hervorming
landbouw
ECONOMIE
Directie KLM ziet dit jaar af van bonussen
Google geeft geheim van snelheid niet prijs EU-ükkoord.
Centrale bank VS zet rentewapen in tegen deflatie-risico
Einde aan subsidie productie
Sporen van cocaine op
meeste Duitse eurobiljetten
Campina zet Nederland
lekker dure toetjes voor
man Tops
it opstappen
- De topman van
ochter Tops stapt op.
[Curci moet weg, omdat
pijn leiding is gefrau-
fcij de Amerikaanse su-
fctketen. Curci zou de
topman worden van
dochterbedrijf Giant
tfiold vindt het niet toe-
jk dat hij een andere
igaat bekleden, aldus het
Daarop besloot Curci
(slag aan te bieden. Hij
acht jaar voor Ahold.
iei kwam de fraude bij
i an het licht na een intern
itantsonderzoek. De om-
J m die fraude bedraagt
33 er 29 miljoen dollar.
<1 or moesten de resultaten
!3 [lasting van Ahold wor-
1 ngepast.
winkels
e nullijn
2
41 ag - Personeel van on-
er speciaalzaken en
li opwinkels en werkne-
p de markt krijgen dit
Ju en loonsverhoging. Het
ledrijfschap DetaÜhan-
ft dit bepaald in de laat-
eheten Verordening ar-
lorwaarden detailhandel
Het vindt dat deze werk-
3 izelf met hun werkge-
3 ipraken moeten maken
u in arbeidsvoorwaarden.
5 isoneel van circa 13.000
6j ld- en gevogeltewinkels,
u ren- en gereedschapza-
5 rkopers van tweede-
l] [oederen, marktkooplie-
postzegel- en munten-
en valt niet onder een
ds 1963 stelde het
edrijfschap, waar vak-
i en werkgevers in het
123 zitten, jaarlijks de mini-
i beidsvoorwaarden voor
71 irknemers vast.
donderdag 26 juni 2003
j isseling van
j ek aangepakt
gton - De Amerikaanse
4 industrie heeft woens-
i( inen bekendgemaakt
2 einde moeten maken
3i op grote schaal uitwis-
n muziek via internet
3i lulp van filesharing-
3? nma's als Kazaa en Win-
44 Recording industry As-
3( in of America (RIAA) wil
3t honderden rechtszaken
uien tegen intemetge-
sdie op grote schaal
21 bestanden aanbieden.
2 K een belangenvereni-
grote platenlabels,
er een einde moet ko-
ii de grote verliezen die
iekindustrie lijdt als ge-
n het gratis kopiëren van
via internet. Het is niet
bij welke omvang van
'ling de grens wordt ge-
de processen.
inde Drenthe
e werkgever
Het provinciebe-
in Drenthe is de beste
rer van alle overheids-
2 elen en non-profitinstel-
2 an Nederland. Ambte-
2 tijgen er de beste ar-
2 orwaarden. Ook werken
ehandicapten, vrouwen
2 ijders, zo blijkt uit een
•ek van het weekblad
diair. Drenthe biedt de
ners korting op de hy-
rente en 25 vakantieda-
tvan de weinige min
is het gebouw, vinden
rzoekers. Dat noemen
•mine blokkendoos met
lestreepte luifels in een
•ijk. De goede arbeids-
ïrden lijken hun vruch-
jj werpen: het ziektever-
opvallend laag (3,7 pro-
clusief zwangerschaps-
Het verloop van de me-
ïrs is ook geen pro-
5,4 procent).
door Miranda Megens
amsterdam/gpd - De intemetzoekmachi-
ne Google krijgt steeds meer gebruikers.
Google is vooral populair omdat het ra
zendsnel met zoekresultaten komt. Giste
ren is in Amsterdam een kantoor voor de
Benelux geopend. Fabio Selmoni, direc
teur voor Europa van Google licht de op
komst van het pas vijfjaar oude bedrijf
toe.
Google staat bekend om de enorme snel
heid waarmee relevante trefwoorden
wordt gezocht. Wat is het geheim van die
snelheid?
„Wij hebben software ontwikkeld die
binnen één of een paar seconden in
meer dan drie miljard webpagina's naar
trefwoorden zoekt. Onze technologie
zorgt ervoor dat de meest belangrijke re
sultaten het eerst worden weergegeven.
Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar hoe
vaak en op welke plaats in een website
het gezochte trefwoord voorkomt. Men
selijke inmenging is uitgesloten, dus nie
mand kan een hogere plaats 'kopen'.
Google kan zoeken in 35 verschillende
talen. Het echte geheim achter onze
techniek verklap ik niet."
De concurrent kijkt jaloers mee?
„Ja, dat streelt ons, maar brengt ook een
verantwoordelijkheid met zich mee. Ie
dereen in de wereld kijkt naar ons. Daar
om blijven we onze software verbeteren.
Silicon Valley is nog steeds het Mekka
voor techneuten en daar hebben wij
ontwikkelaars vanuit de hele wereld zit
ten. Een van hen is Nederlander, hij is er
vanaf het begin bij."
Het gaat slecht met veel internetbedrijven
en ook op de adverteerdersmarkt lopen
de inkomsten terug. U combineert beide
zaken en ziet tegen de markttrend in al
leen maar groei?
„In Nederland krijgen wij steeds meer
gebruikers, nu zijn het er 2,6 miljoen per
maand. Het aantal adverteerders neemt
ook toe, wereldwijd hebben we meer
dan 100.000 adverteerders. Er wordt al
leen betaald als een gebruiker de adver
tentie aanklikt. Om meer adverteerders
aan te trekken in de Benelux hebben wij
nu een kantoor in Amsterdam geopend.
Ik vertel niet hoeveel inkomsten ik ver
wacht van de totale advertentiemarkt of
hoeveel onze omzet bedraagt. Wel kan
ik zeggen dat Google wereldwijd vanaf
het eerste kwartaal 2001 winstgevend
Een uitzondering in de IT-branche.
„Een handvol IT-bedrijven heeft de in-
temet-hype van de jaren negentig over
leefd, sommigen zijn winstgevend ge
worden. Wat moest exploderen, is ook
uit elkaar geklapt. Bedrijven met een ste
vig en doortimmerd plan zijn overeind
gebleven. Ik zie nu voor IT-bedrijven
veel meer kansen dan voorheen. Ik ver
wacht een enorme toename van de mo
gelijkheden omdat de groei fundamen
teler is dan midden jaren negentig. In-
temet is een medium op zich geworden,
maar het heeft wel de ICT-bubble nodig
gehad om dat te realiseren."
Hoe is Google ontstaan?
„In 1995 ontmoetten Sergey Brin en Lar
ry Page elkaar op de Stanford University
in California. Zij werkten samen aan een
techniek die aan de basis stond van de
zoekmachine van Google. In 1998 begon
Google als vennootschap. Brin en Page
zijn nu nog twee belangrijke aandeel
houders, net als twee grote investerings
maatschappijen uit Silicon Valley. Ook
werknemers hebben aandelen. Plannen
om naar de beurs te gaan hebben we
niet. Ook zonder notering kunnen wij
onze ideeën realiseren."
ieT vreest
rt stroom
i - Het warme weer van
j lopen weken is voor net-
2 Ier TenneT aanleiding
5 tde overheid en elektri-
edrijven te waarschu-
5 nr mogelijke beperkin-
le productie van stroom
3j rland. Bij de productie
iom wordt oppervlakte-
1 fbruikt als koelwater.
1 te warm is, kan er min-
16 lom worden geprodu-
ilomenteel zit de tempe-
van het oppervlaktewa-
ii obith boven de 23 gra-
3 it betekent dat het na
terug te lozen water de
t milieu kritische grens
5 Jerd van 30 graden.
dband
lit snel
2| dam - Het aantal huis-
s in Nederland dat be-
iver een snelle intemet-
4 ing, neemt toe. Vooral
laakt een sterke groei
j in de huishoudens met
m isluiting op internet
procent ADSL, tegen 2
leen jaar geleden, zo
onderzoeksbureau TNS
steren bekend. Drie op
luishoudens kunnen
metten via ADSL of de
Top hoopt critici wind uit de zeilen te nemen
door Richard Mooyman
Amstelveen - De directie van luchtvaart
maatschappij KLM levert een deel van
het salaris in. Gezien de grote verliezen
heeft de top besloten dit jaar af te zien
van het variabele deel van het loon. De
directie hoopt daarmee ook critici de
wind uit de zeilen te nemen. De belo
ning van de KLM-top leidde gisteren tot
kritiek op de jaarlijkse aandeelhouders
vergadering.
Niet het belangrijkste deel van de bij
eenkomst, wel het meest 'sexy' onder
werp. Zo kwalificeerde voorzitter Mal-
jers van de Raad van Commissarissen
het onderwerp dat de afgelopen weken
tot veel commotie leidde. Vakbonden
reageerden woedend toen uit het jaar
verslag bleek dat de topsalarissen flink
zijn gestegen, terwijl de KLM diep in de
verliezen zit en duizenden werknemers
moeten verdwijnen.
Volgens Maljers ging het vaste salaris
van de top echter met slechts vier pro
cent omhoog, terwijl gewone werkne
mers er vijf procent op vooruitgingen.
Wel ontvingen de directieleden opnieuw
een fors extra salarisdeel dat wordt toe
gekend voor bepaalde prestaties. In het
geval van topman Van Wijk bedroeg de
ze looncomponent het maximum van
ruim 317.000 euro. Maljers verdedigde
de beloning door te stellen dat de top
slagvaardige maatregelen heeft geno
men na de terreuraanslagen van 11 sep
tember 2001. De verliezen hadden zon
der deze bijzondere prestaties nog veel
hoger kunnen uitpakken, aldus Maljers.
Een vertegenwoordiger van de Staat der
Nederlanden, voor ruim veertien pro
cent KLM-eigenaar, drong er op aan
voortaan terughoudend te zijn met vari
abele beloningen. „Nagenoeg het maxi
mum toekennen is inconsequent of op
zijn minst onduidelijk." De felste kritiek
kwam van voorzitter De Vries van de
Vereniging van Effectenbezitters (VEB),
die het salaris van in totaal 1,3 miljoen
euro van Van Wijk betitelde als 'richting
buitensporig hoog'.
De Vries vond dat de KLM-topman ei
genlijk al sinds zijn aantreden slechte
prestaties levert. Volgens de VEB-voor-
zitter heeft het KLM-aandeel onder Van
Wijk 75 procent van zijn waarde verlo
ren. Maar volgens Maljers heeft Van
Wijk juist goed werk geleverd gezien de
moeilijke omstandigheden waarin de
luchtvaartindustrie verkeert.
Van Wijk bevestigde gisteren dat er in
totaal 4500 banen zullen verdwijnen in
plaats van de eerder aangekondigde
3000. Daarvan zijn inmiddels 1100 ar
beidsplaatsen daadwerkelijk opgeheven.
Het aantal gedwongen ontslagen zal
naar de huidige inzichten beperkt blij
ven tot zevenhonderd, aldus Van Wijk.
Hij liet weten eventueel bereid te zijn de
Nederlandse zeggenschap over de KLM
op te geven bij het sluiten van een inter
nationale alliantie. Van Wijk beloofde
wel om een besluit over een samengaan
met een grotere luchtvaartmaatschappij
voor te leggen aan de aandeelhouders.
De KLM is nog steeds met Air France in
gesprek over samenwerking, maar ook
British Airways blijft volgens Van Wijk
een optie.
door onze correspondent
Hans Gertsen
brussel/luxemburg - De EurO-
pese landbouwministers hebben
vanmorgen vroeg een akkoord
bereikt over een ingrijpende her
vorming van het gemeenschap
pelijke landbouwbeleid. Subsi
dies aan boeren zullen in de toe
komst vergaand worden losge
koppeld van de productie. Daar
mee breekt de Europese Unie
met een systeem dat tientallen
jaren lang in gebruik was.
Het historische akkoord kwam
vanmorgen vroeg in Luxem
burg tot stand na een ouder
wetse marathonzitting. Pas na
16 uur praten werden de minis
ters het eens over een compro
misvoorstel van de Oostenrijkse
landbouwcommissaris Franz
Fischler. Alleen Portugal heeft
niet ingestemd met het com
promis. Frankrijk, Italië, Spanje
en Ierland, vier landen die lang
dwars lagen, hebben het wel
aanvaard. Voor het besluit was
een gewone meerderheid no
dig.
Minister van landbouw Veer
man was vanmorgen zeer te
vreden. „Ik durf te zeggen dat al
onze uitgangspunten in het ak
koord overeind zijn gebleven",
zei hij. Volgens Veerman gaat
het om een akkoord 'dat het
landbouwbeleid groener,
marktgerichter en minder han-
delsverstorend maakt'.
De exacte inhoud van het
moeizaam bereikte compromis
was vanmorgen vroeg nog niet
bekend gemaakt. Wel is duide
lijk dat landen die dat wensen
een deel van de steun die ze
aan boeren geven, gekoppeld
mogen houden aan de produc
tie. In de graansector mag 25
procent van de steun recht
streeks verbonden blijven aan
de productie; voor de rund
vleessector gaat het om 40 pro
cent. Landen die geheel willen
ontkoppelen - een wens van
Nederland - mogen dat doen.
Verder voorziet het akkoord in
het verlagen van de garantie
prijzen voor boter, melk, graan
en rundvlees.
Het is de bedoeling dat het
nieuwe landbouwbeleid in 2005
ingaat en gefaseerd over twee
jaar wordt ingevoerd. Met na
me Frankrijk heeft op dat laat
ste aangedrongen. Frankrijk, de
grootste netto-ontvanger van
Europese landbouwsubsidies,
verzette zich lange tijd fel tegen
Fischler's voorstellen. Bijna een
kwart van alle Europese land
bouwsubsidies, ruim 43 miljard
euro per jaar, gaat naar Franse
boeren.
Fischler zei vanmorgen dat 'een
nieuw tijdperk' in de Europese
landbouw is aangebroken. „Op
basis van de nieuwe regels zal
het gemeenschappelijk land
bouwbeleid heel anders wor
den." Het huidige landbouwbe
leid lag al lang onder vuur, om
dat het in veel sectoren heeft
geleid tot overproductie. Over
schotten moesten vervolgens
opnieuw met subsidie op de
wereldmarkt gedumpt worden.
Dat was vooral zeer nadelig
voor ontwikkelingslanden en
werkte verstorend op de we
reldmarkt.
De hervorming van het ge
meenschappelijke landbouw
beleid komt precies op tijd. Dit
najaar gaat in het Mexicaanse
Cancun een nieuwe onderhan
delingsronde over het vrijer
maken van de wereldhandel
van start. Zonder een drastische
hervorming van het Europese
landbouwbeleid zou de EU
daar felle kritiek hebben gekre
gen. „Nu kunnen we met opge
heven hoofd naar Cancun
gaan", aldus Fischler.
den haag/gpd - Bijna alle euro
biljetten in Duitsland vertonen
sporen van cocaïne. De biljet
ten worden gebruikt om de
harddrugs op te snuiven. Dit
blijkt uit onderzoek van de
Duitse farmacoloog Fritz Sör-
gel, die vorig jaar twee keer bil
jetten hierop heeft bekeken.
In augustus 2002 vond hij coca-
inesporen op negentig procent
van de bankbiljetten. Aan het
begin van dat jaar, net na de in
troductie van de euro, trof hij
cocaïne aan op slechts twee van
de zeventig eurobiljetten. Vol
gens Sörgel vertonen de biljet
ten met een lagere waarde meer
drugssporen dan biljetten van
honderd euro en hoger.
De farmacoloog, die bij zijn
tweede onderzoek zeshonderd
eurobiljetten bekeek, gaat er
van uit dat cocaïnesporen op
biljetten een afspiegeling zijn
van het drugsgebruik in een
land. „Cocaïne lijkt in steeds
bredere kringen in de samenle
ving te worden geconsu
meerd," zegt Sörgel.
In Groot-Brittannië en de Ver
enigde Staten wordt cocaïne in
vergelijkbare mate aangetroffen
op de bankbiljetten. De sporen
die op de bankbiljetten achter
blijven, kunnen niet de huid
binnen dringen van mensen die
er mee in aanraking komen.
De Duitse farmacoloog deed
een test met een bankemployé
die de hele dag papiergeld door
zijn handen laat gaan, en con
stateerde dat aan het eind van
de dag 'zijn handen helemaal
onder de cocaïne zaten' als hij
ze niet tussentijds had gewas
sen. In hoeverre dat tot proble
men zou kunnen leiden, is niet
bekend.
Volgens De Nederlandsche
Bank (DNB) is in Nederland
nooit onderzoek gedaan naar
het cocaïnegehalte op bankbil
jetten.
Tarief gezakt tot 1 procent, laagste sinds 1958
wageningen/anp - Zuivelcon
cern Campina wil de klant va
ker verleiden tot het kopen van
lekkere, maar duurdere, pakken
melk, toetjes en kaas. Óver vijf
jaar moet de omzet van het
concern uit Zaltbommel voor
de helft bestaan uit producten
die een winstmarge hebben ho
ger dan 30 procent. Nu is dat
nog geen derde van de omzet.
Dat bleek gisteren tijdens een
congres in Wageningen ter ere
van de opening van een nieuw
onderzoekscentrum van Cam
pina. Dertig onderzoekers van
de divisies Campina Duitsland,
Nederland en Internationaal
werken daar sinds kort samen
aan nieuwe smaken, verpakkin
gen en andere innovaties.
Voorheen werkten zij apart op
verschillende plekken in Neder
land en Duitsland. Om de doel
stelling van meer winstmarge te
halen werkt Campina hard aan
de ontwikkeling van nieuwe
producten. Door de onderzoe
kers grotendeels onder een dak
te zetten denkt directeur strate
gische ontwikkeling B. Steets-
kamp jaarlijks vaker succesvol
nieuwe producten op de markt
te zetten. Nu slagen gemiddeld
tien Campina-introducties per
jaar.
Campina was vorig jaar het be
kendste merk in het super
marktschap. Het bedrijf is ook
bekend van de toetjes van Mo-
na en het Duitse merk Landlie-
be. Steetskamp zei dat de inno
vatie van producten van het
grootste belang is voor Campi
na. „Het is meer dan een nieuw
product introduceren", hield
hij zijn gehoor voor. „Winnen
de merken lopen voorop en
verrassen."
Steetskamp erkende dat veel
nieuwe artikelen een kort leven
in het supermarktschap be
schoren zijn. Na een grote in
troductiecampagne blijkt het
product niet op eigen benen te
kunnen staan. „Deskundigen
denken dat 40 tot soms zelfs 90
procent van de introducties
mislukt." Volgens hem zijn veel
innovaties ook nog niet eens
echt nieuw, maar een verbete
ring van een bestaand product.
door Maurice Wilbrink
den haag - De renteverlaging
van 0,25 procent in de Verenig
de Staten, gisteravond, maakt
duidelijk dat de Federal Reserve
(Fed) met haar monetaire be
leid in een nieuwe fase is be
land. Inflatie is niet langer de
vijand. Vrees dat deflatie de kop
op steekt, bepaalt nu voor een
flink deel het rentebeleid.
Op het eerste gezicht is het ver
warrend: Fed-voorzitter Alan
Greenspan verlaagt de rente op
een moment dat economisch
herstel in de lucht hangt - zoals
hij zelf ook denkt. Voor een
centrale bank is een ontluikend
herstel normaal gesproken het
sein om de rente te verhogen.
Een groeiende economie levert
immers prijsstijgingen op, bij
voorbeeld omdat grondstoffen
duurder worden en arbeids
krachten schaarser. Maar de
Amerikaanse centrale bankiers
gaven vorige maand al aan dat
er nu een klein risico bestaat op
structurele prijsdalingen, defla
tie. Door dat hardop te zeggen,
kreeg de financiële wereld het
signaal dat de Fed de rente laag
zou houden. Op de kapitaal
markt werden onmiddellijk de
renteverwachtingen op de mid
dellange termijn naar beneden
toe bijgesteld. De dalende ren
tes gaven bedrijven en ook con
sumenten die hun hypotheek
willen herfinancieren, meteen
meer lucht. Zo werd de Ameri
kaanse economie al gestimu
leerd, zonder dat het officiële
rentetarief in mei omlaag hoef
de. Door het Fed-tarief nu wel
omlaag te schroeven tot 1 pro
cent - het laagste niveau sinds
1958 -scherpt Greenspan deze
strategie aan. Het is een pre
ventieve actie. Alles wordt uit
de kast getrokken om te voor
komen dat er een negatieve spi
raal ontstaat met deflatie die
schulden laat groeien, de con
sumenten massaal de hand op
de knip doet houden en die be
drijven weerhoudt van investe
ringen. Wel heeft de Fed nog
maar weinig munitie over. Een
nieuwe economische schok, in
de orde van grootte als die van
11 september 2001, kan niet
meer worden beantwoord met
een reeks flinke renteverlagin
gen - de officiële rente zit daar-
Voorzitter Greenspan van de Fed in zijn auto op weg naar het kan
toor van het stelsel van centrale banken waar hij de renteverlaging
bekend gaat maken. Foto: Reuters/Larry Downing
voor te dicht bij het nulpunt.
Wel kan de Fed nog staatsobli
gaties opkopen om geld in de
economie te pompen of des
noods geld bijdrukken, maar
het is niet zeker of dat de sti
mulerende werking heeft op de
economie die sommigen ver
wachten. De ontwikkelingen op
de valutamarkt, waar de dollar
sterk in waarde is gedaald ten
opzichte van andere grote valu
ta zoals de euro, zijn overigens
een steuntje in de rug in het ge
vecht tegen deflatie in de VS.
Met de verzwakte dollar wor
den importgoederen duurder,
wat inflatie bevordert.
Het omgekeerde doet zich nu
voor in de eurozone, waar im-
portprijzen dalen met het stij
gen van de eurokoers. De Euro
pese Centrale Bank (ECB)
maakt zich echter minder zor
gen over deflatie. De eurolan
den kennen niet de loonflexibi
liteit van de VS, waar salarissen
zich veel sneller aanpassen aan
de economische pieken en da
len. Na meer dan twee jaar ma
laise op het oude continent zor
gen de stijgende loonkosten
nog steeds voor een inflatie die
tegen de 2 procent bedraagt.
Dat is heel goed zichtbaar in
Nederland, dat qua loonkosten
uiterst traag reageert op de eco
nomie. Hier ontbreekt ook de
hoge productiviteitsgroei die
bedrijven in staat stelt sneller
prijzen te verlagen zonder dat
het de winst aantast. Ons land
is als het om deflatie gaat ook
niet het probleem. Deflatierisi-
co's zijn veel groter in Duits
land, en het is onbekend in
hoeverre Duitse deflatie zal uit
stralen op de andere landen
van de eurozone. Een Duitse
economie in structurele proble
men drukt de groeicijfers in de
hele eurozone, zoveel is wel
duidelijk.
Fabio Selmoni, directeur voor Europa van Google (links) en collega Marc Duijndam in het nieuwe Amsterdamse kantoor van het bedrijf. Foto: GPD/Roland de Bruin
