Amerikanen
in Irak steeds
vaker belaagd
BUITENLAND
Stoppen Italianen slaan door na uitvallen stroom
Trimble wil van drie
hardliners in partij af
Hof Amerika
schrapt verbod
op homoseks
Rice: Amerika desnoods
weer alleen ten strijde
Echtgenoot Thatcher dood
Berlijn koestert John FKennedy nog altijd
Riyad: Brein aanslagen in mei zit vast
los de Jakhals
ibelt Bin Laden
- De fameuze terrorist
Ramirez Sanchez, alias
de Jakhals, steekt in zijn
en verschenen 'gevange-
femoires' de loftrompet
jsama bin Laden. De ter-
die een mythische status
erf door aanslagen in de
zeventig en tachtig,
it de Saudiër 'een lichtend
eeld'. In zijn Franse cel,
ij levenslang uitzit, heeft
i zich bekeerd tot de 're-
>naire islam'. Zijn nieuwe
f zou het antwoord zijn op
lij de 'totalitaire politiek
VS' noemt.
iziliaans woud
harde klap
ulo - Het tropische re-
iud van Brazilië heeft vo-
zwaar onder vuur gele-
2002 is 25.550 vierkante
;ter ontbost. Dit is een
gelijk aan 60 procent
oppervlakte van Neder-
'it satellietfoto's van het
.9<iaanse instituut voor
lijk onderzoek blijkt dat
"gelopen vijftien jaar al-
1995 meer bos ver-
Toen werd 29.000 vier-
kilometer weggevaagd,
issen 1978 en 1988, toen
1.gpud de zwaarste aanslag
te verwerken, was de ont-
ig met gemiddeld 21.000
•ter per jaar kleiner.
Iers vermoord
lien The Matrix
'w - Een 19-jarige jongen
%fax in de Amerikaanse
*-9Virginia heeft zijn ouders
geschoten, terwijl hij zich
T^virtuele werkelijkheid van
i The Matrix dacht te be-
i. Joshua Cooke schoot
iders thuis neer. Zijn va-
2.% net aan de telefoon met
B.9jjarige zus van de jongen.
orde de schoten. De ad-
jn van de jongen verdedi-
jfim met het argument dat
td en kwaad verwisselde
"1 hij dacht in de film te Ie
le jongen kan veroordeeld
in tot twintig jaar cel.
Gates komt
te Huis niet in
ngton - Zelfs de rijkste
er wereld komt niet zo
pet Witte Huis in Was-
|n in. Microsoft-baas Bill
vergat zijn identiteitsbe-
n dus werd hem de toe-
ot de residentie van pre-
Bush geweigerd. De 'Se
rvice', die zorg draagt
je beveiliging van de pre-
weigerde de miljardair
gang. Uiteindelijk moest
edewerker van Gates de
en uit de auto halen,
kt de softwaremagnaat
ijn afspraak met minister
tinenlandse veiligheid
lidge kon.
1 kinderen
ven onnodig
I u - Jaarlijks kail de dood
s miljoen kinderen onder
jaar voorkomen worden
dicijnen en hulpmidde-
in het Westen verkrijg-
Ijn beschikbaar zouden
l in de Derde Wereld. Dat
ideren medici in een in
itse medische tijdschrift
meet gepubliceerd onder-
Aet gaat om doden door
«handelbare ziekten als
i en longontsteking, en
^joldoende beschikbaar-
»«*4n antibiotica en medicij-
n bijvoorbeeld malaria te
delen.
es in peiling
ter dan Labour
i - Voor het eerst in elf
n de Britse conservatie-
Labourpartij van Tony
een opiniepeiling voor-
eefd. Uit een onderzoek
acht van The Daily Tele-
>lijkt vandaag dat de To-
37 procent van de stem-
ïnnen rekenen, 1 pro-
eer dan vorige maand,
zakte 2 punten naar 35
t. De dalende populari-
Blairs partij heeft ver-
lijk te maken met de rel
:t 'opleuken' van rap-
over het vermeende
:mietigingsprogramma
Blair ligt onder vuur,
•r in Irak maanden na
m,bg nog steeds geen ver-
'apentuig is gevonden.
snator Strom
nond dood
:ton - De voormalige
ise Senator Strom
ind is op 100-jarige leef-
leden. Hij was de
ittende Senator aller tij-
Ij kwam in 1954 in de Se-
Ji stopte er in december
Jee, kort voor zijn hon-
verjaardag. Thurmond
k de oudste senator uit
irikaanse geschiedenis,
rae record dat hij op zijn
»ad staan, was de langste
tak uit de geschiedenis
Senaat in 1957. Hij sprak
nger dan een etmaal om
tnming over een burger-
1AT iwet tegen te houden.
vrijdag 27 juni 2003
door onze correspondent
Hans Geleijnse
rome - Italië heeft een elektriciteitstekort.
Oorzaak, volgens de autoriteiten: de Itali
anen. Zij gaan de hittegolf te lijf met de
knoppen van airconditioning en koelkast
op stand maximum. Veel Italianen zijn
woedend over de door de regering ge
steunde tegenzet van de energiebedrij
ven: gewoon de elektriciteit tijdelijk af
sluiten, op willekeurige plaatsen in het
land, vaak onaangekondigd.
Het is maar goed dat Giuseppe Liota,
bareigenaar te Florence, geen vuurwa
pens in huis heeft. Anders waren ver
schillende functionarissen van energie
gigant Enel gisteren hun leven niet zeker
geweest. Giuseppe raakte bijkans waan
zinnig toen zijn bar in het centrum tij
dens de lucratieve lunchpauze in een
donker hol veranderde door het wegval
len van de elektriciteit. Anderhalf uur la
ter was het leed geleden, maar zijn klan
ten waren al veel eerder vertrokken. En
zónder iets te consumeren.
„Wie vergoedt me dit?", schreeuwde Gi
useppe. Het was een jammerklacht die
gisteren door duizenden Italianen werd
geuit. Het besluit van de elektriciteitsbe
drijven om een kennelijk plotseling ont
staan energietekort te verhelpen door
botweg de hoofdschakelaar om te draai
en, veroorzaakte chaos en ellende. In
grote steden als Rome, Milaan en Turijn
raakten honderden mensen vast in tus
sen verdiepingen stakende liften. Het
doven van de verkeerslichten veroor
zaakte enorme verkeersopstoppingen.
Gevaarlijke situaties ontstonden door
plotseling stikdonkere verkeerstunnels.
Volgens de elektriciteitsbedrijven en in
dustrieminister Antonio Marzano, die
gisteren haastig een persconferentie be
legde, was 'slechts' vijf procent van de
Italianen slachtoffer van de bezuini
gingsmaatregel. De verontwaardiging
gold echter voor honderd procent de ei
gengereide, onaangekondigde aanpak
van ministerie en bedrijven. Zeker, de
minister had in de dagen ervoor 'de mo
gelijkheid' geopperd van elektriciteits-
uitval. Maar zelfs de dienst Bescherming
Bevolking was niet gewaarschuwd over
tijdstippen en plaatsen, en in sommige
plaatsen ook de politie niet.
Volgens elektriciteitsbedrijven en minis
ter was door de warmte, dit jaar vroeger
ingetreden dan normaal, het energiever
bruik met twintig procent gestegen in
vergelijking met vorig jaar. Een 'bijko
mend' probleem was dat elektriciteitsle
verancier Frankrijk, gedwongen door ei
gen tekorten, woensdag kennelijk ook
onaangekondigd 800 megawatt kortte
op de 2650 mW die Italië dagelijks uit
dat land verbruikt.
Marzano moest gisteren echter ook toe
geven dat er al jaren te weinig is gedaan
aan uitbreiding van het aantal centrales,
dat er achterstallig onderhoud is, dat het
netwerk aan modernisering toe is omdat
centrales niet op volle capaciteit kunnen
draaien. Maar voor Giuseppe in Floren
ce was het definitieve bewijs dat hij 'in
een Derde-Wereldland' woont geleverd
toen hij Marzano via de radio hoorde
zeggen dat er een grootscheepse cam
pagne komt om de burgers aan te spo
ren tot zuinig omgaan met energie. „In
een normaal land begin je daarmee, en
als dat niet helpt neem je maatregelen
en kondig je die tijdig aan", gromde hij.
Dat advies leek niet besteed aan de pre
sident van het landelijk elektriciteitsnet
werk. Hij kondigde aan dat er vandaag
'misschien' een nieuwe actie zou komen
(goed voor een bezuiniging van
1300mW) zou komen. Hij bleef volhou
den dat in elk geval de tijden - tussen
negen en twaalf uur 's morgens en drie
en zes 's middags - zeker zijn. Mis
schien.
washington/anp-rtr Het
Amerikaanse federale Hoogge
rechtshof heeft gisteren een
verbod in de staat Texas op
seks tussen homoseksuelen on
grondwettelijk verklaard. De
magistraten van het hoogste
Amerikaanse rechtscollege ver
wierpen de Texaanse wet met
zes tegen drie stemmen.
Met de uitspaak maakten de
rechters een uitspraak van het
Hooggerechtshof van zeventien
jaar geleden ongedaan, die wet
ten als die in Texas toestond. In
dertien van de vijftig staten van
de VS gelden nog altijd wettelij
ke bepalingen tegen gemeen
schap van homoseksuelen, ook
al heeft die plaats tussen vol
wassenen in de privé-sfeer.
De beslissing van gisteren
maakt deze wetgeving in de sta
ten, voornamelijk in het zuiden
en midden van de VS, ongeldig.
De zaak die tot deze uitspraak
heeft geleid, begon in 1998,
toen politieagenten twee man
nen in het huis van één hen
'betrapten' op het hebben van
anale seks.
De politie was het huis binnen
gegaan na wat een valse mel
ding van wapengeweld bleek.
De twee mannen kregen een
boete, maar vochten de Te-
xaanse wet aan omdat zij von
den dat die een inbreuk vorm
de op hun privéleven. Een
rechtbank in Texas handhaafde
de wet, en beriep zich op 'een
legitiem staatsbelang, namelijk
het hooghouden van de publie
ke moraal'.
belfast/ap - David Trimble, de
leider van de Noord-Ierse Ul
ster Unionist Party (UUP) heeft
gisteren een motie ingediend
bij het partijbestuur om drie
vooraanstaande critici van zijn
beleid uit de partij te zetten.
Volgens de leider van de groot
ste protestantse partij van
Noord-Ierland brengen partij
voorzitter Martin Smyth, Jeffrey
Donaldson en David Bumside
met hun kritiek op het Noord-
Ierse vredesproces de Goede
Vrijdagakkoorden uit 1998 in
gevaar.
Het partijbestuur heeft met vijf
stemmen tegen twee besloten
het voorstel van Trimble voor te
leggen aan een disciplinaire
commissie, die uit moet maken
of de drie gehandhaafd kunnen
blijven als partijlid. Als de com
missie tot de conclusie komt
dat Donaldson, Smyth en Bum
side de partij moeten verlaten,
zal een voorstel daartoe worden
voorgelegd aan de partijraad.
Trimble zei gisteren dat er een
einde moet komen aan de situ
atie 'waarin er twee partijen
binnen één partij zijn'. Het
voorstel van Trimble, die in
1998 de Nobelprijs voor de Vre
de deelde in verband met zijn
rol in het Noord-Ierse vredes
proces, is gewaagd omdat
Smyth na Trimble wordt gezien
als één van de politieke zwaar
gewichten van de partij.
Twee weken geleden won Trim
ble met een krappe meerder
heid een stemming onder de le
den voor het doorzetten van de
Goede Vrijdagakkoorden, die
moeten leiden tot een door ka
tholieken en protestanten ge
deeld zelfbestuur over Noord-
Ierland. Dat zelfbestuur werd in
oktober vorig jaar door de Brit
se regering opgeschort naar
aanleiding van een schandaal
over spionage door de IRA.
De regering van protestanten
en katholieken werd ook al lan
ge tijd geplaagd door conflic
ten. De Britse premier Tony
Blair heeft gezegd dat het zelf
bestuur over Noord-Ierland pas
weer zal worden hersteld als al
le partijen zich opnieuw achter
deGoede Vrijdag-akkoorden
scharen en de IRA zijn belofte
om te ontwapenen nakomt.
bagdad/anp-rtr-afp-dpa - De
Amerikaanse militaire aanwezig
heid in Irak heeft vandaag en
gisteren opnieuw geweld uitge
lokt van Irakezen. Er zouden vier
Amerikanen nabij Bagdad zijn
gedood, maar de berichten hier
over waren tegenstrijdig. Ook
zou opnieuw een oliepijplijn zijn
gesaboteerd.
De Amerikanen kregen daar
bovenop nog een extra tik van
een hoge functionaris in Was
hington, die de vloer aanveegde
met het wederopbouwbeleid.
Het Internationaal Atoomener
gie Agentschap IAEA zette tot
overmaat van ramp voor de
Amerikanen ook nog een streep
door 'nieuw" bewijs voor een
Iraaks kemwapenprogramma
na 1991.
De Republikeinse leider van de
Senaat in Washington, Bill Frist,
gaf tenslotte nog een andere
draai aan de kwestie-Irak door
te stellen dat massavernieti
gingswapens 'niet de belang
rijkste reden waren waarvoor
we ten strijde trokken in Irak'.
Volgens Condoleezza Rice, vei
ligheidsadviseur van president
Bush, heeft het Witte Huis
vooral de slechte staat van de
Iraakse infrastructuur onder
schat. Tijdens een bezoek aan
Londen vergeleek ze Irak met
een Derde-Wereldland. Volgens
Rice wordt de wederopbouw
ook vooral gehinderd doordat
het land is 'getraumatiseerd'
door tientallen jaren bruut Sad-
dam-regime.
Timothy Camey, de voormalige
Amerikaanse ambassadeur in
Sudan, heeft er een andere kijk
op. De manier waarop de Ame
rikanen de wederopbouw in
Irak leiden, rammelt aan alle
kanten, zei hij tegen de BBC. Er
zijn geen doordachte plannen,
er is een groot gebrek aan geld
en er is geen lijst met prioritei
ten. Bovendien is er veel te wei
nig communicatie met de Ira
kezen.
Washington had Camey als co-
Al-Sahhaf keert
terug op de buis
De Iraakse oud-minister
van informatie al-Sahhaf
maakt vanavond zijn co
meback op tv. De Arabi
sche nieuwszender al-Ara-
biya zendt een vraagge
sprek uit met de grote 'ster'
van de oorlog in Irak. De
ex-bewindsman gaf zich
deze week over aan de
Amerikanen. Die lieten
hem na verhoor vrij. De mi
nister maakte furore door
zijn aanhoudende optimis
me over een zege op de
Amerikanen en Britten.
Zelfs toen het standbeeld
van Saddam Hussein om
ver was gehaald, weigerde
Al-Sahhaf te erkennen dat
het spel uitwas.
ordinator op het Iraakse minis
terie van Industrie aangesteld.
De zeer ervaren voormalig di
plomaat werkte er acht weken
onder de intussen vervangen
Amerikaanse bewindvoerder
Jay Gamer. Diens opvolger Paul
Bremer verving Camey.
Volgens de Amerikaan had de
militaire leiding in Irak geen
vastomlijnd en uitgewerkt plan
om haar missie in humanitaire
en politieke doelen om te zet
ten. „Ze begrepen het simpel
weg niet of ze gaven er te wei
nig prioriteit aan.
Bremer vindt dat de internatio
nale gemeenschap meer begrip
moet hebben voor de moeilijke
situatie in Irak. Er is gewoon
tijd nodig om de wederopbouw
goed te coördineren, zei hij te
gen Amerikaanse media. Vol
gens hem zijn er ondanks de
reeks aanslagen op Amerikaan
se en Britse militairen ook vol
doende veiligheidsmaatregelen
getroffen.
londen/anp-rtr - Als Europa
niet mee optreedt tegen het nu
cleaire gevaar van Iran en
Noord-Korea, dan zijn de Ver
enigde Staten er klaar voor om
dat in hun eentje te doen. Die
waarschuwing gaf de nationale
veiligheidsadviseur van de
Amerikaanse president Bush,
Concoleezza Rice, vandaag in
de Britse krant The Daily Tele
graph. „Als we geen 'made in
America oplossing' willen, laten
we dan samen onderzoeken
hoe we de kwesties rond Iran
en Noord-Korea kunnen oplos
sen", aldus Rice, de rechter
hand van Bush voor diens bui
tenlandse beleid.
Volgens de krant rieken de uit
latingen van Rice naar de botte
woordenstrijd tussen enkele
Europese landen en de VS die
voorafging aan de oorlog tegen
Irak.
Rice benadrukte in het och
tendblad dat de VS geen oorlog
met Iran willen. Tegelijkertijd
wilde ze een gewapend ingrij
pen niet uitsluiten. „De vermij
ding van oorlog is geen doel op
zichzelf. Soms moet iemand
oorlogen uitvechten om zaken
te doen met tirannen", aldus
Rice. De Amerikaanse ambassa
deur in Japan, Howard Baker,
zei vandaag dat Noord-Korea
een 'ernstige bedreiging' vormt
voor de wereldvrede. Hij zei
verder dat het stalinistische
land snel een punt moet zetten
achter zijn nucleaire program
ma. „Ik hoop dat ze begrijpen
dat ze niet oneindig de tijd heb
ben, en dat de internationale
gemeenschap al zeer geduldig
met ze is geweest."
Volgens Baker blijft de wereld
vastbesloten om de kwestie
vreedzaam op te lossen.
londen/afp-anp - Sir Denis Thatcher, de echtgenoot van de Britse
oud-premier Margaret Thatcher, is gisteren in een Londens zie
kenhuis overleden. Hij was 88. Thatcher, die miljoenen verdiende
in de oliewereld, was meer dan vijftig jaar getrouwd met barones
Margaret. De IJzeren Dame van de Conservatieven bestuurde
Groot-Brittannië van 1979 tot 1990. Zijn fortuin ondersteunde
Margaret aan het begin van haar carrière. In haar memoires noemt
ze haar man een geslepen adviseur. Zonder hem zou ze nooit de
top hebben kunnen bereiken, schreef ze.
Reagan Plewe (5) steunt haar moeders Maxine Plewe en Amanda
Madsen bij hun protest tegen wetten die homoseks verbieden.
Foto: AP/Francisco Kjolseth
washington-riyad/rtr-anp - Het vermeende
brein achter de aanslagen van 12 mei in de Sau-
dische hoofdstad Riyad zit in Saudi-Arabië achter
slot en grendel. Dat hebben Saudische en Ameri
kaanse functionarissen gisteren bevestigd.
Het zou gaan om Ali Abdul Rachman al-Gamdi,
alias Abu Bakr al-Azdi. Hij zou samen met de nog
voortvluchtige al-Dandani de drijvende kracht
zijn geweest achter de aanslagen. De man zou
ook banden hebben met het netwerk al-Qaeda
van Osama bin Laden. Door de zelfmoordaansla
gen, gericht tegen gebouwen met buitenlanders,
vielen 34 doden en circa 200 gewonden.
Al-Gamdi zou zich volgens de Saudische ambas
sadeur in de Verenigde Staten hebben overgege
ven aan de autoriteiten in Riyad. Volgens hem
gaat het om 'een belangrijke arrestatie en een
grote overwinning in de oorlog tegen het terroris
me'. Een anonieme Amerikaanse bron meldde
echter dat al-Gamdi gevangen was genomen.
Hij zou gisteren zijn gearresteerd. Verscheidene
internationale persbureaus citeerden eind mei
overigens al een belangrijke Saudische krant
waarin de arrestatie van Al-Gamdi werd gemeld
op gezag van betrouwbare bronnen. Klaarblijke
lijk was dat bericht onjuist
door onze correspondent
Wierd Duk
Berlijn - Ooggetuigen praten er
over met tranen in de ogen.
Veertig jaar geleden was het dat
John F. Kennedy zijn histori
sche rede hield in West-Berlijn.
Bij het raadhuis van het stads
deel Schöneberg verklaarde de
jonge Amerikaanse president
zich op 26 juni 1963 solidair
met de inwoners van de stad.
Die voelden zich tijdens de
Koude Oorlog omringd door
het communistische gevaar, en
reageerden dolenthousiast op
Kennedy's, met zwaar Ameri
kaans accent uitgesproken,
steunbetuiging: 'Ich bin ein
Berliner'.
'Anderhalf miljoen mensen ju
belden', schreef de Berliner
Morgenpost destijds. Bondskan
selier Konrad Adenauer, die
Kennedy met burgemeester
Willy Brandt begeleidde, meen
de: „Hier heeft vandaag een
volksstemming plaatsgehad die
de wereld niet kan negeren."
Het Duitse Historische Muse
um wijdt dezer dagen een ex
positie aan de legendarische
Amerikaanse president. De ten
toonstelling heeft de geschiede
nis van de Kennedy-clan, het
presidentschap en de dood van
John F. Kennedy, en Kennedy's
voortleven in de westerse po
pulaire cultuur als onderwerp.
Behalve foto's, artikelen uit
kranten en tijdschriften, brie
ven en notities, een 'Kennedy
peper- en zout stel', kunstwer
ken van Andy Warhol en een
pannenkoek die bij aanraking
'Ich bin ein Berliner' uitkraamt,
zijn er ook jurken van Kenne
dy's weduwe Jackie te zien.
De huidige Kennedy-hausse
staat in schril contrast met de
anti-Amerikaanse stemming,
die sinds de Irak-oorlog bezit
heeft genomen van een groot
deel van de Duitse bevolking en
de media. Duitse kranten wijd
den deze week hele pagina's
aan de veertigste herdenking.
Op de John F. Kennedy Platz,
voor het raadhuis in Schöne
berg, werd gisteravond een bij
eenkomst gehouden, waar on
der anderen de Amerikaanse
ambassadeur in Duitsland en
de Berlijnse burgemeester Wo-
wereit aanwezig waren.
Hier werd ook Kennedy's toe
spraak nog eens herhaald. Bij
radio en televisie dook een 20-
jarige Duitse Kennedy-expert
op. Die mocht in gloedvolle be
woordingen uitleggen waarom
ook jonge Duitsers door Kenne
dy zijn gefascineerd. De vraag
wat de voorgeschiedenis is ge
weest van die historische woor
den 'Ich bin ein Berliner' werd
ook beantwoord. Al in de VS
had Kennedy de zin in het En
gels - 'I am a Berliner' - laten
optekenen.
Zichtbaar ontroerd door het
enthousiasme van de menigte
in Schöneberg vroeg hij zijn
tolk, Robert Lochner, om de zin
in het Duits te vertalen. Na
twee, drie maal oefenen, vertel
de Lochner - inmiddels 84 jaar
oud - aan Der Tagesspiegel,
stond Kennedy voor de verza
melde menigte en oogstte hij
daverend applaus en gejuich.
Vijf maanden later werd de pre
sident in Dallas vermoord. „In
elke West-Berlijnse woning
werden voor de ramen kaarsen
gebrand", herinnerde Lochner
zich. „Geen stad, ook niet in
Amerika, heeft zo om Kennedy
gerouwd."
Toen de droogkappen binnen uitvielen, verkaste deze kapper in Alassio naar buiten om niet voltooide kapsels in de warmte van de zon af te maken. Foto: AP/Silvio Fasano
