'Manipuleren
kunnen we wel'
GESPREK VAN DE DAG
Doodziek en zonder geld door 'profeet Elia'
De kop eraf
Media event
rond Sex an
City-schrijfs
Candace Bu
WOENSDAG 20 AUG
DAGELIJKS LEVEN
VAAK. ALLEMAAL- LEukc. aaeisjes" V/»AJ
JOOVA/ i£EFTcjp W-4/liiOAA GA J7E e«- kl£T Cl/£A/ NHAtZ 7üE-
MENSELIJK
MABEL WISSE SMIT, de verloofde
van prins Johan Friso, ging in haar
studententijd korte tijd om met de
Amsterdamse TOPCRIMINEEL
Klaas Bruinsma. De Rijksvoorlich
tingsdienst (RVD) heeft dat vandaag
bevestigd. „Korte tijd behoorde ze
tot de bekenden van die meneer",
verklaarde Eef Brouwers van de
RVD. Mabel Wisse Smit trof Bruins
ma enkele keren tijdens zeilwed
strijden, ongeveer vijftien jaar gele
den. Toen zij hoorde over de achter
grond van Bruinsma, heeft ze zelf
de relatie verbroken. Mabel Wisse
Smit heeft volgens de RVD zelf haar
contacten met Bruinsma tegenóver
de koninklijke familie opgebiecht.
Dit is volgens Brouwers ook bespro
ken met de minister-president.
Klaas Bruinsma werd op 27 juni
1991 voor het Hilton-hotel in Am
sterdam doodgeschoten. Op dat mo
ment leidde de 37-jarige Bruinsma
een grote drugs- en misdaadorgani
satie. Foto: GPD
In Zweden is grote ophef ontstaan
over foto's van PRINSES MADELEI
NE die in bikini gehuld de midden
pagina's van het mannenblad Slitz
siert. De foto's zijn buiten medewe
ten van de prinses om gemaakt en
zonder toestemming van het ko
ningshuis geplaatst. De persdienst
van de koninklijke familie heeft furi
eus gereageerd. „Madeleine houdt
er niet van PIN-UP te zijn", aldus
de perschef van het koningshuis. De
21-jarige prinses, jongste kind van
de Zweedse koning en koningin,
deelt de uitvouwbare middenpagina
van Slitz met een topless Carmen
Electra. Het tijdschrift laat weten
zich van geen kwaad bewust te zijn.
De publicatie van de foto's is juist
'een huldiging aan het adres van
prinses Madeleine', aldus Slitz.
Foto: AP
De Belgische PRINSES MATHILDE
(30) is vannacht BEVALLEN van
een zoon. Het jongetje, Gabriël Bou-
dewijn Karei Maria, is de derde in
lijn voor de troonopvolging, na zijn
vader kroonprins Filip (43) en zijn
zusje Elisabeth, die op 25 oktober
2001 via een keizersnede ter wereld
kwam. De geboorte van Gabriël ver
liep op natuurlijk wijze, zonder com
plicaties. De jongen heeft blauwe
ogen en blond haar, weegt 8 pond
en is 52 centimeter lang, zo heeft
het paleis bekendgemaakt. De prin
ses, die eigenlijk pas in september
was uitgeteld, en haar zoon maken
het goed. De baby is het zevende
kleinkind van koning Albert en ko
ningin Paola. De naam Gabriël is
nieuw in de Belgische koninklijke
familie. Foto: EPA
De lezers van het ANWB-ledenblad De Kampioen hebben de Efteling gekozen
tot attractiepark van het jaar. De PRIJS is vandaag in Kaatsheuvel voor de eerste
keer uitgereikt. Duizenden briefkaarten en telefoontjes ontving de redactie van
De Kampioen op
de oproep om het
beste attractie
park te kiezen.
Met name jonge
kinderen reageer
den massaal, zegt
hoofdredacteur
Lodewijks. „Meer
dan eenderde van
de stemmen was
voorde Efteling."
De Kampioen is
verbaasd dat niet
sneller, hoger en
groter de doorslag
heeft gegeven.
„Het vertrouwde
SPROOKJESBOS is het meest genoemd als reden." Op de tweede plaats in de
verkiezing eindigde Six Flags Holland in Biddinghuizen ('voorde allermooiste
achtbanen') en als derde kozen de lezers Ponypark Slagharen. Foto: ANP
Het Efraïm Genootschap, eerder in het nieuws omdat de
leider het einde van de wereld aankondigde, is opnieuw in
opspraak. Twee ex-leden eisen een schadevergoeding van
de sekteleider, vanwege het leed en de materiële schade
die hen is aangedaan.
Sjaak Pietersen raakte zijn huis, bedrijf en al zijn geld kwijt
aan de 'profeet Elia'. Elizabeth van den Berg werd moreel
gedwongen af te zien van een operatie die haar van haar
borstkanker had kunnen genezen. Nu is zij zeer ernstig
ziek. Zij is inmiddels gescheiden van haar man, die achter
bleef in het genootschap.
Profeet Elia, alias Heinrich van Geene uit Puttershoek, is
een mysterieus man. Zelf beweert hij dat God hem uitver
koren heeft een gezelschap mannen en vrouwen te rekru
teren de 'bruiden van Christus', die als enigen verder zul
len leven wanneer de wereld ophoudt te bestaan. Volgens
de advocaat van de twee ex-sekteleden die de profeet nu
willen vervolgen, heeft Van Geene een wat meer profane
achtergrond. „Volgens mijn informatie probeerde hij vroe
ger encyclopedieën te verkopen."
Elizabeth van den Berg (59) liet zich aan het eind van de
vorige eeuw overtuigen door haar man. De familie Van den
Berg bezocht trouw de diensten van het genootschap. Zo
als bij zoveel sekten werden de leden van het Efraïm Ge
nootschap aangemoedigd zowel hun aardse bezittingen
als wereldse contacten van de hand te doen. „Vooral dat
laatste is intens gemeen", weet Van den Berg inmiddels.
„Op een gegeven moment ga je uitsluitend om met andere
sekteleden. Je wordt volkomen afhankelijk."
De profeet was ook de man tot wie ze zich richtte toen er
borstkanker bij haar werd vastgesteld. „Hij wist me te over
tuigen dat ik me niet moest laten opereren. Achteraf kan ik
zeggen dat hij me tot dat besluit dwong." Het belangrijkste
argument dat Van Geene gebruikte, was dat God alleen
'ongeschonden mensen' zou accepteren. Een operatie was
daarom verboden. De kanker zaaide zich uit en mevrouw
Van den Berg werd zieker en zieker.
De sekte was in die tijd nog onbekend, bijna geheim. Dat
veranderde op het moment waarop de geestelijk leidsman
op zijn website het einde der tijden aankondigde. Sektele
den hielden hun kinderen thuis van school en de vrees
ontstond dat zij hun ontmoeting met God wilden bespoe
digen door zelfmoord te plegen. De voorspellingen die Van
Geene deed - 14 november 2001 zou de grote finale zijn -
Sinds ik uit de kinderen ben resteert één signaal dat de
vakantie erop zit. Dat signaal is het begin van de voet
balcompetitie. Die kop is er sinds zondag af. De eerst
komende veertig weken bepaalt het 'spelletje' de na
tionale conversatie. Als het Nederlands iets buitenpro
portioneels aangeeft zoekt het zijn heil in verklein
woorden. We spreken over een kopje koffie, over bar
retje Hilton, over gekke Henkie en dus over het spelle
tje. De taal is gans een volk.
Zonder gekheid en nog minder ironie, ik ben verslin
gerd aan dat spelletje. Zelfs als voetbal hartje zomer
winterslaapt houd ik mijn oog scheef op het scherm.
Dan zap ik langs Eurosport met zijn kampioenschap
pen bodybuilding en volgeladen drietonners met op
legger om het hardst voortgetrokken door kaalgescho
ren dommekrachten. Langs de Turkse zender waar
voor mijn kabelverstrekker handenvol geld betaalt
maar waar geen een echte Turk voorzien van schotel
antenne naar kijkt. Als op die zenders duistere teams
uit de regio Ankara of de nationale ploegen van Sierra
Leone en Mali in de weer zijn om de Loemoemba-bo-
kaal, reken maar dat ik dan blijf hangen. Ook al gaat
het om des keizers baard. Het maakt niet uit. In die
dingen ben ik monarchist.
Twijfel niet aan mijn liefde voor de voetbalsport. Zij
was altijd onbaatzuchtig. Daar is het liefde voor. Die
liefde moet van twee kanten komen. Hier echter be
gint het al geruime tijd te knagen. Dat is niet goed
voor de liefde en niet voor mij. De reden? Het grote
geld. De krantenkolommen gewijd aan het spelletje
verschillen nauwelijks nog van een financiële pagina
met beursberichten. De transfermarkt voor voetbalta
lent is een paardenmarkt met gehinnik. Wisselden een
paar jaar geleden de coryfeeën nog met de snelheid
van het geluid van topploeg, deze zomer gebeurt het
met de snelheid van het licht. Van Feyenoord ver
dween het hart, vanAjax de longen. Wie verloor zijn
nieren, wie zijn lever en houd ikzelf een grage maag?
Anders gezegd, mij wordt niet meer de tijd gegund om
aan steeds maar nieuwe dikwijls onuitsprekelijke na
men te wénnen. Het is waarschijnlijk een privé pro
bleem. De echte supporter, de man dus die voor zijn
team daadwerkelijk de deur uitgaat, heeft er vast geen
probleem mee dat elk jaar de loonlijst van het vreem
delingenlegioen van zijn keuze grotendeels wordt her
schreven. Hij komt net zo vrolijk naar de open dag en
incasseert er samen met honderd andere trouwe sup
porters graag een zonnesteek voor, zoals bekeerlingen
bleken niet accuraat. De wereld draaide gewoo
Dat was het moment waarop Van den Berg vraj
te stellen; kritische vragen. Profeet Elia reageer
„Van Geene zette mij op de strafbank, in quara
hield in dat ik ook met andere leden van het gei
geen contact meer mocht hebben. Ik moest thi
alleen, een halfjaar lang. Van Geene kwam nog
langs om te zeggen dat ik ook onmiddellijk moi
met medicijnen en voedingssupplementen. Da
moment waarop er iets in me knapte. Ik dacht:
pot op, het gaat om mijn lijf. Vervolgens heb ik
genootschap losgemaakt."
Elizabeth van den Berg wist twee van haar vier
mee te krijgen. De twee anderen, haar man eni
dochter bleven achter. Naar verluidt zou haarq
zelfs de rechterhand van de profeet zijn.
Advocaat De Witte meent dat hij een sterke zaa
„Van Eegen heeft mijn cliënten weerhouden ge
maken van noodzakelijke, reguliere medische 2
een strafbaar feit, dat overeenkomt met mishai
Candace Bushnell in Bloomingdale en, rechts, 'meiden onder elkaar* met Heieen van Royen. Foto's: United Photos de Boer/Marco de Swart
Naar Hollandse begrippen speelde zich giste
ren in Bloemendaal een heus media event af.
Een tiental fotografen en nog wat schrijven
de partyboppers verdrongen zich om Canda
ce Bushnell, die met behulp van een bekwa
me make-up artiest best een in cameo-xolle-
tje zou kunnen spelen in de wereldwijd ma
teloos populaire tv-serie die er van haar Sex
and the City is vervaardigd.
Boven de branding van Bloemendaal han
gen rond lady's hour twee reclamevlieg
tuigjes hun reclameboodschap uit: 'Sexy
Candace en Godin Heleen/signeren bij
Bloomingdale'. Op het strand voor Duncan
Stutterheims optimale loungestrandhut
hadden de betrokken schrijfsters, Candace
Bushnell van Sex and the City en De Geluk
kige Huisvrouw/Godin van de Jacht Heieen
van Royen (ook uit 1965), het druk met po
seren.
Als ze eenmaal de strandlounge weer bin
nen is getrippeld, schuurt het zand in de
kermiskleurige Prada-hakjes van Madam
Bushnell. Elegant wipt ze ze uit en zet de
slingbacks met een trefzekere beweging
opzij. Vervolgens posteert ze zich aan de
bar, krult de voetholten als een jong meisje,
poseert andermaal en veinst ongeloof.
Candace: „Vind je?" Knipoogt stout en
slaat dan toe: „Heb ik nog nóóit aan ge
dacht."
Vergis je niet: Bushnell, ooit columniste bij
The New York Observer en in die rol chro
niqueur van het tamelijk pedante societyle-
ven in The Big Apple, en vooral de rol van
de wannabees daarin, heeft een invloed die
voor menig schrijver niet is weggelegd.
Haar Sex and the City, dat in een kleine 140
landen op tv te zien is met de regelmaat
van een actualiteitenrubriek, bepaalt meer
dan Cosmopolitan hoe jonge dan wel zich
jong wanende vrouwen zich kleden, gedra
gen en mannen als prooi zien in plaats van
andersom.
Geen wonder dat de media kamerbreed,
van De Telegraaf tot Opzij, opdraven als
Bushnell de Nederlandse vertaling van haar
jongste roman Trading Up - hier adequaat
Hogerop genoemd - ten doop houdt. Voor
de zekerheid heeft uitgever Vassallucci toch
maar de oorspronkelijke titel tussen haak
jes op de omslag geplaatst. Een vorige Ne
derlandse uitgever (Prometheus), sloeg de
plank mis door de Amerikaanse titel van
Sex and the City taalpuristisch te vertalen
als Seks en de Grote Stad, en in een pocket
editie als Wilde Haren. Verkocht voor geen
meter. Toen de fout later hersteld werd,
was de pil niet aan te slepen.
Dan voelen Vassallucci en het prestigieuze
John Adams Instituut de tijdgeest beter
aan. Zo begint elke interviewdag met een
behandeling door een make-upartiest. En
vanavond interviewt de Nederlandse pen
dant van Bushnell, Heieen van Royen, haar
Amerikaanse voorbeeld tijdens een specia
le avond in Paradiso. Meiden onder elkaar,
die sfeer. Met dit verschil dat alles wat
Candace aanraakt in goud verandert. Nou
doet ze daar alles aan: Bushnell heeft het
goedgevulde lingeriemodel Janey Wilcox,
die al in een van haar verhalen in haar vori
ge boek 4 Blondes acteerde, tot hoofdper
soon gebombardeerd van een droomwe
reld die in één klap de tv-serie Models Inc.
antiek maakt. „ABC heeft Trading Up ge
kocht en werkt hard aan de totstandko
ming van de tv-serie. Zij denken dat Janey
Wilcox nog meer effect zal sorteren dan Sex
and the City. Janey als rolemodel - ik ben
benieuwd wat dat voor het modebeeld zal
doen."
Wilcox eigent zich gaandeweg het boek
steeds meer macht toe: ze ruilt werkelijk ie
dereen in die haar niet Hogerop kan bren
gen. Candace: „Waarom zou ik daar een
moreel oordeel over hebben? Het leven is
nu eenmaal niet fair, deelt de kaarten niet
eerlijk uit. In feite reflecteert mijn hoofd
persoon als een spiegelbal in een disco de
wereld om haar heen. Mijn supermodel is
eigenlijk een anti-held. Ze is bepaald niet
the girl next door die superster is geworden;
je kunt je niet in haar verplaatsen. En om
gekeerd zoekt zij wanhopig naar haar
plaatsje onder de zon, naar een plek waar
tot de vroegchristelijke kerk niets liever wilden dan
als martelaar levend geroosterd te worden dan wel
gevild. Het heet clubliefde maar in wezen is het
merkentrouw. Magnum is een merk en Ajax is
een merk. Er is wel verschil. Stop rijstebrij in die
Magnum in plaats van ijs en Unilever zit met
gebakken peren. In de voetballerij kan zoiets ge
rust. Elk jaar een andere smaak. Binnen zo'n
club als merk zijn de vedetten zelf ook merk ge
worden en die zien hun toevallige
club hoogstens als de verpakking. Da-
vid Beckham is het mooiste voorbeeld.
Hij is beroemdheid en tevens manier van
leven. Dat hij kan voetballen is meege
nomen maar niet echt meer nodig.
Beckham heeft een zaak, Pierre van
Hooijdonk heeft een zaak, Rafaël
van der Vaart heeft een zaak. En
Sjakie Swart dan? Die heeft toch
ook een zaak, meer in het bijzonder
een sigarenzaak, of die had ie in elk
geval. Wat wind iïc me dan op? Uit
eindelijk komt het goed.
m
ze zich veilig kan voelen, erbij logs
Ondanks haar toenemende sued
hartstikke mooi, ze is glamoure»
geluk haar niet gegeven.
„De mensen kijken naar haar ei j
ze heeft het allemaal. Ze kan iet
vent aan de haak slaan, maar de 1
niet bij. f
Pas aan het eind van het boek k(Ve
enigszins tot rust. Dit boek gaat Aj
manier waarop de maatschappij
vervreemdt van de werkelijke dtrjf
leven en een etiket opplakt. Alsige
je supermodel zijn, maar je mag e
macht over je leven hebben. VocBi
ra kun je macht hebben; erachtete
Dat hangt er maar van af. Jerry M
malig supermodel, is de enige d£g
slaagt om de camera uit te laten
Mick Jagger achter de schermen ie
leven doumenteert in Being Mie ei
„De invloed van de vrouw is nat
gering. Manipuleren kunnen we
ik heb mijn boek geschreven zoj|
research te doen. Modellen als l
lington kom ik pas nu tegen - ei
lang genoeg om haar hand even
houden en te vragen: hoe gaat h®
Het antwoord horen we allebei»is
jonge reporter begon ik bij een z
make-up-editie van Cosmo. Da£a
veel jonge modelletjes geprepaii 4
het leven wat hen te wachten st(*n
ei
John Oomkes Bh
Bi
ati