LEIDE
Twijfels bij
beveiling
stadhuis
Even beroemd dankzij de koolmees
Tegen deze droogte valt niet op te werken'
R1
REGIO
pE
«wonde
2 uit de
$id gelopen
;welijksfeest
mt
gevaarlijke
,uatie aan
jvenkade
IKijfgracht'
Kwart miljoen schoolboeken
zaterdag 9 AUGUSTUS 20C>3
etfjorissen:
in racetalent
inder rijbewijs
Aardappeltelers
regio nog
ng niet blij
>rsie in
western
Istein - Vanuit het bezoe-
entrum het Reigersbos in
'^rpark Cronesteyn kan
17 augustus om 14.00
e en excursie worden ge-
J. Het thema van deze ex-
is 'slootdiertjes'. Het be-
r jrscentrum ligt midden in
mjilderpark. Halverwege het
Elfsteynpad (langs het Rijn-
gyanaal) het Polderpad in
—li na ongeveer 150 meter
(advertentie)
door Marijn Kramp
en Wim Koevoet
vervolg van voorpagina
leiden - KNVB-consul W. Rijsdam
heeft er 'een hard hoofd in' dat
de voetbalvelden in zijn werkge
bied, de Leidse Boshuizerkade,
tijdig bespeelbaar zijn. „De ge
meente sproeit gelukkig wel
veel, die valt niets te verwijten
maar tegen deze droogte valt
niet op te werken. Zo blijven de
velden droog en geel. Wat echt
nodig is, is een hele nacht re
gen."
De competitie begint voor een
deel eind deze maand en voor
een ander deel in het eerste
weekeinde van september,
maar de lagere klassen begin
nen volgende week al aan het
bekervoetbal. Rijsdam voorziet
dat die wedstrijden worden uit
gesteld. „Al weet je het in dit
vreemde landje nooit. Vandaag
loopt iedereen in zijn zwem
broek en morgen moeten we de
winterjas aan."
Rijsdam houdt er ernstig reke
ning mee dat de gemeente de
bekerwedstrijden zal verbieden.
„De velden zijn van de gemeen
te en die laat ze niet direct al
verrot trappen. Elke spriet die je
er nu uittrapt, zie je de rest van
het seizoen niet meer terug.
Uitstel van de bekerwedstrijden
is vervelend maar geen ramp.
Dat wordt anders als de droogte
de rest van deze maand aan
houdt en het begin van de
competitie in de knel komt."
Secretaris N. Vogelenzang van
Roodenburg staat snelle duide
lijkheid voor. Hij pleit ervoor
om nu te besluiten in elk geval
het bekervoetbal op te schor
ten. De velden van de blauw
zwarten in Leiden-Noord liggen
er niet best bij. Vooral de mid-
denstrook is kaal. De zijkanten
zijn dichter begroeid maar, zegt
Vogelenzang, die hebben een
hoog 'paardenslagehalte'. Zon
der hulp van boven, zegt de se
cretaris, kunnen de matten niet
opknappen. Desalniettemin
deelt hij schouderklopjes uit
aan de medewerkers van het
gemeentelijke sportbedrijf die
met man en macht hebben ge
werkt aan het gras van Rooden
burg. Dat het resultaat tegen
valt, valt hen absoluut niet aan
te rekenen, zegt Vogelenzang.
Bij die complimenten sluit se
cretaris H. Visser van Docos
zich volledig aan. Niet bij het
pleidooi voor uitstel. Daar nu
op aandringen vindt hij voorba
rig. De situatie bij de roodwit-
ten in de Mors is aanmerkelijk
gunstiger dan bij Roodenburg.
Het sportbedrijf werkt hard aan
de aanleg van het langverwach
te kunstgrasveld dat naar ver
wachting op 26 augustus wordt
opgeleverd. Ook het hoofdveld
is flink onder handen genomen
en ligt er uitnodigend bij. Maar
Visser benadrukt vooral het be
lang van het kunstgrasveld,
waardoor ook de ledenstop
voor B-, C- en D-junioren kan
worden beëindigd. Zou de aan
houdende droogte de club toch
in problemen brengen dan
kunnen de andere clubs in de
Mors, FC Rijnland en Leiden,
eikaars velden 'lenen'.
W. Pikaar van FC Rijnland is
echter een stuk somberder dan
zijn collega van Docos. ,,Het is
30 graden buiten. Daar lijden
de velden ook onder. Dinsdag
avond heb ik gelukkig sproei-
installaties op ons veld zien lig
gen, dus ik neem aan dat er ge
sproeid is. De staat van de vel
den was voor de vakantie zo,
dat ik het seizoen met angst en
beven tegemoet zag. Er lag veel
zand op en er waren veel onef
fenheden in de mat. Ik heb niet
het idee dat veel clubs een goed
veld hebben. Op het grashoofd-
veld van UVS, waar wij de na-
competitie hebben gespeeld,
was het ook dramatisch. Bij Lei
den geldt hetzelfde verhaal en
bij Roodenburg en Docos was
het eind vorig jaar eveneens bar
en boos."
Pikaar is ook weinig compli
menteus over het sportbedrijf.
„Het onderhoud is de afgelo
pen maanden niet echt inten
sief geweest. Als je daar de hui
dige temperaturen bij optelt
dan lijkt het mij al met al fu
nest. Ik heb vorig seizoen al
mijn bezorgdheid uitgesproken
over de staat van de velden.
Maar ik heb niet de indruk dat
daar iets mee is gedaan. Het
sportbedrijf heeft geen capaci
teit. Wel materiaal. Wij hebben
zelf met vrijwilligers onze
kleedkamers opgeknapt. In Lei
den wordt weinig geld uitge
trokken voor sport. Of de vel
den daarom zo deplorabel zijn,
weet ik niet. In elk geval spelen
we buiten de stad meestal op
betere velden. Maar dat kan
ook de ondergrond zijn."
En: „Bijkomend probleem bij
Rijnland is, dat er 's avonds
heel veel jeugd uit de wijk op
ons oude kunstgrasveld komt
spelen. Daar hebben we een
hoop last van. Ze rijden met
brommers en scooters over de
velden, gooien bierflesjes ka
pot, zodat de velden vol met
glas liggen. En ze komen zelfs
met auto's het terrein op. Je
wordt er kortom niet vrolijk
van. En je moet het allemaal
zelf opruimen en repareren.
Dat geldt trouwens voor alle
clubs in Leiden. Er wordt op die
manier een onevenredige wis
sel getrokken op je vrijwilligers.
2 E STELLING!
Familie moet
plicht meehelpen
uderenzorg.
- Bij een vechtpartij bij
jclub Stevenshof aan de
Jedreef zijn vorige week
Irdag drie arrestaties ver-
3jRond één uur 's nachts
jeen Noordwijker (39) daar
geen stanleymes verwond
^aeen 34-jarige Leidenaar.
|t jachtoffer moest met een
jderlijke bloeding naar het
I. In de kantine van de
vereniging werd op dat
)rent een huwelijksfeest ge-
fcm sloeg in de pan toen de
laar zijn partner kwam
lllen die op de bruiloft aan
was. De man kreeg ruzie
le Noordwijker, een broer
le partner van de Leide-
'L De Noordwijker kreeg
.(3 van een 44-jarige man uit
pout die vroeger een rela-
teft gehad met de huidige
-ter van de Leidenaar. Toen
leidenaar klappen kreeg,
ot hij uit zijn auto een
tymes te pakken waarmee
Noordwijker ernstig ver-
|de. De drie betrokkenen
|earresteerd op verdenking
enlijke geweldpleging en
ideling. Inmiddels zijn
>c|
ir op vrije voeten.
leiden - Vijftig man sorteren 250.000 boeken over
12.000 pakketten. In een bedrijfshal van Boekhandel De
Kier torenen de stapels hoog op, als dreigend voorteken
van het nieuwe schooljaar. De Binassen, Geo's, Bosatlas
sen, Getal en Ruimtes, Nouveau Vocabulaires en andere
lectuur wordt aan de Rooseveltstraat geordend, gesta
peld, in kratten gepakt en rechtstreeks verstuurd naar de
huizen van de leerlingen. „Schoolboeken worden elk jaar
duurder", zegt Jaap de Gorter van boekhandel De Kier.
„Vroeger had je misschien tien boeken nodig, nu in
4vwo al gauw zo'n veertig. Een boek als Getal en Ruimte
ziet er wel vrolijker uit dan tien jaar geleden. Alles is in
kleur. Maar zeker in de Tweede Fase ben je zo vier- a vijf
honderd euro kwijt. De docent bepaalt wat er op de lijst
komt, en de laatste jaren wordt het wel wat minder, lijkt
het."
De leerlingen, die de vijftien kilo zware boekenkratten
moeten sjouwen, zijn allemaal vakantiewerkers. Ze slui
ten het 'zware en een beetje saaie' werk af met een bar
becue en een voetbaltoernooi.
Foto: Henk Bouwman
door Robbert Minkhorst
leiden - De beveiliging op het
stadhuis in Leiden deugt niet.
Leefbaar Leiden vraagt in een
brief aan burgemeester H. Lenfe-
rink om maatregelen. „De bevei
liging is zo lek als een mandje",
zegt fractievoorzitter D. Sloos.
Je kunt overal maar vrij rondlo
pen. Kamers staan open, dos
siers liggen er open bij. Dat kan
natuurlijk niet."
De politicus maakt zich ook
grote zorgen over de veiligheid
van personeel en raadsleden.
„Ik wil niet direct refereren aan
de moord op een raadslid in
New York, maar er zijn ook al
genoeg dingen in Nederland
gebeurd. Er zijn toch mensen
die iets willen en hun zin niet
krijgen..."
Hoewel de beveiliging niet lang
geleden nog is verscherpt, komt
Sloos' kritiek niet uit de lucht
vallen. Inderdaad is - met een
smoesje - makkelijk toegang te
krijgen tot het afgesloten ge
deelte van het stadhuis. De be
zetting van de werkkamer van
wethouder Buijing door jonge
ren van de SP vormt daarvoor
het meest recente bewijs.
Bovendien zit er geen alarm in
het gebouw. Waarom het stad
huis geen eigen alarminstallatie
heeft, is niet bekend. Het heeft
vermoedelijk te maken met de
monumentale houten deur bij
het bordes aan de Breestraat.
Alle raadsleden hebben een
sleutel van die deur.
Het zit Sloos al tijden dwars dat
de veiligheidsmaatregelen te
kortschieten. „Het is een grote
ergernis van mij. Al veel eerder
maakte ik daar opmerkingen
over in een raadscommissie te
genover wethouder Geertsema,
maar die neemt de zaak niet erg
serieus. Vandaar dat ik maar
een poging doe om het met u af
te handelen", schrijft hij. Geert
sema heeft veiligheid in zijn
portefeuille.
Sloos staat ook stil bij de actie
van de SP-jongeren. Hij vindt
dat de gemeente te lief is ge
weest voor zijn voormalige par
tijgenoten. „De actievoerders
drongen onder valse voorwend
selen het stadhuis binnen en de
enige sanctie was dat een lid
van de partij zijn toegangspas
moest inleveren. Van aangifte
of van een proces-verbaal was
geen sprake." Overigens hoefde
de politicus in kwestie zijn pas
uiteindelijk helemaal niet af te
staan. Op het stadhuis was wel
grote verbolgenheid over de ac
tie. Volgens Sloos kun je op het
stadhuis ambtenaren niet van
bezoekers onderscheiden. De
fractieleider stelt voor om bad
ges te introduceren. Een van de
argumenten voor de strengere
veiligheidsmaatregelen was
diefstal: drie jaar terug kon je
immers zo in- en uitlopen. Bij
huwelijken is dat nog steeds het
geval omdat dan de bordesdeur
open staat. Sloos mist verder
een adequaat beveiligingsplan.
De gemeente heeft nog geen re
actie op de brief van Sloos.
jLc-j
■Jan Berendsen
(jfi - Omwonenden hebben
tneente en de Milieudienst
■Holland via een brief op-
V gewezen op de in hun
(gevaarlijke situatie in drie
en aan de Havenkade en
ijacht en op het terrein
Échter. Volgens omwonen-
pxploiteert ondernemer R.
jglen Berg daar een opslag-
jijjf. Door het warme weer
:ie droogte van de laatste
-ti zou er sprake zijn van
brandgevaar omdat er
=T meer gasflessen, verf,
en andere bouwmateria-
iggen opgeslagen. Boven
staat er een oude, zeer
°ubare caravan.
aanleiding van klachten
Se buurt werd er op 23 au-
2001 al eens een milieu-
Je op het binnenterrein
rd door gemeente,
eer en politie. In het
ut werd toen melding ge-
t van gasflessen, gevaarlij
ken en brandbare bouw-
Jnalen en installatiemateri-
Jetsen, koelkasten, puin en
Een dag later werd Van
pi Berg schriftelijk gesom-
;(d door de Milieudienst
rij Holland een einde te ma-
-aan deze 'onduldbaar ge-
5jke situatie'. Mede gelet
lie slechte bereikbaarheid
ihet perceel door de brand-
y was er volgens de Milieu-
Ét sprake van een levensbe-
jende situatie. Van den
Door de opslag van allerlei brandgevaarlijke materialen op een ter
rein tussen hun huizen zou er volgens bewoners van de Havenkade
en Kijfgracht sprake zijn van een levensbedreigende situatie in hun
buurt. Foto: Henk Bouwman
Berg heeft het terrein toen
schoongemaakt.
In de afgelopen twee jaar is de
situatie volgens de omwonen
den met name op het binnen
terrein en in het pand Kijf
gracht 25 ernstig verslechterd.
Door de combinatie van grote
hoeveelheden brandbaar mate
riaal (zoals hout, plastic, vetver-
vuilde filters en luchtkanalen),
asbest, drukvaten, glas en an
dere spiegelende oppervlakken,
de extreme droogte, de extreme
warmte en door de geblokkeer
de toegang tot het terrein, is er
wederom een levensbedreigen
de situatie ontstaan voor het
hele gebied rondom de Haven
kade en de Kijfgracht. Om dat
aan te tonen zijn er ook foto's
gemaakt. In de brief vragen de
omwonenden de Milieudienst
direct actie te ondernemen te
gen Van den Berg.
Van den Berg weet van de prins
geen kwaad. „Ik weet niet hoe
de buurt aan deze onzinverha
len komt want ik doe er al ruim
anderhalf jaar niks meer. Twee
maanden geleden heb ik nog
inspectie van de brandweer en
de gemeente gehad en er is niks
verkeerds aangetroffen. Ook op
Kijfgracht 25 is niks aan de
hand. Dat pand is een tijd gele
den helemaal leeggehaald,
voorzien van brandwerend en
brandvertragend materiaal, om
daarna weer als opslagruimte te
worden gebruikt. En de rest heb
ik gelaten zoals het was na de
schoonmaak. Er is niets aan de
hand."
door Peter Groenendijk
leiden - De Leidse onderzoeker
Hans Slabbekoorn en biologie
student Margriet Peet uit Leider
dorp waren heel even wereld
nieuws. De twee onderzochten
het zanggedrag van koolmezen,
en bevonden dat koolmezen in
de stad hogere geluiden maken
dan hun soortgenoten op het
platteland. De aandacht voor de
resultaten was enorm. Peet: „Ik
heb me rot gelachen."
Het moet een raar gezicht ge
weest zijn: twee onderzoekers
met decibelmeters en micro
foons, speurend naar koolme
zen - vlak langs de drukke A4
bij Leiderdorp. Evolutionair ge-
dragsbioloog Slabbekoorn en
student Peet waren er weken
lang in de weer om opnames te
maken van zingende koolme
zen. Kun je dat niet makkelijker
in het bos doen?, was een veel
gehoorde vraag; zie die koolme
zen maar eens te horen te mid
den van alle verkeersdrukte.
Maar daar was het de twee nu
juist om te doen. „Wij wilden
weten of een koolmees zich aan
al dat lawaai aanpast", legt
Slabbekoorn uit. „Het gezang
van vogels speelt een belangrij
ke rol bij het vinden van een
partner. Maar wat doet een vo
gel als hij niet meer te horen is
door de herrie?"
Dat bleek al snel. De metingen
van de twee wezen uit dat kool
mezen in drukke, verstedelijkte
gebieden hun communicatie
aanpassen. Ze zingen met ge
middeld hogere registers van
hun stem dan soortgenoten die
in een rustige omgeving leven.
Zo voorkomen ze dat hun ge
zang opgaat in het stadslawaai,
dat over het algemeen bestaat
uit tonen van een lage frequen
tie. Simpel gezegd: de koolmees
is hoger gaan zingen om zich
nog verstaanbaar te maken.
Slabbekoorn had rekening ge
houden met een dergelijk resul
taat, maar vele anderen blijk
baar niet. Want kort nadat de
bevindingen vorige week in het
wetenschappelijk tijdschrift Na
ture waren gepubliceerd, stort
ten media zich op het nieuwtje.
Kranten, tv- en radioprogram
ma's uit binnen- en buitenland
stortten zich op het bericht.
Zelfs CBC News en de BBC
maakten er melding van.
Slabbekoorn vond al die aan
dacht 'leuk en niet geheel on
verwacht', maar voor zijn colle
ga-onderzoeker Margriet Peet
was het even schrikken. Peet
staat aan het begin van een we
tenschappelijke loopbaan en
had zelfs nooit eerder gepubli
ceerd. „En dan sta je opeens in
alle kranten. Op het internet zie
ik het bericht nu overal staan,
alle kranten hebben het ge
meld. Zal wel door de komkom
mertijd komen. Saillant detail:
Peet werd in de meeste berich
ten 'bioloog', soms zelfs 'gere
nommeerd onderzoeker' ge
noemd. „Maar ik studeer nog
gewoon", lacht ze. „Dit was pas
mijn eerste stage, ik ben nog
lang niet klaar. Misschien moet
ik maar stoppen: hierna kan het
alleen nog maar minder wor
den."
Terug naar het onderzoek.
Want komkommertijd of niet:
de bevindingen over de kool
mees zijn interessant en vertel
len ons misschien wel veel over
de toekomst van veel vogel
soorten. De koolmees blijkt
flexibel genoeg om zich aan het
oprukkende stadslawaai aan te
passen, maar zijn alle soorten
dat? „De verstedelijking van
Nederland is een selectie-expe
riment", zegt Slabbekoorn. „Nu
moet blijken welke soorten zich
weten aan te passen en welke
niet. Dat het aantal voorko
mende vogelsoorten in Neder
land hierdoor zal afnemen,
staat vast. Sommige soorten
zullen zich niet kunnen aan
passen."
Slabbekoorn denkt bijvoor
beeld dat de daling van het
aantal mussen in Nederland
onder meer met lawaai te ma
ken kan hebben.
„Het is niet vastgesteld, maar
het getjilp van de mus heeft la
ge frequenties. Daar zit een flin
ke overlap in met de lage fre
quenties van stadsgeluid. Mus
sen gebruiken hun zang op kor
te afstand voor Het verleiden
van een vrouwtje, maar als de
mussenzang ook op lange af
stand een rol speelt, dein zou
het op lawaaierige plekken wel
eens een zwanenzang kunnen
worden."
Slabbekoorn heeft bewonde
ring gekregen voor de kool
mees. „Mensen hebben altijd
iets met zeldzame dieren. Nu
de mus achteruit gaat, groeit de
sympathie voor dat beestje
plotseling. Maar eigenlijk zijn
de 'gewone' dieren, die veel
voorkomen, veel knapper: zij
weten zich aan veranderende
omstandigheden aan te passen.
De wilde eend is ook zo'n geval:
hij zit overal, dus is hij niet inte
ressant. Als dat dier enorm
zeldzaam was, zouden we er
met verrekijkers en camera's op
af gaan. Maar dat hij overal zit,
is juist een enorme prestatie!
Merkwaardig, toch?"
Hans Slabbekoorn en biologiestudent Margriet Peet: „Wij wilden weten of een koolmees zich aan het
stadslawaai aanpast." Foto: Henk Bouwman
