Valsemunters vaak
Oost-Europeanen
BINNENLAND
Pvdl heeft
genoeg van het 'maaiveldgedrag'
Uitbreiding EU betekent ook meer valse euro's
Europol: Schade door nep-euro's 16 miljoen
Grote kermis aangeveegd door vandalen
Irritatie over asociale en
snelle scooterrijder stijgt
Zuigelingenzorg in gevaar
'Oplossing slechte ontvangst'
Ontvoerders in
Algerije willen
onderhandelen
I controle op
gere vrouw
I- Ziekenhuis Medisch
Twente is vandaag
met het thuismoni-
zwangere patiënten
■boren vrucht via
aadloze GPRS-tele-
erk. Het kastje meet
medische gegevens
r en kind en ver-
direct naar het zie-
)e data worden via
rmen gevolgd door
loende gynaecoloog,
mis blijkt te zijn zal
istaande moeder di-
ïet ziekenhuis halen.
chte brand
«ringen vrij
b-De 51-jarige
oner van de woning
gen waar zondag-
li >r een brand drie kin-
a het leven kwamen, is
rije voeten gesteld. De
av inds maandag vast op
w ig van betrokkenheid
id. Uit onderzoek
t' ien kaars die op een
stond, vermoedelijk
je id is gevallen en het
am heeft gezet. De
n( zijn vandaag in beslo-
:hj jegraven.
erden klagen
etspaden
vrijdag 18 juli 2003
- De ANWB heeft de
drie maanden ruim
>rd klachten over
nten aan fietspaden
cregen. Eind maart
organisatie een inter-
lunt voor geërgerde
Y)e klachten variëren
en omhoogkomende
^els tot slechte beweg-
Jen onveilige situaties,
"^neemt hierover con-
fet de wegbeheerder.
tbs voor
)>omoord
N - Een 25-jarige
[Groningen is gisteren
3d tot drie jaar celstraf
>r het medeplegen van
jZij heeft in april 2002
ft een vriendin haar 5-
jertje om het leven
het een uit de hand
podoo-ritueel. De
it waarschijnlijk in
pep. Zij ziet niets in
behandeling. Bo-
geen sprake zijn
opzet. De vriendin
i tot drie jaar cel
1 definitief
>xer-project'
Het Verenigd Ko-
apt definitief uit het
ir de ontwikkeling
'f iuw groot pantser-
Ie Britse staatssecre-
ifensie maakte giste-
dat het Britse leger
geeft aan een lich-
J voertuig. Groot-Brit-
tte samen met
m Nederland aan de
4 ïgvan de 'Boxer', die
jaren bij de land
s' PR moet vervangen.
>er van HSL
-n maanden
►3 - Een 33-jarige man
in die heeft ge-
aanbouw zijnde
iidslijn tussen Breda
op te blazen, is
iordeeld tot 21
ilstraf. De afperser
ljoen euro, anders
len bommen la-
|zo dreigde hij de
het spoortraject.
1st hem echter al
[j^gene wil
|iiet deugen
ile^Vier op de tien
ed» gedetineerden zijn
n,iveerd om hun cri-
rag te doorgronden
iren. Zij staan nega-
negatief tegenover
an therapie, andere
a's of begeleiding
iassering. Dat blijkt
lyse van een advies-
net wetenschappelij-
ekscentrum WODC
oisterie van justitie,
kijken of hulp op
thaling van delictge-
irminderen.
kke afwijzing
zoeken'
Vluchtelingenwerk
is woedend op mi-
J)nk van vreemdelin-
(ndat haar Immigra-
xalisatiedienst
jonnen met het af-
nvragen voor zo-
rijnende gevallen,
jenwerk beticht de
lat verzoeken luk-
h afgewezen, zonder
"leria aan ten grond-
jVolgens de woord-
Verdonk gaat het
jerzoeken die niet
d zijn of om een an-
fivident niet in aan-
tnen voor de status
jgeval'.
door Ferdi Schrooten
den haag/gpd - De euro steekt
de Amerikaanse dollar nog lang
niet naar de kroon als meest
vervalste valuta. Maar Winfred
Preuss, chef valsemunterijbe-
strijding bij Europol in Den
Haag, acht het niet onmogelijk
dat het gaat gebeuren. ,,De euro
wordt een wereldvaluta. Dat
heeft als neveneffect dat een
munteenheid ook aantrekkelij
ker wordt voor vervalsers."
In de twaalf lidstaten van de EU
waar de euro al de nationale
munteenheid heeft vervangen,
zoals Nederland, is het voor
vervalsers verrassend vaak kas
sa. Te vaak nog stinken mensen
in een vervalsing, ook al zijn die
vaak van beroerde kwaliteit.
„De mensen in West-Europa
kijken niet goed", zegt Preuss.
Hij doelt op de echtheidsken-
merken, zoals het watermerk en
het glimmende hologram.
„Daaraan zie je zonder loep of
je met vals geld te maken hebt.
Het wordt tijd dat we, net als bij
de invoering vorig jaar, weer
een grote publiekscampagne
krijgen om mensen op de echt-
heidskenmerken te wijzen."
In Oost-Europa is het nog tries
ter gesteld. Daar kunnen de
mensen door gebrek aan voor
lichting al helemaal moeilijk
onderscheid maken tussen nep
en echt, zegt Preuss. In veel
landen buiten de eurozone
geldt de munt bovendien als of
ficiële of informele parallel-
munteenheid. Niet zelden is de
euro er nog geliefder dan de na
tionale valuta. Toetreding van
acht Midden- en Oost-Europe-
se landen zal de euro daar als
betaalmiddel nog aantrekkelij
ker maken. „En dus ook voor
vervalsers", verwacht Preuss.
Hij houdt er rekening mee dat
de Oost-Europese criminele
netwerken, die nu al verant
woordelijk zijn voor het gros
van de valse euro's, straks een
nog grotere plaag worden. Tien
van de twaalf drukkerijen die
dit jaar zijn opgerold zaten
dichtbij de eurozone. Vervalsers
blijken nu nog een voorkeur te
hebben voor Frankrijk en Span
je, grote landen met veel afgele
gen regio's waar in alle rust
nep-euro's gedraaid kunnen
worden. Landen als Polen en
Bulgarije, beide kandidaat EU-
lid, hebben straks een vergelijk
baar gunstig vestigingsklimaat
voor vervalsers. „Drugs is een
transportcriminaliteit, daar
spelen grote afstanden minder
een rol. Maar valsemunters zit
ten graag dicht bij hun afzet
markt. Nederland is relatief
dichtbij Frankrijk." Preuss
lacht: „Voor producenten van
valse munten geldt dat al hele
maal. Ga maar eens leuren met
zakken vol metaal."
Na uitbreiding van de EU kun
nen de misdaadnetwerken een
voudiger hun Oost-Europese
koeriers inzetten. Werklozen en
andere kansarme Oost-Europe
anen worden voor een habbe-
krats of met valse beloften naar
het rijke westen gelokt als
smokkelaar. Ze gebruiken daar
bij alle mogelijke transportmid
delen, van bus en trein tot
vliegtuig en meeliften met truc
kers. Over een klein jaar kun
nen ze helemaal ongehinderd
over de grenzen heen en weer
reizen met vals geld.
De EU-uitbreiding biedt de gro
te bazen zo nog meer mogelijk
heden tot het spreiden van de
risico's. Ze kunnen het valse
geld immers nog makkelijker in
nog beperktere hoeveelheden
meegeven aan een groter leger
koeriers. Preus: „Wordt een
koerier gepakt, dan is de baas
minder geld kwijt."
Nu krijgen koeriers meestal
maximaal 10.000 euro aan valse
biljetten mee. Doorgaans zijn
het biljetten van 50 euro. Grote
re coupures zijn riskant: elke
caissière test een biljet van 200
of 500 euro wel drie keer alvo
rens het in de kassa te stoppen,
als het al geaccepteerd wordt.
De 16 miljoen euro schade die
burgers en bedrijfsleven naar
schatting nu al geleden hebben
door euro-valsemunterij, gaat
volgens Preuss ongetwijfeld
toenemen. Honderden opspo
ringsambtenaren in de aan
staande EU-lidstaten worden
getraind in het ontdekken van
vervalsingen en het oppikken
van signalen van valsemunterij.
„Als ergens vijf ton veiligheids
papier wordt gekocht en ie
mand betaalt contant, dan gaan
bij ons de alarmlichten bran
den. Er zijn ook bepaalde inkt-
kleuren die onmogelijk voor
normaal gebruik in te zetten
zijn." Nu valutavervalsers
steeds vaker kiezen voor com
puterprinters in plaats van off
set-drukpers biedt ook dat aan
knopingspunten voor speur
ders. „Die printers zijn echt
heel duur. Als je zo'n machine
ziet staan in een garagebedrijf
dat zo'n apparaat alleen nodig
heeft voor kleurenkopietjes,
dan weet je genoeg."
den haag/gpd - Europese op
sporingsdiensten hebben het af
gelopen halfjaar vijftien produc
tielijnen voor valse euro's ont
manteld. Daarbij zijn 1031 be
trokkenen in kaart gebracht of
gearresteerd, variërend van koe
riers tot leden van de vooral
Oost-Europese criminele bendes.
Dat heeft de Europol gisteren
bekend gemaakt. Sinds de in
voering van de euro op 1 janua
ri 2002 hebben banken en op
sporingsdiensten in totaal
309.557 valse bankbiljetten in
beslag genomen. Europol becij
fert de schade van de nepmun-
ten en -biljetten op meer dan
16 miljoen euro.
Van de opgerolde productielij
nen lagen er dertien in de euro
zone (de twaalf landen waar de
euro de nationale munteenheid
heeft vervangen). In Frankrijk
en Spanje ontdekten politie en
justitie tien drukkerijen voor de
productie van eurobiljetten. In
Portugal en Italië ontmantelden
opsporingsdiensten drie loca
ties waar valse euromunten
werden geslagen. Buiten de eu
rozone rolde Europol in samen
werking met plaatselijke autori
teiten twee ondergrondse druk
kerijen voor euro's op in Polen
en Bulgarije.
Achter de valsemunterij schui
len volgens Europol meestal
Oost-Europese netwerken. Van
uit landen als Servië onderhou
den ze 'formidabele samenwer
kingsverbanden' met partners
in landen van de Europese
Unie.
De bazen van de netwerken
zetten op grote schaal Oost-Eu
ropese werklozen en andere
kansarmen in als koeriers. Die
brengen met alle mogelijke
transportmiddelen beperkte la
dingen vals geld naar de plaat
selijke zetbazen en distribu
teurs, ook in Nederland.
In januari trof de politie bij een
huiszoeking in Roosendaal bij
voorbeeld twintig vellen aan
met afdrukken van valse biljet
ten van vijftig euro. En vorige
week pakte de politie in Leeu
warden vier jonge Litouwers op
met voor vierduizend euro aan
valse biljetten van 100 euro.
De productie van valse euro's
gebeurt volgens Europol tegen
woordig vooral met de compu
ter en kleurenprinter.
Het aantal zaken rond valse eu
ro's groeit gestaag. Inmiddels
bevat het Europol Informatie
Systeem zeker 1132 gevallen
van vervalste euro's. Het biljet
van vijftig euro is verreweg het
populairst bij valsemunters.
Volgens Europol zijn de ruim
300.000 in beslag genomen bil
jetten weliswaar 'een aanzien
lijk aantal', maar tegelijk maar
een miniem deel van de onge
veer 8 miljard euro-bankbiljet
ten in omloop.
Tilburg - Het is oppassen geblazen voor vandalen en ordeverstoorders op de Tilburgse
Kermis, de grootste kermis van Benelux, die morgen van start gaat. Het openbaar mi
nisterie wil mensen die voor lichte vergrijpen worden opgepakt, de volgende dag het
kermisterrein laten schoonvegen. De schoonmakers moeten overigens wel op tijd op
staan. De Tilburgse kermis wordt tussen 7.00 en 11.00 uur gepoetst.
Foto: ANP/Ed Oudenaarden
door Jeroen de Vreede
den haag - De Malaguti Fire-
Fox, de Peugeot Speedfight, de
Aprilia SR Racing en nog wat
van die klinkende namen.
Scooters zijn het, de Puchs en
Vespa's van vandaag de dag.
Dertig kilometer per uur mogen
ze. Wat nieuwe onderdelen,
dagje sleutelen en tachtig, ne
gentig kilometer per uur halen
ze.
Het is een groeiende irritatie:
niet alleen rijden scooters veel
harder dan de Puchs van vroe
ger, het gedrag van de opge
schoten bestuurders is ook vele
malen asocialer. Over de stoep,
door rood licht, in winkelcen
tra. Het is reden voor de politie
in Rotterdam om hard op te
treden: is de scooter opgevoerd,
dan kan de bestuurder het ding
direct inleveren.
Het rijden op een bromfiets of
scooter op jeugdige leeftijd
geeft de hoogste kans om in het
ziekenhuis te belanden. Voor
pubers is het berijden van een
scooter ongeveer vijftien keer
gevaarlijker dan fietsen. Jaar
lijks vallen er ongeveer honderd
doden onder bromfietsers. Jon
geren van vijftien en zestien
jaar tekenen voor een kwart van
de slachtoffers. Brommerrijden
was overigens in de jaren zestig
en zeventig nog veel gevaarlij
ker. De teller liep op tot ver bo
ven de tweehonderd doden per
jaar, totdat in 1975 het dragen
van een helm werd verplicht.
De invoering van het bromfiets
certificaat, enkele jaren geleden
had tot een verdere reductie
van het aantal slachtoffers
moeten leiden, maar dat effect
blijft vooralsnog uit.
Het ministerie van verkeer stu
deert daarom sinds vorig jaar
op maatregelen: het rijden van
een bromfiets moet pas mogen
vanaf 17 jaar - dat scheelt een
jaar vol risico's, de bromfiets of
scooter moet een kentekenplaat
krijgen - zodat diefstal en ver
sleutelen beter is aan te pakken
- en de snelheid moet omhoog
naar vijftig kilometer per uur -
dat voorkomt dat scooters het
overige verkeer hinderlijk in de
weg zitten. Of de maatregelen
doorgaan, is nog niet duidelijk.
Volgens een woordvoerder
moet minister Peijs (verkeer)
zich nog buiten over de plan
nen en presenteert ze na de va
kantie haar plannen aan de
Tweede Kamer.
door Petra Huijser
den haag/gpd - De zorg voor
zuigelingen en kinderen tot vier
jaar staat onder druk. Consulta
tiebureaus in Nederland kam
pen nu al met een tekort aan
artsen. Dat loopt als gevolg van
de vergrijzing dramatisch op,
zo is de verwachting.
De AJN, de vereniging van alle
artsen in de jeugdgezondheids
zorg, slaat alarm. „In de grote
steden wordt met kunst en
vliegwerk de bezetting op peil
gehouden. Vooral in landelijke
gebieden wordt het echt pro
blematisch", stelt bestuurslid
Willemien Boland van de AJN.
„Dat heeft absoluut gevolgen
voor de kwaliteit van de zorg",
denkt Boland, in het dagelijks
leven zelf arts op een consulta
tiebureau. .Artsen worden door
het tekort steeds zwaarder be
last."
Ook vreest ze dat op termijn er
in bepaalde gebieden of regio's
helemaal geen zorg meer gebo
den kan worden.
In Nederland zijn 62 thuiszorg-
instellingen die via consultatie
bureaus gezondheidszorg bie
den aan kinderen tot vier jaar.
Dit voorjaar werkten daar 945
artsen die gezamenlijk 305 vol
ledige banen vervullen.
Het tekort bedraagt nu 32 art
sen, bij de helft van de instellin
gen zijn dus vacatures. Dat lijkt
niet veel, realiseert Boland zich.
„Maar het gaat hier niet om
werk dat iemand anders in de
organisatie er tijdelijk bij kan
doen." Met de naderende ver
grijzing wordt het probleempas
echt dramatisch, verwacht de
AJN. Boland schat de gemiddel
de leeftijd binnen haar organi
satie zo rond de vijftig.
Inmiddels wordt bekeken hoe
het beroep van consultatiebu
reau-arts aantrekkelijker ge
maakt kan worden.
den haag/gpd - Voor 1 oktober
moet er een oplossing op tafel
liggen voor de slechte ont
vangst van diverse radiozen
ders. Minister Brinkhorst van
economische zaken heeft zijn
ambtenaren aan het werk gezet
om samen met de omroepen
en de zendbedrijven een oplos
sing te zoeken voor de proble
men. Sinds de herverdeling van
FM-frequenties op 1 juni regent
het klachten van luisteraars die
hun lokale of een landelijke
zender niet meer goed ontvan
gen. De herverdeling was onder
andere juist bedoeld om de
ontvangst te verbeteren.
Brinkhorst dreigt met boetes als
de problemen niet voor 1 okto
ber zijn opgelost. In de zend
vergunning staat dat^le omroe
pen zelf ook optimale ont
vangst moeten nastreven.
(advertentie)
Algiers - De ontvoerders van
vijftien Europese toeristen in
Algerije hebben de politie laten
weten dat ze willen onderhan
delen over de vrijlating van hun
gijzelaars, op voorwaarde dat
hun eigen veiligheid wordt ge
garandeerd. Dat meldde de
krant El Watan gisteren. Een
van de ontvoerde toeristen is de
IJmuidenaar Arjen Hilbers. De
anderen zijn tien Duitsers en
vier Zwitsers.
De toeristen, die in februari en
maart op verschillende plekken
in de Algerijnse Sahara werden
ontvoerd, worden naar verluidt
vastgehouden in de bergen bij
Tamelrik, in de buurt van de
grens met Libië. De ontvoerin
gen zouden het werk zijn van
de Salafisten Groep voor Predi
king en Strijd (GSPC), een van
de twee grootste extremistische
moslimgroepen van Algerije.
Volgens El Watan zochten de
ontvoerders onlangs contact
met de politie via een nomade,
die ze een briefje meegaven
waarin stond dat ze wilden on
derhandelen. Kort daarvoor
had het leger in de bergen bij
Tamelrik pamfletten verspreid,
waarin stond dat de ontvoer
ders ongemoeid gelaten zou
den worden, als ze hun gijze
laars ongedeerd vrij zouden la
ten. In mei bevrijdde het leger
zeventien- Europese
die ook in de Sahara waren ont
voerd door leden van de GSPC.
door Frouke Houtman
en Monique van Oostrum
den haag - Nederland is een
partij rijker: de Partij voor de In
formatiesamenleving (Pvdl). De
bestaande partijen moeten
hoognodig worden wakker ge
schud, vinden de dertig grond
leggers. „Nederland moet eens
een keer lettonen."
Nee, de Pvdl is geen traditione
le politieke partij, betogen twee
initiatiefnemers: de Haagse
burgemeester Wim Deetman en
oud-verkeersminister Tineke
Netelenbos. De Partij van de In
formatiesamenleving, die afge
lopen maandag het levenslicht
zag, doet niet mee aan verkie
zingen. Ze overstijgt politieke
gezindten, wat al blijkt uit het
feit dat een CDA'er (Deetman)
en een PvdA'er (Netelenbos)
aan de basis ervan staan. Deet
man: „We willen andere partij
en aanjagen, hen voorhouden
wat de mogelijkheden zijn van
informatietechnologie.
Op dit gebied dreigt ons land
hopeloos achterop te raken bij
de rest van de wereld, vinden
de PvdI'ers. Volgens Netelen
bos ontbreekt het Nederlanders
aan lef. „Het is niet voor niets
dat ons land als laatste de
stoommachine invoerde. Als in
wordt opgebouwd
dat doen ze goed daar. We be-
had hier helemaal geen aan
dacht voor. Dat is toch gek? Ne
derland wil graag voorop lopen,
maar we laten economisch en
maatschappelijk gezien kansen
liggen." De burgemeester ge
looft dat investeren in ICT zich
altijd uitbetaalt, ook in econo
misch barre tijden. „De kwali
teit van de zorg zal omhoog
gaan. Door computers en auto
matisering zullen processen
sneller en efficiënter verlopen.
Mensen worden niet langer be-
last met andere zaken. Zij heb
ben al genoeg aan hun hoofd."
Via de website www.pvdi.nl
kunnen internetgebruikers
ideeën lanceren, waarop gerea
geerd kan worden. De partij
hoopt zo op democratische wij
ze een nationale dialoog op
gang te krijgen. De afgelopen
week hebben zich veel enthou
siaste leden aangemeld, weet
Netelenbos. Gniffelend: „Maar
ja, het is ook gratis." Onder de
leden telt ze opvallend veel
mannen. „Die maken nou een
maal vaker gebruik van inter
net. Maar ik verwacht dat vrou
wen vanzelf gaan meedoen."
„We hadden ook een reclame
actie kunnen beginnen, maar
we hebben gekozen voor een
onorthodoxe methode", vult
Deetman aan. „Dit is zorgvul
dig overwogen. Het belang van
informatietechnologie is groot.
Dat negatieve moet ophouden.
Mensen zouden eens moeten
kijken naar onze goede ideeën.
Daéi hebben we wat aan."
wonderen de Aziaten om hun
leiderspositie als het gaat om
technologie en hobbelen er ver
volgens vrolijk achteraan. Maar
laten wij die volgende rol nu
eens omdraaien in een leidende
rol."
Dat daar een ingrijpende men
taliteitsverandering voor nodig
is, beseft de oud-minister ook.
Als iets even niet honderd pro
cent lukt, doen Nederlanders
het meteen helemaal niet meer.
Het fenomeen magneetzweef-
baan kennen we niet en dus
vinden we het op voorhand
niets. Laten we ophouden met
dat maaiveldgedrag. Ik heb ge
noeg van 'doe maar gewoon
dan doe je al gek genoeg'. Het is
absurd dat we nog steeds met
een paraplu op door de regen
naar het stemhokje moeten.
Stemmen zou gewoon vanuit
huis moeten gebeuren."
De Pvdl juicht het toe dat het
nieuwe kabinet de kenniseco
nomie een flinke impuls gaat
geven. De virtuele politieke par
tij hoopt ook echt dat het een
succes wordt. Maar volgens
Deetman zou het daar niet bij
moeten blijven. „Laat ik zeggen
dat het kabinet wel wat meer
power mag hebben. Er mag
best een schepje bovenop."
Nederland is op weg een infor
matiesamenleving te worden.
Delen en uitwisselen van ken
nis zijn essentieel. Daar móet
de politiek op inspringen, be
pleit Deetman. „Balkenende 1
Deetman (Pvdl en CDA).
Archieffoto's: GPD
l 1
PvdA).
t
