Roy Hargrove thuis op North Sea Jazzfestival kam
KUNST CULTUUR
niet meer kapo
De Nieuwe Leidse:
samen staan we sterk
Doek van Mussolini duikt op in Den Haag
Ontmoeting met Lee Harvey
Oswald op De Parade
Phileine opent
Film Festival
UTRECHT - Robert Jan Westdijks
'Phileine zegt sorry' naar de ge
lijknamige roman van Ronald
Giphart is openingsfilm van het
23ste Nederlands Film Festival.
De wereldpremière is woens
dagavond 24 september in de
Stadsschouwburg van Utrecht,
tegelijk met de publiekspremiè-
re in acht Utrechtse bioscoop
zalen. De film is een romanti
sche komedie, waarin Phileine
(Kim van Kooten) haar vriendje
Max (Michiel Huisman) achter
na reist naar New York, waar hij
meedoet aan een internationale
uitvoering van Romeo en Julia.
Daar vemioedt ze dat hij meer
geïnteresseerd is in zijn tegen
speelster Joanne dan in haar.
Deel Iraakse
kunst terecht
LONDEN - Ongeveer eentiende
deel van alle kunststukken die
na afloop van de oorlog uit
Iraakse musea zijn geroofd is
terecht. Dat zei de directeur van
het British Museum. Neil Mc
Gregor na afloop van een vijf
daagse conferentie van archeo
logen in Londen. Volgens Na-
wal al-Mutawalli, de directrice
van de musea in Irak, is tot nu
toe vastgesteld dat 50.000 stuk
ken uit het museum van Bag
dad zijn verdwenen. De meeste
kunstobjecten die weer boven
water zijn gekomen, zijn terug
gebracht door burgers, politie
ke groeperingen en de douane,
zei al-Mutawalli.
De Waart naar
Hongkong
Hilversum - Edo de Waart
wordt de nieuwe artistiek direc-
teur en chefdirigent van het
Hongkong Philharmonic Or
chestra. De Waart gaat veertien
weken per seizoen aan de slag
in de Chinese havenstad. Zijn
benoeming gaat in met ingang
van het seizoen 2004/2005. Hij
zal in principe vijf seizoenen
blijven.
Coetzee eerst
in Nederlands
den haag - Uitgeverij Cossee
heeft een wereldprimeur bin
nengesleept. De nieuwe roman
van de Zuid-Afrikaanse schrij
ver J.M. Coetzee, Elizabeth
Costello, verschijnt het eerst in
het Nederlands bij deze uitge
ver. De auteur redigeerde en
corrigeerde zelf de vertaling van
zijn Engelse origineel voor Cos
see. De Engelse uitgave ver
schijnt een maand na de Ne
derlandse vertaling die 4 augus
tus in de winkel ligt. Van J.M.
Coetzee (Kaapstad, 1940) ver
schenen talrijke romans, essays
en vertalingen. Hij ontving de
prestigieuze Bookerprize voor
Leven en wandel van Michael
K. en voor In ongenade.
woensdag 9 juli 2003
R€ ei
"f
den haag - Onverwacht hebben
twee musea in Den Haag de be
schikking gekregen over een
verloren gewaand portret van
de Italiaanse dictator Benito
Mussolini. Het doek werd ge
schilderd door Antoon van We-
lie, een in 1866 in Afferden
(Gelderland) geboren kunste
naar die tussen 1900 en 1925
internationaal succes had. Het
Louis Couperus Museum en
het Museum Mesdag kregen
het portret van een nog vrij jon
ge Mussolini aangeboden door
een particulier.
„Van Welie was ooit wereldbe
roemd zegt conservator De
Westenholz van het Louis Cou
perus Museum. „Hij had op de
top van zijn roem ateliers in
Londen. Parijs en in het Vati-
caan. Zijn werk werd ook geëx
poseerd in Berlijn. In het begin
van de twintigste eeuw verdien
de hij erg veel geld. In de Twee
de Wereldoorlog raakte de kun
stenaar aan lager wal. Het diep
tepunt was voor hem het bom
bardement op het Bezuiden-
hout in Den Haag. In die wijk
had hij een groot atelier. Van de
800 doeken die hij daar had op
geslagen, werden er 650 door
de Britse bommen vernietigd."
Het Louis Couperus Museum
en het Museum Mesdag open
den onlangs een dubbelten
toonstelling over het werk van
Van Welie, omdat deze ooit een
portret schilderde van Louis
Couperus. Het is onduidelijk
wat er met dat portret is ge
beurd. Voor zover nu bekend
bestaat er alleen nog een foto
van het doek.
Het portret van Mussolini is
nog niet te zien in een van
twee musea. Eerst onderzoek
een restaurateur het. Het oi
derzoek richt zich onder m<
op de naam die linksboven
het doek staat, C. R. de W(
Van Welie heeft de naam vi
deze generaal uit de Afrikaans^
Boerenoorlog mogelijk gebi
als synoniem. Als het ondi
zoek is afgerond, wordt bezii
waar het komt te hangen.
aai
ibii
d or
Ja
ie
icefcpe
o itb;
'eard
ruil Det
Ie frei
e keii
door Ton Ouwehand
den haag - „Ken je die van die
jazzmuzikant die een miljoen
dollar bij elkaar speelde? Hij be
gon met drie miljoen." Als hem
niets wordt gevraagd, lijkt hij
elk moment te kunnen omval
len. Bij de vraag of hij altijd van
jazz heeft kunnen leven komt
trompettist Roy Hargrove komt
zowaar met een mopje. Maar
hij bedoelt het ernstig. Jazzspe-
len is wel sappelen.
Dit jaar komt Roy Hargrove
naar North Sea Jazz met zijn
nieuwe band RH Factor. Wie
daar allemaal aan meedoen? De
32-jarige trompettist haalt zijn
magere schouders op. Heeft
geen idee. Hij speelt ook op het
festival met zijn eigen kwintet
en als gast bij de band van Ra-
món Valle, waarin de met een
Bird bekroonde saxofonist Peri-
co Sambeat, maar ook die na
men zijn hem even ontschoten.
Roy Hargrove vindt het alle
maal best. Zolang hij kan spe
len is hij gelukkig. En North
Sea, hij komt er graag. Ook om
buiten de reguliere program
mering om te spelen. Hij hoopt
ook nog met gitarist Jesse van
Ruller te kunnen jammen. „Jes
se is my man."
Paul Acket is van doorslagge
vend belang geweest voor zijn
carrière, zegt hij. Voor hem be
gon het allemaal op North Sea
Jazz, de twaalfde editie om pre
cies te zijn. Daar werd hij op z'n
zeventiende gepresenteerd als
de nieuwe ontdekking. Samen
met saxveteraan Frank Morgan
werd hij gekoppeld aan het trio
van pianist Rein de Graaft. En
hij speelde in allerlei jamses
sies. In een 'trumpetsummit'
stond hij ineens tussen zijn
muzikale helden Woody Shaw,
Jimmy Owens en Wynton Mar-
salis.
„Ik keek mijn ogen uit. Ik ont
moette Dizzy, Freddie Hub
bard. Ik wist niet eens wat ik te
gen die mensen moest zeggen,
's Avonds speelde ik voor een
half lege bar in het Bel Air hotel.
Roy Hargrove en aanhang arriveert in Den Haag Foto: GPD
Daar schoot bassist Curtis Lun-
dy me aan. Hij vroeg of ik al
eens opnamen had gemaakt Ik
zei: 'Sterker nog, dit is mijn eer
ste trip buiten Texas'. Hij zei
dat hij Bobby Watson over me
zou tippen."
„Niet lang daarna kreeg ik in
derdaad een telefoontje van
Bobby Watson. Of ik naar New
York kon komen voor de opna
me van een plaat voor Blue No-
te. Ik was bloedzenuwachtig. Ik
zat nog op school. Ik zei dat ik
niet wist of ik daar wel klaar
voor was, maar Bobby begon
door de telefoon wat thema's
voor te zingen. Beetje soulach-
tig. Toen ik hoorde hoe bezield
hij met die muziek bezig was,
werd ik rustiger. Ik dacht: okay,
ik speel de blues wel. Tot ik in
de studio kwam. Zijn melodie-
en waren heel aansprekend, he
le melodisch. Maar die ak-
koordopeenvolgingen, dat was
even een ander verhaal. Het
duurde echt even voordat ik dat
te pakken had. Maar Bobby
heeft me uitstekend geholpen.
Is ook een mooie plaat gewor
den, No question about it. Dat
is ook de titel."
Roy Hargrove heeft zojuist een
cd gemaakt met zijn nieuwe
project The RH Factor. Hargro
ve met rappers en eigentijdse
beats, waaraan ook zijn oud
klasgenote Erykah Badu mee
werkt. Hij geeft toe dat het heel
wat anders is dan de straight
ahead jazz die we van hem ken
nen. „Deze muziek is ook een
deel van mij. Met die muziek
ben ik opgegroeid."
Roy Hargrove op North Sea
Jazz: The RH Factor, vrijdag
Paul Acket Paviljoen 22.00
uur, Femi Kuti Positive For
ce, vrijdag Paul Acket Pavil
joen 0.15 uur, Roy Hargrove
Quintet, zaterdag Dakterras
21.30 uur, Réinon Valle Quin
tet, zaterdag Jan Steenzaal
0.15 uur.
door John Oomkes
den haag - North Sea Jazz kan
menselijkerwijs niet meer ka
pot. Met het wegvallen van
soullegende Isaac Hayes en
hiphop-vemieuwer Common
loopt Europa's grootste jazzfes
tival aan de vooravond van de
27ste editie van het driedaagse
evenement in Den Haag wel ge
voelige averij op in de 'aanver
wante' genres.
Sinds enkele jaren dankt NSJF
zijn succes voor een niet onbe
langrijk deel aan topconcerten
in de soul-, funk- en r&b-hoek,
die ironisch genoeg onder de
verzamelnaam zwarte muziek
worden aangeduid - alsof jazz
geen zwarte muziek zou zijn.
Optredens van Erykah Badu,
D'Angelo, Angie Stone en wat
langer terug, James Brown of
Pops Staples verschaften op
een bijzondere wijze smaak aan
North Sea Jazz.
Festivals als North Sea Jazz
hanteren in hun programme
ring momenteel drie uitgangs
punten. De eerste betreft de
breedte van het aanbod: de
juiste mix van jazz met aanver
wante zwarte muziek spreekt
de doelgroep aan, juist omdat
de scheidsfijnen moeilijk te
trekken zijn en in het verleden
ook nooit getrokken werden.
Met een eerbetoon aan de in
1997 overleden Nigeriaanse
bandleider Fela Kuti (met Roy
Hargrove, maar zonder Com
mon) en optredens van Solo
mon Burke en Maceo Parker
blijft dat scenario in Den Haag
overeind, maar het had zoveel
meer kunnen zijn.
De tweede kurk waarop het fes
tival drijft is het zo compleet
mogelijk aanbieden van de
nieuwe groten in de jazz. Dat
zijn de vijftigers en zestigers die
tot de derde generatie behoren
als Chick Corea, Herbie Han
cock, Randy Brecker, George
Benson en Wynton Marsafis.
Vaak meesterlijke instrument! ou
listen die wel als de 'klas va it s
Miles en Art Blakey' wordt aai >or
geduid. Door de virtuoze git igv
rist Pat Metheny uit te roepe mi
als artist in residence plaatse De
de programmeurs een meeste he
zet - juist omdat Metheny daa lus
mee in zeer uiteenlopen! i
combinaties (met Jesse va
Ruller; met Yuri Honing; IV 4 j
chiel Borstlap; Han Bennin 1
Tony Overwater Ilse DeLan fj|
en het Metropole Orkest) z
spelen. Jo
De derde noemer waarop h bij
festival draait, is tegefijkerti ure
een garantie voor de toekomi Irie
de vernieuwing. Ook hier Ne
gaat het festival voor de groot t rc
mogelijke spreidstand. Waar i ïst;
ders kun je relatief nieuwe a vei
tiesten als Recloose, de Jimi T >gie
nor Big Band en Carl Craig h ioc
ren die het werk van de onvo an
prezen orkestleider en verniel ide
wer, wijlen Sun Ra als uitgang de
punt nemen voor stevige in »-4
provisaties? En waar zie je zo le i
complete afvaardiging van Ne leri
Orleans met Dr. Michael Whit Ro
Preservation Hall Jazz Ban ?ed
Smitty Dee? icoi
hte
North Sea Jazz - vrijdag 11 t
en met zondag 13 juli. Nedetaa
lands Congres Centrum
Den Haag. Er zijn nog da
kaarten beschikbaar voor
dag en zondag.
tc
In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor
professionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur
volgt stad- en regiogenoten die musiceren, zingen, dansen,
toneelspelen, fotograferen of op andere wijze actief zijn.
Vandaag: De Nieuwe Leidse.
Leiden is een kunstcollectief
rijker: De Nieuwe Leidse. Acht
pas afgestudeerde kunstenaars
die elkaar kennen van de Ko
ninklijke Academie van Beel
dende Kunsten in Den Haag -
Monique Berst, Clara van den
Bosch, Barthel Brussee, Corin-
ne Egas, Darren Gallagher,
Boudewijn Schrijver, Yvonne
Oude Vriefink en Marijke Uit-
tenbroek - besloten de handen
ineen te slaan. Onder het mot
to 'Samen staan we sterk'.
„Heel recent hebben we inten
sief ons leven gedeeld", luidt
de uitleg van Clara van den
Bosch. „We hebben jarenlang
met elkaar in de trein gezeten,
onze groeipijnen op de acade
mie gedeeld. We hielpen elkaar
als dat kon. De een regelde ver
voer als de ander dat nodig
had. Dat soort dingen."
„Het idee om onze krachten te
bundelen was er al langer
vult Barthel Brussee aan. „We
spraken geregeld af in het café
voor een biertje. Ja, dan is het
al snel: Waar exposeer je, hoe
bevalt dat, heb je al atelier-
ruimte?...^ hadden het steeds
over ons werk. Dan is het een
vrij logische stap om wat meer
samen te doen. Eerst noemden
we ons De Nieuwe Lichting.
We voelden ons nieuwkomers
in de Leidse kunstwereld. Maar
omdat we allemaal Leidenaars
zijn, hebben we de naam ver
anderd in De Nieuwe Leidse."
Brussee benadrukt dat DNL
een samenwerkingsverband is.
„Er is wel zoiets als het kunste
naarsforum, maar dat is meer
een vakbondachtigs iets. Ons
gaat het om samenwerken, om
samen wérken." Van den
Bosch: „Je merkt gewoon datje
met z'n allen meer voor elkaar
krijgt. Exposities bijvoorbeeld
zoals hier in de Hooglandse
kerk. En we hopen dat het op
deze manier ook iets eenvoudi
ger zal zijn om atefierruimte te
vinden. Barthel is op dit mo
ment de enige met een eigen
ruimte. Je kunt natuurlijk alle
maal afzonderlijk braaf op een
wachtlijst gaan staan, maar
dan hoor je niks. We willen
niet passief afwachten, maar er
actief achteraan zitten. En als
groep sta je dan sterker, er zijn
al wat fijntjes uitgegooid."
„Van een kunstenaar wordt
steeds meer verwacht dat-ie
ook ondernemer is", zegt Cor-
inne Egas. „Een soort boek
houder ook. Nu wisselen we
onderling informatie uit. Hoe
doe je je belastingen, hoe de
btw? Waar heb je de mooiste
aanbiedingen voor papier en
verf? Waar kun je tegen en goe
de prijs zinkplaten kopen? We
De Nieuwe Leidse, v.l.n.r. Barthel Brussee, Clara van den Bosch, Monique Berst, Boudewijn Schrijver,
Marijke Uittenbroek, Yvonne Oude Vrielink, Corinne Egas en Darren Gallagher. Foto: Mark Lamers
wisselen ervaringen uit. Dat sa
men iets doen, dat resulteert in
positieve energie. Dat uit zich
ook in de dingen die we ma
ken. Want dat doen we uitein
delijk het liefst, schilderen en
tekenen. Dat we wat dat betreft
ook zo divers zijn, allemaal een
andere stijl hebben, werkt nog
eens extra stimulerend. Bij ver
kokering kom je niet meer in
beweging. Nu wel."
„Wat dat betreft laten we el
kaar ook heel vrij", zegt Van
den Bosch. „We geven wel tips,
maar dat is het dan ook. We
wilden hier bijvoorbeeld ook
geen tentoonstelling over één
thema." Egas: „In die open
heid kan veel gebeuren. Als er
chemie is." Van den Bosch:
„Het aardige is dat naar de
opening van de expositie ook
oud-klasgenoten zijn komen
kijken. Er was een positieve
vorm van jaloezie." Egas: „Ze
gingen weg met het heftige
plan het zelf ook zo te doen."
Ondertussen geniet De Nieuwe
Leidse van de entourage in de
Hooglandse Kerk, een perfecte
plek voor een expositie. Vooral
vanwege het licht, zegt Brus
see. „Het is diffuus. Zacht.
Mooi verspreid. Ik heb ook een
hekel aan spotjes op een
kunstwerk. Dat is heiligschen
nis, dat moet je niet doen."
Vindt de rest ook. „Natuurlijk
licht is het allermooist. Egas:
„Wit licht dat langzaam naar
beneden komt dwarrelen. Wat
dat betreft hadden we geen be
ter begin kunnen wensen."
De Nieuwe Leidse exposeert
tot en met 20 juli in de Hoog
landse Kerk. De kerk is open
van dinsdag tot en met zater
dag van 11.00 tot 16.00 uur.
amsterdam/anp - Regisseur/vertaler Daniël Co-
hen liep al tien jaar rond met ideeën voor een
Nederlandse versie van de musical Assassins van
de Amerikaan Stephen Sondheim. Daarin lopen
negen mensen rond die allemaal een aanslag
pleegden op een president van de Verenigde Sta
ten.
„Na de moord op Pim
Fortuyn leek dat plan
ineens veel acceptabe
ler voor de mensen om
me heen. Voor die tijd
dachten we dat een
aanslag op een politicus
in ons knusse Neder
land niet zou gebeu
ren." Met ingang van 1
augustus brengt Cohen
de zeventig minuten
durende musical in een
eigen vertaling op De
Parade in Amsterdam.
Het gezelschap dat As
sassins speelt heet Off-
Broadway en is deze zo
mer speciaal (uit be
roepsmensen) samen
gesteld om een ander
soort musical voor het
voetlicht te brengen.
Niet de grote amuse
mentsmusical, maar
een voorstelling voor
een publiek dat uit is op
een gewaagdere thea
teravond, publiek dat
anders eerder voor bijvoorbeeld cabaret zou kie
zen.
„We denken daarmee een zeker gat in de markt
te hebben gevonden denkt Cohen. De musical
is er in Nederland tot nog toe grotendeels voor
de lol, maar heeft volgens Cohen (zelf overigens
vertaler van onder meer The Sound of Music en
Titanic) veel meer mogelijkheden, bijvoorbeeld
als zwarte komedie. Het publiek op De Parade,
waar men kan kiezen uit soms raadselachtig aan
gekondigde voorstellingen in tenten in een park,
fijkt Cohen geknipt om mee te beginnen: „Dan
komen mensen die zich graag laten verassen, die
uit zijn op avontuur."
Cohen werd door het verhaal van Sondheim ge
boeid, doordat die de plegers van de aanslagen
niet ziet als gekken met wie 'normale' burgers
niets te maken hebben of moeten willen hebben.
„Door met dit stuk bezig te zijn kom je in hun
hoofd en ontdek je dat ze meer op ons lijken dan
we zelf zouden willen. We zijn ook zelf een beetje
verantwoordelijk, elke maatschappij creërt zijn
eigen monsters. Ik hoop dat de bezoekers na af
loop beseffen dat ze zich niet zo gemakkelijk van
die aanvallers kunnen afmaken als ze zouden
Lee Harvey Foto: GPD
>en
willen. Je hoeft niet met ze te sympathise» Nic
maar misschien moet je wel inzien dat ze niet al i
anders zijn dan wij." h;
In het stuk ontmoeten de negen aanvallers v 2-ja
presidenten elkaar bij een schiettent op de ke nk.
mis. „Maak uw dromen waar", roept de kermide'
exploitant. Iedereen komt aan de beurt, waart i di
blijkt welke hun bewee Fra
redenen zijn. De moord w.
naar van Lincoln dac m
zijn land een dienst te b na;
wijzen, de man die e<en
aanslag pleegde iog
Reagan wilde alleen ma e aJ
de aandacht van filmst van
Jodie Foster. Cohe
„Maar ze passen allem^
in één patroon. Het zi
in feite allemaal mens< 3J
die verloren zijn, n*
succesvol zijn gewordt wi
die vinden dat ze ree ipf
hebben op geluk, die w en
len dat er geluiste jur
wordt. Ze zijn opgegroe 'oej
in de samenleving waai raz
iedereen dezelfde kans >ho
zou hebben en waaijs, oi
het dus je eigen schuld teg
als je niet succesvol bei wai
Sommige mensen vro Di
gen zich af of het st ar c
niet te Amerikaans be
maar dat is niet zo, gelo wik
ik. Het gaat om algemei bte:
menselijke beweegred unt
nen. Je hebt ook een soort epidemie gehad v e in
mensen die in musea schilderijen vemieldt 'ze
Hun gedachte was: als ik zelf niks kan creërt He
dan maak ik maar werk van anderen kapot." bee
Het gaat om de algemene schreeuw om aa
dacht. Daarom heeft Cohen ook geen verwijzi |j|
gen gemaakt naar de in ons land zo actui
kwestie van Volkert van der G. „Het verhaal D(
toch universeel, net zo universeel als de Griek
tragedies, die daarom ook nu nog aansprekt -1
Maar ik hoor wel echo's, als ik met het stuk be; |B1
ben. Bij de aanslag op Roosevelt zeiden ze: >toi
aanslag komt van links. Dat zeiden ze bij Fortu t w<
ook." SP'
Het stuk en ook andere publicaties over aansl bo<
gen op de presidenten maken volgens Cohen o< dan
duidelijk dat de plegers eigenlijk een soort biz< °P 1
re, zwarte familie vormen, dat ze daardoor hDe
gevoel hebben dat ze toch ergens bijhoren. „I ijnt
moordenaar van Kennedy, Lee Harvey Oswa -voi
had alles gelezen over andere moordenaars. Jolftrk
Hinckley, die een aanslag pleegde op Reaga g
wist weer alles over Lee Harvey Oswald.^er
Assassins is vooralsnog op de Amsterdamse tQu«
rade te zien tot en met 17 augustus. de
nee
