DENKSPORT Naar Bulgarije of naar Hoogeveen? Onbekend werk uit de Oekraïne 3 1 Li 1 y 1 1 1 1 1 SI a a O Q Q e a a I I Ut 1 1 -1 uil 0 D Catalogus 2004 met veel extra's Starten met singleton vaak verkeerd E L A E 1 HDC965 ZATERDAG 6 SEPTEMBER 20 BRIDGE PUZZEL SCHAKEN Marijke van der Pas Door de jaren heen verzamelt een bridger schriften vol aan raadgevingen, tips, regel tjes en uitzonderingen op die regeltjes. Het uitkomen tegen een troefcontract met een singleton is erg aantrekkelijk. De hoge kaar ten van de leider dreigen afgetroefd te wor den als partner het aas heeft of tijdig aan slag komt. Het effect van zo'n uitkomst kan ook desastreus zijn. Er horen twee situaties in het schrift te staan waarin het uitkomen met een singleton meestal fout is: met troeflengte tegen of als de singleton in een belangrijke kleur van de tegenpartij zit. Bij het WK voor juniorenteams blijkt dat de deelnemers uit Uruguay nog niet zijn toe gekomen aan die regels. Het resultaat laat zich raden. In het eerste spel zondigt jonge Maria Jose Salaverri tegen de regel dat je met troeven tegen van lengte uit moet ko men om de leider eventueel troefkort te spelen. Spel 1 Z/NZ Noord AH64 VA8762 B6 *103 West Oost 987 N ♦1053 V 10 9 5 f T43 H V 5 3 2 W^O 41094 2 Z A B 8 6 4 Zuid V B 2 VH B A 8 7 H V 9 7 5 Zuid opent de bieding met ISA. Noord in formeert met 2* naar zuids bezit in de ho ge kleuren. Na van zuid geeft noord met 34 een vijfkaart harten en een vierkaart schoppen aan. Zuid denkt dat de ruiten- kleur een probleem gaat worden in 3SA en biedt daarom 4V. West, Saliverri, moet uit. Met dit troefbezit achter de ISA-openaar heb je waarschijn lijk al twee slagen en levert het spelen op aftroevers geen extra slagen op. Starten met een korte ldeur geeft de leider dan alleen maar extra tempo om de zijkleuren te ont wikkelen. Dat is ook op dit spel het geval. Oost neemt de klaverenstart met het aas en geeft west de verlangde introever. Helaas kan daama het contract niet meer down. De leider neemt de nagespeelde ♦H met het aas, incasseert twee hoge troeven en speelt dan een hoge klaveren uit de hand. West mag troeven maar in de dummy ver dwijnt de laatste ruiten. OW maken niet meer dan twee troefslagen en *A. Het is gemakkelijk te zien dat de leider volstrekt kansloos is als west als uitkomst 4H op ta fel legt. De leider verliest dan twee troefsla gen, een ruiten- en een klaverenslag. Het resultaat van Uruguay wordt nog tries ter. Het nevenpaar zit in 3SA en dat con tract kan niet down. Alleen, als west uit komt met een kleine ruiten vergeet de lei der de boer te leggen. Daama probeert de leider de hartenkleur hoog te spelen en dan valt het doek. De leider gaat één down. 12 IMP naar de tegenpartij in plaats van 12 IMP winst. Ook in het tweede spel kan west beredene ren dat uitkomen met een singleton wel eens heel gevaarlijk kan zijn, zeker omdat het troefbezit te wensen overlaat Spel 2 0/- Noord A H V 7 6 ¥9 A B 7 5 V 7 4 Oost 32 West B 10 9 8 5 4 N '4^° fH83 Z B 6 2 V *10 Zuid - VH4 10 9 6 42 A H 9 8 5 3 Na een pas van oost opent zuid met 14. Zuid is van plan daama tweemaal klaveren te bieden. Als zuid opent met 1* loopt de ruitenkleur weg en de 6-5 verdeling is nu net het aardige van deze zuidhand. Noord antwoordt met 1*. Na 2* van zuid biedt noord de vierde kleur. Als met 3* het twee kleurenspel duidelijk wordt, knalt noord een beetje ruw 6^. Met bijvoorbeeld Ro man Keycard Blackwood had noord er ach ter kunnen komen dat VA en een troefslag buiten zijn. Weer moet een jeugdige dame uit Uruguay uit, dit keer Virginia Chediak. Hoewel ze maar een singleton troef heeft, legt ze vol vertrouwen haar singleton klave ren, de tweede kleur van de leider, op tafel. En dat terwijl er een aantrekkelijk alterna tief is: uitkomen in de ongeboden kleur. Dank u wel, zegt zuid. Hij neemt met *V, poetst snel op *AH twee hartens weg en speelt dan fA en ruiten na. De troefslag komt nog binnen maar VA is verzopen. Ook nu is het resultaat van Uruguay aan de andere tafel niet geweldig. De tegenpartij heeft het nevenpaar vakkundig de mond gesnoerd. West opent aan die tafel in de derde hand met 2V. Na 24 van noord biedt oost 4V en dat contract is gespeeld. Het gaat twee down maar -100 is een prima in vestering voor de manche die de tegenpar tij kan maken. Het kost Uruguay samen met de 920 van de andere tafel 13 IMP. Uruguay eindigt bij het WK voor junioren teams op de laatste plaats. Er is inderdaad nog wel wat werk aan de winkel in dat team. Italië wint goud door in de finale de Denen te verslaan. In de strijd om de derde en vierde plaats wint de Verenigde Staten van Polen. Het Nederlands juniorenteam had zich niet geplaatst voor dit WK. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ,0 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 25 CM 27 28 29 30 31 32 33 3, 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 3, 50 51 52 53 54 55 56 57 58 5^ 60 62 63 JP87 Oplossing nummer 35 De twee gevraagde woorden van de puz zel van vorige week waren: REGELRECHT en ONDERNEMEN Kruiswoordraadsel nummer 36 HORIZONTAAL: 1. Ammoniumchloride: 5. reuzel; 10. behoeftig; 11. oude Franse munt; 12. het geheel; 14. slingerplant; 16. wachthuisje; 18. naderen; 20. deel van de voet; 22. steen; 23. echtgenoot; 24. zo spoedig mogelijk; 25. Oudnoors prozawerk; 27. openbare verkoping; 29. vaste brandbare stof; 30. ivoren; 32. glas aaltje; 34. soort; 35. trotse houding; 37. afgescheiden bevolkingsgroep; 39. deel van een jas; 42. bloeiwijze; 44. houtsoort; 46. god van de vernietiging; 48. vlasafval; 49. rivier in Polen; 50. voorzetsel; 51. vluchtig omhulsel; 53. grond; 55. naar beneden; 56. tweewielig voertuigje; 58. juwelenkistje; 60. verbindingsstuk; 61. grondstof voor bier; 62. persoonlijke dokter; 63. wenteling. VERTICAAL: 1. Denksport; 2. land in Afrika; 3. Ierland (op auto's); 4. slot woord; 6. feudeum; 7. uitvoering; 8. muziekstuk voor twee stemmen; 9. beroep; 12. dor (Fr.); 13. bij elkaar; 14. horde; 15. abonnee; 17. slaapgelegen heid; 19. vaatwerk; 21. Europeaan; 26. zeer spoedig; 27. stadsmuur; 28. lansier; 29. vogel; 31. identiteitsbewijs; 33. belangrijk persoon; 36. soon alcohol; 37 richting; 38. opstel; 39. deel van de rug; 40. door het lot laten beslissen; 41. glas gordijn; 43. mannelijk dier; 45. plaag geest; 47. herkauwer; 52. gehoorzaal; 53. grote bijl; 54. nagalm; 55. moeraspalm; 57. withandgibbon; 59. bedorven. Welke twee woorden worden gevormd door de letters in de volgende vakjes: 3- 55-50-21-43-32-49-9 en 5-54-61-30-25- 59-1-38-18 Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen van 12,5 euro verloot B E S CH A M E N A R K S O P R A D O P E E N lR J O F S P E E N N E G S T R A F A A R D M O R O A B R 1 L T S S A E S Y N O K E E G B E H A V A NU M E R 1 T O T Al A L K R N A T o| R A C E K 1 Al M F DE E K N S S L A B M 1 |x E R T 1 N T L E R N O P A R M E T 1 T A N 1 D S L E E T E E R R U L B 1 S L E E CC T O E L Winnaars Mw. E. v.d. Salm-v. Doorn, Noordeinde 54, Leimuiden (cryptogram). AJ.M. Hofman, Adr. Schuurmanlaan 13, Oegstgeest (kruiswoord). Cryptogram nummer 36 HORIZONTAAL: 4. Tijd is geld, tenminste een keer in de tien jaar (9); 6. Gedichten naar Boom sturen (9); 7. Die onverstan dige werknemer is een oplichter (11); 11. Assistent van een advocaat? (15); 12. Bier om de overwinning te vieren? (8); 13. Praten over bezit (6); 15. Op grote afstand slagen? (10); 17. (Dubbel) toontafeltje (4); 19. Ho op de beurs! (9); 20. Zorgt een bekeuring voor een positief saldo? (9). VERTICAAL: 1. Ondermaats beleid (17); 2. Borsthoogte? (10); 3. Niet alleen met z'n allen schreeuwen, maar ook ver gaderen! (11); 5. De jeugd gaat met drank op de loop (8); 8. Hierin is het gebak te zien (8); 9. Die vogel blijkt ook nog een insect te zijn (8); 10. Praten als een kip (7); 14. Bandeloos in bed en overal van verlost (6); 16. vader spaart (van moeder) (6); 18. Beest dat aan de grond zit (5). Oplossing nummer 35 HORIZONTAAL: 3. Misslaan; 5. verroest; 8. positiebepaling; 11. omroe pland; 12. Fiat; 13. chipknip; 15. airbus; 17. uier; 18. aard worm; 19. dan; 20. naderbij; 22. toonbeeld. VERTICAAL: 1. Videotheek; 2. mars; 4. loopbaanplanning; 6. slof; 7. onnatuurlijk; 8. profclub; 9. service; 10. pedaalridder; 14. noodstop; 16. ruw; 21. ril. Het was vorig weekend feest in Leiden, want het Denksport centrum aan de Robijnstraat bestaat vijf jaar. Geen hemel- schokkend feit, maar als je feest kunt vieren, waarom zou je dat dan niet doen? Dus was er vrij dagavond een heuse receptie tot in de vroege uurtjes, gevolgd door een weekend vol toemooi- tjes. Op zaterdag werd er ge schaakt en verder werden er folkloristische denksporten be oefend met platte schijven, grappige steentjes en zelfs met kaarten. Het schaken, georganiseerd door het Leidsch Schaakge nootschap (LSG), werd gewon nen door de Leidse grootmees ter Erik van den Doel en Am- stelveen-kopman Maarten Sol- leveld, die in zeven rapidpartij- en beiden twee remises afston den. De andere Leidse groot meester, John van der Wiel, werd samen met zijn plaatsge noot Edwin van Haastert derde. Van der Wiel verspeelde een hogere plaats door een neder laag tegen de 21-jarige Jan Wil lem de Jong van de schaakclub WSC (Westland). Nadat voorzit ter Machiel de Heer zonder veel plichtplegingen de geldprijzen had uitgedeeld, gingen de aan wezigen over op datgene waar voor zij eigenlijk gekomen wa ren: het natte gedeelte van de bijeenkomst. Daarbij waren vooral twee vragen aan de orde: gaat Jan Willem de Jong ko mend seizoen voor LSG spelen en is John van der Wiel nog steeds boos op de KNSB? Van der Wiel is inderdaad nog steeds boos. Redenen daarvoor: het Nederlands Kampioen schap wordt met slechts tien deelnemers gespeeld in plaats van twaalf, de gevestigde orde moet zich steeds bewijzen te gen aanstormende jeugd (schande), de belastinginspec teur vraagt BTW van Van der Wiel, wat de KNSB niet aan hem wil vergoeden en be stuurslid Sytze Faber is geen leuke man en kreeg bovendien tijdens een Olympiade eens een mooiere hotelkamer dan Van der Wiel. Behalve door deze langslepende kwesties werd de toorn van de veteraan (44) ook gewekt toen de jonge Daniel Stellwagen voor het laatste NK werd uitgenodigd terwijl Erik van den Doel buiten de boot dreigde te vallen. Schande, vond Van der Wiel, want Van den Doel staat veel hoger op de plaatsingslijst (bijna hetzelfde als de ratinglijst) en waarvoor heb je anders een plaatsings lijst? Sinds een week is er een nieuwe ontwikkeling: Dimitri Reinder- man is ook boos op de KNSB. In oktober gaat een Nederlands team in Bulgarije de Europese titel verdedigen en Reinderman is daarvoor niet uitgenodigd, maar Van der Wiel wel. En dat terwijl Reinderman een plaatsje hoger staat op de plaatsingslijst en, zo vraagt Reinderman prik kelend, waarvoor heb je die lijst dan? Als Van der Wiel principi eel is, bedankt hij voor zijn uit nodiging en maakt plaats voor Reinderman, zo stelt laatstge noemde voor op zijn website www.dimitri.org. Van der Wiel merkt daarop op dat zijn op merking over de plaatsingslijst verkeerd is geciteerd en dat bo vendien de resultaten van de KNSB-competitie nog moeten worden verwerkt, waardoor hij weer hoger komt te staan dan Reinderman. Het KNSB-be- stuur, dat tegenover Van der Wiel 'no hard feelings' heeft, hecht voorts grote waarde aan de eindstand van het NK, waar in Van der Wiel vierde werd. (Reinderman: "Tjonge, vijftig procent.") Stellwagen werd daar gedeeld tweede, maar die wil niet naar Bulgarije, want die gaat in oktober lekker het Es- senttoemooi in Hoogeveen spelen, dat is een veel leuker toernooi. Met het nog verwerken van de KNSB-competitie heeft Van der Wiel een sterk punt. Als die op de ratinglijst is meegeteld, is Van der Wiel opeens de num mer zeven van Nederland. (Als we Jeroen Piket op diens eigen verzoek van de lijst verwijde ren.) Het is dus terecht dat hij met het nationale team naar Bulgarije gaat. Het zou leuk zijn als Sytze Faber ook meegaat. Die kans is echter niet zo groot, want Faber is oud-burgemees ter van Hoogeveen en mede grondlegger van het Essenttoer- nooi, dus die zit in oktober waarschijnlijk gezellig in the. Tot slot een partijtje uit d offs van de iNSB-compe waarin Van der Wiel zove punten won dat hij een ti naar Bulgarije verdient. Van der Wiel-Los l.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 g6 6.Le 7.f3 0-0 8.Dd2 Pc6 9.0-0- 10.exd5 Pxd5 ll.Pxc6 bx* 12.Ld4 e5 13.Lc5Le6 Dit kwaliteitsoffer is bij d* ders bekend en wordt me niet aangenomen. Van de besluit, met een zet vertra dat zwart het maar eens i bewijzen. 14.Pe4 Dc7 15.Lxf8 Lxf8 Tb8 17.h4 Lb4 18.Df2 La 19.h5 Lb6 20.Dh4 Le3+ 2 Zie diagram. Helaas slaag der Los er niet in te laten wat zwart in deze variant eigenlijk wil. De volgend* lijkt al een wanhoopsdaa 21...g5 22.Del Ld4 23.Lb 24.Dg3 Pxdl 25.Txdl Zwart geeft het op. Hij he zijn kwaliteit terug, maar in één keer helemaal niet meer. Vanwege de pennii de zwarte e-pion dreigt vi Txd4. Als zwart daar iets i doet, slaat wit alsnog de koningsvleugel aan barre Begin \Wit: Kbl Dh4 Tdl Thl U a2 b2 c2 f3 g2 h5 Zwart: Kg8 Dc7 Tb8Le3 Pd5 a7 c6 e5 f7 g6 h7 Van der Wiel-Los Stand na 21.Kbl Einde DAMMEN Eric van Dusseldorp m - Diagram nr. 1 Het valt voor een dammede- werker niet altijd mee om aan origineel materiaal te komen. Dammers die geabonneerd zijn op de verzamelde damrubrie- kenuitgave van de KNDB kun nen daarover meepraten: som mige spectaculaire partijfrag menten uit bijvoorbeeld het Nederlands of wereldkampi oenschap komen in haast alle damrubrieken terecht Het Oekraïnse damboek dat (vertaald) luidt: 700 composi ties uit de Oekraïense kampi oenschappen 1980-1995 bevat materiaal dat voor bijna iedere Nederlander onbekend zal zijn. Het in het Cyrillische schrift verschenen werkje is in ons land niet verkrijgbaar. Oekraïense - en ook Russische - problematiek kan men in liefst zeven categorieën onderschei den: enerzijds eindspelen, pro blemen en zadachi (opsluitpro- blemen met aparte regels) op het 64-veldenbord, anderzijds eindspelen, miniaturen (maxi maal 7x7 standen), problemen en zadachi op het honderdvel- Diagram nr. 2 denbord. De categorie miniatu ren op het kleine bord bestaat niet: er zijn vaak zo weinig schijven dat de meeste 64-vel- denproblemen automatisch al 'miniaturen' zijn. We maakten een kleine selectie. De oplossingen zijn in de ver korte notatie (in principe wordt alleen het veld van aankomst aangegeven) genoteerd. Auteur: E.Tkachenko Zie diagram 1. Oekraïners en Russen (haal ze nooit door elkaar!) zijn gek op miniaturen. De aanvangsstand wordt vaak niet belangrijk ge vonden. De stelling van het eer ste diagram valt echter nog wel mee. Wit begint en wint door 14, 3, 43. 26, 40!, 17. Genoeg in houd in zo'n klein bestek! Auteur: B. Matuss (Zwart: 10, 26, 32, 35, 37, 38 Wit: 9, 19, 22, 24, 30, 39, 41) Winst door 33, 4, 21, 23. Een flitsend gevalletje, maar dat mag ook wel met zo'n begin- stand! Auteur: N. Boreiko (Zwart: 16,17,18, 19, 20,22, 26 Diagram nr. 3 Wit: 27, 30. 31, 32, 42, 43, 50) Winst door 25,21, 44!, 42. Eigenlijk vrij eenvoudig alle maal. De afdeling eindspelen, oftewel 'etudes' zoals de Oekra- iners ze zelf noemen, bevat an dere koek. Hoe meer varianten, hoe beter en er moet toch echt een bord bij gepakt worden. Auteur: G. Isajev Zie diagram 2. De stand lijkt potremise want hoe moet wit dit nou winnen? Maar na de openingszet 5-14! (dreigt 14-20 en 23-19) wordt het opeens wat duidelijker. Oplossing: 14 (30A) 25 (35) 48 (32BC) 39 (42DE) 33 (38F) 7. A (32/31)20, 19. B(31, 43G) 17 (48H) 39. C(40) 34. D(40) 34, 42. E(37) 33 F(40,44) 33 (50) 336 (38) 12 (44, 42) 1. G(40) 6 (45) 48 (50) 18. H(40) 39, 6 (45) 50 (40) 18. In de afdeling problematiek zien we de ook in ons land be kende Sergej Yushkewitch schitteren. Nederlandse pro bleemliefhebbers gruwen in het algemeen van de twee begin- Diagram nr 4 zetten waarmee wit naar schuift. Oostblokkers helj daar evenwel geen probl* mee. Het slagwerk dat vo| spectaculair. Zie diagranig Wit wint door 7, 1,494, 4+ 4,17,17, 7. Grandioos is het volgendi. bleem, eveneens van Yus witch. (Zwart: 1,6,7, 8,9, 13, 14. 20, 24, 34, 36, 37, 40 Wit 16, 18,21,22, 23, 28, 32,1 43, 45, 47, 49, 50). Oplosfc 42, 217, 33, 504, 172, 2, 44 23,4 (11,12) 15 en nuluil, scherpste vervolg (17) 42. (27) 3 (32, op 19: 9 en 4) 1 47. De oplossing van het vraf van Rens de Jong (Zwart» 12, 17, 21, 22, 24, 25, 27,1 45 Wit: 16, 19, 23, 26, 28 33, 34, 38, 40, 46, 48, 49) f 42,40, 37,11,29, 22,17,3 het niets opeens een pra« Guerra. Ter oplossing een comp van - opnieuw - Sergej Yi witch. Zie diagram 4.Wit. en wint. FILATELIE De speciale NVPH-catalogus 2004 voor Nederland en overzeese rijksdelen (63-ste editie), die vanaf 10 september voor de prijs van 19,80 in de winkel ligt, is bijzonder verrassend. Vooral door de extra's die het inmiddels dikke boekwerk biedt. Extra's, om het 75-jarig bestaan van de Nederland- sche Vereeniging van Postzegelhandelaren te onderstrepen. Eén van die extra's is dat elke koper van de nieuwe catalogus een herdruk krijgt van de allereerste in 1934 door de NVPH uitgege ven catalogus. In dit verband is het aardig om de prijzen van toen eens te vergelijken met die van nu. Neem bij voorbeeld num mer 101, de 10 guldenzegel uit de jubile umreeks van 1913. In 1934 waren de note ringen postfris 24,00 en gebruikt 17,50, nu postfris 2.050,00 en gebruikt 975,00. Verder is in de catalogus op overzichtelijke wijze (met veel verwijzingen) de Plaatfou- tencatalogus van de heer Van Willigenburg volledig geïntegreerd. Ruim 500 plaatfou- ten met de prijzen (van zegel nummer 2 tot en met zegel nummer 1786) worden gepre senteerd. Om in één oogopslag de exacte positie van een plaatfout op een zegel te kunnen lokaliseren is een 'positievinder' aan de catalogus toegevoegd. Dan het jaarlijks wisselende katern, dat de ze keer een uitgebreid overzicht biedt (nieuw is ook dat de katernen allemaal een ander kleurtje hebben) van de Langebalk- stempels van Nederlands-Indië. Tot slot iets over de prijzen. Over het alge meen is er sprake van pas op de plaats. Al leen de zegels uitgegeven in de jaren '30, stegen vijf tot tien procent. Pas na 1995 komt er beweging in de zaak. Gemiddeld prijsstijgingen van tussen de tien en 25 procent. Vooral voor de velletjes, met in het bijzonder voor de Provincievelletjes die vo rig jaar verschenen. Maar dat was te ver wachten gezien de zeer beperkte oplage van rond de 100.000. Voor de dertien velle tjes moest toen in totaal 60,84 word* taald. Nu staan die dertien voor in t< 243,40 genoteerd; met als de duurst Noord-Holland voor 37,50. De oecumenische filatelistenveren# Gabriël viert 13 september haar 55-jl' staan. Om dit feit ondermeer te herd' wordt van 9 tot en met 27 septembei Laurenskerk (Grotekerkplein 1) te R# dam een postzegeltentoonstelïing ge i den, waar in 125 kaders de meest uitP pende thema's motieven op oecunfc gebied te bezichtigen zullen zijn. Op» ningstijden van dinsdag tot en met z i dag van 10.00 tot 16.00 uur; toegang»* Gabriël is één van de oudste thematic filatelistenverenigingen van ons lane I interesse van de leden ligt op het tei£ van de bijbel en het christendom. WH' wijd worden er jaarlijks honderden uitgegeven die hierop betrekking hel En niet alleen kerstzegels, maar ookf' van kerkgebouwen, gedenkdagen vab sonen, historische kunstwerken met*I telijke voorstellingen (bijvoorbeeld g loodramen en schilderijen) en beeld1' Madonna. Allemaal onderwerpen di11 deze rubriek vaak aan de orde kom^< Denk aan de heiligenreeks van LiecfP stein, de Heilige Birgittazegels van Zfcl en Finland, de kerkenreeksen van AP1 Letland en de reizen van de paus. J 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2003 | | pagina 28