Meerderheid
vóór militaire
steun in Irak
BINNENLAND
De dood van Dries maakt veel los in Amsterdam
'Ik kom zo ook wel door het verkeer'
Afpersers Albert Heijn zien elkaar niet meer staan
f
Kaartjes voor Stones omstreden
Arjan Erkel vraagt op video om losgeld
Een bromfietscertificaat, wat was dat ook alweer?
r vonnis over
q'nend geval'
I - Een asielzoeker uit
ïjan mag van de
ingenrechter in Assen
litgezet, ook al heeft hij
;p gedaan op de be-
d van minister Ver-
Jemdelingenzaken) om
feke gevallen af te wij -
b regels. Dat blijkt uit
s van eind juli. De
I Assen gaat met deze
in tegen zijn collega's
Jicht en Den Haag.
herdacht van
jrd vriendin
Een 28-jarige in-
Heerlen zit al enige
i verdenking van ver
in zijn vriendin, al-
inbaar ministerie
vrouw werd onwel
na het eten van een
idakaas. In haar
het giftige cyanide
fen. Haar vriend is
Bij een huiszoeking
zijn bureaula ver-
c emicaliën gevonden,
-nt elke betrokkenheid.
'eerproef op
hol verlengd
n^tp - De marechaussee
en met preventief fouil-
•n Schiphol. De burge
rt fan Haarlemmermeer
jd^stemd met een ver-
an de proef die is ge-
n verboden wapenbe-
(vaartepunt wordt ver-
jgeparkeerde auto's.
oeden bestaat dat cri-
^ïun wapens daar nu
»n. Bij eerdere acties
rieduizend mensen
ïrd wat twee vuurwa-
■eertien slag- en steek-
ipleverde.
neel besteelt
I supermarkt
Een supermarktfiliaal
n is twee jaar lang be-
,,or het eigen perso-
jHÏolitieheeft 25 perso-
n en de bedrijfsleider
iden. Het personeel
en vrienden langs de
;n, zonder hun bood-
aan te slaan en deed
een greep in de kas-
imera's legde de poli
te een personeelslid
luis kroop om het
intwijken en geld uit
pakken.
traf voor
iger Bosvelt
m - De rechtbank in
n heeft een Ajax-sup-
taakstraf van 180 uur
omdat hij oud-Feyen-
ïr Paul Bosvelt met de
eigde. De 32-jarige
ook een voorwaar -
igenisstraf van drie
i, met een proeftijd
Jaar. De man verklaar-
I -_'in op de zitting veel
■bben van zijn actie,
■een dronken bui had
vrijdag 8 augustus 2003
door Roy Touker
zwolle - Hoewel de behandeling van
de strafzaak tegen de twee verdach
ten van afpersing van supermarkt
concern Ahold (Albert Heijn) en een
vijfvoudige moordpoging pro forma
was, werd gisteren toch het nodige
duidelijk. Al was het maar dat de ver
dachten, een 32-jarige natuurkunde-
leraar en een 29-jarige vertegenwoor
diger, nooit meer vrienden zullen
worden. Beide Zwollenaren gunden
elkaar geen blik waardig.
De hamvraag in de zaak is wie wat
heeft gedaan. De natuurkundeleraar
is daar duidelijk over - hij heeft zijn
aandeel bekend. En ook verteld dat
zijn voormalige kameraad van vrij
wel alles op de hoogte was en ook
zelf één keer heeft geschoten. Die
stelt nauwelijks iets te hebben gewe
ten. Hij wist dat een bedrijf afge
perst zou worden, maar hij zegt niet
geweten te hebben dat het om
Ahold ging en dat er een eis van vijf
miljoen euro - uit te betalen in brief
jes van 500 - was gedeponeerd.
Rond de klok van vier betrad het
tweetal, dat vastzit in verschillende
huizen van bewaring, de Zwolse
rechtszaal. Twee doorsnee jonge
mannen van wie je nog niet zou ver
wachten dat ze na een avondje stap
pen vernielingen zouden plegen,
nemen naast elkaar plaats.
Eerst wordt de leraar aan de tand
gevoeld. Echt inhoudelijk gebeurt
dat niet. Om de inhoudelijke behan
deling op 25 september niet in ge
vaar te brengen, besluit de recht
bank tot eerst opnieuw een pro for-
ma-behandeling op 18 augustus.
Kort daarvoor heeft de verdachte
nog wat mogen zeggen. De voorma
lige leraar van het Carolus Clusius
College laat weten 'veel in zijn
hoofd' te hebben. „Ik heb heel erg
veel spijt. Ik hoop dat de mensen in
Zwolle, Deventer en Meppel (hij
doelt op de willekeurige personen
die beschoten zijn - red.) weer ver
der kunnen met hun leven, dat hun
leed inmiddels verzacht is." Hij be
looft op 25 september volledige ope
ning van zaken te geven.
Heel anders gaat het er aan toe bij
de vertegenwoordiger. Hij zegt
slechts zijdelings bij de zaak te zijn
betrokken. Van de afpersing wist hij,
maar dat zou dan ook alles zijn. Dat
hij ook een keer geschoten heeft,
wordt door hem ontkend. Zijn advo
caat wil getuigen horen. Bijvoor
beeld degene die in de nacht dat er
geschoten is op de woning in Zwolle
aan het werk was in de stamkroeg
van de verdachten. De vertegen
woordiger zou daar die nacht om
01.47 nog een drankje, een cola-je-
never, hebben gedronken. Om 02.03
uur kwam bij de politie de melding
van de schietpartij binnen en vol
gens de advocaat is dat tijdsbestek
zo krap dat zijn cliënt de schoten
nooit gelost zou kunnen hebben.
De officier van justitie hoort het ver
haal hoofdschuddend aan. „Wie
zegt dat hij dat drankje ook heeft
opgedronken? Misschien is het wel
omgegooid of weggegeven." De po
gingen om de tweede verdachte te
ontlasten zijn haar toch al tegen het
zere been. Volgens haar was hij wel
degelijk van vrijwel alles op de
hoogte. Zo zouden de twee een af
spraak met de politie hebben dat
boodschappen via een advertentie
in dagblad De Telegraaf zouden
worden doorgegeven. „Hij zou daar
van niets hebben geweten, maar hij
ploos wel alle advertentierubrieken
in die krant door."
Ook dat de man niets zou hebben
geweten van de schietpartijen deed
de officier af als kul. „Na elke schiet
partij kwam het wapen wel steeds
bij u terug om te bewaren. Ik kan
me niet voorstellen dat een knul
met een normale intelligentie dit
doet zonder van iets te weten of er
naar te vragen." Toch zullen de
door zijn advocaat verlangde getui
gen binnenkort gehoord worden.
Een kogelgat in de ruit van het restaurant herinnert aan de schietpartij waarbij Dries het leven verloor. Foto: ANP/Evert Elzinga
incident
4 - De Inspectie Ver-
ITaterstaat heeft spijt
en extra veiligheids-
heeft uitgevoerd aan
I ggvan de Israëlische
5 viPPÜ El Al vanwege de
zasappelijke impact'. Het
zondag een voor-
gt^ing maken op Schip-
weiad bij vertrek uit New
i, ^klapband opgelopen
bjr boven Nederland
kahuidplaat. De inspec-
daarom gisteren beslo-
jheidsinspecties ver
stellen bij dergelijke
door Maaike Floor
Amsterdam - Waar woensdagavond een
kogel door de ruit van Javaans restau
rant Warung Swietie ging, hangt nu een
Marokkaanse vlag. De vensterbank ligt
vol bloemen en de grond is bezaaid met
waxinelichtjes. In 24 uur is er op het
Amsterdamse Mercatorplein veel veran
derd. Zo'n zeshonderd mensen her
dachten gisteravond Dries, de 33-jarige
Marokkaan die woensdagavond na een
ruzie door een agent in de borst werd
geschoten en overleed.
De hele dag liepen buurtbewoners af en
aan. Pratend over wat er is gebeurd,
vloekend op de politie en starend naar
het gat in de ruit. Buurtbewoner Pieter
Takx zit in zenhouding op de grond voor
het raam. Hij schaamt zich voor 'het zo
genaamde gezag'. Op het plein vormen
zich groepjes mensen die met de politie
en met elkaar discussiëren. Dries' vrien
din Oum Koltsoum El Menssi (33) houdt
zich in eerste instantie afzijdig maar be
sluit dan toch de pers héér versie van
het verhaal te vertellen.
Want ze vindt het verschrikkelijk dat
mensen denken dat haar vriend zwaai
end met een mes een agent bedreigde.
„Dat is gelogen. Dries had een opmer
king gemaakt naar een paar mannen dat
ze mij niet zo aan moesten staren. Ver
volgens kreeg hij een klap en is hij thuis
een mes gaan halen. Toen hij terug
kwam waren er twee politieagenten ge
arriveerd. Ze zagen Dries binnen komen
en één van de agenten schoot meteen.
Hij knielde niet eens om het bloed uit
zijn borst te stelpen. Ik realiseerde me
niet dat Dries dood ging tot ik hem een
paar keer met zijn ogen zag knipperen.
Toen was hij weg." Volgens El Menssi
was de agent bovendien 'breed als een
beer' en had hij het mes makkelijk uit
zijn handen kunnen slaan.
De versie van de politie is anders: een
agent werd bedreigd en schoot uit een
reflex; het schot kwam per ongeluk in de
borst terecht.
„Ongeluk, ongeluk, hoe meer ongeluk
ken, hoe minder Marokkanen zeker",
roept iemand. Om de pakweg tien poli
tiemensen die bij de herdenking aanwe
zig zijn vormen zich groepjes jongeren.
„Die agent voelde zich bedreigd en wat
doe je dan?", probeert een Marokkaanse
agente uit te leggen aan de kring jon
gens om haar heen. „In z'n voet schie
ten, niet in z'n borst", vindt het publiek.
Rond negen uur komt er een geïmprovi
seerd programma. Iedereen die wil kan
binnen een met hekken afgezet gebied
zijn zegje doen. Dries' vriendin bedankt
iedereen voor de aanwezigheid en roept
het publiek op straks naar huis te gaan.
Midden in een zin verstijft ze plotseling.
„Helemaal in shock", constateert ie
mand.
De sfeer is gespannen. Als er één minuut
stilte wordt aangekondigd en een man
toch blijft zingen en schreeuwen, gaat
het mis. De man wordt uitgescholden,
begint te rennen en wordt achtervolgd.
Ineens is de hele menigte in beweging.
Iedereen rent weg en even verderop
komt het voor een snackbar tot een
vechtpartij. Maar mede doordat de poli
tie nu - het enige moment waarop het
logisch is versterking in te roepen -
doorgeeft dat er géén extra politie hoeft
te komen, keert de rust terug.
Mustafa Laboui, raadslid voor Groen
links, probeert een groep jongeren uit
te leggen dat ook zij iets kunnen berei
ken in het leven, als ze maar doorzetten.
De jongens zijn niet overtuigd. „Wij wo
nen hier in die krotten, Nederlanders
denken dat we allemaal criminelen zijn
en we maken geen kans op een baan als
er ook een Nederlander solliciteert."
Abdellatif Amoussabir (35) schaamt zich
voor die praatjes.Als ik van mijn werk
kom, zie ik dat groepje jongens rond
hangen. Ze willen niet leren, ze willen
alles op een presenteerblaadje van de
overheid." Spijt heeft hij dat hij in 1990
naar Nederland kwam. Niet omdat hij
het hier niet naar zijn zin heeft, maar
omdat hij zich schaamt voor een aantal
van zijn Marokkaanse landgenoten. Hij
is nog niet uitgesproken of een groepje
jongens uit andere stadsdelen komt
rond twaalf uur demonstratief het plein
op gerend.
Verderop steken ze een bankstel in
brand, dat de politie rustig laat uitbran
den. Een paar jongens hangen op de ruit
van Warung Swietie een snel geprinte
aankondiging voor een vergadering vrij
dagavond. De dood van Dries heeft veel
losgemaakt.
amsterdam/anp - Drie op de vijf
Nederlanders steunen het kabi
netsbesluit om militairen naar
Irak te zenden. Bijna eenderde
wil geen militairen sturen. Man
nen staan iets vaker (63 procent)
achter die beslissing dan vrou
wen (57 procent). Dat blijkt uit
een onderzoek onder duizend
mensen van TNS NIPO.
De meeste voorstanders zijn te
vinden bij het CDA (66 procent)
en de WD (64 procent). De
helft van de PvdA-stemmers
kan zich vinden in het sturen
van militairen naar Irak. De
aanhang van Groenlinks en SP
vormt een uitzondering. Van
hen is 42 procent voor uitzen-
ding.
Van de ondervraagden denkt 45
procent dat het risico van Ne
derlandse slachtoffers groot is.
Een bijna net zo groot percen
tage (48 procent) acht de kans
daarop klein.
Ruim de helft van de respon
denten vindt dat de oorlog in
Irak gerechtvaardigd was. Een
op de drie Nederlanders (35
procent) geeft te kennen dat de
Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannië het land niet hadden
mogen aanvallen. 9 Procent van
de ondervraagden heeft daar
over geen mening. In mei dit
jaar vond bijna de helft van de
Nederlanders (48 procent) de
oorlog gerechtvaardigd.
Ook nadat enquêteurs de on
dervraagden er op hadden ge
wezen dat harde bewijzen voor
massavernietigingswapens zijn
uitgebleven, bleef een meerder-
Hutspot en hagelslag
Bruine bonen, hutspot, pin
dakaas en hagelslag. De in
het zuiden van Irak geleger
de Nederlandse militairen
genieten dagelijks van de
Hollandse pot. Elke dag kun
nen de militairen kiezen uit
wit en bruin brood met bo
ter, jam, kaas of hagelslag.
De warme maaltijden, onder
meer bruine bonen of huts
pot, komen nog uit blik (ge
vechtsrantsoenen) tot bin
nenkort verse producten met
een Hollands tintje beschik
baar zijn. Dan gaan koks aan
de slag om de maaltijden
qua samenstelling wat meer
aan te passen aan de tempe
ratuur van ongeveer 50 gra
den Celsius die in dat gebied
heerst. Bruine bonen liggen
met die hitte wel erg zwaar
op de maag.
heid van mening dat er een
aanleiding was voor het ingrij
pen.
Het blijkt dat ouderen (62 pro
cent) aanzienlijk vaker achter
de oorlog staan dan jongeren
(50 procent). Vooral de aan
hang van de WD (70 procent)
heeft geen moeite met het Brit
se en Amerikaanse ingrijpen.
Dit staat in contrast met de
ruim 20 procent van de kiezers
van GroenLinks en SP.
rotterdam/anp - Een uitnodi
ging van het Gemeentelijk Ha
venbedrijf een concert van de
Rolling Stones in de Kuip te be
zoeken, heeft tot enige op
schudding geleid. Onder aan
voering van het Tweede-Ka
merlid Duyvendak (Groen
Links) heeft een aantal fracties
besloten de uitnodiging naast
zich neer te leggen.
Volgens Duyvendak wil de ge
meentelijke dienst met de invi
tatie voor de business-unit tij
dens een Stonesconcert de par
lementariërs smeren. Het Ka
merlid wordt in die opvatting
gesteund door de SP en D66,
die om principiële redenen
evenmin op de uitnodiging in
gaan.
Het havenbedrijf ontkent de in
vitatie te hebben verstuurd met
de door Duyvendak gewraakte
intentie. „Dat zouden we niet
kunnen maken", zegt een
woordvoerder. „Tenslotte zijn
we een dienst van de gemeen
te."
Hij wijst er op dat het havenbe
drijf al sinds jaren over een sky-
box in de Kuip beschikt, waar
met enige regelmaat relaties
worden ontvangen. „Dat Duy
vendak heeft bedankt, weet ik",
aldus de woordvoerder. „De
andere partijen hebben zich
nog niet gemeld."
Bogers
s/leiden - Ze rijden
tachtig kilometer per
elm ligt thuis onder de
•tof te verzamelen. Een
is pas rood als er van
achts ander verkeer
1 een bromfietscertifi-
en ze wel eens ge-
aarvoor was dat ook al
Daan Schouten (16)
tier voor zijn theorie-
Ibromfiets' nog even
fcrboek te neuzen. Hij
:d geleerd en kent alle
regels uit zijn hoofd,
s ben ik niet. Ik denk
^ïdaag ga slagen."
eft al een brommer,
rijdt er nog niet op,
Dat mag niet van zijn
Rij moet eerst zijn exa-
en. „Mensen zonder
ennis zijn een gevaar
;g-"
ers is het leven voor
rige Bas Keetman met
evoerde scooter. Goed,
Daan Schouten werpt voor zijn
examen een laatste blik in het
theorieboek.
Foto: GPD/Hielco Kuipers
hij haalde het papiertje in één
keer. Maar dat was uit eigenbe
lang, niet om de regels zo goed
mogelijk te kennen en toe te
passen. „De politie houdt na
melijk continu scooterrijders
aan voor controle. Dat maakt
zo'n papiertje echt noodzake
lijk."
Uiteindelijk vindt Keetman het
rfraar een nutteloos certificaat.
„Na drie maanden was ik alles
vergeten. Ik weet niet eens
meer wat dat bord daar bete
kent", zegt hij wijzend op een
voorrangsbord verderop in de
straat. „Maar ik hoef ook niet
te weten wat de regels zijn. Ik
kom toch wel door het verkeer
heen."
Bas Keetman is in de anderhalf
jaar dat hij brommer rijdt ze
ven keer aangehouden door de
politie. Altijd vragen ze eerst of
hij zijn certificaat kan laten
zien en vervolgens moet hij via
de verzekeringspapieren bewij
zen dat zijn brommer niet ge
stolen is. Daarna volgt altijd
wel een boete, meestal omdat
zijn brommer 80 kilometer per
uur kan rijden. Een andere
keer omdat hij door rood reed
of omdat er onderdelen op de
scooter zitten die niet zijn toe
gestaan. Zijn ouders betalen de
boetes, want Bas heeft het geld
niet.
Dat zijn scooter zo'n 35 kilo
meter te hard kan rijden vindt
hij noodzakelijk. „Ik moet hard
weg kunnen rijden als er Ma
rokkaantjes aan komen. Die
si/hoppen me anders van mijn
scooter af om hem te jatten.
Nu kan ik weg komen zodra ik
er weer een paar aan zie ko
men."
Bas' vriend Jeffrey R. („Dan
weet iedereen wel genoeg")
valt hem hierin bij. „De politie
durft die Marokkaantjes niet
aan te pakken, terwijl zij geen
certificaat hebben en zonder
helm en verzekering op gesto
len brommers rijden."
Jeffrey vindt het 28,70 euro
kostende certificaat maar on
zin. „Het is geldklopperij."
Maar wel meer dingen zijn in
zijn ogen scheef geregeld. „Ik
mag niet op het fietspad, maar
moet tussen auto's rijden die
vijftig mogen, terwijl ik zelf
maar 30 mag (is 45, red.). Dat
is echt niet veilig, zelfs niet als
je een certificaat hebt."
Dat je ook jaren rond kunt tuf
fen zonder het certificaat be
wijst Angelique Guyt. Het is
vooral een gebrek aan zin dat
haar van het examen af houdt.
En in de drie jaar dat zij certifi
caatloos rondrijdt op haar
snorfiets is ze niet één keer
aangehouden. „Ik word denk
üAiiet gepakt omdat ik op een
snorfiets rijd en omdat die niet
harder kan dan toegestaan. Ik
rijd rustig, want ik ben een
beetje bang in het verkeer."
Angelique kent genoeg jochies
die zonder certificaat rijden.
„Bij mij in buurt rijden jonge
tjes van dertien, veertien jaar
scooter. Als ze gepakt worden
krijgen ze alleen maar een boe
te", zegt Guyt. „De scooter
wordt niet afgepakt. Dat ge
beurt pas als hij harder kan
dan negentig kilometer per
uur."
Haar vriendin Priscilla Smit
kan wel één goed ding over het
certificaat vertellen. „Het was
een stuk makkelijker om mijn
theorie te halen voor mijn au
torijbewijs. Dat mocht ook wel,
want ik ben vier keer voor mijn
brommercertificaat gezakt.
Maar ik moest doorgaan, want
mijn ouders eisten van mij dat
ik het certificaat haalde voor
dat ik snorfiets ging rijden."
En Daan Schouten? Die slaag
de gisteren niet voor zijn exa
men. Hij beantwoorde twaalf
van de vijftig vragen fout, waar
slechts vijf fouten zijn toege
staan.
door onze correspondent
Frank Hendrickx
moskou - De Nederlandse am
bassade in Moskou heeft een
videoboodschap in handen ge
kregen waarin de in Dagestan
ontvoerde Nederlandse hulp
verlener Arjan Erkel vraagt om
losgeld voor zijn vrijlating. Het
vorig jaar augustus in de Russi
sche deelrepubliek ontvoerde
missiehoofd van Artsen zonder
Grenzen ziet er op de video
band naar verluidt redelijk ge
zond uit. De Russisch spreken
de Erkel is gebruind door de
zon, wat er op wijst dat hij van
zijn ontvoerders ook buiten
mag komen.
De ambassade kreeg de video
band medio juni al in handen
via de Russische geheime
dienst FSB. Er is sindsdien geen
contact geweest met de ont
voerders, hoewel de FSB zegt
over een contactpersoon te be
schikken met wie over de vrijla
ting van Erkel onderhandeld
kan worden. Het Nederlandse
ministerie van buitenlandse za
ken is nog op zoek naar een be
trouwbare onderhandelaar. Be
trokkenen bij het onderzoek
menen dat de zaak-Erkel zich
nu iri de 'eindfase' bevindt. On-
Arjan Erkel. Archieffoto: ANP
duidelijk is hoeveel losgeld pre
cies is gevraagd.
De 33-jarige Nederlander werd
op 12 augustus 2002 in een bui
tenwijk van de Dagestaanse
hoofdstad Machatsjkala uit zijn
auto gesleurd. Lokale onder
zoekers tastten maandenlang in
het duister over de motieven
van de ontvoering. Pas in maart
kwam een eerste teken van le
ven. De ontvoerders meldde^
zich toen via de mobiele tele
foon van Erkel bij de Russische
autoriteiten. Een paar weken la
ter werden bij het ministerie
van buitenlandse zaken in Den
Haag twee brieven van Erkels
hand afgeleverd, gericht aan
zijn familie en aan Artsen zon
der Grenzen (AzG). Bijgevoegd
waren twee foto's, waarop Erkel
er naar vefluidt zeer slacht uit
zag.
