Alles is veel duurder, of toch
niet
ECONOMIE
Blijf uit de buurt van zwart vakantiebaantje
'Gevoelsinflatie' staat haaks op cijfers van het CBS
akbonden
rekken op
aar ING
Nieuwe haring brengt uienschïllers tranen van geluk
Het deflatiespook
lilieu-eis ook
jr locomotief
[EMBURG - Na een reeks
iatregelen om de milieuver -
ing door auto's en trucks
te pakken, stelt de Europe-
Unie nu ook paal en perk
de uitstoot door treinen,
:toren en schepen voor de
lenvaart. De nieuwe Euro-
regels voor de uitstoot van
ikstof en (roet)deeltjes, die af-
ankelijk van het soort machi-
t ingaan tussen 2005 en 2010,
ken sterk op de Amerikaanse
sen. Voor de binnenvaart zijn
.normen volgens Van Geel
iet strenger dan wat de Cen-
ale Commissie Rijnvaart nu al
lorschrijft.
ieen ontslag
uits spoor
erlijn - De Duitse spoorwegen
itkennen dat er een nieuw
assaontslag in aantocht is.
stuursvoorzitter Hartmut
ehdom had eerder volgens de
ant Handebblatt verklaard
it er 40.000 arbeidsplaatsen
luden kunnen verdwijnen,
n woordvoerder van Deut-
he Bahn weersprak dat giste-
n Op dit moment werken er
0.000 mensen bij Deutsche
ihn. Mehdorn kondigde op
n conferentie in Londen aan
it de spoorwegen wat hem
treft met 20 procent minder
msen toe kunnen, aldus
indelsblatt. Volgens de
wrdvoerder zijn er ook ande
manieren om kosten te be-
aren en de productiviteit te
iiogen. Vorige maand zei
hdom nog gezegd dat het
t de bedoeling is dat er ont-
gen zouden vallen.
zaterdag i4.juni 2003
sterdam/anp - De vakbon-
gaan volgende week het
lerlandse personeel van de
Groep warm maken voor
ies. Tijdens lunchbijeen-
tisten op kantoren van Post-
ik. Nationale Nederlanden
1 ING willen ze de stemming
ïfen onder de 35.000 mede-
tkers.
hebben FNV Bondgenoten,
V Dienstenbond, De Unie
bankvakbond BBV gisteren
gekondigd. De eerste bij
lkomst is maandag bij het
sterdamse kantoor van de
tbank.
irhet eerst sinds jaren dreigt
personeel van een bank met
es nu de onderhandelingen
r een nieuwe CAO zijn vast-
ipen. Eind mei gingen de
tijen zonder akkoord uit el-
ING wil dat het personeel
mie gaat betalen voor het
isioen omdat het pensioen-
ds door verliezen op de
rs met slinkende buffers zit.
dewerkers van ING hebben
leen premievrij pensioen,
bonden zijn tegen een werk-
perspremie omdat in het
•leden overschotten ten goe-
47lkwamen aan het bedrijf. Ze
43ien daarom eerst een onder-
^jk naar het pensioenpro-
52jem van ING voordat de pre-
M| wordt ingevoerd.
"jlips maakte gisteren bekend
i^jhet de werknemers per 1 ju-
iijen voorschot van 1,25 pro
sit loonsverhoging geeft op de
ll) die nog moet worden af
goten met de vakbonden.
J elektronicaconcern en de
ynden hebben besloten de
^jD-onderhandelingen voor
komende maanden op te
forten bm te kunnen stude-
jpjop een nieuw pensioenstel
sel
«hebben Philips en de vak-
Igden FNV Bondgenoten,
2:iVBedrijvenbond en De Unie
jjjeren bekendgemaakt. „Dit
ons lucht en ruimte om
fijt onze leden openlijk de dis-
f;»ie aan te gaan over het ge-
iiflige onderwerp pensioe-
aldus Bondgenoten-be
iter J. Hubert. Een woord-
rder van Philips zei dat het
rijf tevreden is 'dat de bon-
i de ernst van de pensioensi-
"ie nu onderschrijven'.
door Geert Dekker
den haag - Noem het gevoelsinflatie, eurofrus
tratie of verhoogde zeurzin in het algemeen,
maar in ieder geval zijn de prijzen weer hele
maal terug in het middelpunt van de aandacht.
In de tweede helft van de jaren negentig hoorde
je er niemand over: we hadden genoeg in de
portemonnee, wilden kopen en telden de ge
vraagde prijs gewoon neer. Geld speelt geen rol,
de portemonnee raakt toch weer vol.
Was het vervolgens de euro, de afnemende
economische groei of het enge gevoel na 11
september 2001 dat roet in het eten gooide?
Prijzen doen het in ieder geval weer uitste
kend als gespreksonderwerp. Op verjaarda
gen, in de trein, op het werk, in de kroeg en in
de eerste maanden na de introductie van de
euro zelfs in de Tweede Kamer: vertel een
spookverhaal over een prijsverhoging en ie
mand anders heeft wel een sterker verhaal.
Veertig procent hogere gemeentelijke belas
tingen, zestig procent hogere energieprijzen,
tachtig procent duurdere entreekaartjes voor
attractieparken en sowieso is alles twee keer
zo duur geworden door de komst van de eu
ro. Een pilsje op het terras, daar betaal je het
driedubbele voor en een ijsje van ooit vijftig
cent kost nu anderhalve euro. Echt waar. Echt
waar?
Zo'n enorme inflatie, dat zou niet best zijn
voor de economie. Dus zal de centrale bank
wel bezig zijn met renteverhogingen, om de
zaak wat te laten afkoelen? Centrale banken
houden immers niet van geldontwaarding.
Dat is slecht voor het vertrouwen in een munt
en vertrouwen heb je nodig voor een goed
werkende economie. Grote prijsstijgingen
duiden op een slechte balans tussen (grote)
vraag en (gering)aanbod en als je die onba
lans laat bestaan, is de inflatie niet meer in de
hand te houden. Omhoog met die rente dus,
dan wordt lenen duurder en dat tempert de
bestedingen.
En wat doet de ECB? Sinds midden 2000 laat
de Europese Centrale Bank alleen maar ren
tedalingen noteren. Het belangrijkste tarief
daalde van 4,25 naar nu 2,0 procent. De re
den: dat van die hoge inflatie is helemaal niet
waar. In Europa niet en in Nederland niet.
Sinds midden 2001 daalde de inflatie in Ne
derland zelfs, van 4,5 procent naar intussen
2,3 procent (over de maand mei). Logisch dat
de centrale bank de rente niet verhoogt: de
geldontwaarding blijft binnen grenzen die als
redelijk, normaal en zelfs wenselijk worden
beschouwd.
Toch een gek probleem: heel Nederland
'weet' dat alles duurder is geworden, terwijl
dat volgens de statistieken van het Centraal
Bureau voor de Statistiek (en de ECB) niet zo
is.
Verklaring één wordt steeds populairder: de
statistieken kloppen niet. Oftewel: het CBS zit
in het complot. Dat heeft met ijscomannen,
kaasmakers en belastingambtenaren een deal
gesloten om prijsverhogingen te verzwijgen.
De ECB is ook ingelicht en speelt het spel
mee. De hele wereld wordt voor de gek ge
houden.
Het CBS wil niet reageren op dit redelijk
waanzinnige idee. Dat is geen onwil, zegt de
woordvoerder van de afdeling die de inflatie
bijhoudt, maar het instituut werkt deze dagen
aan een reactie op de laatste golf van hoge-
prijzenpubliciteit en die reactie wordt volgen
de week pas gepubliceerd. Tot die tijd even
geen weerwoord.
Verklaring twee: de statistieken kloppen wel
en 'Nederland' heeft het bij het verkeerde
eind. Dat is een hypothese die al bij het min
ste of geringste onderzoek bevredigende en
herkenbare resultaten oplevert. Want je stuit
meteen op het grote onderscheid tussen de
huis-, tuin- en keukenonderzoekjes en de
aanpak van het CBS.
In het eerste geval verzamelen we een paar
artikelen die belachelijk veel duurder gewor
den zijn - en daarvan zijn er best veel te vin
den. Vervolgens laten we het feit dat de mo
torrijtuigenbelasting nu alwéér naar beneden
is gegaan, maar even buiten beschouwing. En
maken we ons niet druk over de extreme
prijsdalingen in de computerbranche. En
morren we niet over het feit dat de benzine
de laatste drie jaar niet duurder is geworden.
Een mooi verhaal verpest je niet met te veel
gegevens.
Nee, dan het CBS. Dat zou maar een saaie
gast zijn op verjaardagsfeestjes. De grondig
heid van het prijzenonderzoek van dit insti
tuut slaat elke discussie dood. Elke maand
gaan 250 interviewers op pad, die door het
hele land heen van meer dan 1600 artikelen
ruim 80.000 prijzen noteren. Die 1600 artike
len zijn geselecteerd op grond van wat men
weet over het bestedingspatroon van de Ne
derlander. Tezamen vormen ze - netjes on
derverdeeld in categorieën - de 'consumen
tenprijsindex', de index die synoniem is met
'de' inflatie.
De hoofdcategorieën zijn onderverdeeld in
subcategorieën, de subcategorieën weer in
subsubcategorieën. Zo bestaat de categorie
kleding (een onderdeel van kleding en kle
dingstoffen, die op hun beurt weer een on
derdeel zijn van de hoofdcategorie kleding en
schoeisel) uit herenkleding, dameskleding,
kinderkleding, babykleding.
De categorieën krijgen verschillende gewich
ten, naar gelang het deel van ons gemiddelde
budget dat ze opslokken. De prijs van schoe
nen bijvoorbeeld staat voor 1,1 procent in de
index, de prijs van de categorie boeken, kran
ten en tijdschriften voor 2,2 procent. (De
exacte verdeling is nog preciezer: schoenen
bijvoorbeeld heeft een gewicht van 1084 op
100.000, boeken e.d. van 2164 op dezelfde
100.000.) Dat betekent dat een prijsverhoging
in boeken en kranten twee keer zo zwaar
meetelt in het totale inflatiecijfer als een prijs
verhoging bij de schoenen.
De gewichten zijn gemiddelden: de een zal
zich in de samenstelling van dit boodschap-
penmandje (zie tabel) beter herkennen dan
de ander. De gemiddelden worden echter wel
aangepast aan veranderende uitgavenpatro
nen. Het huidige mandje stamt uit het jaar
2000. Volgend jaar worden er gegevens over
uitgavenpatronen uit 2001 gebruikt, en zo
schuift de index elk jaar met de wisselvallige
consument mee.
Het mandje maakt snel duidelijk hoe zoiets
als 'gevoelsinflatie' kan ontstaan. Horeca-uit-
gaven bijvoorbeeld, zijn goed voor 4,4 pro
cent van de index en dan valt het wellicht op
als drie cafés zomaar vijftig eurocent meer
vragen voor de appelvlaai, maar het effect
daarvan op het totale inflatiecijfer is vrijwel
nihil.
Maar ook grote en 'zware' prijsverhogingen
passen goed in het beeld. In totaal stegen de
prijzen in de ongeveer 240 (sub) categorieën
sinds begin 2000 met gemiddeld 10,3 procent.
In vijftien subcategorieën echter waren prijs
dalingen te noteren: van enkele (benzine,
scheerapparaten e.d.) tot tientallen procenten
(computerapparatuur en telefoonapparatuur)
Samen hebben de categorieën die in prijs
daalden een gewicht van 7,8 procent.
Met andere woorden: omdat een flink aantal
producten de laatste jaren flink goedkoper is
geworden, was het mogelijk dat andere pro
ducten flink duurder werden, zonder dat die
prijsverhogingen leidden tot buitengewone
inflatie.
Alles wordt duurder? Nee, absoluut niet. Een
heleboel dingen zijn duurder geworden en
sommige producten worden tegen absurd
hogere prijzen in de markt gezet, net zoals
sommige producten tegen steeds lagere en
zelfs belachelijk lage prijzen worden aange
boden. Zo zit een markteconomie in elkaar:
prijzen komen tot stand in het spel tussen
vraag en aanbod. Producenten willen winst
maken, consumenten willen waar voor hun
geld. Nemen deze partijen hun rol in dat spel
serieus, dan worden uitwassen vanzelf voor
komen of gecorrigeerd.
De huidige omzetdalingen in de horeca zijn
daar een mooi voorbeeld van. Consumenten
vinden het pilsje en het etentje ondertussen
Wat goedkoper werd sinds 2000
gemiddelde prijs over 2000 is gesteld op 100 (index)
Spelen, plant huisd. 2,0
Audio, video, comp. 2.8%
Post. tel. internet 3.6
Geneesmiddelen 0.6
echt niet meer te betalen en kiezen voor alter
natieven met meer waar voor hun geld. Dure
aanbieders verdwijnen vervolgens van de
markt, hun plaats wordt ingenomen door ho-
reca-ondememers die met een lagere marge
genoegen nemen. Hoge prijzen zijn moeilijk
met woorden te bestrijden, des te makkelijker
met de portemonnee.
door Cathérine van der Linden
leidschendam/gpd - Standaard
elke werkdag tien minuten hui
len. Daar valt niet aan te ontko
men. Smit's Uien uit Leid-
schendam verwerkt wekelijks
200.000 kilo aan vers gesneden
uien. Zodra de nieuwe haring
de vishandel bereikt, draait het
uienschilbedrijf topweken.
Ook Dick Smit heeft het te pak
ken. Achter in de zaak, waar de
vrachtwagens de ladingen voor
de schilmachine aanvoeren, ko
men de tranen. „Dat blijft, on
danks 31 jaar in de uien. De
dampen zijn al minder. Vroeger
was het hele gebouw scherp.
Nu zuiveren we de lucht in de
productieruimte elke minuut.
Alleen achterin het bedrijf, waar
vier medewerkers 3.000 kilo ui
en per uur rechtop in de schil
machine draaien, is iedereen
weerloos. Het werk begint hier
met tien minuten tranen.
De bollen wordt er ingekeept,
'gekopt en gekont', zodat de
schil er met lucht van af kan
worden geblazen. Vier meter
verderop in de sterk geventi
leerde productieruimte snijden
mensenhanden de laatste brui
ne velletjes er af. De ui wordt
naar boven getransporteerd,
gesneden, gecentrifugeerd en
komt ter hoogte van de verpak
kingsmachine weer naar bene
den. Kant en klaar in drie mi
nuten. In witte of rode uitvoe
ring, in fijne blokjes, grove
blokjes of ringen. Al naar gelang
de eindbestemming.
Smit's Uien, een van oorsprong
De verwerking van uien gaat bij Smit's Uien aan de lopende band. Foto: GPD/Jaques Zorgman
Haags familiebedrijf met een
jaaromzet van 4,5 miljoen euro,
levert in Nederland en België
aan de visgroothandel, hore-
cagroothandel, snackfabrikan
ten en catering- en groentesnij-
bedrijven. Sinds de verhuizing
naar de nieuwe fabriek in Leid-
schendam is de capaciteit ver
viervoudigd.
De start van het haringseizoen
geeft traditioneel topdrukte.
Van half mei tot eind septem
ber wordt er 200 tot 220 ton per
week geschild. „De rest van het
jaar is dat 150 ton", zegt Jan
Smit, als mede-eigenaar net
zo'n uienexpert als broer Dick.
Ook het seizoen van campings
en attractieparken, waar rijen
staan voor het patatje oorlog en
de frikandel speciaal, wakkert
de productiepiek aan. In de
wintermaanden schilt Smit's
Uien gewoon door, voor de vis-
verkoop, de erwtensoep en de
hutspot thuis.
In mindere perioden, zoals mo
menteel in de horeca het geval
is, leunt het bedrijf sterker op
andere klanten. Zo heeft de vis
handel na alle recente veeziek
ten geen klagen. Huishoudens
lijken maaltijden ook weer va
ker bij de snackbar te halen in
plaats van uit eten te gaan. „En
allemaal gebruiken ze uitjes",
zegt Dick Smit.
Het bedrijf beschouwt zich in
de nichemarkt voor gesneden
uien de marktleider van Neder
land. „Wij garanderen als enige
dat onze gesneden uien elf da
gen houdbaar zijn. Daar heb
ben we hard aan moeten wer
ken. Anders dan in Frankrijk en
Duitsland mogen uien in Ne
derland namelijk niet worden
gechloreerd. Wij werken met
een droger ras uien dat speciaal
voor ons wordt geteeld in
Zeeuws-Vlaanderen en de
Haarlemmermeer
De gangbare uien zijn welis
waar mooier van vorm, ook ge
makkelijker te schillen en goed
koper, maar zijn gesneden min
der lang houdbaar, aldus Jan
Smit.
Om de geschilde uien in de
laatste fase van de verkoop niet
alsnog te laten verpieteren op
de toonbank van de haring-
kraam en de snackbar, hebben
Jan en Dick Smit een gekoelde
uienbox en een uiendispenser
laten ontwikkelen. Ze hebben
voor de doseermachine zelfs
uitgezocht dat een frikandel ge
middeld met 24 gram uitjes
wordt geserveerd.
Uiteindelijk blijven dat bijpro
ducten om de hygiëne te verbe
teren. Dick Smit: „Een ui is een
gevoelig product. Na het snij
den bestaat er kans op bacterië-
le groei. Wij snijden daarom al
leen gekoelde uien. We werken
met scherpe messen om kneu
zingen te voorkomen. Dat
scheelt enorm."
ECONOMIE WIJZER
eindexamen zit erop en de vakantie naar de
lonkt. Nu alleen nog even snel veel geld ver-
2 'en met vakantiewerk. Veel eindexamenkandi-
en kunnen aan de slag bij hun werkgever waar
loor de week ook al een baantje hebben. Ook
2 'n er al heel wat scholieren ingeschreven bij uit-
'bureaus. Als vakantiewerker krijg je te maken
een aantal formele zaken, zoals rechten en
bten, de fiscus, verzekeringen en dergelijke.
rdien ik wel genoeg met mijn vakantiebaan-
Dat is de meest gestelde vraag die bij CNV
erenorganisatie binnenkomt. Vanaf 15 jaar
'en jongeren ten minste recht op het mini-
3 ^jeugdloon, inclusief vakantiegeld en vrije
en. Het minimumjeugdloon voor een 17-jari-
120 edraagt 113,85 euro bruto per week. Daar
et door de vakantiewerker nog loonbelasting
ociale premies van worden betaald,
nde van het geld, doe mij maar lekker een
tt baantje", kun je dan denken. Maar aan
tot werk kleven eigenlijk alleen maar nadelen.
Ten eerste moet je maar afwachten wat je werk
gever betaalt. Soms is dat meer dan het mini
mumjeugdloon, maar minder komt
ook voor. Ook krijg je niet doorbe
taald bij ziekte en ben je niet verze
kerd als je op het werk een ongeluk
krijgt. En je moet maar afwachten wat
voor werk je aangeboden krijgt en of
de werktijden een beetje schappelijk
zijn.
Een werkgever die het loon wit uitbe
taalt, moet zich houden aan allerlei
regels op het gebied van arbeidstijden
en veiligheid. Kortom, wit werk is zo
slecht nog niet. Bovendien valt het
met de belastinginhouding wel mee.
Omdat het bij vakantiewerk om een
tijdelijke baan gaat, is er meestal te
veel ingehouden. Te veel betaalde be
lasting kan worden teruggevraagd via
een Tj-biljet.
„Het Tj-biljet is tegenwoordig simpel
in te vullen", verzekert Bianca Veenendaal,
woordvoerster van CNV Jongerenorganisatie.
„Maar wij merken vooral dat jongeren niet wé-
EIGEN
BEURS
Brenda van Dam
ten dat ze met een tijdelijk baantje recht hebben
op teruggave. Dat proberen we met campagnes,
een vakantiewerkkrant, internet en
gastlessen op school duidelijk te ma
ken."
Als je vorig jaar 12 euro of meer loon
belasting hebt betaald, kun je nog tot
en met 2005 een Tj-biljet indienen.
CNV Jongerenorganisatie kan daarbij
helpen. „We hebben een speciale in
ternetsite die stap voor stap uitlegt
hoe je een Tj-biljet invult", legt
Veenendaal uit. „Voor jongeren die
lid van onze organisatie zijn, vullen
wij - als ze dat willen - het biljet in."
Voor scholieren en studenten bestaat
overigens een speciale regeling waar
mee je met vakantiewerk of een bij
baantje helemaal geen belasting of
premies hoeft af te dragen. Dat kan
als je in een kwartaal minder verdient
dan 1417,50 euro. Je moet dan samen
met de werkgever een aanvraag bij de Belasting
dienst indienen. Verdien je in een kwartaal meer
van 1417,50 euro, dan is het niet handig om van
de regeling gebruik te maken, want dan moet je
achteraf toch nog belasting betalen. Met een va
kantiebaantje ben je automatisch verzekerd voor
het ziekenfonds. Daarvoor wordt een deel van je
loon ingehouden. Vanaf 18 jaar moet je boven
dien de nominale ziekenfondspremie (ongeveer
30 euro) betalen. Was je via je ouders al verze
kerd via het ziekenfonds, dan blijft dat dus zo.
Ben je via je ouders particulier verzekerd, dan
ben je dubbel verzekerd. Als je niet meer dan
drie maanden werkt, dan hoef je de particuliere
verzekering niet op te zeggen, maar kun je de in
gehouden premie voor de verzekering meestal
gedeeltelijk terugvragen bij het ziekenfonds.
Hoe zit het als je ziek wordt? Als je wit werkt,
krijg je in principe doorbetaald. En wel 70 pro
cent van het dagloon. Een werkgever kan dit
aanvullen tot 100 procent. Het ziektegeld zal
trouwens nooit lager zijn dan het wettelijk mini
mumjeugdloon. Wel is het zo dat de eerste of de
eerste twee ziektedagen wachtdagen kunnen
zijn; die krijg je dan niet uitbetaald. Als je via een
uitzendbureau vakantiewerk doet, zullen de eer
ste twee ziektedagen altijd voor eigen rekening
zijn.
Wim Duisenberg en zijn colle
gageldbeheerders en rente-
meesters delen een gemeen
schappelijke obsessie: angst
voor het inflatiespook. Bij de
gedachte dat de inflatie - de ge
middelde prijsstijging op jaar
basis - boven de vier procent
uitkomt, breekt bij Wim Dui
senberg cum suis het koude
angstzweet uit. Centrale ban
kiers als Wim Duisenberg zijn
groot geworden in de jaren ze
ventig van de vorige eeuw, toen
de wereld zwaar te lijden had
onder de stagflatiekwaal. Voor
dat Duisenberg opperhoofd
werd van eerst de Nederlandse
en daarna de Europese Centra
le Bank, was hij de Gerrit Zalm
van het kabinet-Den Uyl in die
treurige stagflatie-
jaren zeventig.
Lonen en prijzen
speelden haasje-
over, terwijl de
economie niet
vooruit te bran
den was. Dat
nooit meer!
In die barre tijden
is de Nederlandse
versie van stagfla-
tie wereldbe
roemd geworden
onder de veelzeg
gende naam
Dutch disease:
enorme aardgas
baten, uitdijende
overheid, explo
derende werkloosheid, tobbend
bedrijfsleven, krimpende werk
gelegenheid, oplopende begro
tingstekorten, et cetera - een
weinig vrolijk stemmend rijtje
symptomen.
Voor Wim Duisenberg cum suis
is dit nog altijd vrij recente ge
schiedenis: inflatiebestrijding of
-voorkoming was, is en blijft
een topprioriteit. Mede daarom
moet met monetaire expansie
en renteverlagingen voorzichtig
worden omgesprongen, aldus
de inflatiefobisten. En natuur
lijk: op hyperinflatie zit bijna
niemand te wachten. Daarover
weten bijvoorbeeld de Argentij
nen mee te praten.
Van het tegendeel valt echter
ook geen heil te verwachten.
Deflatie - een gemiddelde prijs
daling op jaarbasis - is een
ramp voor iedereen en alles
met schulden. En juist daaraan
bestaat momenteel geen ge
brek. In de jaren negentig van
nooit genoeg leek het alsof de
schuldbomen probleemloos tot
in de hemel groeiden. Overhe
den, ook de Nederlandse, heb
ben staatsschulden opgebouwd
om U tegen te zeggen. Als die
Arjen van Witteloostuijn
hoogleraar economie
Rijksuniversiteit Groningen
en Durham Business School
door deflatie verhoudingsgewijs
meer in plaats van minder
waard worden, is de ellende
niet te overzien.
Bedrijven staan sinds het knap
pen van de intemetluchtbel aan
de rand van bankroet vanwege
een loden schuldenlast. In ge
val van deflatie gaan de Ahold's
en KPN's van deze wereld kopje
onder. Consumenten stapelen
hypotheekverhoging op consu
mentenkredietuitbreiding. Als
lonen en prijzen gaan dalen,
vallen deze zwaarden van
Damocles met volle vaart op de
schuld-gevulde consumenten-
hoofden. Ergo: deflatie is een
ramp voor de economie, zeker
in deze schuldenrijke tijden.
Het wordt kortom hoog tijd
voor een gezonde
dosis inflatie. Als
de lonen en prij
zen oplopen,
wordt de last van
oude schulden
immers lichter.
Ook op beursin-
flatie zit half Ne
derland met
smart te wachten.
Inflatie geeft be
drijven, consu
menten, overhe
den en andere
schuldeigenaren
economisch
lucht. In 1950
was een hypo-
theeklast van
10.000 gulden een astrono
misch bedrag. Ten gevolge van
cumulatieve inflatie is een der
gelijke schuldenoverbelasting
echter als sneeuw t|K)r de zon
verdwenen.
De schaduweffecten van een
ongeremde loon-prijsspiraal
zijn uiteraard groot. Hetzelfde
geldt echter voor het lange
remspoor dat een rigide anti-
inflatiebeleid achterlaat. Het is
een kwestie van balans. De
vraag is daarom waar de Gul
den middenweg ligt. Het lijkt
erop alsof die niet in Frankfurt
(de domicilie van de Europese
Centrale Bank) is te vinden -
jammer maar helaas. Van Den
Haag valt ook weinig heil te ver
wachten. Niet alleen is inflatie
ook in de Nederlandse politiek
een scheldwoord, maar daar
naast tamboereren Peter Jan
Balkenende en Gerrit Zalm
braaf op de trom van de loon
matiging. Een gemiste kans: lo
nen en prijzen moeten omhoog
- niet omlaag. Met deflatie is
Leiden pas echt in last. Mis
schien is vier of vijf procent in
flatie voor de komende jaren zo
gek nog niet.
