De nieuwe natuur als riante uitlaatstroo
DE ZOMER VAN
Zes regio-stations: de plannen, de feiten
en -
=rr,wn kuidan^
Reconstructie van een geruchtmakende moord die geen moord
W«SSS»
p r I JSLIIST
HOC 970
ZATERDAG 12 JUL
NAVRAAG
Tien jaar geleden was aids in alle gevallen nog een dodelijke ziekte.
De kranten stonden vol met berichten over dé noodzaak van 'veilig
vrijen' en de
'Niet bezuinigen, nu de gt,M,en van
r 0 j een besmet-
aidscijjers weer toenemen «ng met i™.
Inmiddels is de
ziekte in westerse landen, sinds de opmars van zogeheten 'aidsrem-
mers', bedwongen tot een ernstige chronische aandoening. Toch
heeft het Aids Fonds sindsdien niet minder werk, zegt persvoorlichter
PAUL ZANTKUIJL
Wanneer is het Aids Fonds opgericht?
„In 1982. Een jaar nadat het eerste aids-
geval zich openbaarde in Amerika. Een
soort paniek brak er in die tijd uit: to
taal gezonde homoseksuelen kregen in
eens longontstekingen die dodelijk ble
ken te zijn."
Wat was destijds het doel van het
fonds?
„Onderzoek doen naar hoe we het hiv-
virus eronder zouden kunnen krijgen.
Plus het bieden van zorg aan hiv-pa-
tiënten en het opzetten van buddypro
jecten. Het aardige van die buddypro
jecten is trouwens dat het een vorm op
zich is geworden in de ziekenzorg. Het
is een algemeen aanvaarde aanvulling op de ziekenzorg geworden,
die breed wordt ingezet. Zo heeft aids toch nog iets goeds ge
bracht."
Is het werkterrein verlegd nu aids geen dodelijke ziekte meer is?
„Op verzoek van onze donateurs zijn we meer aandacht aan ont
wikkelingslanden gaan besteden. In 1996 kwamen de aidsremmers
op de markt en sinds '98/'99 is onze focus verschoven naar derde
wereldlanden. De omvang van het aidsprobleem dringt nauwelijks
door, maar er zijn wereldwijd 42 miljoen mensen met hiv besmet,
van wie 95 procent in ontwikkelingslanden. In Europa heb je
560.000 hiv-patiënten."
Dus jullie zijn nu vooral in arme landen actief?
„Nou nee, in Nederland is ook nog heel veel te doen. Dat blijkt
maar weer nu recente cijfers aangeven dat het aantal geslachts
ziekten met tweederde is gestegen. Jongeren blijken slecht voorge
licht en allochtonen ook. En er zijn nog steeds de mensen die zelf
hiv hebben waar onze zorg naar uitgaat."
Hebben jullie - nu de nood in Nederland wat minder hoog - is,
meer moeite om geld binnen te krijgen?
„Dat valt wel mee. We hebben een trouwe groep storters en tot nu
toe hebben we altijd een subsidie van het rijk gekregen. Maar de
dreiging komt nu wel van die brief van minister Hoogervorst,
waarin hij bezuinigingen aankondigt. Onverstandig lijkt me, om
op het Aids Fonds te bezuinigen, zeker nu de aidscijfers weer toe
nemen. Iedere hiv-infectie die je kunt opsporen voorkomt zo'n
tien tot twintig verdere besmettingen."
tekst: Ema Straatsma
foto: AFP/Don Emmert
UIT DE ARCHIEVEN
ANNO 1992, dinsdag 11 augustus
LISSE - Het Lissese sportcomplex annex bloembollenbedrijf van de
gebroeders Ten Hagen is de afgelopen nacht door een felle brand in de
as gelegd. Naast het kantoor, brandden twee sporthallen, kleedruim
ten en een kantine volledig uit. De schade aan de THB-hal, die tussen
de Heereweg en de Westerdreef ligt, loopt in de miljoenen guldens.
Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. Over de oorzaak van de
brand konden vanmorgen nog geen mededelingen worden gedaan.
Even voor één uur kreeg de brandweer van Lisse de melding dat in het
bedrijf brand was uitgebroken. De brandweer was enkele minuten later
ter plaatse, maar kon niet meer voorkomen dat het vuur snel om zich
heen greep. In een zeer korte periode stond het gehele complex in
lichterlaaie. De vele honderden toeschouwers die op de tot in de verre
omtrek zichtbare vlammenzee waren afgekomen, werden door de poli
tie op veilige afstand gehouden Vooral ook omdat bij de brand het
schadelijke asbest vrijkwam.
Een stevige zuidwesten wind zorgde voor een enorme vonkenregen, die
zich verspreidde in de richting van het winkelgebied aan de Heereweg.
Uit voorzorg was de aangrenzende bedrijfswoning van het loodgieter-
bedrijf HJ. Rip ontruimd. De acht bewoners zochten een tijdelijk
heenkomen in Hotel De Duif, omdat achter de woning gasflessen la
gen opgeslagen. Ook de 130 gasten van het hotel moesten zich uit
voorzorg naar de begane grond begeven.
De vuurzee, aangewakkerd door een harde zuidwestenwind, ver
woestte in korte tijd de sporthal en het bollenbedrijf THB in Lisse.
Foto: archief Leidsch Dagblad
COLOFON
Leidsch Dagblad
Directie: B.M. Essenberg, G.P. Arnold
W.MJ. Bouterse (adjunct)
E-mail: directie@damiate.hdc.nl
Hoofdredactie: Jan Geert Majoor, Kees van
der Malen, Léon Klein Schiphorst (adjunct)
E-mail: redactie ld@damiate.hdcnl
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82, Leiden, tel. 071-5 356 356
Postadres: Postbus 54,2300 AB Leiden.
Redactie fax 071-5 356 415
Advertentie fax 071-5 323 508
Familieberichten fax 023-5150 567
ADVERTENTIES
071-5 356 300
Sprinters (rubrieksadv.): 072-519 6868
ABONNEESERVICE
071-5128 030
E-mail: abonneeservice@hdc.nl
ABONNEMENTEN
Bij vooruitbetaling (acceptgiro)
p/m €19,60 (alleen aut. ine)
p/kw €55.00 p/j €210.60
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
tot het automatisch afschrijven van het
abonnementsgeld ontvangen €0,50 korting
per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van €0,50
aan portokosten per verschijndag.
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Voor nabezorging. 071-5128 030
ma t/m vr: 18-19.30 uur, za: 10-13
Een strook gras, een paar wandel
en fietspaden en een grote plas
water. Ofwel: een 'recreatiege
bied'. De Klinckenbergerplas bij
Oegstgeest en het Valkenburgse
Meer bij Leiden zijn zandwinnings-
gebieden, die allebei in 1992 open
gingen. Veel meer dan uitlaatstro-
ken voor mens en dier zijn het
nooit geworden.
Een warme dinsdagochtend aan
de oevers van de Klinckenberger
plas. Eén moeder met twee kleine
kinderen op een handdoekje aan
het water. Een leeg parkeerter
rein en een vrouw met bouvier.
Rust, zou je zeggen. Maar aan de
horizon snelt een gele NS-streep
door het landschap. Iets hoger
scheert de KLM voorbij. Daartus
senin zoemt de A44.
Rondom het Valkenburgse Meer
heerst dezelfde 'rust', maar dan
zo'n zeven kilometer zuidelijker,
aan de andere kant van de A44.
Twee tienermeisjes in bikini zijn
klaar voor zon en water. Een man
laadt zijn hond uit de auto en
twee wandelaarsters lopen langs
het net geopende restaurant 'De
Tender'. Een harde westenwind
verbloemt het lawaai van voorbij
snellende forensen op de snel
weg. Op de plas zwoegen graaf
machines tegen het decor van
metershoge bergen zand.
De plassen zelf zijn leeg, met uit
zondering dan van de zandwin-
ningapparatuur op het Valken
burgse Meer. Diepe poelen, met
her en der een provisorisch, grijs
grauw strandje. Graszones, afge
wisseld met struikgewas. De
meest toegankelijke versie van 's
rijks beoogde Nieuwe Natuur.
Een hekel aan honden moet je
niet hebben, want baasjes zijn
dol op deze, riante, uitlaatstro-
ken. Van verbodsborden trekken
hondenbezitters zich niets aan.
Een huisdier uit de stad heeft
toch ook recht op recreatie? Zon-
aanbidders en voetballende kin
deren dienen dus goed uit hun
doppen te kijken: de hondenuit
werpselen liggen overal op de
loer, ook op zonneweides. Verve
lend effect daarvan is dat sommi
ge recreanten de strandjes om
die reden mijden.
Ruimte, dat is eigenlijk het be
langrijkste wat beide plassen de
recreant te bieden hebben. Plek
om te liggen, te zwemmen, te
fietsen of te wandelen. Voor iets
meer avontuur ben je in Valken
burg en Oegstgeest aan het ver
keerde adres, want voorzienin
gen zijn er weinig. In Oegstgeest
zijn een paar mobiele toiletten
aan de rand van het drukste
strandje de enige voorziening. Zo
af en toe staat er wel een snack-
of ijskar op het parkeerterrein,
maar een vast verkooppunt voor
een drankje of hapje is er niet.
De bezoekers van het Valken
burgse Meer hebben iets meer
keuze. Sinds 1 juli biedt het voor
malige onderkomen van restau
rant Shooters ruimte aan restau
rant De Tender. En dat ligt vlak
bij het smalspoormuseum, waar
je op gezette tijden op een mini-
trein kunt stappen: voor een
rondrit langs een gedeelte van de
plas.
Ach, het klinkt allemaal wat som
ber, maar voor een overvol Kat-
wijks strand is zo'n recreatiepias
best een goed alternatief. Relatie
ve rust en een beetje ontspan
ning, en dat zonder parkeerpro
blemen. Trouwens, met de fiets
ben je er ook zo (vanuit Leiden).
En zwemmen gaat hier veel beter
dan in de Noordzee, waar kwal
len en zout je plezier al snel be
derven.
Recreatiegebieden als de Klinc
kenbergerplas en het Valken
burgse Meer zijn er vooral om je
zelf uit te laten. Bermtoerisme op
grote schaal, als het ware. Voor
een snelle snuif natuur. Een
groen tussendoortje. Dat is soms
best lekker.
Erna Straatsma
- -
1.
V
..-jij- -
Het Valkenburgse Meer: recreëren met uitzicht op zandzuigers. Foto: Dick Hogewoning
Valkenburgse
Meer:
waterlijn geschikt
voor kinderen
Pluspunten:
leuke wandelroute
goede fietsverbin-
- voortdurende
rondom plas
dingen naar Wasse
zandwinning be
Minpunten:
naar en Leiden
derft uitzicht
- hondenpoep
horeca aanwezig:
- hondenpoep op
- gebrek aan horeca
restaurant De Ten
zonneweiden
en andere voorzie
der
- altijd erg veel wind
ningen
smalspoormuse
Klinckenberger
- wandel- en fiets
um, met treinroute
plas:
routes sluiten niet
langs plas
Pluspunten:
goed aan op nabije
Minpunten:
uitgebreid strand
routes
Topdrukte bij de Klinckenbergerplas tijdens een zomers dag.
Foto: Dick Hogewoning
Zes nieuwe stations komen
er in Leiden en omgeving,
melden de Nederlandse
Spoorwegen in de zomer
van 1992. Ze worden voor
2005 gebouwd langs de
spoorlijnen in de Leidse Me-
renwijk, Hillegom, Sassen-
heim, Voorhout, Warmond
en in Hazerswoudé. Het is
bijna 2005, maar zijn de zes
nieuwe stations er ook bij
na?
1. Station Voorhout
Zou in 1996 gereed zijn.
Ging tot ergernis van de ge
meente Voorhout, die
haast moest maken met
nieuwbouw in de buurt
van het station, pas op 1
maart 1997 open. Trekt op
een gemiddelde werkdag
2.500 in- en uitstappers.
2. Station Hillegom
Ondanks protesten van
twee actiegroepen, die
vreesden voor criminaliteit
en andere overlast voor
omwonenden, ging het sta
tion in Hillegom op 28 mei
2000 open. De bouw van
dit station werd eveneens
twee jaar uitgesteld. Trekt
op een gemiddelde werk
dag 1.400 in- en uitstap
pers.
De andere vier stations ko
men er zeker niet binnen
afzienbare tijd. Volgens een
woordvoerster van de NS
wil het rijk nu eerst het
'huis op orde' brengen, dat
wil zeggen: de huidige situ
atie verbeteren en de be
staande infrastructuur
goed benutten. „Bouwen
komt qua prioriteit voorlo
pig op de allerlaatste
plaats."
3. Station Merenwijk
In 1998 schrijft minister
Jorritsma aan het Leidse
gemeentebestuur dat er
voorlopig nog niet wordt
ingestemd met de bouw
van een nieuw Leids sta
tion. Leiden stelt voor om
een bijdrage te leveren aan
de kosten en daarover wil
het ministerie onderhan
delen. In 2000 ontvangt de
gemeente een brief van de
Spoorwegen waarin staat
dat de Merenwijk niet in
het nieuwe plan SWAB is
opgenomen. SWAB staat
voor Samen werken aan
bereikbaarheid. De afgelo
pen weken gloorde er een
sprankje nieuwe hoop voor
de Merenwijkbewoners.
4. Station Sassenheim
Van de NS-plannen uit
1992 voor een station in
Sassenheim is in de zomer
van 1994 al niet veel meer
over. Met de beoogde sta
tions in Voorhout, Hille
gom en de Merenwijk komt
station Sassenheim 'in de
ijskast'.
5. Station Warmond
Warmond, dat ooit een sta
tionnetje had en pal aan de
Schiphollijn ligt, komt
nooit serieus in beeld als
stationsplaats.
6. Station Hazerswoude
Al in 1990 sloot Hazers
woude een convenant met
het rijk en met de provincie
dat de gemeente zou mee
werken aan de aanleg van
rijksweg 11 als het rijk
zich tot het uiterste
zou inspannen om in
Hazerswoude-Rijn-
dijk een treinstation
te krijgen. Rijksweg
11 ligt er, het station
komt er niet, meldt
minister Jorritsma
van Verkeer en Wa
terstaat. Vanwege de
'vervoerwaarde,
kosten en inpassing
kan geen sprake zijn
van aanleg en be
diening' yan een
station in de ge
meente, schrijft zij
in een brief. Ha
zerswoude is wel
opgenomen als
mogelijk station
voor het project
Rijn Gouwe Lijn.
Janet van Dijk
HET NIEUWS
fa in 1992 zijn cocktails en granfoulai »e
E22Peen ,an8e rechle trui, geco 1 -
SS"'^"ktoLje.een8^
Lijn
fas"1992:P Uil het nieuw5 juli en a U|
00uw Nederland gehouden hou,*«+5;
tin? i™" zi'n ""fa Grand-Sl I d
Goran l£Sfc°P W""**» verslaat ite
•Wethouder Walenkamp opent de,
.Unh.apVen,aa" de Haven in Leiden niet
goü, ;anPeUeboermSS2 ,r Sis
•Britse beelden van Servische concentral
kampen schokken de wereld, de Z™
gnjpen m Bosnië klinkt luider P
De nnlitio Je Ku:
teêfnnn1S; 'P aageU'ks enk"le honden
van weggebruikers, die het 06 .w
.'ero™™Sn
deviifaenSS^e^d^Va
s't^n'rr?0^1heI voetbal; teru Su
spelen op de keeper is verboden tie
Buitenbad Poelmeer in Oegstgeest sluit 'ror
AUTEURSRECHTEN
Alle auteursrechten en
databankrechten ten aan2ien
van (de inhoud van) deze uitgave
worden uitdrukkelijk
voorbehouden. Deze rechten
berusten bij HDC Uitgeverij Zuid
BV cq. de betreffende auteur.
HDC Uitgeverij Zuid BV. 2003
De publicatierechten van werken
van beeldende kunstenaars
aangesloten bij een CISAC-
organisatie zijn geregeld met
Stichting Beeldrecht te Amstelveen.
HDC Uitgeverij Zuid BV is belast met de
verwerking van gegevens van abonnees van
dit dagblad. Deze gegevens kunnen tevens
worden gebruikt om gerichte informatie over
voordeelaanbiedingen te geven, zowel door
onszelf als door derden Heeft u hier bezwaar
tegen, dan kunt u dat schriftelijk laten weten
aan HDC Uitgeverij Zuid BV, Afdeling
Lezersservice, postbus 507,2003 PA Haarlem.
Uter jonge jenever 19.45
huizen is mde eerste helft
van 1992 met 12 Proc™'^,0
plosief gestegen; van 192.000
naar 215.000 gulden.
De zaak rond de 'Bosrodemoord', die
velen in de stad en zeker de Leidse po
litie al maanden bezighoudt, krijgt in
de zomer van 1992
een bizarre wending.
Voor de rechtbank
verschijnt de 29-jari-
ge Leidenaar die be
kent dat hij in okto
ber 2001 de 35-jarige
Willem Cornelisse de
fatale messteek
heeft toegebracht.
De officier van justi
tie eist zes jaar cel
tegen de verdachte.
Maar twee weken later spreekt de
rechtbank hem vrij wegens gebrek
aan bewijs.
De Leidse advocaat H. Lagraauw
heeft geen seconde nodig om zich
de zaak te kunnen herinneren.
Stomverbaasd was hij destijds over
de uitspraak van de rechtbank. Het
Openbaar Ministerie, al even ver
baasd, ging in hoger beroep en het
gerechtshof kwam in de ogen van
Lagraauw tot de enige juiste uit
spraak: de 29-jarige verdachte werd
vrijgesteld van rechtsvervolging. Hij
had gehandeld uit noodweer.
In een achtertuin aan de Bosrode in
de Merenwijk wordt in de nacht van
7 op 8 oktober 1991 een hevig bloe
dende man aangetroffen. Tegen me
dewerkers van de Eerste Hulpdienst
kan hij nog net uitbrengen dat hij is
neergestoken, daarna verliest hij het
bewustzijn. In het ziekenhuis over
lijdt de man. Overmatig alcoholge
bruik heeft zijn dood vermoedelijk
versneld.
Het slachtoffer is de 35-jarige Willem
Cornelisse, ook wel bekend als
'Zwarte Willem'. Na een bezoek aan
een café aan de Nieuwe Beesten
markt rijdt hij op zijn bromfiets naar
huis. Daar komt hij nooit aan. Getui
gen vertellen de politie dat Cornelis
se op de laatste avond van zijn leven
een woordenwisseling heeft gehad
in het café. Anderen vertellen dat zij
die vrijdagnacht op het fietspad van
de Gooimeerlaan zijn aangesproken
door een man die op zoek is naar
zijn fiets. Het rijwiel wordt later in
een sloot gevonden. De bestuurder
van een rode BMW heeft rond het
tijdstip van de moord drie mannen
zien wandelen, en hij heeft iemand
een fiets in het water zijn gooien.
Deze verklaringen geven de politie
aanleiding om te denken dat er vijf
mannen zijn, die Willem Cornelisse
kunnen hebben vermoord. In no
vember worden er twee aangehou
den. Zij, 27 en 45 jaar oud, zouden in
het café ruzie hebben gehad met
Cornelisse. Maar de jongste wordt al
na een paar dagen vrijgelaten en de
oudste enkele dagen later.
Een groot aantal opsporingsbiljetten
wordt verspreid, de politie looft een
beloning van 25.000 gulden uit voor
de gouden tip. Op donderdag 12 de
cember besteedt het tv-programma
Opsporing Verzocht aandacht aan
de Bosrodemoord. Die avond ko
men er bij de Leidse politie elf
'bruikbare aanwijzingen', binnen,
vertelt voorlichter Dick Graveland.
Maar de gouden tip zit er niet bij.
Het duurt twee maanden voordat de
politie weer nieuws kan melden. Een
31-jarige Leidenaar is gearresteerd.
De politie denkt dat deze verdachte
kort voor de moord nog contact
heeft gehad met Cornelisse. Mis
schien is hij de man die zijn fiets
kwijt was. Hij ontkent iets met de
zaak te maken te hebben en bij een
confrontatie herkennen de getuigen
hem niet. De verdachte wordt vrijge
laten.
Het rechercheteam, eerder inge
krompen tot twee man, wordt weer
uitgebreid naar acht mensen. Bij de
politie komt nog steeds informatie
binnen over de moord. „Het leeft
enorm in de stad", meldt voorlichter
Graveland.
In april denkt de politie dat de op
lossing nabij is. Een 29-jarige Leide
naar wordt aangehouden, aan de
hand van verschillende tips. Op 13
april bekent de man dat hij Willem
Cornelisse heeft doodgestoken na
een woordenwisseling. De verdachte
werd op het fietspad langs de Gooi
meerlaan ingehaald door de brom
fietser, die wat opmerkingen
hebben gemaakt over zijn fiel
Volgens de verdachte dwong
lisse hem net over het bruggej
de Bosrode tot stoppen, wa:
vechtpartij ontstond. De ver<
werd geslagen en geschopt ei
de zich zo bedreigd dat hij mi
mes stak.
„Hij heeft altijd erkend dat hij
had gedaan. Hij heeft gestokt
latere slachtoffer is doodgeblt
maar hij deed het om zichzel
dedigen. Mijn cliënt was ma;
klein mannetje en het slacht<
boven op hem. Met een klein)
mesje heeft hij hem een keer j
ken en dat is fataal afgelopen]
telt Lagraauw.
De advocaat wil niet meewerl
het verzoek zijn cliënt te sprei
krijgen. „Nee, ik zou het hem
ontraden om daaraan mee te|
ken. Hij heeft toch een mens
leven beroofd, ook al kon hij
niets aan doen. Die zaak mot
tien jaar niet oprakelen."
Janet van Dijk