KUNST CULTUUR
'Zo'n stormloop
had ik niet verwacht'
Rex Gildo maakte dodelijke sprong door medicijnen
'Bij de eerste grap gaan de mensen plat'
Nog zes architecten in de race
voor nieuwbouw Rotterdam CS
Pret ontbreekt in Amerikaanse Grease
er bedankt
Floris-film
[)to: AP/Myung Jung Kim
i live via
itelliet
David Bowie is,
Sony Music, de eerste
je het werk van een
(bum (Reality) uitvoert
in en fans over de hele
de satelliet, de kans
te maken in een
md. In ons land
in Amsterdam
yan het evenement. Na
lismaking met Reality
Sony een interview tus-
i en zijn fans, die ook
temmen welke oude
de Reality-set speelt -
Itop 15 oktober op
in Rotterdam.
sken
i Publieksprijs
De Stichting Col-
i Propaganda van het
idse Boek (CPNB) heeft
genomineerd voor
iblieksprijs. Het gaat
jgeboorte van een gezin'
ie Dekkers, 'De larf
Dekkers, 'Sleuteloog'
Haasse, 'De nieuwe
Thomas Rosenboom,
van de jacht' van Heieen
en en 'God's Gym' van
Winter. Lezers kunnen
n via internet, in boek
en bibliotheken. Het
de boek wordt op 30 ok-
kendgemaakt.
st Searchers
Marian Mudder (links) vertolkt in Gouwe Handjes de rol van een callgirl die in het leven komt van een door John Kraaijkamp gespeelde we
duwnaar. Foto: GPD/Pan Sok
Marian Mudder als callgirl in toneelstuk 'Gouwe Handjes'
door Jacques Geluk
den haao - Marian Mudder maakt een lie
ve, aardige indruk. Ze praat zacht en tege
lijk onbevangen. Toch, vindt ze, speelt zij in
het toneelstuk Gouwe Handjes de eerste rol
waarin ze lief is. ,,In Baantjer was ik bitche-
rig, in Vrouwenvleugel een nare, manipule
rende dame."
Ze gaat voor het tweede seizoen Claire spe
len, een chique callgirl, stijlvol, zonder jar
retels. Het is alleen maar een gegeven, want
Claire oefent in het stuk haar beroep niet
uit. Een half jaar na het overlijden van de
veel jongere vrouw van de gepensioneerde
zakenman Louis, die niet verder wil maar
haar heeft beloofd weer gelukkig te wor
den, verschijnt Claire op het toneel. Niet ie
dereen is daar blij mee, zeker niet de vrou
wen in Louis' omgeving, die het beste met
hem - of zijn geld? - voor hebben.
„Zij vinden Claire dan ook veel te jong en
dan dat discutabele beroep. Dat levert een
conflict op. We hebben vorig seizoen - be
halve van sommige recensenten, maar die
kijken toch anders - goede reacties gekre
gen. Het publiek was laaiend enthousiast,
maar moest wennen. Het begint vrij zwaar.
Er gaat iemand dood, maar het is wel een
komedie. Op het moment dat de eerste
grap valt gaan de mensen plat. Het is fasci
nerend hoe John Kraaijkamp, die Louis
speelt, dat doet. Fantastisch. Ik ben géén
clown. Ik kan wel comedy spelen en een
grap plaatsen. Met gevoel voor timing.
Maar wat John doet is van een totaal ande
re orde. In het begin was ik wel bang dat
het moeilijk samenwerken zou zijn met ie
mand met zo'n staat van dienst, die zo
goed weet wat hij doet. Maar ik kan alles
met hem bespreken, ook als ik iets wil ver
anderen in een scène. Hij staat overal voor
open."
„We gaan zeventig voorstellingen doen,
vier per week, maar gelukkig niet zo ver
weg als vorig seizoen. We zitten vier dagen
in Den Haag, Leiden, Gouda, Amsterdam,
Rotterdam. Maar ook al moet je reizen, het
publiek maakt alles goed met zijn enthou
siasme. Dan krijg je meteen na afloop al
weer zin in de volgende avond. Ik vind het
fijn dat we beginnen in de Koninklijke
Schouwburg in Den Haag, één van mijn fa
voriete theaters. Zo comfortabel voor ac
teurs. De kleedkamer, de foyer, alles is er
prettig. Ik voel me er zo welkom. Boven
dien ervaar ik deze voorstelling als een
warm bad, zo goed en veilig. Ik beweeg me
theater recensie
Martin Hermens
Voorstelling: musical Grease van
Jim Jacobs en Warren Casey.
Regie: David Gilmore.
Choreografie: Carla Karna en
Melissa Williams. Gezien: 21/8
Theater Carré Amsterdam. Daar
nog te zien t/m 7/9. Daarna
tournee door het land.
Neem het bas-loopje van
'You're the one that I want'.
Of je nu door vrolijk jeugd
sentiment overvallen wordt
of niet: je moet wel een hele
koele kaaskop zijn als je dan
nog stil kunt blijven zitten.
De musical Grease zit vol
met zulke aanstekelijke
deuntjes. En die maken de
ze dertig jaar oude theater
show tot een prachtig mo
nument voor de tijd waarin
het hele leven ogenschijn
lijk simpeler en overzichte
lijker was.
Veel heeft het allemaal niet
om het lijf. Een mierzoet
liefdesverhaaltje dat zich af
speelt op een Amerikaanse
high school, gierende hor
monen in al die puberlijven
en een kleine portie suiker-
spin-dramatiek. Hooguit
stof voor een vlot wegle-
zend doktersromannetje,
ware het niet dat die altijd
voortdurende drang naar
'vroeger was het beter' van
ons bij tijd en wijle senti
mentele dagdromers maakt.
Grease speelt daar handig
en humoristisch op in.
De film uit 1978, met Olivia
Newton John en John Tra
volta in de hoofdrollen,
staat bij menigeen in het
geheugen gegrift. De lol die
van het bioscoopscherm af
spatte, zorgde maanden
lang voor uitverkochte za
len. Sommige theaterversies
van Grease hebben diezelf
de pret intact gelaten en
waren daardoor goed voor
een avondje onbekommerd
vermaak.
Juist het gemis aan pure lol
werpt donkere schaduwen
over de Grease-musical die
door ons land gaat toeren.
Het is een volledig Ameri
kaans product. Alle noodza
kelijke ingrediënten zitten
erin: vetkuiven, petticoats,
stoere binken, ij dele mei
den, noem maar op. Maar
de Amerikaanse vakkundig
heid in het maken van dit
soort shows slaat door. De
ze Grease is tot in elke porie
dicht geplamuurd. Daar
door wordt alle spontaniteit
in de kiem gesmoord.
De herkenning zit er nog
volop in. Maar de jongens
in de leren jasjes kirren net
iets te veel (soms verslaan
ze daarin zelfs de alsmaar
kakelende meiden), het or
kest heeft een te doffe klank
en door de overdaad aan
rood licht komt de kleurrij
ke aankleding van deze
voorstelling niet goed uit de
verf.
En de spelers dan? Greg Ko-
hout als Danny krijgt pro
bleemloos het predikaat
'okay'. Caren Lynn Manuel
als zijn geliefde barbiepopje
Sandy schoot jammerlijk uit
de bocht in haar solo Ho
pelessly devoted to you' en
verdient alleen daarom al
een minpuntje. Maar de on
miskenbare topper van de
show was Julie Dingeman
in de rol van de stoere Riz-
zo; zij haalt alles uit het wis
pelturige karakter van haar
personage.
Het blijft jammer dat pas in
de finale de pretfactor bij
deze club hard ploeterende
artiesten zichtbaar wordt.
Te laat om een overtuigen
de show neer te zetten.
Maar gelukkig zijn daar al
tijd nog die vrolijke deun
tjes die zich als oorwurm
pjes in je hoofd vestigen.
Die kracht van Grease blijft
gelukkig onaangetast.
op het toneel alsof het mijn huiskamer is."
Het grote publiek kent Mudder vooral van
haar televisierollen in Vrouwenvleugel en
Baantjer. „Na acht jaar ben ik met Baantjer
gestopt. In de rol van Vera Prins zat weinig
ontwikkeling, hoewel dat de laatste jaren
iets beter was. Soms had ik een eigen lijn
tje, maar het was zo beperkt. Na een tijdje
gaat de uitdaging er vanaf. Dat was anders
met Vrouwenvleugel. Dat hield op, anders
had ik nog wel een seizoen gedaan. Ik heb
ook in Medisch Centrum West gespeeld,
maar daar ben ik na een seizoen al uitge
stapt. Nu, met de komst van de commerci
ële televisie, heb je er voordeel aan veel op
tv te zijn, maar toen was dat niet zo. Ik was
nog jong en zag er tegenop een Bekende
Nederlander te worden, een golf over me
heen te krijgen. Ik had een bescheiden rol,
maar die zou groter worden. Ik vind het wel
wonderlijk dat ik toen die beslissing heb
genomen, maar ik moest nog zo veel leren.
Ik had nog geen toneelschool gedaan en
om dan al zo 'in the picture' te staan.
'Gouwe Handjes', dinsdag 2 t/m vrijdag 5
september, Koninklijke Schouwburg, Den
Haag en maandag 29 en dinsdag 30 sep
tember, Leidse Schouwburg.
Rotterdam - De selectieronde
voor het ontwerp van het nieu
we Centraal Station in Rotter
dam heeft zes kandidaten op
geleverd. De selectiecommissie
maakte een keuze uit 48 aan
meldingen, waaronder zich in
ternationaal gerenommeerde
bureaus bevonden.
Onder de overgebleven kandi
daten zijn bureau CS (een sa
menwerking tussen Benthem
Crouwel, Meyer en Van Schoo-
ten uit Amsterdam en West 8
uit Rotterdam), het Office for
Metropolitan Architecture van
de bekende architect Rem
Koolhaas uit Rotterdam en een
internationaal samenwerkings
verband met Kraaijvanger Urbis
uit Rotterdam. De andere gega
digden zijn bureaus uit Brussel,
Düsseldorf en Londen.
De zes kandidaten moeten eind
september een ontwerpstrate
gie inleveren bij de selectie
commissie, die de keuze maakt.
De commissie bestaat uit de
opdrachtgevers van het project:
de ministeries van VROM en
Verkeer en Waterstaat, NS,
Stadsregio Rotterdam en de ge
meente Rotterdam.
Het nieuwe station wordt een
knooppunt van de hogesnel
heidslijn (HSL), Randstadrail
(de light-railverbinding tussen
Rotterdam en Den Haag) en de
gewone trein, tram, metro en
bus. Het uit de jaren vijftig da
terende CS kan de groeiende
reizigersstroom nu al nauwe
lijks opvangen. Met de komst
van de HSL en Randstadrail
neemt het aantal reizigers toe
van 40 miljoen naar 75 miljoen
in 2025.
Voor de nieuwe toegangspoort
tot de stad, die in 2010 klaar
moet zijn, is een budget van
409 miljoen euro beschikbaar.
De reizigerstunnel wordt ver
breed van acht naar dertig me
ter, aan de zuidkant zelfs naar
veertig meter. De perrons wor
den naar HSL-lengte van 250
meter uitgebreid.
Fietsers kunnen terecht in een
stalling met 7.000 plaatsen. Het
Hofplein voor het station, waar
voetgangers, auto's en trams el
kaar nu in de weg zitten, gaat
flink op de schop.
Het vorige college van Rotter
dam kwam twee jaar geleden al
met een ambitieus plan voor
het gebied. Dat trok vooral de
aandacht vanwege de cham
pagneglazen die de architect er
bij had getekend. Het Rijk keur
de het plan tot twee keer toe af,
omdat het veel te duur was.
amsterdam/anp - De Duitse schlagerzanger
Rex Gildo was door medicijngebruik zo in de
war, dat hij mogelijk daardoor in 1999 uit het
raam van een flat in München de dood tege
moet sprong. Dat beweert althans Dave Klin-
genberg, zijn toenmalige secretaris en chauf
feur in een door de Nederlander Hans Heij-
nen gemaakte documentaire.
Het heengaan van de vooral bij oudere vrou
wen populaire Gildo ging gepaard met een
stroom verhalen dat de artiest zijn verborgen
homoseksualiteit, het ouder worden en de te
loorgang van zijn loopbaan niet langer kon
verwerken. Ook zou Klingenberg volgens ge
ruchten zijn liefdespartner zijn geweest en
hem op de avond van de sprong de bons heb
ben gegeven voor een veel jongere man. Het
gesprek zou met nogal wat drank gepaard zijn
gegaan.
Heijnen spoorde Dave Klingenberg in Duits
land op. „Rex was beslist geen homo", be
weert Klingenberg. Het huwelijk van Gildo
met zijn nicht Marion was weliswaar geen
echt huwelijk meer, maar dat zou blijkens de
woorden van Klingenberg niet met een relatie
tussen hemzelf en de zanger te maken heb
ben gehad. „Onze relatie was een vriend
schap, misschien zelfs een soort liefde, maar
geen mannenliefde. Hij was een beste vriend
of een oom voor mij."
Volgens Klingenberg leed Gildo aan een zwa
re hernia, waarvoor hij minstens een jaar
naar het ziekenhuis zou moeten. Hij zou me
dicijnen hebben gebruikt die in Duitsland
verboden waren. „Hij was kapot van de medi
cijnen, kon niet meer zelf denken, niet meer
zelf handelen."
Toch werd van verscheidene kanten van hem
verwacht dat hij zou optreden, aldus Gildo's
voormalige secretaris en chauffeur. „Ik stond
machteloos." Op de dag van de sprong zou
de toen 63-jarige Gildo zelfs zo in de war zijn
geweest, dat hij met zijn dode broer wilde
bellen.
De film 'Rex Gildo, de val van een schlagerko-
ning' is vanaf 23 oktober te zien in de zogehe
ten DocuZoneTheaters.
Jonge kunstliefhebster opent kunstuitleen aan Leidse Haven
- Eén van de oprichters
Iritse popgroep The
rs, Tony Jackson, is op
leeftijd overleden,
speelde bas bij The
rs, in de eerste helft van
zestig een van de be
te vertegenwoordigers
ogenoemde Mersey-
Hij zong op de eerste
svan de groep, 'Sweets
iweet' en 'Sugar and
)e grootste hit van The
irswas 'Needles and
ckson verliet de groep
Zijn latere groep Tony
land the Vibrations was
rces.
idie wordt
nklijke Prijs
)am - Koningin Beatrix
dag 3 oktober in het
ijk Paleis in Amsterdam
ïklijke Prijs voor Vrije
kunst 2003 uit. Vier
instenaars ontvangen
leze aanmoedigings-
1 bedrag van 4.600 eu-
aningin reikte tot nu elk
oninklijke Subsidie
je Schilderkunst uit. De
jke Subsidie gaat vanaf
der onder de naam Ko-
Prijs voor Vrije Schil-
t De organisatie vindt
rd 'prijs' meer in over-
iming met de waarde-
de kunstenaars met de
teiding krijgen. Koning
III stelde de prijs ruim
geleden in.
door Rody van der Pols
leiden- Je moet het maar aan
durven: in een tijd van economi
sche teruggang en in een stad
waar zelfs de gesubsidieerde
kunstuitleen het hoofd niet bo
ven water kan houden toch een
artotheek beginnen. Daniëlle
Pandt (23) liet zich niet uit het
veld slaan en opende een paar
weken geleden aan de Leidse
Haven 'De Kunstpoort', een
kunstuitleen, galerie en inlijste-
rij, die nu al een bescheiden suc
ces genoemd kan worden. „Ik
had niet verwacht dat het zo zou
stormlopen."
Reclame heeft ze nog niet ge
maakt. Blijkbaar was de kleur
rijke etalage voldoende om de
belangstelling van passanten te
wekken, want de afgelopen we
ken had Pandt al heel wat klan
ten over de vloer. „Ik dacht: het
is zomer, iedereen is op vakan
tie, het gaat in september pas
lopen. Maar ik heb inmiddels al
tientallen werken uitgeleend."
Dat is opmerkelijk in een perio
de van economische teruggang.
Ook Pandt is aangenaam ver
rast, hoewel ze van meet af aan
in haar plannen geloofde. Zes
jaar werken bij een Amster
damse kunstgroothandel - een
belangrijke leverancier van
kunstuitlenen door het hele
land - leverde haar een schat
aan kennis en ervaring op. En
de overtuiging dat het mogelijk
moest zijn om in Leiden een le
vensvatbare kunstuitleen van
de grond te tillen.
Dat de kunstuitleen van het
Centrum Beeldende Kunst
(CBK) Leiden al jaren verlies
lijdt - en om die reden opgehe
ven dreigt te worden - schrikte
haar niet af. „Een belangrijk
verschil tussen mijn kunstuit
leen en die van het CBK is dat ik
mijn eigen beslissingen kan ne
men en niet afhankelijk ben
van de politiek. Ik bepaal mijn
kunstaanbod, ik bepaal mijn ta
rieven."
Naast de uitgebreide collectie
grafiek met werk van Corneille,
Ton Schuiten, Jan Cremer, Her
man Brood en Paul Smeets
heeft De Kunstpoort ook van
een aantal kunstenaars origine
le werken en sculpturen. Kleur
rijk en vrolijk zijn de trefwoor
den. „Mensen zijn in het Cobra
Museum geweest en willen dan
ook wel zo'n werk aan de muur
hebben hangen. Of ze zien het
langskomen in zo'n woonpro-
gramma op televisie. Ook daar
in wordt dit type kunst ontzet
tend gepromoot."
Wie een kunstwerk van zijn
smaak heeft gevonden, kan dat
tegen betaling van een maan
delijks tarief mee naar huis ne
men. Dat tarief is altijd een per
centage van de waarde van het
werk: een schilderij van 500 eu
ro kost je bijvoorbeeld 7,50 eu
ro per maand. Ook een combi
natie tussen huren en sparen is
mogelijk. Het grootste gedeelte
van het maandbedrag wordt
omgezet in een spaartegoed,
waardoor huren voordeliger
wordt. Met het opgebouwde
spaartegoed kan een huurder
na verloop van tijd een werk
kopen. Tot slot is er de moge
lijkheid van 'huurkoop'. In dat
geval wordt het kunstwerk in
tien maanden rentevrij afge
kocht.
In tegenstelling tot wat in veel
andere kunstuitlenen gebruike
lijk is, kan de klant een kunst
werk onbeperkt huren. Pandt:
„Mensen vinden het soms ver
velend als ze een kunstwerk na
een half jaar alweer terug moe
ten brengen. Je raakt er toch
aan gehecht."
De Kunstpoort, Haven 56, Lei
den. Open: do 12-21 uur, vr en
za 12-18 uur en zo 12-17 uur.
Ook op afspraak, tel. 071-
5236234. Meer informatie:
www.dekunstpoort.nl
iam/anp - Acteur Rut-
er ziet af van medewer-
de Floris-film van Jo-
nhuis. „Hij zag er on-
de uitdaging in", aldus
is. De internationaal
de acteur heeft zijn be-
der niet toegelicht,
de makers van de nieu-
is', die volgend jaar no-
in première moet gaan,
'n. „Het was weliswaar
lonken, maar we waren
opvol bezig met de
ns van gaat het lukken,
niet lukken."
'er, voor wie het succes
v-serie Floris begon, is
eweest over een rol als
trior, die een soort ge-
•nflict krijgt met zijn
nige zoon. Deze nieu-
1 wordt gespeeld door
luisman.
en scriptschrijver
de Velde heeft het ver-
riddels aangepast. De
te Floris, die van Hauer
dijk, is in de film over-
1 het is zijn zoon, in-
ook alweer een held op
die het aan de stok
•et zijn spruit. Volgens
is zag niemand er
1 om de Hauer-Floris te
fn. „Dat beeld van hem
mensen op de netvlie-
ind."
I dus met de tijd ge-
»Het maakt voor een re-
geinig uit of het 1510 of
De opnamen voor de
lonen binnenkort.
Daniëlle Pandt: „Ik kan mijn eigen beslissingen nemen en ben niet afhankelijk van de politiek.
Foto: Hielco Kuipers