'Routes voor
lpg-vervoer
te gevaarlijk'
BINNENLAND
'Ik zag de chauffeur nog in zijn cabine zitten'
Warm weer en agressie gaan hand in hand
Dief wil dure Duitser of oude Opel
Een frisse neus halen
Geen tijd voor
stagebegeleiding
op basisscholen
Drie weken niet douchen
door tekort aan personeel
dinsdag 15 juli 2003
enmöller krijft
t-programmi
- Oud-GroenLink
s Paul Rosenmöller
programmamaker en
pitator bij de interkerkij-
;oep IKON. Zijn eersl tv-
na is in januari 2C4 te
n de zomer van 2004al
nöller op dinsdagamd
tndingen maken oiier
titel Advocaat varie
L De opzet van dat ro-
a moet nog worde ont-
L In de aanloop nir zijn
laamheden is Ra'n-
jr komende herfst ae ho-
h de radio. Hij zal m
:er het IKON-debpro-
ina De Andere Werd van
jniddag presenten.
tpartij n
1 vluchtaito
- De vermoedtjke da-
11 de moord op »n echt-
n Sittard heeft zerdag
tor zijn daad wuschijn-
n auto gekocht j zijn
[offers. Dat zei cpersoffi-
jenbaar ministie Maas-
1 vanmorgen. Wirom de
Jchte na de aanlop van
Bo het echtpaain hun
ichter (9) hee neerge
in, is voor poli? en justi-
^een raadsel, e man,
iSittard woontn de Ne-
fidse nationaliit heeft, is
lortvluchtig. Ij is waar-
fclijk naar Roeenië ge-
•jwaar hij kenr.sen heeft.
en vergnning
iveerimers
aag - Bij de limingen
uimvee in dGelderse
en in Limbig zijn hon-
n asielzoekö ingezet
dat zij de ïnodigde
rgunning idden. Het
bureau Vonen Agro-
kreeg vahet Centrum
erk en Inlmen (CWI)
asielzoelrs een tijdelij-
kstellin^ergunning,
tte hondden asielzoe-
De Socia Inlichtingen-
poringsdnst (SIOD)
ekt inmidels het ver-
n van dererkvergun-
zei een oordvoerster
ale Zakt. Minister De
bovenen weten of
luit van et CWI om
kers dhct aan het werk
n, nog vordat alle be-
e docunnten overhan-
:en, zojvuldig was.
itei zieke
is bkend
arden -)e identiteit van
die al vee weken in
enhuiin Leeuwarden
is beïnd. Omdat de
1 gehtgen kwijt is, kan
zegge wie hij is. De po-
zatidag via de regio-
'a ei oproep, waarna
rs va de man zich nog
e dapontact met de
opnajen. De 28-jarige
"ont olgens de politie
teniij zijn ouders.
rinent met
ie School
c - Digemeente Tilburg
lolenvreniging Ons Mid-
ir Oaerwijs gaan experi-
Jrennet een nieuwe
oor. Daarbij verdwijnt
ssilie onderwijs groten-
fen vrrdt de school een
ftudihuis, waar het eigen
lef vn de leerling cen-
laatHet is de bedoeling
tt onlerwijssysteem, de
|ste ichool, volgend jaar
tuslegint. Scholieren
in nét direct ingedeeld op
veil en leraren worden
motor dan vakdocent.
handeling om
l( uitstappen
- Kennelijc omdat hij
genoeg uitde trein
zondagavcnd een 17-
alide jongen uit Hei-
het statioi in zijn
ts mishanleld. De da-
spoorloos. Het slacht-
et diverse lneuzingen
acht naar en zieken-
slachtofferis doof en
evenwichtsrtoomis.
j uit de treil stapte,
jn groepje ancfere reizi-
fthij moest opchieten.
even later o> het per-
trapte een jingen het
er plotselingin zijn ge-
n andere gafliem ook
aantal klappn.
door Mayke Calis
en Miranda Megens
den haag - Het vervoer van Ipg
over de Nederlandse snelwegen
is veel te gevaarlijk. De routes
die de tankauto's nu afleggen
langs dicht bewoonde gebieden
moeten worden herzien. Dat
zegt het instituut voor rampen
bestrijding Nibra naar aanleiding
van het ongeluk gisteren bij
Eindhoven.
,,Als die tankwagen daadwerke
lijk was ontploft, was het leed
niet te overzien geweest", zegt
onderzoeker en specialist ge
vaarlijke stoffen van het Nibra,
Dick Arentsen. Een grote tank
wagen heeft een lading van
40.000 liter gas. „Een ontplofte
vrachtwagen geeft een vuurbol
van 66 meter, branden tot 133
meter in de omtrek en ruitbreu-
ken tot 200 meter. De tank zelf
kan tot 500 meter weggeslin
gerd worden." In Nederland
hebben zich tot nu toe geen on
gelukken van deze omvang
voorgedaan.
Staatssecretaris Van Geel (mi
lieu) besloot onlangs dat meer
dan 200 lpg-tankstations bin
nen drie jaar gaan verdwijnen
omdat ze niet voldoen aan de
nieuwe veiligheidsnormen. Na
de vuurwerkramp in Enschede
zijn de veiligheidsregels voor
het vervoer van gevaarlijke stof
fen aangescherpt. Binnen een
straal van 25 meter mogen geen
huizen dan wel kantoren staan.
Deze nieuwe regels gelden voor
tankstations, maar die zijn min
der gevaarlijk dan de rondrij
dende vrachtwagens omdat de
opslag voor het grootste deel
onder de grond ligt, zegt Arent
sen. Het Nibra pleit daarom
voor het herzien van de be
staande routes, of voor het 's
nachts laten rijden van gevaar
lijk vervoer.
Transport en Logistiek Neder
land en de stichting Autogas
Nederland wijzen op de voor
waarden voor het vervoer van
lpg. Zo moet de tank dubbel
wandig zijn en moet er een
overdrukventiel zijn om gas te
laten ontsnappen. De vrachtau
to's die lpg vervoeren worden
elk halfjaar gekeurd en chauf
feurs krijgen een extra oplei
ding. Alleen met een ontheffing
mag gereden worden op speci
ale routes. „De eisen voor het
vervoer van lpg zijn streng. Die
werpen ook hun vruchten af,
want de tank is bij het ongeluk
van gisteren niet in brand ge
vlogen", aldus een woordvoer
der van Transport en Logistiek
Nederland. Stichting Autogas
Nederland noemt het vervoer
van lpg over de weg in de hele
EU veilig. De grote vraag naar
aanleiding van het ongeluk van
gisteren is volgens directeur
Schuylenburg hoe de cabine in
brand heeft kunnen vliegen.
De hele nacht werd doorgewerkt om de ravage op de A2 op te ruimen. Foto: ANP/Bert Jansen
V_o"den B°ek nu!
U basiqajf.com
C. J^_JOMO-0737l A
1 Enkele reis - Exclusief belastingen - Wijzigingen voorbehouden
eindhoven/gpd - Naast de ver
ongelukte nog rokende tankwa
gen staan twee uitgebrande au
towrakken. Even verderop - aan
de andere kant van de vang
rail - staat Michel Drok moe
derziel alleen. Hij is net als de
andere direct betrokkenen nog
beduusd van het onheil waar
aan hij in een fractie van een
seconde is ontsnapt. Verschil
lende chauffeurs probeerden
de chauffeur in de tankauto
nog te helpen, maar moesten
kiezen voor hun eigen veilig
heid. „Ik heb de man nog in
zijn cabine zien zitten. Onge
looflijk. Alle vier de wielen kwa
men los en toen schaarde de
tankwagen in de lucht en viel
op de vangrail. Ik kon hem nog
net ontwijken. Een regen van
glas daalde op me neer. Net
toen ik er voorbij was explo
deerde de tank."
Op de A2 bij Veldhoven, rich
ting Tilburg, vloog een met lpg
geladen vrachtwagen gister
middag in brand. De chauffeur
kwam om het leven. Bij het on
geval waren drie personenau
to's betrokken. Niemand van de
inzittenden raakte gewond.
Drok blijft kijken naar de water
stralen van de brandweer die in
de verte op de wrakken neerda
len. En hij prijst zich weer ge
lukkig. Net als die motorrijder
die hem nog passeerde voordat
de vrachtwagen verongelukte.
„En twee Italianen in hun auto
erachter. Echt, ze sprongen uit
de auto en renden weg. Een
zelfs zonder schoenen."
Op de andere rijbaan lopen de
twee Italianen net zo ver
dwaasd rond. De juwelenverko
per reed samen met zijn zoon
als eerste achter de vrachtwa
gen. „Een wiel raakte de vang
rail. De tankwagen schoot ver
volgens helemaal omhoog. Alle
vier de wielen kwamen los van
de grond. Er was direct vuur, de
vlammen sloegen uit." De
mannen sleuren een grote kof
fer op wieltjes mee en houden
een rügzak stevig vast. Daarin
zitten onder meer de juwelen
die de Italianen wilden verko
pen. „Die hebben we nog uit de
achterbak gepakt. Daarna zijn
we weggerend. Alles is weg,
mijn paspoort, portemonnee."
Door de klap van het ongeval,
werd ook het kantoorpersoneel
van het bedrijf ACA Retail ge
alarmeerd. Coen Winters zag
vanuit het raam de wagen op
zijn kant liggen. „De vlammen
sloegen er uit en toen er enkele
seconden later nog knallen
klonken, dacht ik: dit is niet
goed, wegwezen hier." De di
rectie van het bedrijf besloot di
rect te ontruimen. Winters
kwam zo met 120 collega's op
straat te staan. „We dachten
eerst dat het een aardbeving
was. Er is nog naar beneden ge
beld wat er aan de hand was.
Maar voordat we antwoord
hadden, ging het ontruimings
alarm al af."
Drie wegwerkers van aanne
mingsmaatschappij BAM staan
bij elkaar in hun fel oranje hes
jes. Ze werkten op zo'n kilome
ter afstand van het ongeval aan
de vangrail op de vluchtstrook.
Hoe het ongeval is gebeurd,
daarover hebben ze wel een
idee. „Die vrachtwagen is ge
woon tegen een wegafzetting
aangereden. Misschien heeft de
chauffeur de afzetting niet ge
zien of reed hij te hard. Ze rij
den hier wel hard hoor en wij
kunnen het weten."
Harde crimineel maakt andere keuze dan joyrider
Amersfoort - Niet alleen mensen zoeken op een warme dag als vandaag hun toevlucht tot zee of zwem
bad. Ook deze pantserneushoorn zocht verkoeling in het water van dierenpark Amersfoort.
Foto: ANP/Robin Utrecht
den haag/gpd - Mercedes,
BMW en Opel zijn het meest
geliefd bij autodieven. Van
Mercedes en BMW worden
vooral de nieuwere auto's ge
stolen en van Opel de oudere
exemplaren. Mercedes en
BMW verdwijnen meestal in
het criminele circuit en daar
van wordt slechts eenderde
deel teruggevonden. De oude
re Opeis werden vooral gesto
len voor joyriding. Meer dan
tachtig procent van deze au
to's wordt na gebruik achter
gelaten en later teruggevon
den.
In totaal werden er in het eer
ste halfjaar 13.135 auto's ge
stolen. Dat zijn er volgens cij
fers van de Rijksdienst voor
het Wegverkeer 2.239 minder
dan in dezelfde periode van
vorig jaar. Daarmee zet de da
ling door, die zich eind vorig
jaar aankondigde. Motorfiet
sen daarentegen worden meer
gestolen; van 766 in het eerste
halfjaar van 2002 tot 895 in het
afgelopen halfjaar.
Dat er minder nieuwere auto's
worden gestolen is volgens de
politie van groot belang, om
dat van deze wagens minder
dan 40 procent wordt terugge
vonden. Van de gestolen au
to's van vier jaar en ouder
komt 68 procent terug. In de
afgelopen jaren steeg vooral
het aantal gestolen auto's tus
sen nul en drie jaar oud. Die
stijging is in het afgelopen
halfjaar omgezet in een daling.
Zo groeide het aandeel van de
jonge auto's van 13,8 procent
in 1998 naar 18,9 procent in
2002, maar daalde dat in het
eerste halfjaar van 2003 naar
16,8 procent.
Jongere en duurdere auto's
zijn in het algemeen goed be
veiligd tegen diefstal. Dat ze
toch worden gestolen, komt
doordat de dieven in het bezit
komen van de originele sleu
tels. Opvallend en volgens de
politie zorgelijk is de al eerder
vastgestelde ontwikkeling dat
in woningen wordt ingebroken
met als enig doel de autosleu
tels te bemachtigen. Uit een
onderzoek door het Landelijk
Informatiecentrum Voertuig-
criminaliteit blijkt dat van de
in 2002 gestolen jonge voertui
gen ruim twintig procent werd
gestolen door inbraak in de
woning.
Het aantal gestolen aanhang
wagens bleef in het afgelopen
halfjaar nagenoeg op hetzelfde
niveau als in 2002. Wel steeg
het percentage dat na diefstal
werd teruggevonden van 16,4
procent in 2002 tot 26,9 pro
cent in 2003. Dat komt vooral
omdat aanhangwagens en ca
ravans sinds 1 september 2002
een eigen kenteken hebben.
Hierdoor wordt de registratie
verbeterd en kunnen gestolen
objecten gemakkelijker wor
den geïdentificeerd en terug
bezorgd.
utrecht/anp - Pabo's en basisscho
len kunnen studenten geen goede
stage garanderen. Door het lera
rentekort hebben de leerkrachten
vaak te weinig tijd en energie om
stagiaires te begeleiden en om zelf
scholing te volgen voor het begelei
den en beoordelen van stagiairs.
Dat schrijft de Inspectie van het
Onderwijs in een evaluatie van de
maatregelen die juist de kwaliteit
van afgestudeerde pabo'ers zou
den moeten garanderen. Studen
ten staan soms te vroeg zelfstandig
voor de klas, omdat geen vervan
gers te vinden zijn voor zieke do
centen. Dat kan tot studievertra
ging leiden.
„De werkdruk op de basisscholen
zorgt ervoor dat studenten niet al
tijd toekomen aan het onderwijs
programma dat zij geacht worden
uit te voeren", concludeert de in
spectie in het vorige maand ver
schenen rapport. „Dit betekent dat
de kwaliteit van de werkplek voor
de student ondanks inspanningen
van zowel de basisscholen als de
lerarenopleidingen niet geborgd
kan worden."
door Johan van de Beek
en Annelies Hendrikx
Maastricht - De relatie tussen agressie
en warmte vind je al in de taal terug. Ge
moederen raken verhit, mensen voeren
verhitte discussies. Onaangename dingen
kunnen gebeuren in het heetst van de
strijd. En je hebt heethoofden. Maar er
zijn ook verbanden tussen agressie en
warmte die verder gaan dan gezegden en
uitdrukkingen. Daar zijn veel wetenschap
pers inmiddels van overtuigd en het ge
weld van het afgelopen weekeinde lijkt
dat te bevestigen.
„Vast staat dat er een kromlijnig ver
band is tussen de temperatuur van een
land en - met name - politieke agressie",
zegt psycholoog Sipke Huismans, als
docent verbonden aan de Vrije Universi
teit van Amsterdam. 'Kromlijnig' wil
zeggen dat het verband niet rechtstreeks
is, maar dat de warmte 'iets' veroorzaakt
dat agressie oproept.
Huismans deed samen met zijn Gro
ningse collega Evert van der Vliert on
derzoek naar de relatie tussen het kli
maat van 136 landen en de in die landen
voorkomende soorten agressie. „Hogere
temperaturen veroorzaken echter niet
rechtstreeks conflicten. Het is echt veel
te kort door de bocht om dat te zeggen",
meent Huismans.
In de VS, waar statistisch onderzoek is
gedaan naar de relatie tussen warm
weer en geweld, worden juli en augustus
in veel steden als the killing season om
schreven. In deze twee zomermaanden
vinden aanzienlijk meer geweldsmisdrij
ven (moorden, verkrachtingen, overval
len en zogenaamd zinloos geweld)
plaats dan in andere periodes van het
jaar. Het Centraal Bureau voor de Statis
tiek (CBS) in Nederland maakt die uit
splitsingen niet. En het KNMI, dat be
schikt over de temperatuurgegevens van
alle maanden en dagen, is volgens een
woordvoerder nog nooit gevraagd mee
te werken aan een onderzoek naar het
eventuele verband tussen warmte en ge
weld.
Een veelgehoorde, nuchtere verklaring is
dat er eigenlijk niet meer aan de hand is
dan dat mensen in de zomermaanden
meer buiten zijn, vaak meer alcohol
drinken en zo een grotere kans lopen
om verzeild te raken in situaties die tot
conflicten kunnen leiden.
Tegen die verklaring spreken bijvoor
beeld echter cijfers over huiselijk ge
weld. Uit Amerikaanse onderzoeken
blijkt dat in the killing season ook het
aantal gevallen van geweld binnen het
huwelijk toeneemt. Als het waar is dat
mensen bij warm weer meer buiten zijn,
zou dit soort geweld in de zomermaan
den moeten afnemen omdat mannen
dan minder tijd en gelegenheid hebben.
Het tegendeel blijkt het geval.
Het probleem voor de wetenschappers
is dat ze nu vrijwel zeker weten dat er
een verband is tussen warmte en in ne
gatieve zin veranderend gedrag bij men
sen. Vrijwel iedereen accepteert ook het
'feit' dat mensen een lagere irritatie
drempel hebben bij lang aanhoudende
hoge temperaturen (tussen de 27 en 32
graden Celsius, daarboven lijkt het
'agressie-effect' weer af te nemen) maar
het probleem is een methode te vinden
om dat meetbaar en dus wetenschappe
lijk aanvaardbaar te maken.
De Amerikaanse psycholoog Graig An
derson (Universiteit van Missouri) is er
van overtuigd dat hitte op zich wel
agressie kan opwekken. Bekend is zijn
test waarbij een auto opzettelijk in het
midden van een kruispunt werd gepar
keerd. Vervolgens werd gemeten hoe
snel, hoe vaak en hoe lang mensen die
niet door konden rijden toeterden onder
verschillende weersomstandigheden.
Uit dit onderzoek bleek dat automobilis
ten sneller en langer toeterden als het
zeer warm was en dat de bestuurders
van auto's met airco-installaties aan
merkelijk rustiger bleven. Dat zou een
aanwijzing kunnen zijn voor het bestaan
van een rechtstreeks hitte-agressie-ver
band.
Opmerkelijk is overigens dat in steden
waar het normaal gesproken al zeer heet
is tijdens zomers en waar mensen ge
wend zijn aan die temperaturen, een ex
tra meteorologische impuls nodig is (zo
als storm) om het agressie-effect op te
wekken. De onderzoekers hebben dan
over 'stressweer', een klimatologische
omstandigheid die als een schok wordt
ervaren door mensen en die hen psy
chologisch uit balans brengt.
De beruchte woestijnwind sirocco
(Noord-Afrika, Malta, het zuiden van
Italië) bijvoorbeeld heeft een reputatie
als veroorzaker van irritatie, vermoeid
heid, hoofdpijn, seksueel afwijkend ge
drag en toenemende criminaliteit. Hele
dorpen worden sirocco-gek als deze he
te, droge wind blaast. In het verleden
hebben Italiaanse rechtbanken in enkele
gevallen bij het bepalen van straffen de
sirocco als verzachtende omstandigheid
meegewogen. Dat is interessant omdat
zij op een gevoel afgingen. Het weten
schappelijk onderzoek dat een funda
ment moet leggen onder de volkswijs
heid dat hitte de deur open zet voor ge
weld, moet echter nog verschijnen.
veendam/gpd/anp - De bewo
ners van een verzorgingstehuis
in Veendam zullen drie weken
lang niet onder de douche kun
nen. Het tehuis zegt door va
kanties te weinig personeel
voor uitgebreide wasbeurten te
hebben.
De bewoners worden nu 'met
de hand' gewassen op kamer.
„Het is geen prettige maatregel,
maar we kunnen niet anders",
zegt zorgmanager Sieneke Mul
der. Meer dan de helft van de
mensen die in de verpleging
werken is afwezig. De rest heeft
te weinig tijd om de bewoners
in de gezamenlijke badkamer te
douchen.
Mulder wijt het probleem aan
de huisvesting. De douches in
de appartementen van de be
woners zijn te klein, waardoor
het personeel niet kan assiste
ren bij het douchen. De bewo
ners moeten daarom naar de
gezamenlijke badkamer wor
den gebracht en dat kost te veel
tijd.
„We hebben de wasbeurten
noodgedwongen op een laag
pitje moeten zetten. Maar de
bewoners worden wel van top
tot teen gewassen. In dringende
gevallen vragen we familieleden
om ons te helpen", aldus Mul
der. De inschakeling van vakan
tiehulpen biedt weinig soelaas,
omdat die meestaUiiet gediplo
meerd zijn en bijvérorbeeld niet
mogen worden ingezet bij het
douchen.
Volgend jaar moet de situatie
na een verbouwing verbeterd
zijn. Grote douchecellen bieden
dan ruimte aan bewoner en
hulpverlener. Bovendien moet
een andere vakantieplanning
voorkomen dat nogmaals zo
veel mensen tegelijkertijd weg
gaan.
Mulder denkt dat in andere te
huizen soortgelijke problemen
spelen. Arcares, de brancheor
ganisatie van verpleeg- en ver
zorgingshuizen, heeft de indruk
dat in het algemeen de perso
neelsproblemen deze zomer
minder groot zijn dan de voor
gaande jaren.
