KUNST CULTUUR
Eminem, clown
in zijn eigen
ffeakshow
Gedichten Kavafis klinken over de Leidse Nieuwe Rijn
'Mag ik je even schilderen
'Een fanfare heeft volume'
'Hij is de enige zanger die er toe doet
Drie miljoi
verdwenen
bij Boijma Z
nk
iel inei
rlaa
1 im
Foto: ANP/Marco Hofste
Dogtroep speelt
in Leidsche Rijn
utrecht - Het theatergezel
schap Dogtroep speelde gister
avond de eerste try-out van zijn
nieuwste voorstelling op de
grootste bouwlocatie van Ne
derland, de Vinex-wijk Leidsche
Rijn bij Utrecht. Op de plek
waar binnenkort 6000 wonin
gen verrijzen, speelt de Dog
troep op een podium van ruim
vier vierkante kilometer. De ac
teurs maken in de voorstelling
gebruik van de specifieke ken
merken van de bouwplaats. De
voorstellingen zijn tot en met
26 juli te zien.
Servies Emma
naar Den Haag
den haag - Het Gemeentemu
seum van Den Haag heeft van
Douwe Egberts een koffieser-
vies van eierschaalporselein ge
kregen, ontworpen door de be
roemde Jurriaan Kok voor de
Haagse plateelbakkerij Rozen
burg. Het servies heeft toebe
hoord aan koningin Emma, de
tweede echtgenote van koning
Willem ID. Douwe Egberts heeft
het eigen museum opgeheven
en de collectie verdeeld. Het
Gemeentemuseum van Den
Haag had al de belangrijkste
Rozenburgcollectie.
Cursus buiten
schilderen
leiden - Volksuniversiteit K&O
uit Leiden heeft voor de week
van maandag 23 juni een cur
sus buiten tekenen of schilde
ren op poten gezet. Onder lei
ding van beeldend kunstenares
Anna Bolten gaan de cursisten
vier ochtenden van 10.00 tot
16.00 uur op locatie aan de slag.
Voor meer details, zie de K&O-
zomergids, af te halen bij K&O
aan de Oude Vest 45, dagelijks
van 9.00 tot 16.00 uur (tel. 071-
5141141).
'Poes Poes
Poes' afgelast
leiden - De voorstelling "Poes
Poes Poes' die zaterdag in de
Leidse Schouwburg te zien zou
zijn, is wegens gebrek aan be
langstelling afgelast. Het is een
voorstelling in het kader van
het Holland Festival. Van de
achttien deelnemende steden is
Leiden de derde stad waar het
project wordt afgelasL
woensdag I8JUNI 2003
[flDAM
dsope
pnde si
al wel
in vai
jalwo
yhrkri
eente I
[omo
ide
Kerke
iinoet
rotterdam/gpd - Bij Mi
Boijmans Van Beuningi n
vlak voor de pinksterdag
miljoen euro van de rekenj
verdwenen. Dat heeft
meente Rotterdam,
van Boijmans, gisteren
gemaakt. Van het geld is
dels 2,2 miljoen euro Jg*
haald. Wie de diefstal hee
dy/
2 iiste
(56) vx
gevoerd en op welke wij ran
nog onbekend.
Justitie spreekt over een
"ectielerl:
le du
berg
staf
leler
1 hui c"
direc !'n
ïeeni 'ien
ScJ
tweej
benoet
onze begrippen forse verdi nc£es
ring'. De museumdirec
dekte de diefstal op de
na Pinksteren en deed
aangifte bij de politie,
gaf het stadhuis zijn hi
kier, de Fortisbank, dire
dracht om alle gemeei
rekeningen te blokkeren.
Binnen enkele uren na dt nk
dekking van de diefstal 1
traject waarlangs het ge
verdwenen in kaart wordJ
bracht. De rekeningen die
het wegsluizen zijn ge
werden meteen gebloki
Een bedrag van 2,2 miljoe >^tse.
ro kon worden achterha _.r_^
vastgezet. Er mist nog
800.000 euro.
Zowel justitie als de gem
Rotterdam wil 'in het l
van de zaak' geen mede 'tra1.1
gen doen over de zaak. Z
len ze niet zeggen of er j 'er0L J
verdachte is en of de fl
door gemeentepersoneel
gevoerd.
„Voor zover ik weet hei
nog nooit een verduisterd 6I3<
deze omvang bij ons pla
had,"' is het enige dat ga
tewoordvoerster Josien Go
kwijt wil. „We zijn nu aa IMCHEI
kanten aan het ondera °Pen
hoe dat kan." Of er ooi aJner
van andere gemeentelijke
ningen is verdwenen
niet zeggen.
Een diefstal zoals Boijra ^dela;
overkomen kan op twee n 'r8 ee
ren worden gepleegd, zi
viseur infomiatiebeve da 31
Rob Greuter van NedS p"ra
Consulting in 's Heerei eru81
„Het kan van buiten zij ie-
beurd of het is wat wij
een inside job." Hoewel
branche wordt getwijfeld
wat vaker voorkomt, Uil1
Greuter zijn eigen en
„Wij denken dat het m P!!CH
van binnenuit gebeurt." 'e^ce(
Greuter is onder de indn
het bedrag dat bij Boijm
ontvreemd. Drie miljoen
vindt ook hij een 'hele
verduistering'. Of dit soo
ken vaker voorkomt in f ;i!"
land kan hij niet zeggen 'Plan
weet niemand. Veel bed atie v
die ermee te maken
proberen het buiten de
houden. Ze zijn bang d_^
imago er schade doo
loopt." "k0
agbij
»ntra
voort
bindt
[tent-O
lande!
or aan
i™ VI
gegex
lalclu
Poëziemanifestatie van Stichting Tegen-Beeld is terug van weggeweest
leiden - Leiden heeft het een
jaartje zonder de poëziemani
festatie van Stichting Tegen-
Beeld moeten stellen, maar de
ze zomer keert het evenement
rond de Koornbrug weer terug.
Onder de titel "Wachtend op de
barbaren' zullen prominente
Leidenaars op dinsdag 24 juni
maar liefst 154 gedichten van
de Griekse dichter Kavafis voor
dragen, uitbeelden of zingen.
Het publiek kan vanaf de oever
van de Nieuwe Rijn of vanuit
zijn bootje in de gracht van het
poëziespektakel genieten.
De formule van de eerdere vier
manifestaties is ongewijzigd ge
bleven. Rond 19.00 uur wordt
het startschot gegeven voor de
poëziemarathon die tot onge
veer 23.30 uur zal duren. Tot de
sprekers behoren weer veel be
kende Leidenaars en poëzie-
kenners, zoals de kersverse bur
gemeester Henri Lenferink, Ka-
vafis-vertaler Mario Molegraaf,
de Griekse ambassadeur, oud
burgemeesters Goekoop en
Postma, schrijver en dichter
Rudy Kousbroek, dichter Ilja
Leonard Pfeijffer, studentes
Grieks van de Leidse universi
teit en muziekgroep Palio Pa-
réa. Zij zullen de gedichten niet
alleen in het Grieks en Neder
lands voordragen, maar ook in
het Engels, Fries en zelfs Ja
pans.
Speciaal voor de gelegenheid
geeft Stichting Tegen-Beeld een
boekje uit met essays over Ka
vafis van journalist Cees van
Hoore en schrijver Maarten 't
Hart. Deze uitgave is op de
avond zelf verkrijgbaar bij
stands van de boekhandels
Kooyker en De Kier.
K.P. Kavafis (1863-1933) is de
Griekse dichter die Alexandrië,
de stad waar hij woonde, over
de hele wereld tot een begrip
heeft gemaakt. Hij schreef poë
zie, die de poëzie 'voorbij lijkt
te zijn'. Liefdesgedichten waar
in de meest nuchtere termen de
allerhevigste passies registre
ren, worden afgewisseld met
historische verzen die lijken op
essays in dichtvorm. Uiterst kri
tisch als hij was, achtte hij veel
werk niet rijp voor publicatie of
bracht hij jaren later nog wijzi
gingen aan. Kavafis' oeuvre
omvat 154 door hem erkende
gedichten, die tijdens de poë
ziemanifestatie stuk voor stuk
zullen worden voorgedragen.
Het doel van Stichting Tegen-
Beeld, de bedenker van de
muurgedichten, is poëzie onder
de aandacht van een breed pu
bliek brengen. Door een laagd
rempelig evenement als 'Wach
tend op de barbaren' hoopt de
stichting te benadrukken dat
poëzie iedereen kan aanspre
ken.
Poëziemanifestatie "Wachtend
op de barbaren', dinsdag 24
juni van 19.00 tot 23.30 uur
rond de Koornbrug in Leiden.
tdrag
ankg
de tel
muziek recensie
Richard Stekelenburg
Concert Eminem (support: Cypress Hill,
Xzibit) Gehoord: 17/6, Arena.
Amsterdam. Herhaling aldaar vanavond
(uitverkocht)
Het geduld van het publiek in
de uitverkochte Amsterdam
Arena wordt uitgebreid op de
proef gesteld. Vanaf zeven uur
heeft het kunnen luisteren naar
twee opwarmers van formaat:
de Amerikaanse rapper Xzibit
en hiphop-crew Cypress Hill.
Het zijn acts die op eigen kracht
makkelijk een Heineken Music
Hall kunnen vullen. Maar van
avond zit iedereen toch meer te
wachten op Eminem. Die laat
zich uiteindelijk pas om even
over half tien zien.
De drie videoschermen die zijn
verwerkt in het prachtdecor to
nen vernuftig in elkaar gedraai
de samples van de Amerikaanse
vice-presidentsvrouw Lynne
Cheney en een stel senatoren.
Op strenge, bezorgde toon
waarschuwen ze voor het ver
derf dat Eminem zaait. Zijn tek
sten, zijn houding en zijn ge
drag - het zou verboden moe
ten worden. Een betere reclame
kun je als rapper niet wensen.
De Eminem Show kan begin
nen.
Van veel van de controverse die
Eminem ten deel valt, is vervol
gens verder weinig of niets te
rug te vinden. Goed, er zijn zijn
teksten, die je zou kunnen be
stempelen als vrouwonvriende
lijk, homofobisch en gewelds-
verheerlijkend. Als je ze héél
letterlijk en héél serieus neemt.
In de vier jaar dat de wereld
Marshall Mathers alias Eminem
alias Slim Shady nu kent, zou je
beter kunnen weten. Bij Emi
nem gaat het om show, om het
uitvergroten van woede en frus
tratie, het uitlokken van reac
ties. En dat doet hij in heel
zorgvuldig uitgedachte raps en
een vernuftig rollenspel tussen
zijn diverse alter-ego's. Emi
nem gevaarlijk? Welnee. Was
Pietje Bell soms gevaarlijk?
In zijn uitgebreide entourage
vinden we uiteraard zijn eigen
rapgroep D12, maar ook ster-
rapper-in-wording 50 Cent en
Obie Trice. Het gezelschap
maakt het er wel levendig op in
Eminems Circus, maar geen
van de rappers slaat werkelijk
een deuk in een pak boter naast
de dreinerig rappende Slim
Shady. Slim is alleen al vanwege
zijn constante quasi-onschuldi-
ge ik-heb-niks-gedaan-blik een
vermakelijker attractie dan 50
Cent. Het blijkt dan ook niet zo
handig om laatstgenoemde hal
verwege de show een dik kwar
tier durend soloblok te gunnen.
Het is het enige moment dat
The Eminem Show vervaarlijk
dreigt in te zakken.
De mallemolen draait daarna
gelukkig alweer gauw op volle
toeren als Eminem terugkomt
met zijn hit "Without me'. De
'vete' die Eminem momenteel
uitvecht met technoartiest Mo
by krijgt daarbij een hilarisch
nieuw hoofdstuk wanneer er
opeens een Moby look-a-like
over het podium zweeft. 'You
can't catch me', roept hij Emi
nem treiterig toe, 'want Ik zit in
hogere sferen'. Met een geweer
wordt Moby uit de lucht ge
schoten. Zo gaat dat, in een
freakshow.
Het lijkt erop dat, om een kaartje te kunnen kopen, de kandidaten moeten voldoen aan strikte kledingvoorschriften. Zoals Ron en Patricia uit
Rotterdam (rechts). Foto: GPD/Phil Nijhuis
Amsterdam - 'Will the real Slim
Shady please stand up, please
stand up'. Die oproep was niet
vergeefs, want aan namaak en
wannabee was er gisteren geen
gebrek bij de Amsterdam Are
na. Het concert van rapper
Eminem trok duizenden jonge
ren met maar één ambitie: bad
zijn, en chillen natuurlijk.
Het lijkt erop dat, om een
kaartje, te kunnen kopen, de
kandidaten moesten voldoen
aan strikte kledingvoorschrif
ten. Petje achterstevoren en
lekker los en bagg}' voor de
mannen. Daarentegen geldt
strak en kórt voor de vrouwen,
ook als dat eigenlijk geen goed
idee is. Een blik van 'mot je
wat', zet de puntjes op de i. De
echte fan is helemaal klaar na
wat oorringetjes en een beetje
blondeermiddel.
Vanaf het eind van de ochtend
liggen de fans, gemiddelde leef
tijd zo rond zestien jaar, te
wachten om hun held te zien.
Dat zijn teksten door sommi
gen als kwetsend voor homo's
en vrouwonvriendelijk worden
gezien, is alleen maar een pre
in de ogen van de 13-jarige Mi
ke Exters uit Den Haag, een
jongere kopie van de rapper.
„Dat is gewoon kicken joh. Hij
zegt tenminste waar het op
staat." Pa Willem, eveneens
een lookalike, knikt. Dat zijn
zoon moeiteloos iedere 'motha
fuckin' meezingt, vindt hij pri
ma.
Meezingen mag, vindt moeder
Linda Laniado uit Antwerpen.
Maar als haar Josh (10) en Said
(11) in het gewone leven (gin
gen gaan zeggen als 'you can
jump on this dick' dan is het
uit met de rappret. De twee
knullen geloven het wel. „Hij is
onze held, de enige zanger die
ertoe doet", stellen de broer
tjes. „Al weten we nog niet bij
alle woorden wat ze beteke
nen."
De fans mogen dan blank zijn,
net als Eminem zelf, de meeste
rappers zijn toch zwart. Boze
tongen beweren dan ook dat de
Amerikaan nooit zou zijn door
gebroken als hij zwart was ge
weest. „Onzin joh. Ik hoor dat
blanke niet, van die beats gaat
mijn hoofd gewoon bouncen",
weet de donkere Giovany Dori-
co (19) uit Rotterdam. „Trou
wens, muziek heeft geen kleur.
Dus rap ook niet."
door Herman Joustra
noordwijk - Ja hoor, geen twij
fel mogelijk: het is 'm. Dezelfde
weelderige, grijze haardos. De
zelfde groeven in het bruine ge
zicht. En dezelfde neus. „Ik
vind wel dat ik ernstig kijk.
Maar ja, dat is m'n dagelijkse
gezicht."
Ad Steeman uit Bussum staat in
de grote tent die speciaal voor
het Zomer Schilder Festival is
neergezet op het Vuurtoren
plein, voor het portret dat van
hem is gemaakt. Kortweg geti
teld 'Ad', van de hand van Mie
Heijkant-van der Velde. „Die
begeleidt mijn vrouw Tonny,
die is hier deze week ook aan
het schilderen. Ach, ze zocht
een model. 'Mag ik je even
schilderen?', vroeg ze. 'Je hebt
zo'n mooie kop'. Nou, het
schilderijtje is wel mooi gewor
den."
Of hij het ook gaat kopen? Stee
man kijkt even op het piepklei
ne prijskaartje dat eronder
hangt. „Vijftig euro? Nou, ik
denk het wel. Nog even wach
ten dan, want het moet hier
nog wel de hele week hangen.
Zondag worden de schilderijen
verkocht."
Deze middag, om een uur of
twee, hangen er al heel wat
schilderijen in de tent. „Er zijn
nu al 54 werken geregistreerd",
zegt Maijolijn van der Jagt van
de organisatie enthousiast.
„Sinds gisteravond, dat is een
heel hoge productie. Het is toch
al ongelooflijk, dit festival. De
belangstelling is enorm. Er zijn
zo'n 110 deelnemers en de
workshops zitten allemaal vol.
Aan de kinderworkshop doen
tweehonderd kinderen mee."
Wie een blik naar buiten werpt,
op de boulevard voor het plein
en op het strand, ziet ook hoe
groot de belangstelling is. Wer
kelijk overal zitten of staan
mensen te schilderen. Zo schil
dert een vrouw met een wit
hoedje de strandopgang, tegen-
In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor
professionele en amateuristische kunstbeoefening. Heilig
Vuur volgt stad- en regiogenoten die musiceren, zingen,
dansen, toneelspelen, fotograferen of op andere wijze actief
zijn. Vandaag: Bertus van Schie, voorzitter van de fanfare
Excelsior in Noordwijk.
Op de bank in de huiskamer
ligt een felrood kussen. 'Bertus
van Schie' staat erop gebor
duurd. En '40 jaar voorzitter
van Excelsior'. „Prachtig hè",
zegt Nel van Schie, de vrouw
van Bertus. „Gekregen op het
feest." En Bertus glimt ook.
„Dat feest heeft me goed ge
daan. Als mensen zoiets voor je
doen, wil dat zeggen dat ze
waardering voor je hebben.
Dat doet me goed. Het was
werkelijk onvergetelijk."
De Noordwijkse fanfare had
begin deze maand ook van al
les voor haar geliefde voorzitter
in petto. Zo reden ze hem
vooraf rond in een ouderwetse
A-Ford en in De Kuip, waar het
feest werd gehouden, bedolven
ze hem onder de felicitaties en
cadeaus. Bovendien kreeg hij
een koninklijk lintje, voor al
zijn verdiensten. Hij weet het
ook wel, veertig jaar voorzitter
is niet niks. „Het is toch een
half mensenleven. En zo oud
ben ik niet, ik ben nu 59. Ja, ik
was dus 19 toen ik voorzitter
werd. Maar eigenlijk is dat te
belachelijk voor woorden. Dat
werd me pas goed duidelijk
toen de oudste van mijn twee
zoons zo oud werd. Toen dacht
ik: zo'n ventje kan toch nooit
voorzitter zijn van een club als
Excelsior. Veel te jong.
„Het is bij mij ook nooit de be
doeling geweest. Ik was al een
paar jaar lid en zat in het be
stuur. Gerard Warmenhoven
was voorzitter. Op een gegeven
moment werd hij ook secreta
ris van het bondsbestuur. Niet
te combineren. Er werd flink
vergaderd over het voorzitter
schap, in het Juvenaat was <lat.
Na een half uurtje praten was
er nog geen voorzitter. Ik zei
toen: 'we kunnen blijven klet
sen, maar dat schiet niet op.
Dan ga ik het toch gewoon
doen, dan word ik toch voor
zitter'." Om een lang verhaal
kort te maken, dat was ook wat
er uiteindelijk gebeurde. Met
die restrictie dat Van Schie
voor dat ambt een proeftijd
kreeg van één jaar, omdat hij
Bertus van Schie: „Als ik me ergens in vastbijt, gaat het bijna vanzelf." Foto: Mark Lamers.
zo jong was. „Maar ja, ik zit er
nu nog."
Dat Van Schie lid werd van de
fanfare was logisch, zegt hij.
„Praktisch de hele familie was
lid. En mijn zusters haalden
het donatiegeld op. Ik ben be
gonnen met een klein trom
meltje, zo'n plattertje. Later
werd dat een halve diepe. Uit
eindelijk ben ik tambour-mai-
tre geworden. En sinds 1984
ben ik druminstructeur. Zo,
daar heb ik ook nooit bij stil
gestaan. Dat is bijna twintig
jaar! Ach, weet je wat het is, als
ik me ergens in vastbijt, gaat
het bijna vanzelf. Zeker als ik er
lol en plezier in heb."
En dat heeft hij zeker. Hij geeft
een omschrijving van Excelsi
or. „Dat is één grote familie.
Zie het zo: als ik Piet een klap
geef, doet het bij Jan zeer. Zo
met elkaar verweven zijn de le
den. De aanwas bestaat vooral
uit kinderen van leden en oud
leden. Mijn twee zoons zitten
allebei bij de drumband. Van
een paar families heb ik al vier
generaties meegemaakt. Weet
je wat ook zo mooi is aan een
fanfare? Een fanfare die hoor je
al van verre aankomen. Een
fanfare heeft volume. Met Sin
terklaas nog. Hoorde ik ineens
luide muziek in de verte. Ik
denk: hoe kan dat nou, dat
klinkt als Excelsior? En ik wist
van niks. Bleken gewoon een
paar van onze mensen speciaal
voor Sinterklaas te zijn inge
huurd om muziek te maken.
Het geeft in elk geval wel aan
hoe herkenbaar het geluid van
onze fanfare is."
Net zoals hij zelf inmiddels
heel herkenbaar is in Noord-
wijk. Zeker na alle festiviteiten
van laatst en alle krantenartike
len die daarbij hoorden.
„Stond ik laatst boodschappen
te doen bij de Digros, zegt een
caissière tegen me: moet ik nu
sir tegen u zeggen?"
Herman Joustra
over de vuurtoren. Het blijkt
Tonny Steeman te zijn, de
vrouw van de gepotretteerde
Ad. Ze zucht even. „Dat hoedje
heb ik nodig met dit warme
weer. Anders verbrandt mijn
kruin. Dat warme weer heeft
nog een nadeel. Ik gebruik
acrylverf, maar dat droogt nu
zo ongelooflijk snel. Als ik een
potje opendraai zit er binnen
de kortste keren een vliesje op."
Nou ja, verder heeft ze niets te
klagen, zegt ze. „Ik schilder het
liefst wolken en de zee. Wat dat
betreft zit ik hier dus goed."
Iets verderop zit Marthe Nso
Abomo te schilderen, afkomstig
uit Kameroen maar al jaren wo
nend in Noordwijk. „Er zijn al
zoveel mensen geweest die zei
den dat ik moest meedoen, dat
ik het nu maar heb gedaan. Ik
schilder die vrouw op stelten."
Die vrouw op stelten? Nergens
te zien. „Nee, die is al lang weg.
Die heb ik gisteravond gezien
bij de opening van het festival.
Ik heb er snel een schets van
gemaakt. Die werk ik nu uit."
Een paar meter verder schildert
iemand de schilderende Mar
the. Die lacht luid als ze dat
ontdekt. „Je mag me schilde
ren, maar dan moet je "jstri
len. Ze kijkt even naar h
tret dat van haar wordt ge n Pi
en proest het uit. „Jaja, d end s(
ik. Gatver. Ziet er toch ni i. De
Maar het schilderij is mot ract vi
Op het strand staan vn enrijk
tientallen mensen te si'inm
ren. Judith Rigter uit Noo itver
heeft al drie werken voa Werd
staan. „Het zijn meer te iersp
gen dan schilderijen, vi anne
Op canvas. Alleen schijn Jtuttg;
dat in de tent niet goeJ
kunnen hangen. Het mi
zijn. Nou ja, dat heb
meegenomen. Daar ga
nu maar wat op doen."
Dicht bij de rollende gohi ien -1
de zee, staat Chrisje va echts
Heijde uit Heemstede
centreerd te schilderen,
doek voor haar is een Mo delinj
sa-achtige vrouw te zit st te h
zachte blauw- en groen gigan
„Ik ga nog even door. ikvoc
geen penseelstreken mi isorde
zien zijn. Want ik wil rus! nagek
schilderij brengen. De ra berei
Het transcendente. Ni Imaa
n<lar
Voc
de Foi
schilder ik met rood. De
heid en de liefde. Maan
eens in groen en in blai prak
kleuren van de zee hè. Ru den:
overc
direc
Ad Steeman voor zijn eigen portret. „Ik vind wel dat ik ernstig
Foto: Dick Hogewoning