BUITENLAND
Nieuwe fase in geweld Irak
Bloedige aanslag schokt wereldleiders
Vieira de Mello was de VN
Halfslachtigheid belemmert vrede
Hoeveel betaalt
voor gratis internet?
f,«
SPB'
Zelfmoordaanslag verwoest VN-kantoor Bagdad
300 internetminuten
per maand voor €3,95
En dat één jaar lang!
Het Net*
ell ontkent
ppen dossier
stair Campbell,
de Britse premier
jntkent dat hij me-
^ordelijk is voor een
i een Irak-dossier dat
jssein binnen 45 mi-
avemietigingswa-
iinen inzetten.
;i gisteren tijdens
or voor de commis-
dat Britse inlichtin-
i volledig de hand
/Ihet voorbereiden
jport. Campbell was
i om te verschijnen
unissie die de dood
leskundige David
.zoekt. Volgens Kelly
iell de persoon die
eringsrapport de slag-
j Irak liet overdrijven.
tsjov wil
in politiek
e vroegere sovjetlei-
tsjov overweegt een
n de politiek. De 72-
latsjov is van plan
ójn Russische Sociaal-
tische Partij kandidaat
bij de parlementsver-
/an 7 december. Dat
lussische persbureau
[steren gemeld. Ken-
ichten dat de sociaal-
n moeite zullen heb-
Irempel van vijf
[halen. De favorieten
nunistische Partij
fringspartij Verenigd
*rroriseert
«eense kust
-4
r - Een onbekende
ort jaagt sinds het
de hittegolf in Euro-
"ring van de Roe-
rte Zeekust de stui-
I lijf. Eén man is over-
If anderen moesten
jenhuis worden opge-
i beten van de spin,
feiekenhuiswoord-
leskundigen gaan de
mderzoeken. Het dier
rkelijke gelijkenis lij-
[zwarte weduwe.
nistan in
van geweld
viering van de Af-
ïafhankelijkheidsdag
Dntsierd door aan-
eiligheidstroepen en
ers. In de zuidelijke
har deed zich een
or in de woning van
in de Afghaanse pre-
ai. Volgens die broer
er ongeluk een hoe-
unitie toen die door
werd verplaatst. Ook
teren raketten afge-
n basis van de coa-
in Asadabad, de
|van de oostelijke
ÏKunar.
ive na
;e kaping
Een verwarde 55-jari-
eeft gisteren gepro-
I vliegtuig van Air Al-
:n. Na korte tijd gaf
;r aan de politie. Dat
f Algerijnse staats-
APS. Volgens een
iers van het toe
lader dat hij niet Ian-
ije wilde wonen om-
Ie zware aardbeving
inplaats Boumerdes
|mei trof alles had
tij de beving kwamen
een om. De man gaf
Ljttdelijk over.
Taha Yassin Rama-
ummer 20 op de Ame-
lijst van meest gezoch-
!n, is gisteren in Mosul
door Koerdische strij-
bergedragen aan de
len. Ramadan was vi-
ent onder Saddam
lid van de Revolu-
•mmandoraad en
iputatie van grote
dood na
Btte pasta
;en 6-jarig meisje uit
ie Kinrooi is na het
lorven pasta over-
it ziekenhuis van
ier kinderen uit het-
[in liggen met ernstige
pftiging op de inten-
lun situatie is stabiel
jjn niet buiten levens-
<e onderzoeksrechter
irket in Tongeren is
htelijk onderzoek ge-
de toedracht van de
het meisje.
esident
uras dood
pA - Ex-president Rei-
nduras heeft gisteren
gepleegd. Zijn fami-
vanmorgen dat de
eina zich met een
r het hoofd heeft ge-
Reina leed aan kanker
Ide zelf een einde ma
lt lijden. Reina was
d van Honduras tus-
n1998.
woensdag 20 augustus 2003
esident
pgepakt
bagdad/rtr-anp-ap - Een zelf
moordaanslag bij het hoofdkan
toor van de Verenigde Naties in
Bagdad heeft gisteren het leven
gekost aan zeker zeventien men
sen, onder wie de hoogste VN-
gezant in Irak, de Braziliaan Ser
gio Vieira de Mello. Honderd
mensen raakten gewond. Het
geweld in Irak lijkt een nieuwe
fase te zijn ingegaan. Het was
voor het eerst dat medewerkers
van de volkerenorganisatie doel
wit waren van een aanslag.
Internationaal is met afschuw
op de aanslag gereageerd. De
VN en de Amerikaanse presi
dent Bush benadrukten dat de
inspanningen voor de weder
opbouw van Irak worden voort
gezet.
Een enorme hoeveelheid explo
sieven, die was verstopt in een
vrachtwagen, ontplofte gister
middag vlak bij het kantoor van
De Mello in het Canal Hotel in
Bagdad, dat dienst doet als VN-
hoofdkwartier. Het was er druk
omdat er net een persconferen
tie begon. Het gebouw trilde op
zijn grondvesten en het licht
viel uit.
Zeker zeventien mensen kwa
men om het leven en tientallen
anderen liepen vaak zware ver
wondingen op. Behalve Vieira
de Mello is het zeker dat ook de
coördinator van Unicef in Irak,
de Canadees Cristopher Klein-
Beekman, is omgekom ;n. Ver
der heeft de Wereldbank laten
weten dat vijf van haar mede
werkers die vermoedelijk in het
VN-gebouw in Bagdad waren,
worden vermist.
Voor zover bekend zijn er geen
Nederlandse slachtoffers geval
len door de aanslag. Neder
lands ambassadepersoneel in
Bagdad bezoekt het VN-kan
toor vaak, maar geen van de di
plomaten was op het moment
van de aanslag in het gebouw.
Vieira de Mello, tegen wie de
aanslag vermoedelijk vooral
was gericht, lag urenlang
zwaargewond onder het puin
voor hij stierf. De Braziliaanse
president Lula da Silva kondig
de in verband met de dood van
Vieira de Mello een rouwperio-
de van drie dagen af.
VN-secretaris-generaal Annan
had Vieira de Mello naar Bag
dad gestuurd. Die stond daar
voor de moeilijke taak om lei
ding te geven aan het verbete
ren van de levensomstandighe
den van de gewone Irakees. An
nan heeft in verband met de
bomaanslag zijn vakantie in
Finland onderbroken. Hij keert
onmiddellijk naar het VN-
hoofdkwartier in New York te
rug waar hij vandaag zal arrive
ren.
De Veiligheidsraad van de VN
heeft de aanslag gisteren in een
spoedzitting veroordeeld als
terroristisch. De raad toonde
zich evenwel vastberaden niet
voor de terreur te wijken, maar
het hulpprogramma voor het
Iraakse volk voort te zetten. Het
is niet duidelijk wie er achter de
aanslag zit of wat het motief is.
Het Amerikaanse ministerie
van defensie houdt er rekening
mee dat de aanslag het werk
was van de militante organisa
tie Ansar al-Islam.
Washington onderzoekt of er
een relatie is tussen de aanslag
op het VN-kantoor en die op de
Jordaanse ambassade bijna
twee weken geleden. Door die
actie tegen de ambassade kwa
men zeker zeventien mensen
om het leven.
De Amerikaanse bestuurder in
Irak, Paul Bremer, zei anderhal
ve week geleden dat Ansar al-
Islam aanslagen in Irak voorbe
reidde. Volgens de Verenigde
Staten onderhoudt de groepe
ring banden met het terreur
netwerk al-Qaeda.
Soldaten en reddingswerkers zoeken in het ingestorte VN-kantoor naar overlevenden. Foto: AFP/Rob Gauthier
door onze correspondenten
Bob Kroon en Frans Lindenkamp
den haag - De aanslag op het
VN-hoofdkwartier in Bagdad en
de dood van Sergio Vieira de
Mello is als een bom ingeslagen
in het Europese hoofdkwartier
van de Verenigde Naties in Ge-
nève, de bakermat en thuisha
ven van deze VN-topdiplomaat.
Evenals zijn baas Kofi Annan
begon Sergio', zoals hij door de
hele VN-familie werd genoemd,
zijn VN-loopbaan bij het Hoge
Commissariaat voor de Vluch
telingen in de jaren zeventig.
Uit die tijd dateert ook de per
soonlijke band tussen de beide
VN-topfunctionarissen. In 1996
werd Sergio de rechterhand van
Sadako Ogata, de toenmalige
Hoge Commissaris voor de
Vluchtelingen. Maar hij was
zelden in Genève, want toen al
belastte Kofi Annan zijn ver
trouweling met 'speciale' op
drachten in probleemgebieden
van Cambodja tot Sudan.
Voor Vieira de Mello waren hu
manitaire hulp en mensenrech
ten altijd de belangrijkste drijf
veren in de belangrijke posten
die hij in het VN bestel heeft
bekleed. Maar de sympathieke
Braziliaan beschikte ook over
onmiskenbare leiderschapkwa
liteiten. Hij bewees dat bij talrij
ke politiek gevoelige missies
over de hele wereld, maar voor
al in zijn functies als VN 'gou
verneur' in Kosovo en later in
Oost- Dimorf
Vorig jaar volgde hij de Ierse
Mary Robinson op als Hoge
Commissaris voor de Mensen
rechten, een kwetsbare en veel
eisende functie waarin hij zich
niettemin thuisvoelde als een
vis in het water. Mensenrech-
tenschenders van alle rangen
en standen konden bij Sergio
rekenen op ongezouten kritiek.
Meertalige kritiek bovendien,
want de rijzige Braziliaan, met
zijn kortgeknipte kuif, deed zijn
gezaghebbende uitspraken in
vloeiend Engels, Frans, Spaans
en Portugees.
Aan ambities ontbrak het deze
wereldburger evenmin. Het was
in het Geneefse Palais des Na
tions geen geheim, dat hij
hoopte ooit zijn vriend Kofi An
nan te kunnen opvolgen als se
cretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, een organisatie
die hij als zijn levenstaak be
schouwde. Zijn positie als
hoogste mensenrechtenarbiter,
geliefd bij vrienden en geres
pecteerd door vijanden, was
daarvoor trouwens een goede
opstap.
Mede daarom had Sergio wei
nig trek in zijn laatste functie
als hoofd van de VN-operaties
in Irak. Uiteindelijk bezweek hij
in mei met tegenzin voor de
persoonlijke aandrang van Kofi
Annan. Over die weerzin tegen
zijn Iraakse missie zei Sergio
destijds: „Ik ben net benoemd
tot Hoge Commissaris voor de
Mensenrechten, het is een fan
tastische baan en die wil ik niet
opgeven. In Irak is trouwens
weinig eer te behalen voor de
Verenigde Naties, als we daar
tweede viool moeten spelen
voor de Amerikanen." Als
rechtgeaard VN-man be
schouwde Vieira de Mello de
oorlog in Irak als een schending
van het volkenrecht.
Bij aankomst in Irak zei hij: Ik
ben hier heen gestuurd om het
Iraakse volk en degenen die dit
land gaan besturen te helpen
om hen de vrijheid te laten her
krijgen, hen hun eigen lot te la
ten bepalen en hun eigen toe
komst. De eerste uitdaging is
het oplossen van de enorme
onveiligheid met name in de
grote steden te beginnen in
Bagdad."
Kofi Annan prees hem als 'een
fantastisch dienaar van de
mensheid. Het verlies van Viei
ra de Mello is een harde klap
amsterdam/ap-anp - Tal van politici heb
ben de bloedige aanslag gisteren op het
hoofdkantoor van de Verenigde Naties in
Bagdad veroordeeld. De Amerikaanse pre
sident George Bush noemde de daders 'vij
anden van de beschaafde wereld'.
„De daders stellen de wil van Amerika op
de proef om het terrorisme te bestrijden",
zei Bush. „En ondervinden in de hele we
reld dat onze wil niet kan worden gebro
ken."
Bush verklaarde dat de aanslag de toe
komst van Irak niet zal beïnvloeden. „Ieder
teken van vooruitgang in Irak maakt de ter
roristen en de restanten van Saddams wre
de regime nog wanhopiger", voegde hij er
aan toe.
De hoogste bestuurder voor Irak, de Ameri
kaan Paul Bremer, haastte zich persoonlijk
naar het verwoeste VN-kantoor in Bagdad.
De door de Amerikanen geleide coalitie in
Irak zal nog meer dieptepunten te verwer
ken krijgen, maar zal niet van haar koers af
wijken, zei hij.
Een geschokte Annan gaf een verklaring uit
waarin hij stelde dat er 'geen enkel excuus'
kan zijn voor het doden van mensen die
'voor slechts één doel naar Irak zijn geko
men: om de Irakezen te helpen hitn onaf
hankelijkheid en soevereiniteit terug te krij
gen, en hun land zo snel mogelijk te her
bouwen onder leiders die zij zelf kiezen'.
De Britse minister van buitenlandse zaken
Jack Straw wees erop dat de aanslag vooral
mensen heeft getroffen 'die zichzelf heb
ben gewijd aan de totstandbrenging van
een betere toekomst voor Irak en het Iraak
se volk'. Straw sprak van 'een aanval tegen
Irak, zijn volk en de hele internationale ge
meenschap'.
Rusland noemde de aanslag 'een barbaarse
daad' gericht tegen de stabilisering van
Irak. Het Russische ministerie van buiten
landse zaken stelt dat de aanslag de nood
zaak bevestigt van 'een bredere en geza
menlijke deelname van de internationale
gemeenschap in Irak'.
De Duitse minister van buitenlandse zaken
Joschka Fischer sprak zijn afschuw uit over
de aanslag en zei dat Duitsland zich op
nieuw voor een centrale rol van de VN in
Irak zal inzetten. De Franse president Jac
ques Chirac zei 'verontwaardigd' te zijn en
sprak zijn 'totale veroordeling' uit. Hij
noemde het werk van de VN in Irak 'voor
beeldig en essentieel' en prees VN-gezant
Sergio Vieira de Mello.
De voorzitter van de Iraakse bestuursraad,
Een gewond Israëlisch meisje wordt het ziekenhuis binnengebracht na de zelfmoordaanslag in Jeruza
lem. Foto: Reuters/Sharon Perry
Sergio Vieira de Mello. Foto: EPA
voor de VN en voor mijzelf. Ik
kan me niemand voor de geest
halen die wij moeilijker konden
missen'.
Vieira de Mello is zijn dood
overigens met een glimlach te
gemoet getreden. Een naaste
medewerker van Vieira de Mel
lo hield na de aanslag geduren
de drie uur contact met hem.
„We hebben een paar maal
contact gehad per telefoon. Hij
vertelde me met humoristische
ondertoon dat een stalen
dwarsbalk op zijn benen was
gevallen. Ook het plafond van
zijn werkkamer was naar bene
den gekomen. Daardoor kon hij
niet meer bewegen", aldus
Ghassam Salame.
Uiteindelijk bezweek Vieira de
Mello aan zijn verwondingen.
door onze correspondent
Ad Bloemendaal
tel aviv - De bloedige aanslag
van gisteravond in Jeruzalem
laat voor de zoveelste keer zien
hoe sterk de krachten zijn die ie
dere vooruitgang in de richting
van vrede tegenhouden. Een rui
me meerderheid van de Israëli
sche en de Palestijnse bevolking
steunde de 'hudna', de tijdelijke
wapenstilstand, Maar of dat na
de explosie van gisteravond aan
Israëlische kant nog steeds het
geval is, staat te bezien.
In een eerste reactie heeft de Is
raëlische regering de contacten
met het Palestijnse Bestuur be
vroren en de overdracht van het
militaire gezag over meer ste
den op de Westelijke Jordaan-
oever verder uitgesteld. Premier
Sharon zal zonder twijfel ook
vragen om meer druk van Was
hington op het Palestijnse Be
stuur. Volgens de routekaart,
het internationale vredesplan,
moeten de Palestijnen de gewa
pende milities ontmantelen,
maar op dat gebied hebben ze
nog niets laten zien.
De Israëlische reactie is begrij
pelijk, maar zal in de praktijk
weinig opleveren. De enige ma
nier om de milities van organi
saties als Harnas, Islamitische
Jihad en Fatah krachtig te be
strijden is nauwe samenwer
king tussen de Israëlische en
Palestijnse veiligheidsdiensten
en gewapende machten. Daar
voor is het nodig dat Israël de
Palestijnse gebieden weer on
der Palestijns gezag brengt en
de plaatselijke politiemacht de
kans geeft op te treden. Een te
rugkeer naar de toestand van
voor de hudna zal weinig op
lossen. Het Israëlische leger
heeft de afgelopen drie jaar la
ten zien dat het de milities wel
kan bestrijden, maar niet met
een bevredigend resultaat. De
drie zelfmoordterroristen die de
afgelopen week hebben toege
slagen, opereerden vanuit ge
bied dat bezet wordt gehouden
door het Israëlische leger.
Alleen intensieve Israëlisch-Pa
lestijnse samenwerking op vei
ligheidsgebied in combinatie
met een 'politieke horizon', of
wel een geloofwaardig vredes
proces, kan de partijen verder
helpen. En dat is precies wat
Harnas, de Islamitische Jihad
en andere gewapende groepen
willen voorkomen. Op aan
drang van het Palestijnse Be
stuur maakten ze eind juni be
kend dat ze een tijdelijke wa
penstilstand in acht zouden ne
men. Het bestand zou drie
maanden duren en worden uit
gevoerd op hun eigen voor
waarden. De belangrijkste was
dat 'Israëlische schendingen' -
in de vorm van militaire opera
ties, arrestaties en liquidaties -
zouden worden gewroken. Bo
vendien zou het Palestijnse Be
stuur van premier Abbas moe
ten afzien van ieder optreden
tegen de milities. Abbas, al lang
blij dat er rust aan het front zou
heersen, ging daarmee akkoord
en maakte zich zo tot gijzelaar
van de milities.
De hudna is van het begin af
aan een schijnbestand geweest.
Israël doet alleen zaken met het
Palestijnse Bestuur en niet met
groepen als Harnas. Het eist dat
Abbas onverkort nakomt waar
deze zich door zijn steun aan
de routekaart toe heeft ver
plicht, namelijk het ontmante
len van de gewapende groepen.
Israël weigert de hudna te er
kennen en laat dat duidelijk
merken door de arrestaties en
liquidaties van Palestijnse mili
tieleiders voort te zetten, zij het
op kleinere schaal dan voor
heen.
Aan de andere kant begrijpt de
Israëlische regering dat ze
steun moet geven aan Abbas,
die zijn positie in grote mate
dankt aan druk van Israël en de
Verenigde Staten. Daarom heeft
premier Sharon de afgelopen
weken een serie kleine conces
sies gedaan aan het Palestijnse
Bestuur. Maar de overweldi
gende indruk is halfslachtigheid
aan beide kanten. Sharon en
Abbas willen wel verder, maar
worden geremd door radicalen
in hun kampen en vooral door
hun eigen besluiteloosheid.
Daardoor zijn ze zelfs niet staat
de betrekkelijk kleine stappen
te zetten die in de eerste fase
van de uitvoering van de route
kaart van hen worden verlangd.
Het Palestijnse Bestuur heeft in
de Gazastrook en Bethlehem -
het enige gebied dat tot nu toe
is overgedragen - nog geen vin
ger uitgestoken naar de milities.
Als het wil laten zien dat een
toekomstig onafhankelijk Pales
tina niet de 'terreurstaat' zal
worden die de rechtse partijen
in Israël voorspellen, dan is het
nu tijd voor actie.
Aan Israëlische kant is nog geen
sprake van een bouwstop in de
nederzettingen in bezet gebied
en zelfs de 'illegale buitenpos
ten' staan bijna allemaal nog
overeind. De vrijlating van een
beperkt aantal Palestijnse ge
vangenen - van wie de meesten
hun straf er toch al bijna had
den opzetten - staat in de rou
tekaart nergens als eis vermeld.
Het enige dat Israël ermee heeft
bereikt is meer teleurstelling
aan Palestijnse kant.
(advertentie)
Natuurlijk leuk, zo'n gratis internetabonnement. Maar een
gratis abonnement betekent vaak: duurdere telefoontikken.
Kijk maar eens op uw telefoonrekening hoeveel u elke rYiaand
betaalt voor uw internetminuten (de kosten staan onder
inbelnummer 06760). Dat 'tikt 'aardig aan, nietwaar? Zeker als
u dat vergelijkt met deze stunt van Het Net:
Ibrahim al-Jaafari, zei te geloven dat de
aanslag het werk is van 'restanten van de
vroegere inlichtingendiensten'. Al-Jaafari,
die een rondreis door Arabische landen
maakt en gisteren in Bahrein verbleef,
noemde de aanslag 'de kus des doods' voor
het afgezette regime. „Geloof me, er is geen
enkele sympathie voor deze misdadigers
onder gewone Iraakse mensen."
De Nederlandse minister De Hoop Scheffer
van buitenlandse zaken heeft 'met afschuw
kennisgenomen' van de aanslag in Bagdad.
Volgens De Hoop Scheffer 'zijn het juist de
Verenigde Naties die de wereldgemeen
schap vertegenwoordigen in Irak. Ze zijn
daar voor de hulpverlening aan het Iraakse
volk'. Hij gaat ervan uit dat de VN hun werk
in Irak zullen voortzetten. Nederland zal
dat blijven steunen, aldus het ministerie.
De aanslag in Bagdad is voor de Neder
landse soldaten in de veraf gelegen, zuide
lijke Iraakse provincie al-Muthanna geen
aanleiding voor speciale maatregelen, al
dus een woordvoerder van het ministerie
van defensie.
„Er is geen enkele indicatie dat daar een
zelfde soort geweldsescalatie dreigt." De
militairen zijn daar als onderdeel van de in
ternationale stabilisatiemacht in Irak.
Daarbij maakt het niet uit of u overdag of 's avonds internet. De eerste 300 minuten
zijn elke maand helemaal gratis. Op alle extra tikken krijgt u bovendien nog eens 10%
korting. Voor veel mensen is dit Frequent Surfen-abonnement van Het Net vaak tot
40% voordeliger dan een gratis abonnement bij een andere provider. Voor u ook? Stap
vóór 15 oktober 2003 over op een Frequent Surfen-abonnement van Het Net. Kijk op
www.hetnet.nl voor de actievoorwaarden of ga naar Primafoon, Kijkshop of Kruidvat.
