Natuur heeft aanpassingsproblemen:
GESPREK VAN DE DAG
'Hier kan Mick
Jagger niet tegenop'
Spaanse wetenschappers tonen klimaatveranderingen aan
Steeds meer
bosbranden
Spreidstand
DAGELIJKS LEVEN
JE OU PERS ■ZULLEN TO CM VA/EL EfA/VERAIOEOEK/ AVE Bf?£A/7
MENSELIJK
De Slowaakse autoriteiten hebben
bevestigd dat PAUS JOHANNES
PAULUS II, die later deze week zijn
derde bezoek aan het overwegend
rooms-katholieke Slowakije aflegt,
met de dood is bedreigd. De Slo
waakse krant NovyCas meldde dat
gisteren. Over de aard van het DREI
GEMENT wilden zij zich niet uitla
ten. ,,Elke publicatie van bijzonder
heden helpt de eventuele aanvallers
hun plannen aan te passen", zei het
hoofd van de beveiliging. Het vier
daagse pausbezoek begint morgen.
Voor de gelegenheid worden 5000
politieagenten en 500 gardisten op
de been gebracht. Johannes Paulus
II wordt regelmatig bedreigd. In
1981 werd er daadwerkelijk een
aanslag op hem gepleegd bij het Va-
ticaan en raakte hij ernstig gewond.
De Amerikaan EDWARD TELLER,
beter bekend als de vader van de
WATERSTOFBOM, is gisteren op
95-jarige leeftijd overleden. Dat
heeft het Lawrence Livermore Natio
nal Laboratory meegedeeld. Hij
stierf thuis, in het Californische
Stanford, aan de gevolgen van een
beroerte. Teller, die op 15 januari
1908 in Boedapest werd geboren, is
vooral bekend geworden als fanatiek
pleiter voor de waterstofbom en de
ontwikkeling van een krachtig Ame
rikaans nucleair wapenarsenaal in
het algemeen. Nog voor de Amerika
nen in augustus 1945 boven Japan
hun eerste atoombom afwierpen,
streefde Teller al naar de nog krach
tigere waterstofbom. Dit verwoes
tende wapen werd in 1952 voor het
eerst getest. Het is nooit in een oor
log gebruikt.
De ouders van de overleden r&b-
zangeres AALIYAH hebben een
SCHIKKING getroffen met de be
trokkenen bij haar fatale vliegtuig
ongeluk. Dat meldt de Britse om
roep BBC. De zangeres kwam in
2001 op 22-jarige leeftijd bij een
vliegtuigongeluk op de Bahama's
om het leven. De Cessna 402B
waarin zij zich met acht andere per
sonen bevond, stortte kort na het
opstijgen neer. De zangeres had op
de Bahama's een videoclip opgeno
men. De details van de schikking
zijn vertrouwelijk.
.1
Blof geeft geheim concert
in Bloemendaalse strandtent
De Zeeuwse band Blaf kan na
tuurlijk niet vergeleken worden
met The Rolling Stones, de legen
darische rockformatie die geasso
cieerd wordt met seks, drugs and
rock and roll. Tóch blijken er op
vallend genoeg overeenkomsten
te bestaan. Beide groepen kennen
bijvoorbeeld hun eigen fanatieke
fans. Dat bleek gisteravond maar
weer eens, toen Blof voor een ui
terst select gezelschap van niet
meer dan honderd mensen een
(zeer geheim gehouden) akoes
tisch concert gaf in strandtent De
Kust in Bloemendaal. Uit alle
windstreken kwamen ze: van Zee
land tot de Achterhoek en van
Drenthe tot Brabant. En verder.
Het exclusieve concert was een
cadeautje voor een klein groepje
luisteraars van Radio 538, dat had
meegedaan aan een prijsvraag.
Verleden week was het Blof-week
bij het commerciële station en
werden in totaal niet meer hon
derd kaartjes voor het eenmalige
concert beschikbaar gesteld. Blof
„Mannen opgelet, in de spreidstand, één!" zei de le
raar gymnastiek en dan begon ons lesuur lichamelij
ke opvoeding. Zó stonden we nog stram in het gelid
op de kurken vloer van het gymnastieklokaal en dan,
hup, al die knokige jongensbenen uit elkaar, een for
matie van 20 cl 25 gelijkbenige driehoeken. We leer
den snel en weldra wisten we dat de spreidstand voor
verscheiden uitleg vatbaar was. Tenminste, daar ver
namen wij over of dat vermoedden wij en onze pube
rale jongensfantasie zorgde voor de rest.
De HBS -soort atheneum maar dan streng- waarop
zich dat allemaal afspeelde, stond aan de rand van
de Haagse Schilderswijk. Dat was nog een geheel wit
te volksbuurt want er was niks anders. Het woord
'autochtoon' bestond natuurlijk al maar niemand
wist hoe je het precies moest spellen. Zoals veel buur
ten van dit type in de grote stad was deze Schilders
wijk in de 19de eeuw razendsnel opgetrokken om de
nieuwe proletariërs die van buiten kwamen, een dak
te bezorgen. De bouw was krakkemikkig en voldeed
bij lange na niet aan de toen nog beknopte hygiëni
sche eisen. De wijk stond op laagveen, de fundering
was gebrekkig zodat het hoge waterpeil zorgde voor
vochtige muren. Tot de bekende ziekten en ongemak
behoorden rachitis en schurft.
Toen er begin vorige eeuw een woningwet kwam om
de ergste misstanden en hun willige verspreiders, de
huisjesmelkers, aan banden te leggen, heeft het nog
lang geduurd, voordat er echt wat aan die woontoe
standen gebeurde.
De wijk waar ikzelf woonde, grenzend aan de Schil
derswijk, bevolkt door gezinnen van de kleine ambte
narij, stond iets hoger aangeschreven. Als ik dagelijks
door de Schilderswijk naar mijn middelbare scliool
fietste, vond ik het wel armoedig maar niet ongezel
lig. Over dat fietsen gesproken, onze fietsenmaker
woonde ook in de Schilderswijk, in de Van Ravestein-
straat om precies te zijn, klemtoon op de eerste a.
Geen enkele Hagenees sprak dat zo uit. Die liet dat
'van' weg en de klemtoon viel op de 'ei' van stein, zo
als Jacobse en Van Es dat doen. Die fietsenmaker
kwam uit Friesland, heette Huizinga, had nooit zijn
noordelijke tongval afgelegd maar was goed te ver
staan.
Toen in de jaren tachtig de oude huizen van de wijk
eindelijk tegen de vlakte gingen, is de straat goeddeels
opgegaan in een woonerf met wat groen en veel rot
zooi. Rijksarchitect Jo Coenen plande op de tekentafel
een prachtige wijk maar de Huizinga's en hun naza
ten verdwenen allemaal.
Afgelopen zondag heb ik op mijn fiets na lange tijd
weer eens de roiide door de Schildersbuurt gemaakt.
Er is in Rotterdam en langzamer overal discussie over
spreiding in de stad van kansarmen die we geen al-
De Frans-Poolse regisseur ROMAN
POLANSKI gaat het boek OLIVER
TWIST van Charles Dickens op
nieuw verfilmen. Dat heeft hij giste
ren tegen het Amerikaanse tijd
schrift Variety gezegd. Polanski zegt
dat hij volgende zomer met de opna
men wil beginnen en dat hij daar
voor Britse acteurs en actrices op
het oog heeft. Het script voor de
film komt van Ronald Harwood, die
dit jaar een Oscar won voor de Po-
lanski-rolprent The Pianist. Ook Po
lanski mocht een Oscar voor The
Pianist in ontvangst nemen. Oliver
Twist is al tientallen malen verfilmd.
De eerste keer in 1912. Foto: AP
AZIATISCHE KINDEREN zeggen
dat ze TE DIK zijn door het vele
huiswerk van school en omdat het er
te warm is om te sporten. Dat blijkt
uit een onderzoek onder 1500 kin
deren uit Bangkok, Hongkong, Ku
ala Lumpur en Manila, waarvan de
resultaten gisteren (maandag) be
kend zijn gemaakt. Ruim 18 pro
cent van de kinderen bleek te zwaar,
ruim 7 procent was ronduit dik.
Hoewel bijna alle kinderen zeggen
van sport te houden, vindt een kwart
het daarvoor te warm en heeft 30
procent belangrijkere dingen te
doen. Ongeveer 45 procent van de
ondervraagde 10-en 11-jarigen
noemde het vele huiswerk de hoofd
schuldige van de inactiviteit. Chips,
koekjes en chocola werden vaak ge-
noemd:als favoriete snack.
De 17rjarige Stefanie Vatta uit
Tilburg mag zich een jaar lang
de MOOISTE ITALIAANSE
noemen die niet in Italië
woont. Ze werd zondag tijdens
de verkiezing 'Miss Italia nel
Mondo' in het Italiaanse kuur
oord Salsomaggiore als mooi
ste gekozen. Aan de schoon
heidswedstrijd deden veertig
Italiaanse meisjes uit de hele
wereld mee. De TILBURGSE
heeft een Italiaanse vader en
een Nederlandse moeder. Ze
is 1,80 meter lang, heeft kas
tanjebruin haar en groene
ogen. Ze werkt bij een Itali
aans restaurant in het centrum
van Tilburg. Vatta is nog een
beetje beduusd van de over
winning. Of ze nog gasten gaat
bedienen bij het restaurant is
maar zeer de vraag. ,,lk heb
daar waarschijnlijk geen tijd
meer voor," aldus de miss.
Door de overwinning heeft Vat
ta een contract met een Itali
aans kledingmerk gekregen.
Daarnaast won ze een geldprijs
van 5000 euro, een keuken en
sieraden. De kersverse miss
wil zich richten op een carrière
als model. Foto: EPA
Landen moeten hun inspanningeP
len om bosbranden te bestrijden,F
ze vormen in toenemende mate
dreiging voor de bossen op aardewa
FAO, de voedsel- en landbouworgCa
van de Verenigde Naties. Ongeverli
cent van alle branden wordt verotlij
door menselijke activiteit, van hef1
gooien van een brandende sigaref0
verbranden van afval of het gebrijj^
brand om te jagen. js
Het FAO-rapport komt uit na eeng
die op veel plaatsen in de wereld
woon heet is geweest en een buiL
woon groot aantal branden heeft
zaakt. In Frankrijk, Portugal, Span£
en tal van andere Europese lande
ze zomer miljoenen hectaren bos®
gegaan, in de meeste gevallen m<^(
afgelopen jaren. Portugal bijvoorlWl
raakte 417.000 hectare kwijt, drieT^
gemiddelde van de afgelopen twu
In de Verenigde Staten brandde 3^
hectare bos af, ruim een miljoen e
meer dan vorig jaar. In Afrika woijeli
lijks 170 miljoen hectare bos in dén
legd, maar daar moet bij worden Ic
kend dat sommige branden nodi£|
het ecosysteem. Australië, dat oor^
ditie heeft branden te gebruiken
ecosysteem intact te houden, he^ej
zoen 60 miljoen hectare verlorenna
lochtonen mogen noemen en van sociaal-economi- t
sche problemen die we niet sociaal-cultureel mo- x.
gen noemen. Dus vroeg ik mezelf, hoe is het gesteld gfiÉ
met de eventuele spreidstand van deze categorie
in mijn eigen stad van inwoning?
Welnu, het is er zeer levendig op zo'n zondag
middag in de Schilderswijk. Voor de thee- en
koffiehuizen is het een gezelligheid van belang
met al die mannen voor de deur, auto's op de
stoep vaak met hun knipperlichten aan, jon
gens op hun scooter, mooi opgedofte kleine
meisjes in kleurrijk tule. Huwbare meisjes
ontbreken, vrouwen ook, hoewel ik
achter de gordijnen achter de bal- «h—
konnetjes van Jo Coenen, soms een
volwassen gestalte met hoofddoekje
waarneem. De Schilderswijk is een
boeiende redelijk geoutilleerde oos
terse nederzetting en ik voel me op
mijn fiets enigszins rugzaktoerist
zonder rugzak in de derde wereld.
Ik begrijp dat we hier iets aan
gaan doen. Ik ben geen 'stadsgeo-
graaf, koester niet die ambitie,
maar beste mensen, waar begin
nen we aan?
hóórt een beetje bij Radio 538: bij
de eerste Live38 (het popconcert
dat 538 jaarlijks organiseert) in
2000 in de Jaarbeurs was de
Zeeuwse band al van de partij, op
Live38 2003 op 6 december in de
Rotterdamse Ahoy' is Blof weder
om prominent van de partij.
„Hier kan Mick Jagger niet tegen
op," zei een verstokte Zeeuwse
fan na afloop van het concert, dat
anderhalf uur duurde. Een ca
deautje van een half uur gaf de
band weg, omdat Blof niet langer
dan een uur zou optreden. Een
wat oudere fan uit Twente: „Ik
heb er ruim twee uur over gedaan
door de file-ellende om hier te ko
men, maar het was het meer dan
waard." Een fan uit IJmuiden zei
praktisch 'om de hoek te wonen'
maar hij had er graag vele uren
voor over gehad om een dergelijk
akoestisch spektakel bij te wonen.
Lichte irritaties waren er ook wel:
terwijl de fans in opperste glorie
meezongen of geconcentreerd
naar de teksten luisterden, waren
sneeuw de laatste jaren steeds la
ter valt werkt de schutkleur juist
averechts. Tegen de donkere ach
tergrond van de rotsen wordt de
witte patrijs een gemakkelijke
prooi voor zijn natuurlijke vijan
den. Dit is volgens bioloog Jordi
Canut ook de belangrijkste oor
zaak voor het uitsterven van deze
vogel.
De gevolgen voor de visstand in
de Middellandse Zee zijn volgens
andere onderzoekers ook al dui
delijk zichtbaar. Bepaalde soor
ten, zoals ansjovis, is aan het ver
dwijnen en meer tropische soor
ten komen ervoor in de plaats. De
gemiddelde temperatuur van het
zeewater is de afgelopen 30 jaar
Een brandweerman in gevecht met de vlammen nabij Bunol in Spanje. Foto: AP
De hete zomer is een duidelijke
aanwijzing voor een klimaatveran
dering. Dit stellen Spaanse weten
schappers die onderzoek deden
naar de invloed van het klimaat op
planten en dieren.
Bioloog Josep Comas heeft vijftig
jaar lang de gegevens van 103 ver
schillende boomsoorten opgete
kend. Hij komt tot de conclusie
dat de bomen nu twintig dagen
eerder bladeren krijgen dan een
halve eeuw geleden. Ook blijven
ze dertien dagen langer groen.
Spanje heeft dus een langere zo
merperiode met hogere tempera
turen. Er is tevens een duidelijke
verandering te zien in het soort
bomen dat in het Middellandse
Zeegebied groeit. Beuken, die be
ter gedijen in een milder klimaat,
verdwijnen. Ervoor in de plaats
komen steeneiken die beter tegen
de hitte kunnen.
Iets dergelijks is aan de gang in
het Mediterrane dierenrijk. On
derzoek door biologen onder ze
ventien soorten vlinders heeft aan
het licht gebracht dat bepaalde
vlindersoorten die vroeger alleen
in Spanje voorkwamen nu ook in
Frankrijk rondvliegen en dat som
mige 'Spaanse' vlinders zes we
ken eerder uitkomen dan vijftien
jaar geleden.
Volgens de onderzoekers is er een
duidelijke klimaatverschuiving
waar te nemen richting het noor
den. In een eeuw zal dat ongeveer
500 kilometer bedragen. Dat zou
betekenen dat het over 100 jaar in
Parijs net zo warm is als nu in
Lyon. Nederland krijgt dan het
klimaat dat nu in het noorden van
Frankrijk heerst.
Voor sommige dier- en planten
soorten heeft de klimaatverande
ring catastrofale gevolgen. Een
goed voorbeeld is de witte patrijs
die vroeger veel in de Pyreneeën
voorkwam. In november krijgt de
vogel witte veren waarmee hij
zich camoufleert in het sneeuw
landschap. Maar omdat de
met een graad gestegen. fff
Op zichzelf is volgens de b
de klimaatverandering ni^ -
verontrustend, maar wél Ifln
po waarin het proces zichPrs
trekt. De natuur heeft daaftu
onvoldoende tijd om zichigf
passen. De wetenschappen
zen met de vinger naar hulst*
regering die zich niet erg tfn.
maakt over de belangrijkste
zaak van de klimaatverandhe
Zo blaast Spanje 38 procefs
gassen de lucht in dan vottlg1
wereldomvattende milieufeU
eenkomst van Kyoto is to^nc
staan.
Henk van den Boom
De Zeeuwse popgroep Blof trad gisteren in het geheim op. Foto: Frans van Zijst
het voornamelijk de genodigden
die de grootste moeite hadden
hun kaken op elkaar te houden.
„Horen die mensen zichzelf dan
zo graag?" was een van de reacties
in de zaal.
Niettemin was het een buitenge
woon geslaagd concert. Blof (tal
loze keren bekroond, ondermeer
met de Gouden Notenkraker en
de Edison Music Award) was
duidelijk in de mood: Paskal Ja-
kobsen, Bas Kennis, Peter Sla
ger en Norman Bonink lieten
zich door niets en niemand
van de wijs brengen. Ze maak
ten er een uiterst geïnspireerd
optreden van.
Jan van Stipriaan Luïscius
w en oil
speeld, J
De nummers (nieuw
gisteravond zijn gespeelt
vanaf vandaag
Radio 538 (www.radio53Q
download worden. Dat ka^
nummer €1,35.
