KUNST 8c CULTUUR
De nieuwste Erres als bron van geluk
'Werfpop hoort een buitenfestival te zijn'
Museum Singer hangt
de vuile was buiten
Pakistanen vallen voor
roofdruk Harry Potter
The Walrus of Love
Tentoonstelling over het leven van de huisvrouw
Avondspektakel: niet zomers, wel gezellig
Ise Vermeer
zaterdag 5 juli 2003
{ft in Boijmans
==j*dam/anp - Het schilderij
lijmans van Beuningen dat
nd staat als de valse Ver-
l blijft in het museum han-
Burgemeester en wethou-
.yan Rotterdam zijn niet
llan het doek te verwijde-
Doals raadslid Manuel
pkens van de Stadspartij
irdam had gevraagd. Vol-
Kneepkens leidt de verval-
tot een verkeerde geest in
ïuseum. Het college vindt
glangrijk het schilderij de
laüsgangers van de hand
meestervervalser Van Mee-
eèom*te tonen- omdat het een
r een:Ie beroemdste vervalsin-
er wereld is. De waarde
Ie Valse Vermeer wordt ge-
gf op 45.000 euro.
n engere regels
erking
Oscars
ngeles - De Academy of
1 jn Picture Arts and Scien-
organisatie die elk jaar de
ts toekent, heeft strengere
leuke 5 afgekondigd die agressie-
eressempagnes van filmstudio's
en tegengaan. Wie het re
ent overtreedt, kan het lid
schap van deze prestigieu-
ganisatie worden ontno-
De nieuwe maatregel is
d gericht tegen studioba-
Ue geen enkel middel
wen om hun film onder de
acht van de Oscar-jury te
ten. Maar ook genomi-
=len zelf, zoals regisseurs,
its en schrijvers, hebben
»an de oekaze te houden.
miggeit
pireert zanger
iaag - De zanger Paul Pas-
r is al twintig jaar lang zo
r de indruk van de Kron-
an Simon Carmiggelt, dat
liedjes over heeft geschre-
iisek£rans Ehlhart maakte er
en efk bij- Komend theatersei-
van €aat Passchier met de
;tem£ d°or het land, aan de
'best! begeleid door Joris Holt-
Paul Passchier, als tenor
woeid aan het Conservatori-
esvoi Den Haag, noemt zijn
amma 'Fluiten in het don-
laar een van de bundels
m) Ie Parool-cursiefjes.
jnd rt
Hayes niet
nk Worth Sea
den haag - Boekhandelaren in
Pakistan annuleren sinds kort
orders voor Harry Potter and
the Order of the Phoenix omdat
goedkope roofdrukken van het
jongste avontuur van de tove
naarsleerling beter verkopen
dan het officiële boek. Voor een
piratenversie moet hooguit
eenderde van de adviesprijs
(29,95 euro) van de echte 'Pot
ter' worden betaald. Pakistan
staat bekend als een van 's we
relds grootste producenten van
illegale goederen als cd's, dvd's
en computersoftware.
Volgens een boekhandelaar in
Karachi zijn er momenteel vijf
verschillende versies van 'HP 5'
in omloop. De populariteit van
de 'bootlegs' heeft de vraag
naar de enige echte Potter ge
decimeerd. ,,We waren van
plan om zo'n zestienduizend
exemplaren te importeren,
maar dat hebben we terugge
bracht naar duizend", zegt
boekverkoper Jameel Hussain.
Sinds de publicatie op 21 juni
heeft J.K. Rowlings boek over de
gehele wereld records gebro
ken. Op de eerste verkoopdag
werden alleen al in de Verenig
de Staten en Groot-Brittannië
5,8 miljoen exemplaren afgere
kend. De Engelstalige versie
staat inmiddels ook hoog in de
toptien in Frankrijk.
laren/anp - Museum Singer in
Laren heeft deze zomer kunst
werken die normaal in het ma
gazijn (schilderijendepot) zijn
opgeslagen, naar de expositie
zalen verplaatst. Veel van deze
werken zijn eigenlijk ontoon
baar, omdat het doek of de lijst
beschadigd, vies of kapot is. Tot
en met 26 oktober kunnen be
zoekers zich er aan vergapen.
Singer hangt 'de vuile was' bui
ten om daarmee aan te tonen
dat het beheren van een collec
tie een voortdurende bron van
zorg is met grote en kleine pro
blemen. Van elk werk wordt het
probleem en de oplossing toe
gelicht. Een conditiekaart bevat
de beschrijving van de huidige
toestand, het behandelplan en
de kosten.
De selectie probleemgevallen
bevat werken van onder ande
ren William Singer waarvan de
verf bladdert, door een combi
natie van grondering en opper-
vlakteverf die niet goed hecht.
De collectie bevat ook een grote
groep sculpturen, waarvan
sommige eveneens aan een op
knapbeurt toe zijn. Door weers
invloeden en vogelpoep wordt
de huid aangetast en is behan
deling nodig. Sommige beelden
zijn bij het gietproces al niet
goed afgewerkt waardoor later
problemen zijn ontstaan.
IN MEMORIAM
The Maestro, The King of Soft
Soul, Guru of Love, the Walrus
of Love is dood. Barry Eugene
White. Op de schandelijk jonge
leeftijd van 58 jaar overleden
aan de gevolgen van een nier
ziekte in het
Cedar Sinai
ziekenhuis in
Los Angeles.
De stad die hij
in 1994 de mg
toekeerde uit
vrees voor een
allesvernieti
gende aardbe
ving, maar die
toch altijd zijn
'hometown' is
gebleven.
Barry White is
dood. Veraf
schuwd door
zelfverklaarde
muziekken
ners, in som
mige klingen
misschien wel
gehaat om zijn
onbeschaam
de liefdesverklaringen en
'schmaltz', maar ook geliefd.
Intens geliefd, bijvoorbeeld
door senator Teddy Kennedy,
die eens opbiechtte alleen maar
Barry White's muziek te draaien
op zijn jacht. Stel je toch eens
voor wat Teddy's broer JFK met
de muziek van Barry White zou
hebben gedaan.
In hoeveel huiskamers staat
niet een Best of Barry White cd?
Wie heeft niet de benen losge
gooid op de tonen van 'You're
the First, the Last, My
Everything' of met zijn eerste
liefde geschuifeld op 'What Am
I Gonna Do With You.' In het
midden van de jaren zeventig
Foto: ANP
Barry
1944
op de plaat gezet - de gouden
tijd van de Amerikaanse soul
muziek - maar tot op de dag
van vandaag intens populaire
en tijdloze liedjes. Waar je ook
komt, Barry White is overal.
Barry White
was een heer.
Zijn muziek
ging en gaat
over De Lief
de, niet over
seks. Schrijver
Bas Heijne
maakte een
prachtig lof
dicht op Barry
White onder
de titel 'Elke
intimiteit is
gewenst.'
White was de
afgelopen ja
ren begonnen
aan een co
meback, maar
White leed onder
voortdurende
-2OO3 overver
moeidheid en
ziektes. Zijn laatste concert in
Rotterdam was een sof. De toe
schouwers liepen zelfs voortij
dig de zaal uit. Hoe durfden ze
de Maestro, die daar op de
bühne in het zweet baadde om
ons te vertellen dat we de Lief
de moesten koesteren en niet
vulgariseren, zo te laten vallen!
Hij maakte in 1999 nog de cd
'Staying Power' en publiceerde
een jaar later zijn memoires
'Love Unlimited'. Een zwarte
icoon in een zwarte muziekwe
reld die al maar agressiever en
vrouwonvriendelijker werd. Dat
was Barry's wereld niet.
Martijn Delaere
ivelien Baks
- Stralend van geluk
doen met de allernieuw-
iktrische machine, jube-
tofzuigen met een volau-
:ische Erres: hoeveel geluk
huisvrouw in de vorige
:en deel vallen? Veel vol
de advertenties, weinig vol-
matijk ^ames ze'^ Want hoe
an r was het niet om blokken
te raspen? Museum Het
landshuis laat de ontwikke-
erkdi in het huishouden zien en
van reclame daarop.
eel huisvrouwen zijn er
u Van die echte huisvrou-
lan, die zingend de badka-
ioppen, neuriënd de slaap-
20u stofzuigen - onderwijl
lekker recept bedenken
de gezinsmaaltijd van die
1? Ze schijnen nog te be-
hoewel ze zich tegen-
die liever thuisblijfmoeder
noemen en dat een be
keuze in de carrièreplan-
rinden.
inders was dat in de eerste
van de vorige eeuw. Rond
[deed de huisvrouw haar
zijnde een getrouwde
uit de groeiende mid-
>e die zich geen dienst-
con permitteren maar ook
ïlf buitenshuis wilde gaan
want dat was voor de
lersklasse. Dus bleef ze
in pakte zelf het huishou-
ge de jaren vijftig is
liefrt 93 procent van de
getrouwde dames huisvrouw.
Bijna iedereen dus. Het huis
houden werd afgewerkt volgens
een vast schema. Maandag
wasdag, dinsdag strijk- en ver
steldag, woensdag gehaktdag,
op donderdag werd er nieuwe
kleding genaaid en op vrijdag
kreeg het huis een grote beurt.
Zaterdag was winkeldag en
zondag rustdag.
Hoe gelukkig kon de echtge
noot zijn vrouw maken door
haar de laatste snufjes op huis-
houdgebied te schenken? Als
we de reclamefoto's uit die tijd
mogen geloven, bracht een su
personische Erres stofzuiger
haar in opperste staat van ver
rukking. En dan hebben we het
nog niet over de eerste elektri
sche wasmachines, die het
huishouden in één klap een
stuk eenvoudiger maakten. 'Het
geluk van de huisvrouw" is het
thema en de titel van een ten
toonstelling in Museum Het
Schielandshuis, die de ontwik
kelingen in het huishouden laat
zien en de invloed van reclame
daarop.
Het geluk van de huisvrouw is
betrekkelijk. Want hoe zwaar
was het niet om zeep te raspen
en de was te doen? En wie een
blik op de werkkast werpt uit
het tijdperk van voor de stofzui
ger, is blij dat ie nu leeft. Zoveel
plumeaus, zoveel stoffers,
poetsdoeken en ander materi
aal: een collectie op zich. Dat
alles werd in één klap overbo
dig met de komst van de Erres
stofzuiger. De dame die hem op
de reclamefoto cadeau krijgt
van haar man, is de gelukkigste
vrouw ter aarde. „Alsof het
Planken vol met schoenen. Allemaal keurig netjes gerangschikt. Het is een van de bezienswaardigheden
van de tentoonstelling 'Het geluk van de huisvrouw*. Foto: ANP
kindeke Jezus begroet wordt, zo schuimden heel erg", zegt Grof-
ziet ze eruit", zegt Schielands-
huis-conservator Mayke Grof-
fen.
In haar tentoonstelling gaat ze
op zoek naar de invloed van de
reclame. Zwaar werk, dagelijks
geploeter: daar is niets van te
rug te zien op foto's uit die tijd.
Die doen geloven dat een huis
vrouw op rozen loopt zodra de
liefhebbende echtgenoot haar
van de nieuwste huishoudelijke
snufjes voorziet.
Wasmiddelen doen de was zelf,
althans volgens de advertenties.
„Maar die wasmiddelen
fen. „Schuim stond voor was
kracht in die tijd, maar door al
dat schuim konden de automa
tische machines niet draaien."
Toch laat een reclame uit die
tijd weten: 'U kunt gerust gaan
dansen nu, want Persil doet de
was voor u'.
Tot de belangrijkste huishoude
lijke bezigheden behoorden
wassen, strijken, verstellen,
schoonmaken en eten koken.
Na de was op maandag werd
het goed op dinsdag gecheckt
op gaatjes. Pas dan ging de
strijkbout erover. Op woensdag
en donderdag was er meer tijd
om zelf te naaien, want op vrij
dag moest er weer gepoetst
worden. „Huisvrouw was een
fulltime job. Uit feen onderzoek
van de jaren vijftig blijkt dat een
vrouw gemiddeld 66 uur per
week aan het huishouden be
steedde."
Werkschema's waren terug te
vinden in het Handboek voor
de huisvrouw of de Huishou-
dencyclopedie in twaalf delen.
Voor naailessen {schaarde men
zich achter de radio, waar Ida
de Leeuw van Rees de patronen
met de luisteraars doornam. En
later kwamen damesbladen als
Margriet met eigen knippatro
nen. Maar toen was het leven
van de huisvrouw al een stuk
eenvoudiger geworden. Dankzij
elektrische koffiemolens,
mixers, stofzuigers, snelkook
pannen en andere huishoude
lijke pretmakers.
Filmpjes, tekeningen en foto's
hebben vele decennia vastge
legd. Zo hangt er een groot aan
tal schetsen van Gerda van Gij
zel, destijds bekend als Gerda
van Tol. Zij werkte gedurende
langere tijd voor winkels als
C&A, Wïtteveen en Vinke en
prees met haar tekeningen de
nieuwe collecties aan.
Voor de tentoonstelling heeft
het museum verder een aantal
Rotterdamse kunstenaars ge
vraagd om het zondaggevoel te
verbeelden in commercials. Of
beter gezegd: producten voor
de huisvrouw die dat gelukzali
ge zondaggevoel moeten op
roepen. „Eigenlijk is het huis
houden tegenwoordig nog
maar een eitje", concludeert
Mayke Groffen. „Het werk is li
chamelijk minder zwaar nu.
Daar tegenover staat dat de
normen zijn veranderd. We die
nen tegenwoordig wel iedere
dag een schoon shirtje aan te
hebben. En kinderen opvoeden
is ook wel wat lastiger gewor
den. Of de vrouwen nu beter af
zijn? Ze kunnen in elk geval een
bewuste keuze maken."
Het geluk van de huisvrouw,
t/m 31 mei 2004, Museum Het
Schielandshuis, Korte Hoog
straat 31, Rotterdam. Open: di
t/m vr 10-17 uur, za en zo 11-
17 uur.
t10Iaagan p - Isaac Hayes
1 e. j^ijn optreden van zondag
nce^ °P ^et North Sea Jazz
rneWt de °r"
ver2^tie. Eerder dit jaar zegde
iHayes zijn optreden op
u Sea Jazz Cape Town af.
1 rnd* 2001 verscheen hij op
Vij bifltste moment niet op het
>t erfll in Den Haag. Eigenlijk
on de festivalorganisatie al
irop<Ein meer om zaken te
met Hayes, maar nadat hij
mamkkelijk had beloofd 13 juli
laar North Sea te komen,
hij toch gecontracteerd.
raldirecteur Theo van den
is woest over het afzeggen
e artiest: „Het is onbegrij-
dat een artiest dit zijn
tandoet. Ik betreur het dat
ïze bezoekers hierdoor
en teleurstellen." De En-
jazzfunk-formatie Incog-
reedt nu op in de plaats
leiden - Echt zomers wil het helaas niet worden. Maar het humeur van de leden van
het Eurokoor en het interkerkelijk koor Les Sirènes heeft daar absoluut niet onder te
leiden. Vanaf de kade voor de Leidse Waag brengen de meer dan honderd zangers en
zangeressen de ene na de andere popklassieker ten gehore. Samen met de Hans Dub-
belaar Bigband verzorgen zij het Avondspektakel, onderdeel van de Lakenfeesten. Het
is druk genoeg om het terras van Annie's verjaardag, de brug over de Stille Rijn en de
kade langs de Hoogstraat een gezellige aanblik te laten bieden. Een handjevol mensen
is met een bootje gekomen; zij hebben de beste plaatsen. Hoewel de hemel grijs is,
blinkt het koper van de instrumenten. Terwijl uit meer dan honderd kelen klassiekers
als 'California Dreaming', 'De Vlieger* en 'Let's twist again' klinken, blazen de muzikan
ten van de bigband een partijtje mee. De dirigent keert zich een aantal maal demon
stratief om naar het publiek. Zijn boodschap: meezingen. En hoewel dat verzoek gene
geerd wordt, mist de muziek zijn uitwerking niet: een stel dames staat lekker te swin
gen, die hebben er voorlopig geen genoeg van: „We want more." Foto: Mark Lamers.
door Herman Joustra
leiden - Werfpop in de Leidse Hout is een
combinatie die gaat werken. Daarvan is Pe
tra van Rossum, samen met Monique Fran
ken duo-voorzitter van de stichting Werf
pop, nu al overtuigd. „Werfpop hoort in
een park. Werfpop is op het gras zitten met
een biertje in de hand en naar muziek luis
teren. Het festival moet een dagje met je
vrienden zijn. Nou, dat kan hier uitste
kend."
Natuurlijk, de mooiste plek voor het festival
is nog steeds het Van der Werfpark, vindt
van Rossum. Daar werd Werfpop, dat op 13
juli zijn 22ste editie beleeft, nu eenmaal ge
boren en beleefde het vele hoogtijdagen.
„Helaas, het is geen optie meer. Het Van
der Werfpark is niet meer geschikt voor
grote evenementen." Vanwege de slechte
bodemgesteldheid van het park, moest het
festival uitwijken naar een andere plek, zo
luidde twee jaar geleden het oordeel van de
gemeente.
Voor één keer verhuisde Werfpop naar de
Garenmarkt, op een steenworp afstand van
de oude plek. Maar een echt succes was het
niet, stelt Van Rossum vast. „De podia en
de rest van de spullen, alles moest in een
beperkte ruimte worden gepropt. En het
publiek moest er ook nog eens bij. Met al
die gebouwen en de bestrating galmde het
ook nog eens als ik weet niet wat. Daar
komt nog bij dat je niet zo snel op de ste
nen gaat zitten om naar de muziek te luis
teren. Zeker niet een hele dag. Wat krijg je
dan? Dat sommige mensen even komen
kijken en dan weer doorlopen."
Volgens Van Rossum en consorten is de
Leidse Hout het beste alternatief voor het
Van der Werfpark. „Een tijd geleden zijn we
gaan fietsen, langs allerlei parken. We heb
ben overal op gelet. Of de wagens met ap
paratuur de bocht kunnen maken, of er
bussen in de buurt zijn, of het voor verkeer
makkelijk toegankelijk is. Dat soort zaken.
Het Ankerpark is bijvoorbeeld een prachti
ge plek. Maar de vrachtwagens kunnen die
locatie niet bereiken. De spullen overladen
in kleinere busjes is niet te doen. En de lig
ging is niet ideaal. Er komen ook bezoekers
uit Den Haag, Delft en Rotterdam, en het is
niet echt dichtbij het station. Voor de Leid
se Hout klopt dat allemaal wel."
De Groenoordhallen als alternatief, zoals
Leefbaar Leiden-raadslid Daan Sloos op
perde? „Als we het daar zouden houden,
zouden we geen inkomsten hebben. De
baropbrengst is dan voor de Groenoord
hallen. Wij doen van de baropbrengst de
nieuwe programmering. Verder bestaan we
van sponsoring. Dan nog, Werfpop hoort
een buitenfestival te zijn."
Net zoals Werfpop altijd een goed gevuld
programma hoort te hebben, vindt Van
Rossum. De stichting heeft nooit overwo
gen minder bands te programmeren, om
het op die manier financieel mogelijk te
maken grotere acts naar Leiden te halen.
„Kijk, als we een smak geld zouden hebben
was het makkelijk om Kané en Anouk neer
te zetten. Maar zo programmeren we niet.
We zoeken het in de regel in bands die nog
niet zo heel bekend zijn, maar die het live
wel uitstekend doen. Nu in de Leidse Hout
maken we een nieuwe start} Het is eigenlijk
een nieuw festival, we zitteii op een nieuwe
plek. Dan moet je toch mensen binnen ha
len. Vandaar ook zo'n keuzp voor Brainpo
wer. Die trekt mensen."
Hoeveel mensen zullen komen, dat is na
tuurlijk altijd afwachten. Maar de stichting
heeft zich goed voorbereidl zegt van Ros
sum. „We hebben samen mjet de gemeente
gekeken naar maatregelen. Zo hebben we
speciaal voor het grote materieel rijplaten
geregeld. Zodat de druk gelijkelijk over het
gras wordt verdeeld. En we hebben een in
zamelingsactie voor lege bekers. Een halve
meter lege drinkbekers leVert een gratis
drankbon op. We hebben veel mensen
rondlopen die signaleren, die kijken of alles
goed gaat, of iedereen zich gedraagt. Daar
komt bij dat we al een tijd éen vaste bewa
kingsdienst hebben. En voor dit jaar heb
ben we ook medewerking v^n de politie. Er
zijn die dag tien van hun mensen rondom
de locatie aanwezig."
Voor geluidsoverlast hoeft ook niemand
bang te zijn, besluit Van Rossum. „De po
dia en het geluid zijn op Warmond gericht.
De podia staan bovendien nog een eind
van de huizen af. En het Diaconessenhuis
ligt 500 meter verder. Ook daar hoeven ze
niet bang te zijn."
Werfpop is op het gras zitten met een biertje in de hand en naar muziek luisteren.
Archieffoto: Dick Hogewoning
