochter Méxima. Niet ver daar van
daan zit de eveneens zwangere Femke Hal-
sema (Groenlinks).
De stoelen van Méxima en Sharon Dijks-
ma, die deze prinsjesdag een protocollaire
functie heeft, zijn gereserveerd. Voor veel
anderen is het elk jaar weer een wedloop
op de beste plaatsen in de Ridderzaal.
Vroeg komen en je uitnodigingskaart neer
leggen op een zetel die prominent in beeld
komt. Dat zijn de stoelen op de eerste rij
natuurlijk, maar ook die langs het gangpad
waarlangs het koninklijk gezelschap bin
nenkomt.
De zelfbeheersing van Elly Plooij is opmer
kelijk. Ruim drie kwartier voor aankomst
van de koningin in de Ridderzaal drentelt
de europarlementariër al neiveus rond
voor de troon. Stemmig blauw ensemble,
vuurrode hoed. Haar lichaamstaal spreekt
boekdelen: 'Ben ik in beeld? Word ik ge
zien?'
Collega's kijken besmuikt toe. glimlachen
om zoveel ijdelheid. Alsof ze gastvrouw is,
en niet zelf een gast van het parlement.
Ook in voorgaande jaren is ze steeds pro
minent in beeld. „Ach, zo is ze nu een
maal", weet een Tweede-Kamerlid, „Het is
de enige keer in het jaar dat ze kan opval
len."
In trek zijn de plaatsen achter Willem-
Alexander en Maxima. Daar heeft Elly dan
ook haar stek bevochten. „Brutale laatko
mers wisselen stiekem de kaarten om",
weet PvdA-kamerlid José Smits. Jammer
voor Plooij dat ze geen lid kan zijn van de
commissie die de koninklijke gasten van en
naar hun plaatsen brengt. In vroeger tijden
leverde dat ook nog wel eens schermutse
lingen op om de beste plek, maar dan tus
sen kamerleden en hofhouding.
SGP'er Kees van der Staaij, dit jaar lid van
de commissie, kent die voorgeschiedenis.
Maar hij dringt zich niet op. Zijn taak is het
om vóór de koningin en Tweede-Kamer
voorzitter Frans Weisglas uit te lopen, en
na afloop wat beleefdheden te wisselen
met de hoogheden in de zogenoemde Ko-
ninginnekamer. „Het ging vooral over de
zwangerschap van Maxima", verklapt hij,
geen wonder aangezien ook Sharon Dijks-
ma zich naar de Koninginnekamer begeeft.
„Het gaat goed", weet Van der Staaij te
melden over de in uitbundig fuchsia gekle
de prinses Méxima. Een van de aanwezigen
Pit vindem wtfR v£,t.
MENSELIJK
Het Amsterdamse toprestaurant vossius is failliet. De kansen op een door
start zijn verkeken. Chef-kok Robert Kranenborgen zijn partner John Vincke
kregen onvoldoende geld bij elkaar om uit de problemen te komen. Bewindvoer
der Marie Louise Daniëls-Vetter: ,,De ontruiming door schuldeisers heeft in feite
de nekslag gegeven. Daardoor lag de zaak stil. Al die tijd waren er geen inkom
sten." Daniels heeft zelf besloten tot de faillissementsaanvraag. ,,Het ging om
zo veel geld. Ik werd er benauwd van. Het was tegenover schuldeisers niet meer
te verdedigen." Vier weken geleden kregen Kranenborg en Vincke uitstel van
betaling. Voor het reddingsplan was een miljoen euro nodig. De grootste schuld
eiser van Vossius was de verhuurder van het pand, de Nedstede Groep. Deze
groep zag weinig in een doorstart en was wegens de huurachterstanden al op
zoek gegaan naar nieuwe huurders.
Een Franse rechtbank heeft ac
teur guillaume depardieu,
zoon van Gerard, gisteren veroor
deeld tot negen maanden voor
waardelijke gevangenis
straf omdat hij in augustus
een man had bedreigd met een
vuurwapen. Ook droeg de rech
ter Depardieu op achttien maan
den in therapie te gaan. De ac
teur moet zijn vuurwapen inleve
ren en 9.500 euro betalen,
waarvan 4.500 euro aan schade
vergoeding voor het slachtoffer.
Depardieu werd op 22 augustus
in een bar in Trouville in Nor-
mandië gearresteerd. De 32-jari-
ge acteur had zijn pistool getrok
ken en een aantal keer in de
lucht geschoten, nadat een man
opmerkingen had gemaakt over
zijn kleding. Foto: AFP
Prinses stéphanie van Monaco (38) is voor de tweede maal in het huwelijk
getreden. Een woordvoerder van het Monegaskische vorstenhuis zei dat er ,,een
plechtigheid is geweest in Genève". Omdat het om een 'privé-aangelegenheid'
gaat, doet het paleis geen officiële bekendmaking. Het nieuws over het huwelijk
van de prinses werd naar buiten gebracht door de internetsite van het blad Bun
teen door het weekblad Die Aktuelle. Die zeiden van bronnen 'dichtbij het pa
leis' vernomen te hebben dat de gelukkige de Portugese circusartiest Adans Lo
pez Peres is. Alleen de getuigen en Stéphanies drie kinderen waren volgens de
bronnen van de twee media bij de huwelijksplechtigheid aanwezig. Stephanie
trouwde in 1995 met Daniel Ducruet, met wie ze twee kinderen heeft. Een jaar
later scheidde het paar. Later kreeg ze een relatie met Jean-Raymond Gottlieb.
Met hem kreeg ze haar jongste dochter. Begin dit jaar beëindigde Stéphanie
een relatie met de Zwitserse circusdirecteur Franco Knie. Foto: AP
voorspelt: „Het wordt vast een meisje0
al dat rose in haar kleding."
En ook bij de aanbieding van de miljo
nennota in de Tweede Kamer komt d
nieuwe generatie even om de hoek ki
Minister Gerrit Zalm (financiën) laat
derend weten dat hij 'een uur geleder
is geworden. Mijn kleindochter heet 1
ma. Zijn ambtenaren blijken naast de
joenennota een cadeau in het koffertj
hebben verstopt. Een klein T-shirt me
tekst 'Het financiële leven begint
Voorhout 7', verwijzend naar het
zijn ministerie. Voorzitter Weisgjs
niet echt waarderen. „Dit soort
ren hier niet thuis."
Frouke Houtman en Hans Jacobs
Het is zo langzamerhand een van de belangrijkste onderwerpen van gesprek op prinsjesdag. De hoedjes. In alle soorten en maten kwamen
Prinsjesdag is het Ascot van de Lage Lan
den. In de Ridderzaal kunnen vrouwen met
een prachtig hoofddeksel de show stelen,
zoals prinses Laurentien gistermiddag
deed, maar de plank ook volledig misslaan.
„Zonde!", verzucht hoedenontwerpster
Marianne Jongkind als Maxima verschijnt.
„Zó'n mooie meid met goede smaak en dan
zo'n slecht gemaakt hoedje."
Jongkind uit Soest zit op het puntje van
haar stoel voor de televisie. Elk jaar ziet ze
meer hoofddeksels verschijnen in de Rid
derzaal. „Het is iets van de laatste tien
jaar. Het ene na het andere Kamerlid
kwam met een hoed op en het liefst een
beetje opvallend."
De boodschap van de troonrede gaat vol
komen langs haar heen. „De inhoud lees
ik wel in de krant", zegt ze. De hoedjes,
die ze voor de gelegenheid becommenta
rieert, hebben al haar aandacht. De Soes-
terse is niet gecharmeerd van het fuchsia
dopje op het blonde haar van de zwange
re Maxima. Flatteert niet, vindt ze, net zo
min als de jurk, waarin de prinses dikker
lijkt dan ze waarschijnlijk is. „Dit is erg
gewoontjes, Maxima, en er zitten lelijke
ribbels in de stof van de hoed."
Als koningin Beatrix uit de Gouden Koets
stapt, valt Jongkind stil. „Nu moet ik even
op mijn woorden passen", vervolgt ze di
plomatiek. „Laat ik het zo zeggen: veren-
hoeden zijn in de mode. Dat wel. Maar
Foto: ANP
zelf had ik een strakker model gemaakt.
Deze hoed is iets te groot en absoluut niet
gewaagd, een beetje ouderwets zelfs. De
hoed werpt ook een schaduw over haar
gezicht, maar past wel goed bij de jurk."
Jongkind zit veertig jaar in het vak en le
vert aan couturiers als Frans Molenaar,
Mart Visser en Frans Hoogendoom. De
prinsessen Irene en Margriet dragen vaak
haar creaties, Beatrix (nog) niet. Eén keer
maakte ze ongevraagd een pronkstuk
voor de koningin. „Helaas kreeg ik die te
ruggestuurd, met een vriendelijke brief.
Ze vond het een mooie hoed, maar ze
neemt nooit geschenken aan van zo per
soonlijke aard." Van vakgenoten weet ze,
dat het niet meevalt om voor de majesteit
te werken. „Ze weet zó precies wat ze wil,
dat je je eigen creativiteit niet echt kwijt
kan."
De vrolijke hoeden staan in schril contrast
met de sombere troonrede. „Hoe slechter
de economie, hoe extremer de hoeden.
Dan moet een hoed de boel opfleuren",
zegt de topontwerpster. Vooral Loesewies
van der Laan (D66) komt met een roze
'spin' extravagant voor de dag. „Een
prachtig gemaakte hoed, maar té extreem
voor de gelegenheid", oordeelt Jongkind.
Prinses Laurentien heeft het wél goed be
grepen met haar breedgerande hoofdtooi
van sisal in aubergine kleur. „Past perfect
bij het geheel." Ook lof voor onderwijsmi
nister Maria van der Hoeven. „Eenvoudig
ontwerp, maar prachtig bij dat grijze
haar." De camera zoemt in op de hoedlo-
ze Femke Halsema van QroenLinks. Een
gemiste kans? „Ze heeft een mooi koppie
voor een hoed. Dit zal een statement zijn;
het gaat haar om de inhoud van de troon
rede en niet om de poespas."
De somber kijkende staatssecretaris Rita
Verdonk van Vreemdelingenzaken en in
tegratie lijkt zelf ook te beseffen, dat ze
plank heeft misgeslagen. „Net een dek
schaal uit het restaurant. Ze heeft 'm laten
maken door een vriendin, nou dat is te
zien." Erica Terpstra wil altijd scoren met
de opvallendste hoed, maar legt het dit
maal af tegen Krista van Velzen van de
Socialistische Partij. Die draagt een vogel
nest met eieren op het hoofd. Jongkind:
„Géén gezicht; een soort protesthoed. Ik
houd van apart, maar niet van lachwek
kend."
Annemarie de Jong
SP-kamerlid Krista van Velzen wilde met har
hoofddeksel aandacht vragen voor het lot vIai
miljoenen te klein gehuisveste kippen. Foto: roi
Ik had ook heerlijk door de duinen kunnen gaan fiet
sen. Her was immers een prachtige dag. Maarzo
werkt dat niet. Een mens klemt zich vast aan zijn ge
woonten. Dat is nog ongeveer de laatste zekerheid in
het bestaan. Een columnist is ook een mens en vormt
geen uitzondering. Tot mijn gewoonten behoort om
mijn wekelijkse herderlijk schrijven zo laat mogelijk
te noteren. Het liefst deed ik dat vandaag, woensdag
dus, maar dat stuit op praktische bezwaren. Noodge
dwongen schrijf ik mijn stukjes dus de dinsdager
voor, zo rond het middaguur. Maar gisteren was het
dé derde dinsdag. Dan torn ik aan mijn deadline.
Waarom heden doen wat ik kan uitstellen, tenminste
totdat het koninklijk gezelschap zijn schreden heeft
gekeerd en de lakeien zich naar behoren hebben gek
weten van de eervolle taak, de balkondeuren te slui
ten?
Toegegeven, zolang de Gouden Koets door de Haagse
straten rijdt is nooit echt iets veranderd aan de regie.
Die vormeloze witte pikbroeken rond de achtersten
van het paardenvolk zijn nog altijd even verrukke
lijk. Maartje zuigt nog altijd het laatste vleugje stilte
op met overbodig gekeuvel. Hoe vaak heeft ze al ont
huld dat de Gouden Koets een geschenk was van het
Amsterdamse volk aan de jonge vorstin Wilhelmina
bij haar inhuldiging? Hoe vaak heeft ze, terwijl het
beeld Limburgse vendelzwaaiers toont, verteld dat
dat Limburgse vendelzwaaiers zijn? En hoe vaak
heeft ze me niét verteld, wat ik voorde verandering
nou wel heel graag zou willen weten? Gisteren bij
voorbeeld, wie de mevrouw was die met een mandje
eieren als hoofddeksel de Ridderzaal choqueerde en
vooral ook wie die mooie, maar voor het tijdstip veel
te blote dame was, gezeten naast het sociaal-demo
cratische wonderkind Sharon Dijksma. Vast ook een
Kamerlid. Maartje had het me moeten vertellen met
dan in vredesnaam maar een opperstal- of groot
meester dan wel een Gelderse of Friese volbloed voor
enigerlei koets minder. Het geeft allemaal niet echt,
want ik ga er toch voorzitten, blijf zitten, stel vast
dat de koningin er prachtig uitziet in het zilvergrijs
en navenante hoed, sluit Maxima in mijn jongens
hart als de weelderige jonge vrouw in fluwelen tooi,
hoogtij Italiaanse Renaissance, zo weggelopen uit een
schilderij van Botticelli.
Maar dan. Het staatshoofd had bij wijze van spreken
nog niet de majesteitelijke hielen gelicht, de trompet
ters waren nog niet uitgeblazen, of de recensenten be
gonnen al dat het zo'n ongemeen sombere troonrede
was. Dat vond ik eigenlijk best meevallen. Beatrix
was tekstvast en er kon tussen de alinea's en het drie
werf leve de koningin een lachje af. Somberheid en
soberheid? Waar hebben we het over? Toen de Gou
den Koets na de lange oorlogsjaren in 1948 voor het
eerst weer op het Binnenhof verscheen waren suiker,
waspoeder, korstloze kaas, kerftabak en chocolade
vlokken nog op de bon. Dat was afzien. Tegen
woordig is niks meer op de bon. Hele generaties
hebben bij dat woord 'bonalleen maar associa- fl
ties van onnadenkend parkeren en overschrijden
der maximumsnelheid. Waarmee maar gezegd
wil zijn dat die aan te halen broekriemen giste
ren in het Haagse straatbeeld zeldzaam waren, jt
veel zeldzamer dan al die oranje bretels in de TVU
feestende mensenmassa.
Ook gewoontegetrouw stemde ik gister
morgen vroeg voor het wereldnieuws af op de
BBC en waaraan besteedden ze aandacht in
Londen? Ik kon mijn radio niet gelo
ven, maar ze hadden het over onze
hoogsteigen prinsjesdag en al de 'sor
row' en 'misery' die ons volgens een
meneer uit leefbaar Rotterdam die
aan het woord kwam, te wachten
stond. Wilt u wel geloven dat ik vre
selijk trots was? Nederland stond op
de kaart, we deden weer eens mee en
zo vroeg al.
