'Iedereen zei: daar moet je wat mee doei
em
REGIO
j
'Sinds wanneer zijn we hier in Leiden bang voor 'vreemdelingen
'Autochtone bestuurder heeft meer betrokkenheid en daadkract
Lissese moeder van hartekind ontpopt zich tot schrijfster
NAVRAAG
Ruud Paauw, oud-hoofdredacteur van het Leidsch Dagblad, is een
groot fan van de gisteren
Riefenstahl was overleden Leni Riefenstahl'
J- de favoriete filmmaakster
een briljant secreet van Adoif Hitier. volgens
Paauw is Riefenstahl onno
dig lang lastiggevallen met haar verleden. 'Hypocriet', vindt Paauw,
want in de jaren dertig werden haar films in heel Europa bejubeld.
Bent u boos over de manier waarop
Leni Riefenstahl in het nieuws is geko
men?
„Nou, niet echt boos. Ik vind dat pre
sentator Thomas Leeflang het gisteren
bij Nova niet zo goed deed. In mijn
ogen is Riefenstahl na de oorlog onno
dig lang lastiggevallen met haar verle
den. Maar er kleefde geen bloed aan
haar handen, ze was geen nazi-lid. Ze is
erg hard aangepakt. En vanuit cinema
tografisch oogpunt zijn Triumph des
Willens en Olympia echte meesterwer
ken."
Maar Triumph des Willens is toch een nazi-propagandafilm?
„Tja, maar het was toen 1934. Tegenwoordig hebben wij de nei
ging alles wat daarna is gebeurd te projecteren op die films. In die
tijd kon niemand bevroeden wat er later zou gaan gebeuren. Voor
Nederland was Hitier toen nog een bevriend staatshoofd. Kijk, de
nazi's waren in 1934 natuurlijk geen vriendelijk clubje. Maar de
Neurenbetger rassenwetten kwamen bijvoorbeeld pas in 1935. Be
denk ook dat Riefenstahl in heel Europa voor Olympia is overladen
met lof, ook in Nederland. Ze werd in alle hoofdsteden op handen
gedragen. In 1938 kreeg ze nog een prijs in Venetië. En na de oor
log werden haar films verboden omdat ze gevaarlijk waren. Dat
gaat er bij mij niet in. Hypocriet."
Riefenstahl was dus geen nazi?
„Nee. Zij was voor alles een opportuniste. Zij greep de kans die de
nazi's haar boden. In die zin is ze eigenlijk heel a-politiek geweest.
Zij kreeg de opdracht van de NSDAP om films te maken en dat
heeft zij op een opzienbarende wijze gedaan. Ze had natuurlijk al
les kunnen weigeren, maar als opportuniste greep zij haar kans. Of
zé de nazileer ook echt omhelsde, dat is de vraag. Kijk maar eens
naar de grote held in Olympia: Jesse Owens, de zwarte Amerikaan
se hardloper. Nou niet bepaald een blonde ariër. Riefenstahl heeft
wel eens gezegd: 'Ik maakte geen propaganda, ik filmde het'."
In Duitsland mag je die films tegenwoordig alleen onder
deskundige begeleiding zien.
„Dat vind ik echt flauwekul. Je kunt die films nu gewoon zien,
hoor. Iedereen kent inmiddels de gevaren van de nazi-propaganda
en wat eruit voort kan komen. Triumph des Willens vind ik per
soonlijk zelfs vrij saai. En als sportfilm was Olympia zijn tijd ver
vooruit, ik ben er nog altijd van gecharmeerd. Ik blijf een bewon
deraar van Riefenstahl. Zij was een briljant secreet."
tekst: Bas de Rue foto: AP
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1978, maandag 11 september
OEGSTGEEST - ,,De winst die het Streek Energie Bedrijf maakt móet
zo hoog zijn als hij nu is om een behoorlijke bedrijfsvoering te kunnen
garanderen." Dit zegt Onno van Belle, die sinds het opgaan van de
Stedelijke Licht Fabrieken van Leiden in het Streekenergiebedrijf
Rijnland, als wethouder van Oegstgeest, zitting heeft in het college
van beheer van dit bedrijf en hierin de post financiën voor zijn reke
ning neemt. Omdat de gemeenten als eigenaar van dit bedrijf nu al en
kele jaren een fikse winstuitkering pntvangen, rijst wel eens de vraag
of hier geen sprake is van een vorm van indirecte belastingheffing.
„Over het jaar 1977 kunnen we inderdaad een onvoorziene winstuit
kering aan de deelnemende gemeenten doen," zegt Van Belle. „Inci
dentele meevallers hebben hiervoor gezorgd. Door de extreem grote re
genval in het voorjaar van 1977 boden de grote waterkrachtcentrales
in midden en zuid Europa ons goedkoop elektriciteit aan van hun over
schot, voor een prijs waarvoor wij het niet kunnen maken."
In 1977 heeft het Energiebedrijf 14 miljoen gulden winst gemaakt.
„Maar niet op gas, alleen op elektriciteit," vult Van Belle aan. „Op de
levering van gas maken we vrijwel geen winst. En in de nabije toe
komst staan we voor hoge kosten want we moeten meebetalen aan een
nieuwe hoogspanningsleiding naar Alphen en het gehele Leidse gas-
leidingennet moet gerenoveerd."
ANNO 1978, maandag 11 september
OEGSTGEEST - Na de officiële lustrumviering met medewerkers en
genodigden van de Stichting Jeugd- en Jongerenwerk Oegstgeest
vrijdagavond, was het zaterdag de beurt aan de jeugd om het vijfja
rig bestaan van deze organisatie met een open dag feestelijk te vie
ren. Foto: archief Leidsch Dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na
plaatsing 2,50 (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) over te maken op
gironummer 57055 Ln.v. Dagbladuitgeverij Damiate b.v. Postbus 507, 2003 PA
Haarlem, onder vermelding van Leidsch Dagblad, ANNO d.d.(datum van
plaatsing) of door contante betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad,
Rooseveltstraat 82 te Leiden. U krijgt de foto binnen drie weken thuisgestuurd.
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B M. Essenberg. C.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directiehdcuz@hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, téon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie.ld@hdc.nl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 356 325
Familieberichten fax 023-515° 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55,00 p/j €210,60
Abonnees die,ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging: 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za 10-13 uur
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en databankrechten ten
aanzien van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze
rechten berusten bij HDC Uitgeverij Zuid BV
cq. de betreffende auteur
HDC Uitgeverij Zuid BV, 2003
De publicatierechten van werken van
beeldende kunstenaars aangesloten bij een
CISAC-organisatie zijn geregeld met Stichting
Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden. Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
WOENSDAG 10 SEPTEM8ER 2003
Wethouder Mohammed
Rabbae uit Maarssen, bur
gemeester Henri Lenfe-
rink uit Arnhem en straks
wethouder Ruud Hessing
uit Zierikzee. 'Leiden telt
te veel bestuurders van
buiten de stad' luidde de
stelling van afgelopen
week. Tweederde van de
bezoekers van de inter
netsite van deze krant is
het daar niet mee eens.
Kwaliteit is belangrijker
dan de roots van de be
stuurders. Een greep uit
de reacties.
H. Ouwersloot, Katwijk:
„Natuurlijk ben ik het
hier niet mee eens. Als je
binnen je eigen muren
Leiden telt te veel
bestuurders van
buiten de stad.
5ZQ2.133Ê™
geen bekwame mensen
hebt, moet je goede be
stuurders van buiten
aantrekken."
Lia de Ridder, Oegst
geest: „Wat een onzin!
Wethouders zijn bestuur
ders en bestuurders
moeten kunnen bestu
ren, het ambtenarenap
paraat aansturen en zor
gen dat ze goed geïnfor
meerd worden, zodat ze
geen beleid ontwikkelen
of uitvoeren dat niemand
wil. De raadsleden zijn
degenen die het 'Leid-
sche gevoel' moeten aan
voelen en vertalen naar
beleid, daar zijn ze volks
vertegenwoordiger voor.
Het hoofdredactioneel
commentaar van eerder
deze week raakte dan
ook kant noch wal. Ik er
ger me daaraan, omdat
de mensen zo vals wor
den voorgelicht. Ook de
journalistiek moet zijn
verantwoordelijkheid ne
men, waar het de demo
cratie aangaat."
D. van der Burg, Leiden:
„Sinds wanneer zijn wij
in Leiden bang voor
'vreemdelingen'?"
J. Truijens, Leiden: „Ik
vind dat bestuurders in
Leiden moeten wonen
omdat ze dan beter we
ten wat er in Leiden
leeft."
H. Segaar, Leiden: „Lei
den leer je snel genoeg
kennen, maar besturen is
een vak. Leiden verdient
een bekwaam bestuur,
dus als iemand van bui
ten Leiden beter is ge
kwalificeerd dan de kan
didaten uit de stad, heb
ik liever de betere kandi
daat."
Sigrid Verzendaal, Voor
schoten: „Helemaal mee
oneens. Wat maakt dat
nou weer uit? Als zé maar
bekwaam zijn!"
Paul van Meenen, Lei
den: „De omschrijving
van Ruud Hessing als
Zeeuw raakt kant noch
wal. Hij is geboren in
Voorburg, heeft gestu
deerd in Leiden, is daar
getrouwd en heeft ge
werkt in Utrecht, Rotter
dam, en uiteindelijk in
Middelburg. Hij heeft
acht jaar in de Provincia
le Staten van Zuid-Hol
land gezeten, niet in die
van Zeeland. Maar dat
doet er allemaal niet toe;
hij is gewoon een goede
bestuurden en een fijn
mens. Dét is wat Leiden
en het Leidsch Dagblad
zou moeten interesseren
en niet dit soort stem
mingmakerij."
J. van de Voort, Leiden:
„Wat kan mij het nou
schelen waar ze vandaan
komen. Al komen ze van
Mars. Als ze maar be
kwaam en integer zijn en.
liefde voor de stad ont
wikkelen."
W.G. Douwes, Leiden:
„Het maakt niets uit.
Dankzij het vriendjessys
teem is het namelijk alle
maal één pot nat."J
|t
De nieuwe stelling
over de commotie <L
salaris van de nieuvf
Ahold-topman Mob
opstrijkt. Klanten di
met een boycot, bel
staan op hun achtet
benen. Maar wat ah
Zaanse grootgrutte»
redden? De stelling!
op u tot en met mak;
kunt reageren via vfl
.leidschdagnlad.nl <k;
Stelling', postbus 5^
AB Leiden, luidt da$
Een salaris van tiena
miljoen euro is niksji
teveel om Albert H«
uit het slop te hale$i
Sinds kort mag ze zichzelf
schrijfster noemen. De eerste
ling van de Lissese Patricia
Heemskerk is echter geen ro
man. Het is het aangrijpende
verslag in dagboekvorm van
haar tweede zwangerschap.
Een zenuwslopende periode
door een vroegtijdig geconsta
teerde hartafwijking en alles
wat daaruit voortvloeide.
Begonnen als een persoonlijk
dagboek om alles van zich af
te schrijven, begon Patricia
Heemskerk (29) haar dag
boekfragmenten al snel te
mailen aan familie, vrienden
en kennissen. Uit de vele po
sitieve reacties die ze terug
kreeg, maakte ze op dat ieder
een die stukjes behalve infor
matief ook erg toegankelijk
geschreven vond. „Iedereen
zei: daar moet je wat mee
doen, joh." Vanaf 12 septem
ber ziet Tycho's dagboek. Het
leven van een hartekind in
een oplage van 1500 exempla
ren het licht bij uitgeverij Al
kemade Printing en is het
dagboek te vinden in de boek
handel.
Het gaat nu weer goed met
Tycho. Het kleine mannetje
van Derk-Jan en Patricia
Heemskerk en broertje van
zusje Zoë heeft tot tweemaal
toe een hartstilstand over
leefd. De eerste keer was
bloedstollend angstig, omdat
het thuis gebeurde. Patricia
Heemskerk heeft haar zoon
toen zélf moeten reanimeren.
„Je moet op dat moment han
delen - nadenken daar is geen
tijd voor. Doodeng, maar ik
moet zeggen: je bent veel ster
ker dan je denkt in dat soort
situaties."
Eind augustus is haar zoontje
één jaar oud geworden. In
middels heeft hij al twee zwa
re hartoperaties achter de rug;
de eerste ingreep kreeg hij
toen hij pas vier weken was.
„We zijn nu weer een redelijk
normaal gezin, na die hele
hectische periode begint de
rust eindelijk weer terug te ke
ren."
Over twee jaar krijgt Tycho
zijn laatste operatie en zal hij
zijn leven kunnen oppakken
als ieder ander kind van zijn
leeftijd, zo is de verwachting.
Er is één nadeel. Als hij later
ken. Door het van me af t(
schrijven, knapte ik zelf o
op: het werkte heel theraj
tisch."
Van het Rode Kruiszieken
ging het naar het LUMC.
leerden ze gelukkig genot
een ander stel kennen da
precies dezelfde situatie
keerde. „Er ontstond al h
snel een heel nauw conta
We hadden aan een half
woord genoeg. Eindelijk I
den we een écht klankbo
mensen naar wie je toe k J
gaan als je het niet meer
zitten, én - bij wie je kun
huilen. Zij zitten nu met 1
kind vlak voor hun tweec
hartoperatie. We zijn helt1
goeie vrienden geworden
Doordat Tycho aanvanke
ook na de ziekenhuisopn1
mes veel zorg nodig had,
moest Patricia haar baan
Kluwer opgeven. Ze heefi
haar eigen marketingbui I
Deap Marketing en werk
vanuit huis en op project11
sis. „Dat werkt perfect en1
heb werk zat. Tycho zit n
de crèche in Leiden op ei
verpleegkundig kinderda|
blijf, maar zodra er plek n
Lisse gaat hij hier naar efl
kinderdagverblijf. Ik benl
dat die opvang er was. Dj
kom je weer wat aan jezè
toe. Het is ook goed om t)
afstand te nemen. Dan ty
ook weer een beetje leukii
moeder zijn voor je kindr
Want aanvankelijk ben jit
overbezorgd; hij hoefde {j
te piepen of ik had metef
een hartslag van tig.i:
Van ieder verkocht exent
van het boek gaat een en
naar de Hartstichting. Zq
denkt dat haar boek nietic
leen voor ouders van hal
kinderen geschikt is, man
voor iedereen wier kind j
ingrijpende operatie mop
dergaan. „Mensen hebb#
geen idee wat zo'n ziekefl
huisperiode van negen \ji
met je gezin doet. Hoe gj
daar mee om? En je mo£
alert en mondig zijn: de
ste vraag wordt niet gestj
Artsen zijn goed in heler?
maar niet in uitleggen."
Tycho's dagboek. Het leut
van een hartekind. Uitge
Alkemade Printing, LissA
Prijs: 19,50. Website:
www.hartekind.nl j
e
Aart van der Kuijl v
D
K
f
6
Reinier Verbeek (38) uit Leiden, ar
chitect: „Ik herinner me een onder
zoek waarvan de conclusie was dat
de Leidse bestuurscultuur niet deug
de. Objectief gezien is het dus een
goede zaak dat er bestuurders van
buiten naar Leiden toekomen. Ze
kunnen een frisse wind laten waai
en. Bij burgemeester Lenferink zie je
dat dat lukt. Dat heb ik persoonlijk al
ervaren. Het is dus ook een heel
groot voordeel dat iemand van bui
ten de stad komt. Dat geldt voor Mo-
hamed Rabbae ook. Hij is als be
kendheid, en doeltreffend politicus,
door Groenlinks naar Leiden ge
haald, maar je merkt bij hem dat-ie
de stad nog niet kent. Ik heb 'm nog
nooit gesproken en ik
weet dat hij een hele-
jPHRk boel anderen ook
'l nog nooit heeft ge-
sPr°ken. Dus mis-
schien is er iets an-
--r-A ders waardoor het
hem niet goed
lukt. Die nieuwe
D66-wethouder
I ken ik helemaal
l niet."
Dennis Salman (31) uit Nooi
medewerker Noordwijkse w<
stichting, actief in Lijst Nieu
litiek: „Ik kan uit eigen ervari
spreken dat autochtone besti
met veel meer betrokkenheid
daadkracht een dorp of stad 1
ren dan bestuurders die van 1
komen. Autochtone bestuurt
kennen de lokale situatie vaa
geen ander; ze kennen de gei
schap, specifieke problematif
achtergronden enzovoort. Zij
ben een informatievoorspron
bestuurders van buiten. Bove
zullen de autochtone bestuui
het wethouder- of burgemee
schap vooral aangaan omdat
voor hun dorp of stad
willen betekenen. De
bestuurders die van
elders komen zullen
vooral uit zijn op het
maken van carrière
(lees: het krijgen van
een dikkere porte
monnee). Lei
den, houd het
dus vooral lo
kaal."
Nancy Knijnenburg (35) uit Noord-
wijk, magazijnmedewerkster, voet-
baistrainster damesselectie SJC:
„Als zich weinig of geen problemen
en discussies voordoen omtrent het
functioneren van de bestuurders is
er niets aan de hand. Dan kan er
geen sprake zijn van een bestuur dat
per se van Leidse komaf zou moeten
zijn. Ik heb er in ieder geval totaal
geen problemen mee. En het gezeg
de dat de 'eigen' mensen meer be
gaan zouden zijn met de Leidse ge
meente is nooit echt bewezen dus
waarom geen bestuurders van bui
tenaf. En trouwens, je zal ze toch
eerst eens moeten vinden de Leide-
naars die capabel zijn (en willen
gaan) voor een bestuurs
functie. De huidige j»,
bestuurssituatie is JM
niet verontrustend,
dus gewoon lekker Es*
zo doorgaan."
Cees van Duijn (41) uit Warmond,
vastgoedconsultant, belegger: ,,Als
er veel bestuurders van buiten de
stad komen, is dat een voldongen
feit. Klaarblijkelijk is het moeilijk om
bestuurders binnen de stad te vin
den. Het vinden en vasthouden van
goede bestuurders voor Leiden lijkt
erg moeilijk te zijn, of ze nu van bin
nen of buiten de stad komen. Kwali
teit staat voorop, de woonlocatie van
de bestuurder lijkt me een onderge
schikte rol. Is Leiden nu zo'n moei
lijk bestuurbare stad? Ligt dat soms
aan de bevolkingssamenstelling of is
het het gemiddelde opleidingsni
veau van de vaste bewoners van de
stad (niet de studenten)? De betrok
kenheid van de be
volking voor de
het bestuur van de
stad is een belang
rijk punt. Het is
immers ook hün
stad."
KLANKBORD
Berend Stolk (48) uit Leiderdorp,
intensive-carespecialist, actief
WD'er: „Is het buiten Leiden niet
leuk genoeg? Is Leiden zo aantrekke
lijk dat men er een glanzende carri
ère in de hoofdstad voor zou willen
inruilen? Of is Leiden zo'n vanzelf
sprekende springplank voor toe
komstige kabinetsleden? Zijn het er
te veêl omdat de kwaliteit van bestu
ren ineenzakt? Of hebben wij in Lei
den onvoldoende eigen geschikte
kandidaten? Eigenlijk missen wij een
wethouder met drie botten door de
neus die de afgelopen weken een re-
gendans had kunnen doen. Maar
zijn wij daarvoor wel tolerant ge
noeg?"
Een recente foto van Patricia Heemskerk en haar zoon Tycho. „Aanvankelijk ben je overbezorgd; hij hoefde maarte piepen of ik had
meteen een hartslag van tig." Publiciteitsfoto
groot en sterk is zal hij geen
topsport kunnen bedrijven,
omdat zijn lichaam wat min
der snel herstelt na een grote
inspanning. Het heeft te ma
ken met de zuurstofopname
in het bloed. Een beetje te
vergelijken met astmapatiën
ten. Patricia geniet even van
het moment: „Door zijn
kwaal is het nu een lekkere
knuffelbeer en is hij heel wat
minder druk dan zijn zusje."
Voordat ze van Tycho in ver
wachting raakte, ging Patricia
Heemskerk als een speer. Ze
werkte in het dagelijks leven
met plezier voor uitgeverij
Kluwer in Alphen aan de Rijn.
Na de eerste zwangerschap
('daar ging ik fluitend door
heen') wilde haar man Derk-
Jan en zij zo snel mogelijk aan
een tweede beginnen, omdat
de kinderen dan tenminste
echt iets aan elkaar hebben,
zo vonden ze. „Negen maan
den na de geboorte van Zoë
was het al snel weer raak. Net
als bij haar eerste zwanger
schap gingen we naar Baby-
watch, een privé-praktijk voor
echografie, hier in Lisse. Ge
woon, voor de leuk een
echootje.maken."
Het zag er zo op het oog goed
uit. Maar toen kwam het: er
was toch iets niet helemaal in
orde. Het hartje dat er nor
maal hoort uit te zien als een
blokje zag er nu uit als de
contour van een Mickey
Mouse-kopje. Een enorme
dreun voor het jonge stel.
„Weg pret: je hebt het gevoel
alsof de grond wegzakt onder
je voeten."
Meteen begon de medische
molen te draaien. De echo-
graaf die naast haar privé-
praktijk in het Rode Kruiszie-
kenhuis te Beverwijk werkte,
wilde Patricia's vrucht in het
ziekenhuis zo snel mogelijk
nader onderzoeken. Die uit
komst bevestigde wat het eer
ste onderzoek al signaleerde:
het hart van haar kind ver
toonde een afwijking in de
ontwikkeling. „Geen erfelijke
afwijking, zo bleek later en
godzijdank lag het ook niet
aan het feit dat ik mijn fo
liumzuur wat onregelmatig
had ingenomen. Want daar
voelde ik me heel erg schuldig
over. Deze hartafwijking komt
bij een half procent van de
zwangerschappen voor. Vanaf
dat moment hadden we wat
de ouders van een dergelijk
kind een hartekind noemen."
Jaarlijks worden zo'n 1400
kinderen geboren met een
hartafwijking. De medisch-
technische term van Tycho's
afwijking luidt in vakjargon:
'een complete AVSD met een
hypoplastisch rechterventri-
kel en een ernstig lekkende
hartklep'.
Al snel merkten Patricia en
haar man dat mensen het
moeilijk vonden zich in te le
ven in hun situatie. „Mensen
zijn allerliefst, maar verder
dan opmerkingen in de trant
van 'Wat vervelend voor jullie,
joh' gaat het niet. Iedereen
biedt hulp aan, maar dat wil
je nou juist niet. Alleen van je
ouders. Al snel raak je ver
vreemd van je omgeving; je
wereld wordt heel klein. Be
halve met Derk-Jan en mijn
ouders kon ik mijn zorgen
met niemand echt delen.
Maar e-mail was, zo bleek,
een uitkomst om al die lieve
mensen er toch bij te betrek-
