'Afgewezen
asielzoekers
meteen weg'
BUITENLAND
Buiten
Kabul blijft het levensgevaarlijk
Russen vinden het wél
prima op Guantanamo
IJsdeskundige kraakt verhaal over bedreigde bergen
'Mini-atoombommen'
op agenda Amerikanen
Man in bomauto Jakarta werd ingehuurd door JI
Hitte en droogte maken kanoën op populaire Waalse rivieren onmogelijk
Italië: Illegalen hard aanpakken
Irakezen in Tikrit gedood
Jberaad over
^bisschop VS
—ge leiders van de ze-
pioen anglicanen in de
Sien deze herfst in
d(leg bijeen om zich te
er de benoeming van
seksuele bisschop in
heeft aartsbisschop
Jliams van Canter-
fen gezegd. Hij stuurt
idvolgende week een
k# voor overleg. De
g van de homoseksu-
lobinson kreeg veel
i conservatieven in de
ik in ontwikkelings-
liams vreest een
in de kerk.
zaterdag 9 augustus 2003
laanklacht
rockzanger
)e Franse rockster
>ntat (39) is aange-
jr moord op de actri-
"rintignant (41). Dat
de advocaat van de
den gisteren in Litou-
_jgnant overleed vori-
in de gevolgen van
ling door Cantat. De
tegen de zanger van
band Noir Désir luid-
e instantie mishan-
(nabestaanden van
it hadden eerder deze
je Litouwse aankla-
gd dat te veranderen
Cantat zit vast in de
loofdstad Vilnius.
al aanslag
op naar 17
Met aantal mensen
e bomaanslag van
^voor de Jordaanse
B in Bagdad is omge-
opgelopen van elf tot
(Twee politiemensen
in verwondingen be
urder zijn op de
de ontploffing nog
men gevonden, aldus
&len. Tal van huizen
n de directe omge-
6fn door de zware au-
ruvoest. Niemand
irantwoordelijkheid
—tie opgeëist.
H Bush krijgt
functie Irak
I - De Amerikaanse
Bush heeft zijn vriend
)ley benoemd op een
II Foley (51) moet lei-
I aan de ontwikkeling
ticuliere sector en hij
:t onder de Ameri-
efrindvoerder Paul
'odkverken. Foley en
II bevriend sinds
)rjbeiden aan de uni-
jQin Harvard studeer-
t|Jis eigenaar van een
/e^rma en was in 2000
eester van Bush'
1 tcommissie in de
'YHecticut. In Irak moet
5feptisering van onge-
av^atsbedrijven voor-
hot
evS laten
klingen vrij
n le Saudische autori
ten zeven westerlin-
Aten. Zij waren ver-
„ept de dood of tot lan-
sntnisstraffen wegens
zeoomaanslagen, drie
™°!n. Daarbij kwam een
'jj! raakten vier andere
anjers gewond. De ze-
evritten, een Canadees
id g - kregen gratie na-
nlfvocaten beroep had-
3ekend tegen de von-
ceerden allen direct
#eJaderland terug. De
n ^autoriteiten brach-
L'Jklagen in verband
jgiï handel in alcohol.
3er
er: Wapens
n verbrand
- Het Amerikaanse
met de verbranding
sche wapens in Ala-
btanen, nu bezwaren
h%ctivisten gisteren
ederale rechter zijn
i. Volgens de rechter
ring dat de verbran-
lelijk zou kunnen zijn
culatief. Deverbran-
M llatie op de leger-
Zij4ston bevindt zich
voémeter van de stad
Er wonen onge-
- mensen binnen een
l^eertien kilometer
stallatie, waar het le-
EQpn zenuw- en mos-
d verbranden.
loopt uit de
twee doden
flï- Een ruzie om een
nel is gisteren in een
ie(^istan uitgedraaid op
veig tussen twee fami-
lerlee vrouwen het leven
jongen pakte de
b^nel af van een meisje,
(jetiaar grote broer er-
enkoekjesdief er van
te Deze schakelde ver-
hulp van twee
jgingen met geweren
5 $üs van het meisje,
't vuur openden. Het
15tf ongedeerd, maar
3: Ier en haar oma wer-
I«1 en zeven familiele-
■n gewond.
REKAS'AN KAMERA INTERNAL HOTEL J.W. MARRIOTjg
SESAAT SEBELUM LEDAKAM **8
I KEOUTAANBESAR JOROANIA W BAGHDAD, IRAN. BERTAMBAHUE*
londen/anp - Een Russische
staatsburger die door de VS
wordt vastgehouden op de Cu
baanse basis Guantanamo Bay
wil liever daar blijven en niet
worden uitgeleverd aan Rus
land. De jonge Tsjetsjeen, die in
Afghanistan door de Amerika
nen is opgepakt, schrijft dit in
een brief aan zijn moeder. De
Russische krant Gazeta publi
ceerde de brief gisteren.
Mensenrechtenorganisaties
hebben veel kritiek op de om
standigheden waaronder de bij
na zevenhonderd gedetineer
den worden vastgehouden op
Guantanamo, maar de Russi
sche brievenschrijver is meer
dan tevreden. „Ik denk niet dat
er in Rusland zelfs maar een sa
natorium is dat hiermee kan
worden vergeleken", schrijft
Ayrat Vachitov. „Niemand
wordt hier geslagen of verne
derd."
Zijn moeder zei gisteren tegen
Gazeta en het Russische pers
bureau Itar Tass dat haar zoon
bang is voor de Russische justi
tie en de overbevolkte Russi
sche gevangenissen. Daar wor
den gedetineerden vaak verne
derd en weining zachtzinnig
behandeld. Ook de moeder van
een andere Rus op Guantana
mo zei gisteren tegen een even
tuele uitlevering van haar zoon
te zijn, zo meldde vrijdag de
BBC.
Op Guantanamo worden acht
Russen vastgehouden. De Ame
rikaanse ambassadeur in Mos
kou heeft eerder gezegd dat de
VS bereid is hen uit te leveren,
op voorwaarde dat de acht in
Rusland worden berecht. Zij
zouden waarschijnlijk worden
aangeklaagd wegens onder
meer lidmaatschap van illegale
organisaties.
door onze correspondenten
Bob Kroon en Pascale Thewissen
zürich - De hittegolf in de Alpen levert voor het berg-
toerisme 'absoluut geen gevaar' op, integendeel. Dat
zegt de Zwitserse hoogleraar Daniel Vischer, die glacio-
logie (ijs- en gletsjerkunde) doceert aan Eidgenössi-
sche Technische Hochschule (ETH) in Zürich. Vischer,
een internationaal erkend gletsjerspecialist, veegt de
vloer aan met 'indianenverhalen' over de instortende
Matterhom en een wegsmeltende Mont Blanc.
„Gewoon belachelijk", zegt Vischer. „Op de Matter
hom dondert door natuurlijke erosie ieder jaar wel een
stuk rots naar beneden. Soms is dat zo groot als een
eengezinswoning, maar voor een gigantische rotspira
mide als de Matterhom of de Jungfrau is dat niet meer
dan een flinke kiezelsteen."
Het afbrokkelende gesteente op de Matterhom, waar
van vorige maand de wereldpers bol stond, kwam vol
gens Vischer toevallig neer bij een klimroute. „Maar de
stremming was door vier berggidsen met wat handge
reedschap binnen drie dagen opgeruimd, en de berg
wordt weer druk beklommen."
De vorstgrens ligt nu overdag op 4200 meter en daar
smelt dus sneeuw. Maar het Sneeuw- en Lawineninsti-
tuut in Davos zegt dat de 'eeuwige' sneeuw op zulke
hoogten zó goed verankerd is, dat het lawinegevaar is
te verwaarlozen.
Met het warme weer zoeken de mensen de koelte van
het hooggebergte op, en omdat het gevaar van regen-
of zelfs onweersbuien door de aanhoudende droogte
momenteel miniem is, maken meer toeristen langere
bergtochten. Vischer: „Met meer drukte krijg je meer
ongelukken, maar dat gaat overal op."
Dat neemt niet weg dat toeristen niet ieder bergbeekje
als een verkoelend zwembad moeten beschouwen, ze
ker niet als het om afvoerstromen van de grote stuwbe-
kkens gaat. „Door het overvloedige smeltwater van de
gletsjers zijn de stuwmeren van de waterkrachtcentra
les redelijk vol, dus af en toe wordt er gespuid", waar
schuwt Vischer. „Dan verandert zo'n leuk beekje in
een woeste stroom met een tien- of twintigvoudig wa
tervolume, waarbij ook stenen worden meegesleurd."
Overigens staan langs de oevers van alle stuwmeerbe
ken waarschuwingsborden. Met dreigende doodskop
pen, voor wie geen Duits of Frans spreekt.
Ook in een ander geliefd vakantie-oord zorgt de hitte
voor problemen. In een groot deel van Belgisch Wallo
nië is sinds enkele dagen een kanoverbod van kracht.
Reden: de waterstand van riviertjes als de Ourthe en de
Virion is tot beneden het minimumpeil gedaald. Alleen
op een tiental kilometers van de Semois, de Lesse en
de Amblève mag nog gevaren worden. Het kanoverbod
is een streep door de rekening van de verhuurders. Ho
tels, campings en pensions in de Ardennen zitten over
vol, en een kanotochtje is voor veel toeristen vast on
derdeel van de vakantie.
De kano- en kajakverhuurders hebben het toch al
zwaar te verduren door het vaarverbod dat de Waalse
minister van landbouw, José Happart, vorig jaar uit
vaardigde. Dat verbod houdt in dat er in het hoogsei
zoen, van maart tot oktober, niet meer gekajakt mag
worden op de bovenlopen van de populaire rivieren
als de Ourthe, Lesse en Amblève. Volgens Happart is
de maatregel hard nodig om de flora en fauna te be
schermen.
De verhuurbedrijven verwijten Happart - die zijn af
keer voor alles wat Vlaams is nooit onder stoelen of
banken heeft gestoken - vooral de Vlaamse en Neder
landse toeristen een hak te willen zetten. Naar schat
ting is tachtig procent van de kanoërs die 's zomers
voor opstoppingen zorgen op de Lesse en de Ourthe
Vlaming of Nederlander. Slechts een klein aantal komt
uit Wallonië.
door onze correspondent
Hetty van Rooij
Brussel - EU-voorzitter Italië wil
vaart zetten achter het uitzetten
van uitgeprocedeerde asielzoe
kers. Illegalen uit die categorie
moeten desnoods met het open
baar vervoer door andere Euro
pese landen worden getranspor
teerd, totdat ze 'verwijderd' zijn
uit de Europese Unie. Dat is de
kern van een Italiaans voorstel
dat aan de lidstaten is voorge
legd.
De samenwerking tussen EU-
landen bij het uitzetten van uit
geprocedeerde asielzoekers en
andere illegalen beperkt zich
momenteel tot het gemeen
schappelijk inzetten van vlieg
tuigen voor deportatie naar een
'veilig' land. Uitzetting via een
ander land levert grote prakti
sche en juridische problemen
op. Aan die situatie wil het
voorstel een einde maken.
Als Italië zijn zin krijgt, kunnen
uitgeprocedeerde asielzoekers
via het openbaar vervoer of in
onherkenbare politie-auto's
door de EU worden vervoerd,
begeleid door ongewapende
agenten in burgerkleren. Zij
worden geëscorteerd zolang zij
binnen de Unie zijn, en worden
achtergelaten in hun land van
herkomst of in 'het eerste veili
ge land buiten de EU dat zij be
reiken'.
Als zij zich verzetten of probe
ren te ontsnappen, mag het po-
litie-escorte uit het transitland
'binnen de regels van de wet'
geweld gebruiken. Als bijvoor
beeld Nederland een aantal uit
geprocedeerde asielzoekers via
België en Frankrijk wil uitzet
ten, moet Den Haag daarvoor
vooraf toestemming en mede
werking vragen.
Brussel en Parijs kunnen die
slechts op bepaalde gronden
weigeren, bijvoorbeeld wan
neer iemand door de Belgische
of Franse justitie wordt gezocht
of al veroordeeld is. Nederland
draait op voor de kosten. Als de
uitzetting om een of andere re
den niet lukt of niet doorgaat, is
Nederland verantwoordelijk
voor de uitgeprocedeerde asiel
zoekers.
Statewatch, de Britse organisa
tie die waakt over de mensen
rechten in de EU, heeft geen
goed woord over voor het Itali
aanse plan. „Veevervoer",
schampert woordvoerder Tony
Bunyan. Hij wijst er op dat een
land dat tot uitzetting besluit de
controle over 'zijn' uitgeproce
deerde asielzoekers kwijtraakt,
en geen idee meer heeft of ze
daadwerkelijk in een veilig land
terechtkomen.
„Krijgen we straks te maken
met geboeide mensen in trei
nen en bussen? Hoe veilig zijn
migranten in onherkenbare po
litieauto's als ze zich verzetten?
De EU weet van elke geëxpor
teerde koe waar zij terecht
komt. Maar als dit voorstel van
kracht wordt, is straks niemand
meer verantwoordelijk voor een
migrant die niet in Europa
wordt toegelaten."
tikrit/afp-rtr - In Tikrit is gis
teren een nog onbekend aantal
Irakezen om het leven gekomen
toen Amerikaanse militairen op
een markt het vuur openden.
De directeur van het plaatselij
ke ziekenhuis zei dat drie Irake
zen zijn gedood. Een Ameri
kaanse legerwoordvoerder
hield het op twee doden. Na
een anonieme tip over verkoop
van wapens op de markt na
men Amerikaanse militairen
poolshoogte. De wapenverko
pers demonstreerden Kalasjni-
kov-machinegeweren aan klan
ten. De Amerikanen hebben
een verbod op dergelijke wa
pens ingesteld. Toen de verko
pers nog meer wapens uit hun
bestelwagen haalden, openden
de militairen het vuur. Tikrit,
ten noorden van Bagdad, geldt
als bolwerk van aanhangers van
de verdreven Iraakse leider Sad
dam Hussein.
washington/anp - Militaire
wetenschappers en functiona
rissen van het Amerikaanse mi
nisterie van defensie hebben
gisteren in de staat Nebraska
over de ontwikkeling van een
nieuwe generatie atoomwapens
gesproken. Deze wapens, de
zogeheten 'mini-nukes', moe
ten diepverscholen onder
grondse bunkers en fabrieken
vernietigen. Dit meldde de BBC
op basis van bronnen binnen
het Pentagon.
De vergadering had achter ge
sloten deuren plaats in het
hoofdkwartier van het Strategi
sche Luchtcommando. Presi
dent Bush wil dat het Congres
een programma van 68 miljoen
dollar goedkeurt voor nieuw
onderzoek naar nucleaire tech
nologie. Dat geld zal worden
besteed aan onderzoek naar
bommen die diep in de grond
kunnen komen Robust Nuclear
Earth Penetrators)en naar
atoombommen met een lading
minder dan vijf kiloton Low
Yield Nuclear Weapons). De
bom op Hiroshima had een
kracht van vijftien kiloton.
Met de nieuwe wapens zou een
preventieve aanval kunnen
worden uitgevoerd. Het Con
gres stemt waarschijnlijk in
september over wetgeving die
noodzakelijk is voor de voorge
nomen ontwikkeling van nieu
we atoomwapens. De Ameri
kaanse regering neemt sinds
1992 een zelfopgelegd morato
rium op proeven met kernwa
pens in acht, maar heeft nooit
een verdrag ondertekend dat
kemproeven verbiedt.
door onze correspondent
Harald Doornbos
kandahar - De oorlog is voorbij,
maar nog niet helemaal. Jama
Dar, een 35-jarige Afghaan, wil
eigenlijk niets anders dan de
kost verdienen met de verkoop
van zijn duiven. Maar onlangs
vond hij pamfletten voor de deur
van zijn vogelwinkel het Zuid-Af-
ghaanse Spin Boldak. Lezen kan
Dar niet, dus vroeg hij een be
kende wat er in stond. „Wel", zei
een buurman, „het is van de Ta
liban en ze zeggen dat iedereen
die met de nieuwe autoriteiten
samenwerkt zal worden ver
moord. Inclusief zijn kinderen."
Terwijl Nederlandse en Duitse
troepen in Kabul maandag de
leidmg van de vredesmacht IS-
AF overdragen aan de NAVO, is
het in de rest van Aghanistan
nog een gevaarlijke chaos. Ka-
bul is een oase van rust en
voorspoed in zee van geweld en
onveiligheid. In het zuiden is de
situatie belabberd. De uiterst
conservatieve Pathaanse stam
men hier vormden de basis van
de Taliban-beweging.
Nu is ook hier de interimrege
ring van Hamid Karzai aan de
macht. Overdag tenminste.
Want 's nachts wordt de stad
soms aangevallen door ex-Tali-
ban, die op het stoffige platte
land rondzwerven en zich ver
borgen houden in grotten voor
de patrouillerende Afghaanse
regeringsgezinde milities en
ruim vierduizend Amerikaanse
soldaten. Maar op het moment
dat de vijand het niet verwacht,
slaan de Taliban toe.
Deze week werden in de buurt
van Kandahar zes regeringssol
daten en een chauffeur van een
Westerse hulporganisatie ver
moord door Taliban-aanhan
gers. Bijna iedere dag vuren ze
raketten of granaten af op de in
de buurt gelegen basis van het
Amerikaanse leger. Slechts zel
den richten ze schade aan.
Maar iedere keer dat er weer
een granaat ontploft, lijkt de
boodschap van de Taliban dui
delijk: wij zijn er ook nog.
„Ik wil vogels verkopen", zegt
Jama Dar. „Siervogels, wed
strijdduiven, vechtduiven. Dat
is mijn beroep. Ik ben moe van
de oorlog. Dar houdt zich op
de vlakte over de Taliban. Hij is
bang voor een nieuwe oorlog.
„Ik steun iedere regering die
jakarta/ap - Een man die in de
bomauto zat waarmee de aan
slag op het Marriott-hotel in Ja
karta is gepleegd, was volgens
de politie gerekruteerd door Je-
maah Islamiyah (JI).
Twee leden van de terreurgroep
die in de gevangenis zitten,
hebben hem aan de hand van
een foto herkend als de 28-jari-
ge uit Sumatra afkomstige As-
mar Latin Sani. Zij zeiden hem
te hebben gerekruteerd. Ook
een broer heeft Sani van de foto
herkend.
Gelijkenissen tussen de twee
aanslagen wezen er al sterk op
dat JI, beschuldigd van de aan
slagen van oktober op Bali, ook
de aanslag in Jakarta heeft uit
gevoerd.
De aanslag op het Marriott ge
beurde twee dagen voordat het
eerste vonnis zou worden ge
veld in het Bali-proces, en een
beller die de aanslag namens
Jemaah Islamiyah opeiste legde
een verband tussen de twee ge
beurtenissen.
Gisteren publiceerde de in Lon
den uitgegeven krant al-Quds
De aanslag in Jakarta van dinsdag is vastgelegd door de bewakingscamera's van het Marriott Hotel. Links is te zien hoe een bewaker (achter
grond) en portiers voor de deur staan. Enkele tellen later worden ze letterlijk omver geblazen door de kracht van de bom. Foto: AP/Metro TV
al-Arab evenwel een op 5 au
gustus gedateerde verklaring
van een aan al-Qaeda gelieerde
terroristische cel die beweert
verantwoordelijk te zijn voor de
aanslag op het Marriott. De
groep noemt zichzelf de 'Abu
Hafs el-Masri-brigades'. Vol
gens de verklaring was de aan
val een 'harde klap in het ge
zicht van Amerika en zijn agen
ten in islamitisch Jakarta, dat is
vervloekt door de vuile Ameri
kaanse en racistische Australi
sche aanwezigheid". De aanval
zou met name zijn gericht te
gen agenten van de CIA die in
het hotel zouden zijn geweest.
De politie van Jakarta zegt de
groep niet te kennen.
i.
Canadese pantservoertuigen rijden langs het zwaar beschadigde koninklijke paleis in Kabul. Canada neemt namens de NAVO vanaf volgende
week het commando van de internationale vredesmacht ISAF over van Nederland en Duitsland. Foto: AP/Tom Hanson
vrede brengt. Het maakt mij na
al die jaren ellende werkelijk
niet meer uit wat voor een rege
ring dat is."
Terwijl de vogelverkoper sip
voor zich uitkijkt, komt een jon
gen voorbij die een automa
tisch geweer nonchalant over
zijn schouder heeft hangen.
Twee politiemannen slenteren
rond, ook zij hebben geweren.
„Ach, het is rustig hier", pro
beert een van hen, Muham-
med, de moed erin te houden.
„Onlangs hebben we 27 Tali-
ban-aanhangers hier in de
buurt doodgeschoten en hun
lijken de over grens met Pakis
tan gegooid.
Muhammed is een fervent aan
hanger van de interimregering
in Kaboel. „Wij haten de Tali
ban." Probleem is alleen dat de
interimregering hem en zijn
manschappen al elf maanden
niet heeft betaald. „Dat is ver
velend. Maar naar de Taliban
overstappen zal ik nooit."
Van Spin Boldak naar Kandahar
is het slechts 80 kilometer,
maar de reis duurt vier uur.
Eerst moet je wachten op een
gewapende bodyguard en daar
na blijken de wegen in een
rampzalige staat. „Als de Ame
rikanen de harten van de bevol
king willen winnen", vertelt de
lijfwacht, „dan zouden ze niet
alleen op de Taliban moeten ja
gen, maar ook deze weg repare
ren."
In Kandahar - de stad van ex-
Taliban leider Mullah Omar -
ligt het ziekenhuis vol met ge-
wonden.Toch zou het hier vre
de zijn. Maar Taliban-aanhan-
gers hebben een landmijn ge
legd onder een jasje bij de in
gang van de Abdul Rab moskee.
Iemand ging erop staan, waar
door bijna dertig mensen met
verwondingen in het zieken
huis moesten worden opgeno
men.
Onder de gewonden de geeste
lijk leider van de moskee, Mau-
lana Abdullah Fayaz. „De Tali
ban willen geen vrede", zegt
Fayaz in het gastenverblijf van
zijn huis naast de moskee. Hij
heeft een verband om een arm,
en de putjes van granaatscher
ven zijn nog in zijn gezicht te
zien. „Wij proberen vrede te
creëren, maar de Taliban willen
niet."
Fayaz had in een fatwa (een is
lamitische richtlijn) durven be
weren dat iedereen die zich nu
nog met geweld verzet tegen de
interimregering, een vijand is
van de islam. „Het is waar dat
zich buitenlandse en niet-mos-
lim troepen in ons land bevin
den", schreef hij, „maar die be
perken ons volstrekt niet bij het
vervullen van onze religieuze
plichten. Het is daarom een
zonde om geweld te gebruiken
tegen de interimregering en de
buitenlandse troepen. De jihad
(heilige oorlog) geldt nu niet.
Daar waren de Taliban niet blij
mee, want iedere buitenlandse
mogendheid is een jihad waard.
En Afghanen die met de 'hon
den' samenwerken, plegen het
ergste verraad dat mogelijk is.
Het geweld houdt niet op zo
lang iedereen die zich beweegt
wapens heeft.
De Amerikanen hebben de mo
dernste, maar kennen de omge
ving niet. De Taliban hebben de
oudste, maar kennen de regio
op hun duimpje. En de bevol
king heeft de minste. Een ge
weer, een pistool, daar houdt
het mee op.
Net als in de meeste oorlogen
kunnen de burgers niets ander
doen dan hopen niet geraakt te
worden door de een of de an
der. Gewoon vogels kunnen
verkopen, het is vooralsnog te
veel gevraagd in Zuid-Afghanis
tan.
