Nestlé daagt Unilever uit tot ijsoorlog
ECONOMIE
Europese Unie begraaft erfenis van Mansholt definitief
Scheepbouwer voorziet Europese allianties in mobiele telefonie
FNV wil referendum
over kabinetsplannen
Deel passagiers
KLM hoeft niet
in te checken
TPG-dochter
bezorgt in Irak
België stopt
internationale
nachttreinen
«winkels Jubilerende consumentenbond uitgebreid op internet
ag 27 juni 2003
joen nep-tollen
derschept
el - Meer dan twintig con-
rs met nep-Beyblades-tol-
jn in de haven van Ant
en onderschept. De ra-
jopulaire speelgoedtol-
ie ook in Nederland niet
an te slepen, kosten in de
>1 in België twaalf euro. De
akversie doet nog altijd de
Fabrikant Hasbro van de
j Beyblades heeft beslag la-
jgen op de partij. De afge-
maanden zijn in Antwer-
op de luchthaven Za-
1 zijn bij elkaar al meer
n miljoen valse tollen
loken. Foto: PR
tis wil af
iGWK
HT - Bankverzekeraar For-
I af van de grenswisselkan-
(GWK). Het Belgisch-Ne-
tidse concern wil de
's afstoten of ombouwen
talen van Fortis Bank. De
tkantoren sluiten niet
aan bij de rest van het
»m, aldus Fortis gisteren,
edrijf kan de kantoren op
manieren kwijtraken: ver-
aan een ander bedrijf of
Ifstandiging. GWK heeft 50
(ingen, voornamelijk op
hs van de NS. Er werken
reer 500 mensen. Door de
ring van de euro viel vorig
en groot deel van de taken
e kantoren weg.
den haag/gpd - Er komen in Europa verschillen
de allianties op het gebied van mobiele telefonie.
Niet omdat de bedrijven uit die landen dat zo
graag willen, maar omdat dat de enige manier is
waarop zij een vuist kunnen maken tegen hun
gemeenschappelijke wereldwijde vijand: het Brit
se Vodafone.
Dat heeft KPN-topman Ad Scheepbouwer giste
ren gezegd tijdens een bijeenkomst met journa
listen in Den Haag. KPN doet ook mee aan dit
spel, al wilde Scheepbouwer niet ingaan op bij
zonderheden. „Wij praten met iedereen. Niet uit
liefde, maar om te overleven." Scheepbouwer is
overigens optimistisch over de toekomst van
KPN op het gebied van mobiele telefonie. Vol
gens hem zal KPN in staat zijn marktaandeel in
Nederland te behouden en uit te breiden in Bel
gië en Duitsland. In deze laatste markt opereert
KPN via dochter E-Plus. Scheepbouwer: „Wij
hebben daar nu 7,6 miljoen klanten, enkele hon
derdduizenden meer dan enkele maanden gele
den. Wij willen er de komende jaren elk jaar een
miljoen bij krijgen, om uiteindelijk uit te komen
op 11 miljoen klanten." Volgens hem is dat de
'kritische massa' die nodig is om als belangrijke
speler op deze grote markt gezonde winst te kun
nen maken. „Dat gaat lukken", zei een zelfverze
kerde Scheepbouwer.
Hij deed een oproep aan het rijk, de gemeenten
en de kabelmaatschappijen om met KPN samen
te werken aan de komst van een landelijk glasve
zelkabelnet, dat reikt tot in alle bedrijven en
huishoudens. KPN heeft nu al een glasvezelnet
dat de 53 grootste gemeenten van Nederland ver
bindt.
Als andere partijen mee willen doen met uitbouw
hiervan tot een landelijk dekkend netwerk, is
KPN bereid een stapje terug te doen in de exploi
tatie ervan. „KPN wil ook de concurrentie hierop
toelaten", aldus Scheepbouwer. Tijdens de bij
eenkomst lieten andere leden van de Raad van
Bestuur van KPN doorschemeren waarom hun
voorzitter dit zei: KPN is als de dood dat er straks
in Nederland een reeks 'mini-PTT-ljes' ontstaat,
die allemaal hun eigen glasvezelnetwerkje gaan
bouwen.
Nu biedt voor de stijgende vraag naar internet
en ander dataverkeer ADSL nog voldoende ruim
te. Dit is een zogenaamde 'breedband'-toepas-
sing, hetgeen wil zeggen dat door telefoonlijn of
tv-kabel snel grote pakketten informatie (films,
spelletjes, etc.) kunnen worden verzonden.
Maar Scheepbouwer voorspelde dat tussen vijf
en tien jaar zowel het aantal gebruikers van
breedband sterk zal zijn gegroeid, als het aantal
bedrijven dat diensten aanbiedt. „Dan biedt ko
perdraad of coax-kabel onvoldoende mogelijkhe
den en moet Nederland kunnen beschikken over
glasvezel", zei hij. Omdat de aanleg van een lan
delijk dekkend glasvezelnet op basis van de hui
dige prijzen ongeveer tien miljard euro kost, is
dat voor een enkele marktpartij niet te financie
ren. Maar als de overheid en de kabelbedrijven
meedoen, kan het wel, aldus Scheepbouwer.
Hij kondigde aan dat KPN op 1 januari begint
met kleine experimenten om aan te tonen wat
over enkele jaren massaal maatschappelijk ge
bruik Van zo'n net kan zijn. Het gaat bijvoorbeeld
om onderwijs aan zieke kinderen thuis, bewaking
van straten met camera's op lantaarnpalen, en
een digitale rechtbank. In alle gevallen hoeven
betrokkenen niet meer naar de plek van actie te
reizen, maar kunnen zij op kantoor, school of
thuis met elkaar praten en naar elkaar kijken via
heldere en snelle beelden. Details over deze pro
jecten kon KPN gisteren nog niet geven.
snte gered
9,70
3 92 I
3,03 ede - Enschede Twente
1.30 tt blijft voorlopig open.
J ebben de drie nieuwe ei-
4,75 en verzekerd. Strikwerda
111 ir in Blaricum, Regge-
Beheer in Rijssen en de
4^50 Jroep Holten hebben gis-
bfiicieel de aandelen van
4^29 hthaven overgenomen.
7,68 iede Twente Airport is erg
45° (celijk van de militaire
8! 60 asis Twenthe. De lucht -
6.75 J maakt gebruik van de fa-
8*29 (en van deze basis. Het
2.00 terie van Defensie wil
1 het militaire complex
3^351, waardoor de toekomst
50 vente Airport op het spel
®'g| be drie nieuwe aandeel-
8,30 trs wilden alleen garande-
3.97 |t het vliegveld voorlopig
'lijft- Ze weigerden in te
7^98 »p de gevolgen van een
tieidpark open in
uringermeer
'0 85 'GERMEer In de Wïerin-
Ï3!ooer in Noord-Holland is
in een nieuw windpark
nd. De windmolens leve-
jrlijks 25 megawatt. Het
vermogen aan windener-
Noord-Holland komt
38 iee op 125 megawatt.
^97 iee kunnen 87.000 huis-
77 ns van stroom worden
[07 en. De provincie streeft
.91 en vermogen van 200
gj vatt in 2007.
irnzeel koopt
door Achille Prick
den haag - Wie wordt de
grootste ijsboer van de wereld?
De Zwitserse voedingsgigant
Nestlé (Haagen-Dazs, Smarties
Pop Up) kreeg gisteren groen
licht voor een ijsovername in de
Verenigde Staten en nadert we
reldmarktleider Unilever (Ben
Jerry's, Magnum) met rasse
schreden. De twee voedingsreu
zen maken zich op voor een ijs-
oorlog.
Met veel tamtam maakte voe-
dings- en zeepgigant Unilever
begin dit jaar bekend dat het
de ijsmarkt ging opschudden.
De producent van onder meer
kaskrakers als Magnum, Cor-
netto en de Raket stelde vast
dat Europeanen, en vooral Ne
derlanders, veel te weinig ijs
eten en reserveerde 1 miljard
euro voor een reclameoffen
sief.
Net nu de markt bewerkt is en
de zon de rest moet doen, zet
concurrent Nestlé de aanval in
op de belangrijkste ijsmarkt:
de Verenigde Staten. Dus moet
Unilever nu ook in Amerika
aan de bak.
Bij het Zwitserse Nestlé knal
den gisteren de champagne-
kurken nadat bekend werd dat
de Federal Trade Commission,
de Amerikaanse mededin
gingsautoriteit, hen niets meer
in de weg legt om ijsproducent
Dreyer's Grand Ice Cream over
te nemen.
„Dit was de laatste strategi
sche stap op weg naar ons
doel om een wereldspeler in
ijs te worden", zei bestuurs
voorzitter Peter Brabeck van
Nestlé opgetogen. „We gaan er
vol tegenaan."
In de VS is Nestlé nu bijna
even groot als Unilever en dat
gaat onvermijdelijk botsen,
want de twee overgebleven
spelers hebben allebei hetzelf
de idee over de toekomst van
ijs: het moet altijd en overal
verkrijgbaar zijn. „Ons pro
duct moet voor iedere potenti
ële klant bijna letterlijk binnen
handbereik zijn", zei de baas
Unilever-bestuursvoorzitter Antony Burgmans presenteert samen met MTV-presentatrice Ina Geraldine de nieuwe ijscowagen van Ola, het merk dat het bedrijf in Europa beken
der wil maken. Maar de werkelijke slag om de ijsmarkt moet in de VS worden gemaakt. Foto: CPD
van de Noordamerikaanse ijs-
divisie van Unilever, Erik
Walsh onlangs nog.
In dat streven zijn merken als
Coca Cola, McDonald's en Ni
ke de grote voorbeelden: ster
ke name en overal te koop.
Lange tijd lukte dat in de Ame
rikaanse ijssector niet doordat
de markt vooral werd bediend
door lokale ijsboeren.
Tegelijkertijd maakte de
snoep- en snacksector wel een
ontwikkeling door naar natio
nale merken waardoor ijs, al
leen al door het ontbreken van
grote reclamecampagnes,
werd weggedrukt. Nu willen
Nestlé en Unilever die markt
alsnog heroveren en zullen ze
slag moeten leveren op elk
benzinestation, in elke video
shop of bij elke kruidenier
waar ze hun assortiment na
drukkelijk willen neerzetten.
In die strategie past de on
langs door Unilever in Neder
land ingezette campagne
rondom Ola. Waar in het ver
leden de Ola-ijsjes Magnum of
Solero alle aandacht kregen in
commercials, probeert Unile
ver de consument nu de naam
Ola in het hoofd te proppen.
Ola moet geassocieerd worden
met kwaliteitsijs en onder die
naam krijgt de consument tal
loze keuzen voorgeschoteld.
Inmiddels is Ola niet meer van
het scherm te slaan. In vrijwel
elk reclameblok krijgt een jon
ge meid met autopech hulp
van een attente jongeman. Hij
duwt haar wagen vooruit,
maar stoot lelijk zijn hoofd als
zij vol op de rem trapt bij het
zien van een ijsverkoper van
Ola. De vraag is of Unilever
zich niet het hoofd stoot nu
het miljoenen in een Europese
campagne heeft gepompt ter
wijl in Amerika slag moet wor
den geleverd.
amstelveen/anp - Passagiers
van KLM hoeven vanaf decem
ber niet meer in te checken als
ze via internet een instapkaart
hebben uitgeprint. Dat heeft
een woordvoerder van het
luchtvaartbedrijf vanochtend
gezegd. Passagiers kunnen zo
sneller naar het toestel, terwijl
KLM aanzienlijk de kosten kan
verlagen. Op dit moment moe
ten passagiers nog wel langs de
incheckbalie als ze een ticket
hebben besteld via de website
van de KLM. Reizigers kunnen
mogelijk ook via de website al
een stoel in het toestel kiezen.
KLM is niet bang dat er wordt
gefraudeerd met de instapkaart.
„Bij de gate vindt er een laatste
controle van de passagiersgege-
vens plaats", aldus de woord
voerder.
hoofddorp - TNT Epress, een
dochter van het post- en logis
tieke bedrijf TPG, gaat pakketjes
bezorgen in Irak. Daartoe heeft
de onderneming een overeen
komst gesloten met het Iraakse
bedrijf IKE. Dat hebben de Ne
derlanders gisteren bekendge
maakt. De TPG-dochter is naar
eigen zeggen het eerste interna
tionale bedrijf dat de gaat sa
menwerken met een Iraakse
onderneming. TNT zal voort
aan documenten, pakjes en an
dere vracht over de weg tussen
Amman in Jordanië en Bagdad
vervoeren.
brussel/anp - Nederlandse ge
bruikers van de Belgische auto
treinen naar de zon of naar ski
gebieden, raken dat alternatief
kwijt. Vorig jaar al zette de NS
de autotreinen naar Zuid-
Frankrijk en Italië stop. De
NMBS, de nationale Belgische
spoorwegmaatschappij, zet la
ter dit jaar een streep onder de
diensten.
Met de verdere vrijmaking van
het Europese spoor moet de
NMBS volgens een woordvoer
der fors meer gaan betalen voor
het gebruiken van de buiten
landse verbindingen. De inter
nationale nachttreinen, die al
verlieslijdend zijn, worden
daarmee nog onrendabeler.
Deze zomer rijden de autotrei
nen nog, maar eind dit jaar gaat
de stop eruit en zijn dus skigan-
gers verstoken van de NMBS-
voorziening. Overigens zullen
hogesnelheidstreinen een deel
van de bestemmingen overne
men. Lourdesgangers hoeven
niet te wanhopen. Een woord
voerder zei gisteren voor de
VRT-televisie dat bij genoeg be
langstelling en als het commer
cieel aantrekkelijk is, overwo
gen wordt alsnog treinen naar
het wonderoord in de Franse
Pyreneeën in te zetten.
1 s>D 7Anu Rnnm70ol
;99 1 op zoom - Bruynzeel
.83 ns neemt vijftien winkels
jq in de failliete keten Hom
,76 11 en Bad. Na leegverkoop
00 Bruynzeel dit najaar in
lo -«tal oude Hompanden
vinkels. De 2200 gedu-
'•30 in met een Hornkeuken
•ji elling krijgen hun aanbe-
1.I8 :erug bij Bruynzeel, en bij
lieden van de Centrale
i'10 levereniging Wonen
Hom Keuken Bad,
der deze week failliet
erklaard, beschikte over
[vestigingen. Vijf zijn
e curator verkocht aan
i.8i *soneel.
5.99
den haag/gpd - De dit jaar een halve
eeuw oude Consumentenbond zet de
stap naar het elektronisch tijdperk Van
af vandaag is zowel de informatie van de
bond als de dienstverlening ook online
beschikbaar via de site www.consumen-
tenbond.nl.
In een toelichting zegt manager e-media
Helene Kok dat uit onderzoek gebleken
is dat vooral jongeren geïnteresseerd
zijn om via internet kennis te nemen
van informatie van de Consumenten
bond. Bovendien zal de informatie beter
toegankelijk zijn dan via de soms inge
wikkelde tabellen die in de papieren
Consumentengids staan.
„Op onze site kunnen leden straks via
een aantal vragen producten die we ge
test hebben selecteren. In de tabellen
die bij de vergelijkende onderzoeken ho
ren moet je zelf de weg zoeken. Veel
mensen vinden dat lastig, vandaar deze
nieuwe service," aldus Kok.
Bovendien kan de online informatie
tijdwinst bieden. Productonderzoeken
hebben een traject van selectie, aan
koop, onderzoek tot daadwerkelijke pu
blicatie in het blad. „Via internet kun je
een heel stuk hiervan overslaan. Het
biedt bovendien de mogelijkheid door
lopend onderzoek te doen," aldus Kok.
Zij doelt hiermee op consumentenarti
kelen die een snelle omlooptijd hebben.
De ene mobiele telefoon of digitale ca
mera ligt amper in de winkel of de fabri
kant komt al met de opvolger ervan. Dat
betekent dat de Consumentenbond ook
steeds sneller moet zijn met onderzoek
naar dit soort producten.
Het online-initiatief moet de vijftigjarige
Consumentenbond helpen de komende
decennia door te komen. Net als andere
maatschappelijke organisaties staat het
ledental van de Consumentenbond on
der druk. De gemiddelde leeftijd van de
ongeveer 600.000 leden is 51 jaar, dus
verjonging is gewenst. Niet dat het de
organisatie slecht gaat, ondanks de
slechte economie: het ledental is al heel
lang stabiel en de Consumentenbond is
relatief de grootste organisatie in zijn
soort van de wereld. In absolute aantal
len is alleen de consumentenorganisatie
in de Verenigde Staten groter.
Woordvoerder Ewald van Kouwen
meent dat het werk van de Consumen
tenbond de afgelopen jaren niet veel is
veranderd, al is er wel een verschuiving
opgetreden van producten naar dien
sten. „Vroeger onderzochten we vooral
apparaten, om de consument voor een
miskoop te behoeden. Tegenwoordig
zijn er eigenlijk geen slechte apparaten
meer, hooguit apparaten die beter of
slechter aansluiten bij het gebruik dat je
ervan wilt maken. Vroeger lagen er echt
dingen in de winkel die in de praktijk
een ramp waren.
Landbouwbeleid op de schop met 'historische' aanpassing van subsidies
ize correspondent
ertsen
1 - Het woord 'historisch' viel
h met grote regelmaat te be-
In in Brussel. Aanleiding was
forming van het gemeenschap-
Europese landbouwbeleid
2 landbouwministers het in
burg na een marathonvergade-
ti zestien uur over eens wer-
in de hervorming is dat de
es die boeren krijgen in de
1st grotendeels worden losge-
d van de productie. Boeren
vanaf 2005 inkomenssteun,
gte daarvan wordt deels af-
jk van de hoogte van de steun
iu genieten en deels van de
aarin ze milieu- en diervrien-
rerken. Hoe 'groener', hoe
ïbsidie. „Het Europese land
bouwbeleid wordt groener, marktge
richter en minder handelsversto-
rend", vatte de Nederlandse minister
Cees Veerman het samen.
Nu valt het woord 'historisch' in
Brussel wel vaker, maar dit keer valt
daar weinig op af te dingen. Het na
uiterst moeizame onderhandelingen
bereikte akkoord, betekent een breuk
met het landbouwbeleid zoals dat
sinds de jaren vijftig van de vorige
eeuw gevoerd is.
De Nederlander Sicco Mansholt
stond in de jaren vijftig en zestig aan
de basis van het gemeenschappelijk
landbouwbeleid. Eerst als landbouw
minister en later als eurocommissa
ris, deed Mansholt er alles aan om de
Europese landbouw te moderniseren
en productiever te maken. Dat was,
gezien de voedselschaarste na de
Tweede Wereldoorlog, hard nodig.
Met subsidies als belangrijkste instru
ment wist de EU de boeren aan het
produceren te krijgen. Hoe meer ze
produceerden, hoe meer subsidie.
Dat werkte jarenlang prima. Zo goed
zelfs dat Europa in de zestiger jaren te
maken kreeg met grote voedselover-
schotten. Melkplassen, boter- en
vleesbergen die - opnieuw met veel
subsidie - op de wereldmarkt geloosd
werden.
Dat het gemeenschappelijke land
bouwbeleid zijn doel voorbij was ge
schoten, was al jaren duidelijk. Maar
pogingen om het op een andere leest
te schoeien, sneuvelden vrijwel altijd
op Frans verzet. Franse boeren waren
en zijn de grootste profiteurs van de
Europese subsidieregelingen.
Twee decennia geleden deed de EU
een eerste serieuze poging om van de
zwaar gesubsidieerde overschotten af
te komen via de zogenoemde melk
quota. Die regeling legde de melkpro
ductie per bedrijf aan banden. Boe
ren die meer produceerden dan was
toegestaan, kregen boetes: de beruch
te superheffing.
De Ierse landbouwcommissaris
MacSharry deed begin negentiger ja
ren ook een poging. Hij verlaagde de
subdidies voor vee- en graanboeren.
Maar ook die hervorming tastte de
kem van het Europese landbouwbe
leid niet aan.
Dat laatste lukt de Oostenrijkse land
bouwcommissaris Franz Fischler nu
wel. Met de bijna totale ontkoppeling
van subsidie en productie, wordt ge
broken met de logica van de afgelo
pen jaren. Niet méér, maar béter pro
duceren staat voortaan centraal.
Dat Fischler geslaagd is in zijn opzet,
is niet alleen zijn eigen verdienste.
Het landbouwbeleid ligt onder vuur
omdat het te duur is. Bijna de helft
van het EU-budget (zo'n 43 miljard
euro per jaar) gaat naar landbouw. Bo
vendien verstoren de subsidies de we
reldmarkt, wat vooral funest is voor
ontwikkelingslanden. Die kunnen niet
concurreren tegen Europese produc
ten die met veel subsidie op de wereld
markt worden gedumpt. En de uitbrei
ding van de EU met tien landen was de
derde stok achter de deur. Zonder her
vorming van het landbouwbeleid, zou
dat onbetaalbaar en onuitvoerbaar zijn
geworden.
De EU breekt nu dus met de erfenis
van Mansholt. De enkele jaren geleden
overleden Mansholt zou overigens wel
de laatste zijn geweest om daar proble
men over te maken. Eind jaren zestig,
kort na zijn pensionering, werd Mans
holt 'omgeturnd', om in het jargon van
die tijd te spreken. Hij sloot zich aan
bij de Club van Rome en streed fel te
gen de uitwassen van het door hemzelf
in gang gezette beleid.
Voorstellen 'ronduit asociaal'
den haag/gpd - De FNV wil
dat er een referendum wordt
gehouden over de bezuini
gingsplannen van het kabi
net. De vakcentrale hoopt
dat het kabinet alsnog een
andere koers gaat varen als
het volk in zo'n volksraad
pleging negatief over de be
zuinigingen oordeelt. Dat
heeft hoofdbestuurder Agnes
Jongerius gisteren bekend
gemaakt.
De FNV noemt de huidige
plannen 'ronduit asociaal'.
„Ze treffen vooral groepen
die toch al een zwakkere po
sitie hebben, zoals werklo
zen, zieken, ouderen en ar
beidsongeschikten. Terwijl
mensen die het financieel
beter hebben veel minder
last zullen hebben van de
bezuinigingsdrift", aldus
Jongerius.
De FNV heeft voor de poli
tiek een alternatief bezuini
gingsplan gemaakt. „Want
bezuinigen is sowieso nood
zakelijk." In het plan staat
bijvoorbeeld dat het kabi
netsplan om het ziekenfonds
op te heffen en iedereen de
zelfde basispremie te laten
betalen op zich niet slecht is.
Maar werknemers die weinig
inkomsten hebben moeten
dan meer compensatie dan
het kabinet nu wil geven.
In plannen om de werkloos
heid aan te pakken moet vol
gens het alternatief ook meer
geld worden gestoken. „Juist
als het slecht gaat moet een
kabinet niet bezuinigen op
werkgelegenheidsplannen
Als er minder mensen hun
baan verliezen wordt die in
vestering dubbel en dwars
terugverdiend. Terwijl de
economie alleen maar snel
ler zal verslechteren als de
werkloosheid oploopt."
De FNV voert tot Prinsjesdag
onder de noemer 'het kan
socialer/beter' een voorlich
tingscampagne. Het is de be
doeling dat het Nederlandse
volk een goed beeld* krijgt
van wat de gevolgen zijn als
de bezuinigingen doorge
voerd worden. Later dit jaar
zouden ze tijdens het refe
rendum duidelijk moeten
maken of ze wel achter die
ideeën staan.
Een referendum organiseren
kan in Nederland niet zo
maar. Er zijn minimaal
600.000 handtekeningen no
dig. En er moet sprake zijn
van een wetsvoorstel waar
de bevolking over kan oorde
len. Jongerius: „Het onder
werp dat het eerst in de Ka
mer wordt besproken is het
plan om werkgevers te ver
plichten minimaal 2 jaar
lang het loon van hun zieke
werknemers door te betalen.
Dat moment zouden we
kunnen aangrijpen."
l
