GESPREK VAN DE DAG
Een gesmolten stepje in de as
Een grote bosbrand blussen is een oorlogsoperatie
Vuur verstoort vakantie
van veel Nederlanders
Puberen
WOENSDAG 30 JULI 2OO3
Vanuit de lucht is goed te zien hoe groot de schade is op camping Le Colombier bij Fré-
jus. Foto: AFP/Pascal Guyot
De vakantie van vele honderden Neder
landers is ernstig verstoord door de he
vige bosbranden in Frankrijk. De cam
ping Domaine du Colombier nabij Fré-
jus, erg populair bij Nederlanders, is bij
na volledig verwoest. Volgens de ANWB
Zijn daarbij negentig caravans en drie
auto's beschadigd. De camping had on
geveer vijfhonderd staanplaatsen.
De tien getroffen campings vallen sinds
gisteren onder de calamiteitenregeling
van het Calamiteitenfonds. Toeristen die
niet terecht kunnen op hun vakantie
adres, kunnen kosteloos annuleren en
krijgen de reissom terug. De verloren va
kantiedagen van mensen die al op de
betrokken campings waren worden
eveneens vergoed.
Honderden Nederlanders die hun va
kantie in het gebied hebben gepland,
namen gisteren contact op met de
ANWB. Ze maken zich zorgen en willen
advies. De toeristenorganisatie raadt
mensen aan contact op te nemen met
de camping of het hotel waar hun va
kantie is geboekt. Mensen die nog niet
.hebben geboekt, wordt geadviseerd een
ander gebied als bestemming te kiezen.
Toeristen die Domaine du Columbier
als locatie hebben gekozen, moeten hun
vakantie als verloren beschouwen.
In het verderop gelegen dorpje Sainte-
Maxime kwam maandag een 38-jarige
Nederlandse vrouw om. Ze werd in haar
vakantiewoning overvallen door de
vlammen. Het ministerie van buiten
landse zaken heeft het overlijden van de
vrouw bevestigd. Verder zijn twee Engel
sen en een Pool omgekomen. In het
noorden van Corsica, waar ook flinke
bosbranden woeden, stierf een inwoner
van het Franse eiland.
In het getroffen gebied zijn uit voorzorg
meer dan 6000 mensen geëvacueerd,
onder meer door personen per boot
naar Saint-Tropez te brengen, aan de
overzijde van de baai waaraan Sainte-
Maxime ligt. Bij deze plaats zijn volgens
de brandweer meer dan zestig zomer
verblijven van buitenlandse toeristen in
de vlammen opgegaan.
In de getroffen regio is door de brand
sinds 17 juli al 10.000 hectare in de as
gelegd. Het is daarmee de ergste bos
brand sind 1976. In 1949 ging in hetzelf
de gebied maar liefst 50.000 hectare bos
in vlammen op, en kwamen 82 mensen
om het leven.
ANP
MENSELIJK
De zeventien uitgeputte EX-CIRCUSLEEUWEN die sinds vorige week even bui
ten het Inidiase Bangalore in veel te krappe kooien langs de kant van de weg bi
vakkeerden, krijgen toch een plekje in de DIERENTUIN daar. Aanvankelijk wil
de die ze niet hebben. Volgens de directie ontbreekt het de dierentuin aan mid
delen, vooral financiële. De publiciteit over het droeve lot van de leeuwen heeft
de directie echter op andere gedachten gebracht. Nu is besloten voorlopig
ruimte voor de leeuwen te creëren door meer tijgers en meer beren bij elkaar te
zetten. De tien mannetjes en zeven vrouwtjes zijn door hun circus afgedankt
omdat het Indiase hooggerechtshof het optreden van wilde dieren heeft verbo
den.
Een FRUITDIEF die maandagavond dooreen groenteboer in Düsseldorf achter
na werd gezeten, omdat hij zojuist in de etalage van diens winkel zijn slag had
geslagen, heeft zijn achtervolger op geheel gepaste wijze van het lijf proberen
te houden. Hij sloeg de onfortuinlijke groenteboer niet alleen met de blote han
den, maar gaf hem ook enkele rake klappen met een TROS BANANEN. De poli
tie constateerde dat de groenteboer van top tot teen onder de bananensmurrie
zat toen zij de dief kwam arresteren.
Alle hoop was gevestigd op een laat
ste HERSENOPERATIE, maar het
heeft de Franse actrice MARIE
TRINTIGNANT niet mogen baten.
Ze ligt nog altijd in coma in een zie
kenhuis in de Litouwse hoofdstad
Vilnius, waar ze zondag werd opge-
nomen nadat ze in haar hotelkamer
zwaar was toegetakeld, vermoedelijk
door haar vriend, zanger Bertrand
Cantat. Litouwse artsen en een uit
-Frankrijk overgevlogen specialist
probeerden gisteren vergeefs de
door inwendige bloedingen veroor
zaakte druk op Trintignants hersens
te verminderen. Volgens haar artsen
I zijn haar dagen nu geteld, en wordt
de actrice kunstmatig in leven ge
houden. Haar ouders, acteur Jean-
Louis (foto) en filmproducer Nadine
Trintignantzijn in Litouwen. Cantat,
die zelf zondag onder invloed van
drank en drugs in het ziekenhuis be
landde, wordt nu ondervraagd.
Foto: EPA
Bestrijding van grote bosbranden zoals in
zuid-oost Frankrijk vergt een 'oorlogsope-
ratie'. Met computerprogramma's wordt
'de vijand' in kaart gebracht, waarna op
strategische punten een offensief volgt.
Blusvliegtuigen en helikopters in de lucht,
speciale aanvalscolonnes en honderden
brandweermanschappen op de grond. De
vijand blijft onvoorspelbaar en kan zo maar
vernietigend toeslaan.
Het schijnt een angstaanjagend hoog ge
luid te zijn, het geweld waarmee een gas
wolk voor een bosbrand uitraast. Vooral bij
'kroonvuur', waarbij de vlammen over het
dak van het bos jagen en temperaturen
ontstaan van meer dan duizend graden,
kan een bosbrand de brandweer compleet
verrassen.
„Blussen vanaf de grond kan dan niet
meer. Brandweervoertuigen kunnen maar
veertig tot vijftig meter ver blussen, verder
reikt hun waterstraal niet. Door de hitte
kom je niet dichterbij" zegt Paul Joosten,
directeur brandweer van Hulpverlening
Gelderland-Midden en bosbranddeskundi-
ge
In Zuid-Frankrijk zijn alle ingrediënten
voor gaswolken voorhanden. Het is er
kurkdroog. De Mistral blaast brandbare
gassen voor zich uit, die door de hitte van
de vlammen uit de bomen komen. Het re
sultaat is een rollende vuurbal, voorafge
gaan door een vonkenregen. „Je ziet het
vooral bij naaldhout, waar veel hars in zit,"
vertelt Joosten. „In 1976 hebben we bij een
grote bosbrand hier bij Arnhem ook zo'n
gaswolk gehad. De brandweer dacht de
brand te kunnen stopen bij een weg. Maar
hij vloog gewoon over de brandweervoer
tuigen heen."
Moderne brandweerkorpsen berekenen
met computerprogramma's razendsnel
waar een brand naar toe gaat en hoe de
kracht van de vlammenzee onderweg
groeit. „Bij uitgestrekte en moeilijk begaan
bare natuurgebieden zoals in Frankrijk
moet je die informatie zo snel mogelijk
hebben," zegt Joosten, die het 'voortplan-
tingstempo' van drie kilometer per uur bij
Fréjus als 'heel snel' betitelt.
„Dat maakt het nog moeilijker om zo snel
mogelijk voldoende water ter plekke te krij
gen, voordat een brand onbeheersbaar
wordt. Als je dan bij aankomst te weinig
wagens, mankracht en bluswater blijkt te
hebben, kun je wel inpakken." Met alle risi
co's van dien voor de brandweerlieden.
Joosten: „Het blussen van een bosbrand is
extreem zwaar. In korte tijd dreigt volko
men uitputting. Door de hevige rookont
wikkeling moet je voortdurend zuurstof
met perslucht wisselen. Dat lukt niet altijd
als het moet. Bovendien loop je het risico
oververhit te raken."
De brandweer in Frankrijk is wel wat ge
wend. In Nederland is een brand over hon
derd hectare al veel, in landen als Frankrijk,
Italië en Griekenland noemen ze bosbrand
pas 'groot' als die ettelijke duizenden hec
tares bestrijkt. Om die aan te kunnen, be
schikt de Franse brandweer over speciale
'aanvalsteams'. Deze colonnes van een
stuk of vijf wagens proberen met satelliet-
navigatie op strategische punten de bos
brand in te dammen.
De colonne krijgt daarbij steun uit de lucht.
Een hond overziet het maanlandschap dat
bij Sainte-Maxime overbleef nadat het vuur
voorbij was geraasd.
Foto: AFP/Gérard Julien
Een commandohelikopter geeft de coördi
naten door voor een tactische inzet. „Het is
lastig de voortplantingsrichting vanaf de
grond te bepalen. Een bosbrand op volle
sterkte kan ineens enorm veel zuurstof
aanzuigen. Dan kan de vlammenzee zelfs
haaks op de wind een andere kant op
gaan."
Vanuit de lucht komen ook de waterbom
bardementen van blusvliegtuigen of -heli-
Wat Arnold Schwarzenegger kan kan
ik ook, moet SYLVESTER STALLO
NE hebben gedacht. Nadat vijftiger
Arnie onlangs op het witte doek te
rugkeerde als onverslaanbare held
in 'Terminator 3', kondigde de 57-
jarige Stallone begin deze week aan
dat hij voor de zesde keer in de huid
van bokser ROCKY BALBOA wil
kruipen. De vuistvechter wil in
'Rocky 6' niet zomaar een tegen
stander: niemand minder dan oud
wereldkampioen zwaargewicht
GEORGE FOREMAN staat op Stallo
ne's verlanglijstje. De acteur denkt
niet dat een zesde film overbodig is.
,,Het personage Rocky is onuitwis
baar geworden, het is een filosofie.
Rocky is nog lang niet uitgespeeld."
Foto: Reuters
Het wordt ongetwijfeld een van dé
celebrity-huwelijken van het jaar, de
echtverbintenis tussen actêur BEN
AFFLECK en zangeres-actrice JEN
NIFER 'J.LO' LOPEZ. De bruidegom
in spe verklapte onlangs alvast wat
details. De twee willen op 5 oktober
pp het Hawaïaanse eiland Kauai
trouwen, en aan het eind van de
plechtigheid 500 witte duiven losla
ten, aldus Affleck. J.Lo zei onlangs
dat ze er geen geheime aangelegen
heid van wil maken, en dat de ca
mera's dus niet zullen worden ge
weerd. I k ga niet trouwen met 24
miljoen veilgheidsmensen om me
heen. We willen een fijn huwelijk op
een mooie dag en als er mensen zijn
die dat willen vastleggen, dan is dat
prima." Foto: Reuters
Geen groter verdriet dan je in ellendige dagen de tijd herin
neren dat je gelukkig was. Die wijsheid is niet van mezelf
maar van Dante. Zojuist kwam vast te staan dat de mensen
zich het meest herinneren van de tijd toen ze puberden, zo
tussen hun 13de en 18de. Dus kom ik inderdaad niet om de
regels van deze Italiaanse dichter heen. Dat wil niet zeggen
dat iedereen in de periode van vreselijke jeugdpuist en on
beantwoorde liefde zo bijster gelukkig is geweest. Eerder het
tegendeel, maar het óngeluk is als je 15 bent zo heftig en af
gebakend dat het bijna op geluk gaat lijken. Liefdesverdriet
als je zo oud bent, is heel erg. Maar is de meest recente acne
met succes uitgeknepen dan kun je morgen het leven weer
met volle teugen aan.
De psychologen van de Amsterdamse universiteit die het on
derzoek verrichtten, kwamen met een saaie verklaring,
waarom juist die puberteit zo diep is onze herinnering ge-
beiteldis. Heel voorspelbaar, daar zijn het gedragsweten
schappers voor. Ze bevestigen aan de hand van een stapel
ingevulde enquêteformulieren via internet datgene wat we
altijd al vermoedden. Het blijkt een heel leven te draaien
om het eerste échte of tevergeefs begeerde vriendje of vrien
dinnetje. Die zit daar maar op onze persoonlijke harde
schijf en wordt daar dat leven lang met weemoed bij wijze
van licht zeurende kiespijn gekoesterd.
vonr
kopters. De Franse brandweer heeft neg irlerr
vliegtuigen ingezet, die tussen de 10.000 eve b
20.000 liter water uit een meer of de zee ermi
kunnen scheppen. Aan de Franse kust is teller
menig vakantieganger dezer dagen getu de a
van dit spectaculaire schouwspel. Joosti en. V
„Ze scheren over het wateroppervlak, oi ld tol
nen de inlaatkleppen en in een minuut rdeli
de buik van het vliegtuig vol." istraf
Vanwege de onvoorspelbaarheid van ee oep v
brand heeft de brandweer meestal divei r de
scenario's klaarliggen. „Maar vaak prob
je de bosbrand in een trechtervorm te m{|
dwingen door de vlammenzee af te knij
in de flanken", legt Joosten uit. Behalve f|Q
met massa's water gebeurt dat ook dooi
het opwerpen van andere obstakels. Soi t - D
moet een strook van honderden meten elft e
worden geveld, om bijvoorbeeld te vooi imer
men dat de brand doorstoot naar bewo e hoi
gebied. hebt
Als alle blusvernuft faalt, resteert niks a. tie ve
ders dan evacuatie van potentiële slachierv£
fers. Campings staan te boek als bijzon iond<
kwetsbaar. Daarom zijn die volgens Joo termi
terecht ontruimd, ook al is een aantal c ereh
ten prooi gevallen aan de vlammenzee ler ac
„Veel mensen zitten er op een kluitje, i man
ten en caravans zijn licht ontvlambaar, len i
je te laat begint met ontruimen, heb je efvc
paniek. Je loopt ook het gevaar dat een
van vluchtende vakantiegangers op eer
smalle weg vastloopt op aanstormende g|)
brandweervoertuigen. Dat is pas echti
kant bij een naderende bosbrand."
Het moet een brand als een torna
do zijn geweest. In luttele minuten
werd maandag de eens zo trotse
camping Le Colombier in het Zuid-
Franse Fréjus in de as gelegd. Een
dag later zit er voor de 3.000 gedu
peerde kampeerders weinig anders
op dan de schade op te nemen en
naar huis terug te keren.
Op het bord aan de ingang staan
nog altijd vier sterren. In frisse
vrolijke kleuren worden de tarie
ven voor een week 'mobilhome'
of luxe tent aangekondigd. Vijf
meter verderop zien we de eerste
in de as gelegde mobilhomes. Als
zwartgeblakerde, ingestorte
plumpuddingen liggen ze erbij.
De warme wind doet as opwaai
en. Hier en daar fladderen bladzij
den van de laatste Harry Potter
voorbij.
Op Le Colombier ruikt het naar
een barbecue die zwaar uit de
hand is gelopen. Mensen lopen af
en aan met tassen vol spullen die
nog gered konden worden. Scha
mele resten kampeerhuisraad. In
dat desolate landschap staan de
mensen geduldig in de rij. Sjaak
Ouwehand uit Ridderkerk heeft
zijn papieren in de hand. Hij
wacht op zijn beurt om op een
papier waarop hij zijn bezittingen
heeft genoteerd, een stempel te
krijgen. Daarna kan hij in Neder
land bij de verzekeringsmaat
schappij terecht.
Het is bloedheet in de stralende
zon van Fréjus. „We zijn alles
kwijt. We hadden alleen de auto
mee. Om een uur of vier werden
we ineens geëvacueerd, samen
met de mensen van al die andere
campings. We zagen veel rook,
ook al wat vuur. De politie was er
snel bij om ons te escorteren naar
een militaire basis", zegt de 43-ja-
rige Ridderkerker, op vakantie
met zijn echtgenote en twee kin
deren. „Nee, ik kan niet zeggen
dat we ons gisteren echt prettig
hebben gevoeld."
De rij wachten schuift langzaam
op in de richting van de verlos
sende stempel. Frank van Heeren
uit Uden poogt de moraal erin te
houden. „We zijn alles kwijt, we
waren hier nog maar net drie da
gen." Hij en zijn vriendin willen
nog niet weg. „Nee, we gaan
straks nieuwe spullen kopen. Het
is natuurlijk heel erg wat hier ge
beurd is, maar het is niet het ein
de van de wereld." Van Heeren is
tevreden over de opvang. „Het
was net alsof het allemaal tot in
Ferdi Schrooten
Een gast en zijn zoon bekijken de resten van hun caravan. De kampeerders werden onder meer opgevangen in een sporthal. Foto's: AP en
Dat is de reden dat televisieprogramma's met herinneringen
aan vroeger het beste scoren als de zoektocht naar de verlo
ren tijd zich met name richt op de emoties van pubers. Klas
genoten (bestaat dat format trouwens nog?) bleef vlak als
werd teruggegaan naar een lagere school. Was de klas in
kwestie echter een hbs, mulo of gymnasium vol puistenkop
pen dan konden de hormonen alsnog kortstondig hoog op
spelen bij al die middelbare mannen en vrouwen in het laat
seizoen. Meester Postema had dan al zijn natuurlijk gezag
en routine nodig om de orde enigszins te bewaren.
Dat weet ik uit ervaring want ik heb eens meegedaan aan
zo'n aflevering van Klasgenoten. Niet omdat ikzelf zo we
reldberoemd was in Het Gooi en omstreken, maar omdat ik
in de 4de klas A van de hbs aan de Haagse Raamstraat tot
de entourage behoorde van een nachtegaaltje dat zich pijl
snel als gevierde zangeres ontpopte. Ik hoef alleen maar de
regels te citeren 'ik heb genoeg, ik heb genoeg van al die
spelletjes met vuur', en elke liefhebber van het Nederlandse
lied weet exact, welke zangeres ik bedoel.
De opname van Klasgenoten die ik meemaakte ontrolde
zich gretig tot één lange bekentenis van stille, derhalve on
beantwoorde liefdes. Ik deed eveneens gretig een duit in
meester Koos zijn zak en voelde me even heel gelukkig, want
zo ongelukkig was ik namelijk weer opeens. Of het allemaal
de puntjes was voorbereid. We
konden slapen, er was eten en
drinken. En we hebben geluk,
want we hadden onze papieren
bij ons."
Ondanks alle ellende van een
deels of geheel verknalde vakantie
gaat het leven door. De speeltuin
is geheel intact gebleven. Kinde
ren spelen alsof er niets is ge
beurd. De 25-jarige Sonja Loth uit
Enkhuizen laat haar kinderen van
vijf en drie bij de speeltoestellen
en leidt ons rond bij wat eens
haar tent was. Alleen aan de stok
ken is nog te zien dat het om een
tent ging. „Mijn dochtertje is het
droevigst van ons allemaal, want
haar knuffels en barbies zijn
weg." In de as liggen de gesmol
ten resten van het stepje en een
zonnestoeltje.
In het kleine dal op de camping
valt nog meer op. Zo zijn van het
rijtje van vier tenten er drie totaal
vernield. De vierde, het vakantie
adres van Kees Wijkman en Je
roen Michiels uit Tilburg, bleef
gespaard. „Hier en daar een
schroeiplekje," zegt het tweetal
dat gaat verkassen naar het nabij
gelegen Le Muy, om daar 'heel blij
en opgelucht' de vakantie voort te
zetten. Sonja en haar kinderen
willen echter niets liever dan naar
huis. Het beeld van de vlammen
dat ze zagen vanaf het strand is
genoeg geweest. Het aanbod om
verder vakantie te vieren in een
appartement aan het Gardameer
zullen ze afslaan.
Marco de Kruijf van Selectcamp
probeert zijn dertig klanten op
deze camping zo goed en zo
kwaad als het gaat bij te staan.
„Toen ik maandagmiddag aan
kwam, stond het hier al in
brand," zegt hij. „Ik hoorde de
gasflessen exploderen. De men
sen waren al geëvacueerd. Dat
heeft het campingpersoneel ge
daan. Het is perfect dat ze niet op
nog pas gisteren was. Het ligt heel dicht bij
elkaar, wanneer je 16 bent. Love is just
around the corner, het schoolplein is de
microkosmos waarin alleen plaats is
voor diepste smart en hoogste geluk en
niets daartussenin. Het paradijs en de
hel op een handvol vierkante meters.
Herinneringen blijven lang goed. Dat
zien die Amsterdamse onderzoekers
scherp. De uiterste houdbaarheidsda
tum ligt in een ver verschiet.
Maar laat tussentijds niet te
veel zuurstof toe. Dat dreigt
als je onder deskundige lei
ding voor de televisie met
eikaars herinneringen
wordt geconfronteerd.
Middelbare hormonen ra
ken ook weer snel moe in
de herfst. Is dat nou alles,
zong Peggy Lee destijds, is
that all there is? En deze
Peggy zat niet eens bij mij
in de klas.
de politie hebben gewacht. Het
was echt op het nippertje." En
daarom hoor je overal in het Ne
derlands en in het Frans Frans de
zelfde verzuchting. „Het is maar
materieel. Wij hebben het
leefd. We zijn nog bij
komen er wel doorheen.
Wilko Voordouw
