KUNST CULTUUR
De verbeelding is weer aan de macht
Boijmans opgelicht
door autobedrijf
De Parade groeit door
Marieke van Amerom schildert zonder gêne Locatie North Sea Jazz na 2005 onzeker
R5
istopleiding
itandelijk
y andicapten
uvreprijs
Jr Rijnders
Wereldfaam op oude leeftijd
[I jazz
- jitmarkt
rdam/anp - De Amster-
Uitmarkt programmeert
lagavond 30 augustus
it 25 jazzconcerten,
nt wordt een midder-
concert in het con-
bóuw van David Kweksil-
uus Jansen en Ramon
Juiten staan zes podia,
n de loop van de avond
anderen Chris Hinze, het
berg Trio en Deborah
optreden. De Uitmarkt
sterdam geldt als de ope-
het nieuwe theater- en
L rtseizoen. Eerder werd al
d dat de opening op vrij-
and 29 augustus met veel
p en R&B gepaard gaat.
ise thema's
kenweek
rdam/anp - De Boeken-
an volgend jaar krijgt per
v' n ander thema. Dat
iet Boekblad. Het over-
lj end thema was al be-
f Gare du Nord; Ontmoe-
met Frankrijk'. Per dag
|er dan een ander Frans
uitgelicht: de film, de
of de filosofie bijvoor-
)e eerste dag van de
iweek gaat over de Fran-
lutie. Op de slotdag staat
re i centraal.
dinsdag 15 juli 2003
e i s/anp - Verstandelijk ge-
;evi apten met talent voor
oi nstzinnig beroep kunnen
dri ort in Almere een oplei-
olgen tot professioneel
!ni iaar. Stichting Witte Oli-
nei ;rkt hiervoor samen met
Egi iit Rietveld Academie in
dam. Bij reguliere oplei-
kunnen gehandicapten
voifecht, zegt projectleidster
h ichops. Momenteel zit-
:t icht studenten op de op-
ha, die minimaal drie jaar
Volgens Bisschops kun
nen handicapten hun talent
en mst niet voldoende ont-
n. Tijdens de studie ma
ke cunstenaars in spe ken-
t verschillende kunstzin-
sciplines als schilderen,
ie, tekenen en ruimte-
Like
'De grote verbeelding' bevat een diversiteit aan sculpturen. Zoals 'His unexpected return', een werk van Tobias Scholten. Foto: WFA
rotterdam/gpd - Het lijkt erop
dat Museum Boijmans Van
Beuningen in Rotterdam is op
gelicht door een autobedrijf.
Het leeuwendeel van de op
brengst van de miljoenenfraude
die vlak voor Pinksteren bij het
museum werd gepleegd kwam
terecht op de rekening van de
Rotterdamse onderneming
Cashwheelz BV. Die houdt zich
volgens de statuten bezig met
'het ontwikkelen en op de
markt brengen van innovatieve
producten voor de auto-indu
strie'.
Nog dezelfde dag waarop
Cashwheelz het geld in handen
kreeg, werd de opdracht gege
ven om het bedrag - volgens de
Volkskrant 2,6 miljoen euro,
volgens de gemeente 2,2 mil
joen - te beleggen in zogeheten
put- en call-opties. Dat is een
zeer risicovolle manier van be
leggen die op korte termijn zo
wel kan leiden tot een grote
winst als tot grote verliezen.
Toen de gemeente de transactie
had achterhaald bleek de teller
inmiddels flink in de min te
staan. Het verlies bedraagt vol
gens de Volkskrant 9 ton, ande
re bronnen houden het op aan
zienlijk minder, maar toch op
'enkele tonnen'. Groot was de
verbazing toen Cashwheelz
zich na de beslaglegging door
de gemeente meldde bij het
stadhuis. Het bedrijf eiste een
onmiddellijke teruggave van
het geld.
De besloten vennootschap
Cashwheelz werd opgericht in
2000. Een 27-jarige Marokkaan,
woonachtig in Zwijndrecht,
trad op als directeur. Het be
drijf, dat volgens de papieren
drie man personeel heeft, is ge
vestigd aan het Cor Kieboom-
plein in Rotterdam-Zuid. Vorig
jaar oktober veranderde de be
drijfsstructuur. De Zwijndrech-
ter werd enig aandeelhouder,
terwijl een Rotterdammer als
enig bestuurder werd aange
steld.
Naar nu blijkt is die laatste een
katvanger. Om de werkelijke
daders uit de wind te houden
werd de man in april van dit
jaar - een kleine twee maanden
voor de fraude - 'benoemd' tot
directeur. Hij werd in verband
met de fraudezaak aangehou
den, maar is inmiddels weer
vrij. Ook de Zwijndrechter is
momenteel op vrije voeten.
Zowel justitie als de gemeente
Rotterdam wil nog steeds niet
ingaan op de zaak. Wel meldt
de woordvoerster van kunst
wethouder Hulman dat ze 'zeer
verrast' is door het laatste
nieuws. Ze zegt de nieuwe fei
ten niet te kennen. De woord
voerder van wethouder Jans-
sens - verantwoordelijk voor de
gemeentelijke accountants
dienst - wil alleen kwijt dat het
college in samenspraak met
justitie 'een aantal acties heeft
ondernomen'.
Justitie heeft inmiddels drie ar
restaties verricht in de fraude
zaak. Een van de arrestanten is
een administratief medewerker
van Boijmans, die het geld het
museum zou hebben uitge-
sluisd. De man was in februari
van dit jaar in dienst genomen
en zou per 1 juli weer stoppen.
)ok»am/anp - Gerardjan
en i krijgt de theater-oeu-
ie van het Prins Bernhard
gei fonds. Dezelfde prijs in
degorie toegepaste kunst
t ii wkunst is voor mode-
Lentver Alexander van Slob-
)egdie op het gebied van
en cultuureducatie gaat
d it Rotterdams Wijkthea-
kei monumentenprijs van
0 t ds is voor Landschaps-
ieu Nederland. De prijzen,
roiOOO euro, worden 30 ok-
deiitgereikt in De Nieuwe
ïn {Amsterdam.
roemt Rijnders' inter-
dt van Shakespeare-stuk-
bloei van Toneelgroep
lam onder zijn leiding
Kil rote waardering die zijn
ebl ook bij amateurgezel-
koi in hebben weten te ver-
itwerper Van der Slobbe
ich gedurende twintig
wikkeld tot een ontwer-
t een eigen, constante
...ïr, jubelt een andere
ls een van de weinigen
jjrin geslaagd internatio-
terming voor zijn werk
in. De jury hecht grote
aan de constante sti-
die Van Slobbe is ge-
oor jongere generaties
olsindse ontwerpers en aan
>ui#t voor het modevakon-
aprin Nederland."
»n j ijktheater functioneert
tees in een multiculture-
i "Hg- Uit die omgeving
spelers voort en voor
i geving maken zij de
nsÜngen. „Met de voor-
n bereikt het theater
hek dat niet gewoon is
liere podia te bezoe-
spi ijst jury nummer drie.
ik rstellingen zijn toegan-
enl1 herkenbaar voor de
oners. Hun alledaagse
le en worden in theatrale
me?goten. Daarnaast heeft
5to tterdams Wijktheater
,Sp zien om het amateur-
Ma dat doorgaans een
hè. &al gebonden karakter
Bm )or middel van een fes-
3b j internationale allure te
*eh
ïaa apsbeheer Nederland
-hj actieve zorg na voor
lerlandse cultuurland-
onder meer bemid-
idvies en voorlichting.
n met dit werk bij een
oidubliek het belang van
ge lud van het Nederlands
Lgai indschap onder de
1 brengt, vormt een be
ing overweging van de
#rijs aan Landschapsbe-
toe te kennen",
ten et beoordelingscollege
tfa|
den haag/gpd - Twee mooi op
gemaakte tienermeisjes liggen
tussen sigaretten in een pakje
geperst. Verwoed trachten ze
elkaar de haren uit het hoofd te
trekken, terwijl de lange knoki
ge armen in de weelderige bos
sen op het hoofd verdwijnen.
Was er geluid bij, dan zou deze
sculptuur ongetwijfeld gepaard
gaan met krijsende viswijven-
stemmen. Zie hier een stukje
humor van de Britse, in Neder
land woonachtige beeldhouw
ster Helen Frik (1960).
Het is een van de beelden op de
expositie De Grote Verbeelding
in de Grote Kerk van Den Haag
waar geestigheid een rol krijgt
toebedeeld. Frik noemt het
werk 'scrapettes', een niet be
staand woord naar 'to have a
scrap', volkstaal voor 'een ge
vecht hebben'. Zou het woord
bestaan, dan is elke visuele re
latie direct te vinden in deze -
melige - sculptuur. Voor De
Grote Verbeelding nodigden
academiedocenten de meest ta
lentvolle ex-studenten uit; de
generatie die hier werk toont,
zou dus de veelbelovende Ne
derlandse garde moeten zijn.
En dat is ze ook.
Frik is een mooi voorbeeld van
een kunstenaar die in de late ja
ren zeventig tot bloei kwam in
een conceptueel minimalistisch
tijdperk, waarin kunstenaars
werden geacht onderdelen van
kunstwerken tot in de puntjes
te verklaren. Als reactie daarop
heeft ze in latere tijden zich
juist door haar intuïtieve voor
keur laten leiden. Op die ma
nier ontstaat veelal visueel inte
ressante kunst die direct appel
leert aan de verbeelding van de
toeschouwer; het intuïtief vrije
van de bedenker laat zich regel
matig in de vorm terugvinden.
Juist dat intuïtieve aspect als
ook het pretentieloze speelt bij
de jonge generatie kunstenaars
(geboren grofweg vanaf 1970)
een grote rol. Terwijl de een
zich laat leiden of inspireren
door het materiaal, kiest de an
der voor het tonen van trans
formatieprocessen ofbegeeft
hij zich op het terrein van de
cross-overs. Hierbij zijn andere
disciplines zoals vormgeving,
architectuur of design geïnte
greerd in de sculptuur. Zoals
Fendry Ekel die met zijn Reista-
fel een installatie van keramiek
toont en Han Janselijn, die ar
chitectuurmodellen exposeert.
De sprankelendste bijdrage
binnen de cross-overs is van
het bekende VJ- collectief Snow-
Video. Als je in de installatie
plaatstneemt, waan je je in het
hart van een discotheek vol ver
hit dansende mensen.
Daarnaast zijn op de Grote Ver
beelding theatrale, quasi-we-
tenschappelijk en meerdelige
beelden te zien naast poëtische
sculpturen of kunstwerken met
een anekdotische inhoud. Heel
simpel is de installatie van Mar
tina Florians die biologische en
natuurkundige systemen ge
bruikt als materiaal. In een bak
met stromend water zie je vette
zeep slierten vormen, slierten
die zich kronkelend een weg
door het water banen. Prachtig
verstild, eigenlijk niets aan,
maar toch blijf je kijken naai de
veranderingen die zich voor je
oog afspelen.
Ferm en lief tegelijk is het nijl
paard van Tom Claassen, grap
pig is de slipauto van Jacinto
Zwiers en speels is de kerami
sche pinballmachine, een
kunstwerk dat zacht tingelend
geluid produceert als de bal
letjes de katten raken. Niet on
vermeld mag het kopje koffie
verkeerd van Camille Meeussen
blijven. Wanneer de vorm hier
wordt onthuld, is het effect weg
- daarom verder geen commen
taar. Ook de 'Reliqueen I en II'
van Linda Molenaar zijn het be
kijken waard. Twee kroontjes
sieren hoofden die uit de grond
van de kerk lijken te rijzen. Per
fecte werken voor deze plek.
De Grote Verbeelding omvat,
kortom, niet alleen een mooie
diversiteit aan sculpturen, ook
geeft de tentoonstelling een
goed overzicht van de stand
van zaken in de Nederlandse
beeldhouwkunst. De verbeel
ding is weer aan de macht.
Kunstenaars kiezen voor een fi
guratieve beeldtaal, een jargon
waarin herkenbaarheid promi
nent aanwezig is, maar waarbij
de achterliggende bedoelingen
niet belerend worden opge
drongen; ze worden aangestipt
in de vorm. Die vorm zet zich
vast op het netvlies, waarna as
sociaties eigenlijk vrij soepel
ontstaan.
De Grote Verbeelding. Ruim
telijk werk van Nederlandse
kunstenaars. Grote Kerk,
Kerkplein 1, Den Haag. Ge
opend: ma-zo 11 tot 17 uur.
Tot en met 19 augustus.
den haag/anp - Het rondrei
zende theaterfestival De Parade
blijkt ook in 2003 een grote pu
bliekstrekker. Het evenement,
tot nu toe te zien in Rotterdam
en Den Haag, ontving al 95.000
bezoekers. Daarmee is een
nieuw bezoekersrecord in zicht.
De theatermakers zijn nog te
zien in Utrecht en Amsterdam.
Vorig jaar trok het evenement
250.000 bezoekers. De toename
van het aantal bezoekers tijdens
de editie van 2003 heeft volgens
een woordvoerster van de Para
de-organisatie te maken met
een reeks factoren. Zo was het
weer tijdens de jongste editie
bijna steeds erg mooi en hoe
ven de theatermakers dit jaar
niet te concurreren met een
groot voetbaltoernooi.
In Rotterdam, de eerste halte
plaats van De Parade, kwamen
50.000 mensen een kijkje ne
men op het theaterterrein, een
record (3000 bezoekers meer
dan in 2001). In het Westbroek-
park in Den Haag werd de stij
gende lijn nog iets overtuigen
der doorgezet (45.000 bezoe
kers tegenover 40.000 in 2002
en 30.000 in 2001). Een woord
voerster van De Parade toonde
zich content. „We hebben in
Rotterdam en Den Haag extra
werk gestoken in de promotie.
We wilden in die steden graag
groei en dat is gelukt."
In de nacht van zondag op
maandag werd de Haagse editie
van De Parade 2003 afgesloten.
De theater- en restauranttenten
worden de komende dagen af
gebroken en verplaatst naar
Utrecht. Daar is het festival
vanaf vrijdagavond te zien in
Park Nieuweroord. Amsterdam
is van 1 tot en met 17 augustus
de laatste halteplaats.
beeldende kunst recensie
Bernadette van der Goes
Expositie: 'Komen en gaan', schilderijen
en tekeningen van Marieke van Amerom
en Astrid van der Horst Prijzen: 99 t/m
1950 euro. Te zien: t/m 26/7, wo t/m za
12-17 uur, STAA galerie, Castellumstraat
ie, Alphen aan den Rijn.
Op een van de schilderijen van
Marieke van Amerom bij de
STAA galerie in Alphen aan den
Rijn lacht een vrouw met lang
krullend rood haar de bezoeker
vriendelijk toe. Hoewel zij bijna
naakt voor ons staat, voelt zij
zich kennelijk helemaal op haar
gemak. Het enige kledingstuk
dat zij over het mollige lijf
draagt is een strakke knalgroe
ne bodystocking. die vrijwel
niets te raden overlaat. Door de
stof heen zijn haar borsten,
buik en navel duidelijk zicht
baar. Daaronder zien we een
paar forse dijen. En alsof dat al
lemaal nog niet genoeg is, heeft
Van Amerom de vrouw in het
zelfde schilderij nog een keer
afgebeeld. Gekleed in dezelfde
bodystocking, maar nu van de
achterkant gezien. 'I'm not so
green as my green bodystring',
luidt de humoristische titel van
dit werk. Zonder gêne toont de
vrouw haar dikke, uitstulpende
billen. Met zichtbaar plezier
beeldt Van Amerom ook in
twee andere schilderijen van
naakte vrouwen hun weelderige
vlees af. Terwijl wij in een tijd
leven waarin iedereen bij voor
keur slank en strak moet zijn,
kijkt Van Amerom niet op een
vetplooi meer of minder. Haar
werk herinnert aan de vrouwen
van Rembrandt, Rubens en Jor-
daens, en aan die van impres
sionisten als Degas en Renoir.
Ook haar wijze van schilderen
vertoont verwantschap met de
ze laatste twee meesters. Zo is
het lichaam van een vrouw die
we op de rug zien helemaal op
gebouwd uit roze, lila, groene,
gele, witte en lichtblauwe vlek
ken.
Het werk van mede-exposant
Astrid van der Horst is vergele
ken daarbij een stuk minder
den haag/anp - Utrecht en Rot
terdam zijn de alternatieven
voor Den Haag als gaststad van
het North Sea Jazz Festival. Het
is ondanks eerdere toezeggin
gen namelijk nog lang niet zé
ker dat het festival na 2005 in
Den Haag blijft. Dat heeft festi
valdirecteur Th. van den Hoek
gezegd.
Vorig jaar nog leek alles in kan
nen en kruiken. Ondanks plan
nen om de Statenhal af te bre
ken leek het voortbestaan van
North Sea Jazz in Den Haag
verzekerd. Een immense tent
zou een alternatief zijn voor de
hal, waar de grote publiekstrek
kers op het festival doorgaans
spelen.
Dit lijkt nu weer op losse
schroeven te staan. Van den
Hoek heeft in elk geval nog
geen concrete toezeggingen
van de gemeente Den Haag.
Volgend jaar mei wil hij het ze
ker weten, want als hij uit Den
Haag weggaat, moet hij op tijd
voorbereidingen treffen.
Ahoy' in Rotterdam en de Jaar
beurs in Utrecht zijn eventuele
uitwijkmogelijkheden. Amster
dam is nadrukkelijk geen optie
omdat die stad geen geschikte
locatie heeft.
Van den Hoek wil 1
Den Haag blijven. „Maar het
ligt aan de gemeente en het
Congrescentrum of dat lukt.
Grotere machten zullen dat be
palen. Ik blijf optimistisch."
Mocht het Congrescentrum af
vallen, dan wil hij ook nog kij
ken naar het Malieveld als mo
gelijke festivallocatie, met ten
ten.
Op de 28ste editie van het festi
val kwamen zo'n duizend be
zoekers minder af dan vorig
jaar. Met een uitverkochte za
terdag en zondag telde de orga
nisatie 67.000 bezoekers. Vrij
dag bleven er nog kaartjes lig
gen.
IN ME MORI AM
uitbundig. In haar schilderij
van een naakte vrouw met baby
aan de borst geeft zij dit eeu
wenoude thema zo helder en
eenvoudig mogelijk weer.
Vrouw en kind zijn niet veel
meer dan een lichtbruine vorm
tegen een groene achtergrond.
Opvallend is het langgerekte li
chaam van de vrouw en haar in
verhouding kleine hoofd en
grote voeten. In tegenstelling
tot Van Amerom maakt Van der
Horst geen realistisch portret,
maar schildert ze een composi
tie. Hetzelfde doet zij in een se
rie tekeningen van een vröuw
die met de rug naar ons toe
haar lange zwarte haar rang
schikt. De vrouw grijpt met bei
de handen het haar, voelt er
aan, omarmt het, speelt ermee,
draait eraan, krabt en wrijft.
Steeds opnieuw verrichten de
handen andere handelingen.
Wat het resultaat daarvan is
krijgen we niet te zien. Dat is
niet zo verwonderlijk. Het gaat
Van der Horst immers meer om
de vorm dan om de inhoud.
Compay Segundo woonde vrij
dag nog een concert bij, dat zijn
zoons als eerbetoon aan hem
op touw hadden gezet. Dat was
in het Hotel Nacional in Hava
na, waar een concertzaal naar
hem is vernoemd. Twee dagen
later overleed de legendarische
muzikant, bekend van de Bue-
na Vista Social Club, op 95-jari-
ge leeftijd, zo maakte de Cu
baanse televisie gisteren be
kend.
Compay Segundo werd op 18
november 1907 als Francisco
Repilado geboren in Siboney in
de oostelijke provincie Santiago
de Cuba. Op zijn negende ver
huisde de zoon van een Spaan
se spoorwegarbeider naar de
nabijgelegen stad Santiago, het
hart van de Cubaanse volksmu
ziek. Op zijn veertiende speelde
hij klarinet in de plaatselijke
harmonie. Tijdens de gouden
jaren '20 van Cuba begon hij te
zingen en componeren. Hij
werd een meester van de tres -
een traditioneel Cubaans
driesnarig instrument.
Hij werkte samen met beroem
de muzikanten zoals Nico
Saquito, Antonio en Evelio Ma-
chin, en Benny Moré, en vorm-
Compay Segundo
1907 - 2003
de tot 1953 een succesvol duo
met Lorenzo Hierrezuelo, Los
Compadres. Uit die tijd stamt
zijn artiestennaam, omdat hij in
het duo de tweede stem zong.
Na de machtsgreep van Fidel
Castro in 1959 was het groten
deels gedaan met optreden en
platen opnemen. Hij keerde te
rug naar zijn oude baantje in
Havana: sigaren rollen bij het
gerenommeerde merk H. Up-
mann. Zelfwas hij zelden zon
der de typische dikke Havana-
sigaar te zien.
Als gitarist was Compay Segun
do een vernieuwer. Hij maakte
de ontwikkeling van de Cu
baanse 'son' mee, een genre dat
hardere Afrikaanse ritmes ver
mengt met Spaanse lyriek. Met
de son werd de grondslag ge
legd voor latere genres zoals de
salsa. Om meer harmonieën te
vermengen met de ritmes van
de son vond Compay Segundo
een zevensnarige gi*ar uit, de
armonica.
Na zijn pensioen pikte Compay
Segundo zijn muzikale carrière
weer op. Hij verwierf wereldwij
de faam toen hij in 1996 met
vele andere vergeten gloriën
van de Cubaanse muziek door
de Amerikaanse gitarist Ry Co-
oder opnieuw werd geïntrodu
ceerd op het album Buena Vista
Social Club, dat in 1998 een
Grammy-award won. De muzi
kanten, onder wie de zangers
Omara Portuondo en Ibrahim
Ferrer, pianist Ruben Gonzalez
en gitarist Eliades Ochoa, be
leefden een tweede carrière
naar aanleiding van het album
en de gelijknamige film van de
Duitse cineast Wim Wenders.
