Pas
op voor het 'puppy-effect'
GESPREK VAN DE DAG
Dolgelukkige ouders Lusanne willen nu ru;
Vreemde wc-eend
Project
moet kinderen weerbaarder maken om ontvoeringen tegen te gaan
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 2O0j
DAGELIJKS LEVEN
MENSELIJK
SERGIO VIEIRA DE MELLO, de
hoogste gezant van de Verenigde
Naties in Irak, is gisteren in beslo
ten kring in Genève begraven. De
Braziliaanse topdiplomaat kwam an
derhalve week geleden om bij de
bomaanslag op het hoofdkantoor
van de VN in Bagdad. De besloten
teraardebestelling op de Begraaf
plaats der Koningen in het centrum
van de Zwitserse stad werd voorafge
gaan dooreen herdenkingsdienst.
Onder de aanwezigen daar was de
Oost-Timorese minister van buiten
landse zaken José Ramos Horta.
Vieira de Mello speelde een belang
rijke rol in het onafhankelijkheids
proces in heteilanddeel. Foto: AP
Een 15-jarige Italiaanse jongen
heeft uit een diep en VURIG VER
LANGEN naar zijn vriendinnetje in
Zweden 2500 kilometer dwars door
Europa gelift. De laatste zestig kilo
meter kreeg hij een lift van de
Zweedse politie. Nadat hij zijn ge
liefde had gezien, ging de jongen
dezelfde dag nog terug naar Milaan,
aldus de Zweedse radio gisteren.
Het liefdesverhaal begon toen hij
het 17-jarige meisje op een vakantie
in Amerika leerde kennen. Toen de
jongen terug in Milaan was, hield hij
het niet meer uit van verlangen en
hij vertrok. Zijn ouders wisten van
niets en gaven hem op als vermist.
Zweedse agenten vonden de jongen
in een wegrestaurant. Hij zag er ver
waarloosd uit. De agenten wilden
hem eigenlijk rechtstreeks naar huis
sturen, maar ze haalden een hand
over hun hart. In de politiewagen
belden ze de vader van het meisje
op. De vader vond het goed dat de
jongen langs kwam.
Mensen die willen weten welke
RELIGIE past bij hun levenswij
ze, kunnen het antwoord vinden
met een speciale test op een in
ternetpagina van de NCRV. De
omroep biedt daarop een 'reli-
wijzer' waar deelnemers 21 mul-
tiple-choicevragen kunnen be
antwoorden. Op grond daarvan
krijgen ze drie levensbeschouwe
lijke richtingen voorgeschoteld
die het beste aansluiten bij hun
manier van leven. Een daarvan
heeft volgens de test het meest
te bieden. De website www.ncr-
v.nl/spiritus, waarop de reli-wij-
zer staat, hoort bij het nieuwe te
levisiemagazine Spiritus. In het
programma, dat vanaf maandag
is te zien, staan religie, levens
beschouwing en spiritualiteit in
het dagelijks leven centraal.
Nu ARNOLD SCHWARZENEGGER
zich in de politiek heeft gestort door
zich kandidaat te stellen voor het
Californische gouverneurschap, zijn
zijn tegenstanders begonnen met
het eerste sloopwerk aan zijn imago.
Een internetsite heeft een interview
uit 1977 uit de mottenballen ge
haald waarin Arnie bekent dat hij
zich te buiten is gegaan aan wilde
seksuele escapades en gebruik van
marihuana. In het vijf pagina's tel
lende interview in het inmiddels ver
dwenen mannenblad Oui deed de
toenmalige Mr. Universe uit de doe
ken hoe hij, met een groep collega
bodybuilders, een orgie hield met
één vrouw, „ledereen besprong
haar", aldus de in Oostenrijk gebo
ren acteur. Hij bekent ook dat zijn
eerste vrienden in de Verenigde Sta
ten hoeren en strippers waren en dat
hij weieens een jointje heeft ge
rookt.
China heeft de nieuwste TOMB RAI
DER in de ban gedaan. Volgens een
functionaris bij de Chinese censuur
stelt de actiefilm het land in een ne
gatief daglicht. China is het eerste
land dat 'Lara Croft Tomb Raider -
The Cradle of Life' verbiedt. De ano
nieme ambtenaar van de Chinese
censuur vertelde in het dagblad
South China Morning Post dat de
film de reputatie van China bescha
digt. De rolprent, met in de hoofdrol
Oscar-winnares ANGELINA JOLIE,
laat China volgens de censor zien
als een land in chaos, waar de rege
ring onder de voet is gelopen door
geheime genootschappen. In de
tweede Tomb Raider-film probeert
de atletische heldin Lara Croft een
Nobelprijswinnaar en een Chinese
maffiabende uit te schakelen om zo
de mensheid te behoeden voor een
ramp. Ongeveer de helft van de film
speelt zich af in Hong Kongen het
Chinese vasteland. Foto: Reuters
De NIJLPAARDENPOPULATIE in
het Nationale Park Virunga in Oost-
Congo, ooit de grootste ter wereld, is
door burgeroorlog en stroperij met
95 procent afgenomen. Het Wereld-
natuurfonds (WWF) heeft dit van
daag bekendgemaakt. Uit onder
zoek van het WWF en lokale natuur
beschermingsorganisaties is geble
ken dat in het park nog maar onge
veer 1.300 nijlpaarden over zijn van
de 29.000 die er ooit leefden. De
kans bestaat dat er binnenkort geen
nijlpaarden meer zijn. „Tenzij de
handel nauwlettend wordt gecontro
leerd en het stropen wordt gestopt",
zei Susan Lieberman van het WWF.
Volgens haar zijn er gewapende ben
des actief die nijlpaarden doden
voor hun vlees en tanden.
Vooral die roze schoonmaakhandschoenen, die netjes
naast elkaar over het handdoekenrekje hangen, hou
den me bezig. Hij maakt er in ieder geval niet het toi
let mee schoon, zoveel is duidelijk. De pleeborstel
staat roerloos en ongebruikt als een museumstuk te
pronken, en aan de pot zelf te zien is er tussen die
twee niet of nauwelijks diepgaand contact geweest.
Ik ben nieuwsgierig. Naar de badkamerrituelen van
mijn buurman. Ik snak naar achtergrondinformatie
en vind dat ik daar ook recht op heb. In dit huis deel
je namelijk per tivee een badkamer en wij zijn aan el
kaar overgeleverd. Ik weet alleen hoe hij heet en heb
verder alleen in het begin een kort introductiegesprek
je met hem gevoerd. Sindsdien zijn we elkaar toeval
lig steeds misgelopen en daar ben ik niet bijster rou
wig om, maar we delen wel de intimiteit van de bad
kamer. Nou zijn de badkamers in dit pand sowieso in
beklagenswaardige staat; de muren bladderen, de
kranen lekken en over het algemeen zijn ze ronduit
ranzig maar jarenlange correspondentie met de wo
ningbouw heeft tot nu toe niets anders dan ergernis
opgeleverd. Tot voor kort deelde ik de badkamer één
verdieping lager met een meisje. En behalve dat die er
naar verhouding al beter aan toe was, deed ik ook
mijn voordeel met haar maandelijkse schoonmaak
woede. Nu ik hier boven op mijn eigen kamer zit, zal
ik het met deze moeten doen. De eerste week vertoon
de ik smetvrezetul vluchtgedrag. Er was geen wc-pa-
pier en omdat ik toch stiekem elke keer beneden naar
het toilet ging maakte me dat niet zo heel veel uit,
maar het riep wel vragen op. De roze schoonmaak
handschoenen schoten door m 'n hoofd, een gedachte
die ik acuut blokkeerde. Het idee dat hij die wc-rol el
ke keer heen en weer sleurt naar zijn kamer, lijkt me
krankzinnig, maar in het licht van de andere badka
merfeiten misschien niet eens onmogelijk. De tubeNi-
vea visage dagcrème, de roze tandenborstel en het ro
ze washandje. Ik kan er geen chocola van maken. Ik
weet niets van hem en neig dus al snel naar voor de
hand liggende conclusies. Te kort door de bocht, blijkt
uiteen onderonsje meteen huisgenoot, want hij heeft
nog met het meisje dat voor mij op deze kamer woon
de, gehokt. De term 'hokken' is gezien de ruimte, in
dit opzicht wel gepast. Het scheermes zou me gerust
moeten stellen, maar wat ik zag toen ik hem zag, was
een baardachtige kin, dus ook dat rijmt niet. De
vraag is wat ie er dan wel mee doet. Er staat een be
kertje. Met het logo van de TU in Delft. Faculteit
Technische Wiskunde en Informatica. Eindelijk een
bewijs van testosteron, al is dat net zo goed een voor
oordeel. Want wat is er op tegen dat een man een
voorliefde heeft voor de kleur roze en waarom is ge
zichtscrème per definitie alleen bestemd voor vrou
wen? Maatschappelijk bepaald. Net als de irritatie bij
vrouwen vooreen omhoog staande wc-bril. Eigenlijk
gaat het nergens over, maar badkamers zijn gevoelig
voor rituelen en de pest van rituelen is dat ze vast
roesten. Er ontstaat een patroon dat niet meer voor
verandering in aanmerking komt, omdat je dan sla
perig, met net ontkiemde oogjes, de kans loopt mis te
grijpen. Wat zijn ritueel 's morgens dan precies in
houdt weet ik niet, maar in ieder geval doet hij er
De elfjarige Lusanne van der Gun
uit Olderberkoop is weer veilig bij
haar familie op de kaasboerderij,
maar talloze ouders zijn zich rot
geschrokken. Je kind zou maar
met een vreemde in een auto
spoorloos verdwijnen. Wat kun je
er tegen doen?
Neem geen snoepjes aan van
vreemden. En loop weg van on
bekende mannen of vrouwen
met rare vragen. Ieder kind krijgt
deze zinnetjes ingepeperd door
bezorgde ouders, zodra het zijn
eerste stappen buiten de deur
zet. Maar kinderen zijn avon
tuurlijk, en door hun jeugdige
onschuld vaak naïef. Een ont
voering voorkomen is onmoge
lijk. De kans op verdwijning ver
kleinen lijkt de enige optie.
In Tilburg vertellen ouders hun
kinderen nog altijd het verhaal
van Marietje Kessels om ze te
waarschuwen. In 1900 werd het
elfjarige meisje na twee dagen
vermissing verkracht en ver
moord aangetroffen in een kerk.
De dader werd nooit gevonden.
Uit eerbetoon is een weerbaar
heidsproject naar haar ver
noemd: kinderen leren via oefe
ningen machtsmisbruik en sek
sueel intimiderend gedrag te
herkennen. Zo weten kinderen
beter hoe ze in onveilige situaties
moeten handelen. Hoe zelfverze
kerder de jeugd is, des te kleiner
de kans dat ze ten prooi valt aan
ontvoerders.
Maar helpt een dergelijk project
nou echt of biedt het schijnvei
ligheid? „Het werkt echt", zegt
Andries Klompstra, projectleider
van Weerbaarheid in Basison
derwijs (Wibo), één van de vele
varianten op het Marietje Kessels
Project. „Ik zeg niet dat het pro
ject de ontvoering van Lusanne
had kunnen voorkomen, maar
ze had wellicht harder 'nee' dur
ven zeggen."
Het project heeft voor de school
vakantie proefgedraaid op een
tiental basisscholen in de Gro
ningse gemeenten Veendam en
Zuidhom. De kinderen van
groep zeven zijn duidelijk: ne
gentig procent geeft in een en
quête aan zich 'weerbaarder' te
voelen. „Moet je de deur open
doen als je alleen thuis bent? En
hoe wapen je jezelf op straat te
gen vreemden? Dat zijn vragen
waarop kinderen antwoord krij
gen", zegt Klompstra.
De kinderen worden niet alleen
mondiger, ze leren zich ook li
chamelijk te weren.Als ze wor-
Lusanne is weer verenigd met haar ouders.
Foto: ANP/Jacob van Essen
De ouders van het 11 -jarige ontvoerde meis
je Lusanne van der Gun uit het Friese Olde-
berkoop hopen dat hun dochter haar nor
male leven zo snel mogelijk weer kan op
pakken. Tijdens een korte ontmoeting gis
termiddag met de massaal verschenen me
dia, liet het meisje weten dat het goed met
haar gaat. Toch heerst er nog angst en onze
kerheid in het Friese dorpje omdat nog altijd
onduidelijk is wie het kind maandag in zijn
auto heeft meegenomen en wat zijn motief
was.
Lusanne was maandagmorgen met een
vriendinnetje op weg naar school, toen een
man het tweetal onderweg aanhield. Hij
maande het andere meisje door te fietsen en
nam Lusanne mee in de auto. Volgens de
politie ging het om een man tussen de 50 en
60 jaar met een kalend voorhoofd. Over het
merk en de kleur van de auto bestaat ondui
delijkheid. Aangekomen op school sloeg het
vriendinnetje alarm.
Lusanne kwam woensdagavond om half
acht het Campanile Hotel in Venlo binnen
en meldde zich bij de receptie met de woor
den: „Mag ik even mijn ouders bellen, ik
ben ontvoerd." Dat vertelde manager Pa
trick van der Soest gisteren.
De familie Van der Gun is dolgelukkig dat
Lusanne weer thuis is. „Ons geluk over de
terugkeer van Lusanne is nauwelijks onder
woorden te brengen", aldus de familie giste
ren. 's Middags kwam het gezin even naar
buiten bij hun boerderij om de pers de mo
gelijkheid te bieden te filmen en te fotogra
feren. Vanaf nu willen ze met rust gelaten
worden, lieten ze weten. De ouders zeiden
onder de indruk te zijn van alle steunbetui
gingen die ze hebben gekregen. „Dit alles is
voor ons een grote steun geweest in deze
moeilijke dagen."
De politie sprak gisteren uitgebreid met Lus
anne. Ook werd zij medisch onderzocht.
Naar omstandigheden verkeert het meisje in
goede gezondheid. De politie werkt bij het
zoeken naar de dader samen met de politie
van Limburg. In totaal werken er honderd
politiemensen aan de zaak.
Vanaf het begin van de melding dat Lusanne
was ontvoerd, zocht de politie met speur
honden de omgeving van Oldeberkoop af
naar sporen. Ook vond een buurtonderzoek
plaats. Het televisieprogramma Opspori
Verzocht besteedde maandagavond aan
dacht aan de zaak. De politie heeft inmj
dels ongeveer achthonderd tips uit het 1
land binnengekregen.
Veel ouders van kinderen uit Oldeberko
melden zich bij het speciaal ingerichte
steunpunt van Slachtofferhulp Nederla
Twee medewerkers blijven in elk geval 1
daag nog in dorpshuis de Blughut in 01
berkoop om mensen bij te staan. De bU t
schap over de terugkeer van Lusanne ni
volgens een woordvoerder van Slachtol
hulp gedeeltelijk plaats voor onzekerhe
„Ouders hebben een ongerust gevoel. 1
emotie komt nu echt naar boven."
In Oldeberkoop was de sfeer gisteren ni u
steeds uitgelaten. De leerlingen van Lut j
ne's basisschool De Tjongeling vierden i
feest. Directeur Nijboer gaf de leerlinge
vrije hand. Ze mochten met stoepkrijt c ie
het schoolplein tekenen en kregen pata jg
de plaatselijke snackbar. Bij de schools [a
ook een springkussen. Bloemenzaak F1 el
Anne, de enige in Oldeberkoop en omg 0,
ving, was helemaal uitverkocht. n
l
Reageren? react] es_op_column®hotmalLcom
abominabel lang over. Ik weet ook niet wat hij behal
ve een wc-rol nog meer van z'n kamer meesleept het
hol in, mijn opgehangen rolletje negeert hij volko
men, maar het badderen duurt eindeloos. Ik moet
vroeg werken, ben al tien keer met knappende blaas
gaan kijken of ie eitidelijk nou eens klaar is, maar de
deur blijft dicht. Stromend water, geen vocale uit
spattingen. Het zijn weer die roze handschoenen
die zich aan me opdringen. Ruim drie kwar
tier later is het alsof er een zondvloed in de
badkamer heeft huisgehouden, want het ro
ze douchegordijn ontbreekt nog. Met een
ernstige achterstand op mijn tijdschema
heb ik geen tijd om op zoek te gaan naar
nieuwe aanwijzingen die het raadsel
kunnen oplossen, maar ik zie wel, tot
mijn ongenoegen, dat mijn eigen potjes
en prullen zijn verplaatst. Misschien heeft
hij met die handschoenen mijn spullen
aan een grondig onderzoek onderworpen.
Ontstemd begin ik aan mijn eigen badder-
bezigheden, maar bewust van het feit dat ik
meteen onbekende en net als ik nieuwsgieri
ge man dit naakte territorium moet delen,
heeft de tandpasta een bijsmaakje en krijg ik
kippenvel onder de warme waterstraal. Met
het verkeerde been uit bed stappen is dood
vermoeiend, met het verkeerde been in een
badkamer stappen is als een koude douche.
Kinderen leren tijdens de weerbaarheidstraining hoe ze zich los kunnen maken uit de greep van een belager. Foto: GPD/Harmen de Jong
den beetgepakt, zijn ze na de
cursus in staat op een zeer pijn
lijke plek te trappen zegt hij.
Veel scholen verspreid over Ne
derland tonen belangstelling
voor het project, dat vandaag of
ficieel wordt gelanceerd.
Mooi, dat project, maar de be
zorgdheid van ouders is deze
week flink toegenomen. Is dat
overtrokken, zo n schokgolf na
één ontvoering? Verkeerd is het
niet, zo constateert massapsy
choloog Henri Beunders, ver
bonden aan de Erasmus Univer
siteit in Rotterdam. „Stel dat het
inderdaad een professionele ont
voerder is geweest, dan maakt
dat iets los. Vervolgens is er meer
aandacht voor preventie. En
voorkomen is beter dan gene
zen."
Maar voorkomen begint in eer
ste instantie bij de opvoeding,
stelt Jacques Smits van de Stich
ting Kinderontvoering. „Waar
schuw je kinderen voor het 'pup
py-effect'. Zeg dat ze nooit met
vreemden mee moeten gaan die
iets moois beloven." Dat credo
heeft Smits zijn achtjarige zoon
tje met de paplepel ingegoten.
„Hij weet nu dat hij zo n per
soon tegen zijn enkel moet
schoppen, om er vervolgens snel
vandoor te gaan."
Het valt Smits op dat veel kin
derontvoeringen zich in de drie
noordelijke provincies voordoen.
Zijn verklaring: wellicht is de be
volking daar naïever. „Ik geef
mijn zoontje een westerse op
voeding. Hij moet leren van zich
af te bijten." Maar dat is moei
lijk, als je dat niet gewend bent,
geeft hij toe.
Daarom moeten kinderen op het
platteland ook nooit alleen of
slechts met z'n tweeën naar
school fietsen. Een groep van
tien of meer is effectiever, meent
Smits. Ook moeten ze leren een
nummerbord te onthouden. „Uit
onderzoek blijkt dat kinderen
het heel moeilijk vinden een sig
nalement te onthouden, maar
ieder kind kan vanaf zijn zesde
cijfers en letters lezen. Focus je
daarop."
Ook een mobiele telefoon lijkt
onmisbaar in 'onveilige streken'.
Een ander systeem: een kettinkje
met daarin een verborgen GPS-
systeem, zodat het kind te lokali
seren is. .Alleen kost je dat per
jaar 250 euro om op de meldka
mer aangesloten te zijn", zegt
Smits.
Naast het fietsen van en naar
school is er nog een ander 'zwak
moment' op de dag: schoolpau-
zes. „Tijdens de circa 120 ont
voeringen per jaar - veelal kort
durende ontvoeringen door ruzi
ënde ouders die kinderen bij el
kaar weghalen - worden er veel
kinderen van het schoolplein ge
plukt. Leerkrachten moeten daar
beter op toe zien."
Rudi Buis
Man probeerde
meisje in Zuidlaren
mee te lokken
In Zuidlaren heeft vorige
vrijdag een onbekende man °n
geprobeerd een meisje mee u
neme n bij het gebouw van e °r
kinderopvangcentrum. De 1
man zei tegen het kind dat h ct f
haar kwam halen omdat haapj11
moeder niet thuis zou zijn.
Het meisje weigerde echter
met hem mee te gaan. De
tie is van het voorv al op de
hoogte gesteld. Het bericht
wordt naar buiten gebrachti 'Pe
de ni euwsbrief van basis-
school De Tol, die vlakbij de XI
kinderopvang ligt. Vanwege
ontv oeringszaak in Oldeber 0j
koop gaf de school alsnog i
ruchtbaarheid aan het voort.0.