over twijfels
Irak-dossier
BUITENLAND
I
'De Hoop Scheffer
favoriet voor NAVO'
Duitse terroriste beschuldigd van aanslag op joden Minister loog
IAAT AL-QAEW ASJ&8IJ6U
Wv\ patau&êm eert
Hoon verzweeg kritiek
Achmed Qurei
nieuwe premier
van Palestijnen
EN
Bush: doodstraf
voor terroristen
VS tegen een snelle
overdracht bestuur Irak
Israël verwoest huis in Hebron
'Anna Lindh
zette Zweden op de kaart'
Neptandartsen in Parijs
•bellen slaan toe
et paardenbom
Door de ontploffing
een bom die op de rug van
paard was verstopt, zijn
ren in Colombia zeker acht
>n en twintig gewonden ge
il. Volgens de autoriteiten
de linkse rebellengroep
het paard met bom en al
et politiebureau laten ont-
èn, maar omdat het dier
teewerkte ontplofte de
op een plein in het cen-
ivan Boyacó, een stad in
nidden van Colombia.
itest tegen
Ivisvangst
in - De Britse ambassa-
in IJsland heeft gisteren
»ns 23 landen, waaronder
•rland, officieel protest
etekend tegen het IJsland-
sluit om dit jaar maximaal
alvissen te vangen. Volgens
id vormen de 43.000
gvinvissen in de buurt een
eiging voor de visstand en
'oor de visserij. IJsland zegt
eren te willen vangen om
kijken wat voor soort vis ze
es eten. Onder de landen
actie ondersteunen zijn
r meer de Verenigde Sta-
Frankrijk, Duitsland, Zwe-
Spanje en Mexico.
ssagraf met
er 400 lijken
jievo - In een massagraf in
[osten van Bosnië zijn tot
pe de lijken gevonden van
dan vierhonderd mensen,
i mogelijk het grootste
ïgraf uit de Bosnische
(igvan 1992 tot 1995. Het
igraf ligt in het bergachti-
jied bij de Oost-Bosnische
Zvornik. Uit papieren die
graf zijn gevonden, blijkt
;n deel van de slachtoffers
ïburgers waren uit Zvor-
feratunac en Vlasenica. Zij
eëxecuteerd toen Bos-
-Servische troepen de ste-
eroverden aan het begin
Se oorlog. Mogelijk zijn in
kaf ook slachtoffers van de
[den in Srebrenica begra-
let gaat om een zogehe-
undair graf, een groeve
lijken werden herbegra-
om zo oorlogsmisdrijven te
ïzelen.
tse politie pakt
I neo-nazi's
donderdag 11 SEPTEMBER 2003
:hen - De politie in Mün-
Iheeft naar eigen zeggen
slag voorkomen van
"s. Ze hield zes perso
en nam 1,7 kilo spring-
beslag. Twee van de ver-
|en werden in de loop van
bnd weer op vrije voeten
ld. De resterende vier zijn
nden aan het ultrarechtse
ie 'Kameradschaft Süd'.
litie weet niet waar en
:er de arrestanten van
raren toe te slaan.
pe Gonzalez
aat politiek
id - De voormalige Spaan-
mier Felipe Gonzalez
gisteren gezegd het parle-
te willen verlaten. De 61-
regeerde Spanje van 1982
96 als hoofd van een soci-
che regering. Zijn laatste
als premier werden over-
|uwd door verhalen van
•tie en doodseskaders in
nland.
zenden doden
ir malaria
abeba - De malaria-epi-
die het noorden van
iië de afgelopen vier
den heeft getroffen kostte
derduizend mensen het
Ethiopië kampt met de
droogte in twintig jaar.
dan 13 miljoen mensen
;n te verhongeren.
eken gepakt
>r spionage
fE - Twee gemeenteraads-
ien een locoburgemeester
|n dorp op het Griekse deel
[yprus zijn gisteren in het
(e Noord-Cyprus gearres-
jop verdenking van spio-
|Ze werden volgens de po-
ipgepakt toen ze foto- en
Fopnamen maakten van
Ie militaire installaties. Cy-
bestaat sinds de Turkse in-
yan 1974 uit een (nooit in-
Jionaal erkend) Turks
lelijk deel en het Griekse
Cyprus. Hoewel er enige
pering is, ziet het er niet
bit dat de kwestie snel zal
En opgelost. De zaak staat
priotische toetreding tot
lindeweg.
irtien jaar cel
lr doden tijgers
P - Vijf voormalige werk-
p van een dierentuin zijn
bgladesh tot veertien jaar
foordeeld omdat ze in
Me koningstijgers hebben
Pgd en de huiden ver-
I Veertien medewerkers
f dierentuin werden aan-
|gd. Negen gingen vrijuit
Js gebrek aan bewijs.
fAAP PAftEN N
16 MAAPT EN 2SM0\|ÉMB6R
H0£\ gfeSCMIKBAAP.
Z>M"-
stuttgart/ap - Een veronderstelde voor
malige RAF-terroriste, de 46-jarige An
drea Klump, is beschuldigd van bera
ming en uitvoering van een bomaanslag
in 1991 op een bus met 31 Russische jo
den in Hongarije. Dat heeft het Duitse
openbaar ministerie bekendgemaakt. Bij
de aanslag raakten twee Hongaarse poli
tiemannen en twee buspassagiers ge
wond.
Klump kan tot een levenslange gevange
nisstraf worden veroordeeld voor be
trokkenheid bij de aanslag. Ze zat eerder
een straf van negen jaar uit voor mede
plichtigheid bij een mislukte bomaan
slag op een discotheek in het Spaanse
Rota in 1988. De disco werd veelvuldig
bezocht door Amerikaanse zeelieden.
Klump zou de aanslag op de bus van 23
juni 1991 hebben gepleegd samen met
Horst Ludwig Meyer, die in 1999 door
politieagenten in Wenen werd doodge
schoten bij een arrestatiepoging. Klump
werd bij datzelfde incident opgepakt.
Volgens de aanklacht besloten Klump en
Meyer in januari 1988 tot de oprichting
van een 'hit-commando' voor het ple
gen van aanslagen op joodse en Ameri
kaanse instellingen. De opdracht voor
de aanslag op de bus zou zijn gegeven
door een onbekende Palestijnse terreur
organisatie in Boedapest, „Beweging
voor de Vrijheid van Jeruzalem". De
aanslag was gericht tegen sovjetjoden
die via Hongarije naar Israël reisden en
met een bus op weg waren naar het
vliegveld. Door een technisch manke
ment ontplofte de bom enkele seconden
te vroeg en trof de explosie vooral de po
litieauto die voor de bus reed.
Het OM begon een onderzoek tegen
Klump nadat twee jaar geleden in een
appartement in Boedapest DNA-sporen
van haar waren gevonden die waar
schijnlijk dateren uit 1991. Klump ont
kent iedere betrokkenheid bij de aanslag
op de bus. Ook zegt zij nooit lid te zijn
geweest van de RAF. Zij heeft wel. be
kend dat zij een rol heeft gespeeld in de
aanslag op de Spaanse disco. Die is vol
gens haar niet georganiseerd door de
RAF, maar door Palestijnse terroristen.
londen/ap/rtr/anp -De Britse
minister van defensie Geoff
Hoon heeft gelogen tegen de
parlementscommissie die onder
zoek deed naar het dossier van
de regering over de verboden
wapens van Irak. Dat blijkt uit
een nog vertrouwelijk rapport
van de commissie, meldde het
Britse dagblad The Evening Stan
dard gisteravond.
Tijdens een ondervraging ach
ter gesloten deuren in juli zou
Hoon voor de commissie heb
ben ontkend dat er binnen De
fensie kritiek was op een passa
ge in een regeringsrapport over
Iraakse massavernietigingswa
pens uit september 2002. In de
bewuste passage stond dat Sad
dam Hussein zijn massavernie
tigingswapens binnen 45 minu
ten kon inzetten. Maar die kri
tiek was er wel degelijk.
Twee hoge functionarissen bin
nen Defensie zouden later voor
een ander commissie, de co-
missie-Hutton, hebben ver
klaard dat ze hebben aange
drongen op het schrappen van
de passage over de 45 minuten.
Die bewering was in hun ogen
sterk overdreven.
De commissie Hutton onder
zoekt de dood van wapenexpert
David Kelly. Die pleegde in juli
zelfmoord, nadat hij werd ge
noemd als bron van een BBC-
reportage waarin werd beweert
dat de Britse regering het Irak-
rapport had aangedikt. Premier
Blair gaf twee weken geleden
voor Lord Hutton toe dat hij
toestemming heeft gegeven
voor het lekken van de Kelly's
naam.
De parlementscommissie zal
vandaag in haar eindrapportage
naast een berisping van Hoon
ook tot de conclusie komen dat
de Britse regering het argument
van 45-minuten nooit had mo
gen gebruiken voor rechtvaar
diging van de oorlog tegen Irak,
aldus de Evening Standard.
Toch gaan de leden van de co-
missie niet uit van opzettelijke
misleiding, maar van vergissin
gen en blunders door de Britse
regering.
Volgens The Evening Standard
concludeert de commissie ook
dat de perschef van premier
Tony Blair, Alastair Campbell,
geen blaam treft in de kwestie
rond het gewraakte dossier.
Campbell, die eind augustus
zijn ontslag aankondigde, werd
ervan beschuldigd het dossier
over de Iraakse wapens „sexier"
te hebben gemaakt om meer
steun voor een oorlog te wer
ven bij de Britse bevolking.
Premier Blair, die het rapport
dinsdag al ontving, weigerde te
reageren op het bericht. Het is
nog onduidelijk wie verant
woordelijk is voor het lekken
van de informatie uit het on
derzoeksrapport. De parlemen
taire commissie voor inlichtin
gen- en veiligheidszaken is een
uiterst geheim orgaan dat in
principe alleen rapporteert aan
de premier.
luistert naar andere mensen",
zei de Belgische minister Louis
Michel. De Hoop Scheffer is
een goede kanshebber, omdat
landen als België, Frankrijk en
Duitsland bij voorbaat afvallen
wegens hun kritiek op de VS
over de oorlog in Irak.
Hoewel De Hoop Scheffer be
trekkelijk weinig bestuurserva-
ring heeft, wist hij zijn collega's
bij de NAVO te imponeren met
zijn eenvoudige voorkomen en
zijn wil om de alliantie te her
vormen. Hij deed dat beter dan
zijn enige Europese tegenkan
didaat, de Noorse minister van
van defensie Kristin Krohn De
void. Hoewel zij niet zou mis
staan als de eerste vrouwelijke
NAVO-baas, ze geslaagde her
vormingen doorvoerde in het
Noorse leger en vermoedelijk
de steun van de VS heeft, zullen
de meeste Europese landen
haar afwijzen vanwege haar ge
brek aan diplomatieke ervaring.
Ook een kandidaat uit een van
de nieuwe Oost-Europese lid
staten (zoals de Poolse presi
dent Kwasniewski) zou minder
kansrijk zijn, omdat die landen
nog maar vier jaar lid zijn van
de NAVO.
De opvolger van Lord Robert
son zal waarschijnlijk begin ok
tober benoemd worden.
ramallah/ap - Ahmed Qurei is
de nieuwe Palestijnse premier.
Op een persconferentie zei hij
gisteren een crisiskabinet met
acht leden te zullen vormen.
Koerei, tot nu toe parlements
voorzitter, was de tweede man
in de Palestijnse hiërarchie na
president Arafat.
Het was ook Arafat die hem
naar voren schoof als premier
na het aftreden van Mahmoud
Abbas. Qurei eiste dat Israël
zijn politiek zou wijzigen, maar
kreeg daar geen reactie op.
Qurei zei de post toch te heb
ben aanvaard omdat Arafat
hem „zeer dringend heeft ver
zocht" ja te zeggen.
Hij noemde zijn belangrijkste
taak het samenvoegen van de
acht verschillende Palestijnse
veiligheidsdiensten.
De Amerikaanse presidént
George Bush heeft Qurei opge
roepen om het terrorisme aan
te pakken. Hij zei dat hij de rou
tekaart die tot vrede in het Mid
den-Oosten en een onafhanke
lijk Palestina moet leiden, nog
niet heeft opgegeven.
Israël maakt zich zorgen over
de hechte banden tussen Arafat
en diens 'lakei' Qurei. Binnen
de regering Sharon gaan steeds
meer stemmen op om Arafat te
verbannen.
brussel/ap/anp - Jaap de Hoop
Scheffer en de Canadese vice-
premier John Manley zijn de
belangrijkste kandidaten voor
de post van secretaris-generaal
bij de NAVO. Daarbij lijkt De
Hoop Scheffer de beste papie
ren te hebben. Diplomaten bij
de NAVO zeiden gisteren dat de
Nederlandse bewindsman de
voorkeur geniet van de meeste
NAVO-landen, die een Europe
aan willen als topman.
Bij de NAVO is het gebruikelijk
dat de opperbevelhebber een
Amerikaan is en de secretaris
generaal een Europeaan. De
huidige baas van de NAVO, de
Brit George Robertson, vertrekt
eind dit jaar. Gisteren schoof
Canada zijn vice-premier naar
voren in een gesprek met de
minister van buitenlandse za
ken van de VS, Colin Powell.
Dat is ongebruikelijk, want
doorgaans verlopen de onder
handelingen over een nieuwe
secretaris-generaal voor de
NAVO in het diepste geheim.
De Hoop Scheffer (55) houdt
zich ook voortdurend op de
vlakte als de post ter sprake
komt. Toch liet de Belgische re
gering gisteren weten dat zij De
Hoop Scheffer zal steunen. „Hij
is ruimdenkend en het is een
diplomaat. Dat is belangrijk. Hij
ouantico/an p/rtr - De Ameri
kaanse president Bush wil dat
het Congres instemt de moge
lijkheid de federale doodstraf
op te leggen voor terroristen.
Hij zei dat gisteren in een toe
spraak bij de federale politie
FBI. Ook wil hij dat verdachten
van terrorisme vaker het recht
op vrijlating tegen borgtocht
kan worden ontzegd. Volgens
het Witte Huis moeten politie
en justitie meer bevoegdheden
krijgen om terrorisme te bestrij
den. Vandaag herdenkt de we
reld de aanslagen van 11 sep
tember 2001 op het WTC in
New York, op het Pentagon in
Washington en in Pennsylva
nia, waar een gekaapt vliegtuig
neerstortte.
5
new york/anp/rtr - De Ver
enigde Staten zien niets in het
voorstel van Frankrijk en Duits
land om het bestuurlijk gezag
in Irak snel over te dragen. Po
well zei vanmorgen voor de
Arabische nieuwszender al-Ja-
zeera dat het niet mogelijk is
morgen een geschikte Irakees
vinden en te zeggen dat hij het
land mag regeren.
Binnen de Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties circuleert
een voorstel van Duitsland en
Frankrijk waarin staat dat de
VN de centrale rol van de we
deropbouw overneemt van de
VS. Het document is bedoeld
als een amendement op een
ontwerpresolutie van de VS in
zake Irak. Amerika wil dat er in
Irak een internationale troe
penmacht komt onder Ameri
kaanse leiding.
De Arabische nieuwszender al-
Jazeera zond gisteren urenlang
een 'nieuwe tape' van Osama
bin Laden en zijn tweede man
Ayman al-Zawahiri. De band
toont beelden van de leider van
al-Qaeda in een bergachtig ge
bied. Volgens het station zou de
tape eind april of begin mei zijn
opgenomen. Een ogenschijnlijk
fitte Bin Laden loopt op de
beelden met een wandelstok en
met een mantel over zijn
schouder.
Israëlische troepen reageren fel op elke Palestijnse zelfmoordaanslag. Niet alleen jagen door het leger werd opgeblazen. Israëlische eenheden hebben volgens Palestijnse
ze op de leiders van de fundamentalistische Hamas, die verantwoordelijk is voor de bronnen vanmorgen posities ingenomen bij het hoofdkwartier van de president Arafat
meeste zelfmoordaanslagen. Ook de familie van de zelfmoordenaars wordt aangepakt, in Ramallah. Foto: AFP
zoals hier in Hebron, waar vanochtend het huis van een vermeende Palestijnse terrorist
stockholm/anp - Minister An
na Lindt van buitenlandse za
ken heeft Zweden de afgelopen
vijfjaar in Europa politiek op de
kaart gezet. Zo verwoordde
voorzitter Peter Eriksson van de
Zweedse Groene Partij de me
ning van veel Zweden over de
politica, die vanmorgen over
leed na een steekpartij gisteren.
De 46-jarige Lindh was een van
de populairste politici van haar
land. Zij werd genoemd als toe
komstig opvolgster van de soci
aal-democratische premier Go
ran Persson. Haar populariteit
had zij onder meer te danken
aan het feit dat zij wars was van
gewichtigdoenerij, zich niet liet
voorstaan op haar positie en
aan de duidelijke accenten die
zij aan de buitenlandse politiek
heeft gegeven.
De kleine, jong uitziende jurist
en moeder van zoons van
twaalf en acht jaar oud maakte
zich tijdens het Zweedse voor
zitterschap van de Europese
Unie,-twee jaar geleden, los uit
de schaduw van premier Pers
son. Zij voede ook fel campag
ne voor de invoering van de eu
ro in Zweden.
Lindh was niet bang voor een
pittige uitspraak. Zij omschreef
de Amerikaanse president Bush
als een „lone ranger" toen hij
ten strijde trok tegen Irak. In
haar kritiek op de politiek van
Anna Lindh was getrouwd en moeder van twee zoons. Foto: EPA
Israël en de VS ten opzichte van
de Palestijnen liet zij zich een
stuk scherper uit dan de pre
mier. Zij noemde Bush' Mid-
den-Oostenbeleid „dom, waan
zin en uiterst gevaarlijk".
Van bewaking wilde Lindh, net
als de in 1986 vermoorde
Zweedse premier Palme, niets
weten. Gistermiddag was zij zo
als wel vaker in een vrij uurtje
in de gaan winkelen.
Lindh, die met de voormalige
minister Bo Holmberg is ge
trouwd, reisde dagelijks per
trein van haar woonplaats
Norrköping naar haar werk op
het ministerie van buitenlandse
zaken. De in 1957 in Enskede
geboren Lindh studeerde rech
ten in Uppsala. Zij was al tij
dens haar studie politiek actief.
In 1982, het jaar dat zij haar
universitaire opleiding afrond
de, kreeg zij een zetel in het
parlement. Haar ster rees snel
binnen de sociaal-democrati
sche partij en in 1991 werd zij
lid van het partijbestuur.
parijs/gpd - De Parijse politie
heeft 23 Syriërs gearresteerd die
de afgelopen twee jaar als nep
tandartsen het noordelijk deel
van Parijs hebben afgestruind
op zoek naar armlastige patiën
ten. De neptandartsen bezoch
ten vooral cafés en goedkope
restaurants waar zich illegaal in
Frankrijk verblijvende buiten
landers ophielden. Voor vier
keer minder dan het normale
tandartstarief werden - ondes
kundig - kiezen getrokken, ga
ten gevuld en tandsteen verwij
derd. In de attachékoffertjes
van de 'tandartsen' zat in veel
gevallen een mobiele boorma
chine die in het huis van de pa
tiënt op het lichtnet werd aan
gesloten. De politie was de ben
de in het voorjaar van 2002 op
het spoor gekomen toen zich
een patiënt op het bureau
meldde wiens kaak was gaan
zweren als gevolg van de be
handeling van 'zijn tandarts'.
Toen het slachtoffer geen adres
van zijn behandelend arts kon
produceren, werd alarm gesla
gen. De Syriërs werkten uiterst
professioneel waardoor het ver
zamelen van bewijsmateriaal
langer duurde dan was voor
zien, zo werd gisteren van poli
tiezijde meegedeeld. Onbekend
is nog hoeveel mensen het
slachtoffer van de neptandart
sen zijn geworden.
WIM STEVEN HAG
