Roken in hotel anders dan in café
GESPREK VAN DE DAG
Rustpauze in Mussel werd
kidnapper Lusanne fataal
Noorse ijsberen veranderen van kleur...
DAGELIJKS LEVEN
De kidnapper van Lusanne van der Gun is
tegen de lamp gelopen dankzij de oplet
tendheid van een 34-jarige vrouw uit
Mussel.
Deze vrouw zag de ontvoerder (Simon
S.) samen met het 11-jarige meisje uit
Oldeberkoop op de derde dag van de
kidnap langs de Ondersteveenweg in
haar woonplaats wandelen. Haar gou
den tip leidde twee dagen later tot de
oplossing van de geruchtmakende ver
dwijning.
De vrouw zag de ontvoerder en slacht
offertje lopen. Ze reed in haar auto en
zag de grijze wagen van de ontvoerder
in de berm staan. Ze dacht dat het een
politieauto was die bezig was met een
snelheidscontrole. De vrouw trapte op
de rem, keek naar links en zag het ont
voerde meisje met het verband om haar
hoofd naast een oudere, grijze man lo
pen.
Ze bedacht zich geen moment, draaide
haar wagen op de weg en keerde terug
naar de plek. Simon S. was toen al in de
auto gestapt en reed net weg. De vrouw
die met haar dochtertje kort achter de
wagen reed, kon nog net het kenteken
lezen. Beiden onthielden een deel van
het kenteken en gaven dat door aan de
politie. Ook seinde zij haar 49-jarige
zwager in die bij haar in de straat
woont.
Deze man, die net als zijn schoonzuster
absoluut anoniem wenst te blijven, zette
de achtervolging in. „Nadat ik het ken
teken van mijn schoonzuster kreeg, ben
ik direct achter die auto aangereden.
Halverwege Vledderveen zag ik de auto
weer. Ik ben aan de linkerkant van de
weg gaan rijden, want ik wilde goed
kunnen zien of het meisje in de auto zat.
Dat lukte niet goed. Ik denk dat de ach
terraam was beplakt met groen plastic
of zo."
Minutieus vertelt de achtervolger zijn
verhaal. Een relaas zonder poespas.
Nuchter en zakelijk. Twee keer heeft hij
zijn bevindingen aan rechercheurs ver
teld. „Ze wilden natuurlijk alles weten.
Het duurde uren voordat ik het politie
bureau mocht verlaten. Ik heb er 's
nachts nog wakker van gelegen. Zo'n
zaak houdt je toch bezig. Mn schoon
zuster is er nog beduusd van. Ze wil er
met niemand over praten. Voor haar is
de zaak afgedaan.
„De achtervolging was best spannend.
Tussen mij en de ontvoerder reed nog
een auto. Misschien is dat ook een geluk
geweest, want anders had hij mij wel
licht gezien. Vlak voor Stadskanaal reed
die ontvoerder een ventweg op. Ik reed
door en zag dat hij z'n auto langs de weg
parkeerde. Ik stopte ook. We keken el
kaar bijna in de ogen. Hij zag mij ook
staan. De afstand was weliswaar twintig
meter, maar ik zag duidelijk dat het een
oudere man was met grijs haar. Hij par
keerde zijn auto enkele meters achter
een andere wagen. Ik weet niet of hij is
overgestapt of dat er iemand in die wa
gen zat. Ik durfde ook niet terug te rij
den. Je weet nooit wat voor een type het
is."
„Korte tijd later passeerde mij een poli
tieauto. Ik ben er achteraan gereden en
heb met lichtsignalen geprobeerd de
aandacht van die agenten te trekken.
Jammer genoeg reden ze door. 's
Avonds hoorden we dat het meisje in
Venlo was vrijgelaten. We hebben thuis
nog uitgerekend of het mogelijk is in en
kele uren van Mussel naar Limburg te
rijden. Dat kan dus best."
„Vrijdagmorgen werden we keurig ge
beld door de politie dat ze hem hadden
aangehouden. We zijn als eersten inge
licht." Over de 25.000 euro beloning die
was uitgeloofd voor de gouden tip wil d<
man niet praten. „Ik weet het gewoon
niet. Het houdt mij ook niet bezig. Het ii
ons gewoon overkomen. We hebben
onze plicht gedaan." ANP
oslo/rhenen - De ijsberen op het Noorse ei
land Svalbard, beter bekend als Spitsbergen,
veranderen binnenkort van kleur... op de
waarschuwingsbordjes, wel te verstaan. De
oude bordjes op het eiland in de Noordelijke
Uszee toonden een zwarte beer tegen een
witte achtergrond. De eilandbewoners vin
den dat al jaren belachelijk, ijsberen zijn im
mers wit. Toen er een groep ambtenaren
van het ministerie van verkeer de wegen op
het eiland kwam inspecteren, kwam het ho
ge woord eruit: Svalbard wil witte beren op
de bordjes. De ambtenaren gaven de eiland
bewoners gelijk en beloofden de borden te
veranderen. Daarvoor moest nog wel wat
gebeuren, want de Noorse standaardborden
hebben altijd een witte achtergrond met
zwarte tekens erop. Maar uiteindelijk kon
den er toch borden met zwarte achtergrond
en witte beren worden geproduceerd. De
nieuwe borden zullen binnenkort worden
geplaatst langs de ruwweg veertig kilome
ter weg rondom Longyearbyen, de grootste
stad op het eiland. Op Svalbard en de rond
om liggende ijsplaten leven tussen de 2000
en 3000 ijsberen. De dieren trekken soms de
plaatsjes op het eiland binnen op zoek naar
voedsel.
De ijsberen in ons land hebben het wat dat
betreft een stuk gemakkelijker. Zij hoeven
niet zelf voor eten te zorgen. In de
lende dierentuinen hebben ze alle 1
zich te vermaken met een plastic
jerrycan, zoals hier in Ouwehands
park te Rhenen.
Foto: Moré Ga Hert
In een hotel is het veel eenvoudiger om aparte ruimtes voor rokers te maken. Foto: Reuters/Petr Josek
taurantbezoekers en daarvan liet
75 procent weten liever in een
rookvrij restaurant te zitten. En
verder heeft volgens Van den Oe-
telaar „geen enkele van de ruim
honderd onderzoeken naar het ef
fect van een rookvrije horeca een
verwachte daling van de omzet als
gevolg van een rookverbod aange
toond." Van den Oetelaar kondigt
daarom vast acties aan voor ko
mend najaar, met als blijvend
doel een rookvrije horeca.
Wiel Maessen, voorman van de
belangenvereniging voor rokers
Forces Nederland, kijkt heel an
ders tegen de zaak aan. Ook hij
tovert talloze onderzoeken uit de
kast. Maar die hebben uitkomsten
die precies tegengesteld zijn aan
die van de niet-rokers. Maessen:
„Overal ter wereld waar een rook
verbod in de horeca is ingevoerd
zijn de gevolgen rampzalig. De
kleinere zaken gaan binnen de
kortste keren over de kop omdat
de klanten het massaal laten af
weten. In New York en in het Ca
nadese Toronto zijn nog zeer on
langs publieksonderzoeken ge
daan of mensen rookvrije horeca
wilden: in New York was 66 pro
cent er tegen, in Toronto zelfs 75
procent."
Amerika en Canada, dat zijn ook
net de landen waar de onderzoe
ken vandaan kwamen waar Ko
ninklijke Horeca Nederland zijn
gegevens op baseerde dat een
rookverbod 50.000 banen zou
kosten, omgerekend een geschat
te omzetderving van 1,3 miljard
euro. Wiel Maessen: „Dat argu
ment heeft kennelijk toch doorge
werkt bij de minister." Historisch
wil hij het net niet noemen, maar
toch: „Het is voor het eerst dat ro
kers zo direct invloed hebben
kunnen uitoefenen op overheids
beleid. Nog nooit gebeurd! Welis
waar hebben wij niet direct met
de overheid gepraat, maar wel in
direct, want wij hebben onze me
ning ingebracht bij Koninklijke
Horeca Nederland."
Die instelling bevindt zich offici
eel overigens ergens halverwege
op de eindeloze weg tussen rokers
en niet-rokers, vertelt Anthony
van der Klis, woordvoerder van
Koninklijke Horeca Nederland.
Van der Klis: „Wij zien dit als de
eerste stap in de goede richting.
Maar er moet nog een hoop werk
verzet worden. In principe komt
er nu geen rookverbod, mits we
dat stappenplan maken. En daar
moeten wp nu vlug mee aan de
slag, want dat willen we nog voor
de kerst presenteren. Dat is kort
dag, zeker, maar we hebben de
laatste tijd natuurlijk al flink over
dit onderwerp kunnen naden
ken."
Daardoor is er al wel een flinke tip
van de sluier te lichten: „Het zal
in ieder geval een plan moeten
worden waarin per soort horeca
beschreven wordt wat er op dit
gebied kan worden gedaan. In
een hotel bijvoorbeeld is het be
trekkelijk eenvoudig om gedeelten
rookvrij te maken, met alle aparte
zalen die je daar hebt, en het is
ook simpel om meer hotelkai
rookvrij te maken. Dat is een
ander verhaal dan voor een ri
taurant, café of een discothef
Voor andere horecagelegenhi
zullen we flink na moeten dei
ken. Neem je bijvoorbeeld ee
fetaria, dan kun je je afvragen
waarom daar gerookt moet w
den als je er alleen maar even
bakje friet komt eten. Al die d
gen moeten in dat stappenpl;
komen."
Bovendien zal Koninklijke Hl
Nederland het eerdergenoen
'maatschappelijk draagvlak'
scherp in de gaten blijven ho
den. „We moeten de vinger a
de pols blijven houden. We v
in de horeca goede gastheren
dus moeten we luisteren naa
onze gasten willen. Als er sigi
uit de samenleving komen da
draagvlak voor roken in de hi
vermindert, dan zullen we da
op inspelen."
Luuk Kortekaas
Roken blijft mogen in de vader
landse horeca: een verbod per 1 ja-,
nuari 2005 is van de baan, mits de
horeca met een plan komt om het
roken terug te dringen. De belan
genbehartigers van rokers zijn ui
teraard zeer tevreden, de niet-ro
kers zijn woedend: „Een rookvrije
horeca blijft ons doel".
Een beter voorbeeld van de tegen
stelling tussen instemming en af
keur is nauwelijks denkbaar. De
rokers staken gisteren een extra
sigaret op en inhaleerden met
dubbele smaak nu het verbod op
roken in de horeca in elk geval
voorlopig in de ijskast gaat: „Ein
delijk ziet de minister in dat er
geen draagvlak is voor dit soort
dictaten en eindelijk wordt de ro
ker serieus genomen. De niet-ro
kers likten woedend en teleurge
steld hun wonden: „Voor de
werknemers in de horeca en de
niet-rokende gasten is dit een on
verteerbare maatregel".
Die maatregel is te wijten dan wel
te danken aan minister Hooger-
vorst van volksgezondheid. Hij liet
gisteren weten dat de verplichting
dat cafés en restaurants per 1 ja
nuari 2005 over rookvrije ruimten
moeten beschikken voor onbe
paalde tijd is uitgesteld. Dat voor
stel was destijds gedaan omdat
ook het personeel in de horeca,
net als alle andere werknemers in
Nederland, recht heeft op een
rookvrije werkplek. Voorwaarde
voor het nu verleende uitstel is
wel dat Koninklijke Horeca Ne
derland nog dit jaar met een
'stappenplan' komt om het roken
in cafés en restaurants terug te
dringen.
„Wij zijn heel erg teleurgesteld en
woedend", zegt Willem van den
Oetelaar, voorzitter van de niet-
rokersvereniging CAN, een afkor
ting die staat voor 'Clean Air
Now'. De voorzitter ziet zijn wens
voor snelle schone lucht letterlijk
in rook opgaan en noemt de be
slissing van de minister 'onbegrij
pelijk'. „Wij verbazen ons heel erg
over de argumenten die Hooger-
vorst aanvoert. Hij heeft de me
ning van Koninklijke Horeca Ne
derland overgenomen dat een
rookverbod in de horeca 40.000
tot 50.000 banen zou kosten. Wij
hebben dat argument in mei al
doorgeprikt. Dat aantal is puur
gebaseerd op de gegevens van ro
kersbelangenverenigingen.
De CAN-voorzitter noemt het ar
gument van de minister dat er
'geen maatschappelijk draagvlak'
voor een rookverbod is onzinnig
'in een land waar zeventig pro
cent van de bevolking niet rookt'.
„We hebben zelf een enquête ge
houden onder tweeduizend res-
kLers-ICoeK 6EMT pik NIET TE Pll<-
MENSELIJK
De KONINGIN-MOEDER van het Afrikaanse koninkrijkje Lesotho, Mamohato
Bereng Seeiso, is op 62-jarige leeftijd OVERLEDEN. De moeder van koning Let-
sie III zakte in elkaar tijdens een kerkdienst in Mantsoenyane, net buiten de
hoofdstad Maseru, en overleed korte tijd daarna in het ziekenhuis. Dat heeft het
Zuid-Afrikaanse persbureau SAPA bekendgemaakt. Over de precieze doodsoor
zaak werden geen mededelingen gedaan, maar kort voor haar overlijden zou de
koningin-moeder geklaagd hebben over vermoeidheid.
Inwoners van SINGAPORE mogen
voor het eerst in meer dan twintig
jaar weer het tijdschrift Cosmopoli
tan kopen. Ook mag de televisieserie
Sex and the City worden uitgezon
den. Homoseksualiteit in films en
toneelstukken wordt vanaf nu 'flexi
beler en met aandacht voor de con
text' bekeken. Dat maakte de Singa-
poraanse minister van informatie
Lee Boon Yang deze week bekend.
Cosmopolitan moet wel in plastic
verpakt zijn om te voorkomen dat er
in wordt gebladerd in de winkels.
Een heleboel andere tijdschriften,
zoals Playboy, blijven verboden. De
minister gaf te kennen dat volwasse
nen wat MEER VRIJHEID krijgen
maar dat om minderjarigen te be
schermen de censuur in stand blijft.
Singapore wil zijn saaie imago kwijt
raken en probeert zich te profileren
als een centrum van kunst en me
dia. Het bestuur doet mondjesmaat
concessies om het een beetje span
nender te maken in Singapore. Zo is
sinds kort expliciet taalgebruik toe
gestaan in toneelstukken. Eind dit
jaar mogen bars buiten woonwijken
24 uur lang openblijven en kunnen
klanten overal dansen, ook bovenop
de tot nu toe verboden toog.
Het glamourhuwe-
li)k tussen actrice
en zangeres JENNI
FER LOPEZ en ac
teur BEN AFFLECK,
dat dit weekeinde
zou worden voltrok
ken, is voor onbe
paalde tijd UITGE
STELD. Dat heeft de
woordvoerder van
het Hollywood paar
bekendgemaakt. Als
reden voor het uit
stellen van de huwe
lijksceremonie
wordt de excessieve
media-aandacht ge
noemd. Van een ro
mantische breuk
zou geen sprake
zijn. Lopez en Af
fleck vrezen er niet in te slagen de pers op afstand te houden en zijn bang dat
wat de mooiste dag van hun leven moet worden uitloopt op een teleurstelling,
aldus een woordvoerder. Het huwelijk wordt volgens het tijdschrift US Weekly
voltrokken op Sotto II Monte, een privé-landgoed in de buurt van Santa Barbara
ip Californië. Tot de genodigden behoren onder anderen collega-acteurs Matt
Damon, Bruce Willis, Matthew Perry en Alec Baldwin. De 33-jarige J-Lo en de
31-jarige Affleck leerden elkaar deze zomer kennen tijdens de opnames van de
film Gigli. Het is Jennifer Lopez' derde huwelijk, Affleck trouwt voor het eerst.
Volgens een aantal Hollywoodverslaggevers is het aangekondigde uitstel van
het huwelijk gewoon een stunt om de pers weg te houden en gaat de huwelijks
ceremonie dit weekeinde gewoon door. Foto: Reuters
