'Ik hoef niet weg, ik
ga
GESPREK VAN DE DAG
Herinneringen
Voor Henny Stoel gloort 'het grote niks'
DINSDAG 8 JULI 2003
DAGELIJKS LEVEN
BEM IK NIET veeuTE ve&M.oeib^O VOURJE?'
MENSELIJK
Een Australische man heeft zich van
een plaats in het Guinness Book of
World Records verzekerd als 's we
relds meest genereuze BLOEDDO
NOR. Met het bloed dat de 66-jari-
ge James Harrison al heeft gegeven,
kunnen de benzinetanks van tien
kleine auto's worden gevuld. Dat
heeft het Australische Rode Kruis
gisteren bekendgemaakt. Harrison
begon enkele dagen na zijn 18de-
verjaardag met bloed geven. ,,lk
werd geïnspireerd toen ikzelf op 15-
jarige leeftijd een levensreddende
bloedtransfusie kreeg. Ik besloot om
iets terug te doen voor de naamloze
helden die mijn leven redden", al
dus Harrison. Bij meer dan 800 be
zoeken aan de bloedbank werd 480
liter bloed afgetapt van de kranige
Australiër.
Een Aziatische vrouw kreeg de
schrik van haar leven toen ze kort
voor de landing van een Qantas-
vlucht uit Los Angeles in het Austra
lische Melbourne ontdekte dat ze in
het VERKEERDE VLIEGTUIG zat.
De vrouw had een ticket voor een
Cathay Pacific vlucht naar Hong
Kong. De onoplettende reiziger
stapte op het internationale vlieg
veld van Los Angeles met een boar-
dingcard van Cathay in het Qantas
vliegtuig dat eerder van dezelfde ga-
te zou vertrekken. De vrouw zocht
zonder dat het grond- en cabineper
soneel iets in de gaten had een
plaatsje in het vliegtuig en sliep na
genoeg de hele reis naar Melbourne.
Ze werd ondergebracht in een hotel
in Melbourne en vloog een dag later
alsnog naar Hong Kong.
'JED' uit de tv-klassieker 'The Beverly
Hillbillies' is OVERLEDEN. De acteur
Buddy Ebsen stierf zondag op 95-jarige
leeftijd in een ziekenhuis in het zuiden
van Californië. Jed Clampett was het mWk
hoofd van het Amerikaanse tv-gezin, dat
het boerenland verruilde voor Beverly
Hills, maar leefwijze niet aanpaste. De
tv-serie hield van 1962 tot en met 1971
ook in Nederland velen aan de buis ge
kluisterd. In de VS keken er telkens 60
miljoen mensen naar de 200 afleverin
gen. De familie was rijk geworden, door
dat Jed bij het jagen in de grond schoot
en een oliebron aanboorde. Ze reden in
een ouwe rammelkar naar de duurste
wijk van de VS om er zich te vestigen.
Voor alle vier de spelers betekende de
serie de internationale sterstatus. Buddy
Ebsen begon als danser op Broadway
(waar hij in de legendarische revue 'Ziegfeld Follies' belandde) en drong door
tot producties van MGM Filmstudio's. Hij speelde met Shirley Temple, Gregory
Peck en Eleanor Powell. In de film 'Breakfast at Tiffany's' speelde hij de echt
genoot van Audrey Hepburn. De rol van de Tin Man in 'The Wizard of Oz' met
Judy Garland ging z'n neus voorbij wegens zijn allergie voor verf. Na 'Jed' speel
de hij Ebsen de hoofdrol van privé-detective in de tv-serie 'Barnaby Jones'. Op
zijn 93ste maakte hij zijn romandebuut met 'Kelly's Quest', een bestseller. Fo
to: AFP
Binnenkort op je mobiele telefoon: de bronstige kreet van de baviaan of de lok
roep van de brulaap. De British Library heeft bekendgemaakt dat ze veertig ge
luiden uit haar archief van honderdduizend geluidsopnames uit de dierenwereld
heeft verkocht aan twee firma's die RINGTONES voor mobiele telefoons verko
pen. Vanaf september kunnen de polyfone ringtones gedownload worden. ,,De
Library heeft al eerder een reeks cd's met vogelgeluiden op de markt gebracht
die veelvuldig gebruikt worden in dokterspraktijken vanwege het kalmerende ef
fect", aldus Richard Ranft, curator van de DIERENGELUIDEN. ,,Wij hopen dat
mensen hun ringtone net zo ontspannend vinden."
De Nederlandse
dak-en thuislo
zen zijn het WK-
STRAATVOET-
BAL in het Oos
tenrijkse Graz
gisteren sterk
begonnen. Ne
derland zette in
de openings
wedstrijd Duits
land met 14-0
aan de kant.
Ook in de wed
strijd tegen
Wales, gister. WA
avond, ging het
goed. Deze par
tij eindigde in een 9-0-zege voor de Nederlanders. Bondscoach Sander de Kra
mer over de eerste wedstrijd: ,,Het liep gesmeerd. We hebben de Duitsers opge
vreten. De spelers waren in het begin zenuwachtig, maar na het eerste doelpunt
viel een last van hun schouders". De coach verwacht dat het 'andere Oranje'
een goede kans maakt. „Favorieten zijn Brazilië, Zuid-Afrika, Engeland en Oos
tenrijk. En ik denk dat we ons daar ook toe mogen rekenen. We hebben een fris
en fit team dat keihard heeft getraind." Neem nou verdediger Jeroen. „Met
schoenmaat 51 is hij niette passeren. Al heb je hem vier keer voorbijgespeeld,
dan nog kom je hem tegen.", grapt hij. Spits Mike mocht niet mee naar Oosten
rijk. Hij moet nog drie weken celstraf uitzitten wegens een aantal openstaande
boetes. Foto: ANP
Wie ben ik, behalve mijn lichaam? Een leraar script-
schrijven stelde mij eens die vraag. Zijn antivoord
was kort maar overtuigend. Je bent je herinneringen.
Wat jou tot jou maakt zijn de sporen die het leven
heeft achtergelaten. Je bent het verhaal van jouw le
ven, en wie zich dat verhaal niet meer herinnert
(door verval, dementie, of wat dan ook) houdt op
zichzelf te zijn. Vergeten is bijna hetzelfde als ster
ven.
Ja, sombere overpeinzingen, zo aan het begin van de
vakantietijd. Maar weet u. onlangs kwam in een zie
kenhuis een definitief eind aan mijn illusies over
mijn onsterfelijkheid en de onvergetelijkheid van
verhalen. Ook daarom wil ik u nu meenemen naar
Bamako, Mali.
Het is de avond voor de finale van de Afrika Cup.
Felix, reisgenoot, stelt voor om een taxi te nemen
naar Le Segouvien, het beste muziekcafé van Bama
ko. Dat lukt. Er speelt een bandje, verder is er nie
mand. De sfeer is allerminst meeslepend, maar Felix
verzekert mij dat hier, binnen een paar uur, de beste
muzikanten van West-Afrika zullen opduiken: die
zijn namelijk allemaal in de stad vanwege het slot-
concert, morgen, na de finale van de Afrika Cup.
Het bier is lauw, de percussionist van het huisbandje
lijkt, al roffelend, te slapen. Ik kijk rond en zie dat
een groot deel van de muren en het dak van Le
Segouvien bekleed is met blauwe zeilen van de Ver
enigde Naties. Overal in de ruimte ontwaar ik UN-
logo's. De eigenaar heeft blijkbaar ooit ergens een
vluchtelingenkampje ontmanteld.. Felix haalt bier
voor de huisband. Ik kan me niet voorstellen dat ze
nog trek hebben. Dat is wél zo. De percussionist doet
zelfs even zijn ogen open.
Opeens gaat het bandje over op Cubaans repertoire,
van de hoogbejaarde, ook bij ons bekende 'Buena
Vista Social Club'. Felix vertelt dat alle Malinese
muzikanten Cubaanse muziek kennen, en anders
om: met de slaven kwam Malinese muziek naar Cu
ba, nu laten Cubanen Mali horen wat het geworden
is. En wéér ontstaat iets nieu ws. Wat mooi, denk ik,
en bestel zeventien lauwe biertjes voor de huisband,
die ongemerkt lijkt uit te dijen.
Voor de deur stopt een witte Rolls, de chauffeur stapt
binnen, en wenkt dat het goed zit. Er verschijnt een
statige Afrikaanse man in wit gewaad, zijn chauf
feur grijpt de zangmicrofoon van de huisband en zet
in. Felix fluistert dat de man in het wit de beroemd
ste zanger van Senegal is. Diens chauffeur moet, al
musicerend, de stemming peilen. Inmiddels zitten er
al veel meer mensen in de ruimte. Felix legt uit wie
wie is. Allemaal beroemdheden, die ik geen van al
len ken. Om beurten sturen ze een mannetje het
podium op: hun beste leerling, tevens hun gratis
chauffeur en slippendrager. Aha, ddt is het: de
voorrondes van de muziekwedstrijd worden uit
gevochten door het personeel.
Van de rest van de avond herinner ik mij zin
gende genieën, rivieren lauw bier en een sol
daat met een kalasjnikov die onder een
boom op taxi's met dronken blanken stond
te wachten. We moesten uitstappen. „Ge
woon weglopen", zei Felix, „als ie ons
doodschiet of neerknuppelt heeft die man
echt een enorm probleem." Felix
had gelijk. We kwamen lo
pend, veilig en aangekleed
thuis.
De volgende dag won Ka
meroen de Afrika Cup. Een van
de winnende spelers was Foué.
Vorige week stond hij in kranten
over de hele wereld. Liggend op de
grond, met grote, onbegrijpende, dode
ogen. Hartaanval tijdens het voetballen.
Ik was hem niet vergeten, al besefte ik dat
pas doorzijn dood.
Henny Stoel wordt bij het Journaal opgevolgd door Sacha de Boer. Foto: GPD
„Het klinkt niet leuk, maar de narigheid van anderen maakt het werk
voor ons interessant." Foto: GPD
Het wordt een moeilijk afscheid,
zegt Henny Stoel over haar vertrek
bij het NOS Journaal. Vijftien jaar
lang was ze een vertrouwde ver
schijning in miljoenen huiskamers,
de laatste driejaar glorieerde ze als
'anchorwoman' van het 8-uur Jour
naal. „Het is wel prettig om af
scheid te nemen op het moment
dat ik nog gewaardeerd word. Ik
hoef niet weg, ik ga weg."
De wereld houdt de adem in als
op 11 september twee vliegtuigen
de torens van het WTC in New
York doorboren. Henny Stoel
heeft een vrije dag en zit aan de
buis gekluisterd. „Ik heb meteen
het Journaal gebeld: 'Ik ben er
hoor, als het nodig is'. Maar het
was niet nodig en dat is eigenlijk
maar goed ook. Straks ben ik weg
en dan wordt het ook door ande
ren gedaan."
De journalistiek is voor Stoel al 42
jaar lang een manier van leven.
Sinds 1985 werkt ze bij het Jour
naal, waar ze begon als plaatsver
vangend chef van de binnenland
redactie, sinds 1988 presenteert
ze. Daarvoor werkte ze onder
meer voor het politieke Vara-ra-
dioprogramma In de rooie haan.
„Ik werk al sinds mijn z 16de,
zonder pauze. Nooit ziek geweest,
geen zwangerschapsverlof, niks.
Begrijp me goed: ik vind het werk
nog steeds leuk en ik zal het ont
zettend missen. Maar ik moet
voor mezelf op de rem trappen.
Haar vervroegde vertrek, op 12 ju
li presenteert zij haar laatste Jour
naal, zal een ingrijpende verande
ring teweeg brengen in haar be
staan. „Straks is het over en uit",
zegt ze zelfverzekerd. In haar hart
is het duidelijk zo ver nog niet,
want de nieuwslezeres praat over
haar werk alsof ze er nog midden
in zit, en in de tegenwoordige tijd.
Een dag na haar afscheid wordt ze
58. „Mijn man Henk is 61 en we
zijn allebei nog hartstikke fit. We
kunnen nu nog leuke dingen
doen. Als je doorgaat tot het gaat
je, heb je straks je leven lang al
leen maar gewerkt."
Het Grote Niks zal haar binnen
kort overmeesteren, schatert
Stoel. „We hebben een jonge
jachthond, dus die moet veel be
weging hebben. En een caravan,
mét schotelantenne, waarmee we
straks weer naar Frankrijk vertrek
ken. Het voordeel is dat je voort
aan niet terug hoeft omdat het
werk roept. Ik doe nog wel de
jaarlijkse Indië-herdenking op 15
augustus voor NOS Actueel. Dat is
echt m'n laatste kunstje."
In Tv Masqua van Ralph Inbar
kwam Stoel onlangs zingend in
beeld. Een oude passie, tussen
1959 en 1963 zong ze in het meis
jeskoor Sweet Sixteen dat zelfs
een hit scoorde met 'Peter'. „De
gemiddelde leeftijd van de dames
is nu rond de zestig en we vinden
het nog zo leuk om te zingen dat
we besloten hebben weer vijf keer
per jaar bij elkaar te komen. Ver
der wil ik Italiaans gaan leren en
we hebben al een rits voorstellin
gen in de schouwburg geboekt. Ik
ben ook wel een huiselijk type, ik
vind het heerlijk om achter de
naaimachine te zitten. Een beetje
ontspannen gaan leven, is het
idee."
Twee Golfoorlogen, de Bijlmer
ramp, de vuurwerkramp in En
schede, de val van Ceaucescu, de
val van de Muur, de cafébrand in
Volendam, de escalaties in het Is-
raëlisch-Palestijnse conflict: het
waren voor Stoel de krenten in de
pap. „Het klinkt niet leuk, maar
de narigheid van anderen maakt
het werk voor ons interessant. Het
leuke van deze baan is dat je op
een plek zit waar alles samen
komt. Waar de hele dag nieuws en
beelden van over de hele wereld
binnenkomen. Als er ergens iets
gebeurt, zit ik er met m'n neus
bovenop. Dat ga ik missen."
Een pasgeboren olifantje in Blij-
dorp, nieuws van om de hoek,
daar houdt ze minder van. „Daar
ligt niet mijn talent, maar ik erken
wel dat die onderwerpen erin
moeten omdat je niet alleen maar
een loodzwaar Journaal kunt ma
ken. Het moet ook een beetje een
programma zijn met een span
ningsboog. Beter zelf een aan
sprekend binnenlands item ma
ken dan uit gemakzucht een em
mer buitenlands nieuws leeg
kieperen."
Het laatste jaar is er bij het Jour
naal een kentering ingezet als ant
woord op de maatschappelijke
onvrede die Fortuyn naar boven
haalde. „We laten niet langer al
leen de hotemetoten aan het
woord, maar ook de mensen op
wie het nieuws zijn weerslag
heeft", legt Stoel uit. „We hebben
als Joumaalmakers te lang onder
de kaasstolp gezeten. We moeten
meer aandacht hebben voor wat
broeit en smeult in de samenle
ving. Op die terreinen zullen we
onze voelhorens uit moeten ste
ken. De verbinding tussen de
staat en de straat, zoals onze
hoofdredacteur Hans Laroes dat
noemt, wordt gelegd in de repor
tages zoals Marga van Praag die
nu maakt. Over haar bijdragen
zijn de meningen verdeeld, maar
ze zijn altijd spraakmakend."
Stoel kondigt alvast aan de Jour
naalcollega's te blijven wijzen op
taal- en spelfouten. „Met een col
lega die tegelijkertijd afscheid
neemt, vorm ik de taalcommissie,
de 'Taaliban'. Als ik thuis zit en ik
zie iets voorbij komen dat niet
klopt, pak ik de telefoon of stuur
ik een mailtje zodat het voor de
volgende uitzending gecorrigeerd
kan worden. Dat zal ik blijven
doen."
Het 8-uur Journaal wordt na haar
vertrek overgenomen door Sacha
de Boer. Maar niet omdat oud
'uit' is bij het Journaal, benadrukt
Stoel. „Ik vind het nog steeds ge
weldig dat ze mij drie jaar geleden
hebben gevraagd Pia Dijkstra op
te volgen. Toen ik bij de NOS ken
baar maakte dat ik eerder wilde
stoppen, zeiden ze: 'We zullen het
onderzoeken, maar van ons hoef
je niet weg'. Leeftijd is geen dis
cussiepunt bij het Journaal. Har-
men Siezen en Joop van Zijl zi in1
ook lang doorgegaan, en ik ge ne
niet dat Philip Freriks al is ge- ;l"
vraagd om over stoppen na te t
denken. Ik denk dat je voor zo gei
positie bij het NOS Journaal et sit'
vertrouwenwekkend persoon v"
moet zijn. Wat levenservaring d
meegenomen op zo'n plek." 1
Natuurlijk speelt ook uiterlijkdei
rol op televisie, beaamt Stoel,
zorg dat ik er altijd netjes verzi311
bij zit, want er wordt toch op j,e
gelet. Maar verder kun je je ge sit:
zicht, vind ik tenminste, niet v ^ei
anderen. Doe het er maar met 'd
Het oog wil ook wat, zeggen zt Jd(
dan. Maar is dat erg?" Schater1-
„Zie ik er zo afgrijselijk uit dat
zegt: Dat zou ons toch bespaa
moeten worden?"
De hetze die roddelblad Privé
jaar geleden ontketende, maai
vooral de talloze steunbetuigii *D
gen die zij ontving, hebben Htiee
ny Stoel uiteindelijk alleen mae~
zelfverzekerder gemaakt. Het 1 g
weekblad omschreef de presei1 h
trice als 'het lelijkste journaalg je
zicht van Europa'. „Dat heb ik dit
zeer aangetrokken, want ik de atz
al gauw dat mensen die kritiek gei
ten gelijk hebben. Het idee da 0lL
ongetwijfeld mensen het er m ho
eens waren en dat zo'n blad zin 2
een week op de salontafel ligt,
vond ik heel naar. Daar staat te'
genover dat ik van mensen uit
vak regelmatig hoor dat ze me !rrr
goed vinden en daar hecht ik ort
genlijk meer waarde aan.ver
In haar laatste Journaal-uitzet iet
ding zal Henny Stoel een mini n
je vragen om iets persoonlijks °d
zeggen. „Ik doe het liever zelf
dat er ineens iemand met een
bloemen in beeld schuift. Ik \m
even afscheid nemen van de k II
kers, dat is wel zo netjes. Ik ga
ieder geval zeggen dat het mijl1D'
gen keus geweest is om te sto{ da
pen. Dat ze niet denken dat ik r3~
ontslagen ben of zelf vind dat var
oud ben. Door dat Privé-artiki eg
van drie jaar geleden zijn er m ng'
schien mensen die denken: 'Z Jld
wel, nou moet ze tóch weg'. W °r
zo zit het niet ik hoef niet weg n
gó weg."
Berrit de Lange
