De lessen van
Radiohead
GESPREK VAN DE DAG
Joop Braakhekke vecht weer
voor terrasje van twee tafels
Band doet ondanks
wereldwijd succes niet
mee met 'de grote jongens'
dinsdag 17 juni 2003
lit
ti
DAGELIJKS LEVEN
"IK £>Ê<3F2-lJP H-ET MlCH- r)
MütTCKl Ai- MENSEM M/E-T WEI^KEM
MENSELIJK
Tv-presentatrice LINDA DE MOL
maakt binnenkort haar speelfilmde
buut. Zij gaat in een romantische
komedie een bijstandsmoeder spe
len. Eerder acteerde De Mol in de
tv-serie 'Spangen'. De FILM heeft
als voorlopige titel 'Hebbes!', en is
geschreven door Mischa Alexander.
Hij tekende eerder voor 'All Stars',
'Volle Maan' en 'Feestje'. De Mol
speelt in Hebbes! een vrouw wier
man er met een ander vandoor gaat.
De wanhoop nabij besluit de bij
standsmoeder een cursus te volgen
waarin ze leert hoe ze een miljonair
aan de haak moet slaan. Hebbes!
wordt geregisseerd door Pieter Kra
mer, die eerder bioscoophits als 'Ja
zuster, nee zuster' en 'Theo Thea
en hettenenkaasimperium' maakte.
Ook was hij verantwoordelijk voor tv-
series als 'Hertenkamp' en '30 Mi
nuten'.
Het aantal rooms-katholieken is
sinds het aantreden van paus JO
HANNES PAULUS II in 1978 ge
groeid van 757 miljoen tot bijna 1,1
miljard. Dit blijkt uit het nieuwe
Statistisch Jaarboek van de Rooms-
Katholieke Kerk. In Afrika groeide
het aantal katholieken met 148 pro
cent sterker dan de totale bevolking
(83 procent). Er zijn nu 136 miljoen
Afrikaanse katholieken. In Azië
steeg het aantal met 73 procent tot
108 miljoen. In Noord-, Midden- en
Zuid-Amerika wonen in totaal 528
miljoen rooms-katholieken, bijna de
helft van het totaal. In Europa groei
de het aantal weliswaar met 5,3
procent, maar de totale bevoking
steeg met 6,8 procent. Brazilië is
het land met de meeste rooms-ka
tholieken (147,4 miljoen), gevolgd
door Mexico (91,9 miljoen) en de
Verenigde Staten (64,1 miljoen).
Foto: AP
ANDRÉ HAZES viert zaterdag en
maandag zijn 25-jarig JUBILEUM
met een groots opgezet concert in
de Amsterdam ArenA. Het eerste
concert was vorig jaar in een mum
van tijd uitverkocht, voor het tweede
zijn nu nog enkele van de 26.000
kaarten verkrijgbaar. Ter gelegen
heid van hetjubileum verschijnt vol
gende week ook het dubbelalbum
'25 Jaar Hazes'. De compilatie om
vat volgens Hazes' platenmaat
schappij veertig favorieten van de
zanger van het levenslied, waaron
der De Vlieger, Kleine Jongen,
Bloed Zweet En Tranen, Als Jij Maar
Bij Me Bent, Zij Gelooft In Mij en
Want Ik Hou Van Jou. De 2cd bevat
ook twee nieuwe nummers. In het
begeleidende 24 pagina's tellende
boekje vertellen bekende figuren
over de betekenis die Hazes voor
hen heeft.
Naar schatting 3000 mensen heb
ben gisteren in Los Angeles AF
SCHEID genomen van de vorige
week overleden Hollywoodster GRE
GORY PECK. De acteur werd in be
sloten kring begraven, waarna tij
dens een mis in de kathedraal Our
Lady of The Angels door de vele be
langstellenden werd stilgestaan bij
zijn overlijden. Beroemdheden als
Angie Dickinson, Lionel Richie, Dia
ne Alexander (vlnr op de foto), Harri
son Ford, Angelica Huston, Lauren
Bacall en Harry Belafonte woonden
de ceremonie bij. Foto EPA
Een Deens pretpark heeft maandag
de verkoop stopgezet van LOLLY'S
in de vorm van het mannelijk GE
SLACHTSDEEL. Het veelkleurige,
tien centimeter lange snoepgoed
werd in het pretpark Bakken voor
2,70 euro verkocht onder de naam
'Dillermaend', wat in het Deens zo
veel betekent als 'piemel'. Het pret
park gaf de maker van het snoep
goed opdracht om te stoppen met
de productie. ,,We beschouwen het
als smakeloos", zei een woordvoer
ster van Bakken, dat in 1853 werd
gesticht en beweert het oudste pret
park ter wereld te zijn. De lolly's
zorgden voor veel opschudding in
Denemarken, een op seksgebied
doorgaans tolerant land, dat in
1969 als eerste land ter wereld por
nografie legaliseerde.
Het nieuwste boek uit de Harry Pot-
ter-serie, HARRY POTTER en de Or
de van de Feniks, is zó dik en al
door zó veel Britten besteld dat de
Britse posterijen overwegen om ex
tra BESTELBUSJES in te zetten bij
de postbezorging op 21 juni, wan
neer het boek uitkomt. Het boek telt
maar liefst 768 pagina's en weegt
ongeveer een kilo. Naar schatting
een half miljoen exemplaren zullen
zaterdag in Groot-Brittannië per
post worden afgeleverd. Een Britse
postbode mag echter maar 16 kilo
torsen tijdens zijn ronde. Vandaar
de busjes. Er wacht de postbodes
trouwens nog een probleem. Door
de omvang van het boek zullen de
meeste brievenbussen te klein zijn.
Royal Mail vraagt alle mensen die
een boek verwachten dan ook thuis
te blijven, en te wachten tot het er
is.
Een inwoner van het Vlaamse Lede-
gem heeft in negen dagen 258 kilo
meter afgelegd, door op zijn knieën
vanuit Rotterdam naar huis te
KRUIPEN. De Belg Marcel Waey-
tens heeft daarmee een record voor
het Guinness Book of Records ver
beterd. Daarnaast liet hij zich per
afgelegde kilometer sponsoren voor
een fonds voor kinderkanker.Waey-
tens kroop elke dag twintig uur op
handen en voeten. Per uur mocht hij
tien minuten rusten. Hij legde de
eerste dagen gemiddeld 2,5 kilome
ter per uur af.
Joop Braakhekke:
ontlasting hebben.
s die van armoe geen
Het is mooi weer, dus tijd voor de eeuwig voortdurende
soap rond het terras van loop Braakhekke in de Ruys-
daelstraat in Amsterdam. De jarenlange strijd om de
twee kleine tafeltjes aan weerszijden van de ingang van
zijn restaurant Le Garage leek vorig jaar gestreden. De
Raad van State besliste toen dat Braakhekke - ondanks
jaarlijks betaalde precariorechten en een brief uit 1996
waarin de burgemeester hem een terrasvergunning
toezegde - geen terrasrechten had. Het einde der tafel
tjes? Volgens Braakhekke's advocaat 'ab-so-luut niet'.
„Strikt genomen, luidde het oordeel, was er geen ver
gunning. Maar er werd wel bij aangetekend dat die ta
feltjes al twaalf jaar werden gedoogd. Dus of je die zo
maar weg moest halen?" Niet dus, volgens Braakhekke.
Met de zomerse temperaturen gingen de gewraakte
meubelstukken weer de stoep op. En ja, daar verscheen
opnieuw de politieman met wie Braakhekke al eerder
zo n herrie had. De man sommeerde de restaurateur de
boel binnen te halen, de laatste weigerde. De gemoede
ren liepen hoog op. En het terrassenconflict ontaardde,
aldus Braakhekke, in een opmerkelijk tafelgevecht.
„Er zaten nog twee dames aan die tafel, aan hun des
sert. Begint die agent ineens aan het tafellaken te trek
ken. 'Je blijft met je handen van mijn spullen!' riep ik
nog." Het hielp niet. De dames belandden uiteindelijk
oor
tg'
en
ch
lafc
en
r 1<
met hun dessert aan de bar en de spullen werden d 'e
de agent meters verderop op de stoep gedeponeerd
middels staan ze er weer en overweegt Braakhekke i
aanklacht. iclil
Overigens is hij niet de enige restaurateur die het m 'f»
deze agent aan de stok heeft. Hans Jansen, uitbater1 y'1
Bark en De Knijp, had onlangs na de Edison-uitreik !f'p
in het Concertgebouw nog leuke klandizie van een
groepje artiesten. Tot de wijkagent tien minuten na W
ficiële sluitingstijd luid amok kwam maken. „Middt
de zaak sommeerde hij iedereen onmiddellijk
trekken." Zoals hij eerder ook twee medewerl
sluitingstijd nog even op een stoeltje buiten zate!
binnen stuurde.
Goed, regels zijn regels. Maar zou een beetje souple ,A"
aldus de ondernemers, niet op zijn plaats zijn? Jans
.Amsterdam een wereldstad? Kom nou. Zie je dit gi !n
beuren in Parijs of Rome?" Misschien is de tijd rijp
met andere gedupeerden een vuist te maken, naarj
tie en/of deelraad te stappen. Braakhekke: „Weet je
het is? Dat soort mensen denkt dat we hier elke dag
de kaviaar en de champagne zitten. Onzin! Ik ken ci ee
ga's die van armoe geen ontlasting hebben."
Dntt
=4fsr
Met hun gelaagde mix van rock, trip hop, symfo en pop werd
Radiohead een van de toonaangevende bands van de jaren
negentig. Het nieuwe album 'Hail To The Thief sluit aan bij
het alom erkende meesterwerk 'OK Computer'. „Wil je op
een festival spelen, laat dan je ego maar thuis."
Ze hebben leergeld betaald, zeggen ze. „Maar we hebben
eigenlijk nooit anders gedaan." Ed O'Brien en Johnny
Greenwood, de gitaristen van de Engelse groep Radiohead,
doelen niet op het feit dat opnames van het nieuwe album
Hail To The Thief maanden voor de release via internet
uitlekten. De opnamen werden gestolen uit een studio in
Los Angeles. „Voor mij is dat de achterkant van internet. Ik
schaar dat onder kinderziektes", meent Greenwood. „Tus
sen nu en tien jaar is het web het kanaal waarlangs muziek
wordt uitgebracht. Wij drukken op een knop als een plaat
klaar is en, hup, hij is gereleased."
Ongelukkig, ja, dat was het wel. „De opnamen werden ge
jat na de eerste dag van mixen. Gek was dat er twee maan
den zat tussen het moment van stelen en het lekken. Maar
moet j^ dan zo'n studio helemaal volhangen met camera's
en security? Die paranoia is het niet waard." Uiteindelijk is
het nog interessant ook, wil Greenwood na enig aandrin
gen wel toegeven. „Ja, het is interessant om de demo's te
vergelijken met het definitieve album. Fans krijgen zo een
mooie indruk van hoe een band als Radiohead aan de
songs werkt, natuurlijk. Dat inkijkje gun ik iedereen. Maar
het moet wel beginnen met het eindproduct, vind ik. Iets
moet eerst waarde hebben. Daarvoor moet de band eerst
de handtekening eronder zetten."
Met leergeld bedoelen O'Brien en Greenwood eerder dat
Radiohead bij de opnamen van Hail To The Thief had be
sloten niet meer dan zestien songs op te nemen.Nigel
Godrich, onze producer, bezwoer ons niet te veel op te ne
men. Hooguit zestien. Een album plus een aantal b-kantjes
voor singles. Hij had groot gelijk. Hij wilde ons behoeden
voor de fout die we in 2000
maakten met de cd Kid A.
Daar namen we iets van 26
songs voor op, zodat er
een compleet album over
bleef." De overgebleven
songs kwamen in 2001
terecht op Amnesiac,
Er is de?e week geen COLUMN van Jijstus van Oei. Hij is ziek.
een soort zuster-
plaat. „Terwijl Kid A onmogelijk
samen te stellen was", zucht
O'Brien.
Het samenstellen van een al
bum, het in volgorde zetten van
de songs, is cruciaal, menen
O'Brien en Greenwood. Juist
voor Radiohead, want dat is een
albumband pur sang. Niet voor
niets kwamen van de belang
rijkste plaat van de groep, OK
Computer (1997), geen singles.
„OK Computer is één geheel", knikt Greenwood. Doce
rend gaat hij verder: „Je hebt twee soorten albums, met al
lebei evenveel waarde, daar hoor je me niet over. Je hebt
het soort als OK Computer en Kid A. Je gaat met de muziek
op een reis. De songs horen in die volgorde achter elkaar.
Je moet OK Computer niet in de shuffle-stand draaien,
maar van begin tot eind.
En dan heb je de andere soort, de compilatie
zeg maar. Bij ons een plaat als 'The
Bends'. Dat is een collectie lied
jes. Bij Hail To The Thief heb
ben we in feite allebei ge
daan. De eerste zeven
songs, tot en met 'We suck
Young Blood', zijn een ge
heel. De rest is een collec
tie losse songs. Persoon
lijk bevalt me dit goed. Dit
doet mij namelijk denken
aan het vinyltijdperk, toen
je elpees per kant draai
de." Zijn docerende toon
wordt er een van mijme-
4 ren. ,Als kind was ik bang
voor dubbelelpees. Dat
was zo véél. Ik was een ty
pische kantjesdraaier. Van
elpees van The Police
draaide ik vaak steeds
weer dezelfde kant. 'Ze-
nyatta Mondata', 'Reggatta
de blanc'; fantastische al
bums, fascinerende
beats."
Beats. Het woord werkt als
een wekker op Ed O'Brien,
die zich voor Hail To The
Thief geheel op de compu
ter heeft gestort, onder
meer om daar beats, ritmes en
geluiden te vinden en te maken die
iden kunnen worden, en
ef nu zo goddelijk de esote-
elders niet gevon
op Hail To The Th. t
rische stem van zanger en liedschrijver Thom Yorke
begeleiden. Maar O'Brien is zeèr sceptisch over en kritisch
op de software, zo blijkt.
„Het is fascinerend om met computers muziek te maken.
Wat er echter vreselijk aan is, is dat je een interface moet
gebruiken. Ondanks de triljoenen mogelijkheden die er
zijn, voel je je toch beperkt. Ik wil altijd nét dat ene ande
re geluid. Software is een barrière. Software stuurt je en dat
wil ik niet. Ik zou volledige controle willen hebben, maar
zo voel ik dat niet. Dus schrijf ik nu mijn eigen software.
Vergelijk het met foto's die met Photoshop zijn bewerkt. Je
ziet het altijd. Zoals je ook aan muziek kunt horen welke
software is gebruikt. Dat doet aan de computer als instru
ment in zoverre niets af dat je er dingen mee kunt die an
ders onmogelijk waren. Het is niet de computer, het is de
kerel die de software heeft geschreven." Dus: eigen soft
ware. „Een eigen handtekening. Ik kan weken bezig zijn
met een programma om één geluid te krijgen, dat in feite
Radiohead, met achteraan Ed O'Brien iol
en Jonny Greenwood (tweede en der- don
de van links). Links zanger Thom Yorke mer
tijdens een optreden in New York. ?n d
Foto's: GPD en AP/Chad Rachman ten -
iedere softwaremaker kan maken, ma
niet doet omdat er geen geld mee te\ j jj.
dienenis." atej
Veertien songs staan op Hail To The 1(jer
Thief. Greenwood: „Over de volgori js f
van de songs hebben we weken ge- jjt j,
daan. Het is een zwaar onderschat n 0
derdeel van het maken van een plaat. We werden er ge jour
van. Doe je het verkeerd, dan haal je mogelijk goede so ,en(
weg omdat je ze toevallig even op een foute plek zet. B voo
een plaat als deze zijn de veranderingen en mogelijkhe inn(
eindeloos. Je kunt in feite een groot aantal verschillend
platen samenstellen. Afhankelijk meteen van de eerste
song, die uiteraard de toon zet en de sfeer bepaalt. We CH
hebben ons eerste leergeld betaald bij meteen onze eq
plaat, Pablo Honey'. Daar was de volgorde totaal arbit
Hebben we toen hooguit twee uur over gedaan.' NCE
Radiohead is een van de weinige Engelse bands die ooi
de Verenigde Staten zijn doorgebroken. Hoogtepunt w
het moment dat Kid A van niets op nummer 1 binnen-
kwam in de Amerikaanse cd-top 200. Greenwood, nog ven(
steeds in mijmerende bui: „Het was en is de gekste pla
die in de VS ooit op nummer 1 heeft gestaan. En hoe fl jj,
geerden ze in Engeland? Ze trokken hun neus op. Erg I ft,m
gels om zo te reageren. Wat ze zeiden: Radiohead kom 10re
dan wel op nummer 1 binnen in de VS, maar het was ii ,j
week met laagste cd-verkopen ooit. Ze konden het niet
brengen om positief te zijn. Heerlijk! Zo zijn Engelsen ]ere
soms. Ik kan daar zeer van genieten.
Er is een verklaring voor de uitzonderingspositie van R v
diohead. „Toen we in 1993 naar de VS gingen, waren v lun
niet erg geliefd in Engeland. Veel Engelse band die gin[
waren thuis gehyped. Engelsen kunnen zo ontzettend
neerkijken op Amerika. Wij waren juist erg open, niet tl 31
ingenomen. We hebben er veel getourd. 's Morgens or
uur kaarten in de tourbus in een voorstad van Seattle,
leer je van. Al onze voorbeelden deden dat ook. Talkiiij
Heads, R.E.M., Police. Toeren in busjes. Je aanpassen a^s
wat in Amerika gebruikelijk is. Meet and greet, handjes min
schudden. We voelden ons nergens te goed voor. ef re
Je moet ons succes wel in perspectief zien. Wij doen ni jj^
mee met de grote jongens. Als U2 van een album net a ls
veel exemplaren zou verkopen als van ons grootste sue
OK Computer, zou het voor U2 een enorme flop zijn. G ^et
voor R.E.M. precies zo. OK Computer heeft vijf miljoen ,e t0
verkocht. Pop van U2, hun slechtst verkopende cd, tus
de zes en zeven miljoen. En ook Coldplay verkoopt me nm
dan wij." lnaa
Ze staan dit jaar op Werchter. Nederlandse optredens I
men mogelijk volgend jaar. Greenwood spreekt over 'e
theatertournee'. Ook hier leergeld.Als je als band den wi
dat een festival alleen om jouw concert draait, ga je on
roepelijk op je bek. Het gaat niet om jou. Het is een be
langrijk verschil of je alleen fans om je heen hebt of feskN
valbezoekers. Wil je op een festival spelen, laat dan je e erje
maar thuis. Ik was een grote fan van The Happy Mond ,me]
Ik had ze zo vaak gezien, geweldig. Maar op Glastonbu w
speelden ze op ego. Vreselijk!
Voor ons is een festival nu erg goed. Anders gaat het al) !nse
maal te makkelijk, te comfortabel. Het is goed om eenv j
dige kleedkamers te hebben zonder een witte vleugel. 1
Nederland denken we aan een theatertournee. We will )n°t
steeds iets anders doen. Plaatsen beïnvloeden ons. Een lat
tournee langs stadions is niks. Soms hebben we ideeën f(je°
niet werken. We hebben ooit eens tournee gedaan met j0
tredens in tenten. Slecht idee." --
Theo Hakkert
ijk ii
fegai
