'Kind of abortus is ook duur
GESPREK VAN DE DAG
Henk Bemboom verdringt Queen op de crematie
Varkentje Purk breidt
Sesamstraat-familie uit
Verdeeldheid over schrappen van de pil uit ziekenfonds
Pilgebruik ij
Nederland;
jaren omla
DAGELIJKS LEVEN
MENSELIJK
In de Britse hoofdstad Londen is
gisteren de eerste steen gelegd
voor een MONUMENT ter nage
dachtenis aan PRINSES DIANA.
In Hyde Park moet een grote fon
tein verrijzen waar ook kinderen
kunnen spelen. Het gedenkteken
voor de zes jaar geleden veronge
lukte ex-echtgenote van de Brit
se kroonprins Charles kost een
slordige 4,5 miljoen euro. De
bouw van het monument heeft
vertraging opgelopen. „Ik hoopte
dat het dit jaar klaar zou zijn voor
de herdenking van haar dood,
maar op de gekozen plaats ont
dekten we een belangrijke Ro
meinse archeologische vind
plaats", aldus minister van Cul
tuur Tessa Jowell. De fontein is
nu naar verwachting 1 juni vol
gend jaar klaar. Diana overleed
op 31 augustus 1997 door een
verkeersongeluk in Parijs.
Bij PIETER VAN VOLLENHOVEN.
de echtgenoot van prinses Margriet,
is op dezelfde plaats als in juni
2001 een vorm van huidkanker ont
dekt. Het kwaadaardige weefsel is
inmiddels verwijderd. De regelmati
ge controle van Van Vollenhoven
(64) is in verband met de nieuwe
ontdekking geïntensiveerd, zo heeft
de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD)
woensdag laten weten. Directeur-
generaal Brouwers van de RVD kon
niet zeggen om wat voor soort HUID
KANKER het gaat. In 2001 werd
Van Vollenhoven ook al geopereerd
wegens huidkanker. Onderzoek
wees destijds uit dat er geen uitzaai
ingen waren. Het aantal gevallen
van huidkanker in Nederland is de
afgelopen jaren gestaag toegeno
men, waarschijnlijk onder invloed
van overmatige blootstelling aan
zonnestraling. Per jaar krijgen onge
veer 25.000 mensen huidkanker.
Bijna 500 patiënten overlijden er
aan. Foto: ANP
De Amerikaanse acteur DON JOHN
SON gaat een SCHADECLAIM indie
nen tegen het Duitse ministerie van
financiën. Dat meldden (je Duitse
krant Stuttgarter Zeitungen het
weekblad Stern gisteren. In novem
ber vorig jaar werd Johnson door de
Duitse douane bij de Zwitserse
grens aangehouden. In zijn auto
werden kwitanties gevonden van
banktransacties ter waarde van acht
miljard dollar. Achteraf bleek dat
Johnson niets ten laste kon worden
gelegd. De documenten stonden op
naam van een ander. Het door het
ministerie naar buiten gebrachte
nieuws werd echter gretig door de
pers opgepikt. Johnson verklaarde
dat hij in Zwitserland had onderhan
deld over de financiering van film
projecten. Er werd geen onderzoek
naar de acteur ingesteld, maar
Johnson vindt nu dat zijn goede
naam beschadigd is. Foto: AP
Volgens Koreaanse ingenieurs be
hoort schreeuwen in de MOBIELE
TELEFOON in trein of bus straks tot
het verleden. Ze hebben een micro
foontje ontwikkeld dat zelfs FLUIS
TEREN in een lawaaiige omgeving
verstaanbaar oppikt. Dat meldt de
wetenschappelijke internetsite Na
ture. Fluisteren in een normale mo
biele telefoon heeft volgens de we
tenschappers weinig effect. Het
zachte geluid wordt weggedrukt
door andere tonen. Ook zijn de sis
sende en ploffende klanken die door
het fluisteren worden gecreëerd
slecht voor een normale gsm-micro-
foon. De Koreanen beweren dat met
hun microfoon fluisteren net zo
goed verstaanbaar is als normaal
praten. Bovendien bevat het appa
raatje een filter ter bescherming te
gen de sissende geluiden die vrijko
men door het zachte praten.
Begravend en cremerend Nederland raakt uitgeluisterd op
'Who wants to live forever' van Queen en Time to say
goodbye' van Andrea Bocelli en Sarah Brightman, meent
Monuta. s Lands grootste uitvaartverzorger komt daarom
met een eigen cd: een plaatje met negen Nederlandstalige
nummers, nieuwe teksten en muziek van Henk Bemboom.
De muzikale uitvoering is in handen van gerenommeerde
(studio-)muzikanten als Jody Pijper, Marlayne, Lisa Boray,
Pim Koopman, Marcel Seriese, Marcel Schimscheimer en
een strijkerssectie uit het Metropole Orkest. Monuta-mar-
keteer Monique Kastelein: „De mensen bleken te zijn uit
geluisterd op liedjes als 'Who wants to live forever', num
mers met teksten die ook nog veelal in het Engels zijn. On
ze medewerkers werden steeds meer gevraagd te helpen
bij het zoeken naar andere muziek."
De cd die de titel 'In de stilte van de wind' meekreeg,
vormt de grootste gemene deler van de Nederlandse muzi
kale smaak bij uitvaart-emoties. Bemboom liet zich inspi
reren door uitvaartverzorgers, mensen uit de praktijk van
het leed die de onderwerpen bij hem aandroegen. De lied
jes, waarvan de meeste als ballade worden gebracht, zijn in
verschillende muziekstijlen uitgevoerd. De Nederlandstali
ge cd is duidelijk gericht op de autotochtone Nederlander.
Kasteleins collega Mark Debets: „In de toekomst gaan we
ooit nog een keer een Turks nummer opnemen."
Dat de liedjes onbekend en nieuw zijn, wil niet zeggen dat
ze niet op de emoties werken, aldus Debets. Kastelein: „De
kwaliteit van de teksten is zonder meer goed. Dat merkten
we bij de opnamen aan een zanger die door ontroering bij
een nummer niet verder kon. Hij moest eerst even op ver
haal komen. Ook komen sommige stukken van de strijkers
behoorlijk aan. Als je dan naar huis rijdt blijft dat hangen."
In de liedjes worden onderwerpen aangesnedei
sterfgeval in de ogen van een kind, het missen ïP
maar belangrijke dingen en een religieus themii
baarheid. De cd is niet in de reguliere cd-handr'
baar maar komt bij een sterfgeval - gratis - op B_
eerste contacten van een uitvaartverzorger metkc
staanden. De cd is verkrijgbaar bij Monuta, die^
tie in eigen hand houdt. Op radio of televsie zi£
nummers niet worden gedraaid om de cd beleef
geven. Kastelein: „Je moet toch voorzichtig me'tje
van mensen omgaan.m
Op www.monuta.nl zijn wel korte stukjes van
te beluisteren. E
ie:
Henk van 't Veen -a
De pil kan best uit het ziekenfonds,
vindt minister Hoogervorst van
volksgezondheid. Het is de eigen
verantwoordelijkheid van de vrouw
om niet zwanger te raken, en daar
hoeft de samenleving niet jaarlijks
zo'n dertig miljoen euro voor te be
talen. Een arts: „Dit is een experi
ment over de rug van een kwetsba
re groep."
Een enkele keer krijgt arts Olga
Loeber ze nog op haar spreekuur
in het Arnhemse Rutgershuis:
vrouwen die geen ziektekosten
verzekering hebben. „Ze hebben
ook geen geld voor anticonceptie.
Je ziet dat die veel meer risico's
nemen, pas om de pil vragen als
ze een tijdje een vast vriendje
hebben. Deze vrouwen kunnen
we nog helpen met gratis mon
sters van fabrikanten. Dat lukt
niet met grote groepen."
Geld speelt wel degelijk een rol bij
het voorkomen van zwanger
schap, meent Loeber. Ze verwacht
dat het plan van minister Hooger
vorst om de pil uit het zieken
fonds te halen vooral de toch al
kwetsbare groep van allochtone
vrouwen en jongeren treft. „Bij
hen zie je nu al een afname in het
pilgebruik, terwijl de pil nu nog
wordt vergoed. Tegelijkertijd
neemt het aantal abortussen toe.
Je kunt natuurlijk nooit met hon
derd procent zekerheid zeggen
dat het één het gevolg is van het
ander, maar toch. Ik vraag me wel
af of je moet willen ontdekken wat
er gebeurt als de pil uit het zie
kenfonds gaat. Dit is een experi
ment over de rug van een kwets
bare groep."
Uit cijfers van de Stichting Farma
ceutische Kengetallen blijkt dat in
2002 de pil 2,1 procent minder
werd geslikt dan in 2001. Een da
ling die dit jaar doorzet. Uit cijfers
van de Inspectie voor de Gezond
heidszorg blijkt dat het aantal
abortussen sinds begin jaren ne
gentig stijgt. In 2001 waren er 8,4
abortussen per 1000 vrouwen in
de vruchtbare leeftijd. Oorzaak, zo
meldt de Inspectie, is een stijging
van het aantal abortussen bij al
lochtone tieners en vrouwen.
Gynaecoloog Piet Scholten van de
Nederlandse Vereniging van Ob-
stetrie en Gynaecologie weet niet
zeker of de pil uit het ziekenfonds
tot meer abortussen leidt. „Die
claim neem ik met een korreltje
zout. Het onderwijs in Nederland
is van zó'n goede kwaliteit dat ie
dereen hier al op vrij jonge leeftijd
weet wat je moet doen om een
zwangerschap te voorkomen.
Zelfs als die pil uit het zieken
fonds verdwijnt, vertrouw ik er op
dat jongeren die moeten kiezen
tussen een leuk truitje of de pil
voor het laatste kiezen.
Een bezuiniging levert het schrap
pen van de pil echter niet op, ver
wacht Scholten. „Veel vrouwen
slikken de pil om medische rede
nen, vanwege zware menstruatie
Het pilgebruik in Neder
al een paar jaar een dal
zien. In 2002 werd het
ceptiemiddel 3.660.0cx
strekt, zo blijkt uit cijfe
Stichting Farmaceutisd
tallen. Dat is 80.000 ke
dan in 2001, toen er ooi
ke was van een daling,
wordt een verdere dalir
3.615.000 keer verwach
Zo'n 14 miljoen vrouwi
de pil. Uit cijfers van he
Bureau voor de Statist*
dat in de leeftijdscateg
zestien en zeventien ja
procent aan de pil is, va
tot 24-jarigen slikt 73,6
hem en van de 25 tot 2
is dat 58 procent. Daan
een vrij stevige dalingc
procent bij 45 tot 49-ja
Jaarlijks wordt zo'n 70
euro aan de anti-conce
uitgegeven. Mensen in
kenfonds slikken daarv
miljoen euro weg. Een
gemiddeld 5,50 euro, w
komt op minder dan 26
per slikdag. De kosten 1
wel enorm per soort en
Zo kost 6 maanden Myr
zo'n 17 euro, terwijl voo
beeld Marvelon 27 euro
worden betaald. De alk
ste pil, Jasmin, kost zo'r
per halfjaar.
Er zijn in Nederland zo'ijg
schillende soorten vank
verdeeld over de eerste^
en derde generatie. Die;,
slaat op de hoeveelheiqj
me hormonen die bij dj,
generatie het hoogst
derde generatie bevat
hormonen.
In Nederland hadden ii^'
op de 1000 vruchtbaret
een abortus volgens deu
voor de Gezondheidszofe,
2000 was dat nog 8,0.
Waren er in 2001 34.1685,
sen of 'overtijdsbehandL
(de morning after pil).^
tus kost zo'n 300 euro.s
non, baart het voomed
vanzelfsprekend ook zi
Plaatsvervangend med|
teur Eric Hoomans ven
Nederlandse vrouwen}
niet gewend zijn om zl
anticonceptie te beta'
kan zo'n maatregel in<
keerpunt in het gebn'
ren, met alle gevolgen!
Zijn de kosten van mol
volgen ook doorberekl
ik me af. Een abortus If1
te ook veel geld."
Petra Huijser
Zwangerschappen en geboortes kosten ook geld, vinden tegenstanders van het schrappen van de pil, maar vol
gens voorstanders is anticonceptie ieders eigen verantwoordelijkheid. Foto's: EPA en Ron Pichel
of pijnklachten, en ik ga ervan uit
dat dat vergoed blijft. Artsen grij
pen dan vaker naar dat argument
om het voor te schrijven en de
controle op de uitvoering van de
nieuwe regels is ook niet goed
koop. Ik sluit overigens niet uit
dat er in kwetsbare groepen meer
zwangerschappen komen. En van
de kosten van één zwangerschap
kun je heel veel strippen pil ko
pen."
Voor de principiële afweging ach
ter het voornemen heeft de gy
naecoloog meer begrip. „Neder
land is in Europa de uitzondering
op de regel met de vergoeding van
de pil. Elders wordt hij niet of
maar gedeeltelijk vergoed, en je
kunt je afvragen in hoeverre wij
mensen moeten blijven verwen
nen door werkelijk alles te beta
len."
De Koninklijke Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunst, de
KNMG, stelt zich die laatste vraag
ook. „De kosten voor de zorg lo
pen uit de hand, en dan is het niet
onredelijk om te bezuinigen",
oordeelt beleidsmedewerker Mi-
chiel Wesseling. „Alleen moet je
dat wel met een visie en beleid
doen en niet hap-snap, zoals nu
lijkt te gebeuren."
De pil uit het ziekenfonds halen
vindt de KNMG daarom ook geen
voor de hand liggende bezuini
ging. „Dat levert mogelijk zoveel
andere problemen op, zoals een
toename van het aantal abortus
sen. Je moet ergens een grens
trekken, maar wij denken dan
toch eerder aan medicijnen als
cholesterolverlagers en maag-
zuurremmers. Mensen kunnen
wat ze eten tenslotte zelf in de
hand houden."
Bij de uitvinder van de pil, Orga-
Een Noorse ELVIS-IMITATOR heeft gisteren een wereldrecord gevestigd door 26
uur, vier minuten en veertig seconden lang hits van The King te zingen. Kjell
Henning Bjoernestad was eigenlijk van plan geweest dertig uur lang steeds weer
opnieuw honderd liedjes van de Amerikaanse zanger uit te voeren. De 35-jarige
Noor gaf echter
De bewoners van Sesamstraat
krijgen er iemand bij: Purk, het
varkentje. Purk is een meisje en
de jongste van de hele Sesam
straat-club. Het roze beestje is op
speciaal Nederlands verzoek ge
maakt door de originele beden
kers van 'Sesame Street' in de Ver
enigde Staten.
Het nieuwkomertje is op 5 de
cember voor het eerst te zien. De
makers van het programma den
ken met de aanwinst aan te slui
ten bij wat veel kinderen in hun
omgeving meemaken: gezinsuit
breiding. De komst van Purk werd
gisteren aangekondigd tijdens de
presentatie van de winterpro-
giammering van Z@ppelin, de
verzamelde kinderprogramma's
van de publieke omroep. Z@ppe-
lin krijgt met ingang van 1 sep
tember bijna een uur per dag ex
tra zendtijd, en kan daardoor voor
het eerst vanaf drie uur 's mid
dags uitzenden voor de groep van
circa 4 jaar oud. Zeppelin is erg
blij met de uitbreiding, omdat
sommige concurrerende com
merciële kinderzenders 24 uur per
dag in de lucht zijn.
Z@ppelin verstrooit niet alleen,
maai is ook graag actueel, onder
steunend en opbouwend voor het
kind. Zo vult de IKON een deel
van de Z@ppelin-tijd met Rauw
op je dak, over kinderen die grote
veranderingen moeten meema
ken. Eén van de onderwerpen is
een vader die vrouw wilde wor
den en nu als Laura door het le
ven gaat. De EO besteed aandacht
aan vragen van kinderen over God
en bijvoorbeeld aan de vragen en
problemen van een meisje dat
door een anonieme zaaddonor
werd verwekt. De omroep helpt
haar lotgenootjes zoeken.
Ook gaat Z@ppelin proberen het
voorlezen aan kinderen te bevor
deren door samen te werken met
peuterspeelzalen. Elke twee we
ken wordt een prentenboek
centraal gesteld, waaraan op tv
en door deelnemende peuter
speelzalen aandacht wordt be
steed. Het is de bedoeling dat
peuters zo'n boek om de beurt
mee naar huis krijgen, zich
door hun ouders laten voorle
zen en het verhaal vervolgens
op school navertellen.
Natuurlijk is er ook volop
ruimte voor puur plezier: zo
zendt de AVRO de succes
film Minoes naar het verhaal
van Annie M.G. Schmidt in
vier delen delen uit. De
KRO stort zich op een ander ge
liefd beest: Nijntje, naar Dick
Bruna, komt nu pratend en bewe
gend op tv.
Het Jeugdjournaal gaat uiteraard
onverdroten door met al het
nieuws dat kinderen aangaat, al
haakt presentatrice Brecht van
Huiten per 1 oktober af in ver
band met zwangerschapsverlof.
Wie nooit afhaakt is Sint-Nicolaas:
die komt dit jaar - waarschijnlijk
weer in goed overleg met de ac
teur Bram van der Vlugt - op 15
november aan in Zwolle.
Varkentje Purk dij
presentatie. Vana
cember is ze elke
Sesamstraat te zk
Foto: ANP
